VATICAN 28/06/04 - Tòa Thánh Vatican hôm thứ Hai đã cho phổ biến lá thơ viết vào năm 1943 của một vị Giám Mục phàn nàn rằng Giáo Hội Công Giáo đã giúp quá nhiều cho người Do Thái. Đó là một chứng cớ khác nữa phản bác lại cáo buộc của người Do Thái là Giáo Hội đã can thiệp quá ít để ngăn chặn Đức Quốc Xã tàn sát người Do Thái trong thế chiến thứ hai.

Lá thư nói trên là một trong những tài liệu mới đây được công bố trong hồ sơ liên quan đến việc tranh cãi là Đức Giáo Hoàng Pio XII đã có làm hết sức mình cứu người Do Thái không?

Vấn đề tranh cãi này là một trong những vấn đề khúc mắc giữa Giáo Hội Công Giáo và người Do Thái.

Lá thư mà Tòa Thánh cho công bố hôm thứ Hai là của Đức Tổng Giám Mục Andrea Cassulo, Khâm Sứ Tòa Thánh tại Romania. Lá thư ngài viết đề ngày 21 tháng 7 năm 1943 để gửi cho Tổng Trưởng Ngoại Giao Tòa Thánh lúc bấy giờ là ĐHY Luigi Maglione. Đức Khâm Sứ viết rằng hầu hết các giấy tờ gửi đến Tòa Khâm Sứ Tòa Thánh tại Bucarest liên quan đến việc xin biết tin tức về số phận những người Do Thái.

Đức Khâm Sứ cũng viết thêm có một số người nói với Ngài rằng đây không phải là lúc để các văn phòng của Tòa Thánh dành ưu tiên cho người Do Thái. và một trong những người đứng ra phàn nàn chuyện đó là vị Giám Mục ở Timisoara mà tên họ là Pacha (còn tên chính không thấy viết trong là thơ của đức Khâm Sứ.)

Lá thư mà vị Giám Mục tên là Pacha viết bằng tiếng Latin đã phàn nàn rằng đại đa số tín hữu trong giáo phận của Ngài là người Đức đã tỏ ra phẫn nộ. Ngài viết thêm " Tin hữu của Ngài công khai cáo buộc Giáo Hội Công Giáo đã có mối giao hảo tốt với người Do Thái là kẻ thù của dân Đức"

Đức khâm sứ đã xin Tòa Thánh hãy có thái độ trung lập trong trong thời chiến và dùng tất cả mạng lưới ngoại giao để giúp tìm kiếm người. Người ta chưa rõ là Tòa Thánh Vatican đã xử sự thế nào đối với lá thư trên.

Trong hàng chục năm nay, Tòa Thánh vẫn phản bác lại những cáo buộc của nhóm người Do Thái cáo buộc Đức Giáo Hoàng Pio XII trị vì từ năm 1939 -1958 đã hành động quá ít để cứu người Do Thái

Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã cải thiện mối bang giao với Do Thái, đã ra lệnh cho công bố những văn khố mật trong thời gian đệ nhị thế chiến.