Giải đáp của Cha Edward McNamara, Dòng Đạo Binh Chúa Kitô (LC), Khoa trưởng Thần học và giáo sư phụng vụ của Đại học Regina Apostolorum (Nữ Vương các Thánh Tông Đồ), Rôma.
Hỏi: Thưa cha, khi Xức dầu bệnh nhân trong Thánh lễ, liệu linh mục có thể đọc một lần công thức Xức dầu "Nhờ việc Xức dầu thánh này...", và sau đó thinh lặng Xức dầu cho nhiều bệnh nhân không? Các bí tích như vậy có hợp lệ không? - K. L., Halifax, Massachusetts, Hoa Kỳ.
Đáp: Theo thần học phụng vụ và thần học bí tích, một thực hành như thế không thể là việc ban bí tich Xức dầu hợp lệ. Phần dẫn nhập cho cuốn Nghi thức Xức Dầu Bệnh nhân, khi đề cập đến việc Xức dầu cho nhiều người (trong hay ngoài Thánh Lễ), nói rõ như sau:
"108. Các nghi thức Xức dầu ngoài Thánh Lễ và Xức dầu trong Thánh Lễ có thể được sử dụng, để xức dầu cho nhiều người trong cùng một buổi cử hành. Các nghi thức này là phù hợp với các cuộc tụ họp lớn trong giáo phận, giáo xứ, hoặc hội đoàn, cho người bệnh, hoặc cho các cuộc hành hương. Các cử hành này nên diễn ra trong nhà thờ, nhà nguyện, hoặc địa điểm thích hợp khác mà ở đó người bệnh và các người khác có thể dễ dàng qui tụ. Thỉnh thoảng, buổi cử hành có thể diễn ra ở bệnh viện và các cơ sở khác.
“Nếu Đấng bản quyền quyết định rằng nhiều người sẽ được xức dầu trong cùng một buổi cử hành, hoặc ngài hoặc vị đại diện của ngài phải đảm bảo rằng các quy tắc kỷ luật liên quan đến việc xức dầu phải được tuân giữ, cũng như các qui tắc cho việc chuẩn bị mục vụ và cử hành phụng vụ. Đặc biệt, tránh việc cử hành xức dầu cách không phân biệt cho nhiều người vào các dịp này, một cách đơn giản bởi vì họ bị bệnh hoặc đã cao niên. Chỉ có các người bị suy giảm sức khoẻ nghiêm trọng do bệnh tật hoặc già yếu là đối tượng cho bí tích này. Đấng bản quyền cũng chỉ định các linh mục sẽ tham dự vào việc cử hành bí tích.
"Sự tham dự đầy đủ của các người hiện diện phải được thúc đẩy bằng mọi cách, đặc biệt là thông qua việc sử dụng các bài hát thích hợp, để buổi cử hành thể hiện niềm vui Phục Sinh, vốn là phù hợp với bí tích này.
"109. Nghi thức cộng đoàn bắt đầu bằng lời chào và sự tiếp đón người bệnh, vốn là một sự biểu hiện đồng cảm đối với mối quan tâm của Chúa Kitô đối với các người bị bệnh, và đối với vai trò của người bệnh trong dân Chúa. Trước khi kết thúc nghi thức, có việc ban phép lành. Buổi cử hành có thể kết thúc với một bài hát thích hợp.
"110. Nếu có nhiều người bệnh được xức dầu, các linh mục khác có thể giúp vị chủ lễ. Mỗi linh mục đặt tay trên một số người bệnh và xức dầu cho họ, trong khi sử dụng công thức bí tích. Các việc khác được thực hiện một lần thay cho tất cả, và các lời nguyện được đọc ở số nhiều bởi vị chủ lễ. Sau khi công thức bí tích đã được nghe ít nhất một lần bởi các người có mặt, có thể hát vài bài phù hợp trong khi các người còn lại được xức dầu".
Sau đó, trong nghi lễ, mô tả nghi thức được dùng để Xức dầu trong Thánh Lễ, các nguyên tắc tương tự được áp dụng, phần dẫn nhập nói:
"137. Phụng vụ lời Chúa được cử hành theo cách thông thường theo các hướng dẫn trong số 134. Các lời nguyện chung được bỏ qua, vì chúng đã được đưa vào trong kinh cầu. Trong bài giảng, vị chủ lễ nên cho thấy cách thức các bản văn Kinh thánh nói về ý nghĩa của bệnh tật trong lịch sử cứu độ, và về ân sủng do bí tích Xức dầu mang lại.
"Sau bài giảng, nên có khoảnh khắc thinh lặng.
"138. Linh mục có thể sửa đổi hoặc rút ngắn kinh cầu tùy theo điều kiện của người bệnh.
"139. Trong thinh lặng, linh mục đặt tay trên đầu của mỗi người bệnh. Nếu có một số linh mục hiện diện, mỗi vị đặt tay trên vài người bệnh.
"140. Linh mục đọc lời tạ ơn trên dầu thánh hoặc chính ngài làm phép dầu (xem PCS 21), sử dụng một trong các cách sau:
"141. Linh mục xức dầu cho người bệnh bằng dầu đã làm phép. Nếu có nhiều người bệnh cần được xức dầu, các linh mục khác có thể giúp vị chủ lễ. Mỗi linh mục xức dầu một số người bệnh, sử dụng công thức bí tích như được mô tả trong số 124".
Công thức bí tích được tìm thấy trong số 124 nói trên là:
"Trước tiên, linh mục xức trán, và đọc:
"Nhờ việc xức Dầu Thánh này và nhờ lòng từ bi nhân hậu Chúa, xin Chúa dùng ơn Thánh Thần mà giúp đỡ con. Đáp: Amen.
"Sau đó, ngài xức hai tay, và đọc:
"Xin Chúa giải thoát con khỏi mọi tội lỗi, và thương làm cho con thuyên giảm. Đáp: Amen.
"Công thức bí tích chỉ được đọc một lần cho việc xức trán và hai bàn tay, và không lặp lại. Tùy theo văn hoá và truyền thống của địa điểm, cũng như tình trạng của người bệnh, linh mục cũng có thể xức dầu ở các bộ phận khác của cơ thể, thí dụ như khu vực đau đớn hoặc thương tích. Ngài không lặp lại công thức bí tích".
Tôi nghĩ rằng rõ ràng công thức bí tích phải được lặp lại mỗi lần một người được xức dầu.
Trong trường hợp này, nó là giống như các bí tích khác, nơi mà một hành động diễn ra trong khi công thức bí tích được đọc lên, chẳng hạn như bí tích Rửa tội và bí tích Thêm sức. Trong tất cả các bí tích này, hành động và lời nói phải được công bố bởi cùng một người trong cùng một lúc.
Có thể có một số nghi ngờ lịch sử về việc liệu có đúng chăng đây là phép Rửa tội, khi có nhiều trường hợp rất đông người được rửa tội trong cùng một dịp, mà lần đầu tiên là có thêm 3.000 Kitô hữu mới trong ngày Lễ Hiện Xuống.
Nghi thức truyền chức, ít nhất là trong nghi lễ Rôma, tách rời việc đặt tay và công thức bí tích, để cho nhiều người nam có thể được truyền chức cho cùng một mức độ nhất định của thừa tác vụ trong cùng một lúc.
Nghi thức hôn phối thường là đồng thời, nhưng có thể có trường hợp hôn phối bằng cách ủy quyền tại các địa điểm riêng.
Trong một số trường hợp đặc biệt, việc tha tội trong Bí tích Giải tội phải được trì hoãn sao cho có một khoảng cách tạm thời giữa chất thể và mô thức của bí tích.
Hy tế Thánh thể và sự hiện diện thực sự diễn ra khi chủ tế đọc lời truyền phép, nhưng sự biến thể liên quan đến tất cả các bánh thánh mà chủ tế cố ý truyền phép, chứ không chỉ bánh thánh mà ngài cầm trong tay mà thôi. (Zenit.org 21-11-2017)
Nguyễn Trọng Đa
Hỏi: Thưa cha, khi Xức dầu bệnh nhân trong Thánh lễ, liệu linh mục có thể đọc một lần công thức Xức dầu "Nhờ việc Xức dầu thánh này...", và sau đó thinh lặng Xức dầu cho nhiều bệnh nhân không? Các bí tích như vậy có hợp lệ không? - K. L., Halifax, Massachusetts, Hoa Kỳ.
Đáp: Theo thần học phụng vụ và thần học bí tích, một thực hành như thế không thể là việc ban bí tich Xức dầu hợp lệ. Phần dẫn nhập cho cuốn Nghi thức Xức Dầu Bệnh nhân, khi đề cập đến việc Xức dầu cho nhiều người (trong hay ngoài Thánh Lễ), nói rõ như sau:
"108. Các nghi thức Xức dầu ngoài Thánh Lễ và Xức dầu trong Thánh Lễ có thể được sử dụng, để xức dầu cho nhiều người trong cùng một buổi cử hành. Các nghi thức này là phù hợp với các cuộc tụ họp lớn trong giáo phận, giáo xứ, hoặc hội đoàn, cho người bệnh, hoặc cho các cuộc hành hương. Các cử hành này nên diễn ra trong nhà thờ, nhà nguyện, hoặc địa điểm thích hợp khác mà ở đó người bệnh và các người khác có thể dễ dàng qui tụ. Thỉnh thoảng, buổi cử hành có thể diễn ra ở bệnh viện và các cơ sở khác.
“Nếu Đấng bản quyền quyết định rằng nhiều người sẽ được xức dầu trong cùng một buổi cử hành, hoặc ngài hoặc vị đại diện của ngài phải đảm bảo rằng các quy tắc kỷ luật liên quan đến việc xức dầu phải được tuân giữ, cũng như các qui tắc cho việc chuẩn bị mục vụ và cử hành phụng vụ. Đặc biệt, tránh việc cử hành xức dầu cách không phân biệt cho nhiều người vào các dịp này, một cách đơn giản bởi vì họ bị bệnh hoặc đã cao niên. Chỉ có các người bị suy giảm sức khoẻ nghiêm trọng do bệnh tật hoặc già yếu là đối tượng cho bí tích này. Đấng bản quyền cũng chỉ định các linh mục sẽ tham dự vào việc cử hành bí tích.
"Sự tham dự đầy đủ của các người hiện diện phải được thúc đẩy bằng mọi cách, đặc biệt là thông qua việc sử dụng các bài hát thích hợp, để buổi cử hành thể hiện niềm vui Phục Sinh, vốn là phù hợp với bí tích này.
"109. Nghi thức cộng đoàn bắt đầu bằng lời chào và sự tiếp đón người bệnh, vốn là một sự biểu hiện đồng cảm đối với mối quan tâm của Chúa Kitô đối với các người bị bệnh, và đối với vai trò của người bệnh trong dân Chúa. Trước khi kết thúc nghi thức, có việc ban phép lành. Buổi cử hành có thể kết thúc với một bài hát thích hợp.
"110. Nếu có nhiều người bệnh được xức dầu, các linh mục khác có thể giúp vị chủ lễ. Mỗi linh mục đặt tay trên một số người bệnh và xức dầu cho họ, trong khi sử dụng công thức bí tích. Các việc khác được thực hiện một lần thay cho tất cả, và các lời nguyện được đọc ở số nhiều bởi vị chủ lễ. Sau khi công thức bí tích đã được nghe ít nhất một lần bởi các người có mặt, có thể hát vài bài phù hợp trong khi các người còn lại được xức dầu".
Sau đó, trong nghi lễ, mô tả nghi thức được dùng để Xức dầu trong Thánh Lễ, các nguyên tắc tương tự được áp dụng, phần dẫn nhập nói:
"137. Phụng vụ lời Chúa được cử hành theo cách thông thường theo các hướng dẫn trong số 134. Các lời nguyện chung được bỏ qua, vì chúng đã được đưa vào trong kinh cầu. Trong bài giảng, vị chủ lễ nên cho thấy cách thức các bản văn Kinh thánh nói về ý nghĩa của bệnh tật trong lịch sử cứu độ, và về ân sủng do bí tích Xức dầu mang lại.
"Sau bài giảng, nên có khoảnh khắc thinh lặng.
"138. Linh mục có thể sửa đổi hoặc rút ngắn kinh cầu tùy theo điều kiện của người bệnh.
"139. Trong thinh lặng, linh mục đặt tay trên đầu của mỗi người bệnh. Nếu có một số linh mục hiện diện, mỗi vị đặt tay trên vài người bệnh.
"140. Linh mục đọc lời tạ ơn trên dầu thánh hoặc chính ngài làm phép dầu (xem PCS 21), sử dụng một trong các cách sau:
"141. Linh mục xức dầu cho người bệnh bằng dầu đã làm phép. Nếu có nhiều người bệnh cần được xức dầu, các linh mục khác có thể giúp vị chủ lễ. Mỗi linh mục xức dầu một số người bệnh, sử dụng công thức bí tích như được mô tả trong số 124".
Công thức bí tích được tìm thấy trong số 124 nói trên là:
"Trước tiên, linh mục xức trán, và đọc:
"Nhờ việc xức Dầu Thánh này và nhờ lòng từ bi nhân hậu Chúa, xin Chúa dùng ơn Thánh Thần mà giúp đỡ con. Đáp: Amen.
"Sau đó, ngài xức hai tay, và đọc:
"Xin Chúa giải thoát con khỏi mọi tội lỗi, và thương làm cho con thuyên giảm. Đáp: Amen.
"Công thức bí tích chỉ được đọc một lần cho việc xức trán và hai bàn tay, và không lặp lại. Tùy theo văn hoá và truyền thống của địa điểm, cũng như tình trạng của người bệnh, linh mục cũng có thể xức dầu ở các bộ phận khác của cơ thể, thí dụ như khu vực đau đớn hoặc thương tích. Ngài không lặp lại công thức bí tích".
Tôi nghĩ rằng rõ ràng công thức bí tích phải được lặp lại mỗi lần một người được xức dầu.
Trong trường hợp này, nó là giống như các bí tích khác, nơi mà một hành động diễn ra trong khi công thức bí tích được đọc lên, chẳng hạn như bí tích Rửa tội và bí tích Thêm sức. Trong tất cả các bí tích này, hành động và lời nói phải được công bố bởi cùng một người trong cùng một lúc.
Có thể có một số nghi ngờ lịch sử về việc liệu có đúng chăng đây là phép Rửa tội, khi có nhiều trường hợp rất đông người được rửa tội trong cùng một dịp, mà lần đầu tiên là có thêm 3.000 Kitô hữu mới trong ngày Lễ Hiện Xuống.
Nghi thức truyền chức, ít nhất là trong nghi lễ Rôma, tách rời việc đặt tay và công thức bí tích, để cho nhiều người nam có thể được truyền chức cho cùng một mức độ nhất định của thừa tác vụ trong cùng một lúc.
Nghi thức hôn phối thường là đồng thời, nhưng có thể có trường hợp hôn phối bằng cách ủy quyền tại các địa điểm riêng.
Trong một số trường hợp đặc biệt, việc tha tội trong Bí tích Giải tội phải được trì hoãn sao cho có một khoảng cách tạm thời giữa chất thể và mô thức của bí tích.
Hy tế Thánh thể và sự hiện diện thực sự diễn ra khi chủ tế đọc lời truyền phép, nhưng sự biến thể liên quan đến tất cả các bánh thánh mà chủ tế cố ý truyền phép, chứ không chỉ bánh thánh mà ngài cầm trong tay mà thôi. (Zenit.org 21-11-2017)
Nguyễn Trọng Đa