DILI. ĐHY Pietro Parolin, Quốc vụ khanh Tòa Thánh, đặc sứ của ĐTC, mời gọi toàn thể Giáo Hội tại Đông Timor tiếp tục công trình loan báo Tin Mừng noi gương các thừa sai cách đây 5 thế kỷ.
Ngài đưa ra lời kêu gọi trên đây trong bài giảng thánh lễ sáng Chúa Nhật 15-8-2015 tại thủ đô Dili của Đông Timor, trong tư cách là Đặc Sứ của ĐTC Phanxicô đến viếng thăm và chủ sự thánh lễ tạ ơn 500 năm truyền giáo tại lãnh thổ này. Hiện diện trong thánh lễ còn có tổng thống, thủ tướng, các giới chức chính quyền và hàng chục ngàn tín hữu. Đồng tế với ĐHY Parolin có các GM và hàng trăm linh mục địa phương.
Sau khi nhắc đến quá trình truyền giáo của các thừa sai Bồ đào nha, mang Tin Mừng đến Đông Timor và sự tiếp đón hân hoan của dân địa phương, ĐHY Đặc Sứ nhắc nhở mọi thành phần dân Chúa tiếp tục mang Chúa Kitô, Tin Mừng vĩnh cửu (Kh 14,6) cho dân chúng, cho xã hội và cho Đông Timor yêu quí. ”Để được vậy, trước tiên người loan báo Tin Mừng phải xác tín về niềm tin của mình và gắn bó, sống thân mật với Chúa Kitô, canh tân quan hệ đó mỗi ngày và đặt Chúa Kitô ở trung tâm đời sống của mình.”
Tiếp đến, cần vượt thắng cám dỗ muốn đi theo một lối sống khác, theo các nhóm khác, sống đạo dễ dãi hơn; cám dỗ này các môn đệ của Chúa Giêsu xưa kia cũng đã từng gặp phải, nhưng cũng có những người quyết tâm theo Chúa: ”Lạy Chúa, bỏ Ngài cũng con biết theo ai? Chúa có lời ban sự sống đời đời..” (Ga 6,68).
ĐHY Parolin nhìn nhận rằng đối khi khó theo Chúa, vâng phục và thực hành lời Chúa, ”vì Chúa Giêsu đòi chúng ta phải có đời sống luân lý loại bỏ ích kỷ và lạm dụng người khác. Chúa Giêsu đòi chúng ta phải quyết tâm hành động làm sao để người khác có thể nhận ra chúng ta là môn đệ của Chúa. ”Người ta cứ dấu này mà nhận ra các con là môn đệ của Thầy, đó là các con hãy thương yêu nhau” (Ga 13,35).
ĐHY Quốc vụ khanh cũng mời gọi các tông đồ của Đông Timor, từ các GM trở xuống, noi gương Chúa Giêsu: Chúa không bao giờ có vẻ hài lòng ở nhà, trong môi trường thoải mái cạnh các môn đệ thân tín nhất. Không, Chúa luôn luôn trên đường, đi từ làng này đến làng khác, thành này đến thành khác, để chu toàn sứ mạng, trung thành với chính lý do tại sao Ngài đến trên thế, mang lòng thương xót của Thiên Chúa đến cho mọi người”.
Cuối thánh lễ, ĐHY Parolin đã cám ơn chính quyền và mọi thành phần dân Chúa vì sự tiếp đón nồng nhiệt. Ngài nhắc lại khi còn là một linh mục trẻ ở Bộ ngoại giao Tòa Thánh, đã được giao trách nhiệm đặc biệt theo dõi cần đề các biến cố bi thảm dẫn đến nền độc lập của Đông Timor. Ngài nói: ”Tôi ý thức những hy sinh rất lớn của dân Đông Timor bấy giờ; một sự hy sinh chỉ có thể giải thích được nhờ đức tin của anh chị em, đức tin qua thời kỳ lâu dài ấy đã mang lại cho anh chị em một căn tính đặc thù như một dân tộc, dân Đông Timor”.
ĐHY hứa sẽ tường trình cho ĐTC về những ngày viếng thăm khẩn trương ở Đông Timor này, kinh nghiệm về niềm vui của Đông Timor, ”niềm vui đã ở trong tâm hồn anh chị em từ khi Thánh Giá của Chúa Giêsu được cắm trên lãnh thổ của anh chị em” (SD 15-8-2015)
Ký kết hiệp định giữa Tòa Thánh và Đông Timor
DILI. Hôm 14-8-2015, Tòa Thánh và Cộng hòa Dân Chủ Đông Timor đã ký hiệp định với nhau.
ĐHY Parolin, Quốc vụ khanh Tòa Thánh kiêm Đặc sứ của ĐTC, và Thủ tướng Rui Maria de Araújo của Đông Timor đã ký vào văn bản hiệp định.
Hiện diện tại buổi lễ ở Dinh Chính Phủ Đông Timor, về phía Tòa Thánh có Đức Sứ Thần tại địa phương Đức TGM Joseph Marino, Đức Cha Baslilio do Nasciemento, GM Baucau, Chủ tịch HĐGM Đông Timor, Đức GM Norberto de Amaral, GM Mariana, Đức TGM Leopoldo Girelli, Sứ thần Tòa Thánh tại Singapore và ASEAN, Đức Ông Phanxicô Cao Minh Dung, Tham thán Sứ Thần tại Bộ ngoại giao Tòa Thánh, Đức ông Ionut Paul Strejac, Tham tán Sứ Thần tại Đông Timor.
Về phía Đông Timor có nhiều quan chức chính phủ như các vị Bộ trưởng tại phủ thủ tướng, Bộ trưởng giáo dục, kinh tế, canh nông và ngư nghiệp, Bộ trưởng ngoại giao và tài chánh, v.v..
Hiệp định nhìn nhận vai trò lịch sử của Giáo Hội Công Giáo trong đời sống quốc gia Đông Timor và sự phát triển con người, đồng thời xác định và bảo đảm qui chế pháp lý của Giáo Hội Công Giáo, đề ra những qui luật điều hành các lãnh vực khác nhau, từ hôn nhân theo phép đạo, đến các nơi thờ phượng, các cơ sở giáo dục của Công Giáo, việc dạy môn tôn giáo tại học đường, hoạt động từ thiện bác ái của Giáo Hội, tuyên úy quân đội, nhà tù, nhà thương và chế độ thuế khóa và tài sản.
Hiệp định gồm một Lời Tựa và 26 điều khoản, sẽ bắt đầu có giá trị với việc trao đổi văn kiện phê chuẩn.
Trong diễn văn tại buổi ký hiệp định, trước sự hiện diện của Tổng thống Taur Matan Ruak của Đông Timor và các quan chức chính phủ nước này, cùng với chủ tịch quốc hội và ngoại giao đoàn, ĐHY Parolin khẳng định rằng toàn thể hiệp định nhắm đến một mục tiêu cơ bản là làm sao trợ giúp nhân dân Đông Timor, đẩy mạnh sự phát triển toàn diện về mặt vật chất và tinh thần.
Cả Giáo Hội lẫn Nhà Nước hiện diện là để phục vụ dân chúng, và qua Hiệp định này hai bên quyết tâm ”cộng tác với nhau cho sự phát triển toàn diện của nhân dân trong công lý, hòa bình và công ích”, như điều 1 khẳng định.
”Kinh nghiệm luôn cho thấy con người được phục vụ tốt đẹp nhất khi có sự cộng tác và đối thoại giữa mọi thành phần xã hội và khi một nền văn hóa gặp gỡ được thiết lập vững chãi nơi những người lãnh đạo”.
ĐHY Quốc vụ khanh Parolin cũng khẳng định rằng ”việc ký kết hiệp định này hôm nay mở ra một chương mới trong lịch sử dài quan hệ giữa Giáo Hội và Nhà nước. Thực vậy, trong khuôn khổ quốc tế này nhiều khả thể mới được mở ra trong đó quan hệ này sẽ được đào sâu và củng cố để mưu ích cho nhân dân Timor”. (SD 14-8-2015)
Ngài đưa ra lời kêu gọi trên đây trong bài giảng thánh lễ sáng Chúa Nhật 15-8-2015 tại thủ đô Dili của Đông Timor, trong tư cách là Đặc Sứ của ĐTC Phanxicô đến viếng thăm và chủ sự thánh lễ tạ ơn 500 năm truyền giáo tại lãnh thổ này. Hiện diện trong thánh lễ còn có tổng thống, thủ tướng, các giới chức chính quyền và hàng chục ngàn tín hữu. Đồng tế với ĐHY Parolin có các GM và hàng trăm linh mục địa phương.
Sau khi nhắc đến quá trình truyền giáo của các thừa sai Bồ đào nha, mang Tin Mừng đến Đông Timor và sự tiếp đón hân hoan của dân địa phương, ĐHY Đặc Sứ nhắc nhở mọi thành phần dân Chúa tiếp tục mang Chúa Kitô, Tin Mừng vĩnh cửu (Kh 14,6) cho dân chúng, cho xã hội và cho Đông Timor yêu quí. ”Để được vậy, trước tiên người loan báo Tin Mừng phải xác tín về niềm tin của mình và gắn bó, sống thân mật với Chúa Kitô, canh tân quan hệ đó mỗi ngày và đặt Chúa Kitô ở trung tâm đời sống của mình.”
Tiếp đến, cần vượt thắng cám dỗ muốn đi theo một lối sống khác, theo các nhóm khác, sống đạo dễ dãi hơn; cám dỗ này các môn đệ của Chúa Giêsu xưa kia cũng đã từng gặp phải, nhưng cũng có những người quyết tâm theo Chúa: ”Lạy Chúa, bỏ Ngài cũng con biết theo ai? Chúa có lời ban sự sống đời đời..” (Ga 6,68).
ĐHY Parolin nhìn nhận rằng đối khi khó theo Chúa, vâng phục và thực hành lời Chúa, ”vì Chúa Giêsu đòi chúng ta phải có đời sống luân lý loại bỏ ích kỷ và lạm dụng người khác. Chúa Giêsu đòi chúng ta phải quyết tâm hành động làm sao để người khác có thể nhận ra chúng ta là môn đệ của Chúa. ”Người ta cứ dấu này mà nhận ra các con là môn đệ của Thầy, đó là các con hãy thương yêu nhau” (Ga 13,35).
ĐHY Quốc vụ khanh cũng mời gọi các tông đồ của Đông Timor, từ các GM trở xuống, noi gương Chúa Giêsu: Chúa không bao giờ có vẻ hài lòng ở nhà, trong môi trường thoải mái cạnh các môn đệ thân tín nhất. Không, Chúa luôn luôn trên đường, đi từ làng này đến làng khác, thành này đến thành khác, để chu toàn sứ mạng, trung thành với chính lý do tại sao Ngài đến trên thế, mang lòng thương xót của Thiên Chúa đến cho mọi người”.
Cuối thánh lễ, ĐHY Parolin đã cám ơn chính quyền và mọi thành phần dân Chúa vì sự tiếp đón nồng nhiệt. Ngài nhắc lại khi còn là một linh mục trẻ ở Bộ ngoại giao Tòa Thánh, đã được giao trách nhiệm đặc biệt theo dõi cần đề các biến cố bi thảm dẫn đến nền độc lập của Đông Timor. Ngài nói: ”Tôi ý thức những hy sinh rất lớn của dân Đông Timor bấy giờ; một sự hy sinh chỉ có thể giải thích được nhờ đức tin của anh chị em, đức tin qua thời kỳ lâu dài ấy đã mang lại cho anh chị em một căn tính đặc thù như một dân tộc, dân Đông Timor”.
ĐHY hứa sẽ tường trình cho ĐTC về những ngày viếng thăm khẩn trương ở Đông Timor này, kinh nghiệm về niềm vui của Đông Timor, ”niềm vui đã ở trong tâm hồn anh chị em từ khi Thánh Giá của Chúa Giêsu được cắm trên lãnh thổ của anh chị em” (SD 15-8-2015)
Ký kết hiệp định giữa Tòa Thánh và Đông Timor
DILI. Hôm 14-8-2015, Tòa Thánh và Cộng hòa Dân Chủ Đông Timor đã ký hiệp định với nhau.
ĐHY Parolin, Quốc vụ khanh Tòa Thánh kiêm Đặc sứ của ĐTC, và Thủ tướng Rui Maria de Araújo của Đông Timor đã ký vào văn bản hiệp định.
Hiện diện tại buổi lễ ở Dinh Chính Phủ Đông Timor, về phía Tòa Thánh có Đức Sứ Thần tại địa phương Đức TGM Joseph Marino, Đức Cha Baslilio do Nasciemento, GM Baucau, Chủ tịch HĐGM Đông Timor, Đức GM Norberto de Amaral, GM Mariana, Đức TGM Leopoldo Girelli, Sứ thần Tòa Thánh tại Singapore và ASEAN, Đức Ông Phanxicô Cao Minh Dung, Tham thán Sứ Thần tại Bộ ngoại giao Tòa Thánh, Đức ông Ionut Paul Strejac, Tham tán Sứ Thần tại Đông Timor.
Về phía Đông Timor có nhiều quan chức chính phủ như các vị Bộ trưởng tại phủ thủ tướng, Bộ trưởng giáo dục, kinh tế, canh nông và ngư nghiệp, Bộ trưởng ngoại giao và tài chánh, v.v..
Hiệp định nhìn nhận vai trò lịch sử của Giáo Hội Công Giáo trong đời sống quốc gia Đông Timor và sự phát triển con người, đồng thời xác định và bảo đảm qui chế pháp lý của Giáo Hội Công Giáo, đề ra những qui luật điều hành các lãnh vực khác nhau, từ hôn nhân theo phép đạo, đến các nơi thờ phượng, các cơ sở giáo dục của Công Giáo, việc dạy môn tôn giáo tại học đường, hoạt động từ thiện bác ái của Giáo Hội, tuyên úy quân đội, nhà tù, nhà thương và chế độ thuế khóa và tài sản.
Hiệp định gồm một Lời Tựa và 26 điều khoản, sẽ bắt đầu có giá trị với việc trao đổi văn kiện phê chuẩn.
Trong diễn văn tại buổi ký hiệp định, trước sự hiện diện của Tổng thống Taur Matan Ruak của Đông Timor và các quan chức chính phủ nước này, cùng với chủ tịch quốc hội và ngoại giao đoàn, ĐHY Parolin khẳng định rằng toàn thể hiệp định nhắm đến một mục tiêu cơ bản là làm sao trợ giúp nhân dân Đông Timor, đẩy mạnh sự phát triển toàn diện về mặt vật chất và tinh thần.
Cả Giáo Hội lẫn Nhà Nước hiện diện là để phục vụ dân chúng, và qua Hiệp định này hai bên quyết tâm ”cộng tác với nhau cho sự phát triển toàn diện của nhân dân trong công lý, hòa bình và công ích”, như điều 1 khẳng định.
”Kinh nghiệm luôn cho thấy con người được phục vụ tốt đẹp nhất khi có sự cộng tác và đối thoại giữa mọi thành phần xã hội và khi một nền văn hóa gặp gỡ được thiết lập vững chãi nơi những người lãnh đạo”.
ĐHY Quốc vụ khanh Parolin cũng khẳng định rằng ”việc ký kết hiệp định này hôm nay mở ra một chương mới trong lịch sử dài quan hệ giữa Giáo Hội và Nhà nước. Thực vậy, trong khuôn khổ quốc tế này nhiều khả thể mới được mở ra trong đó quan hệ này sẽ được đào sâu và củng cố để mưu ích cho nhân dân Timor”. (SD 14-8-2015)