30/11/2015 - BANGUI. Sáng thứ hai, 30-11-2015, ĐTC Phanxicô đã cử hành thánh lễ trong chuyến viếng thăm của ngài tại Phi châu và lên đường trở về Roma.
Thánh lễ bắt đầu lúc 9 giờ rưỡi sáng tại trung tâm thể thao Barthélémy Boganda ở thủ đô Bangui của Cộng hòa Trung Phi. Boganda là tên LM Công Giáo bản xứ đầu tiên tại Trung Phi, thụ phong hồi năm 1938. Sau này đã cha hồi tục hồi năm 1950 và trở thành tổng thống trong một thời gian ngắn khi Trung Phi được độc lập hồi năm 1960. Boganda được coi là vị lập quốc, và ngày qua đời 29-3 của vị này cũng là Lễ Quốc Khánh của Cộng hòa Trung Phi.
Trung tâm thể thao chỉ có 30 ngàn chỗ nên nhiều tín hữu tham dự thánh lễ với ĐTC từ bên ngoài qua những màn hình khổng lồ.
Thánh lễ do ĐTC cử hành bắt đầu lúc 9 giờ rưỡi và mừng kính thánh Anrê Tông Đồ. Đồng tế với ĐTC có 30 GM và hàng trăm linh mục. Trong số những người hiện diện cũng có bà Tổng thống lâm thời Catherine Samba-Panza.
ĐTC đã đi xe vòng quanh thao trường để chào thăm mọi người, trong bầu không khí rất nồng nhiệt. Trong thánh lễ những những đoàn vũ theo nhịp điệu và tiếng trống cổ truyền, nhất là lúc rước sách Phúc Âm, khi dâng lễ và sau khi rước lễ.
Bài giảng của ĐTC
Trong bài giảng thánh lễ bằng tiếng Ý và được dịch từng đoạn ra tiếng địa phương, ĐTC mời gọi các tín hữu hãy thực hành lời dạy của Chúa Giêsu với các môn đệ ”Hãy sang bờ bên kia”, vượt thắng những khó khăn và đau khổ trong niềm tín thác. Ngài nói:
”Thật là tốt đẹp, nhất là trong thời kỳ khó khăn, khi những thử thách và đau khổ không thiếu, khi tương lai bất định và ta cảm thấy mệt mỏi, không chịu nổi, thật là tốt đẹp quây quần quanh Chúa, như chúng ta đang làm hôm nay, để vui hưởng sự hiện diện của Chúa, đời sống mới và ơn cứu độ Chúa đề nghị cho chúng ta, như bờ bên kiên mà chúng ta phải hướng tới.
”Bờ bên kia, chắc chắn là đời sống vĩnh cửu, là Trời nơi chúng ta được chờ đợi. Cái nhìn này hướng về thế giới tương lai luôn nâng đỡ lòng can đảm của các tín hữu Kitô, những người nghèo nhất, bé nhỏ nhất, trong cuộc lữ hành trần thế của họ. Cuộc sống vĩnh cửu ấy không phải là một ảo tưởng, không phải là một sự trốn chạy trần thế; đó là một thực tại quyền năng kêu gọi chúng ta và đòi chúng ta dấn thân trong sự kiên trì tin tưởng và yêu thương.
”Nhưng bờ bên kia gần kề hơn, mà chúng ta tìm cách đạt tới là một thực tại đã biến đổi cuộc sống của chúng ta ngay từ bây giờ và thế
giới chúng ta đang sống: ”Người tin tưởng từ thâm tâm thì trở nên công chính” (Xc Rm 10,10). Họ đón nhận chính sự sống của Chúa Kitô, đấng làm cho họ có khả năng yêu mến Thiên Chúa và anh chị em một cách mới mẻ, đến độ làm nảy sinh một thế giới được tình yêu canh tân.
ĐTC cũng nói với các tín hữu Công Giáo Trung Phi rằng: ”Tôi muốn cùng với anh chị em cảm tạ Chúa Từ Bi vì tất cả những gì Chúa ban cho anh chị em, nhưng gì là đẹp đẽ, quảng đại, can đảm, trong các gia đình và cộng đoàn của anh chị em, trong những biến cố xảy ra tại đất nước Anh chị em từ nhiều năm nay. Nhưng thực sự là chúng ta chưa đi tới đích, chúng ta còn như ở giữa dòng sông, chúng ta phải can đảm quyết định, với một quyết tâm truyền giáo được đổi mới, đi sang bờ bên kia. Mỗi Kitô hữu phải liên tục đoạn giao với những gì là con người cũ còn ở trong mình, con người tội lỗi, và luôn sẵn sàng thức tỉnh đối với tiếng gọi của ma quỉ, và những gì nó hành động trong thế giới chúng ta, và trong những thời kỳ xung đột, oán thù và chiến tranh, nó muốn đưa chúng ta tới ích kỷ, co cụm vào mình và nghi kỵ, bạo lực và bản năng tàn phá, báo thủ, bỏ rơi và bóc lột những người yếu thế nhất...
Tiếp tục bài giảng thánh lễ cuối cùng tại Phi châu sáng hôm qua (30-11), ĐTC nói:
“Chúng ta cũng biết rằng các cộng đoàn Kitô của chúng ta được kêu gọi nên thánh, nhưng còn bao nhiêu đường dài phải đi. Chắc chắn tất cả chúng ta phải xin lỗi Chúa vì quá nhiều kháng cự và chậm chạp của chúng ta trong việc làm chứng cho Tin Mừng. Ước gì Năm Thánh Lòng Thương Xót vừa mới bắt đầu tại đất nước Anh chị em, là cơ hội để thực thi lòng thương xót. Hỡi anh chị em Trung Phi thân mến, nhất là anh chị em cần hướng nhìn về tương lai, và dựa vào kinh nghiệm con đường đã đi qua, hãy quyết định thực hiện một giai đoạn mới trong lịch sử Kitô tại đất nước Anh chị em, mạnh mẽ tiến về chân trời mới, ra khơi..
ĐTC mời gọi mỗi tín hữu hãy tự hỏi trong thâm tâm về quan hệ bản thân của mìh với Chúa Giêsu, xem xét xem điều gì mình đã chấp nhận - hoặc từ khước, để đáp lại tiếng Chúa gọi theo sát ngài. Tiếng kêu của các sứ giả vang dội hơn bao giờ hết nơi tai chúng ta, chính trong thời kỳ cam go..Tiếng kêu ấy hôm nay cũng vang dội tại đất nước Trung Phi này.. Cả chúng ta, như thánh Phaolô Tông Đồ, cũng phải tràn đầy hy vọng và hăng hái đối với tương lai.. Bờ bên kia ở trong tầm tay, và Chúa Giêsu vượt qua sông với chúng ta..
ĐTC nói: ”Hỡi các tín hữu Kitô Trung Phi, mỗi người trong anh chị em được kêu gọi trở thành người thực hiện sự canh tân nhân bản và tinh thần cho đất nước Anh chị em, với lòng kiên trì trong đức tin và dấn thân truyền giáo. Tôi nhấn mạnh rằng: trở thành người thực hiện sự canh tân về mặt nhân bản và tinh thần.”
Cuối thánh lễ, Đức TGM Dieudonné Nzapalainga, của giáo phận thủ đô Bangui cũng là chủ tịch HĐGM Trung Phi đã đại diện mọi người cám ơn ĐTC. Ngài gọi cuộc viếng thăm của ĐTC là ”Những ngày chắc chắn được ghi vào tâm hồn chúng con cũng như vào lịch sử đất nước chúng con.. Cuộc tông du của ĐTC chắc chắn đánh dấu khởi đầu một giai đoạn mới cho toàn dân Trung Phi. Mặc dù có những cuộc khủng hoảng quân sự và chính trị, với những hậu quả kèm theo là các vụ ám sát, tàn hại và phá hủy, nhưng mỗi quan tâm mục vụ của ĐTC đối với chúng con là một dấu chỉ hy vọng”.
Đức TGM đã giới thiệu 3 bức tranh mà cộng đoàn Công Giáo Trung Phi tặng ĐTC được làm bằng gỗ và những cánh bướm, 2 bức tượng bằng gỗ mun. Và ĐTC tặng mỗi giáo phận Trung Phi một Mặt Nhật Mình Thánh Chúa để dùng trong việc chầu Thánh Thể liên lỷ.
Trước khi ban phép lành kết thúc, ĐTC nhắc đến lễ thánh Anrê Tông Đồ, bổn mạng Giáo Hội Chính Thống Constantinople ở Thổ nhĩ kỳ và nói: ”Trong ngày lễ kính thánh Anrê, từ đây, nơi con tim của Phi châu, tôi muốn ngỏ lời với người anh em rất yêu quí của tôi, Bartolomaios, Thượng Phụ chung. Tôi cầu chúc ngài hạnh phúc và tình huynh đẹ, tôi cầu xin Chúa chúc lành cho các Giáo Hội anh em của chúng ta”.
Thánh lễ kéo dài gần 2 tiếng đồng hồ. Sau đó ĐTC ra phi trường cách đó 5 cây số để đáp máy bay trở về Roma. Và sau hơn 6 tiếng đồng hồ, ngài đã trở về tới Phi trường Ciampino ở Roma lúc gần 7 giờ tối 30-11 cùng ngày.
Thánh lễ bắt đầu lúc 9 giờ rưỡi sáng tại trung tâm thể thao Barthélémy Boganda ở thủ đô Bangui của Cộng hòa Trung Phi. Boganda là tên LM Công Giáo bản xứ đầu tiên tại Trung Phi, thụ phong hồi năm 1938. Sau này đã cha hồi tục hồi năm 1950 và trở thành tổng thống trong một thời gian ngắn khi Trung Phi được độc lập hồi năm 1960. Boganda được coi là vị lập quốc, và ngày qua đời 29-3 của vị này cũng là Lễ Quốc Khánh của Cộng hòa Trung Phi.
Trung tâm thể thao chỉ có 30 ngàn chỗ nên nhiều tín hữu tham dự thánh lễ với ĐTC từ bên ngoài qua những màn hình khổng lồ.
Thánh lễ do ĐTC cử hành bắt đầu lúc 9 giờ rưỡi và mừng kính thánh Anrê Tông Đồ. Đồng tế với ĐTC có 30 GM và hàng trăm linh mục. Trong số những người hiện diện cũng có bà Tổng thống lâm thời Catherine Samba-Panza.
ĐTC đã đi xe vòng quanh thao trường để chào thăm mọi người, trong bầu không khí rất nồng nhiệt. Trong thánh lễ những những đoàn vũ theo nhịp điệu và tiếng trống cổ truyền, nhất là lúc rước sách Phúc Âm, khi dâng lễ và sau khi rước lễ.
Bài giảng của ĐTC
Trong bài giảng thánh lễ bằng tiếng Ý và được dịch từng đoạn ra tiếng địa phương, ĐTC mời gọi các tín hữu hãy thực hành lời dạy của Chúa Giêsu với các môn đệ ”Hãy sang bờ bên kia”, vượt thắng những khó khăn và đau khổ trong niềm tín thác. Ngài nói:
”Thật là tốt đẹp, nhất là trong thời kỳ khó khăn, khi những thử thách và đau khổ không thiếu, khi tương lai bất định và ta cảm thấy mệt mỏi, không chịu nổi, thật là tốt đẹp quây quần quanh Chúa, như chúng ta đang làm hôm nay, để vui hưởng sự hiện diện của Chúa, đời sống mới và ơn cứu độ Chúa đề nghị cho chúng ta, như bờ bên kiên mà chúng ta phải hướng tới.
”Bờ bên kia, chắc chắn là đời sống vĩnh cửu, là Trời nơi chúng ta được chờ đợi. Cái nhìn này hướng về thế giới tương lai luôn nâng đỡ lòng can đảm của các tín hữu Kitô, những người nghèo nhất, bé nhỏ nhất, trong cuộc lữ hành trần thế của họ. Cuộc sống vĩnh cửu ấy không phải là một ảo tưởng, không phải là một sự trốn chạy trần thế; đó là một thực tại quyền năng kêu gọi chúng ta và đòi chúng ta dấn thân trong sự kiên trì tin tưởng và yêu thương.
”Nhưng bờ bên kia gần kề hơn, mà chúng ta tìm cách đạt tới là một thực tại đã biến đổi cuộc sống của chúng ta ngay từ bây giờ và thế
giới chúng ta đang sống: ”Người tin tưởng từ thâm tâm thì trở nên công chính” (Xc Rm 10,10). Họ đón nhận chính sự sống của Chúa Kitô, đấng làm cho họ có khả năng yêu mến Thiên Chúa và anh chị em một cách mới mẻ, đến độ làm nảy sinh một thế giới được tình yêu canh tân.
ĐTC cũng nói với các tín hữu Công Giáo Trung Phi rằng: ”Tôi muốn cùng với anh chị em cảm tạ Chúa Từ Bi vì tất cả những gì Chúa ban cho anh chị em, nhưng gì là đẹp đẽ, quảng đại, can đảm, trong các gia đình và cộng đoàn của anh chị em, trong những biến cố xảy ra tại đất nước Anh chị em từ nhiều năm nay. Nhưng thực sự là chúng ta chưa đi tới đích, chúng ta còn như ở giữa dòng sông, chúng ta phải can đảm quyết định, với một quyết tâm truyền giáo được đổi mới, đi sang bờ bên kia. Mỗi Kitô hữu phải liên tục đoạn giao với những gì là con người cũ còn ở trong mình, con người tội lỗi, và luôn sẵn sàng thức tỉnh đối với tiếng gọi của ma quỉ, và những gì nó hành động trong thế giới chúng ta, và trong những thời kỳ xung đột, oán thù và chiến tranh, nó muốn đưa chúng ta tới ích kỷ, co cụm vào mình và nghi kỵ, bạo lực và bản năng tàn phá, báo thủ, bỏ rơi và bóc lột những người yếu thế nhất...
Tiếp tục bài giảng thánh lễ cuối cùng tại Phi châu sáng hôm qua (30-11), ĐTC nói:
“Chúng ta cũng biết rằng các cộng đoàn Kitô của chúng ta được kêu gọi nên thánh, nhưng còn bao nhiêu đường dài phải đi. Chắc chắn tất cả chúng ta phải xin lỗi Chúa vì quá nhiều kháng cự và chậm chạp của chúng ta trong việc làm chứng cho Tin Mừng. Ước gì Năm Thánh Lòng Thương Xót vừa mới bắt đầu tại đất nước Anh chị em, là cơ hội để thực thi lòng thương xót. Hỡi anh chị em Trung Phi thân mến, nhất là anh chị em cần hướng nhìn về tương lai, và dựa vào kinh nghiệm con đường đã đi qua, hãy quyết định thực hiện một giai đoạn mới trong lịch sử Kitô tại đất nước Anh chị em, mạnh mẽ tiến về chân trời mới, ra khơi..
ĐTC mời gọi mỗi tín hữu hãy tự hỏi trong thâm tâm về quan hệ bản thân của mìh với Chúa Giêsu, xem xét xem điều gì mình đã chấp nhận - hoặc từ khước, để đáp lại tiếng Chúa gọi theo sát ngài. Tiếng kêu của các sứ giả vang dội hơn bao giờ hết nơi tai chúng ta, chính trong thời kỳ cam go..Tiếng kêu ấy hôm nay cũng vang dội tại đất nước Trung Phi này.. Cả chúng ta, như thánh Phaolô Tông Đồ, cũng phải tràn đầy hy vọng và hăng hái đối với tương lai.. Bờ bên kia ở trong tầm tay, và Chúa Giêsu vượt qua sông với chúng ta..
ĐTC nói: ”Hỡi các tín hữu Kitô Trung Phi, mỗi người trong anh chị em được kêu gọi trở thành người thực hiện sự canh tân nhân bản và tinh thần cho đất nước Anh chị em, với lòng kiên trì trong đức tin và dấn thân truyền giáo. Tôi nhấn mạnh rằng: trở thành người thực hiện sự canh tân về mặt nhân bản và tinh thần.”
Cuối thánh lễ, Đức TGM Dieudonné Nzapalainga, của giáo phận thủ đô Bangui cũng là chủ tịch HĐGM Trung Phi đã đại diện mọi người cám ơn ĐTC. Ngài gọi cuộc viếng thăm của ĐTC là ”Những ngày chắc chắn được ghi vào tâm hồn chúng con cũng như vào lịch sử đất nước chúng con.. Cuộc tông du của ĐTC chắc chắn đánh dấu khởi đầu một giai đoạn mới cho toàn dân Trung Phi. Mặc dù có những cuộc khủng hoảng quân sự và chính trị, với những hậu quả kèm theo là các vụ ám sát, tàn hại và phá hủy, nhưng mỗi quan tâm mục vụ của ĐTC đối với chúng con là một dấu chỉ hy vọng”.
Đức TGM đã giới thiệu 3 bức tranh mà cộng đoàn Công Giáo Trung Phi tặng ĐTC được làm bằng gỗ và những cánh bướm, 2 bức tượng bằng gỗ mun. Và ĐTC tặng mỗi giáo phận Trung Phi một Mặt Nhật Mình Thánh Chúa để dùng trong việc chầu Thánh Thể liên lỷ.
Trước khi ban phép lành kết thúc, ĐTC nhắc đến lễ thánh Anrê Tông Đồ, bổn mạng Giáo Hội Chính Thống Constantinople ở Thổ nhĩ kỳ và nói: ”Trong ngày lễ kính thánh Anrê, từ đây, nơi con tim của Phi châu, tôi muốn ngỏ lời với người anh em rất yêu quí của tôi, Bartolomaios, Thượng Phụ chung. Tôi cầu chúc ngài hạnh phúc và tình huynh đẹ, tôi cầu xin Chúa chúc lành cho các Giáo Hội anh em của chúng ta”.
Thánh lễ kéo dài gần 2 tiếng đồng hồ. Sau đó ĐTC ra phi trường cách đó 5 cây số để đáp máy bay trở về Roma. Và sau hơn 6 tiếng đồng hồ, ngài đã trở về tới Phi trường Ciampino ở Roma lúc gần 7 giờ tối 30-11 cùng ngày.