LỄ Á THÁNH ANRÊ PHÚ YÊN
Mằng Lăng, 26/07/2004
Kính thưa Cha Tổng Đại Diện,
Cha Hạt Trưởng Phú Yên, Cha Sở Mằng Lăng,
Quý Cha, quý tu sĩ nam nữ, chủng sinh,
Các giáo lý viên và anh chị em thân mến,
Hôm nay là lần thứ năm chúng ta mừng lễ Á Thánh Anrê Phú Yên tại Mằng Lăng, kể từ khi Người được tôn vinh trên bàn thờ vào ngày 05 tháng 03 năm 2000.
Thầy giảng Anrê sinh quán tại Mằng Lăng này là con út của một quả phụ tên là Gioanna. Tuy goá bụa, nhưng bà đã giáo dục con cái với tất cả tấm lòng tận tuỵ và khôn ngoan. Anrê là một cậu bé mảnh khảnh, nhưng tự chất thông minh, có óc phán đoán tốt và tâm hồn hướng chiều về sự thiện. Do lời thỉnh cầu của bà mẹ, Cha Đắc Lộ, vị linh mục thừa sai Dòng Tên nổi tiếng đã nhận cậu vào số các môn sinh của Ngài. Anrê chăm chỉ học chữ Nho và chẳng bao lâu vượt trổi các bạn đồng môn.
Anrê được rửa tội cùng với mẹ ba năm trước khi bà qua đời, tức là năm 1641, khi Anrê được 15 tuổi. Anrê sinh năm 1625 và chết vào năm 1644 lúc 19 tuổi.
Theo lời tường trình của Cha Đắc Lộ, một năm sau khi được rửa tội, tức năm 1642, Anrê đã được Cha Đắc Lộ nhận vào nhóm cộng sự viên thân tín của Ngài và sau một năm được huấn luyện thêm về tôn giáo và văn hoá, Anrê bắt đầu thi hành công tác thầy giảng.
Trong nhóm thầy giảng này, thầy là một thanh niên đã được Chúa Giêsu chinh phục và thầy đã đáp trả tình yêu của Chúa bằng cách tận hiến đời mình cho Chúa và trung thành bước theo Chúa cho đến hiến dâng mạng sống vì Chúa.
Trước cuối tháng 07 năm 1644, Quan Nghè Bộ trở về tỉnh Thầy giảng Anrê đang ở, tức tỉnh Quảng Nam, mang theo sắt lệnh cấm đạo của Chúa Nguyễn, vì thế Quan quyết định trước tiên chống lại các thầy giảng. Quan sai một toán lính đến nhà Cha Đắc Lộ để lùng bắt một thầy giảng tên là Inhaxiô, nhưng lúc đó thầy đi vắng. Để khỏi về không họ đánh đập thầy Anrê, trói thầy lại, rồi giải xuống thuyền đem về Dinh quan trấn thủ.
Chiều ngày 25 tháng 07 năm 1644 Thầy được dẫn đến trước mặt quan. Lính thưa với quan rằng không tìm thấy thầy Inhaxiô, nhưng đã bắt được một thầy giảng khác giống như vậy, vì suốt cuộc hành trình, anh ta luôn nói về đạo và khuyến khích họ theo đạo.
Như vậy, quan tìm cách làm cho Thầy Anrê bỏ đạo, nhưng người thanh niên can trường ấy trả lời quan rằng mình là Kitô hữu và sẵn sàng chịu mọi khổ hình chứ không bao giờ bỏ đạo mình đang tuyên xưng. Anrê can đảm nói: “Vậy xin quan cứ tuỳ ý chuẩn bị các hình cụ, tôi vui lòng đón nhận với xác tín rằng vì chính nghĩa, càng chịu đau khổ chừng nào, thì càng chết vinh quang chừng ấy. “Anrê đã tuyên xưng đức tin một cách phi thường, không lúc nào tỏ ra nao núng. Thầy bày tỏ: “Ước chi tôi có được ngàn mạng sống để dâng hiến tất cả cho Chúa hầu đền đáp ơn Ngài”.
Thầy Anrê luôn xin mọi người cầu nguyện cho mình trung thành với Chúa cho đến chết trong lý tưởng: “Dâng hiến mạng sống mình cho tình yêu trọn vẹn, hầu đáp trả tình yêu vô biên của Chúa, Đấng đã hiến mạng sống mình vì nhân loại”.
Vào khoảng 05 giờ chiều, một viên chỉ huy cùng với 30 người lính vào nhà tù, nơi Anrê bị giam giữ và ra lệnh cho Thầy đến nơi hành quyết. Thầy Anrê cảm tạ ơn Chúa, vì giờ hiến tế đã tới. Sau khi chào biệt mọi người bạn tù, Thầy nhanh nhẹn tiến đến pháp trường. Thầy đi qua các đường phố ở Kẻ Chàm tới một cách đồng ngoài thành, hiện nay đang nằm giữa Vĩnh Điện và Hội An, thuộc tỉnh Quảng Nam, Giáo phận Đà Nẵng.
Đến nơi, Thầy quỳ xuống, người ta định trải chiếu, để máu thầy khỏi rơi xuống đất, nhưng Thầy xin tự nguyện để máu lan tràn xuống đất giống như Máu Chúa Kitô xưa. Cuộc hành quyết được thi hành bằng mấy lát dao đâm thâu cạnh sườn bên trái, sau cùng một lát dao chém đầu. Thầy Anrê chỉ kịp kêu lên một tiếng Giêsu trước khi đầu lìa cổ.
Chúng ta thấy, cho đến hơi thở cuối cùng, Thầy giảng Anrê đã minh chứng lòng trung kiên của mình bằng cách vui lòng chấp nhận hiến tế cuộc sống vì lòng tin yêu Chúa Kitô.
Á Thánh Anrê là vị tử đạo đầu tiên trong hàng ngũ các vị tử đạo ở Việt Nam, Ngài là vị thánh sống cách chúng ta gần 4 thế kỷ, nhưng tinh thần của Ngài luôn gần gũi chúng ta. Một tín hữu trẻ trung đạo đức, một thầy giảng can đảm hăng say và tận tình với Chúa và vì các linh hồn.
Ngày hôm nay, chúng ta, nhất là các bạn trẻ, hãy noi gương Ngài trong thời điểm có thể nói được là rất nhiều thử thách. Chúng ta không những sẵn sàng vượt khó, sẵn sàng hy sinh mà còn sống thể hiện tình bác ái, tương thân tương trợ, để hạt giống Phúc Âm mọc lên và trổ sinh nhiều hoa trái trên quê hương đất nước chúng ta.
Ngày hôm nay cũng như bao giờ, tuổi trẻ vẫn luôn thao thức tìm ra một lý tưởng. Đôi khi chúng ta bồng bột phán đoán sai lầm trong cung cách lựa chọn. Á Thánh Anrê đã để lại cho người trẻ hôm nay một lý tưởng sống thanh cao. Lý tưởng ấy là sống quảng đại hy sinh vì đạo Chúa, vì các linh hồn. Đời sống có giá trị hay không không phải là sống lâu đạt đến tuổi thọ, mà là sống đúng mục đích của đời mình, không kể ngắn dài. Tại sao Á Thánh Anrê được tôn vinh trên bàn thờ và được cả thế giới sùng kính? Chắc hẳn không phải vì Ngài sống lâu, bởi lẽ Ngài ra đi lúc chỉ có 19 tuổi, một lứa tuổi chưa làm nên sự nghiệp theo quan điểm người á đông. Vậy cái gì đã làm cho Thầy lừng danh và được mọi người hâm mộ? Đó là sự hy sinh cao cả sẵn sàng tận hiến vì lòng mến Chúa và yêu thương tha nhân.
Tình yêu chính là ngọn lửa vô hình làm cho cuộc sống chúng ta luôn mãi hạnh phúc, tràn đầy hy vọng và ôm ấp một lý tưởng cao đẹp. Đời người sẽ trở nên cô quạnh, chán ngán và thất vọng, khi chúng ta sống như một ốc đảo không có tình yêu. Tình yêu mẫu mực mà Á Thánh Anrê đã trao cho chúng ta hôm nay được khơi nguồn từ tình yêu Thập Giá của Chúa Giêsu Kitô, Chúa chúng ta, vì chính Chúa Giêsu đã nói và đã làm: “Không có tình yêu nào cao quý hơn tình yêu thí mạng sống vì người mình yêu”. Mỗi người trong chúng ta, nhất là các bạn trẻ, theo gương Á Thánh Anrê, sống hy sinh, đừng bao giờ cố giữ lại cho mình một tình yêu vị kỷ, nhưng cố gắng kết hợp với Thập Giá để chúng ta có thể biết hy sinh cho nhau: cụ thể trong tình yêu gia đình, làng xóm, học đường, nơi công sở, nhà máy, ngay cả nơi phố chợ… Một khi chúng ta sống có tình yêu thật sự là chúng ta đã kết hợp với Thập Giá Giêsu Kitô và noi gương Á Thánh Anrê của chúng ta.
Thánh lễ hôm nay nhắc nhở mỗi người chúng ta là thế hệ con cháu, hãy can đảm sống bác ái vì tình yêu Chúa và các linh hồn. Từ Mằng Lăng thân yêu, quê hương đáng trân trọng của Á Thánh Anrê, ngọn lửa nhiệt tình Nhà Chúa sẽ lan rộng đốt cháy mọi tâm hồn để tất cả chúng ta say mê tình Chúa và sằn sàng hy sinh cho phần rỗi các linh hồn theo gương anh dũng của Á Thánh Anrê Phú Yên.
Trong giờ phút thánh thiêng này, cộng đoàn phụng vụ chúng ta hãy nhìn lên Á Thánh Anrê để chúng ta quyết tâm sống can trường theo di chúc Thầy để lại: “Tình yêu đáp trả tình yêu, yêu đến hết hơi, yêu đến trọn đời”.
Mằng Lăng, 26/07/2004
Kính thưa Cha Tổng Đại Diện,
Cha Hạt Trưởng Phú Yên, Cha Sở Mằng Lăng,
Quý Cha, quý tu sĩ nam nữ, chủng sinh,
Các giáo lý viên và anh chị em thân mến,
Hôm nay là lần thứ năm chúng ta mừng lễ Á Thánh Anrê Phú Yên tại Mằng Lăng, kể từ khi Người được tôn vinh trên bàn thờ vào ngày 05 tháng 03 năm 2000.
Thầy giảng Anrê sinh quán tại Mằng Lăng này là con út của một quả phụ tên là Gioanna. Tuy goá bụa, nhưng bà đã giáo dục con cái với tất cả tấm lòng tận tuỵ và khôn ngoan. Anrê là một cậu bé mảnh khảnh, nhưng tự chất thông minh, có óc phán đoán tốt và tâm hồn hướng chiều về sự thiện. Do lời thỉnh cầu của bà mẹ, Cha Đắc Lộ, vị linh mục thừa sai Dòng Tên nổi tiếng đã nhận cậu vào số các môn sinh của Ngài. Anrê chăm chỉ học chữ Nho và chẳng bao lâu vượt trổi các bạn đồng môn.
Anrê được rửa tội cùng với mẹ ba năm trước khi bà qua đời, tức là năm 1641, khi Anrê được 15 tuổi. Anrê sinh năm 1625 và chết vào năm 1644 lúc 19 tuổi.
Theo lời tường trình của Cha Đắc Lộ, một năm sau khi được rửa tội, tức năm 1642, Anrê đã được Cha Đắc Lộ nhận vào nhóm cộng sự viên thân tín của Ngài và sau một năm được huấn luyện thêm về tôn giáo và văn hoá, Anrê bắt đầu thi hành công tác thầy giảng.
Trong nhóm thầy giảng này, thầy là một thanh niên đã được Chúa Giêsu chinh phục và thầy đã đáp trả tình yêu của Chúa bằng cách tận hiến đời mình cho Chúa và trung thành bước theo Chúa cho đến hiến dâng mạng sống vì Chúa.
Trước cuối tháng 07 năm 1644, Quan Nghè Bộ trở về tỉnh Thầy giảng Anrê đang ở, tức tỉnh Quảng Nam, mang theo sắt lệnh cấm đạo của Chúa Nguyễn, vì thế Quan quyết định trước tiên chống lại các thầy giảng. Quan sai một toán lính đến nhà Cha Đắc Lộ để lùng bắt một thầy giảng tên là Inhaxiô, nhưng lúc đó thầy đi vắng. Để khỏi về không họ đánh đập thầy Anrê, trói thầy lại, rồi giải xuống thuyền đem về Dinh quan trấn thủ.
Chiều ngày 25 tháng 07 năm 1644 Thầy được dẫn đến trước mặt quan. Lính thưa với quan rằng không tìm thấy thầy Inhaxiô, nhưng đã bắt được một thầy giảng khác giống như vậy, vì suốt cuộc hành trình, anh ta luôn nói về đạo và khuyến khích họ theo đạo.
Như vậy, quan tìm cách làm cho Thầy Anrê bỏ đạo, nhưng người thanh niên can trường ấy trả lời quan rằng mình là Kitô hữu và sẵn sàng chịu mọi khổ hình chứ không bao giờ bỏ đạo mình đang tuyên xưng. Anrê can đảm nói: “Vậy xin quan cứ tuỳ ý chuẩn bị các hình cụ, tôi vui lòng đón nhận với xác tín rằng vì chính nghĩa, càng chịu đau khổ chừng nào, thì càng chết vinh quang chừng ấy. “Anrê đã tuyên xưng đức tin một cách phi thường, không lúc nào tỏ ra nao núng. Thầy bày tỏ: “Ước chi tôi có được ngàn mạng sống để dâng hiến tất cả cho Chúa hầu đền đáp ơn Ngài”.
Thầy Anrê luôn xin mọi người cầu nguyện cho mình trung thành với Chúa cho đến chết trong lý tưởng: “Dâng hiến mạng sống mình cho tình yêu trọn vẹn, hầu đáp trả tình yêu vô biên của Chúa, Đấng đã hiến mạng sống mình vì nhân loại”.
Vào khoảng 05 giờ chiều, một viên chỉ huy cùng với 30 người lính vào nhà tù, nơi Anrê bị giam giữ và ra lệnh cho Thầy đến nơi hành quyết. Thầy Anrê cảm tạ ơn Chúa, vì giờ hiến tế đã tới. Sau khi chào biệt mọi người bạn tù, Thầy nhanh nhẹn tiến đến pháp trường. Thầy đi qua các đường phố ở Kẻ Chàm tới một cách đồng ngoài thành, hiện nay đang nằm giữa Vĩnh Điện và Hội An, thuộc tỉnh Quảng Nam, Giáo phận Đà Nẵng.
Đến nơi, Thầy quỳ xuống, người ta định trải chiếu, để máu thầy khỏi rơi xuống đất, nhưng Thầy xin tự nguyện để máu lan tràn xuống đất giống như Máu Chúa Kitô xưa. Cuộc hành quyết được thi hành bằng mấy lát dao đâm thâu cạnh sườn bên trái, sau cùng một lát dao chém đầu. Thầy Anrê chỉ kịp kêu lên một tiếng Giêsu trước khi đầu lìa cổ.
Chúng ta thấy, cho đến hơi thở cuối cùng, Thầy giảng Anrê đã minh chứng lòng trung kiên của mình bằng cách vui lòng chấp nhận hiến tế cuộc sống vì lòng tin yêu Chúa Kitô.
Á Thánh Anrê là vị tử đạo đầu tiên trong hàng ngũ các vị tử đạo ở Việt Nam, Ngài là vị thánh sống cách chúng ta gần 4 thế kỷ, nhưng tinh thần của Ngài luôn gần gũi chúng ta. Một tín hữu trẻ trung đạo đức, một thầy giảng can đảm hăng say và tận tình với Chúa và vì các linh hồn.
Ngày hôm nay, chúng ta, nhất là các bạn trẻ, hãy noi gương Ngài trong thời điểm có thể nói được là rất nhiều thử thách. Chúng ta không những sẵn sàng vượt khó, sẵn sàng hy sinh mà còn sống thể hiện tình bác ái, tương thân tương trợ, để hạt giống Phúc Âm mọc lên và trổ sinh nhiều hoa trái trên quê hương đất nước chúng ta.
Ngày hôm nay cũng như bao giờ, tuổi trẻ vẫn luôn thao thức tìm ra một lý tưởng. Đôi khi chúng ta bồng bột phán đoán sai lầm trong cung cách lựa chọn. Á Thánh Anrê đã để lại cho người trẻ hôm nay một lý tưởng sống thanh cao. Lý tưởng ấy là sống quảng đại hy sinh vì đạo Chúa, vì các linh hồn. Đời sống có giá trị hay không không phải là sống lâu đạt đến tuổi thọ, mà là sống đúng mục đích của đời mình, không kể ngắn dài. Tại sao Á Thánh Anrê được tôn vinh trên bàn thờ và được cả thế giới sùng kính? Chắc hẳn không phải vì Ngài sống lâu, bởi lẽ Ngài ra đi lúc chỉ có 19 tuổi, một lứa tuổi chưa làm nên sự nghiệp theo quan điểm người á đông. Vậy cái gì đã làm cho Thầy lừng danh và được mọi người hâm mộ? Đó là sự hy sinh cao cả sẵn sàng tận hiến vì lòng mến Chúa và yêu thương tha nhân.
Tình yêu chính là ngọn lửa vô hình làm cho cuộc sống chúng ta luôn mãi hạnh phúc, tràn đầy hy vọng và ôm ấp một lý tưởng cao đẹp. Đời người sẽ trở nên cô quạnh, chán ngán và thất vọng, khi chúng ta sống như một ốc đảo không có tình yêu. Tình yêu mẫu mực mà Á Thánh Anrê đã trao cho chúng ta hôm nay được khơi nguồn từ tình yêu Thập Giá của Chúa Giêsu Kitô, Chúa chúng ta, vì chính Chúa Giêsu đã nói và đã làm: “Không có tình yêu nào cao quý hơn tình yêu thí mạng sống vì người mình yêu”. Mỗi người trong chúng ta, nhất là các bạn trẻ, theo gương Á Thánh Anrê, sống hy sinh, đừng bao giờ cố giữ lại cho mình một tình yêu vị kỷ, nhưng cố gắng kết hợp với Thập Giá để chúng ta có thể biết hy sinh cho nhau: cụ thể trong tình yêu gia đình, làng xóm, học đường, nơi công sở, nhà máy, ngay cả nơi phố chợ… Một khi chúng ta sống có tình yêu thật sự là chúng ta đã kết hợp với Thập Giá Giêsu Kitô và noi gương Á Thánh Anrê của chúng ta.
Thánh lễ hôm nay nhắc nhở mỗi người chúng ta là thế hệ con cháu, hãy can đảm sống bác ái vì tình yêu Chúa và các linh hồn. Từ Mằng Lăng thân yêu, quê hương đáng trân trọng của Á Thánh Anrê, ngọn lửa nhiệt tình Nhà Chúa sẽ lan rộng đốt cháy mọi tâm hồn để tất cả chúng ta say mê tình Chúa và sằn sàng hy sinh cho phần rỗi các linh hồn theo gương anh dũng của Á Thánh Anrê Phú Yên.
Trong giờ phút thánh thiêng này, cộng đoàn phụng vụ chúng ta hãy nhìn lên Á Thánh Anrê để chúng ta quyết tâm sống can trường theo di chúc Thầy để lại: “Tình yêu đáp trả tình yêu, yêu đến hết hơi, yêu đến trọn đời”.