Truyện ngắn: Trên một khoang thuyền
Bị chỉ ngay mặt, điểm ngay tên, người đàn ông tóc muối tiêu nổi khùng, quát to,
— Ông tưởng ông ngon lắm hả. Ngon sao không làm trời làm đất trước mặt Thái Lan đi? Ngoài nghề thầy bói nói láo ăn tiền, lường gạt thiên hạ bao nhiêu năm nay, ông còn làm được cái gì hay hơn nữa không?
Sáng sớm ngày thứ ba hành trình vượt biên sóng gió đã tới. Chen chúc trên khoang thuyền chật hẹp mang bảng số Kiên Giang KG 0603 vẫn là vật vờ hơn hai trăm mạng người. Đêm qua mười hai giờ khuya, có người đàn ông rớt xuống biển. Khi con thuyền hốt hoảng bẻ tay lái đánh một đường vòng quay lại, bóng người đàn ông đã biến mất để lại mặt nước biển đen kịt nhấp nhô cuộn sóng. Thuyền đành ngậm ngùi bỏ đi. Người đàn bà quấn khăn rằn ri thì thào nói người đàn ông rớt xuống biển mấy năm nay tính khí khật khùng, bởi cô vợ mang đứa con trai duy nhất bỏ đi với người tình vượt biên, trong khi ông chồng bị giam cầm trong trại cải tạo. Bị đạp chết trong hầm tàu chật chội, xác đứa bé tám tuổi bị quẳng xuống biển. Người đàn ông tóc điểm bạc ngồi bên cạnh nói người đàn ông đang đứng tiểu, chắc tại lỡ chân. Người đàn ông trung niên mặt xương xương khắc khổ thì thào nói trên biển khoảng nửa đêm về sáng là giờ của nhiều vong linh thác oan trên mặt biển, đi đứng phải cẩn thận, ăn nói phải cẩn thận dè chừng.
Câu chuyện về người đàn ông rớt xuống biển vào lúc nửa đêm khơi dậy một thoáng bàn cãi lao xao trên khoang thuyền. Nhưng chỉ năm phút sau, tiếng người lắng xuống, rồi chìm sâu vào lòng khoang thuyền chật hẹp hôi tanh hầm hập hơi người. Đêm vẫn yên lặng ngột ngại đợi chờ…
Thuyền gỗ vượt biên được hơn hai ngày rồi. Từ cửa Rạch Sỏi, thuyền chầm chậm vượt qua đèn hải đăng nhô cao ngay mũi đất. Đôi mắt long nhãn thuyền gỗ và những cặp mắt mầu nâu hơn hai trăm mạng người hồi hộp dõi nhìn đèn trắng đều đặn quay tròn chiếu sáng mặt nước biển. Bình bịch! Bình bịch! Từng nhịp trống đập lồng ngực trỗi dậy nghe rõ mồn một. Bình bịch! Bình bịch! Bình bịch!… Cả một khoảng trời bỗng dưng chỉ còn tiếng đập của những trái tim vang xa, dồn dập màng nhĩ, thúc hối bỏ chạy.
Đèn trắng chụp hụt con thuyền một lần! Hụt hai lần! Nhưng đèn không bỏ cuộc, quay thêm một vòng nữa, lần này sát gần ngay đuôi thuyền. Nhịp tim thuyền gỗ thót lại hụt một tiếng đập bình bịch! Cong lưng vươn tới, thuyền vượt biên lọt thoát qua vòng quay thứ ba, rồi thứ tư, thứ năm của ngọn đèn trắng. Thuyền vượt biên ngoái cổ quay nhìn lại phiá sau lưng những vòng quay thứ sáu, thứ bẩy, thứ tám của ngọn hải đăng… Bình bịch, bình bịch của những trái tim trên một khoang thuyền nhỏ dần nhỏ dần rồi đồng loạt tắt lịm. Thuyền gỗ thở phào mừng vui. Nhiều khuôn mặt rạng rỡ vui tươi. Thì thào nho nhỏ trong lòng khoang thuyền lời kinh tạ ơn cứu khổ cứu nạn.
Tưởng thế là xong, vậy là thoát. Nhưng không, nửa tiếng sau vận xám không mời không gọi lại tự động bước chân xuống khoang thuyền. Lần này thuyền gỗ đâm thẳng vào cồn cát ẩn mình dưới làn nước tối đen. Thuyền vướng cồn cát, tiếng máy rên khừ khự như người ốm dở, chân vịt khục khặc ho khan. Thuyền vượt biên rùng mình, lắc lắc, cuối cùng đứng yên không nhúc nhích. Người người trên khoang thuyền theo lệnh tài công yên lặng nhảy ra, cong lưng, hai tay đẩy! Nhưng thuyền lì lợm nằm yên không xê dịch. Mọi người vẫn đẩy, thuyền vẫn im lìm! Đẩy tới nữa! Thuyền gỗ cồng kềnh lười biếng nằm ì ra, không rung rinh, không nhúc nhích! Thuyền không chuyển động, trong đêm đen và bóng tối, tiếng thở dài đâu đây bật ra, vang xa, nghe rõ mồn một. Tiếng kinh cứu khổ cứu nạn lại vang lên. Vài người thanh niên bắt đầu ngó nhìn quanh quẩn xì xào nho nhỏ.
Nhưng còn nước còn tát, lại thêm một lần nữa, hơn hai trăm sinh mạng ngón chân bám ghì, bậm chặt đôi môi, cong vòng xương sống, tư tưởng hoặc chết hoặc sống cuồn cuộn nổi vồng những bắp thịt! Lần này thuyền gỗ nặng nề nhè nhẹ rùng mình, mặt nước loáng thoáng xôn xao. Tiếp tục đẩy tới! Thuyền gỗ thở dài trượt mình lướt ra khỏi cồn cát. Thoát cồn, thuyền nhả hết ga, nhắm hướng biển Đông cương quyết lao tới.
Đêm khuya đầu tiên cuộc hải trình buông rơi với một đốm đèn le lói xa tít. Đốm sáng to dần, to dần, rồi bừng sáng trong đêm đen. Thuyền viễn xứ âu lo đăm chiêu dõi nhìn đốm sáng rực rỡ. Người thanh niên mặc áo jean xanh, mũ nỉ đội xùm xụp trên đầu cất tiếng,
— Chắc là tàu vớt đó.
Người đàn ông tóc điểm bạc đứng bên cạnh thằng Minh càu nhàu,
— Vớt, có mà vớt xác về nhà tù, ông nội. Giờ này chưa ra tới hải phận quốc tế mà đòi tàu vớt. Tàu đánh cá quốc doanh đó cha nội.
— Nói bậy nói bạ không à! Đừng quên đất có thổ thần, sông có hà bá.
Cả hai, người thanh niên mũ nỉ và người đàn ông tóc điểm bạc, không ai dám nói chi sau lời cằn nhằn của người đàn ông trung niên mặt xương xương khắc khổ. Yên lặng trên khoang thuyền tô đậm lời kinh thuyền gỗ thầm thì to nhỏ cứu khổ cứu nạn. Thuyền hạ ga vặn nhỏ tiếng máy. Tiếng máy nho nhỏ nhún nhường tiếng gió thì thào. Thêm một tiếng đồng hồ trôi qua, đốm sáng rực rỡ chợt nhiên mờ dần, mờ dần, sau cùng tan loãng vào trong màn đêm dầy đặc. Thuyền gỗ thở phào nhẹ nhõm hy vọng vận áo xám đã thực sự bỏ đi.
Ngày thứ hai của cuộc hải trình vừa mới trôi qua trong mệt nhọc, bão tố, và với một mạng người nửa đêm rớt xuống chìm sâu vào lòng đại dương.
Hôm nay, ngày thứ ba.
Sáng sớm ngày thứ ba, thuyền đang tiến ngang qua Vịnh Thái Lan. Sáng sớm nhưng trời bình minh tối thui bởi bầu trời vần vũ nổi cộm mây đen. Trời bão, bão tố xịt mực đen kịt bầu trời. Trời mây, mây đen ẩm thấp oằn cong trĩu nặng. Trời mưa, mưa trời bong bóng vỡ tan trên những mảng da mốc trắng. Trời gió, gió thổi quăn tít xơ xác sợi tóc màu đen. Giờ này ngột ngạt và nặng nề phủ chụp những mảng tóc đen mốc khô bởi nắng đại dương và nước biển mặn. Bây giờ mệt mỏi và lăn lóc ngập phủ khoang thuyền.
Sang ngày thứ ba, hết rồi hồi hộp đứng tim khi vượt qua ngọn đèn hải đăng, mất rồi những căng cứng nghẹt thở khi bị cồn cát cầm chân níu kéo, xa rồi hụt một nhịp tim mắt căng tròn mắt khi bị đốm sáng ban đêm săn đuổi. Giờ này mệt mỏi. Nơi đây im lìm. Mọi hoạt động trên chiếc thuyền mỏng manh nhỏ bé rơi rớt đọng lại trên cabin với tài công và hai ba người thanh niên da rám nắng, môi ngậm thuốc, mắt đăm chiêu dõi nhìn trời mây sóng nước. Trên trời, mây đen nặng nề đe dọa. Dưới biển, sóng nước nhấp nhổm dâng cao.
Từ dưới sàn thuyền nồng nặc mùi hôi chất thải ứ đọng và hơi người đọng lại, thằng Minh đứng bật lên. Há to miệng, nó muốn ói, nhưng vẫn chỉ là cái ói khan không nhớt không đờm. Hít thật sâu vào buồng ngực gió biển, thằng Minh hy vọng trấn áp được cảm giác buồn nôn. Nhưng sóng vẫn đều đặn nhấp nhô khoang thuyền khiến bao tử thằng Minh tiếp tục gờn gợn. Cơn ói lại nổi lên, thằng Minh ngồi sụp xuống sàn thuyền, nó há to cổ họng nôn thốc nôn tháo xuống sàn thuyền những vốc nước nhơn nhớt sền sệt màu vàng. Ói xong được một trận, thằng Minh ngồi thụp xuống, dựa lưng vào thành gỗ, ngửa cổ lên trời, thở hắt ra. Tưởng đã yên, thằng Minh vuốt vuốt ngực, mắt nhắm chặt lại. Nhưng lợn cợn nhờn nhợn lại xuất hiện, lần này cơn ói tự động nhúc nhích nơi màng nhầy bao tử, rồi đẩy thẳng thật nhanh ào ào lên cần cổ khiến tên con trai mười chín tuổi không kịp cúi gập người xuống, cũng không kịp há miệng ói ra. Bị hai bờ môi ngậm kín chặn giữ lại, nước vàng ngập ứ trong cổ họng xịt ra hai bên mép khiến thằng Minh phải há miệng thật to, nhổ ra sàn thuyền những búng nước vàng tanh tưởi chua loét. Vuốt vuốt ngực, thằng Minh mở miệng ngáp ngáp tương tự như người ham ăn nuốt miếng bánh trôi vướng ngay cần cổ. Ôm bụng, thằng Minh bám thành tàu cố gắng đứng dậy, hy vọng trấn áp được lợn cợn trong bao tử bằng cách hít sâu vào buồng ngực làn gió mát lạnh đại dương. Nhưng mới chỉ được một giây, thằng Minh hốt hoảng ngồi bệt ngay xuống sàn tàu, miệng há to tưởng chừng như sẽ nôn thốc nôn tháo một lần nữa, nhưng không, lần này nó chỉ ợ khan ra toàn hơi nồng nặc mùi tanh lờm lợm.
Sóng tiếp tục gầm gừ đe dọa, thằng Minh cúi xuống nhận ra người thanh niên chia chung căn phòng khách sạn Mỹ Tho trong khi chờ đợi xuống bến. Sau một ngày vật vờ ngỡ ngàng trong căn phòng lạ, người thanh niên rủ thằng Minh ra quán uống café. Trời buổi tối tháng Mười Hai gió bấc thổi buồn thiu. Bên ly café, người thanh niên trầm trầm cất giọng,
— Hồi đó, năm 76 tụi tớ thi đậu vào lớp Mười. Lớp hơn bốn mươi học sinh, cả con trai lẫn con gái. Sau hai tuần khai giảng, cô bạn gái từ hồi lớp Sáu đẹp như tranh vẽ bỏ mình chết trên biển Đông.
Người thanh niên nhìn thằng Minh, giọng nhỏ lại,
— Bị cưỡng ép, cô gái lao mình xuống biển.
Khói thuốc trong quán café tiếp tục quyện bay,
— Lớp Mười tiếp nối với thằng bạn bỏ học đi Kinh Tế Mới. Tối tối nền đất mát lạnh trống trơn bốn vách ru ngủ thằng con trai cuộn tròn bên cạnh bọ cạp, rắn hổ, và cạp nong. Có thằng còn xung phong đi Thủy Lợi hy vọng cứu được bố trong trại cải tạo. Bị rắn hổ cắn, thằng bạn Kinh Tế Mới sùi bọt mép, thân xác vùi nông trên nền đất hoang. Thằng bạn Thủy Lợi trở về với một chân. Nó đào mương, cuốc trúng đạn. Lớp Mười Một thuyền vượt biên của Cô Giáo dậy Lý bị tàu Thái Lan húc chìm. Cũng lớp Mười Một, thầy dậy Triết vượt thoát tới Singapore sau hơn một tháng lênh đênh trên mặt biển. Thuyền thầy Triết nhổ neo với hơn một trăm người. Khi con thuyền được vớt, mùi hôi xác chết bốc cao thấu trời xanh. Trời đang xanh lơ bỗng dưng tối sầm khi tàu dầu Hòa Lan ghé ngang nhìn xuống. Người ngoại quốc mắt xanh nhỏ lệ khóc thương cho những làn da vàng giờ này thối đen. Cô bạn sống sót trong chuyến tàu nói mắt ông thầy đổi màu nâu, pha đậm nét màu vàng bởi những miếng thịt màu đỏ tươi trên một khoang thuyền.
Tử Kỳ long lanh nước mắt, tiếp tục lắng nghe bản đàn cung thương của Bá Nha,
— Hai năm liên tục lớp Mười và lớp Mười Một, cả lớp thay phiên để tang trắng trong tâm hồn, những vành khăn tang khóc bạn, khóc cô, khóc thầy, và khóc thương cho mình.
Bản đàn cung thương tiếp tục réo rắt những nốt của gam thứ,
— Tháng Mười Hai năm 79, lớp Mười Hai, lệnh Tổng Động Viên mang lên bàn thờ bao nhiêu nhang khói những linh hồn con trai mới lớn; con trai thời ngồi chia xẻ với nhau một điếu thuốc bên vỉa hè café Sài Gòn; Sài Gòn của mất tên, của lạc loài, của bơ vơ, và của hờn giận, hờn giận làm người mắt nâu da vàng; thà là không sinh ra...
Thằng Minh tiếp tục nhìn người bạn. Cả hai thôi không nói thêm chi. Mắt hai đứa, mắt nào cũng đỏ nhìn theo khói thuốc tựa những nén nhang dành tưởng niệm linh hồn tuổi trẻ Việt Nam đã bỏ mình thối rữa trên đất Chùa Tháp.
Bản đàn cung thương của bất hạnh cuối cùng thôi ngân dấu giáng (b) đổi sang dấu thăng (#) khi thằng Minh và người bạn mới quen sánh bước trên con đường dẫn về khách sạn. Người bạn mới nói,
— Sang đó, tớ đi học tiếp.
Thằng Minh gật đầu, vỗ vai người bạn,
— Tới Mỹ, tụi mình làm lại.
Tối hôm đó, từ khách sạn, người thanh niên và thằng Minh được đưa lên hai chiếc ghe nhỏ riêng biệt. Trên mặt biển, thằng Minh gặp lại người bạn đang nôn ọe trong hầm thuyền chật chội, nóng nực, ngột ngạt hơi người và hơi dầu. Người thanh niên mặt trắng nằm dài ngã quỵ. Màu trắng biến mất. Màu xanh xam xám héo hắt trên khuôn mặt vàng úa bệnh hoạn! Thằng Minh nhớ lại những xác chết èo uột nằm vắt ngang ngửa trên người trong chuyến hải trình hai tháng trước. Nắm cánh tay khẳng khiu người thanh niên mặt vàng ủng, thằng Minh lay lay, lắc mạnh. Cặp mắt tròng vàng lờ đờ hé mở, liếc nhìn, rồi tiếp tục nhắm lại.
— Ê, có cái tàu. Đó, đó, kia kià, đó, thấy chưa?
Trong bầu không khí yên lặng, tiếng hét từ phía phòng máy của con thuyền vang vọng nghe rõ mồn một,
— Ừ đúng rồi, có cái tàu bên phía tay phải bà con ơi.
Nhiều người đứng nhỏm dậy nhìn ra xa xa. Theo hướng tay chỉ, người người nhận ra chấm đen chênh chếch phía bên tay phải đang thoáng hiện thoáng mất. Tiếng kinh trầm trầm trên khoang thuyền ngưng ngang rồi lại tiếp nối cung điệu. Lời kinh càng thêm ngân nga, chấm đen càng lúc càng thêm đậm nét. Từ trong phòng máy, thuyền đánh cá bật giọng chửi thề,
— Chết mẹ rồi! Tàu Thái Lan!
Ngay lập tức khoang thuyền nhỏ bé biến dạng chuyển hình thể. Phụ nữ bế xốc con nhỏ ấn sâu vào trong lòng, tay cởi tháo giây chuyền trên cổ. Đàn ông loay hoay ôm chặt xách tay, tay kia nắn tìm gấu quần viền áo. Thanh niên nhấp nhổm, đứng lên ngồi xuống, ngớ ngẩn nhìn trời. Con gái ngơ ngác nhìn nhau, nước mắt loang lổ ngắn dài. Thiếu nữ chuyền tay những vốc nhớt, trét vào mặt, bôi vào tay, xoa vào ngực, và đắp vào cổ.
Mặc cho sóng biển vẫn đang dâng cao, thuyền tỵ nạn tăng tốc độ, ào ào phóng chạy. Sóng biển vươn vai đứng dậy như muốn cản lại con thuyền. Gió trời chu môi thổi mạnh như muốn cầm chân thuyền gỗ. Sóng bạc đầu nhấp nhổm vươn mình lao tới như muốn chận đầu thuyền tỵ nạn. Thuyền gỗ hét to,
— Tát nước! Tát nước bà con ơi!
Thuyền vừa hét vừa bỏ chạy, chạy như bay, chạy như phóng, đáy như không chạm mặt nước. Nước biển trắng xóa bị đầu mũi thuyền chặt đôi tung tóe văng lên ướt đẫm cả một lòng khoang thuyền chật hẹp. Ầm! Ầm! Thuyền đánh cá chúi lên hụp xuống. Giông bão thổi toang rách nát tan thương. Mưa gió ồn ào tô đậm bất hạnh. Biển bao la vẫn nhuộm màu đen xám. Gió trời góp mây đen kịt lơ lửng không trung. Chớp sáng ngoằn ngoèo chạy ngang chạy dọc. Những tiếng sấm! Những cơn gió! Những cơn sóng! Tàu Thái Lan! Giờ này thiên nhiên rủ nhau quay cuồng, nhào lộn chung quanh con thuyền nhỏ bé.
Bên kia, tàu Thái vẫn phóng tới, điệu bộ cương quyết. Bên này, thuyền vượt biên vẫn bỏ chạy, điệu bộ tuyệt vọng. Bên kia, những người con xứ Phật chùa vàng nhảy lên hét to. Bên này, nơi cuối mũi, thuyền tị nạn tắt máy buông tay đầu hàng; nơi đầu mũi, những người con gái cuống cuồng bôi thêm dầu mỡ; giữa lòng thuyền, tiếng kinh trầm trầm ngân nga, vẫn là lời kinh cứu khổ cứu nạn.
Tàu Thái sáp lại. Những thân thể đen bóng dầu mỡ phóng qua với dao dài nhọn hoắc và súng ngắn khạc lửa. Tay cầm dao, tay cầm súng, ngư phủ Xiêm La tóc dài quăn tít hằn học săm soi khuôn mặt lân bang. Hai phái tính được phân chia rõ rệt. Đàn ông, thanh niên ngồi tụ lại ở đầu mũi thuyền. Đàn bà, con gái, và con nít bị xua đẩy về phòng máy. Ngư phủ Thái tiến đến đám thanh niên. Áo dài tay, áo sơ-mi, áo thung, lột ra. Quần dài, quần tây, quần jean, lột bỏ. Ngư phủ Thái Lan tiến đến người đàn ông tóc bạc đứng bên cạnh thằng Minh, tay trái giơ ra táng mạnh vào mặt ông ta, tay phải giựt đứt sợi dây chuyền vàng lóng lánh trên cổ. Nhét sợi dây chuyền vàng vào túi áo, người ngư phủ quay sang người thanh niên với áo jean xanh và mũ nỉ còn khoác còn đội lùm xùm trên người và trên đầu. Một tay nắm cổ áo jean xanh, tay còn lại, ngư phủ Thái co cụm giáng mạnh vào mặt người thanh niên. Mũ nỉ lùm xùm trên đầu anh chàng rớt xuống, cô gái Việt Nam hiện nguyên hình với tóc dài đen nhánh, nước da trắng xanh, và cặp mắt lạc thần. Ngơ ngác nhìn quanh, cô gái mếu máo, ngồi sụp xuống, bưng mặt khóc. Trước cảnh tượng bất ngờ, ngư phủ xứ Thái phá ra cười to, cười hô hố. Tiếng cười mồi chài lôi kéo thêm nhiều người ngư phủ khác. Một, rồi hai, và sau cùng bao nhiêu ngư phủ của xứ chùa vàng cùng lao tới.
Ngôn ngữ địa cầu trở nên câm đặc nhìn người xứ Thái Lan nắm áo, lôi chân mặc cho những cô gái Việt Nam trên một khoang thuyền la hét, trì kéo!!!
Thuyền đánh cá nhắm mắt thở dài thầm thì hy vọng vào lời kinh cứu khổ cứu nạn!
Lúc này ơi tuyệt vọng! Bây giờ mùa thương khó!
Thời gian đếm nhịp tích tắc, tích tắc, hai tiếng đồng hồ trôi qua. Thuyền đánh cá Thái Lan lạnh lùng bỏ đi để lại thuyền tỵ nạn một thân một mình bấp bênh phận nghèo trên mặt sóng nước và địa cầu.
Bầu trời vẫn tối đen!
Người đàn ông trung niên mặt xương xương bất ngờ xuất hiện, ông ta chỉ thẳng vào mặt người đàn ông tóc điểm bạc,
— Tất cả là bởi vì thằng cha nội này nè. Mở miệng ra là nói tầm bậy tầm bạ không à.
Bị chỉ ngay mặt, người đàn ông tóc điểm bạc nổi khùng quát to,
— Ông tưởng ông ngon lắm hả. Ngon sao không làm trời làm đất trước mặt Thái Lan đi? Ngoài nghề thầy bói nói láo ăn tiền, lường gạt thiên hạ bao nhiêu năm nay, ông còn làm được cái gì hay hơn nữa không?
Đôi mắt long nhãn của thuyền vượt biên và những đôi mắt nâu trên một khoang thuyền ngán ngẩm nhìn hai người đàn ông hung hăng đánh nhau từ gần một trăm năm nay. Không hẹn cùng gặp, bao nhiêu đôi mắt đăm chiêu dõi nhìn lên bầu trời xám đen như đang tìm kiếm, như đang thắc mắc tự hỏi, “Bao giờ mặt trời sẽ lại tiếp tục buông rơi vàng bạc ngọc ngà long lanh trên sóng nước?”.
www.nguyentrungtay.com
Bị chỉ ngay mặt, điểm ngay tên, người đàn ông tóc muối tiêu nổi khùng, quát to,
— Ông tưởng ông ngon lắm hả. Ngon sao không làm trời làm đất trước mặt Thái Lan đi? Ngoài nghề thầy bói nói láo ăn tiền, lường gạt thiên hạ bao nhiêu năm nay, ông còn làm được cái gì hay hơn nữa không?
Sáng sớm ngày thứ ba hành trình vượt biên sóng gió đã tới. Chen chúc trên khoang thuyền chật hẹp mang bảng số Kiên Giang KG 0603 vẫn là vật vờ hơn hai trăm mạng người. Đêm qua mười hai giờ khuya, có người đàn ông rớt xuống biển. Khi con thuyền hốt hoảng bẻ tay lái đánh một đường vòng quay lại, bóng người đàn ông đã biến mất để lại mặt nước biển đen kịt nhấp nhô cuộn sóng. Thuyền đành ngậm ngùi bỏ đi. Người đàn bà quấn khăn rằn ri thì thào nói người đàn ông rớt xuống biển mấy năm nay tính khí khật khùng, bởi cô vợ mang đứa con trai duy nhất bỏ đi với người tình vượt biên, trong khi ông chồng bị giam cầm trong trại cải tạo. Bị đạp chết trong hầm tàu chật chội, xác đứa bé tám tuổi bị quẳng xuống biển. Người đàn ông tóc điểm bạc ngồi bên cạnh nói người đàn ông đang đứng tiểu, chắc tại lỡ chân. Người đàn ông trung niên mặt xương xương khắc khổ thì thào nói trên biển khoảng nửa đêm về sáng là giờ của nhiều vong linh thác oan trên mặt biển, đi đứng phải cẩn thận, ăn nói phải cẩn thận dè chừng.
Câu chuyện về người đàn ông rớt xuống biển vào lúc nửa đêm khơi dậy một thoáng bàn cãi lao xao trên khoang thuyền. Nhưng chỉ năm phút sau, tiếng người lắng xuống, rồi chìm sâu vào lòng khoang thuyền chật hẹp hôi tanh hầm hập hơi người. Đêm vẫn yên lặng ngột ngại đợi chờ…
Thuyền gỗ vượt biên được hơn hai ngày rồi. Từ cửa Rạch Sỏi, thuyền chầm chậm vượt qua đèn hải đăng nhô cao ngay mũi đất. Đôi mắt long nhãn thuyền gỗ và những cặp mắt mầu nâu hơn hai trăm mạng người hồi hộp dõi nhìn đèn trắng đều đặn quay tròn chiếu sáng mặt nước biển. Bình bịch! Bình bịch! Từng nhịp trống đập lồng ngực trỗi dậy nghe rõ mồn một. Bình bịch! Bình bịch! Bình bịch!… Cả một khoảng trời bỗng dưng chỉ còn tiếng đập của những trái tim vang xa, dồn dập màng nhĩ, thúc hối bỏ chạy.
Đèn trắng chụp hụt con thuyền một lần! Hụt hai lần! Nhưng đèn không bỏ cuộc, quay thêm một vòng nữa, lần này sát gần ngay đuôi thuyền. Nhịp tim thuyền gỗ thót lại hụt một tiếng đập bình bịch! Cong lưng vươn tới, thuyền vượt biên lọt thoát qua vòng quay thứ ba, rồi thứ tư, thứ năm của ngọn đèn trắng. Thuyền vượt biên ngoái cổ quay nhìn lại phiá sau lưng những vòng quay thứ sáu, thứ bẩy, thứ tám của ngọn hải đăng… Bình bịch, bình bịch của những trái tim trên một khoang thuyền nhỏ dần nhỏ dần rồi đồng loạt tắt lịm. Thuyền gỗ thở phào mừng vui. Nhiều khuôn mặt rạng rỡ vui tươi. Thì thào nho nhỏ trong lòng khoang thuyền lời kinh tạ ơn cứu khổ cứu nạn.
Tưởng thế là xong, vậy là thoát. Nhưng không, nửa tiếng sau vận xám không mời không gọi lại tự động bước chân xuống khoang thuyền. Lần này thuyền gỗ đâm thẳng vào cồn cát ẩn mình dưới làn nước tối đen. Thuyền vướng cồn cát, tiếng máy rên khừ khự như người ốm dở, chân vịt khục khặc ho khan. Thuyền vượt biên rùng mình, lắc lắc, cuối cùng đứng yên không nhúc nhích. Người người trên khoang thuyền theo lệnh tài công yên lặng nhảy ra, cong lưng, hai tay đẩy! Nhưng thuyền lì lợm nằm yên không xê dịch. Mọi người vẫn đẩy, thuyền vẫn im lìm! Đẩy tới nữa! Thuyền gỗ cồng kềnh lười biếng nằm ì ra, không rung rinh, không nhúc nhích! Thuyền không chuyển động, trong đêm đen và bóng tối, tiếng thở dài đâu đây bật ra, vang xa, nghe rõ mồn một. Tiếng kinh cứu khổ cứu nạn lại vang lên. Vài người thanh niên bắt đầu ngó nhìn quanh quẩn xì xào nho nhỏ.
Nhưng còn nước còn tát, lại thêm một lần nữa, hơn hai trăm sinh mạng ngón chân bám ghì, bậm chặt đôi môi, cong vòng xương sống, tư tưởng hoặc chết hoặc sống cuồn cuộn nổi vồng những bắp thịt! Lần này thuyền gỗ nặng nề nhè nhẹ rùng mình, mặt nước loáng thoáng xôn xao. Tiếp tục đẩy tới! Thuyền gỗ thở dài trượt mình lướt ra khỏi cồn cát. Thoát cồn, thuyền nhả hết ga, nhắm hướng biển Đông cương quyết lao tới.
Đêm khuya đầu tiên cuộc hải trình buông rơi với một đốm đèn le lói xa tít. Đốm sáng to dần, to dần, rồi bừng sáng trong đêm đen. Thuyền viễn xứ âu lo đăm chiêu dõi nhìn đốm sáng rực rỡ. Người thanh niên mặc áo jean xanh, mũ nỉ đội xùm xụp trên đầu cất tiếng,
— Chắc là tàu vớt đó.
Người đàn ông tóc điểm bạc đứng bên cạnh thằng Minh càu nhàu,
— Vớt, có mà vớt xác về nhà tù, ông nội. Giờ này chưa ra tới hải phận quốc tế mà đòi tàu vớt. Tàu đánh cá quốc doanh đó cha nội.
— Nói bậy nói bạ không à! Đừng quên đất có thổ thần, sông có hà bá.
Cả hai, người thanh niên mũ nỉ và người đàn ông tóc điểm bạc, không ai dám nói chi sau lời cằn nhằn của người đàn ông trung niên mặt xương xương khắc khổ. Yên lặng trên khoang thuyền tô đậm lời kinh thuyền gỗ thầm thì to nhỏ cứu khổ cứu nạn. Thuyền hạ ga vặn nhỏ tiếng máy. Tiếng máy nho nhỏ nhún nhường tiếng gió thì thào. Thêm một tiếng đồng hồ trôi qua, đốm sáng rực rỡ chợt nhiên mờ dần, mờ dần, sau cùng tan loãng vào trong màn đêm dầy đặc. Thuyền gỗ thở phào nhẹ nhõm hy vọng vận áo xám đã thực sự bỏ đi.
Ngày thứ hai của cuộc hải trình vừa mới trôi qua trong mệt nhọc, bão tố, và với một mạng người nửa đêm rớt xuống chìm sâu vào lòng đại dương.
Hôm nay, ngày thứ ba.
Sáng sớm ngày thứ ba, thuyền đang tiến ngang qua Vịnh Thái Lan. Sáng sớm nhưng trời bình minh tối thui bởi bầu trời vần vũ nổi cộm mây đen. Trời bão, bão tố xịt mực đen kịt bầu trời. Trời mây, mây đen ẩm thấp oằn cong trĩu nặng. Trời mưa, mưa trời bong bóng vỡ tan trên những mảng da mốc trắng. Trời gió, gió thổi quăn tít xơ xác sợi tóc màu đen. Giờ này ngột ngạt và nặng nề phủ chụp những mảng tóc đen mốc khô bởi nắng đại dương và nước biển mặn. Bây giờ mệt mỏi và lăn lóc ngập phủ khoang thuyền.
Sang ngày thứ ba, hết rồi hồi hộp đứng tim khi vượt qua ngọn đèn hải đăng, mất rồi những căng cứng nghẹt thở khi bị cồn cát cầm chân níu kéo, xa rồi hụt một nhịp tim mắt căng tròn mắt khi bị đốm sáng ban đêm săn đuổi. Giờ này mệt mỏi. Nơi đây im lìm. Mọi hoạt động trên chiếc thuyền mỏng manh nhỏ bé rơi rớt đọng lại trên cabin với tài công và hai ba người thanh niên da rám nắng, môi ngậm thuốc, mắt đăm chiêu dõi nhìn trời mây sóng nước. Trên trời, mây đen nặng nề đe dọa. Dưới biển, sóng nước nhấp nhổm dâng cao.
Từ dưới sàn thuyền nồng nặc mùi hôi chất thải ứ đọng và hơi người đọng lại, thằng Minh đứng bật lên. Há to miệng, nó muốn ói, nhưng vẫn chỉ là cái ói khan không nhớt không đờm. Hít thật sâu vào buồng ngực gió biển, thằng Minh hy vọng trấn áp được cảm giác buồn nôn. Nhưng sóng vẫn đều đặn nhấp nhô khoang thuyền khiến bao tử thằng Minh tiếp tục gờn gợn. Cơn ói lại nổi lên, thằng Minh ngồi sụp xuống sàn thuyền, nó há to cổ họng nôn thốc nôn tháo xuống sàn thuyền những vốc nước nhơn nhớt sền sệt màu vàng. Ói xong được một trận, thằng Minh ngồi thụp xuống, dựa lưng vào thành gỗ, ngửa cổ lên trời, thở hắt ra. Tưởng đã yên, thằng Minh vuốt vuốt ngực, mắt nhắm chặt lại. Nhưng lợn cợn nhờn nhợn lại xuất hiện, lần này cơn ói tự động nhúc nhích nơi màng nhầy bao tử, rồi đẩy thẳng thật nhanh ào ào lên cần cổ khiến tên con trai mười chín tuổi không kịp cúi gập người xuống, cũng không kịp há miệng ói ra. Bị hai bờ môi ngậm kín chặn giữ lại, nước vàng ngập ứ trong cổ họng xịt ra hai bên mép khiến thằng Minh phải há miệng thật to, nhổ ra sàn thuyền những búng nước vàng tanh tưởi chua loét. Vuốt vuốt ngực, thằng Minh mở miệng ngáp ngáp tương tự như người ham ăn nuốt miếng bánh trôi vướng ngay cần cổ. Ôm bụng, thằng Minh bám thành tàu cố gắng đứng dậy, hy vọng trấn áp được lợn cợn trong bao tử bằng cách hít sâu vào buồng ngực làn gió mát lạnh đại dương. Nhưng mới chỉ được một giây, thằng Minh hốt hoảng ngồi bệt ngay xuống sàn tàu, miệng há to tưởng chừng như sẽ nôn thốc nôn tháo một lần nữa, nhưng không, lần này nó chỉ ợ khan ra toàn hơi nồng nặc mùi tanh lờm lợm.
Sóng tiếp tục gầm gừ đe dọa, thằng Minh cúi xuống nhận ra người thanh niên chia chung căn phòng khách sạn Mỹ Tho trong khi chờ đợi xuống bến. Sau một ngày vật vờ ngỡ ngàng trong căn phòng lạ, người thanh niên rủ thằng Minh ra quán uống café. Trời buổi tối tháng Mười Hai gió bấc thổi buồn thiu. Bên ly café, người thanh niên trầm trầm cất giọng,
— Hồi đó, năm 76 tụi tớ thi đậu vào lớp Mười. Lớp hơn bốn mươi học sinh, cả con trai lẫn con gái. Sau hai tuần khai giảng, cô bạn gái từ hồi lớp Sáu đẹp như tranh vẽ bỏ mình chết trên biển Đông.
Người thanh niên nhìn thằng Minh, giọng nhỏ lại,
— Bị cưỡng ép, cô gái lao mình xuống biển.
Khói thuốc trong quán café tiếp tục quyện bay,
— Lớp Mười tiếp nối với thằng bạn bỏ học đi Kinh Tế Mới. Tối tối nền đất mát lạnh trống trơn bốn vách ru ngủ thằng con trai cuộn tròn bên cạnh bọ cạp, rắn hổ, và cạp nong. Có thằng còn xung phong đi Thủy Lợi hy vọng cứu được bố trong trại cải tạo. Bị rắn hổ cắn, thằng bạn Kinh Tế Mới sùi bọt mép, thân xác vùi nông trên nền đất hoang. Thằng bạn Thủy Lợi trở về với một chân. Nó đào mương, cuốc trúng đạn. Lớp Mười Một thuyền vượt biên của Cô Giáo dậy Lý bị tàu Thái Lan húc chìm. Cũng lớp Mười Một, thầy dậy Triết vượt thoát tới Singapore sau hơn một tháng lênh đênh trên mặt biển. Thuyền thầy Triết nhổ neo với hơn một trăm người. Khi con thuyền được vớt, mùi hôi xác chết bốc cao thấu trời xanh. Trời đang xanh lơ bỗng dưng tối sầm khi tàu dầu Hòa Lan ghé ngang nhìn xuống. Người ngoại quốc mắt xanh nhỏ lệ khóc thương cho những làn da vàng giờ này thối đen. Cô bạn sống sót trong chuyến tàu nói mắt ông thầy đổi màu nâu, pha đậm nét màu vàng bởi những miếng thịt màu đỏ tươi trên một khoang thuyền.
Tử Kỳ long lanh nước mắt, tiếp tục lắng nghe bản đàn cung thương của Bá Nha,
— Hai năm liên tục lớp Mười và lớp Mười Một, cả lớp thay phiên để tang trắng trong tâm hồn, những vành khăn tang khóc bạn, khóc cô, khóc thầy, và khóc thương cho mình.
Bản đàn cung thương tiếp tục réo rắt những nốt của gam thứ,
— Tháng Mười Hai năm 79, lớp Mười Hai, lệnh Tổng Động Viên mang lên bàn thờ bao nhiêu nhang khói những linh hồn con trai mới lớn; con trai thời ngồi chia xẻ với nhau một điếu thuốc bên vỉa hè café Sài Gòn; Sài Gòn của mất tên, của lạc loài, của bơ vơ, và của hờn giận, hờn giận làm người mắt nâu da vàng; thà là không sinh ra...
Thằng Minh tiếp tục nhìn người bạn. Cả hai thôi không nói thêm chi. Mắt hai đứa, mắt nào cũng đỏ nhìn theo khói thuốc tựa những nén nhang dành tưởng niệm linh hồn tuổi trẻ Việt Nam đã bỏ mình thối rữa trên đất Chùa Tháp.
Bản đàn cung thương của bất hạnh cuối cùng thôi ngân dấu giáng (b) đổi sang dấu thăng (#) khi thằng Minh và người bạn mới quen sánh bước trên con đường dẫn về khách sạn. Người bạn mới nói,
— Sang đó, tớ đi học tiếp.
Thằng Minh gật đầu, vỗ vai người bạn,
— Tới Mỹ, tụi mình làm lại.
Tối hôm đó, từ khách sạn, người thanh niên và thằng Minh được đưa lên hai chiếc ghe nhỏ riêng biệt. Trên mặt biển, thằng Minh gặp lại người bạn đang nôn ọe trong hầm thuyền chật chội, nóng nực, ngột ngạt hơi người và hơi dầu. Người thanh niên mặt trắng nằm dài ngã quỵ. Màu trắng biến mất. Màu xanh xam xám héo hắt trên khuôn mặt vàng úa bệnh hoạn! Thằng Minh nhớ lại những xác chết èo uột nằm vắt ngang ngửa trên người trong chuyến hải trình hai tháng trước. Nắm cánh tay khẳng khiu người thanh niên mặt vàng ủng, thằng Minh lay lay, lắc mạnh. Cặp mắt tròng vàng lờ đờ hé mở, liếc nhìn, rồi tiếp tục nhắm lại.
— Ê, có cái tàu. Đó, đó, kia kià, đó, thấy chưa?
Trong bầu không khí yên lặng, tiếng hét từ phía phòng máy của con thuyền vang vọng nghe rõ mồn một,
— Ừ đúng rồi, có cái tàu bên phía tay phải bà con ơi.
Nhiều người đứng nhỏm dậy nhìn ra xa xa. Theo hướng tay chỉ, người người nhận ra chấm đen chênh chếch phía bên tay phải đang thoáng hiện thoáng mất. Tiếng kinh trầm trầm trên khoang thuyền ngưng ngang rồi lại tiếp nối cung điệu. Lời kinh càng thêm ngân nga, chấm đen càng lúc càng thêm đậm nét. Từ trong phòng máy, thuyền đánh cá bật giọng chửi thề,
— Chết mẹ rồi! Tàu Thái Lan!
Ngay lập tức khoang thuyền nhỏ bé biến dạng chuyển hình thể. Phụ nữ bế xốc con nhỏ ấn sâu vào trong lòng, tay cởi tháo giây chuyền trên cổ. Đàn ông loay hoay ôm chặt xách tay, tay kia nắn tìm gấu quần viền áo. Thanh niên nhấp nhổm, đứng lên ngồi xuống, ngớ ngẩn nhìn trời. Con gái ngơ ngác nhìn nhau, nước mắt loang lổ ngắn dài. Thiếu nữ chuyền tay những vốc nhớt, trét vào mặt, bôi vào tay, xoa vào ngực, và đắp vào cổ.
Mặc cho sóng biển vẫn đang dâng cao, thuyền tỵ nạn tăng tốc độ, ào ào phóng chạy. Sóng biển vươn vai đứng dậy như muốn cản lại con thuyền. Gió trời chu môi thổi mạnh như muốn cầm chân thuyền gỗ. Sóng bạc đầu nhấp nhổm vươn mình lao tới như muốn chận đầu thuyền tỵ nạn. Thuyền gỗ hét to,
— Tát nước! Tát nước bà con ơi!
Thuyền vừa hét vừa bỏ chạy, chạy như bay, chạy như phóng, đáy như không chạm mặt nước. Nước biển trắng xóa bị đầu mũi thuyền chặt đôi tung tóe văng lên ướt đẫm cả một lòng khoang thuyền chật hẹp. Ầm! Ầm! Thuyền đánh cá chúi lên hụp xuống. Giông bão thổi toang rách nát tan thương. Mưa gió ồn ào tô đậm bất hạnh. Biển bao la vẫn nhuộm màu đen xám. Gió trời góp mây đen kịt lơ lửng không trung. Chớp sáng ngoằn ngoèo chạy ngang chạy dọc. Những tiếng sấm! Những cơn gió! Những cơn sóng! Tàu Thái Lan! Giờ này thiên nhiên rủ nhau quay cuồng, nhào lộn chung quanh con thuyền nhỏ bé.
Bên kia, tàu Thái vẫn phóng tới, điệu bộ cương quyết. Bên này, thuyền vượt biên vẫn bỏ chạy, điệu bộ tuyệt vọng. Bên kia, những người con xứ Phật chùa vàng nhảy lên hét to. Bên này, nơi cuối mũi, thuyền tị nạn tắt máy buông tay đầu hàng; nơi đầu mũi, những người con gái cuống cuồng bôi thêm dầu mỡ; giữa lòng thuyền, tiếng kinh trầm trầm ngân nga, vẫn là lời kinh cứu khổ cứu nạn.
Tàu Thái sáp lại. Những thân thể đen bóng dầu mỡ phóng qua với dao dài nhọn hoắc và súng ngắn khạc lửa. Tay cầm dao, tay cầm súng, ngư phủ Xiêm La tóc dài quăn tít hằn học săm soi khuôn mặt lân bang. Hai phái tính được phân chia rõ rệt. Đàn ông, thanh niên ngồi tụ lại ở đầu mũi thuyền. Đàn bà, con gái, và con nít bị xua đẩy về phòng máy. Ngư phủ Thái tiến đến đám thanh niên. Áo dài tay, áo sơ-mi, áo thung, lột ra. Quần dài, quần tây, quần jean, lột bỏ. Ngư phủ Thái Lan tiến đến người đàn ông tóc bạc đứng bên cạnh thằng Minh, tay trái giơ ra táng mạnh vào mặt ông ta, tay phải giựt đứt sợi dây chuyền vàng lóng lánh trên cổ. Nhét sợi dây chuyền vàng vào túi áo, người ngư phủ quay sang người thanh niên với áo jean xanh và mũ nỉ còn khoác còn đội lùm xùm trên người và trên đầu. Một tay nắm cổ áo jean xanh, tay còn lại, ngư phủ Thái co cụm giáng mạnh vào mặt người thanh niên. Mũ nỉ lùm xùm trên đầu anh chàng rớt xuống, cô gái Việt Nam hiện nguyên hình với tóc dài đen nhánh, nước da trắng xanh, và cặp mắt lạc thần. Ngơ ngác nhìn quanh, cô gái mếu máo, ngồi sụp xuống, bưng mặt khóc. Trước cảnh tượng bất ngờ, ngư phủ xứ Thái phá ra cười to, cười hô hố. Tiếng cười mồi chài lôi kéo thêm nhiều người ngư phủ khác. Một, rồi hai, và sau cùng bao nhiêu ngư phủ của xứ chùa vàng cùng lao tới.
Ngôn ngữ địa cầu trở nên câm đặc nhìn người xứ Thái Lan nắm áo, lôi chân mặc cho những cô gái Việt Nam trên một khoang thuyền la hét, trì kéo!!!
Thuyền đánh cá nhắm mắt thở dài thầm thì hy vọng vào lời kinh cứu khổ cứu nạn!
Lúc này ơi tuyệt vọng! Bây giờ mùa thương khó!
Thời gian đếm nhịp tích tắc, tích tắc, hai tiếng đồng hồ trôi qua. Thuyền đánh cá Thái Lan lạnh lùng bỏ đi để lại thuyền tỵ nạn một thân một mình bấp bênh phận nghèo trên mặt sóng nước và địa cầu.
Bầu trời vẫn tối đen!
Người đàn ông trung niên mặt xương xương bất ngờ xuất hiện, ông ta chỉ thẳng vào mặt người đàn ông tóc điểm bạc,
— Tất cả là bởi vì thằng cha nội này nè. Mở miệng ra là nói tầm bậy tầm bạ không à.
Bị chỉ ngay mặt, người đàn ông tóc điểm bạc nổi khùng quát to,
— Ông tưởng ông ngon lắm hả. Ngon sao không làm trời làm đất trước mặt Thái Lan đi? Ngoài nghề thầy bói nói láo ăn tiền, lường gạt thiên hạ bao nhiêu năm nay, ông còn làm được cái gì hay hơn nữa không?
Đôi mắt long nhãn của thuyền vượt biên và những đôi mắt nâu trên một khoang thuyền ngán ngẩm nhìn hai người đàn ông hung hăng đánh nhau từ gần một trăm năm nay. Không hẹn cùng gặp, bao nhiêu đôi mắt đăm chiêu dõi nhìn lên bầu trời xám đen như đang tìm kiếm, như đang thắc mắc tự hỏi, “Bao giờ mặt trời sẽ lại tiếp tục buông rơi vàng bạc ngọc ngà long lanh trên sóng nước?”.
www.nguyentrungtay.com