Hừng sáng ngày 28-4, người dân miền Nam Hoa Kỳ, những người may mắn còn sống sót, kinh hòang bò dậy trước một thảm họa qua đêm: Một cảnh tàn phá kéo dài tới tận chân trời, tương tự như cảnh đổ nát sau cơn sóng thần bên Nhật hồi tháng trước.

Chính quyền Mỹ cho biết số người thiệt mạng sau một loạt các cơn lốc xoáy và sấm sét trên toàn miền nam Hoa Kỳ đã lên đến ít nhất là 292 người. Đây là một thảm họa ghê gớm nhất trong gần bốn chục năm qua.

Sở khí tượng quốc gia cho biết khoảng 150 cơn lốc xoáy đã tàn phá 8 tiểu bang miền nam. Alabama là tiểu bang có nhiều nạn nhân nhất với 194 người chết và còn tiếp. Thành phố Tuscaloosa bị san bằng nhiều dẫy nhà và những cơ sở của thành phố đã không thể hoạt động. Nhiều nạn nhân còn bị chôn vùi dưới đống gạch vụn.

Thành phố Tuscaloosa là bản quán của Đại học Alabama, may thay phần lớn khu đại học đã không bị thiệt hại.

"Nó xảy ra quá nhanh không thể tin được", là lời của ông Jerry Stewart, lính cứu hỏa 63 tuổi đã về hưu, đang moi tìm trong đống gạnh vụn từng là chỗ ở của đứa con trai ở Pleasant Grove, ngoại ô Birmingham, Ala. "Họ cho biết cơn bão đang xảy ra ở Tuscaloosa và nó sẽ đến đây trong 15 phút. Và trước khi tôi định thần được thì nó đã đến đây rồi. "

Một tin ớn lạnh tương tự như thảm họa nhà máy hạt nhân bên Nhật, nhà máy điện nguyên tử Browns Ferry ở phía Bắc Alabama đã mất điện, ba đơn vị bị tắt. Tuy nhiên ủy ban Điều Hành Nguyên Tử Lực của Mỹ cho biết hệ thống an toàn của nhà máy đã kích hoạt kịp thời.

Từ nửa triệu đến một triệu người dân trong tiểu bang không có điện vào lúc này.

Cơ quan FEMA (Quản lý Khẩn cấp Liên bang) đã triển khai nhiều tóan cứu cấp đến khu vực sau khi Tổng thống Mỹ Barack Obama tuyên bố tình trạng khẩn cấp tại tiểu bang Alabama.

Thống Đốc Robert Bentley cho biết Alabama đã cố gắng hết sức để đối phó với những trận lốc xoáy, với sức gió trung bình 400-500 km / giờ, là mức độ phá hoại mạnh nhất trên mức thang Fujita, là mức đo sức mạnh của lốc xóay.

"Khi một cơn lốc xoáy lớn đổ xuống một khu vực rất đông dân cư như Tuscaloosa, bạn không thể di chuyển hàng ngàn người trong năm phút. Khi bạn có những cơn lốc với sức mạnh F4 hoặc F5, thì bạn khó có thể làm gì nhiều để thay đổi kết quả," ông nói. "Nhưng chúng tôi đã có những báo hiệu kịp thời từ sở thời tiết và chúng tôi đã có một phản ứng tốt từ FEMA. Chúng tôi có chuẩn bị."

Thống đốc Bentley cũng nhắc lại rằng Alabama đã có một lịch sử dài về những thảm họa lốc xoáy gây chết người. Thí dụ năm 1974, cái gọi là "Siêu dịch lốc xóay" đã giết chết 318 người trên khắp Hoa Kỳ và Canada, với 77 nạn nhân ở Alabama.

Giám đốc FEMA Craig Fugate cho biết những cơn lốc xoáy liên tiếp đã tấn công miền nam Hoa Kỳ trong những tuần gần đây là không có gì lạ.

"Trên thực tế chúng ta đang ở mùa xuân. Đáng tiếc là nhiều người nghĩ rằng chỉ có Oklahoma là có lốc mà quên rằng phía đông nam Hoa Kỳ thực sự có một lịch sử của nhiều trận lốc xoáy lâu hơn và mạnh hơn và quét trên mặt đất dài hơn."

Phải chăng ngay từ đầu năm với những điềm gở "chim xa cá lặn" thế giới sẽ còn hứng chịu thêm nhiều tai ương?

Cho khỏi mọi sự Tai sự Dữ, xin Chúa cứu chữa chúng tôi!

Sau đây là 6 điều đúng nên làm và 2 điều sai nên tránh khi có lốc xóay:

1 - Biết phải đi đâu, những gì phải mang, và cho ai biết

Chuẩn bị một nơi để trú ẩn, hoặc trong nhà hay - nếu ở trailer - một nơi trú ẩn gần mà bạn có thể di chuyển mau đến khi có cảnh báo. Mỗi người cần phải có một "hành trang" sẵn sàng chúp lấy mà mang theo khi tới nơi trú ẩn. Hành Trang nên có là những dụng cụ cứu cấp, đèn pin và pin, thẻ căn cước, bật lửa, bản sao của tài liệu quan trọng về tài chính, một bộ quần áo, vv. Nên có một thân nhân ở xa để làm mối liên lạc khẩn cấp nếu các thành viên trong gia đình bị lạc tại các địa điểm khác nhau. Theo kinh nghiệm thì mổi khi xảy ra sự cố thì việc liên lạc ra ngòai ở xa vẫn dễ hơn là liên lạc với nhau trong cùng một thành phố.

2 - Nghe tin về lốc xoáy từ NOAA

Cần biết các phương tiện công cộng nào mà bạn có thể dùng để biết tin tức về cơn lốc xoáy (đài phát thanh TV...). Một Watch (báo động) là khi một cơn lốc xoáy có thể sắp xảy ra hay đang xảy ra. Một Warning (cảnh báo) là khi có những dấu hiệu đang nghi trên radar hoặc có tin báo có những đám mây vần vũ. Nên có một radio thời tiết của NOAA ở trong nhà, nó sẽ tự động báo động khi có bão, rất có lợi khi bạn đã đi ngủ.

3 - Biết khu vực bạn sống tên là gì?

Bạn phải biết tên quận hạt nơi bạn sống và những tên kế cận. Cảnh báo thường sử dụng tên quận.

4 - Trong nhà: Tránh núp gần cửa sổ

Nếu bạn có cảnh báo và bạn đang ở trong nhà, hãy di chuyển xuống hầm nếu có, hoặc vào một hành lang ở trung tâm hoặc một phòng không cửa sổ và xa tường bên ngòai của ngôi nhà. Núp dưới một bàn nghế cứng cáp và ghì chặt lấy nó.

5 - Ngoài Trời: nằm thấp ở một nơi thấp nhất

Nếu có cảnh báo và bạn đang ở ngoài trời, nằm thật thấp trên mặt đất ở vị trí thấp nhất mà bạn có thể tìm thấy và lấy tay che đầu bạn. Sức gió sẽ chậm hơn ở gần mặt đất vì có ma sát với mặt đất. Nếu bạn nằm thấp, không những sẽ chịu gió ít hơn mà những mảnh vụn cũng sẽ đụng vào bạn ít hơn.

6 - Sau khi cơn lốc qua đi ...

... Không đi vào các tòa nhà bị hư hỏng, và luôn cảnh giác với đường dây điện bị rơi hoặc ống dẫn gas bị xì. Hãy tiếp tục theo dõi báo cáo thời tiết, vì cơn bão vừa đi qua vẫn có thể chỉ là một phần của một hệ thống có nhiều trận lốc xoáy.

Điều nên tránh 1: Đừng mở cửa sổ để cân bằng áp suất không khí bên ngòai và bên trong

Thực tế là một cơn lốc có nhiều các mảnh vỡ có thể bắn vào nhà gây thương tích. Áp suất không khí bên trong và bên ngoài không ảnh hưởng bao nhiêu đối với sức mạnh của cơn lốc.

Điều nên tránh 2: Núp dưới cầu của một xa lộ

Thực tế: Hầm cầu của một xa lộ không bảo vệ bạn. Gío của lốc sẽ mạnh hơn khi tiếp cận cây cấu và sẽ quăng những mảnh vỡ vào trong. Hãy núp dưới một đường mương hoặc một đường cống để tránh mảnh vụn.