NHÂN CUỘC CHIẾN TRANH LẦN THỨ NĂM GIỮA Ả RẬP VÀ ISRAEL (8)
HEZBOLLAH
Trong mấy ngày qua, chúng tôi đã luợc thuật bối cảnh lịch sử 2 dân tộc Do Thái và Ả Rập, dẫn tới cuộc xung đột triền miên trên mảnh đất Palestine, mà đỉnh cao là 4 cuộc chiến tranh trong dĩ vãng và cuộc chiến thứ 5 đang diễn ra trong hơn tháng qua.
- Cuộc chiến thứ nhất: Từ ngày 14 tới ngày 22 tháng 5 năm 1948. Các nước Ả Rập, đứng đầu là quốc vương Farouk của Ai Cập, tấn công Israel trước.
- Cuộc chiến thứ hai: Từ ngày 29 tháng 10 tới ngày 06 tháng 11 năm 1956. Israel và Anh, Pháp tấn công Ai Cập của tổng thống Nasser trước. Gọi là cuộc chiến 8 ngày.
- Cuộc chiến thứ ba: Từ ngày 05 tới 10 tháng 6 năm 1967. Israel tấn công trước. Nasser cũng còn là tổng thống Ai Cập. Đánh cả 3 mặt trận với Ai Cập, Jordan và Syria.
- Cuộc chiến thứ tư: Từ ngày 6 tới 22 tháng 10 năm 1973. Ai Câp tấn công Israel trước. Lúc này Sadat làm tổng thống Ai Cập. 2 mặt trận chính đánh với Ai Cập và Syria.
Như thế cả 4 cuộc chiến trước đây, Israel đều đánh với các quốc gia Ả Rập, song trận chiến lần thứ 5 này, Israel không đánh với một quốc gia nào, mà là đánh với nhóm Hezbollah.
Sau đây, chúng tôi xin trình bầy vắn tắt về nhóm Hezbollah.
HEZBOLLAH
Còn viết Hizbollah, Hizbu’llah.
Mục tiêu:
Hezbollah, là một tổ chức của những người Hồi giáo hệ phái Shi ite cực đoan, nằm trên lãnh thổ Lebanon.
Tổ chức này chống Tây phương và coi Israel là kẻ thù không đội trời chung. Hezbollah đấu tranh thành lập một quốc gia Hồi giáo bảo căn (fundamentalism) theo mẫu quốc gia thần quyền ở Iran.
Hezbollah đã thực hiện gần 200 vụ tấn công kể từ năm 1982, giết trên 800 người. Hiện tổ chức này là một lực lượng đáng kể trong chính trường nước Lebanon.
Tổ chức cũng hoạt động xã hội, trường học, bệnh viện, nông nghiệp cho hàng ngàn dân Hồi giáo Shi’ites ở Lebanon.
Tổ chức điều hành đài truyền hình al- Manar từ vệ tinh và cả đài phát thanh nữa.
Nguồn gốc:
Hezbollah thành lập năm 1982 khi có cuộc xâm lấn của Israel vào Lebanon. Tổ chức Hezbollah còn thu thập được cả những nhóm đấu tranh khác có liên hệ với Syria và Iran.
Những lãnh tụ:
- Sheikh Mohammed Hussein Fadlallah là vị lãnh đạo tinh thần của tổ chức.
- Imad Fayez Mugniyah là người hoạch định các hoạt động khủng bố khắp nơi trên thế giới. Thời nội chiến ở Lebanon vào các năm 1970, Mugniyah được lực lượng al-Fatah huấn luyện. Khi Mặt trận Giải phóng Palestine và al-Fatah bị Israel đánh bật khỏi Lebanon năm 1982, Mugniyah tham gia vào nhóm mới thành lập Hezbollah và mau chóng nhảy lên hàng lãnh tụ.
- Hassan Nasrallah là người lãnh đạo về chính trị của tổ chức. Ông vốn xuất thân quân sự, học thần học ở Iran và Iraq. Nhờ khả năng quân sự và chính trị cá nhân cùng với sự đỡ đầu của giáo chủ Khomeini của Iran giúp cho ông trở thành tổng thư kí của tổ chức vào năm 1992. Ông còn giữ vị trí này cho tới nay.
Tổ chức Hezbollah tham gia chính trị ở Lebanon:
Sau các cuộc bầu cử ở Lebanon năm 2005, tổ chức Hezbollah chiếm được 14 ghế trong tổng số 128 ghế Quốc hội. Thêm vào đó, tổ chức giành được 2 ghế bộ trưởng trong chính phủ và một bộ trưởng khác có cảm tình với tổ chức.
Điều đánh chú ý, mặc dù Hezbollah tham gia vào sinh hoạt chính trị nhưng vẫn không chịu giải giới. Việc họ tham gia chính trị không có nghĩa rằng tổ chức này trở nên ôn hòa hơn.
Lực lượng của tổ chức bao gồm 5,000 chiến binh và cán bộ.
Vùng hoạt động của Hezbollah:
Căn cứ của tổ chức Hezbollah nằm trong những khu của người Hồi giáo Shi’ites ở Lebanon, gồm cả vùng phụ cận thủ đô Beirut, mạn Nam Lebanon và vùng thung lũng Bekaa. Trên thế giới, có các tổ Hezbollah nằm ở Âu châu, Phi châu, Nam Mĩ, Bắc Mĩ. Mặc dù Isreal đã rút khỏi Lebanon năm 2000, lực lượng Hezbollah vẫn thường tiếp tục bắn phá Israel tại vùng tranh chấp Shebaa Farms gần biên giới.
Các vụ tấn công của Hezbollah trên thế giới được ghi nhận như sau:
- Một loạt những vụ bắt cóc người Tây phương ở Lebanon, trong đó có năm sáu người Mĩ vào các năm 1980.
- Đặt bom nổ xe trucks giết hơn 200 lính thủy quân lục chiến Mĩ ở Beirut năm 1983.
- Năm 1985 thực hiện không tặc chuyến 847/ TWA.
- Thực hiện 2 vụ tấn công lớn vào người Israel ở Argentina: Đánh bom tòa đại sứ Israel giết 29 người năm 1992; đánh bom trung tâm cộng đồng Do Thái giết 95 người vào năm 1994.
- Tháng 01 năm 2002: tổ chức chuyển một tầu chở vũ khí cho chính quyền Palestine
- Thánh 6 năm 2002: Singapore tố cáo Hezbollah tuyển người ở Singapore để tấn công các tầu của Hoa Kì và Isreal ở eo biển Singapore. Trong những bài diễn văn đọc trước Quốc hội, thánh 9/2001 và tháng 01/2002, tổng thống Bush đều nêu Hezbollah nằm trong một số các nhóm khủng bố.
Cuối cùng vào tháng 7 vừa qua, Hezbollah tấn công tấn công vị trí Israel ở vùng biên giới Bắc Israel, bắt đi 2 binh sĩ Israel. Vụ này là nguyên nhân trực tiếp phát khởi cuộc chiến lần thứ 5 của Israel như đang diễn ra.
HEZBOLLAH
Trong mấy ngày qua, chúng tôi đã luợc thuật bối cảnh lịch sử 2 dân tộc Do Thái và Ả Rập, dẫn tới cuộc xung đột triền miên trên mảnh đất Palestine, mà đỉnh cao là 4 cuộc chiến tranh trong dĩ vãng và cuộc chiến thứ 5 đang diễn ra trong hơn tháng qua.
- Cuộc chiến thứ nhất: Từ ngày 14 tới ngày 22 tháng 5 năm 1948. Các nước Ả Rập, đứng đầu là quốc vương Farouk của Ai Cập, tấn công Israel trước.
- Cuộc chiến thứ hai: Từ ngày 29 tháng 10 tới ngày 06 tháng 11 năm 1956. Israel và Anh, Pháp tấn công Ai Cập của tổng thống Nasser trước. Gọi là cuộc chiến 8 ngày.
- Cuộc chiến thứ ba: Từ ngày 05 tới 10 tháng 6 năm 1967. Israel tấn công trước. Nasser cũng còn là tổng thống Ai Cập. Đánh cả 3 mặt trận với Ai Cập, Jordan và Syria.
- Cuộc chiến thứ tư: Từ ngày 6 tới 22 tháng 10 năm 1973. Ai Câp tấn công Israel trước. Lúc này Sadat làm tổng thống Ai Cập. 2 mặt trận chính đánh với Ai Cập và Syria.
Như thế cả 4 cuộc chiến trước đây, Israel đều đánh với các quốc gia Ả Rập, song trận chiến lần thứ 5 này, Israel không đánh với một quốc gia nào, mà là đánh với nhóm Hezbollah.
Sau đây, chúng tôi xin trình bầy vắn tắt về nhóm Hezbollah.
HEZBOLLAH
Còn viết Hizbollah, Hizbu’llah.
Mục tiêu:
Hezbollah, là một tổ chức của những người Hồi giáo hệ phái Shi ite cực đoan, nằm trên lãnh thổ Lebanon.
Tổ chức này chống Tây phương và coi Israel là kẻ thù không đội trời chung. Hezbollah đấu tranh thành lập một quốc gia Hồi giáo bảo căn (fundamentalism) theo mẫu quốc gia thần quyền ở Iran.
Hezbollah đã thực hiện gần 200 vụ tấn công kể từ năm 1982, giết trên 800 người. Hiện tổ chức này là một lực lượng đáng kể trong chính trường nước Lebanon.
Tổ chức cũng hoạt động xã hội, trường học, bệnh viện, nông nghiệp cho hàng ngàn dân Hồi giáo Shi’ites ở Lebanon.
Tổ chức điều hành đài truyền hình al- Manar từ vệ tinh và cả đài phát thanh nữa.
Nguồn gốc:
Hezbollah thành lập năm 1982 khi có cuộc xâm lấn của Israel vào Lebanon. Tổ chức Hezbollah còn thu thập được cả những nhóm đấu tranh khác có liên hệ với Syria và Iran.
Những lãnh tụ:
- Sheikh Mohammed Hussein Fadlallah là vị lãnh đạo tinh thần của tổ chức.
- Imad Fayez Mugniyah là người hoạch định các hoạt động khủng bố khắp nơi trên thế giới. Thời nội chiến ở Lebanon vào các năm 1970, Mugniyah được lực lượng al-Fatah huấn luyện. Khi Mặt trận Giải phóng Palestine và al-Fatah bị Israel đánh bật khỏi Lebanon năm 1982, Mugniyah tham gia vào nhóm mới thành lập Hezbollah và mau chóng nhảy lên hàng lãnh tụ.
- Hassan Nasrallah là người lãnh đạo về chính trị của tổ chức. Ông vốn xuất thân quân sự, học thần học ở Iran và Iraq. Nhờ khả năng quân sự và chính trị cá nhân cùng với sự đỡ đầu của giáo chủ Khomeini của Iran giúp cho ông trở thành tổng thư kí của tổ chức vào năm 1992. Ông còn giữ vị trí này cho tới nay.
Tổ chức Hezbollah tham gia chính trị ở Lebanon:
Sau các cuộc bầu cử ở Lebanon năm 2005, tổ chức Hezbollah chiếm được 14 ghế trong tổng số 128 ghế Quốc hội. Thêm vào đó, tổ chức giành được 2 ghế bộ trưởng trong chính phủ và một bộ trưởng khác có cảm tình với tổ chức.
Điều đánh chú ý, mặc dù Hezbollah tham gia vào sinh hoạt chính trị nhưng vẫn không chịu giải giới. Việc họ tham gia chính trị không có nghĩa rằng tổ chức này trở nên ôn hòa hơn.
Lực lượng của tổ chức bao gồm 5,000 chiến binh và cán bộ.
Vùng hoạt động của Hezbollah:
Căn cứ của tổ chức Hezbollah nằm trong những khu của người Hồi giáo Shi’ites ở Lebanon, gồm cả vùng phụ cận thủ đô Beirut, mạn Nam Lebanon và vùng thung lũng Bekaa. Trên thế giới, có các tổ Hezbollah nằm ở Âu châu, Phi châu, Nam Mĩ, Bắc Mĩ. Mặc dù Isreal đã rút khỏi Lebanon năm 2000, lực lượng Hezbollah vẫn thường tiếp tục bắn phá Israel tại vùng tranh chấp Shebaa Farms gần biên giới.
Các vụ tấn công của Hezbollah trên thế giới được ghi nhận như sau:
- Một loạt những vụ bắt cóc người Tây phương ở Lebanon, trong đó có năm sáu người Mĩ vào các năm 1980.
- Đặt bom nổ xe trucks giết hơn 200 lính thủy quân lục chiến Mĩ ở Beirut năm 1983.
- Năm 1985 thực hiện không tặc chuyến 847/ TWA.
- Thực hiện 2 vụ tấn công lớn vào người Israel ở Argentina: Đánh bom tòa đại sứ Israel giết 29 người năm 1992; đánh bom trung tâm cộng đồng Do Thái giết 95 người vào năm 1994.
- Tháng 01 năm 2002: tổ chức chuyển một tầu chở vũ khí cho chính quyền Palestine
- Thánh 6 năm 2002: Singapore tố cáo Hezbollah tuyển người ở Singapore để tấn công các tầu của Hoa Kì và Isreal ở eo biển Singapore. Trong những bài diễn văn đọc trước Quốc hội, thánh 9/2001 và tháng 01/2002, tổng thống Bush đều nêu Hezbollah nằm trong một số các nhóm khủng bố.
Cuối cùng vào tháng 7 vừa qua, Hezbollah tấn công tấn công vị trí Israel ở vùng biên giới Bắc Israel, bắt đi 2 binh sĩ Israel. Vụ này là nguyên nhân trực tiếp phát khởi cuộc chiến lần thứ 5 của Israel như đang diễn ra.