Thánh Gioan Tẩy gỉa, người sống giữa thiên nhiên

Căn cứ theo Phúc âm diễn tả hình ảnh “ Ông Gioan mặc áo lông lạc đà, thắt lưng bằng dây da, lấy châu chấu và mật ong rừng làm thức ăn. „ ( Mt 3, 4).

Nên người ta làm hình tượng Thánh Gioan tẩy gỉa là một người đàn ông mặc quần áo quấn vấn gần như nửa thân mình, đi chân không hao hao như một người sống trong rừng núi giữa thiên nhiên hoang dã, và một ngón tay chỉ hướng lên trời.

Như thế, có thể nói Gioan đã vượt qua mọi lối sống văn hóa cách bình thản, và chọn nếp sống như những người du mục trong hoang địa sa mạc.

Chiếc dây thắt lừng bằng da nhắc nhớ đến Ngôn sứ Elija cũng ăn mặc tương tự như vậy. Ông Gioan sống trong sa mạc không chỉ giữa những thú vật hoang dã, nhưng còn lấy lông thú vật lạc đà làm quần áo quấn mặc. Có truyền thuyết cho rằng Ông đã mặc áo bằng da lạc đà. Điều này vi phạm ngược lại với luật lệ về sự trong sạch của Do Thái.

Nhưng Gioan đã bước ra ngoài vòng lối sống của những người theo giữ lề luật thói tục bên ngoài, biểu trưng cho nền văn hóa của đất nước.

Da lạc đà còn nói lên Ông đã hội nhập hòa nhịp với đời sống thú vật có lối sống năng động, có tình dục tự nhiên, có sức mạnh chuyển động của loài thú vật.

Gioan một người có lối sống hoang dã giữa thiên nhiên tìm ra được con đường đến mọi thú hoang dã và để cho thú hoang dã thấm nhập vào chung quanh mình.

Lối sống hoang dã giúp cho Ông như nguồn sức lực thiên nhiên chân thực, để loan báo tin mừng của Chúa cho con người, và kêu gọi con người ăn năn sám hối trở về.

Ngôn ngữ và cách thế rao giảng của Gioan cũng tỏa ra không khí hoang dã. Ông không nể nang với sự nhậy cảm khó chịu của người nghe . Ông thẳng thừng chỉ trích nói nặng lời với lớp người Biệt phái được xã hội trọng vọng:

„Thấy nhiều người thuộc phái Pha-ri-sêu và phái Xa-đốc đến chịu phép rửa, ông nói với họ rằng: "Nòi rắn độc kia, ai đã chỉ cho các anh cách trốn cơn thịnh nộ của Thiên Chúa sắp giáng xuống vậy? „ ( Mt 3,7…).

Ông Gioan không phải chiều lòng ai cả. Ông nói những gì Ông cảm nhận ra. Ông hoàn toàn tự do không bị lệ thuộc vào ai. Ông biết mình là người làm công việc của Chúa sai.

Tâm hồn ông có tự do. Sự tự do giúp Ông can đảm thản nhiên chỉ trích nặng lời cả nhà Vua Herode. Vì Vua Herode lấy vợ của em mình. Vua Herode đã cho bắt ông giam trong ngục tù. Vợ vua muốn giết Gioan, nhưng Herode kính sợ Gioan. Vì Herode nhận ra Gioan là người công chính, một đấng thánh. Do đó Herode tìm cách bảo vệ Ông.

Herode một vị vua đầy quyền lực, đầy mưu lược và độc ác tàn nhẫn, nhưng lại sự hãi trước một người sống đời hoang dã ngay thẳng. Vua Herode sợ Gioan và còn bị thu hút lôi cuốn bởi Gioan nữa. Herode cảm nhận ra nơi con người Gioan có một sức lực thâm hậu nội tâm và có tự do không sợ một ai, điều mà nơi mình thiếu vắng.

Gioan không để mình bị áp lực uốn cong. Gioan là một vị thánh sống, vì Ông không theo ai. Ông được kéo ra khỏi vòng của những người khác. Người ta không thể thống trị áp lực ông được. Gioan có một sức mạnh khác, sức mạnh thần thánh.

Herode thích nghe nói chuyện với Gioan.Nhưng càng nghe Gioan, Herode càng cảm thấy bất an và trở nên câm điếc không còn biết nói gì nữa. Herode cảm nhận ra nơi Gioan sự gì là chân thật và chính thực.

Chúa Giêsu nói về Gioan: „ Họ đi rồi, Đức Giê-su bắt đầu nói với đám đông về ông Gio-an rằng: "Anh em ra xem gì trong hoang địa? Một cây sậy phất phơ trước gió chăng?8 Thế thì anh em ra xem gì? Một người mặc gấm vóc lụa là chăng? Kìa những kẻ mặc gấm vóc lụa là thì ở trong cung điện nhà vua.9 Thế thì anh em ra xem gì? Một vị ngôn sứ chăng? Đúng thế đó; mà tôi nói cho anh em biết, đây còn hơn cả ngôn sứ nữa.10 Chính ông là người Kinh Thánh đã nói tới khi chép rằng: Này Ta sai sứ giả của Ta đi trước mặt Con, người sẽ dọn đường cho Con đến. 11 "Tôi nói thật với anh em: trong số phàm nhân đã lọt lòng mẹ, chưa từng có ai cao trọng hơn ông Gio-an Tẩy Giả. Tuy nhiên, kẻ nhỏ nhất trong Nước Trời còn cao trọng hơn ông.“ ( Mt 11,7-11).

Bằng những lời như thế, Chúa Giêsu đã phác họa vẽ lên hình ảnh Gioan với những đức tính thánh thiện của một con người ngay thẳng tâm hồn cao thượng, mà lại có nếp sống đơn giản trong hoang dã.

Gioan không theo lối sống ngả theo chiều gío như cây sậy bị bẻ uốn theo chiều gío thổi, nhưng Ông đứng vững ngay thẳng cho dù bị gío bão tấn công. Gioan không màng đến quần áo vẻ bên ngoài.

Chúa Giêsu muốn đưa ra hai hình ảnh trái ngược nhau giữa Gioan và Herode. Herode vị vua chú trọng đến sự sang trọng quần áo lụa là vẻ bên ngoài. Còn Gioan hoàn trái ngược, một người có đời sống hoang dã nơi hoang dã, không đặt gía trị nơi vẻ sang trọng bên ngoài như vua Herode.

Herode không chỉ có đời sống xa hoa nhung lụa, nhưng ông còn có lòng dạ tàn ác hiểm hóc. Những người chống đối hầu như đều bị lên án thanh toán. Vua Herode một người có đầy quyền lực, nhưng lại bị lệ thuộc vào phụ nữ nơi vợ con. Ông chiều và hứa cho con gái Salome nửa vương quốc làm qùa tặng, và theo ý muốn của vợ cùng con gái cho chém đầu giết Gioan, người mà Ông kính nể, sợ hãi cùng ra sức bảo vệ.

Còn Gioan thì ngay thẳng rõ ràng, vẻ bên ngoài không quan trọng cùng có lối sống ăn mặc như người hoang dã và đầy sức lực tự tin. Nhưng đồng thời Gioan lại có trái tim nhân hậu quảng đại. Ông không làm hại ai. Ông tìm cách giúp cho đời sống họ đứng thẳng vươn lên. Gioan không sợ ai, Ông nói điều ông suy nghĩ.

Gioan không cần mặt nạ để che dấu gì. Ông là Ông như Ông là.

Chúa Giêsu diễn tả công việc bổn phận của Gioan: dọn đường cho Chúa đến. Đó là công việc lịch sử của Gioan trong tương quan với Chúa Giêsu.

Người hoang dã Gioan dọn mở con đường chân thật ngay chính trong đời sống chúng ta. Lời rao giảng và gương đời sống chân thật ngay thẳng của Ông giúp giải thoát chúng ta khỏi vai trò, khỏi mặt nạ, mà chính chúng ta bị vướng mặc vào

Gioan có lối sống bẻ gãy loại bỏ vẻ bên ngoài. Và nhờ đó chúng ta tìm được con đường về với nội tâm sâu thẳm trong tâm hồn, tìm về được trung tâm của chính mình và tìm tới Chúa Kitô, Đấng là Emmanuel - Thiên Chúa ở giữa chúng ta.

Mùa Vọng 2016

Lm.Daminh Nguyễn ngọc Long