VATICAN CITY (CNS) – Tòa thánh Vatican nói rằng Galileo Galilei, người đã bị Thánh bộ Giáo hội Công giáo kết án, là một thiên tài và là người trung thành với đức tin, xứng đáng được giáo hội khen ngợi và biết ơn.

Một bản tuyên bố được Tòa thánh Vatican phổ biến hôm 29 tháng 1 nói: “Nhà thiên văn học thế kỷ 17 này là “một tín hữu, trong bối cảnh của thời đại mình, đã cố gắng hòa giải những kết quả trong nghiên cứu khoa học của ông với giáo lý của đức tin Kitô giáo.”

“Vì điều đó, Galileo xứng đáng được tất cả chúng ta khen ngợi và biết ơn.”

Bản công bố nói: Galielo là nhà khoa học đầu tiên dùng một kính viễn vọng để nghiên cứu vũ trụ, mở ra một biên cương hoàn toàn mới cho những cuộc khám phá, và buộc nhân loại phải “đọc lại cuốn sách thiên nhiên dưới ánh sáng hoàn toàn mới mẻ.”

“Vì thế, giáo hội ao ước được vinh danh nhân vật Galileo -- một thiên tài sáng tạo và người con của giáo hội.”

Bản tuyên bố được phổ biến trong một cuộc họp báo tại Vatican, phác họa chi tiết một số sáng kiến do các văn phòng Tòa thánh yểm trợ và được tổ chức trong Năm Quốc tế Thiên văn học.

Những buổi lễ quốc tế này nhằm đánh dấu kỷ niệm 400 năm thời gian Galileo dùng một kính viễn vọng khảo sát trời đêm và tìm ra được những phát kiến đầu tiên.

Năm 1633, nhà khoa học người Ý này đã bị kết án là tình nghi lạc giáo khi vẫn cố duy trì quan niệm cho rằng trái đất quay chung quanh mặt trời. Ông đã được một ủy ban đặc biệt của Tòa thánh, do Đức giáo hoàng Gioan Phaolô II thiết lập, “hồi phục” danh dự năm 1992.

Bây giờ thì những chấn động của vụ tai tiếng đã chìm xuống, giáo hội cuối cùng có thể nhìn vào nhân vật Galileo dưới một ánh sáng mới và công nhận ông là con người trung thành với đức tin, với niềm tin rằng khoa học và tôn giáo không có gì phải xung đột nhau.
Chân dung Galileo do Giusto Sustermans họa


Tổng giám mục Gianfranco Ravasi, chủ tịch Hội đồng Giáo hoàng về Văn hóa, nói rằng vụ việc Galileo “phải luôn luôn mang chúng ta – những nhà thần học và giáo hội – trở lại việc tự xét về quá khứ không chút e dè.”

Nhưng ngài cũng cảnh giác chống đối việc chỉ xét lại quá khứ mà không tạo dựng con đường mới tiến lên, mở ra cho một cuộc đối thoại hữu ích hỗ tương giữa khoa học và đức tin.

Các cơ sở của Tòa thánh Vatican như Đài thiên văn, Hội đồng Văn hóa và Học viện Giáo hoàng về Khoa học sẽ là những thành phần trong 18 tổ chức tham dự vào một nghị hội quốc tế từ ngày 26 đến 30 thàng 3 để xét lại vụ án Galileo.

Viện Stensen, một trung tâm văn hóa do Dòng Tên điều hành tại Florence (Ý) sẽ đứng ra tổ chức nghị hội này.

Linh mục Viện trưởng Ennio Brovedani, Dòng Tên, nói rằng đây là lần đầu tiên sau 400 năm, tất cả những thành phần chính yếu liên quan đến vụ Galileo sẽ hiện diện tại nghị hội, nhằm mục tiêu giúp làm nhẹ đi những căng thẳng và những hiểu lầm vẫn còn gây u ám mối liên hệ giữa giáo hội và khoa học.

Tòa thánh Vatican cũng sẽ đánh dấu ngày kỷ niệm Galileo với một ấn bản mới về vụ xử án kết tội Galileo; ấn bản này do Văn Khố Mật của Vatican phát hành.

Ngoài ra Tòa thánh cũng sẽ xuất bản một cuốn sách về lịch sử của ủy ban đặc nhiệm do Đức giáo hoàng Gioan Phaolô thiết lập để xét lại vụ Galileo. Ủy ban đã chính thức công nhận là giáo hội sai lầm khi kết án nhà thiên văn này.