Những câu Hỏi và Trả Lời về những Lạm Dụng hiện có trong Phụng Vụ (Phần Cuối)
G. Việc Gìn Giữ Phép Thánh Thể:
41. Nhà Tạm nên được đặt ở đâu?
Thưa, Nhà Tạm nên được đặt ngay bên trong Nhà Thờ, tại một chổ xứng đáng, cao cả, dễ nhìn thấy được bởi tất cả những người tín hữu, và rất thích hợp cho việc cầu nguyện (xem thêm Đoạn 130 của Redemptionis Sacramentum; và Đoạn 314 có trong GIRM).
Nhà Tạm không nên được đặt tại một nơi hoàn toàn cách xa Nhà Thờ, hay tại một địa điểm khác trong khuôn viên của giáo xứ (xem thêm Đoạn 315 có trong GIRM).
42. Một người đem Mình Thánh Chúa đến cho người bệnh, thì người ấy nên đi thẳng tới nhà của người bệnh ngay sau khi người ấy nhận lấy Mình Thánh Chúa từ tay của vị Chủ Tế, hay là người ấy có thể làm những chuyện khác trước đã, rồi hẳn tới nhà của bệnh nhân sau đó?
Thưa, chỉ có vị Linh Mục, Phó Tế hay vị thừa tác viên Thánh Thể mới có thể đem Mình Thánh Chúa đến cho người bệnh. Thừa tác viên Thánh Thể chỉ có thể đem Mình Thánh Chúa đến cho người bệnh trong trường hợp vị Linh Mục hay Phó Tế vắng mặt và không thể làm được chuyện đó mà thôi, và sau khi lấy Mình Thánh Chúa, thừa tác viên Thánh Thể phải trực tiếp đến thẳng nhà bệnh nhân ngay, chứ không được đi lang thang đây đó để làm những chuyện riêng tư khác, rồi mới đến nhà của bệnh nhân sau, vì rằng người đó đang cầm trong tay chính Mình Thánh của Chúa, và hành động "cà kê dê ngỗng" đó chỉ làm tổn thương đến Mình Thánh Chúa và coi thường đến Mình Thánh Chúa mà thôi, và hành động này được xem như là Tội Trọng (xem thêm Đoạn 133 của Redemptionis Sacramentum).
43. Vị Giám Mục địa phận nên làm gì đối với việc tôn kính Phép Thánh Thể?
Thưa, vị Giám Mục địa phận nên tích cực cổ võ việc chầu Thánh Thể, cho dẫu trong khoảng thời gian ngắn hay lâu dài liên tục nào đó, cùng với sự tham dự của giáo dân. Trong những năm gần đây, tại rất nhiều nơi "việc Chầu Thánh Thể chính là lối thực hành rất quan trọng mỗi ngày, và từ đó trở thành một nguồn của ơn nên thánh rất phong phú và dồi dào," mặc dầu cũng có rất nhiều chổ mà vị Giám Mục địa phận đã tỏ ra "quá thờ ơ và nguội lạnh trước việc cổ võ về chầu Thánh Thể 24 tiếng trong 1 ngày và 7 ngày trong 1 tuần," sự lãnh đạm và thờ ơ này cần phải tránh càng sớm chừng nào càng tốt chừng nấy (xem thêm Đoạn 136 của Redemptionis Sacramentum; và Đoạn 10 có trong Ecclesia de Eucharista).
Tại Hoa Kỳ, hầu như tại Giáo Phận hay Tổng Giáo Phận nào cũng đều có ít nhất trên 4 hay 5 giáo xứ có Chầu Thánh Thể 24 tiếng đồng hồ / ngày và 7 ngày trong tuần.
Riêng tại Việt Nam, đặc biệt là ở Sài Gòn, Giáo Xứ Tân Định ở Quận I là có Chầu Thánh Thể liên tục như tại Hoa Kỳ và đã có rất nhiều ơn ích thánh thiện được ban xuống cho Giáo Xứ này - một Giáo Xứ đầu tiên trong cả Giáo Hội Việt Nam có Chầu Thánh Thể 24 tiếng trong ngày và 7 ngày trong tuần.
44. Có được phép Lần Chuổi Mân Côi trước Phép Thánh Thể không? Cha sở của tôi nói rằng không nên làm chuyện đó vì sẽ chia trí và làm ảnh hưởng đến việc tôn thờ Chúa Giêsu.
Thưa, trước Phép Thánh Thể, việc lần hạt Mân Côi, là điều rất đáng được ngợi khen "vì sự đơn giản và tính tôn kính cao độ," của Kinh Mân Côi dành cho Thiên Chúa đang ngự trong Phép Thánh Thể, và đó không phải là chuyện bị cấm cả. Kinh Mân Côi chính là sự suy niệm về các mầu nhiệm có liên quan đến cuộc đời của Chúa Kitô - Đấng Cứu Thế và là Đấng Chủ Thể của cả trời lẫn đất, Đấng thực hiện công cuộc cứu chuộc của Chúa Cha (xem thêm Đoạn 137 của Redemptionis Sacramentum; và Đoạn 2 có trong Rosarium Virginis Mariae).
45. Việc Chầu Thánh Thể liên tục có nên được thực hiện ở khắp mọi nơi không?
Thưa, ít ra tại các thành phố và thị trấn lớn, vị Giám Mục địa phân nên dành ra một nơi trong giáo phận có việc chầu Thánh Thể liên tục. Thánh Lễ nên được cử hành thường xuyên, thậm chí là mỗi ngày, và Mình Thánh được đặt trong Nhà Tạm để mọi người Chầu Thánh Thể, phải được thánh hóa rồi ngay trong Thánh Lễ, để tất cả mọi người đến chầu Phép Thánh Thể (xem thêm Đoạn 140 của Redemptionis Sacramentum).
H. Trách Nhiệm Đặc Biệt Của Người Giáo Dân:
46. Với tình trạng thiếu vắng Linh Mục như hiện nay tại một số quốc gia, thì liệu có nên thay thế giáo dân vào trong những trường hợp đặc biệt đó không?
Thưa, không có người giáo dân nào, kể cả các nam/nữ tu sĩ có thể thay thế chức vụ Tư Tế Linh Mục được. Nếu cộng đoàn đó thiếu vắng Linh Mục, thì giáo dân không thể nào tự động thực hiện vai trò của vị Linh Mục được (xem thêm Đoạn 146 của Redemptionis Sacramentum; và Đoạn 900 Mục 1 có trong CIC).
47. Các thừa tác viên Thánh Thể có phải được gọi là "Ministers of the Eucharist" hay "Eucharistic Ministers" không?
Thưa, không.
Người giáo dân nào thực hiện việc phân phát Mình Thánh Chúa cho cộng đoàn - sau khi đã được vị Linh Mục đào tạo và giáo huấn rất kỹ càng - được gọi là thừa tác viên Thánh Thể, hay tiếng Anh gọi là "extraordinary minister of the Holy Communion," chứ không phải là "special minister of Holy Communion," hay "extraordinary minister of the Eucharist."
Còn "Ministers of the Eucharist" hay "Eucharistic Ministers" (tức Thánh Chức Thánh Thể) chỉ được dùng cho các vị Linh Mục mà thôi - những vị "thực hiện việc Hy Tế của Phép Thánh Thể nhân danh Chúa Kitô, Vị Tư Tế Đích Thực và Duy Nhất của cả Giáo Hội" (xem thêm Đoạn 154 và 156 của Redemptionis Sacramentum; và Đoạn 900 Mục 1 có trong CIC).
Suy cho cùng, cụm từ "Eucharistic Minister" chính là một cách định nghĩa không chính xác được dùng trong Giáo Hội, nhất là khi việc dùng đến những người giáo dân trong vai trò là các thừa tác viên Thánh Thể một cách lạm dụng và sai trái (xem thêm Mục Số 10 có trong Inaestimabile Donum).
48. Thế người giáo dân nào có thể trở thành thừa tác viên Thánh Thể? Có đúng là phải có một nghi lễ đặc biệt trong Phụng Vụ để công nhận những người giáo dân vào chức vị thừa tác viên Thánh Thể không?
Thưa, nói đúng ra, người giáo dân đó phải có sự cho phép của vị Giám Mục địa phận, rồi mới được phép trở thành thừa tác viên Thánh Thể. Và dĩ nhiên, người giáo dân đó phải có đời sống đạo và đức hạnh trỗi vượt mới xứng đáng trở thành thừa tác viên Thánh Thể. Việc bổ nhiệm hay chỉ định này của vị Giám Mục địa phận không cần phải được thực hiện dưới dạng của Phụng Vụ. Tuy nhiên, trong một số trường hợp đặc biệt, thì vị Linh Mục được phép để chỉ định ra ai xứng đáng trở thành thừa tác viên Thánh Thể (xem thêm Đoạn 155 của Redemptionis Sacramentum).
49. Thế các thừa tác viên Thánh Thể này được sử dụng đến khi nào? Tôi thấy thậm chí trong Thánh Lễ, có những vị Linh Mục cùng đồng tế, hay các vị Linh Mục Phó Xứ lại không ra cho giáo dân Rước Lễ mà để cho các thừa tác viên Thánh Thể này phân phát Mình Thánh Chúa, như vậy có đúng không?
Thưa, thừa tác viên Thánh Thể chỉ được dùng đến khi thiếu vắng các Linh Mục hay các Phó Tế để cho giáo dân Rước Lễ mà thôi.
Còn nếu các Linh Mục cùng đồng tế, hay các vị Linh Mục Phó Xứ có hiện diện, nhưng vì tuổi cao sức yếu hay tật bệnh, thì khi đó mới dùng đến thừa tác viên Thánh Thể. Còn ngược lại, thì không cần dùng đến các thừa tác viên Thánh Thể.
Còn những vị Linh Mục đồng tế, và các vị Linh Mục Phó Xứ có đó mà không đứng lên hay ra để cho giáo dân Rước Lễ, thì đó chính là hình thức phạm tội, vì chây lười, và coi thường Mình Thánh Chúa (xem thêm Đoạn 157-158 của Redemptionis Sacramentum).
50. Việc dùng đến các giáo dân trong vai trò là thừa tác viên Thánh Thể hiện đang phổ biến rất rộng trong Giáo Phận của tôi. Điều này có đúng không?
Thưa, hãy để cho chính các vị Giám Mục địa phận tự xem xét lại cách thực hành cẩu thả này, nhất là trong những năm gần đây, vì đây chính là một sự lạm dụng đang có tính lan tràn mạnh, thêm vào đó, theo sự chú ý và dõi theo của riêng người viết khi đi tham dự Thánh Lễ, người viết nhận thấy có không ít những vị thừa tác viên Thánh Thể này có đời sống đạo hạnh bất chính, tham dự Thánh Lễ trễ, hay nói chuyện trong Thánh Lễ, vân vân.. .thế mà vẫn dám tiến lên bàn thờ để thi hành nhiệm vụ thừa tác viên Thánh Thể của họ.
Vị Giám Mục địa phận trong trường hợp này phải đưa ra những chuẩn tắc đặc biệt để quy định xem trong cung cách nào mà chức năng thừa tác viên Thánh Thể được thi hành theo đúng với luật lệ và truyền thống lâu đời của Giáo Hội, vì việc cho giáo dân Rước Lễ là nhiệm vụ của các Linh Mục và Phó Tế mà thôi (xem thêm Đoạn 160 của Redemptionis Sacramentum) chứ không phải của các thừa tác viên Thánh Thể.
51. Tôi thường thấy có một số thừa tác viên Thánh Thể tự động cho phép mình Rước Lễ. Điều này có đúng không?
Thưa, điều này hoàn toàn sai trái.
Bất kỳ người giáo dân nào, trong bất kỳ vai trò nào, kể cả là nữ tu hay nam tu sĩ hay là thừa tác viên Thánh Thể, cũng đều không có quyền để tự cho phép mình Rước Lễ, hay tự động ngang nhiên tiến lên Bàn Thánh, lấy Mình và Máu Thánh Chúa ngay từ Chén Thánh, và Chén Rượu Thánh. Hành động này chính là sự xúc phạm trắng trợn đến Phép Thánh Thể, và người giáo dân nào làm việc này đều phạm Tội Trọng.
Chỉ có vị Linnh Mục chủ tế cùng các vị Linh Mục đồng tế mới có quyền làm điều này, và tất cả mọi người giáo dân đều phải đón nhận Mình và Máu Thánh Chúa từ chính vị Linh Mục chủ tế đó (xem thêm Mục Số 9 có trong Inaestimabile Donum).
52. Nếu vị Linh Mục vắng mặt, thì tại giáo xứ của tôi thỉnh thoảng có một việc phụng tự khác thay thế vào những ngày Chủ Nhật do chính các vì trợ tá về mục vụ của Linh Mục đó trực tiếp hướng dẫn và chủ trì. Điều này có được phép không?
Thưa, điều cần thiết là nên tránh bất kỳ sự mơ hồ nào giữa kiểu quy tụ này và việc cử hành Phép Thánh Thể. Các vị Giám Mục địa phận phải hết sức cẩn thận để suy xét xem là có nên để cho Mình Thánh Chúa được phân phát trong những kiểu quy tụ như thế này không.
Việc quy tụ này không nên do một người giáo dân nào đó chủ trì và tự trực tiếp hướng dẫn, mà phải đợi cho đến khi có vị Linh Mục hay vị Phó Tế (xem thêm Đoạn 165 của Redemptionis Sacramentum).
53. Giáo xứ của tôi có phân phát Mình Thánh Chúa (communion services) vào những ngày thường nếu như vị Linh Mục đi vắng. Điều này có được phép không?
Thưa, đặc biệt nếu Mình Thánh Chúa được phân phát trong những dịp quy tụ như thế này, thì chỉ có vị Giám Mục giáo phận mới có đủ quyền hành để quyết định về chuyện này, và vị Giám Mục đó không nên cho phép việc này được xảy ra một cách quá dễ dàng như vậy, đặc biệt là vào Chủ Nhật trước đó đã có Thánh Lễ rồi. Các vị Linh Mục do đó được khẩn thiết yêu cầu là phải bằng mọi cách cử hành Thánh Lễ mỗi ngày cho giáo dân tại một trong những Nhà Thờ nào đó mà vị ấy có trách nhiệm coi sóc đàn chiên (xem thêm Đoạn 166 của Redemptionis Sacramentum).
54. Giáo xứ của tôi có một vị là cựu Linh Mục, người thỉnh thoảng đóng nhiều vai trò khác nhau trong Thánh Lễ, chẳng hạn như đọc các Bài Đọc. Một số người phân vân tự hỏi là liệu Ông này có thể cử hành Thánh Lễ hay lắng nghe giải tội không nếu như vị Linh Mục chính thức của giáo xứ vắng mặt. Thì Giáo Hội nói gì về điều này?
Thưa, "một vị vốn đã mất đi chức thánh theo đúng luật lệ của Giáo Hội thì hoàn toàn bị cấm khỏi việc thực thi quyền hạn Linh Mục của mình." Do đó, ông ta không được phép hành động như là một vị Linh Mục (Điều 1335 trong CIC).
Những người thuộc vào loại này không được phép giảng hay thực hiện việc cử hành Hy Tế Thánh cả (xem thêm Đoạn 168 của Redemptionis Sacramentum; và Đoạn 292 có trong CIC).
Tuy nhiên, trong trường hợp khẩn cấp, nghĩa là một giáo dân trong cộng đoàn tự dưng lâm vào cảnh hấp hối, sắp qua đời, thì một vị cựu Linh Mục có thể cử hành các phép Bí Tích cho người sắp hấp hối đó. Và mặc dầu, Ông này không có đủ thẩm quyền để lắng nghe giải tội, nhưng Ông ta vẫn có thể tha thứ bất kỳ tội lỗi nào mà người sắp hấp hối đó phạm phải, thậm chí ngay cả khi có sự hiện diện của vị Linh Mục chính thức nữa (xem thêm Đoạn 976 có trong CIC).
I. Các Vấn Đề Khác:
55. Giáo xứ của tôi có Thánh Lễ Chủ Nhật dành cho các bạn thanh thiếu niên (teen Mass) và trong Thánh Lễ đó, các bạn thanh thiếu niên được mời gọi để đứng chung quanh bàn thờ khi vị Linh Mục chủ tế thực hiện việc Hy Tế Thánh Thể, vốn theo như tôi biết là hoàn toàn trái ngược với luật lệ của Giáo Hội liên quan đến Phụng Vụ Thánh. Vì đây là Thánh Lễ cho một nhóm đặc biệt, do đó có phải vì thế mà không hề có sự vị phạm tới lề luật của Phụng Vụ Thánh không?
Thưa, đúng là Thánh Lễ có thể được cho phép để được cử hành cho những nhóm cụ thể nào đó theo đúng với các chuẩn tắc của luật lệ, thế nhưng những nhóm này không phải vì thế mà được miễn trừ khỏi việc tuân thủ chặt chẽ các chuẩn tắc có trong Phụng Vụ Thánh. Hay nói cách khác, việc đứng chung quanh bàn Thánh khi vị Chủ Tế diễn lại Sự Hy Tế Thánh của Chúa Kitô nơi Thập Giá là hoàn toàn sai trái, và cần phải được chấm dứt ngay (xem thêm Đoạn 114 của Redemptionis Sacramentum).
56. Các Chén Thánh có thể được làm bằng thủy tinh hay đất sét có đúng không?
Thưa, các Chén Thánh để chứa đựng Mình và Máu Thánh của Chúa Kitô phải được làm bằng các chất liệu, vốn tuân thủ một cách rất nghiêm ngặt đến những chuẩn tắc của truyền thống và của các Sách Phụng Vụ Thánh. Phải dùng bằng kim loại hay các chất liệu khác vốn không dễ dàng bị rỏ rĩ hay bị phân hóa (xem thêm Đoạn 117 của Redemptionis Sacramentum).
57. Trong giáo xứ của tôi, mọi người thường đề cập tới Thánh Lễ như là một "bữa ăn" cho cả "cộng đoàn," hay là một "bữa tiệc," mà cả cộng đoàn được mời đến để "dự tiệc." Chẳng lẽ Thánh Lễ trước và sau hết không phải là một Sự Hy Tế Thánh sao?
Thưa, Giáo Hội luôn giảng dạy rằng, bản chất của Phép Thánh Thể không chỉ là một bữa ăn, hay bữa tiệc thuần tuý, mà đó trên hết chính là một Sự Hy Tế Thánh, mà chính Chúa Giêsu trên Thập Giá đã dâng hiến lên cho Thiên Chúa Cha, và nay chúng ta cùng với Ngài thực hiện lại Hy Tế Thánh Thiện đó, do vậy người giáo dân phải luôn hết sức tích cực tham gia vào Thánh Lễ một cách trọn vẹn chứ đừng để cho tâm trí lẫn con tim, và cả tâm hồn của chính mình bị chia trí hay bi cuốn theo những dòng suy nghĩ trần tục và tội lỗi (xem thêm Đoạn 38 của Redemptionis Sacramentum).
Chính qua Thánh Lễ, công cuộc Cứu Rỗi của Chúa Giêsu dành cho chúng ta mới được hoàn tất, và chính Chúa Giêsu đã tự dâng hiến chính bản thân Ngài lên cho Chúa Cha, do đó không có gì có thể quan trọng và cao vời như Thánh Lễ được, vì qua Thánh Lễ chúng ta được dự phần trước hết vào Phụng Vụ ở trên nước thiêng đàng, vốn được cử hành tại thành Thánh Giêrusalem (xem thêm Đoạn 2, 7 và 8 có trong Tông Hiến Sacrosanctum Concilium; và Mục Số 1330, 1336, 1367 và 1368 có trong CCC).
Suy cho cùng, nếu theo đúng sự giải thích của các văn kiện kể trên và của CIC Số 897, thì Thánh Lễ không phải là một "bữa ăn," hay một "bữa tiệc," mà là một Sự Hy Tế Thánh, và đây chính là tín điều của Giáo Hội Công Giáo về Thánh Lễ.
58. Vị giám đốc đặc trách Phụng Vụ trong giáo xứ của tôi nói rằng nếu việc tự do chế biến không bị hạn chế bởi các luật lệ thì Thánh Lễ trở nên cứng nhắc và làm chán nản cả cộng đoàn mà thôi. Phải chăng những luật lệ của Giáo Hội có liên quan đến Phụng Vụ Thánh đã làm cho Thánh Lễ trở nên cứng nhắc và không được uyển chuyển cho lắm?
Thưa, sự uyển chuyển phong phú chỉ được Giáo Hội cho phép khi đó thực chất là một sự sáng tạo đúng đắn sao cho phù hợp với nhu cầu, sự hiểu biết và việc chuẩn bị nội tâm của cả cộng đoàn tín hữu, theo đúng với các chuẩn tắc đã được Giáo Hội đề ra. Việc chọn các bài hát, việc chọn các giai điệu, việc chọn các lời nguyện và các bài đọc, việc chuẩn bị lời nguyện cầu của tín hữu, việc trang trí Nhà Thờ theo từng mùa Phụng Vụ khác nhau, được Giáo Hội cho phép để làm phong phú hơn, sao cho điệp với truyền thống vốn đã có từ ngàn xưa trong Phụng Vụ Thánh, chứ không phải để đi ngược lại với truyền thống. Hãy luôn nhớ rằng: cách cử hành các nghi thức của Phụng Vụ thì không bao giờ thay đổi, mà trái lại luôn được duy trì để nhắm sâu vào Lời của Thiên Chúa và mầu nhiệm đang được cử hành (xem thêm Đoạn 39 của Redemptionis Sacramentum).
59. Vị giám đốc đặc trách Phụng Vụ trong giáo xứ của tôi chỉ muốn đặt trọng tâm và tất cả mọi chú ý vào Thánh Lễ mà thôi, còn tất cả những sự sùng kính khác đều bị loại ra và được coi như là quá lỗi thời. Thế Giáo Hội nói gì về điều này?
Thưa, để khuyến khích, cổ võ, và dưỡng nuôi đời sống nội tâm và sự hiểu biết sâu sa hơn về việc tham gia một cách trọn vẹn của người tín hữu vào trong Phụng Vụ Thánh, thì việc cử hành các Giờ Kinh Phụng Vụ (Liturgy of the Hours), việc dùng đến các phép bí tích và việc thực hành lòng sốt mến đạo đức Kitô Giáo liên tục và lan rộng là điều hết sức hữu ích. Những việc thực hành này "tuy không hẳn tùy thuộc vào Phụng Vụ, thế nhưng vẫn có tầm quan trọng và giá trị cụ thể đặc biệt" - và được xem như là có một sự kết nối nào đó với Phụng Vụ, nhất là khi việc sùng kính này được ca ngợi và làm chứng tá bởi các vị Giáo Hoàng, như việc sùng kính lần hạt Mân Côi chẳng hạn (xem thêm Đoạn 41 của Redemptionis Sacramentum; và Mục Số 182 có trong Mediator Dei).
60. Vị Linh Mục có thể cùng đồng tế với các vị Lãnh Đạo của các tôn giáo khác trong Thánh Lễ được không?
Thưa, vì sự nhân danh "của việc đối thoại đại kết," có một số vị Linh Mục đã cử hành Thánh Lễ đồng tế với các vị lãnh đạo của các tôn giáo khác, thì đây chính là một sự lạm dụng trắng trợn, không được phép của Giáo Hội và làm vô hiệu hóa Thánh Lễ (xem thêm Mục Số 908 của CIC).
61. Trong suốt Mùa Chay, tại giáo xứ của tôi, Cha Sở thực hiện việc rửa chân cho các trẻ em và phụ nữ trong ngày thứ Năm Tuần Thánh, thì điều này có đúng không?
Thưa, vào Thứ Năm Tuần Thánh, nghi thức Rửa Chân chỉ là một nghi thức phụ có thể có hoặc không có. Nếu nghi thức rửa chân được thực hiện, thì chỉ có những người nam mới được vị Linh Mục chủ tế rửa chân mà thôi, giống như việc Chúa Giêsu tự rửa chân cho các Môn Đệ của Ngài xưa kia vào Bữa Tiệc Ly, chứ không có chuyện rửa chân cho các trẻ em hay những người phụ nữ.
Trong Sách Bộ Lễ (Sacramentary) - cuốn sách vốn cung cấp tất cả mọi chỉ dẫn về Phụng Vụ của từng ngày, đã nêu rất rõ về điều này, và vào năm 1988 Thánh Bộ đặc trách việc Phụng Tự Thánh và Kỷ Luật các Phép Bí Tích cũng đã tái khẳng định việc chỉ có người nam mới được vị Linh Mục chủ tế rửa chân mà thôi (xem thêm Mục Số 51 trong Paschales Solemnitatis).
J. Các Giải Pháp:
62. Người giáo dân có nên tham gia vào việc chỉnh đốn lại những lạm dụng hiện có trong Phụng Vụ ngày nay không, hay chỉ đơn giản làm ngơ để chuyện này cho các chuyên gia về Phụng Vụ và các Cha Sở?
Thưa, để ngăn chặn hay chỉnh đốn một sự lạm dụng, thì "cả Cha Sở lẫn giáo dân đều phải được giáo dục và đào tạo về Thánh Kinh và Phụng Vụ," để đức tin và kỷ luật của Giáo Hội có liên quan đến Phụng Vụ Thánh được hiểu rõ và được thực hiện theo đúng với truyền thống. Tuy nhiên, nếu sự lạm dụng cứ thế mà tiếp diễn, thì các biện pháp - bằng mọi cách - cần phải được đưa ra, theo đúng với các quyền và lề luật của Giáo Hội, để bảo tồn di sản đức tin của Cha-Ông (xem thêm Đoạn 170 của Redemptionis Sacramentum; và Đoạn 15 có trong Vicesimus Quintus Annus).
63. Ở cấp địa phương thì ai có nhiệm vụ chính để xử lý những vụ lạm dụng này?
Thưa, vị Vị ấy phải duy trì sự hiệp nhất với cả Giáo Hội Hoàn Vũ, nên vị Giám Mục địa phận phải có nhiệm vụ để cổ võ việc tuân hành đúng tất cả những gì có liên quan đến Phụng Vụ Thánh cho toàn thể Giáo Hội, và do đó phải là người giám sát chặt chẻ về những quy luật này của Giáo Hội. Vị đó phải luôn tỉnh thức để ngó ngàng và chú ý ngay đến những lạm dụng, vốn có sức tàn phá và hủy hoại đi đức tin đích thực và tông truyền của cả Giáo Hội, cũng như sự xúc phạm trắng trợn đến chức vụ Tư Tế Thánh, đến việc cử hành các Phép Bí Tích, đến việc phụng thờ Thiên Chúa và việc tôn kính các Thánh (xem thêm Đoạn 392 của Redemptionis Sacramentum).
64. Điều gì sẽ xảy ra khi vị Giám Mục địa phận được báo cho biết là có một sự lạm dụng đáng kể trong Phụng Vụ Thánh đang được diễn ra tại một giáo xứ nào đó?
Thưa, bất cứ vị Giám Mục địa phương hay vị Bề Trên của một Dòng Tu, khi được thông báo cho biết về sự lạm dụng này, nhất là sự lạm dụng có liên quan đến Phép Thánh Thể, thì hãy để cho Vị ấy cẩn thận xem xét, điều tra, cũng như gặp gỡ trực tiếp thân tình với vị Linh Mục có hành vi lạm dụng, để đưa ra lời chỉ báo và giáo huấn cần thiết.
Nếu sự lạm dụng đó thuộc vào tội nhẹ hay tội trọng có liên quan đến việc cử hành Phép Thánh Thể và các bí tích khác - vốn có thể làm xói mòn và bóp méo đi đức tin đích thực, thánh thiện và tông truyền của Giáo Hội - thì sự việc đó phải được trình gấp lên cho Thánh Bộ đặc trách việc Phụng Tự Thánh và Kỷ Luật Các Phép Bí Tích, để xem xét và kỷ luật, và nếu cần thiết Thánh Bộ sẽ rút phép thông công hay cắt bỏ đi chức Thánh của Vị đó theo đúng với các chuẩn tắc có trong lề luật của Giáo Hội.
Còn bằng không thì vị Giám Mục địa phận cứ tiến hành xử lý sự việc theo đúng với những chuẩn tắc của Bộ Giáo Luật, và các luật lệ có liên quan đến Phụng Vụ Thánh (xem thêm Mục 1326 của CIC). Còn nếu vấn đề lạm dụng trở nên trầm trọng hơn, thì vị Giám Mục địa phận hay vị Bề Trên của một Dòng Tu phải báo cáo ngay cho Thánh Bộ đặc trách việc Phụng Tự Thánh và Kỷ Luật Các Phép Bí Tích (xem thêm Đoạn 178 đến 180 của Redemptionis Sacramentum; và Đoạn 52 có trong Pastor Bonus).
65. Điều gì xảy ra khi Tòa Thánh nhận được báo cáo về một sự lạm dụng đang xảy ra?
Thưa, bất cứ khi nào Thánh Bộ đặc trách việc Phụng Tự Thánh và Kỷ Luật Các Phép Bí Tích nhận được một báo cáo hợp lệ về sự lạm dụng nhẹ hay nặng có liên quan đến Phép Thánh Thể, thì Thánh Bộ sẽ thông báo cho vị Giám Mục của địa phận đó biết để Vị ấy điều tra vấn đề. Khi vấn đề lạm dụng trở nên quá trầm trọng, thì vị Giám Mục địa phận phải tức tốc gởi lại cho Thánh Bộ bản sao của những hành động mà vị Giám Mục đó đã điều tra và kỷ luật đến vị thực hiện sự lạm dụng đó (xem thêm Đoạn 181 của Redemptionis Sacramentum).
66. Có phải giáo dân phải có quyền để đưa ra những lời than phiền có liên quan đến những vụ lạm dụng trong Phụng Vụ ngày nay không? Và giáo dân nên hướng những lời than phiền đó lên cho ai?
Thưa, bất kỳ người Công Giáo nào, cho dẫu là Linh Mục, Phó Tế hay giáo dân trong cộng đoàn tín hữu của Chúa Kitô, cũng đều có quyền (ngang nhau) bày tỏ sự than phiền hay quan ngại về những lạm dụng hiện có trong Phụng Vụ đến cho vị Giám Mục địa phận, hay Tòa Thánh - vốn là đại diện của Đức Thánh Cha. Tuy nhiên, nếu có thể, thì sự than phiền hay báo cáo về sự lạm dụng đó nên lễ độ gởi tới cho vị có những hành vi lạm dụng đó trước đã, rồi sau đó mới đến vị Giám Mục địa phận, và bước cuối cùng chính là Tòa Thánh. Hành động này nên được thực hiện trong tinh thần bác ái và huynh đệ của những người con trong một đại gia đình có cùng Một Cha ở trên trời (xem thêm Đoạn 184 của Redemptionis Sacramentum; Mục Số 528-2 có trong CIC; và Inaestimabile Donum).
[Người viết sẽ có bài chỉ dẫn chi tiết cách viết và trình bày những lạm dụng đó trong phạm vị của bài viết sau - NV]
67. Nếu liên lạc với Tòa Thánh thì phải liên lạc ở địa chỉ nào?
Thưa, việc này phải là giải pháp sau cùng hết, sau khi đã kiên nhẫn đợi chờ và cầu nguyện, để cho những lạm dụng không còn được tiếp diễn hay tái phạm nữa. Hãy liên lạc về địa chỉ sau:
68. Nói về việc lạm dụng hiện có trong Phụng Vụ Thánh, thế có mấy mức độ về sự lạm dụng này?
Thưa, có hai mức độ lạm dụng đó là: Invalid (tức không có hiệu lực, hay vô hiệu); và Illicit(tức không có hợp pháp, hay trái phép).
Hình thức lạm dụng trầm trọng nhất, vốn khiến cho Thánh Lễ trở nên "invalid," có nghĩa là việc Thánh Hóa của Mình và Máu Thánh Chúa trong Phép Thánh Thể không được diễn ra.
Nếu người giáo dân nào tham dự một Thánh Lễ "vô hiệu," thì cũng giống như việc chẳng có đi tham dự Thánh Lễ nào cả là bởi vì Chúa Giêsu thật sự không có hiện diện về mặt thể lý lẫn tâm linh qua phép lạ của việc hóa thể hay thánh hóa (transubstantiation) (xem thêm văn kiện có liên quan đến Mầu Nhiệm của Đức Tin - Mysterium Fidei - mà người viết đã đề cập đến trong bài viết vào các tuần trước).
Nếu đây là Thánh Lễ Chủ Nhật, thì cả vị Chủ Tế lẫn giáo dân đều không chu toàn bổn phận phải đi tham dự Thánh Lễ ngày Chủ Nhật của mình, và việc bỏ lễ ngày Chủ Nhật (không có lý do chính đáng theo đúng với luật lệ hiện hành của Giáo Hội) là phạm Tội Trọng (xem tiếp trong Câu 71).
Một hình thức lạm dụng khác nhẹ hơn được gọi là "illicit." Những kiểu lạm dụng này có tính chất kém trầm trọng hơn và không gây ra sự ảnh hưởng nào đến việc hóa thể. Những kiểu lạm dụng này khiến cho người giáo dân lẫn vị Chủ Tế khó có thể trở nên thánh và làm mất đi sự tôn kính vốn rất cần có trong Thánh Lễ Nhiệm Mầu. Một Thánh Lễ "trái phép" vẫn là một Thánh Lễ đúng, chứ không phải là "vô hiệu" như trường hợp kể trên.
Và hẳn nhiên, ơn ích nhận được cũng không là bao so với một Thánh Lễ được hoàn toàn cử hành hết sức đúng đắn và nghiêm ngặt theo từng nghi thức một có trong luật chữ đỏ (rubrics) và các Sách về Phụng Vụ Thánh - nghĩa là không có sự chèn vào, thêm bớt hay cắt xén nào cả của bất kỳ sự lạm dụng nào đi chăng nữa như là trong Thánh Lễ Truyền Thống được cử hành bằng tiếng La Tinh chẳng hạn. Thì Thánh Lễ như vậy mới mang về được nhiều ơn ích cho cả cộng đoàn lẫn giáo xứ, và từng người tín hữu một, kể cả vị Chủ Tế để tất cả mọi vấn nạn của trần tục - từ đó mới có thể được hóa giải hết.
Sự lạm dụng, dưới bất kỳ hình thức nào đi chăng nữa, cũng đều có thể gây ra những vụ xì-căng-đan, có nghĩa là những kiểu thực hành tùy tiện như vậy chính là những cản ngăn về đức tin của người tín hữu, hay nói cách khác, nó làm xói mòn và hư hại đi đức tin yếu ớt và mỏng dòn của người tín hữu, khiến cho đức tin của người tín hữu bị suy yếu và mai một dần đi qua dòng thời gian, nhất là trước những cám dỗ và lo lắng của thực tại đời sống lam lũ.
Như chính Chúa Giêsu trong bài giảng về Giáo Hội đã nói như thế này:
"Nhưng ai làm cớ cho một trong những kẻ bé mọn đang tin Thầy đây phải sa ngã, thì thà treo cối đá lớn vào cổ nó mà xô cho chìm xuống đáy biển còn hơn. Khốn cho thế gian, vì làm cớ cho người ta sa ngã. Tất nhiên phải có những cớ gây sa ngã, nhưng khốn cho kẻ làm cớ cho người ta sa ngã" (Máthêu 18:6-9).
Và trong văn kiện Inaestimabile Donum nó rất rõ như sau:
"Việc dùng đến các bản văn không chính thức có nghĩa là đưa đến một sự mất mát (thiệt hại) của sự kết nối cần thiết giữa the lex orandi và the lex credendi" [tức giữa việc người tín hữu tin (xác tín) khi họ cầu nguyện - NV]
69. Đối với những lạm dụng trầm trọng nhất, vốn vô hiệu hóa Thánh Lễ hay làm cho Thánh Lễ trở nên vô hiệu, thì có mấy điều kiện thuộc vào loại lạm dụng trầm trọng nhất này?
Thưa, chúng ta phải cần hiểu rõ hơn về đâu là điều đã làm cho Thánh Lễ trở nên vô hiệu.
Giáo Hội định nghĩa rất rõ ràng và cụ thể về đâu là điều phải và đâu là điều không phải xảy ra để việc hóa thể được thành hiện thực. Có 4 điều kiện đòi hỏi cho việc Thánh Hóa Bánh và Rượu được trở nên hiệu lực hay được thực sự xảy ra, và 4 điều kiện này chính là tín điều (tức là điều Giáo Hội buộc chúng ta phải tin hay nói cách khác đây chính là đức tin được tông truyền xuống cho chúng ta - NV). Do đó, nếu bất kỳ ai chối từ những điều kiện này tức là họ thuộc về lạc giáo.
Điều Kiện 1: Chỉ Có Linh Mục vốn phải là Nam Giới Được Chịu Chức Đúng Đắn
Mới có thể thực hiện việc Thánh Hóa Bánh và Rượu để trở thành Mình và Máu Thánh Chúa mà thôi (tức làm cho bánh và rượu được hóa thể). Điều này được đề cập rất rõ trong các Mục 530, 834-1, 900-1 của CIC; Mục Số 28 trong Lumen Gentium; và Mục Số 4 trong Liturgicae Instaurationes mà thôi).
Có nghĩa là bất kỳ vị Phó Tế nào (kể cả Phó Tế Vĩnh Viễn) hay người giáo dân nào, lẫn bất kỳ người phụ nữ nào cho dẫu là nữ tu hay không, cũng không được phép thực hiện việc Thánh Hóa này.
Thêm vào đó, theo Notitiae (17 [1981] 186) thì vị Linh Mục chủ tế không được phép mời cả cộng đoàn cùng đứng chung quanh bàn thờ và cùng nắm tay nhau trong khi thực hiện việc Thánh Hóa Bánh và Rượu được.
Điều Kiện 2: Ý Định của vị Linh Mục
Vị Linh Mục phải có ý định hay chủ ý thực hiện những gì mà Giáo Hội ràng buộc và quy định, nghĩa là có chủ ý hay có ý làm cho Chúa Giêsu được thật sự hiện diện qua phép lạ của việc hóa thể ngay lúc đọc các lời nguyện Thánh Hóa. Công Đồng Trent - một công đồng vốn phổ biến toàn là các tín điều, đã đáp trả lại những kiểu lạc giáo của Tin Lành, vốn từ chối ý định, ý hướng hay chủ ý của vị Linh Mục chủ tế. Chính Thánh Thomas Aquinas cũng đề cập đến điều kiện nay trong Summa Theologica (Phần 3, Câu Hỏi Số 64, với Các Mục 8-10).
Điều Kiện 3: Chất Liệu của Bánh và Rượu
Đôi với quy định trong Nghi Lễ La Tinh ở Phương Tây, thì Bánh phải được làm bằng lúa mì không men, và Rượu phải là rượu nho (như đã được quy định rất rõ trong Mục 924-1, và 926 của CIC; và các Đoạn 282-285 có trong GIRM).
Do đó, những loại bánh như: bánh ngọt, cookies, vân vân.. . đều khiến cho việc hóa thể không thể nào có thể trở thành hiện thực được. Thánh Thomas Aquinas đã đề cập đến điều kiện nay trong Summa Theologica (Phần 3, Câu Hỏi Số 74, với Các Mục 1-8).
Có những trường hợp đặc biệt rất hiếm hoi nghĩa là vị Giám Mục địa phận cho phép những vị Linh Mục nào đó vốn bị dị ứng hay có vấn đề khi uống Rượu, thì vị đó được phép dùng đến loại bánh ít chất hóa học (low-gluten altar breads) hay rượu mustem (tức một dạng của nước trái nho nhưng không có lên men - NV).
Sẽ phạm Tội Trọng nếu như vị Linh Mục nào đó cử hành Thánh Lễ khi biết rõ chất liệu của Bánh và Rượu không đúng với những gì mà Giáo Hội quy định.
Điều Kiện 4: Hình Thức Đọc Lời Nguyện Thánh Hóa
Khi thực hiện việc Thánh Hóa, vị Linh Mục chủ tế phải đọc rõ ràng và đúng đắn từng câu chữ một, được quy định bởi các luật chữ đỏ hay các luật có trong các Sách Phụng Vụ Thánh, để thực sự cho thấy rằng vị Linh Mục đang thực hiện việc Thánh Hóa trong chính Con Người và Bản Tính của Chúa Kitô Thật Sự
"Hãy cầm lấy mà ăn, đây là Mình Ta".. .... "Hãy cầm lấy mà uống, đây là chén Máu Ta. Hãy làm việc này mà nhớ đến Ta."
Thánh Ambrose giải thích việc đọc ra những lời nguyện này rất kỹ càng trong Summa Theologica (Phần 3, Câu Hỏi Số 78, với Các Mục 1-6).
Việc vị Linh Mục chủ tế thay đổi các từ ngữ, hay tự động gộp chung lại những phần hiện có trong Lời Cầu Nguyện Thánh Thể, chính là Tội Trọng, và trái phép. xét về chính bản thân của vị Linh Mục chủ tế, mặc dầu hành động đó không làm vô hiệu hóa việc hóa thể miễn là câu "Đây là Mình Ta, ..." và "Đây là Máu Ta,.. ." được đọc ra.
70. Thế còn đối với những lạm dụng trái phép thì sao?
Thưa, những lạm dụng theo kiểu này chính là những lạm dụng làm cho mơ hồ, khó hiểu, lạ kỳ, hay rối loạn đức tin. Dạng này rất phổ biến tại hầu hết các giáo phận trên khắp cả thế giới.
Vào Thứ Tư - Ngày 13 Tháng 8, người viết đã giới thiệu về loại lạm dụng này rồi qua bài viết có nhan đề "Những Lạm Dụng phổ biến nhất vẫn thường thấy trong Phụng Vụ" tại địa chỉ: http://vietcatholic.net/News/Html/57383.htm.
Xin lưu ý: đối với những kiểu lạm dụng phổ biến nhất, mặc dầu chúng không làm cho Thánh Lễ trở nên vô hiệu như đã đề cập ở trên, thế nhưng xét về bản thân của vị Linh Mục chủ tế - người thực hiện những vi phạm, thì vị ấy phạm Tội Trọng, vì đã xúc phạm đến Phụng Vụ Thánh.
Nói một cách tóm tắt, những lạm dụng phổ biến nhất chính là: việc tự động thay đổi các bản văn đã được quy định của Thánh Lễ (như Mục 22 của Sacrosanctum Concilium; Mục 928 của CIC; và Mục 5 của Inaestimabile Donum); việc thay thế hay bỏ bài giảng trong Thánh Lễ ngày Chủ Nhật và các Ngày Lễ Buộc (như Mục 52 của Sacrosanctum Concilium; Mục 13 của GIRM; và Mục 767 từ 1-3 của CIC); việc cấm người giáo dân lãnh nhận Mình Thánh Chúa trên lưỡi bằng cách quỳ xuống (như Mục 912 của CIC; và Mục 11 của Inaestimabile Donum); vân vân.. ..
71. Hiểu như thế nào cho đúng về việc chu toàn bổn phận tham dự Thánh Lễ vào ngày Chủ Nhật?
Thưa, việc tham dự Thánh Lễ vào ngày Chủ Nhật là bổn phận của từng người tín hữu, và việc tham dự này chỉ được chu toàn nếu như Thánh Lễ được cử hành có "hiệu lực" (valid), mặc dầu có những lạm dụng "trái phép" (illicit), vốn tỏ ra sự bất kính đối với Thánh Lễ (xem thêm Mục Số 1247 và 1248 từ 1-2 của CIC).
Nếu như Quý Vị không biết chắc là liệu Thánh Lễ Chủ Nhật tại giáo xứ của mình có hiệu lực hay không, thì trước tiên phải đọc trọn các bài viết về chủ đề này để biết đến những lạm dụng hay sai phạm hiện có trong Phụng Vụ Thánh, kế đến là tham dự Thánh Lễ khác, hoặc tham dự Thánh Lễ La Tinh Truyền Thống.
72. Thế nào là Phụng Vụ Thuần Túy hay Phụng Vụ Đúng Nghĩa Nhất?
Thưa, Phụng Vụ Thuần Túy hay Phụng Vụ Đúng Nghĩa Nhất chính là Phụng Vụ không hề có sự lạm dụng nào cả, hoàn toàn thuần túy về mặt Đức Tin Truyền Thống của Giáo Hội, là Phụng Vụ xoay quanh về các Mầu Nhiệm của Chúa Kitô, Đấng đã chịu chết và sống lại, là cách mà vị Linh Mục chủ tế cử hành Thánh Lễ theo đúng với các chuẩn tắc được nêu ra trong các luật về chữ đỏ cũng như các quy luật đã được quy định sẳn trong các Sách về Phụng Vụ Thánh, và đó cũng chính là điều mà Đức Thánh Cha Bênêđíctô 16 luôn nhắc nhở tất cả các vị Giáo Sĩ của Giáo Hội, để ý nghĩa cao cả nhất của Thánh Lễ chính là Sự Hy Tế Thánh của Chúa Kitô luôn được diễn ra hằng ngày cho cả cộng đoàn xứ đạo.
T.B. Bài viết tuần tới sẽ có nhan đề "Những Lạm Dụng Hiện Có Trong Phụng Vụ Nơi Các Dòng Tu," kính mời Quý Vị nhớ dõi theo!
G. Việc Gìn Giữ Phép Thánh Thể:
 |
Thưa, Nhà Tạm nên được đặt ngay bên trong Nhà Thờ, tại một chổ xứng đáng, cao cả, dễ nhìn thấy được bởi tất cả những người tín hữu, và rất thích hợp cho việc cầu nguyện (xem thêm Đoạn 130 của Redemptionis Sacramentum; và Đoạn 314 có trong GIRM).
Nhà Tạm không nên được đặt tại một nơi hoàn toàn cách xa Nhà Thờ, hay tại một địa điểm khác trong khuôn viên của giáo xứ (xem thêm Đoạn 315 có trong GIRM).
42. Một người đem Mình Thánh Chúa đến cho người bệnh, thì người ấy nên đi thẳng tới nhà của người bệnh ngay sau khi người ấy nhận lấy Mình Thánh Chúa từ tay của vị Chủ Tế, hay là người ấy có thể làm những chuyện khác trước đã, rồi hẳn tới nhà của bệnh nhân sau đó?
Thưa, chỉ có vị Linh Mục, Phó Tế hay vị thừa tác viên Thánh Thể mới có thể đem Mình Thánh Chúa đến cho người bệnh. Thừa tác viên Thánh Thể chỉ có thể đem Mình Thánh Chúa đến cho người bệnh trong trường hợp vị Linh Mục hay Phó Tế vắng mặt và không thể làm được chuyện đó mà thôi, và sau khi lấy Mình Thánh Chúa, thừa tác viên Thánh Thể phải trực tiếp đến thẳng nhà bệnh nhân ngay, chứ không được đi lang thang đây đó để làm những chuyện riêng tư khác, rồi mới đến nhà của bệnh nhân sau, vì rằng người đó đang cầm trong tay chính Mình Thánh của Chúa, và hành động "cà kê dê ngỗng" đó chỉ làm tổn thương đến Mình Thánh Chúa và coi thường đến Mình Thánh Chúa mà thôi, và hành động này được xem như là Tội Trọng (xem thêm Đoạn 133 của Redemptionis Sacramentum).
43. Vị Giám Mục địa phận nên làm gì đối với việc tôn kính Phép Thánh Thể?
Thưa, vị Giám Mục địa phận nên tích cực cổ võ việc chầu Thánh Thể, cho dẫu trong khoảng thời gian ngắn hay lâu dài liên tục nào đó, cùng với sự tham dự của giáo dân. Trong những năm gần đây, tại rất nhiều nơi "việc Chầu Thánh Thể chính là lối thực hành rất quan trọng mỗi ngày, và từ đó trở thành một nguồn của ơn nên thánh rất phong phú và dồi dào," mặc dầu cũng có rất nhiều chổ mà vị Giám Mục địa phận đã tỏ ra "quá thờ ơ và nguội lạnh trước việc cổ võ về chầu Thánh Thể 24 tiếng trong 1 ngày và 7 ngày trong 1 tuần," sự lãnh đạm và thờ ơ này cần phải tránh càng sớm chừng nào càng tốt chừng nấy (xem thêm Đoạn 136 của Redemptionis Sacramentum; và Đoạn 10 có trong Ecclesia de Eucharista).
Tại Hoa Kỳ, hầu như tại Giáo Phận hay Tổng Giáo Phận nào cũng đều có ít nhất trên 4 hay 5 giáo xứ có Chầu Thánh Thể 24 tiếng đồng hồ / ngày và 7 ngày trong tuần.
Riêng tại Việt Nam, đặc biệt là ở Sài Gòn, Giáo Xứ Tân Định ở Quận I là có Chầu Thánh Thể liên tục như tại Hoa Kỳ và đã có rất nhiều ơn ích thánh thiện được ban xuống cho Giáo Xứ này - một Giáo Xứ đầu tiên trong cả Giáo Hội Việt Nam có Chầu Thánh Thể 24 tiếng trong ngày và 7 ngày trong tuần.
44. Có được phép Lần Chuổi Mân Côi trước Phép Thánh Thể không? Cha sở của tôi nói rằng không nên làm chuyện đó vì sẽ chia trí và làm ảnh hưởng đến việc tôn thờ Chúa Giêsu.
Thưa, trước Phép Thánh Thể, việc lần hạt Mân Côi, là điều rất đáng được ngợi khen "vì sự đơn giản và tính tôn kính cao độ," của Kinh Mân Côi dành cho Thiên Chúa đang ngự trong Phép Thánh Thể, và đó không phải là chuyện bị cấm cả. Kinh Mân Côi chính là sự suy niệm về các mầu nhiệm có liên quan đến cuộc đời của Chúa Kitô - Đấng Cứu Thế và là Đấng Chủ Thể của cả trời lẫn đất, Đấng thực hiện công cuộc cứu chuộc của Chúa Cha (xem thêm Đoạn 137 của Redemptionis Sacramentum; và Đoạn 2 có trong Rosarium Virginis Mariae).
45. Việc Chầu Thánh Thể liên tục có nên được thực hiện ở khắp mọi nơi không?
Thưa, ít ra tại các thành phố và thị trấn lớn, vị Giám Mục địa phân nên dành ra một nơi trong giáo phận có việc chầu Thánh Thể liên tục. Thánh Lễ nên được cử hành thường xuyên, thậm chí là mỗi ngày, và Mình Thánh được đặt trong Nhà Tạm để mọi người Chầu Thánh Thể, phải được thánh hóa rồi ngay trong Thánh Lễ, để tất cả mọi người đến chầu Phép Thánh Thể (xem thêm Đoạn 140 của Redemptionis Sacramentum).
H. Trách Nhiệm Đặc Biệt Của Người Giáo Dân:
46. Với tình trạng thiếu vắng Linh Mục như hiện nay tại một số quốc gia, thì liệu có nên thay thế giáo dân vào trong những trường hợp đặc biệt đó không?
Thưa, không có người giáo dân nào, kể cả các nam/nữ tu sĩ có thể thay thế chức vụ Tư Tế Linh Mục được. Nếu cộng đoàn đó thiếu vắng Linh Mục, thì giáo dân không thể nào tự động thực hiện vai trò của vị Linh Mục được (xem thêm Đoạn 146 của Redemptionis Sacramentum; và Đoạn 900 Mục 1 có trong CIC).
47. Các thừa tác viên Thánh Thể có phải được gọi là "Ministers of the Eucharist" hay "Eucharistic Ministers" không?
Thưa, không.
Người giáo dân nào thực hiện việc phân phát Mình Thánh Chúa cho cộng đoàn - sau khi đã được vị Linh Mục đào tạo và giáo huấn rất kỹ càng - được gọi là thừa tác viên Thánh Thể, hay tiếng Anh gọi là "extraordinary minister of the Holy Communion," chứ không phải là "special minister of Holy Communion," hay "extraordinary minister of the Eucharist."
Còn "Ministers of the Eucharist" hay "Eucharistic Ministers" (tức Thánh Chức Thánh Thể) chỉ được dùng cho các vị Linh Mục mà thôi - những vị "thực hiện việc Hy Tế của Phép Thánh Thể nhân danh Chúa Kitô, Vị Tư Tế Đích Thực và Duy Nhất của cả Giáo Hội" (xem thêm Đoạn 154 và 156 của Redemptionis Sacramentum; và Đoạn 900 Mục 1 có trong CIC).
Suy cho cùng, cụm từ "Eucharistic Minister" chính là một cách định nghĩa không chính xác được dùng trong Giáo Hội, nhất là khi việc dùng đến những người giáo dân trong vai trò là các thừa tác viên Thánh Thể một cách lạm dụng và sai trái (xem thêm Mục Số 10 có trong Inaestimabile Donum).
48. Thế người giáo dân nào có thể trở thành thừa tác viên Thánh Thể? Có đúng là phải có một nghi lễ đặc biệt trong Phụng Vụ để công nhận những người giáo dân vào chức vị thừa tác viên Thánh Thể không?
Thưa, nói đúng ra, người giáo dân đó phải có sự cho phép của vị Giám Mục địa phận, rồi mới được phép trở thành thừa tác viên Thánh Thể. Và dĩ nhiên, người giáo dân đó phải có đời sống đạo và đức hạnh trỗi vượt mới xứng đáng trở thành thừa tác viên Thánh Thể. Việc bổ nhiệm hay chỉ định này của vị Giám Mục địa phận không cần phải được thực hiện dưới dạng của Phụng Vụ. Tuy nhiên, trong một số trường hợp đặc biệt, thì vị Linh Mục được phép để chỉ định ra ai xứng đáng trở thành thừa tác viên Thánh Thể (xem thêm Đoạn 155 của Redemptionis Sacramentum).
49. Thế các thừa tác viên Thánh Thể này được sử dụng đến khi nào? Tôi thấy thậm chí trong Thánh Lễ, có những vị Linh Mục cùng đồng tế, hay các vị Linh Mục Phó Xứ lại không ra cho giáo dân Rước Lễ mà để cho các thừa tác viên Thánh Thể này phân phát Mình Thánh Chúa, như vậy có đúng không?
Thưa, thừa tác viên Thánh Thể chỉ được dùng đến khi thiếu vắng các Linh Mục hay các Phó Tế để cho giáo dân Rước Lễ mà thôi.
Còn nếu các Linh Mục cùng đồng tế, hay các vị Linh Mục Phó Xứ có hiện diện, nhưng vì tuổi cao sức yếu hay tật bệnh, thì khi đó mới dùng đến thừa tác viên Thánh Thể. Còn ngược lại, thì không cần dùng đến các thừa tác viên Thánh Thể.
Còn những vị Linh Mục đồng tế, và các vị Linh Mục Phó Xứ có đó mà không đứng lên hay ra để cho giáo dân Rước Lễ, thì đó chính là hình thức phạm tội, vì chây lười, và coi thường Mình Thánh Chúa (xem thêm Đoạn 157-158 của Redemptionis Sacramentum).
50. Việc dùng đến các giáo dân trong vai trò là thừa tác viên Thánh Thể hiện đang phổ biến rất rộng trong Giáo Phận của tôi. Điều này có đúng không?
Thưa, hãy để cho chính các vị Giám Mục địa phận tự xem xét lại cách thực hành cẩu thả này, nhất là trong những năm gần đây, vì đây chính là một sự lạm dụng đang có tính lan tràn mạnh, thêm vào đó, theo sự chú ý và dõi theo của riêng người viết khi đi tham dự Thánh Lễ, người viết nhận thấy có không ít những vị thừa tác viên Thánh Thể này có đời sống đạo hạnh bất chính, tham dự Thánh Lễ trễ, hay nói chuyện trong Thánh Lễ, vân vân.. .thế mà vẫn dám tiến lên bàn thờ để thi hành nhiệm vụ thừa tác viên Thánh Thể của họ.
Vị Giám Mục địa phận trong trường hợp này phải đưa ra những chuẩn tắc đặc biệt để quy định xem trong cung cách nào mà chức năng thừa tác viên Thánh Thể được thi hành theo đúng với luật lệ và truyền thống lâu đời của Giáo Hội, vì việc cho giáo dân Rước Lễ là nhiệm vụ của các Linh Mục và Phó Tế mà thôi (xem thêm Đoạn 160 của Redemptionis Sacramentum) chứ không phải của các thừa tác viên Thánh Thể.
51. Tôi thường thấy có một số thừa tác viên Thánh Thể tự động cho phép mình Rước Lễ. Điều này có đúng không?
Thưa, điều này hoàn toàn sai trái.
Bất kỳ người giáo dân nào, trong bất kỳ vai trò nào, kể cả là nữ tu hay nam tu sĩ hay là thừa tác viên Thánh Thể, cũng đều không có quyền để tự cho phép mình Rước Lễ, hay tự động ngang nhiên tiến lên Bàn Thánh, lấy Mình và Máu Thánh Chúa ngay từ Chén Thánh, và Chén Rượu Thánh. Hành động này chính là sự xúc phạm trắng trợn đến Phép Thánh Thể, và người giáo dân nào làm việc này đều phạm Tội Trọng.
Chỉ có vị Linnh Mục chủ tế cùng các vị Linh Mục đồng tế mới có quyền làm điều này, và tất cả mọi người giáo dân đều phải đón nhận Mình và Máu Thánh Chúa từ chính vị Linh Mục chủ tế đó (xem thêm Mục Số 9 có trong Inaestimabile Donum).
52. Nếu vị Linh Mục vắng mặt, thì tại giáo xứ của tôi thỉnh thoảng có một việc phụng tự khác thay thế vào những ngày Chủ Nhật do chính các vì trợ tá về mục vụ của Linh Mục đó trực tiếp hướng dẫn và chủ trì. Điều này có được phép không?
Thưa, điều cần thiết là nên tránh bất kỳ sự mơ hồ nào giữa kiểu quy tụ này và việc cử hành Phép Thánh Thể. Các vị Giám Mục địa phận phải hết sức cẩn thận để suy xét xem là có nên để cho Mình Thánh Chúa được phân phát trong những kiểu quy tụ như thế này không.
Việc quy tụ này không nên do một người giáo dân nào đó chủ trì và tự trực tiếp hướng dẫn, mà phải đợi cho đến khi có vị Linh Mục hay vị Phó Tế (xem thêm Đoạn 165 của Redemptionis Sacramentum).
53. Giáo xứ của tôi có phân phát Mình Thánh Chúa (communion services) vào những ngày thường nếu như vị Linh Mục đi vắng. Điều này có được phép không?
Thưa, đặc biệt nếu Mình Thánh Chúa được phân phát trong những dịp quy tụ như thế này, thì chỉ có vị Giám Mục giáo phận mới có đủ quyền hành để quyết định về chuyện này, và vị Giám Mục đó không nên cho phép việc này được xảy ra một cách quá dễ dàng như vậy, đặc biệt là vào Chủ Nhật trước đó đã có Thánh Lễ rồi. Các vị Linh Mục do đó được khẩn thiết yêu cầu là phải bằng mọi cách cử hành Thánh Lễ mỗi ngày cho giáo dân tại một trong những Nhà Thờ nào đó mà vị ấy có trách nhiệm coi sóc đàn chiên (xem thêm Đoạn 166 của Redemptionis Sacramentum).
54. Giáo xứ của tôi có một vị là cựu Linh Mục, người thỉnh thoảng đóng nhiều vai trò khác nhau trong Thánh Lễ, chẳng hạn như đọc các Bài Đọc. Một số người phân vân tự hỏi là liệu Ông này có thể cử hành Thánh Lễ hay lắng nghe giải tội không nếu như vị Linh Mục chính thức của giáo xứ vắng mặt. Thì Giáo Hội nói gì về điều này?
Thưa, "một vị vốn đã mất đi chức thánh theo đúng luật lệ của Giáo Hội thì hoàn toàn bị cấm khỏi việc thực thi quyền hạn Linh Mục của mình." Do đó, ông ta không được phép hành động như là một vị Linh Mục (Điều 1335 trong CIC).
Những người thuộc vào loại này không được phép giảng hay thực hiện việc cử hành Hy Tế Thánh cả (xem thêm Đoạn 168 của Redemptionis Sacramentum; và Đoạn 292 có trong CIC).
Tuy nhiên, trong trường hợp khẩn cấp, nghĩa là một giáo dân trong cộng đoàn tự dưng lâm vào cảnh hấp hối, sắp qua đời, thì một vị cựu Linh Mục có thể cử hành các phép Bí Tích cho người sắp hấp hối đó. Và mặc dầu, Ông này không có đủ thẩm quyền để lắng nghe giải tội, nhưng Ông ta vẫn có thể tha thứ bất kỳ tội lỗi nào mà người sắp hấp hối đó phạm phải, thậm chí ngay cả khi có sự hiện diện của vị Linh Mục chính thức nữa (xem thêm Đoạn 976 có trong CIC).
I. Các Vấn Đề Khác:
55. Giáo xứ của tôi có Thánh Lễ Chủ Nhật dành cho các bạn thanh thiếu niên (teen Mass) và trong Thánh Lễ đó, các bạn thanh thiếu niên được mời gọi để đứng chung quanh bàn thờ khi vị Linh Mục chủ tế thực hiện việc Hy Tế Thánh Thể, vốn theo như tôi biết là hoàn toàn trái ngược với luật lệ của Giáo Hội liên quan đến Phụng Vụ Thánh. Vì đây là Thánh Lễ cho một nhóm đặc biệt, do đó có phải vì thế mà không hề có sự vị phạm tới lề luật của Phụng Vụ Thánh không?
Thưa, đúng là Thánh Lễ có thể được cho phép để được cử hành cho những nhóm cụ thể nào đó theo đúng với các chuẩn tắc của luật lệ, thế nhưng những nhóm này không phải vì thế mà được miễn trừ khỏi việc tuân thủ chặt chẽ các chuẩn tắc có trong Phụng Vụ Thánh. Hay nói cách khác, việc đứng chung quanh bàn Thánh khi vị Chủ Tế diễn lại Sự Hy Tế Thánh của Chúa Kitô nơi Thập Giá là hoàn toàn sai trái, và cần phải được chấm dứt ngay (xem thêm Đoạn 114 của Redemptionis Sacramentum).
56. Các Chén Thánh có thể được làm bằng thủy tinh hay đất sét có đúng không?
Thưa, các Chén Thánh để chứa đựng Mình và Máu Thánh của Chúa Kitô phải được làm bằng các chất liệu, vốn tuân thủ một cách rất nghiêm ngặt đến những chuẩn tắc của truyền thống và của các Sách Phụng Vụ Thánh. Phải dùng bằng kim loại hay các chất liệu khác vốn không dễ dàng bị rỏ rĩ hay bị phân hóa (xem thêm Đoạn 117 của Redemptionis Sacramentum).
57. Trong giáo xứ của tôi, mọi người thường đề cập tới Thánh Lễ như là một "bữa ăn" cho cả "cộng đoàn," hay là một "bữa tiệc," mà cả cộng đoàn được mời đến để "dự tiệc." Chẳng lẽ Thánh Lễ trước và sau hết không phải là một Sự Hy Tế Thánh sao?
Thưa, Giáo Hội luôn giảng dạy rằng, bản chất của Phép Thánh Thể không chỉ là một bữa ăn, hay bữa tiệc thuần tuý, mà đó trên hết chính là một Sự Hy Tế Thánh, mà chính Chúa Giêsu trên Thập Giá đã dâng hiến lên cho Thiên Chúa Cha, và nay chúng ta cùng với Ngài thực hiện lại Hy Tế Thánh Thiện đó, do vậy người giáo dân phải luôn hết sức tích cực tham gia vào Thánh Lễ một cách trọn vẹn chứ đừng để cho tâm trí lẫn con tim, và cả tâm hồn của chính mình bị chia trí hay bi cuốn theo những dòng suy nghĩ trần tục và tội lỗi (xem thêm Đoạn 38 của Redemptionis Sacramentum).
Chính qua Thánh Lễ, công cuộc Cứu Rỗi của Chúa Giêsu dành cho chúng ta mới được hoàn tất, và chính Chúa Giêsu đã tự dâng hiến chính bản thân Ngài lên cho Chúa Cha, do đó không có gì có thể quan trọng và cao vời như Thánh Lễ được, vì qua Thánh Lễ chúng ta được dự phần trước hết vào Phụng Vụ ở trên nước thiêng đàng, vốn được cử hành tại thành Thánh Giêrusalem (xem thêm Đoạn 2, 7 và 8 có trong Tông Hiến Sacrosanctum Concilium; và Mục Số 1330, 1336, 1367 và 1368 có trong CCC).
Suy cho cùng, nếu theo đúng sự giải thích của các văn kiện kể trên và của CIC Số 897, thì Thánh Lễ không phải là một "bữa ăn," hay một "bữa tiệc," mà là một Sự Hy Tế Thánh, và đây chính là tín điều của Giáo Hội Công Giáo về Thánh Lễ.
58. Vị giám đốc đặc trách Phụng Vụ trong giáo xứ của tôi nói rằng nếu việc tự do chế biến không bị hạn chế bởi các luật lệ thì Thánh Lễ trở nên cứng nhắc và làm chán nản cả cộng đoàn mà thôi. Phải chăng những luật lệ của Giáo Hội có liên quan đến Phụng Vụ Thánh đã làm cho Thánh Lễ trở nên cứng nhắc và không được uyển chuyển cho lắm?
Thưa, sự uyển chuyển phong phú chỉ được Giáo Hội cho phép khi đó thực chất là một sự sáng tạo đúng đắn sao cho phù hợp với nhu cầu, sự hiểu biết và việc chuẩn bị nội tâm của cả cộng đoàn tín hữu, theo đúng với các chuẩn tắc đã được Giáo Hội đề ra. Việc chọn các bài hát, việc chọn các giai điệu, việc chọn các lời nguyện và các bài đọc, việc chuẩn bị lời nguyện cầu của tín hữu, việc trang trí Nhà Thờ theo từng mùa Phụng Vụ khác nhau, được Giáo Hội cho phép để làm phong phú hơn, sao cho điệp với truyền thống vốn đã có từ ngàn xưa trong Phụng Vụ Thánh, chứ không phải để đi ngược lại với truyền thống. Hãy luôn nhớ rằng: cách cử hành các nghi thức của Phụng Vụ thì không bao giờ thay đổi, mà trái lại luôn được duy trì để nhắm sâu vào Lời của Thiên Chúa và mầu nhiệm đang được cử hành (xem thêm Đoạn 39 của Redemptionis Sacramentum).
59. Vị giám đốc đặc trách Phụng Vụ trong giáo xứ của tôi chỉ muốn đặt trọng tâm và tất cả mọi chú ý vào Thánh Lễ mà thôi, còn tất cả những sự sùng kính khác đều bị loại ra và được coi như là quá lỗi thời. Thế Giáo Hội nói gì về điều này?
Thưa, để khuyến khích, cổ võ, và dưỡng nuôi đời sống nội tâm và sự hiểu biết sâu sa hơn về việc tham gia một cách trọn vẹn của người tín hữu vào trong Phụng Vụ Thánh, thì việc cử hành các Giờ Kinh Phụng Vụ (Liturgy of the Hours), việc dùng đến các phép bí tích và việc thực hành lòng sốt mến đạo đức Kitô Giáo liên tục và lan rộng là điều hết sức hữu ích. Những việc thực hành này "tuy không hẳn tùy thuộc vào Phụng Vụ, thế nhưng vẫn có tầm quan trọng và giá trị cụ thể đặc biệt" - và được xem như là có một sự kết nối nào đó với Phụng Vụ, nhất là khi việc sùng kính này được ca ngợi và làm chứng tá bởi các vị Giáo Hoàng, như việc sùng kính lần hạt Mân Côi chẳng hạn (xem thêm Đoạn 41 của Redemptionis Sacramentum; và Mục Số 182 có trong Mediator Dei).
60. Vị Linh Mục có thể cùng đồng tế với các vị Lãnh Đạo của các tôn giáo khác trong Thánh Lễ được không?
Thưa, vì sự nhân danh "của việc đối thoại đại kết," có một số vị Linh Mục đã cử hành Thánh Lễ đồng tế với các vị lãnh đạo của các tôn giáo khác, thì đây chính là một sự lạm dụng trắng trợn, không được phép của Giáo Hội và làm vô hiệu hóa Thánh Lễ (xem thêm Mục Số 908 của CIC).
61. Trong suốt Mùa Chay, tại giáo xứ của tôi, Cha Sở thực hiện việc rửa chân cho các trẻ em và phụ nữ trong ngày thứ Năm Tuần Thánh, thì điều này có đúng không?
Thưa, vào Thứ Năm Tuần Thánh, nghi thức Rửa Chân chỉ là một nghi thức phụ có thể có hoặc không có. Nếu nghi thức rửa chân được thực hiện, thì chỉ có những người nam mới được vị Linh Mục chủ tế rửa chân mà thôi, giống như việc Chúa Giêsu tự rửa chân cho các Môn Đệ của Ngài xưa kia vào Bữa Tiệc Ly, chứ không có chuyện rửa chân cho các trẻ em hay những người phụ nữ.
Trong Sách Bộ Lễ (Sacramentary) - cuốn sách vốn cung cấp tất cả mọi chỉ dẫn về Phụng Vụ của từng ngày, đã nêu rất rõ về điều này, và vào năm 1988 Thánh Bộ đặc trách việc Phụng Tự Thánh và Kỷ Luật các Phép Bí Tích cũng đã tái khẳng định việc chỉ có người nam mới được vị Linh Mục chủ tế rửa chân mà thôi (xem thêm Mục Số 51 trong Paschales Solemnitatis).
J. Các Giải Pháp:
62. Người giáo dân có nên tham gia vào việc chỉnh đốn lại những lạm dụng hiện có trong Phụng Vụ ngày nay không, hay chỉ đơn giản làm ngơ để chuyện này cho các chuyên gia về Phụng Vụ và các Cha Sở?
Thưa, để ngăn chặn hay chỉnh đốn một sự lạm dụng, thì "cả Cha Sở lẫn giáo dân đều phải được giáo dục và đào tạo về Thánh Kinh và Phụng Vụ," để đức tin và kỷ luật của Giáo Hội có liên quan đến Phụng Vụ Thánh được hiểu rõ và được thực hiện theo đúng với truyền thống. Tuy nhiên, nếu sự lạm dụng cứ thế mà tiếp diễn, thì các biện pháp - bằng mọi cách - cần phải được đưa ra, theo đúng với các quyền và lề luật của Giáo Hội, để bảo tồn di sản đức tin của Cha-Ông (xem thêm Đoạn 170 của Redemptionis Sacramentum; và Đoạn 15 có trong Vicesimus Quintus Annus).
63. Ở cấp địa phương thì ai có nhiệm vụ chính để xử lý những vụ lạm dụng này?
Thưa, vị Vị ấy phải duy trì sự hiệp nhất với cả Giáo Hội Hoàn Vũ, nên vị Giám Mục địa phận phải có nhiệm vụ để cổ võ việc tuân hành đúng tất cả những gì có liên quan đến Phụng Vụ Thánh cho toàn thể Giáo Hội, và do đó phải là người giám sát chặt chẻ về những quy luật này của Giáo Hội. Vị đó phải luôn tỉnh thức để ngó ngàng và chú ý ngay đến những lạm dụng, vốn có sức tàn phá và hủy hoại đi đức tin đích thực và tông truyền của cả Giáo Hội, cũng như sự xúc phạm trắng trợn đến chức vụ Tư Tế Thánh, đến việc cử hành các Phép Bí Tích, đến việc phụng thờ Thiên Chúa và việc tôn kính các Thánh (xem thêm Đoạn 392 của Redemptionis Sacramentum).
64. Điều gì sẽ xảy ra khi vị Giám Mục địa phận được báo cho biết là có một sự lạm dụng đáng kể trong Phụng Vụ Thánh đang được diễn ra tại một giáo xứ nào đó?
Thưa, bất cứ vị Giám Mục địa phương hay vị Bề Trên của một Dòng Tu, khi được thông báo cho biết về sự lạm dụng này, nhất là sự lạm dụng có liên quan đến Phép Thánh Thể, thì hãy để cho Vị ấy cẩn thận xem xét, điều tra, cũng như gặp gỡ trực tiếp thân tình với vị Linh Mục có hành vi lạm dụng, để đưa ra lời chỉ báo và giáo huấn cần thiết.
Nếu sự lạm dụng đó thuộc vào tội nhẹ hay tội trọng có liên quan đến việc cử hành Phép Thánh Thể và các bí tích khác - vốn có thể làm xói mòn và bóp méo đi đức tin đích thực, thánh thiện và tông truyền của Giáo Hội - thì sự việc đó phải được trình gấp lên cho Thánh Bộ đặc trách việc Phụng Tự Thánh và Kỷ Luật Các Phép Bí Tích, để xem xét và kỷ luật, và nếu cần thiết Thánh Bộ sẽ rút phép thông công hay cắt bỏ đi chức Thánh của Vị đó theo đúng với các chuẩn tắc có trong lề luật của Giáo Hội.
Còn bằng không thì vị Giám Mục địa phận cứ tiến hành xử lý sự việc theo đúng với những chuẩn tắc của Bộ Giáo Luật, và các luật lệ có liên quan đến Phụng Vụ Thánh (xem thêm Mục 1326 của CIC). Còn nếu vấn đề lạm dụng trở nên trầm trọng hơn, thì vị Giám Mục địa phận hay vị Bề Trên của một Dòng Tu phải báo cáo ngay cho Thánh Bộ đặc trách việc Phụng Tự Thánh và Kỷ Luật Các Phép Bí Tích (xem thêm Đoạn 178 đến 180 của Redemptionis Sacramentum; và Đoạn 52 có trong Pastor Bonus).
65. Điều gì xảy ra khi Tòa Thánh nhận được báo cáo về một sự lạm dụng đang xảy ra?
Thưa, bất cứ khi nào Thánh Bộ đặc trách việc Phụng Tự Thánh và Kỷ Luật Các Phép Bí Tích nhận được một báo cáo hợp lệ về sự lạm dụng nhẹ hay nặng có liên quan đến Phép Thánh Thể, thì Thánh Bộ sẽ thông báo cho vị Giám Mục của địa phận đó biết để Vị ấy điều tra vấn đề. Khi vấn đề lạm dụng trở nên quá trầm trọng, thì vị Giám Mục địa phận phải tức tốc gởi lại cho Thánh Bộ bản sao của những hành động mà vị Giám Mục đó đã điều tra và kỷ luật đến vị thực hiện sự lạm dụng đó (xem thêm Đoạn 181 của Redemptionis Sacramentum).
66. Có phải giáo dân phải có quyền để đưa ra những lời than phiền có liên quan đến những vụ lạm dụng trong Phụng Vụ ngày nay không? Và giáo dân nên hướng những lời than phiền đó lên cho ai?
Thưa, bất kỳ người Công Giáo nào, cho dẫu là Linh Mục, Phó Tế hay giáo dân trong cộng đoàn tín hữu của Chúa Kitô, cũng đều có quyền (ngang nhau) bày tỏ sự than phiền hay quan ngại về những lạm dụng hiện có trong Phụng Vụ đến cho vị Giám Mục địa phận, hay Tòa Thánh - vốn là đại diện của Đức Thánh Cha. Tuy nhiên, nếu có thể, thì sự than phiền hay báo cáo về sự lạm dụng đó nên lễ độ gởi tới cho vị có những hành vi lạm dụng đó trước đã, rồi sau đó mới đến vị Giám Mục địa phận, và bước cuối cùng chính là Tòa Thánh. Hành động này nên được thực hiện trong tinh thần bác ái và huynh đệ của những người con trong một đại gia đình có cùng Một Cha ở trên trời (xem thêm Đoạn 184 của Redemptionis Sacramentum; Mục Số 528-2 có trong CIC; và Inaestimabile Donum).
[Người viết sẽ có bài chỉ dẫn chi tiết cách viết và trình bày những lạm dụng đó trong phạm vị của bài viết sau - NV]
67. Nếu liên lạc với Tòa Thánh thì phải liên lạc ở địa chỉ nào?
Thưa, việc này phải là giải pháp sau cùng hết, sau khi đã kiên nhẫn đợi chờ và cầu nguyện, để cho những lạm dụng không còn được tiếp diễn hay tái phạm nữa. Hãy liên lạc về địa chỉ sau:
Cardinal Francis Arinzé
Prefect
Congregation for Divine Worship and the Discipline of the Sacraments
Piazza Pio XII, 10
Vatican City (Europe) 00120
 |
Thưa, có hai mức độ lạm dụng đó là: Invalid (tức không có hiệu lực, hay vô hiệu); và Illicit(tức không có hợp pháp, hay trái phép).
Hình thức lạm dụng trầm trọng nhất, vốn khiến cho Thánh Lễ trở nên "invalid," có nghĩa là việc Thánh Hóa của Mình và Máu Thánh Chúa trong Phép Thánh Thể không được diễn ra.
Nếu người giáo dân nào tham dự một Thánh Lễ "vô hiệu," thì cũng giống như việc chẳng có đi tham dự Thánh Lễ nào cả là bởi vì Chúa Giêsu thật sự không có hiện diện về mặt thể lý lẫn tâm linh qua phép lạ của việc hóa thể hay thánh hóa (transubstantiation) (xem thêm văn kiện có liên quan đến Mầu Nhiệm của Đức Tin - Mysterium Fidei - mà người viết đã đề cập đến trong bài viết vào các tuần trước).
Nếu đây là Thánh Lễ Chủ Nhật, thì cả vị Chủ Tế lẫn giáo dân đều không chu toàn bổn phận phải đi tham dự Thánh Lễ ngày Chủ Nhật của mình, và việc bỏ lễ ngày Chủ Nhật (không có lý do chính đáng theo đúng với luật lệ hiện hành của Giáo Hội) là phạm Tội Trọng (xem tiếp trong Câu 71).
Một hình thức lạm dụng khác nhẹ hơn được gọi là "illicit." Những kiểu lạm dụng này có tính chất kém trầm trọng hơn và không gây ra sự ảnh hưởng nào đến việc hóa thể. Những kiểu lạm dụng này khiến cho người giáo dân lẫn vị Chủ Tế khó có thể trở nên thánh và làm mất đi sự tôn kính vốn rất cần có trong Thánh Lễ Nhiệm Mầu. Một Thánh Lễ "trái phép" vẫn là một Thánh Lễ đúng, chứ không phải là "vô hiệu" như trường hợp kể trên.
Và hẳn nhiên, ơn ích nhận được cũng không là bao so với một Thánh Lễ được hoàn toàn cử hành hết sức đúng đắn và nghiêm ngặt theo từng nghi thức một có trong luật chữ đỏ (rubrics) và các Sách về Phụng Vụ Thánh - nghĩa là không có sự chèn vào, thêm bớt hay cắt xén nào cả của bất kỳ sự lạm dụng nào đi chăng nữa như là trong Thánh Lễ Truyền Thống được cử hành bằng tiếng La Tinh chẳng hạn. Thì Thánh Lễ như vậy mới mang về được nhiều ơn ích cho cả cộng đoàn lẫn giáo xứ, và từng người tín hữu một, kể cả vị Chủ Tế để tất cả mọi vấn nạn của trần tục - từ đó mới có thể được hóa giải hết.
Sự lạm dụng, dưới bất kỳ hình thức nào đi chăng nữa, cũng đều có thể gây ra những vụ xì-căng-đan, có nghĩa là những kiểu thực hành tùy tiện như vậy chính là những cản ngăn về đức tin của người tín hữu, hay nói cách khác, nó làm xói mòn và hư hại đi đức tin yếu ớt và mỏng dòn của người tín hữu, khiến cho đức tin của người tín hữu bị suy yếu và mai một dần đi qua dòng thời gian, nhất là trước những cám dỗ và lo lắng của thực tại đời sống lam lũ.
Như chính Chúa Giêsu trong bài giảng về Giáo Hội đã nói như thế này:
"Nhưng ai làm cớ cho một trong những kẻ bé mọn đang tin Thầy đây phải sa ngã, thì thà treo cối đá lớn vào cổ nó mà xô cho chìm xuống đáy biển còn hơn. Khốn cho thế gian, vì làm cớ cho người ta sa ngã. Tất nhiên phải có những cớ gây sa ngã, nhưng khốn cho kẻ làm cớ cho người ta sa ngã" (Máthêu 18:6-9).
Và trong văn kiện Inaestimabile Donum nó rất rõ như sau:
"Việc dùng đến các bản văn không chính thức có nghĩa là đưa đến một sự mất mát (thiệt hại) của sự kết nối cần thiết giữa the lex orandi và the lex credendi" [tức giữa việc người tín hữu tin (xác tín) khi họ cầu nguyện - NV]
69. Đối với những lạm dụng trầm trọng nhất, vốn vô hiệu hóa Thánh Lễ hay làm cho Thánh Lễ trở nên vô hiệu, thì có mấy điều kiện thuộc vào loại lạm dụng trầm trọng nhất này?
Thưa, chúng ta phải cần hiểu rõ hơn về đâu là điều đã làm cho Thánh Lễ trở nên vô hiệu.
Giáo Hội định nghĩa rất rõ ràng và cụ thể về đâu là điều phải và đâu là điều không phải xảy ra để việc hóa thể được thành hiện thực. Có 4 điều kiện đòi hỏi cho việc Thánh Hóa Bánh và Rượu được trở nên hiệu lực hay được thực sự xảy ra, và 4 điều kiện này chính là tín điều (tức là điều Giáo Hội buộc chúng ta phải tin hay nói cách khác đây chính là đức tin được tông truyền xuống cho chúng ta - NV). Do đó, nếu bất kỳ ai chối từ những điều kiện này tức là họ thuộc về lạc giáo.
Điều Kiện 1: Chỉ Có Linh Mục vốn phải là Nam Giới Được Chịu Chức Đúng Đắn
Mới có thể thực hiện việc Thánh Hóa Bánh và Rượu để trở thành Mình và Máu Thánh Chúa mà thôi (tức làm cho bánh và rượu được hóa thể). Điều này được đề cập rất rõ trong các Mục 530, 834-1, 900-1 của CIC; Mục Số 28 trong Lumen Gentium; và Mục Số 4 trong Liturgicae Instaurationes mà thôi).
Có nghĩa là bất kỳ vị Phó Tế nào (kể cả Phó Tế Vĩnh Viễn) hay người giáo dân nào, lẫn bất kỳ người phụ nữ nào cho dẫu là nữ tu hay không, cũng không được phép thực hiện việc Thánh Hóa này.
Thêm vào đó, theo Notitiae (17 [1981] 186) thì vị Linh Mục chủ tế không được phép mời cả cộng đoàn cùng đứng chung quanh bàn thờ và cùng nắm tay nhau trong khi thực hiện việc Thánh Hóa Bánh và Rượu được.
Điều Kiện 2: Ý Định của vị Linh Mục
Vị Linh Mục phải có ý định hay chủ ý thực hiện những gì mà Giáo Hội ràng buộc và quy định, nghĩa là có chủ ý hay có ý làm cho Chúa Giêsu được thật sự hiện diện qua phép lạ của việc hóa thể ngay lúc đọc các lời nguyện Thánh Hóa. Công Đồng Trent - một công đồng vốn phổ biến toàn là các tín điều, đã đáp trả lại những kiểu lạc giáo của Tin Lành, vốn từ chối ý định, ý hướng hay chủ ý của vị Linh Mục chủ tế. Chính Thánh Thomas Aquinas cũng đề cập đến điều kiện nay trong Summa Theologica (Phần 3, Câu Hỏi Số 64, với Các Mục 8-10).
Điều Kiện 3: Chất Liệu của Bánh và Rượu
Đôi với quy định trong Nghi Lễ La Tinh ở Phương Tây, thì Bánh phải được làm bằng lúa mì không men, và Rượu phải là rượu nho (như đã được quy định rất rõ trong Mục 924-1, và 926 của CIC; và các Đoạn 282-285 có trong GIRM).
Do đó, những loại bánh như: bánh ngọt, cookies, vân vân.. . đều khiến cho việc hóa thể không thể nào có thể trở thành hiện thực được. Thánh Thomas Aquinas đã đề cập đến điều kiện nay trong Summa Theologica (Phần 3, Câu Hỏi Số 74, với Các Mục 1-8).
Có những trường hợp đặc biệt rất hiếm hoi nghĩa là vị Giám Mục địa phận cho phép những vị Linh Mục nào đó vốn bị dị ứng hay có vấn đề khi uống Rượu, thì vị đó được phép dùng đến loại bánh ít chất hóa học (low-gluten altar breads) hay rượu mustem (tức một dạng của nước trái nho nhưng không có lên men - NV).
Sẽ phạm Tội Trọng nếu như vị Linh Mục nào đó cử hành Thánh Lễ khi biết rõ chất liệu của Bánh và Rượu không đúng với những gì mà Giáo Hội quy định.
Điều Kiện 4: Hình Thức Đọc Lời Nguyện Thánh Hóa
Khi thực hiện việc Thánh Hóa, vị Linh Mục chủ tế phải đọc rõ ràng và đúng đắn từng câu chữ một, được quy định bởi các luật chữ đỏ hay các luật có trong các Sách Phụng Vụ Thánh, để thực sự cho thấy rằng vị Linh Mục đang thực hiện việc Thánh Hóa trong chính Con Người và Bản Tính của Chúa Kitô Thật Sự
"Hãy cầm lấy mà ăn, đây là Mình Ta".. .... "Hãy cầm lấy mà uống, đây là chén Máu Ta. Hãy làm việc này mà nhớ đến Ta."
Thánh Ambrose giải thích việc đọc ra những lời nguyện này rất kỹ càng trong Summa Theologica (Phần 3, Câu Hỏi Số 78, với Các Mục 1-6).
Việc vị Linh Mục chủ tế thay đổi các từ ngữ, hay tự động gộp chung lại những phần hiện có trong Lời Cầu Nguyện Thánh Thể, chính là Tội Trọng, và trái phép. xét về chính bản thân của vị Linh Mục chủ tế, mặc dầu hành động đó không làm vô hiệu hóa việc hóa thể miễn là câu "Đây là Mình Ta, ..." và "Đây là Máu Ta,.. ." được đọc ra.
70. Thế còn đối với những lạm dụng trái phép thì sao?
Thưa, những lạm dụng theo kiểu này chính là những lạm dụng làm cho mơ hồ, khó hiểu, lạ kỳ, hay rối loạn đức tin. Dạng này rất phổ biến tại hầu hết các giáo phận trên khắp cả thế giới.
Vào Thứ Tư - Ngày 13 Tháng 8, người viết đã giới thiệu về loại lạm dụng này rồi qua bài viết có nhan đề "Những Lạm Dụng phổ biến nhất vẫn thường thấy trong Phụng Vụ" tại địa chỉ: http://vietcatholic.net/News/Html/57383.htm.
Xin lưu ý: đối với những kiểu lạm dụng phổ biến nhất, mặc dầu chúng không làm cho Thánh Lễ trở nên vô hiệu như đã đề cập ở trên, thế nhưng xét về bản thân của vị Linh Mục chủ tế - người thực hiện những vi phạm, thì vị ấy phạm Tội Trọng, vì đã xúc phạm đến Phụng Vụ Thánh.
Nói một cách tóm tắt, những lạm dụng phổ biến nhất chính là: việc tự động thay đổi các bản văn đã được quy định của Thánh Lễ (như Mục 22 của Sacrosanctum Concilium; Mục 928 của CIC; và Mục 5 của Inaestimabile Donum); việc thay thế hay bỏ bài giảng trong Thánh Lễ ngày Chủ Nhật và các Ngày Lễ Buộc (như Mục 52 của Sacrosanctum Concilium; Mục 13 của GIRM; và Mục 767 từ 1-3 của CIC); việc cấm người giáo dân lãnh nhận Mình Thánh Chúa trên lưỡi bằng cách quỳ xuống (như Mục 912 của CIC; và Mục 11 của Inaestimabile Donum); vân vân.. ..
71. Hiểu như thế nào cho đúng về việc chu toàn bổn phận tham dự Thánh Lễ vào ngày Chủ Nhật?
Thưa, việc tham dự Thánh Lễ vào ngày Chủ Nhật là bổn phận của từng người tín hữu, và việc tham dự này chỉ được chu toàn nếu như Thánh Lễ được cử hành có "hiệu lực" (valid), mặc dầu có những lạm dụng "trái phép" (illicit), vốn tỏ ra sự bất kính đối với Thánh Lễ (xem thêm Mục Số 1247 và 1248 từ 1-2 của CIC).
Nếu như Quý Vị không biết chắc là liệu Thánh Lễ Chủ Nhật tại giáo xứ của mình có hiệu lực hay không, thì trước tiên phải đọc trọn các bài viết về chủ đề này để biết đến những lạm dụng hay sai phạm hiện có trong Phụng Vụ Thánh, kế đến là tham dự Thánh Lễ khác, hoặc tham dự Thánh Lễ La Tinh Truyền Thống.
72. Thế nào là Phụng Vụ Thuần Túy hay Phụng Vụ Đúng Nghĩa Nhất?
Thưa, Phụng Vụ Thuần Túy hay Phụng Vụ Đúng Nghĩa Nhất chính là Phụng Vụ không hề có sự lạm dụng nào cả, hoàn toàn thuần túy về mặt Đức Tin Truyền Thống của Giáo Hội, là Phụng Vụ xoay quanh về các Mầu Nhiệm của Chúa Kitô, Đấng đã chịu chết và sống lại, là cách mà vị Linh Mục chủ tế cử hành Thánh Lễ theo đúng với các chuẩn tắc được nêu ra trong các luật về chữ đỏ cũng như các quy luật đã được quy định sẳn trong các Sách về Phụng Vụ Thánh, và đó cũng chính là điều mà Đức Thánh Cha Bênêđíctô 16 luôn nhắc nhở tất cả các vị Giáo Sĩ của Giáo Hội, để ý nghĩa cao cả nhất của Thánh Lễ chính là Sự Hy Tế Thánh của Chúa Kitô luôn được diễn ra hằng ngày cho cả cộng đoàn xứ đạo.
T.B. Bài viết tuần tới sẽ có nhan đề "Những Lạm Dụng Hiện Có Trong Phụng Vụ Nơi Các Dòng Tu," kính mời Quý Vị nhớ dõi theo!