Thấm thoát đã 3 năm Vị Cha chung của Giáo phận Thanh Hóa vĩnh viễn ra đi. Những hình ảnh của ngài còn lưu lại trong những cuốn Album dường như hơi nhạt nhòa… Nhưng tình thương và những dấu ấn, những chương trình của ngài đã thực hiện cho đoàn chiên thì mãi vẫn còn đậm nét trong lòng mọi người.
Hai tháng trước ngày lễ giỗ mãn tang Đức Cha Cố Bartôlômêô Nguyễn Sơn Lâm, Đức Giám mục Giuse đã ra chỉ thị chuẩn bị cho ngày tưởng niệm công ơn của ngài. Ban tổ chức, dưới sự chỉ đạo của Đức Cha Giuse đã bắt đầu khâu in ấn thiệp mời. Lớp Tân Linh mục khóa X của Giáo phận, lớp Bartôlômêô Nguyễn Sơn Lâm, đã sưu tầm và cho ra đời cuốn “Những bài giảng tĩnh tâm năm cho các Linh mục” của Đức Cố Giám mục Bartôlômêô dày gần 300 trang. Và 2 tuần trước ngày lễ, Đức Cha Giuse đã đích thân chủ tọa buổi họp cùng với Ban tổ chức để rà soát lại công việc chuẩn bị và phân chia công tác cụ thể. Các khâu Phụng vụ, Tiếp tân, Trật tự, Khánh tiết, Y tế và Ban Kỷ thuật đều có chương trình chi tiết. Tất cả điều ấy nói lên tấm lòng tri ân chân thành đối với Đức Cố Giám mục Bartôlômêô, người đã dày công hàn gắn những vết thương chiến tranh để mang lại cho Giáo phận Thanh Hóa một khuôn mặt mới rất tươi vui và phấn khởi.
Sáng ngày 13/06, mặt tiền Tòa Giám mục đã giăng bức màn với hàng chữ: “Giáo phận Thanh Hóa cử hành lễ giỗ mãn tang Đức Cha Cố Bartôlômêô Nguyễn Sơn Lâm” cùng với tấm di ảnh của ngài được phóng lớn cỡ 1m25x1m9. Cạnh Tòa Giám mục, những lá cờ màu tím phất phới trên hàng cột của bức tường bao quanh nhà thờ Chính Tòa Thanh Hóa. Khung cảnh ấy bàng bạc nỗi niềm thương dành cho Đức Cố Giám mục Bartôlômêô.
Trong đêm 14/06, Giáo phận tổ chức đêm Canh thức cầu nguyện cho Đức Cha Cố, đêm trở về quá khứ để tìm lại khuôn mặt thân yêu của vị Cha Chung đã khuất bóng, một bầu không khí trầm lắng linh thiêng bao trùm cả ngôi thánh đường Chính tòa của Giáo phận Thanh hóa. Với sự hiện diện đầy thân tình của Đức Cha Giuse, Quí Đức Cha, Quí Cha Tổng Đại diện, Quí Cha, Quí Bề trên, quí Tu sĩ, Chủng sinh, Ứng sinh và đông đảo tín hữu trên khắp mọi miền đất nước. Nội dung của đêm tưởng niệm là bày tỏ lòng biết ơn đối với Đức Cha Bartôlômêô về việc ngài đã nổ lực chấn hưng Giáo phận. Trong lời khai mạc buổi diễn nguyện, Đức Cha Giuse đã nói: “Cử hành lễ giỗ mãn tang ĐC cố Batôlômêô, trước hết chúng ta tưởng nhớ một người cha yêu thương chấp nhận gian khổ vì con cái, một vị ân nhân quảng đại đến hy sinh cuộc đời, một mục tử tận tụy chăm sóc đoàn chiên, một mẫu gương trung thành tín thác. Ngài không còn hiện diện bằng xương bằng thịt giữa chúng ta, nhưng vẫn tiếp tục sống nơi những công trình ngài đã thực hiện, vẫn tiếp tục soi sáng cuộc hành trình đức tin của chúng ta, không bao giờ quên vườn nho ngài đã một thời chăm sóc là chính chúng ta.”
Qua màn ảnh, mọi người được nhìn lại cảnh quang điêu tàn của Giáo phận Thanh Hóa trong thời kỳ bị chiến tranh tàn phá cũng như sự hồi sinh của Giáo phận sau khi Đức Cố Giám mục Bartôlômêô đảm nhiệm, qua những hoạt động của ngài lúc đương thời:
Xây dựng, sửa sang, củng cố mặt hạ tầng cơ sở: Tòa Giám mục, Nhà thờ Chính Tòa, nhà chính Dòng Mến Thánh Giá, trên 50 nhà thờ thuộc các Giáo xứ và Giáo họ.
Quan tâm đến việc đào tạo hàng Giáo sĩ, tu sĩ. Chú trọng nâng cao đời sống tri thức bằng việc gởi các Linh mục, Ứùng sinh Thanh hóa đi du học nước ngoài.
Đề cao việc cử hành các nghi thức phụng vụ với những lễ nghi trang trọng, sốt sắng.
Lo đẩy mạnh công tác từ thiện, bác ái xã hội.
Lên tiếng thúc đẩy các gia đình chú trọng việc học hành của con em, xin học bổng EDM cho những sinh viên nghèo hiếu học. Ngài đã hợp tác với chính quyền để xây dựng lưu xá Đại học Hồng Đức.
Phần cuối của buổi diễn nguyện là nghi thức niệm hương trước di ảnh của Đức Cha Cố Bartôlômêô. Và hợp xướng “Tình hiệp nhất” của Nhạc sĩ Nguyễn Ngọc Linh, thuộc Ban Huấn luyện Thánh Nhạc Nha Trang vừa hoàn tất khóa Thánh nhạc Mi Trầm II tại Giáo phận Thanh hóa đã kết thúc buổi diễn nguyện. Lời ca mang âm hưởng của dân ca xứ Thanh, vừa hùng hồn lại vừa dịu dàng, để lại trong lòng người nghe một âm vang sâu lắng của “tình yêu nên một”, đó cũng là điều Đức Cha Cố hằng ước mong.
Mặc dù buổi diễn nguyện kéo dài gần 2 tiếng đồng hồ, từ 20h đến 21h45’, nhưng sau đó, vẫn còn rất đông đảo giáo dân, tu sĩ nam nữ ở lại niệm hương trước di ảnh của ngài. Tình thương mến và lòng biết ơn đối với Đức Cha Cố Bartôlômêô vẫn còn mãi với thời gian.
Và theo chương trình đã thông báo, thánh lễ giỗ sẽ cử hành vào 9h sáng ngày 15/06, nhưng chỉ mới 5h, giáo dân khắp nơi đã lũ lượt kéo về. Đội trống và đội kèn Ba Làng gần 100 người đã tề tựu trước khuôn viên nhà thờ Chính Tòa. Đúng 8h45’, một hồi trống vang dội để chuẩn bị cho đoàn rước khởi hành từ Tòa Giám mục, sau khi tưởng niệm trước di ảnh của Đức Cha Cố do hai Chủng sinh trân trọng nâng cao, đoàn rước bắt đầu tiến về nhà thờ Chính tòa.
Hiện diện trong Thánh lễ hôm nay có:
Đức Tổng Giám mục Giuse Ngô Quang Kiệt, TGP Hà Nội
Đức Cha Phaolô Cao Đình Thuyên- Giám mục Gp. Vinh,
Đức Cha Giuse Hoàng Xuân Tiệm- Giám mục Gp. Bùi Chu,
Đức Cha Phêrô Nguyễn Văn Đệ- Giám mục phụ tá Gp. Bùi Chu,
Đức Cha Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Sang- Giám mục Gp. Thái Bình,
Đức Cha Giuse Nguyễn Văn Yến- Giám mục Gp. Phát Diệm,
Đức Cha Antôn Vũ Huy Chương- Giám mục Gp. Hưng Hóa,
Đức Cha Giuse Nguyễn Quang Tuyến- Giám mục Gp. Bắc Ninh,
Đức Cha Phaolô Tịnh Nguyễn Bình Tĩnh- Giám mục Gp. Đà Nẵng
Đức Cha Giuse Nguyễn Chí Linh- Giám mục Gp.Thanh Hóa.
Con số quý GM và LM đồng tế hôm nay thật hùng hậu với 10 Giám mục, có quí Cha Tổng đại diện và quý Cha đến từ các Giáo phận: Đà lạt, Hà nội, Hải phòng, Bắc ninh, Thái Bình, Hưng hóa, Bùi chu, Phát diệm, Vinh, Đà Nẵng, Nha Trang, Phan Thiết và Sài Gòn, có quí Cha Bề Trên, quí Cha Đại Chủng viện Xuân Bích- Huế. Đặc biệt có Cha Đờ- mông- đua- Đại diện Hội thừa sai Paris, Cha Giuse Nguyễn Hữu Duyên- bào đệ của Đức Cha Cố, tổng cộng có khoảng 90 Linh mục trong và ngoài Giáo phận. Ngoài ra, còn có quí Chị Tổng Phụ trách và quí nữ tu thuộc Dòng Mến thánh giá Đà Lạt, Thanh hóa, Vinh, Phát Diệm, Hưng hóa và Dòng Thánh Phaolô Đà Nẵng. Con số giáo dân tham dự ước chừng khoảng gần 8.000 người với hơn 20 chiếc xe ca dài và xe 14 chỗ ngồi đậu chen chúc nhau trên hai con đường trước mặt nhà thờ.
Trên gian cung thánh, nơi phần mộ của Đức Cố Giám mục, chiếc áo lễ vàng rực rỡ được đặt nằm trên một chiếc bệ cao, với 4 cây nến dài cháy sáng. Cạnh đó là di ảnh với khẩu hiệu Giám mục của ngài “Chân lý trong yêu thương”.
Khai mạc thánh lễ, Đức Cha Giuse, chủ tế, trân trọng chào mừng từng thành phần đến tham dự lễ giỗ, ngài bảo rằng: “Chắc chắn Đức Cha Cố Bartôlômêô sẽ hài lòng khi nhìn thấy sự hiện diện đầy thân tình này, ngày lễ giỗ mãn tang hôm nay sẽ là cơ hội khắc sâu hình ảnh Đức Cố Giám mục trong tim mỗi người, mời gọi từng thành phần trong và ngoài Giáo phận nối kết chặt chẽ với nhau hơn, để tiếp tục sự nghiệp của Đức Cha Cố Bartôlômêô để lại và hoàn tất những ước nguyện của ngài”. Trong bài giảng lễ với đoạn Tin Mừng tường thuật câu chuyện Hai môn đệ trên đường Emmaus. Đức Tổng Giám mục Giuse Ngô Quang Kiệt đã khéo léo nối kết hình ảnh Đức Giêsu với Đức Cha Cố Bartôlômêô. Ngài cho rằng: “Khi Chúa Giêsu đồng hành với các ông, thì các ông không nhận ra nét cao quý của Người, nhưng vừa khi họ nhận ra, thì Chúa đã không còn bên cạnh họ nữa. Cũng vậy, khi Đức Cố Giám mục còn sống bên cạnh chúng ta, chúng ta cũng đã từng bao phen làm khổ ngài. Bây giờ khi ngài đã ra đi, chúng ta mới nhận ra những gì đáng quí, đáng trân trọng nơi ngài. Dưới ánh sáng Phục sinh, chúng ta tin rằng, ngài ra đi nhưng ngài sẽ ở gần chúng ta hơn trước, qua Đức Cha Giuse, qua những gì còn dang dỡ. Khi còn sống, ngài đã hết lòng yêu thương Giáo phận, thì bây giờ ngài sẽ yêu thương nhiều hơn nữa. Nên tưởng nhớ ngài, không gì tốt hơn việc chúng ta biết tìm cách hoàn thành những gì ngài mong ước. Yêu mến ngài, không gì tốt hơn bằng việc cộng tác với Đức Cha đương nhiệm để xây dựng Giáo phận ngày càng phát triển”. Sau lời nguyện hiệp lễ, trong nghi thức niệm hương, còn có sự tham dự của 22 đại biểu chính quyền các cấp, các ban nghành, đoàn thể, nói lên tình cảm nồng hậu dành cho Đức Cha Cố thân yêu.
Một buổi lễ tràn ngập sự cảm động và sốt sắng. Hàng vạn con tim bồi hồi, hàng ngàn nén hương thương tiếc được thắp trên phần mộ của Đức Cố Giám mục Bartôlômêô Nguyễn Sơn Lâm. Từng thành phần trong giáo phận Thanh hóa hôm nay có quyền hy vọng về một ngày mai đầy tươi đẹp, nhờ lời cầu bầu tha thiết của vị Chủ chăn ngày ấy, giờ đây đang kề cận bên ngai Chúa tình thương.
Mintg
 |
| Lễ giỗ mãn tang Đức Giám Mục Bart. Nguyễn Sơn Lâm tại Giáo Phận Thanh Hóa |
Sáng ngày 13/06, mặt tiền Tòa Giám mục đã giăng bức màn với hàng chữ: “Giáo phận Thanh Hóa cử hành lễ giỗ mãn tang Đức Cha Cố Bartôlômêô Nguyễn Sơn Lâm” cùng với tấm di ảnh của ngài được phóng lớn cỡ 1m25x1m9. Cạnh Tòa Giám mục, những lá cờ màu tím phất phới trên hàng cột của bức tường bao quanh nhà thờ Chính Tòa Thanh Hóa. Khung cảnh ấy bàng bạc nỗi niềm thương dành cho Đức Cố Giám mục Bartôlômêô.
Trong đêm 14/06, Giáo phận tổ chức đêm Canh thức cầu nguyện cho Đức Cha Cố, đêm trở về quá khứ để tìm lại khuôn mặt thân yêu của vị Cha Chung đã khuất bóng, một bầu không khí trầm lắng linh thiêng bao trùm cả ngôi thánh đường Chính tòa của Giáo phận Thanh hóa. Với sự hiện diện đầy thân tình của Đức Cha Giuse, Quí Đức Cha, Quí Cha Tổng Đại diện, Quí Cha, Quí Bề trên, quí Tu sĩ, Chủng sinh, Ứng sinh và đông đảo tín hữu trên khắp mọi miền đất nước. Nội dung của đêm tưởng niệm là bày tỏ lòng biết ơn đối với Đức Cha Bartôlômêô về việc ngài đã nổ lực chấn hưng Giáo phận. Trong lời khai mạc buổi diễn nguyện, Đức Cha Giuse đã nói: “Cử hành lễ giỗ mãn tang ĐC cố Batôlômêô, trước hết chúng ta tưởng nhớ một người cha yêu thương chấp nhận gian khổ vì con cái, một vị ân nhân quảng đại đến hy sinh cuộc đời, một mục tử tận tụy chăm sóc đoàn chiên, một mẫu gương trung thành tín thác. Ngài không còn hiện diện bằng xương bằng thịt giữa chúng ta, nhưng vẫn tiếp tục sống nơi những công trình ngài đã thực hiện, vẫn tiếp tục soi sáng cuộc hành trình đức tin của chúng ta, không bao giờ quên vườn nho ngài đã một thời chăm sóc là chính chúng ta.”
Qua màn ảnh, mọi người được nhìn lại cảnh quang điêu tàn của Giáo phận Thanh Hóa trong thời kỳ bị chiến tranh tàn phá cũng như sự hồi sinh của Giáo phận sau khi Đức Cố Giám mục Bartôlômêô đảm nhiệm, qua những hoạt động của ngài lúc đương thời:
Xây dựng, sửa sang, củng cố mặt hạ tầng cơ sở: Tòa Giám mục, Nhà thờ Chính Tòa, nhà chính Dòng Mến Thánh Giá, trên 50 nhà thờ thuộc các Giáo xứ và Giáo họ.
Quan tâm đến việc đào tạo hàng Giáo sĩ, tu sĩ. Chú trọng nâng cao đời sống tri thức bằng việc gởi các Linh mục, Ứùng sinh Thanh hóa đi du học nước ngoài.
Đề cao việc cử hành các nghi thức phụng vụ với những lễ nghi trang trọng, sốt sắng.
Lo đẩy mạnh công tác từ thiện, bác ái xã hội.
Lên tiếng thúc đẩy các gia đình chú trọng việc học hành của con em, xin học bổng EDM cho những sinh viên nghèo hiếu học. Ngài đã hợp tác với chính quyền để xây dựng lưu xá Đại học Hồng Đức.
Phần cuối của buổi diễn nguyện là nghi thức niệm hương trước di ảnh của Đức Cha Cố Bartôlômêô. Và hợp xướng “Tình hiệp nhất” của Nhạc sĩ Nguyễn Ngọc Linh, thuộc Ban Huấn luyện Thánh Nhạc Nha Trang vừa hoàn tất khóa Thánh nhạc Mi Trầm II tại Giáo phận Thanh hóa đã kết thúc buổi diễn nguyện. Lời ca mang âm hưởng của dân ca xứ Thanh, vừa hùng hồn lại vừa dịu dàng, để lại trong lòng người nghe một âm vang sâu lắng của “tình yêu nên một”, đó cũng là điều Đức Cha Cố hằng ước mong.
Mặc dù buổi diễn nguyện kéo dài gần 2 tiếng đồng hồ, từ 20h đến 21h45’, nhưng sau đó, vẫn còn rất đông đảo giáo dân, tu sĩ nam nữ ở lại niệm hương trước di ảnh của ngài. Tình thương mến và lòng biết ơn đối với Đức Cha Cố Bartôlômêô vẫn còn mãi với thời gian.
Và theo chương trình đã thông báo, thánh lễ giỗ sẽ cử hành vào 9h sáng ngày 15/06, nhưng chỉ mới 5h, giáo dân khắp nơi đã lũ lượt kéo về. Đội trống và đội kèn Ba Làng gần 100 người đã tề tựu trước khuôn viên nhà thờ Chính Tòa. Đúng 8h45’, một hồi trống vang dội để chuẩn bị cho đoàn rước khởi hành từ Tòa Giám mục, sau khi tưởng niệm trước di ảnh của Đức Cha Cố do hai Chủng sinh trân trọng nâng cao, đoàn rước bắt đầu tiến về nhà thờ Chính tòa.
Hiện diện trong Thánh lễ hôm nay có:
Đức Tổng Giám mục Giuse Ngô Quang Kiệt, TGP Hà Nội
Đức Cha Phaolô Cao Đình Thuyên- Giám mục Gp. Vinh,
Đức Cha Giuse Hoàng Xuân Tiệm- Giám mục Gp. Bùi Chu,
Đức Cha Phêrô Nguyễn Văn Đệ- Giám mục phụ tá Gp. Bùi Chu,
Đức Cha Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Sang- Giám mục Gp. Thái Bình,
Đức Cha Giuse Nguyễn Văn Yến- Giám mục Gp. Phát Diệm,
Đức Cha Antôn Vũ Huy Chương- Giám mục Gp. Hưng Hóa,
Đức Cha Giuse Nguyễn Quang Tuyến- Giám mục Gp. Bắc Ninh,
Đức Cha Phaolô Tịnh Nguyễn Bình Tĩnh- Giám mục Gp. Đà Nẵng
Đức Cha Giuse Nguyễn Chí Linh- Giám mục Gp.Thanh Hóa.
Con số quý GM và LM đồng tế hôm nay thật hùng hậu với 10 Giám mục, có quí Cha Tổng đại diện và quý Cha đến từ các Giáo phận: Đà lạt, Hà nội, Hải phòng, Bắc ninh, Thái Bình, Hưng hóa, Bùi chu, Phát diệm, Vinh, Đà Nẵng, Nha Trang, Phan Thiết và Sài Gòn, có quí Cha Bề Trên, quí Cha Đại Chủng viện Xuân Bích- Huế. Đặc biệt có Cha Đờ- mông- đua- Đại diện Hội thừa sai Paris, Cha Giuse Nguyễn Hữu Duyên- bào đệ của Đức Cha Cố, tổng cộng có khoảng 90 Linh mục trong và ngoài Giáo phận. Ngoài ra, còn có quí Chị Tổng Phụ trách và quí nữ tu thuộc Dòng Mến thánh giá Đà Lạt, Thanh hóa, Vinh, Phát Diệm, Hưng hóa và Dòng Thánh Phaolô Đà Nẵng. Con số giáo dân tham dự ước chừng khoảng gần 8.000 người với hơn 20 chiếc xe ca dài và xe 14 chỗ ngồi đậu chen chúc nhau trên hai con đường trước mặt nhà thờ.
Trên gian cung thánh, nơi phần mộ của Đức Cố Giám mục, chiếc áo lễ vàng rực rỡ được đặt nằm trên một chiếc bệ cao, với 4 cây nến dài cháy sáng. Cạnh đó là di ảnh với khẩu hiệu Giám mục của ngài “Chân lý trong yêu thương”.
Khai mạc thánh lễ, Đức Cha Giuse, chủ tế, trân trọng chào mừng từng thành phần đến tham dự lễ giỗ, ngài bảo rằng: “Chắc chắn Đức Cha Cố Bartôlômêô sẽ hài lòng khi nhìn thấy sự hiện diện đầy thân tình này, ngày lễ giỗ mãn tang hôm nay sẽ là cơ hội khắc sâu hình ảnh Đức Cố Giám mục trong tim mỗi người, mời gọi từng thành phần trong và ngoài Giáo phận nối kết chặt chẽ với nhau hơn, để tiếp tục sự nghiệp của Đức Cha Cố Bartôlômêô để lại và hoàn tất những ước nguyện của ngài”. Trong bài giảng lễ với đoạn Tin Mừng tường thuật câu chuyện Hai môn đệ trên đường Emmaus. Đức Tổng Giám mục Giuse Ngô Quang Kiệt đã khéo léo nối kết hình ảnh Đức Giêsu với Đức Cha Cố Bartôlômêô. Ngài cho rằng: “Khi Chúa Giêsu đồng hành với các ông, thì các ông không nhận ra nét cao quý của Người, nhưng vừa khi họ nhận ra, thì Chúa đã không còn bên cạnh họ nữa. Cũng vậy, khi Đức Cố Giám mục còn sống bên cạnh chúng ta, chúng ta cũng đã từng bao phen làm khổ ngài. Bây giờ khi ngài đã ra đi, chúng ta mới nhận ra những gì đáng quí, đáng trân trọng nơi ngài. Dưới ánh sáng Phục sinh, chúng ta tin rằng, ngài ra đi nhưng ngài sẽ ở gần chúng ta hơn trước, qua Đức Cha Giuse, qua những gì còn dang dỡ. Khi còn sống, ngài đã hết lòng yêu thương Giáo phận, thì bây giờ ngài sẽ yêu thương nhiều hơn nữa. Nên tưởng nhớ ngài, không gì tốt hơn việc chúng ta biết tìm cách hoàn thành những gì ngài mong ước. Yêu mến ngài, không gì tốt hơn bằng việc cộng tác với Đức Cha đương nhiệm để xây dựng Giáo phận ngày càng phát triển”. Sau lời nguyện hiệp lễ, trong nghi thức niệm hương, còn có sự tham dự của 22 đại biểu chính quyền các cấp, các ban nghành, đoàn thể, nói lên tình cảm nồng hậu dành cho Đức Cha Cố thân yêu.
Một buổi lễ tràn ngập sự cảm động và sốt sắng. Hàng vạn con tim bồi hồi, hàng ngàn nén hương thương tiếc được thắp trên phần mộ của Đức Cố Giám mục Bartôlômêô Nguyễn Sơn Lâm. Từng thành phần trong giáo phận Thanh hóa hôm nay có quyền hy vọng về một ngày mai đầy tươi đẹp, nhờ lời cầu bầu tha thiết của vị Chủ chăn ngày ấy, giờ đây đang kề cận bên ngai Chúa tình thương.
Mintg