Edward Pentin, ký giả thường trực của tờ National Catholic Register vừa có bài viết nhan đề “Cardinal Zen’s Arrest Will Test the Vatican’s Agreement With Communist China”, nghĩa là “Vụ bắt giữ của Hồng Y Zen là phép thử đối với thỏa thuận giữa Vatican và Trung Quốc cộng sản”. Nguyên bản tiếng Anh có thể xem tại đây. Dưới đây là bản dịch toàn văn sang Việt Ngữ.

Vụ bắt giữ Đức Hồng Y Giuse Trần Nhật Quân và bốn nhà hoạt động ủng hộ dân chủ hôm thứ Tư với cáo buộc “thông đồng với các thế lực nước ngoài” đặt ra một thách thức trực tiếp đối với Tòa Thánh và hiệu quả của những nỗ lực gây tranh cãi gần đây nhằm hợp tác chặt chẽ hơn với Bắc Kinh.

Tòa Thánh đã đưa ra một tuyên bố ngắn gọn vào chiều thứ Tư cho biết họ đã “lo lắng trước tin tức về vụ bắt giữ của Đức Hồng Y Quân và đang theo dõi tình hình một cách hết sức chú ý.”

Vị giám mục hiệu tòa 90 tuổi của Hương Cảng đã được thả khỏi nơi giam giữ vào cuối ngày thứ Tư nhưng chỉ được cảnh sát cho tại ngoại, và như thế vẫn phải đối mặt với các cáo buộc đang chờ truy tố.

Đức Hồng Y Quân là người thẳng thắn chỉ trích sự cai trị chuyên quyền của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và việc bắt giữ ngài diễn ra chỉ 3 năm rưỡi sau khi Tòa Thánh ký một thỏa thuận tạm thời bí mật và gây tranh cãi với Bắc Kinh nhằm hợp pháp hóa việc bổ nhiệm các giám mục.

Thỏa thuận, mà Đức Hồng Y coi là “sự phản bội” đối với Giáo hội thầm lặng trung thành với Rôma, đã được gia hạn vào cuối năm 2020. Những phát triển mới nhất sẽ kiểm tra tính hiệu quả của những thỏa thuận đó và liệu chúng có thực sự cung cấp cho Tòa Thánh bất kỳ quyền thương lượng thực sự nào hay không. Vatican luôn lập luận rằng sự kiên nhẫn là cần thiết trước khi những thỏa thuận này có kết quả và thật là đáng chú ý để xem Tòa Thánh sẽ phản ứng như thế nào khi Đức Hồng Y bị truy tố. Việc bắt giữ ngài cũng là một thử nghiệm quan trọng đối với người kế nhiệm hiện tại của ngài, Đức Cha Stêphanô Châu Thủ Nhân (Chow Sau-yan, 周守仁 ), người lãnh đạo giáo phận từ tháng 12 năm ngoái.

Đức Hồng Y đã bị bắt cùng với 4 người khác vì điều hành một quỹ hiện đã bị giải tán để bảo vệ những người bị bắt vì các cuộc biểu tình ủng hộ dân chủ.

“Quỹ cứu trợ nhân đạo 612”, được thành lập vào năm 2019, đã quyên góp được hơn 32 triệu đô la cho những người bị ảnh hưởng, nhưng cảnh sát Hương Cảng đã đóng quỹ này vào năm ngoái theo luật an ninh quốc gia của lãnh thổ có hiệu lực vào năm 2020.

Đức Hồng Y Quân và chính phủ Hoa Kỳ đã chỉ trích luật an ninh quốc gia làm xói mòn các quyền tự do dân sự và chính trị mà Bắc Kinh đã hứa với Hương Cảng theo thỏa thuận “một quốc gia, hai hệ thống” khi lãnh thổ này được trả lại từ tay người Anh để Trung Quốc cai trị vào năm 1997.

Tất cả năm người bị bắt đều là thành viên của “Quỹ cứu trợ nhân đạo 612” và bao gồm luật sư kiêm chính trị gia cao cấp nổi tiếng Ngô Ái Nghi (Margaret Ng, 吳靄儀), nhà hoạt động và ca sĩ nhạc pop Hà Vận Thi (Denise Ho, 何韻詩), cựu Dân biểu Hà Tú Lan (Cyd Ho, 何秀蘭); học giả và nhà hoạt động Hứa Bảo Cường (Hui Po Keung, 许宝强).

Các nguồn tin ở Hương Cảng đã nói với tờ Register rằng học giả Hứa Bảo Cường đã chuẩn bị lên chuyến bay từ Hương Cảng đến Đức vào hôm thứ Ba, nhưng đã bị chặn lại. Tất cả năm người đã bị buộc tội “thông đồng với các lực lượng nước ngoài.”

“Đây là những người được kính trọng nhất trong phong trào dân chủ và đó là một liên minh thực sự,” Mark Simon, một người bạn và là cựu cộng sự kinh doanh của Jimmy Lai, một thương gia Công Giáo bị bỏ tù vào năm ngoái vì vi phạm luật an ninh quốc gia chỉ vì tham gia ủng hộ các cuộc biểu tình dân chủ.

Simon nói với tờ Register rằng để bắt ba trong số năm vị này “đặc biệt là Đức Hồng Y Quân, xét vì những hệ quả đối với Vatican,” cần “phải có sự phê chuẩn của Bắc Kinh”, và vì thế, những gì diễn ra cho chúng ta thấy là Bắc Kinh không quan tâm chuyện gì đang xảy ra hoặc ai đang nắm quyền. Nói cách khác, họ không quan tâm đến một khởi đầu mới dành cho tân Đặc Khu Trưởng Hương Cảng.

Lý Gia Siêu (John Lee, 李家超) là tân Đặc Khu Trưởng, người đứng đầu chính quyền Hương Cảng, là cựu giám đốc an ninh Hương Cảng và là người ủng hộ trung thành của Bắc Kinh. Lý Gia Siêu được tường trình là không được lòng dân do ông đã đàn áp những người biểu tình trong các cuộc tuần hành phản đối dự luật dẫn độ gây tranh cãi vào năm 2019 (các cuộc biểu tình là lý do cho luật an ninh quốc gia), việc bổ nhiệm Lý vào cuối tuần qua đã được nhiều người nhìn thấy như là cách Bắc Kinh siết chặt thuộc địa cũ của Anh. Ông ta sẽ đảm nhận quyền hành của mình vào tháng Bảy.

Benedict Rogers, người sáng lập tổ chức phi chính phủ Hong Kong Watch, lên án vụ bắt giữ, nói với CNA rằng họ “không nghi ngờ gì rằng Bắc Kinh có ý định tăng cường đàn áp các quyền và tự do cơ bản ở Hương Cảng.”

Bạn bè của vị Đức Hồng Y này đã nói với tờ Register rằng ngài đã tiên liệu bị bắt từ lâu và không sợ số phận của mình dưới bàn tay của những nhà cầm quyền độc tài, do Bắc Kinh lãnh đạo hiện đang điều hành Hương Cảng.
Source:National Catholic Register