THƯ MỤC VỤ THÁNG 2 NĂM 2018
Cộng đoàn dân Chúa giáo phận Hưng Hóa thân mến,
Tôi hân hạnh thay mặt đức cha chính Gioan Maria Vũ Tất để ngỏ lời với anh chị em nhân dịp đầu xuân Mậu Tuất.
Chúng tôi cầu chúc giáo phận chúng ta trong năm mới này được ở trong tình thương Chúa, dưới sự phù trợ của Đức Maria Vô Nhiễm Nguyên Tội, bổn mạng giáo phận.
Nhân dịp này, chúng tôi muốn gửi đến anh chị em một vài suy tư trong việc đồng hành với các gia đình trẻ, là trọng tâm mục vụ của giáo phận trong năm nay.
Mỗi lần đón một mùa xuân mới, lòng mọi người đều trào dâng niềm vui. Người lớn thì vui vì được sống thêm một năm, người trẻ thì vui vì được tăng thêm một tuổi. Ai nấy đều hân hoan hy vọng mọi sự sẽ tốt đẹp hơn trong năm mới.
Từ niềm vui xuân, tôi mời anh chị em hướng đến một niềm vui khác quan trọng hơn, lâu dài hơn, ý nghĩa hơn, đó là niềm vui hôn nhân, niềm vui yêu thương. Cụm từ này gợi nhớ Tông huấn về gia đình (Amoris lætitia) của Đức Thánh Cha Phanxicô. Tết Nguyên Đán là dịp gia đình đoàn tụ, con cái về bên cha mẹ, vợ chồng có khi cả năm phải xa nhau vì sinh kế nay về với nhau. Niềm vui ngày xuân được gia tăng nhờ niềm vui đoàn tụ gia đình trong yêu thương.
Lúc khởi đầu hôn nhân, đôi vợ chồng nào cũng cảm thấy tràn ngập niềm vui, tình yêu và hạnh phúc như đôi tân hôn ở tiệc cưới Cana. Men hạnh phúc trào tuôn từ những ly rượu mừng. Anh chị em chắc chắn đều mong gia đình mình lúc nào cũng đầy ắp niềm vui, nụ cười, và hạnh phúc tỏa rạng.
Nhưng rồi trong cuộc sống hôn nhân, “chung” thì “đụng”. Không sao tránh khỏi những lúc mà mối tương giao vợ chồng gặp thử thách trắc trở, như tiệc cưới Cana giữa chừng thì hết rượu (cf. Ga 2,3). Niềm vui và nụ cười biến mất, thay vào đó là nước mắt, nỗi buồn. Đôi vợ chồng nghi ngại nhau, trút cho nhau những lời cay đắng, lạnh nhạt, ghét ghen, không từ cả những hành vi bạo lực. Nhiều đôi vợ chồng không chịu nổi đã đi đến chỗ đoạn tuyệt, chia tay.
Rõ ràng là có nhiều nguy cơ rình rập gia đình để phá đổ tình yêu và hạnh phúc. Đáp lại kế hoạch mục vụ của Hội Đồng Giám Mục Việt Nam, giáo phận Hưng Hóa chúng ta dành năm nay để đồng hành với các gia đình trẻ. Ủy ban Mục Vụ Gia Đình của giáo phận sẽ đề ra những hoạt động cụ thể trong năm nay, chúng tôi mong các giáo hạt, giáo xứ, giáo họ và các gia đình cùng chung tay thực hiện.
Cần có cả một cẩm nang dày để xây dựng hạnh phúc gia đình. Tuy nhiên, theo thiển ý của tôi, các đôi vợ chồng Công Giáo muốn giữ được niềm vui hôn nhân và gia đình thì cần ý thức và thực hành ngay những việc căn bản sau đây :
1. Xác tín niềm vui đích thực đến từ Chúa, như thánh vịnh 43,4 xác quyết : “Chúa là nguồn vui của con”. Chúa Giêsu cũng nói lên mong ước của Ngài là “Niềm vui của Thầy ở trong các con, và niềm vui của các con được nên trọn vẹn” (Ga 15,11). Đôi vợ chồng Công Giáo nào mà có Chúa ở trong cuộc sống của họ thì sẽ vui và hạnh phúc. Gia đình nào không có Chúa thì cũng không có niềm vui và hạnh phúc đích thực. Chúa ở trong gia đình để bảo đảm niềm vui, Chúa ở giữa vợ chồng để chia sẻ nỗi buồn của họ. Xin anh chị em bắt chước hai môn đệ trên đường Emmaus mời Chúa ở lại với mình, với gia đình và hôn nhân của mình. Khi gặp thử thách, thay vì than trách nhau, đôi vợ chồng hãy đến với Chúa, ngồi bên nhau và cùng cầu nguyện. Tại tiệc cưới Cana, Mẹ Maria đã khéo léo dạy bài học ấy, khi Mẹ đến bên Chúa và nói : “Họ hết rượu rồi”, và nói với gia nhân : “Hễ Người bảo gì, các anh cứ làm theo”. Anh chị em hãy thực hành giờ kinh tối gia đình, vì nó sẽ mang lại cho gia đình biết bao ơn Chúa. Đức Thánh Cha Piô X nói : “Gia đình nào cầu nguyện thì sẽ hạnh phúc!”
2. Muốn giữ được hạnh phúc và niềm vui trong hôn nhân và gia đình, vợ chồng hãy tôn trọng nhau, như đã cam kết khi thành hôn : “… để yêu thương và tôn trọng nhau mọi ngày suốt đời”. Đừng khinh thị, coi thường nhau. Vợ chồng bình đẳng trước mặt Chúa, chứ không phải “chồng chúa, vợ tôi”. Hãy lắng nghe nhau, đừng cho mình là đúng còn người kia thì sai.
3. Trong lúc bất bình, mỗi người hãy kiềm chế, đừng nói những lời thiếu văn hóa, đừng sử dụng bạo lực để giải quyết vấn đề, mà hãy cầu xin Chúa Thánh Thần soi sáng để biết việc phải làm. Thánh Phaolô trong thư gửi tín hữu Galát (5,22-23) cho biết : “Hoa quả của Thần Khí là : bác ái, hoan lạc, bình an, nhẫn nhục, nhân hậu, từ tâm, trung tín, hiền hoà, tiết độ”. Chúng ta xem thánh Giuse đã xử sự thế nào khi hay tin Đức Maria có thai ? Ngài không hoạnh họe, trách mắng, làm rùm beng, nhưng âm thầm cầu nguyện và xin Chúa soi sáng. Chúa đã sai thiên thần đến với Giuse trong giấc ngủ và dạy ngài cách giải quyết. Tôi được biết người Lào rất ít khi cãi vã, vì khi có bất bình, một người bỏ đi chỗ khác, thì sự việc sẽ không còn căng thẳng, và mọi sự lại trở nên êm đẹp. Có một phụ nữ đến hỏi cha sở bài thuốc chữa cho vợ chồng khỏi cãi nhau. Cha cho chị một chai thuốc và dặn ngậm một ngụm khi nào xảy ra cãi vã. Ít lâu sau chị cho biết thuốc rất hiệu nghiệm, và muốn xin tên thuốc để mua thêm. Cha cho biết thuốc đó rất dễ kiếm và không mất tiền. Thì ra là nước lã. Khi chị ngậm nước trong miệng rồi thì không thể nói lại, và thế là không có chiến tranh !
4. Anh chị em hãy thực tập những nhân đức của đời sống hôn nhân và gia đình, được kể ra trong thư gửi tín hữu Côlôsê (3,12-15) : “Anh em thân mến, anh em là những người được Thiên Chúa tuyển lựa, hiến thánh và yêu thương. Vì thế, anh em hãy có lòng thương cảm, nhân hậu, khiêm nhu, hiền hòa và nhẫn nại. Hãy chịu đựng và tha thứ cho nhau, nếu trong anh em người này có điều gì phải trách móc người kia. Chúa đã tha thứ cho anh em, thì anh em cũng vậy, anh em phải tha thứ cho nhau. Trên hết mọi đức tính, anh em phải có lòng bác ái : đó là mối dây liên kết tuyệt hảo. Ước gì ơn bình an của Ðức Kitô điều khiển tâm hồn anh em, vì trong một thân thể duy nhất, anh em đã được kêu gọi đến hưởng ơn bình an đó” ; hay đoạn sau đây trích trong thư gửi tín hữu Êphêsô (4,30-32) : “Anh em đừng bao giờ thốt ra những lời độc địa, nhưng nếu cần, hãy nói những lời tốt đẹp, để xây dựng và làm ích cho người nghe. Anh em chớ làm phiền lòng Thánh Thần của Thiên Chúa, vì chính Người là dấu ấn ghi trên anh em, để chờ ngày cứu chuộc. Đừng bao giờ chua cay gắt gỏng, nóng nảy giận hờn, la lối thoá mạ, và hãy loại trừ mọi hành vi gian ác. Trái lại, phải đối xử tốt với nhau, phải có lòng thương xót và biết tha thứ cho nhau, như Thiên Chúa đã tha thứ cho anh em trong Đức Ki-tô”.
Anh chị em thân mến,
Trong khi vui hưởng niềm vui đón mùa xuân mới và đoàn tụ gia đình trong dịp Tết này, xin mỗi người làm chồng hay vợ, làm cha mẹ hay con cái, hãy cố hết sức để niềm vui này tươi nở và bền lâu như những cánh hoa xuân khoe sắc thắm trong gia đình. Mỗi người hãy tự hỏi liệu mình đang đem lại niềm vui cho gia đình, cho vợ chồng con cái, hay đang mang nỗi buồn và sự đau khổ thất vọng cho nhau. Hãy mạnh dạn sửa đổi những gì không tốt, với sự trợ giúp của ơn thánh Chúa.
Và như vậy, tôi phải thêm một ý nữa vào lời chúc xuân : Thân ái chúc anh chị em được hưởng niềm vui và hạnh phúc đích thật của gia đình Công Giáo, niềm vui đó đến từ Thiên Chúa, Đấng là Tình Yêu.
Nhờ lời chuyển cầu của Đức Mẹ Maria, xin phúc lành của Thiên Chúa toàn năng xuống trên anh chị em và ở lại luôn mãi. Amen.
+ Anphong Nguyễn Hữu Long
Giám Mục Phụ Tá Hưng Hóa
Cộng đoàn dân Chúa giáo phận Hưng Hóa thân mến,
Tôi hân hạnh thay mặt đức cha chính Gioan Maria Vũ Tất để ngỏ lời với anh chị em nhân dịp đầu xuân Mậu Tuất.
Chúng tôi cầu chúc giáo phận chúng ta trong năm mới này được ở trong tình thương Chúa, dưới sự phù trợ của Đức Maria Vô Nhiễm Nguyên Tội, bổn mạng giáo phận.
Nhân dịp này, chúng tôi muốn gửi đến anh chị em một vài suy tư trong việc đồng hành với các gia đình trẻ, là trọng tâm mục vụ của giáo phận trong năm nay.
Mỗi lần đón một mùa xuân mới, lòng mọi người đều trào dâng niềm vui. Người lớn thì vui vì được sống thêm một năm, người trẻ thì vui vì được tăng thêm một tuổi. Ai nấy đều hân hoan hy vọng mọi sự sẽ tốt đẹp hơn trong năm mới.
Từ niềm vui xuân, tôi mời anh chị em hướng đến một niềm vui khác quan trọng hơn, lâu dài hơn, ý nghĩa hơn, đó là niềm vui hôn nhân, niềm vui yêu thương. Cụm từ này gợi nhớ Tông huấn về gia đình (Amoris lætitia) của Đức Thánh Cha Phanxicô. Tết Nguyên Đán là dịp gia đình đoàn tụ, con cái về bên cha mẹ, vợ chồng có khi cả năm phải xa nhau vì sinh kế nay về với nhau. Niềm vui ngày xuân được gia tăng nhờ niềm vui đoàn tụ gia đình trong yêu thương.
Lúc khởi đầu hôn nhân, đôi vợ chồng nào cũng cảm thấy tràn ngập niềm vui, tình yêu và hạnh phúc như đôi tân hôn ở tiệc cưới Cana. Men hạnh phúc trào tuôn từ những ly rượu mừng. Anh chị em chắc chắn đều mong gia đình mình lúc nào cũng đầy ắp niềm vui, nụ cười, và hạnh phúc tỏa rạng.
Nhưng rồi trong cuộc sống hôn nhân, “chung” thì “đụng”. Không sao tránh khỏi những lúc mà mối tương giao vợ chồng gặp thử thách trắc trở, như tiệc cưới Cana giữa chừng thì hết rượu (cf. Ga 2,3). Niềm vui và nụ cười biến mất, thay vào đó là nước mắt, nỗi buồn. Đôi vợ chồng nghi ngại nhau, trút cho nhau những lời cay đắng, lạnh nhạt, ghét ghen, không từ cả những hành vi bạo lực. Nhiều đôi vợ chồng không chịu nổi đã đi đến chỗ đoạn tuyệt, chia tay.
Rõ ràng là có nhiều nguy cơ rình rập gia đình để phá đổ tình yêu và hạnh phúc. Đáp lại kế hoạch mục vụ của Hội Đồng Giám Mục Việt Nam, giáo phận Hưng Hóa chúng ta dành năm nay để đồng hành với các gia đình trẻ. Ủy ban Mục Vụ Gia Đình của giáo phận sẽ đề ra những hoạt động cụ thể trong năm nay, chúng tôi mong các giáo hạt, giáo xứ, giáo họ và các gia đình cùng chung tay thực hiện.
Cần có cả một cẩm nang dày để xây dựng hạnh phúc gia đình. Tuy nhiên, theo thiển ý của tôi, các đôi vợ chồng Công Giáo muốn giữ được niềm vui hôn nhân và gia đình thì cần ý thức và thực hành ngay những việc căn bản sau đây :
1. Xác tín niềm vui đích thực đến từ Chúa, như thánh vịnh 43,4 xác quyết : “Chúa là nguồn vui của con”. Chúa Giêsu cũng nói lên mong ước của Ngài là “Niềm vui của Thầy ở trong các con, và niềm vui của các con được nên trọn vẹn” (Ga 15,11). Đôi vợ chồng Công Giáo nào mà có Chúa ở trong cuộc sống của họ thì sẽ vui và hạnh phúc. Gia đình nào không có Chúa thì cũng không có niềm vui và hạnh phúc đích thực. Chúa ở trong gia đình để bảo đảm niềm vui, Chúa ở giữa vợ chồng để chia sẻ nỗi buồn của họ. Xin anh chị em bắt chước hai môn đệ trên đường Emmaus mời Chúa ở lại với mình, với gia đình và hôn nhân của mình. Khi gặp thử thách, thay vì than trách nhau, đôi vợ chồng hãy đến với Chúa, ngồi bên nhau và cùng cầu nguyện. Tại tiệc cưới Cana, Mẹ Maria đã khéo léo dạy bài học ấy, khi Mẹ đến bên Chúa và nói : “Họ hết rượu rồi”, và nói với gia nhân : “Hễ Người bảo gì, các anh cứ làm theo”. Anh chị em hãy thực hành giờ kinh tối gia đình, vì nó sẽ mang lại cho gia đình biết bao ơn Chúa. Đức Thánh Cha Piô X nói : “Gia đình nào cầu nguyện thì sẽ hạnh phúc!”
2. Muốn giữ được hạnh phúc và niềm vui trong hôn nhân và gia đình, vợ chồng hãy tôn trọng nhau, như đã cam kết khi thành hôn : “… để yêu thương và tôn trọng nhau mọi ngày suốt đời”. Đừng khinh thị, coi thường nhau. Vợ chồng bình đẳng trước mặt Chúa, chứ không phải “chồng chúa, vợ tôi”. Hãy lắng nghe nhau, đừng cho mình là đúng còn người kia thì sai.
3. Trong lúc bất bình, mỗi người hãy kiềm chế, đừng nói những lời thiếu văn hóa, đừng sử dụng bạo lực để giải quyết vấn đề, mà hãy cầu xin Chúa Thánh Thần soi sáng để biết việc phải làm. Thánh Phaolô trong thư gửi tín hữu Galát (5,22-23) cho biết : “Hoa quả của Thần Khí là : bác ái, hoan lạc, bình an, nhẫn nhục, nhân hậu, từ tâm, trung tín, hiền hoà, tiết độ”. Chúng ta xem thánh Giuse đã xử sự thế nào khi hay tin Đức Maria có thai ? Ngài không hoạnh họe, trách mắng, làm rùm beng, nhưng âm thầm cầu nguyện và xin Chúa soi sáng. Chúa đã sai thiên thần đến với Giuse trong giấc ngủ và dạy ngài cách giải quyết. Tôi được biết người Lào rất ít khi cãi vã, vì khi có bất bình, một người bỏ đi chỗ khác, thì sự việc sẽ không còn căng thẳng, và mọi sự lại trở nên êm đẹp. Có một phụ nữ đến hỏi cha sở bài thuốc chữa cho vợ chồng khỏi cãi nhau. Cha cho chị một chai thuốc và dặn ngậm một ngụm khi nào xảy ra cãi vã. Ít lâu sau chị cho biết thuốc rất hiệu nghiệm, và muốn xin tên thuốc để mua thêm. Cha cho biết thuốc đó rất dễ kiếm và không mất tiền. Thì ra là nước lã. Khi chị ngậm nước trong miệng rồi thì không thể nói lại, và thế là không có chiến tranh !
4. Anh chị em hãy thực tập những nhân đức của đời sống hôn nhân và gia đình, được kể ra trong thư gửi tín hữu Côlôsê (3,12-15) : “Anh em thân mến, anh em là những người được Thiên Chúa tuyển lựa, hiến thánh và yêu thương. Vì thế, anh em hãy có lòng thương cảm, nhân hậu, khiêm nhu, hiền hòa và nhẫn nại. Hãy chịu đựng và tha thứ cho nhau, nếu trong anh em người này có điều gì phải trách móc người kia. Chúa đã tha thứ cho anh em, thì anh em cũng vậy, anh em phải tha thứ cho nhau. Trên hết mọi đức tính, anh em phải có lòng bác ái : đó là mối dây liên kết tuyệt hảo. Ước gì ơn bình an của Ðức Kitô điều khiển tâm hồn anh em, vì trong một thân thể duy nhất, anh em đã được kêu gọi đến hưởng ơn bình an đó” ; hay đoạn sau đây trích trong thư gửi tín hữu Êphêsô (4,30-32) : “Anh em đừng bao giờ thốt ra những lời độc địa, nhưng nếu cần, hãy nói những lời tốt đẹp, để xây dựng và làm ích cho người nghe. Anh em chớ làm phiền lòng Thánh Thần của Thiên Chúa, vì chính Người là dấu ấn ghi trên anh em, để chờ ngày cứu chuộc. Đừng bao giờ chua cay gắt gỏng, nóng nảy giận hờn, la lối thoá mạ, và hãy loại trừ mọi hành vi gian ác. Trái lại, phải đối xử tốt với nhau, phải có lòng thương xót và biết tha thứ cho nhau, như Thiên Chúa đã tha thứ cho anh em trong Đức Ki-tô”.
Anh chị em thân mến,
Trong khi vui hưởng niềm vui đón mùa xuân mới và đoàn tụ gia đình trong dịp Tết này, xin mỗi người làm chồng hay vợ, làm cha mẹ hay con cái, hãy cố hết sức để niềm vui này tươi nở và bền lâu như những cánh hoa xuân khoe sắc thắm trong gia đình. Mỗi người hãy tự hỏi liệu mình đang đem lại niềm vui cho gia đình, cho vợ chồng con cái, hay đang mang nỗi buồn và sự đau khổ thất vọng cho nhau. Hãy mạnh dạn sửa đổi những gì không tốt, với sự trợ giúp của ơn thánh Chúa.
Và như vậy, tôi phải thêm một ý nữa vào lời chúc xuân : Thân ái chúc anh chị em được hưởng niềm vui và hạnh phúc đích thật của gia đình Công Giáo, niềm vui đó đến từ Thiên Chúa, Đấng là Tình Yêu.
Nhờ lời chuyển cầu của Đức Mẹ Maria, xin phúc lành của Thiên Chúa toàn năng xuống trên anh chị em và ở lại luôn mãi. Amen.
+ Anphong Nguyễn Hữu Long
Giám Mục Phụ Tá Hưng Hóa