Jonathan Liedl của Tạp chí National Catholic Register, ngày 13 tháng 11 năm 2024, cho biết: Các giám mục Hoa Kỳ nhấn mạnh rằng việc thúc đẩy tính đồng nghị ở Hoa Kỳ phụ thuộc nhiều hơn vào sự hoán cải trái tim hơn là việc tạo ra các cấu trúc mới tại hội nghị mùa thu của họ ở Baltimore.
“Đó là về sự thay đổi văn hóa, không nhất thiết là sự thay đổi về mặt cấu trúc hay không nhất thiết là những thay đổi về mặt giáo luật, nhưng trước hết và quan trọng nhất là sự thay đổi về cách chúng ta có thể liên hệ với nhau và với Thân thể Chúa Kitô”, Đức Tổng Giám Mục William Lori của Baltimore phát biểu tại cuộc họp báo ngày 13 tháng 11 tại cuộc họp của Hội đồng Giám mục Công Giáo Hoa Kỳ (USCCB).
Phó chủ tịch của Hội đồng Giám mục Công Giáo Hoa Kỳ, Đức Tổng Giám Mục Lori là một trong năm giám mục được hội đồng chỉ định tham gia phiên họp Thượng hội đồng về tính đồng nghị vào tháng trước tại Rome, phiên họp này đã khép lại quá trình kéo dài bốn năm do Đức Giáo Hoàng Phanxicô khởi xướng nhằm mục đích phân định cách thức làm cho Giáo hội trở nên toàn diện và có sự tham gia hơn.
Trong suốt cuộc họp từ ngày 11 đến ngày 14 tháng 11 tại Baltimore, một số giám mục tham gia cuộc họp đã chia sẻ với cuộc họp và báo chí rằng Giáo hội tại Hoa Kỳ đã được ban phước một cách độc đáo với các loại hình thực hành và cơ quan tư vấn được yêu cầu trong văn kiện cuối cùng của Thượng hội đồng, chẳng hạn như các hội đồng tài chính và mục vụ.
Ví dụ, Tổng giám mục Timothy Broglio, chủ tịch Hội đồng Giám mục Công Giáo Hoa Kỳ đã nói về "lịch sử phong phú của đất nước trong việc thúc đẩy tinh thần đồng trách nhiệm" trong bài phát biểu khai mạc của mình vào ngày 12 tháng 11, trước khi lưu ý trong bài phát biểu của mình rằng một số người tham dự thượng hội đồng "đã ngạc nhiên" về mức độ phổ biến của các cấu trúc đồng nghị tại Hoa Kỳ.
"Nhiều thao tác đồng nghị vốn phổ biến ở đất nước chúng ta đang chờ được giới thiệu ở nơi khác", ngài nói, trước khi liệt kê sáu cấu trúc tham vấn khác nhau phổ biến ở Hoa Kỳ, bao gồm Ban cố vấn quốc gia và các hội đồng linh mục.
Tuy nhiên, Giám mục Daniel Flores của Brownsville, Texas, đã cảnh cáo rằng nếu không có sự hoán cải sâu sắc hơn qua việc lắng nghe và gặp gỡ đích thực, các cấu trúc tham vấn hiện có sẽ không phát huy hết tiềm năng của chúng.
"Nếu không có sự khiêm nhường đó, cấu trúc sẽ không thực sự hữu ích", Giám mục Flores, người đứng đầu ủy ban giáo lý của USCCB và là người ở tuyến đầu về Thượng hội đồng về tính đồng nghị, cho biết.
Giám mục Flores nhấn mạnh rằng lắng nghe không chỉ là việc đối xử với ai đó như một “nguồn thông tin” đơn thuần, mà là một kỷ luật tâm linh mà người ta không thể “có được từ một khóa học trực tuyến”.
Giám mục Brownsville cho biết mặc dù Hoa Kỳ được ban phước bởi một số cấu trúc tham vấn, nhưng họ có thể học hỏi từ các khu vực khác của Giáo hội hoàn vũ, nơi mà não trạng “làng quê” vẫn còn phổ biến. Ngài cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc lắng nghe người nghèo và các cộng đồng đã chống chọi với “cuộc tấn công của kỹ thuật hiện đại” để có được những hiểu biết sâu sắc về cách thực sự lắng nghe người khác.
Giám mục Flores cho biết việc Đức Giáo Hoàng công bố Dilexit Nos, một thông điệp về Thánh Tâm Chúa Giêsu, giữa phiên họp của Thượng hội đồng về tính đồng nghị, đã cung cấp một góc nhìn quan trọng về cách hiểu tính đồng nghị, một cách giải thích cũng được sứ thần tòa thánh là Hồng Y Christophe Pierre đưa ra trong bài phát biểu ngày 12 tháng 11 trước các giám mục Hoa Kỳ.
Bắt đầu tại địa phương
Cả Tổng giám mục Lori lẫn Giám mục Flores đều nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thúc đẩy văn hóa đồng nghị ở cấp địa phương.
Tổng giám mục Lori đã nói tới việc mời hội đồng mục vụ của mình và các cơ quan giáo phận khác đọc tài liệu cuối cùng của Thượng hội đồng về tính Thượng hội đồng và phân định "ý nghĩa của nó đối với chúng ta và cách chúng ta sẽ cố gắng sống điều đó khi chúng ta tiến về phía trước". Ngài cũng nói về tầm quan trọng của các mục tử trong việc nhận ra những hồng phúc của người khác, mời họ tham gia.
"Những mục tử làm điều này và đã làm điều này trong suốt cuộc đời của họ với tư cách là linh mục, rất có thể đó là những nơi mà các nhà thờ chật kín vào Chúa Nhật", ngài nói, nhấn mạnh rằng lắng nghe không có nghĩa là "đức tin và đạo đức là thứ có thể giành giật".
Giám mục Flores nhấn mạnh tầm quan trọng của các mục tử là phải "dễ tiếp cận" với giáo dân của mình, điều mà ngài cho là sự phản ảnh việc nhập thể của Chúa Giêsu Kitô, Đấng đã hiện diện về mặt thể xác giữa dân tộc của mình. Ngài cũng nói rằng Chúa Kitô không bao giờ sợ lắng nghe người khác trong quá trình truyền giang Tin Mừng của mình, và tất cả người Công Giáo nên noi theo sự dẫn dắt của Người.
"Đừng phán xét người khác trước khi bạn thực sự cố gắng hiểu cách họ nói", ngài nói.
Những thay đổi sắp tới
Mặc dù các Giáo hội địa phương đã được khuyến khích bắt đầu thực hiện tính đồng nghị, Đức Giám Mục Flores đã lưu ý trong bài trình bày của mình trước hội đồng vào ngày 12 tháng 11 rằng một số quyết định ở bình diện hoàn cầu, bao gồm cả những quyết định liên quan đến cải cách giáo luật theo hình thức đồng nghị, sẽ được Đức Giáo Hoàng Phanxicô đưa ra.
“Và tôi không nghĩ Đức Thánh Cha ngại đưa ra quyết định khi ngài đã sẵn sàng,” Đức Cha Flores cho biết.
Đức Cha Flores cũng nhấn mạnh đến nhu cầu phải tiếp tục làm việc về nền tảng thần học của tính đồng nghị, bao gồm bản chất của các hội đồng giám mục và hiểu biết về việc “cảm thức của tín hữu” có thể và không thể được đánh giá ra sao thông qua các cơ quan tham vấn.
Ngài cũng nói về nhu cầu củng cố mối quan hệ giữa các giáo hội ở bình diện quốc gia và lục địa, nhưng cũng nhấn mạnh rằng công việc của một hội đồng giám mục “không thể và không nên thay thế các quyết định địa phương của các Giáo hội giáo phận địa phương”.
Vận động?
Một chủ đề khác đã xuất hiện nhiều lần tại phiên họp của Hội đồng Giám mục Công Giáo Hoa Kỳ là ý tưởng này: các cách tiếp cận theo chương trình nghị sự đã có mặt và làm sao lãng Thượng hội đồng về tính đồng nghị. Ví dụ, Tổng giám mục Lori đã nói trong báo cáo của mình với phiên họp rằng có “một chút vận động trong phòng” tại thượng hội đồng, một quan điểm mà Tổng giám mục Broglio tán thành.
“Thật không dễ để lắng nghe và gạt bỏ các lập trường của chiến dịch đôi khi tô màu cho cách tiếp cận của một số người tham gia nào đó”, Đức Tổng Giám Mục Broglio phát biểu trong bài phát biểu của mình. “Thỉnh thoảng vẫn có một quan điểm cho rằng nếu tôi không đạt được điều mình muốn, thì Giáo hội không phải là đồng nghị”.
Các giám mục không nêu rõ bất cứ vấn đề nào được vận động tại Thượng hội đồng về tính đồng nghị, nhưng các nhà hoạt động thúc đẩy các mục tiêu như việc phong chức cho phụ nữ và làm dịu lệnh cấm về mặt đạo đức của Giáo hội đối với các mối quan hệ đồng tính đã có mặt cả bên trong và bên ngoài hội trường thượng hội đồng.
Đức Tổng Giám Mục Broglio nói thêm: “Chúng ta phải phát triển sự hiểu biết và khả năng lắng nghe Chúa Thánh Thần”.
‘Lực lượng đặc nhiệm’ về tính đồng nghị
Một diễn biến nổi lên tại phiên họp của Hội đồng Giám mục Công Giáo Hoa Kỳ là sự ủng hộ rõ ràng cho việc thành lập một lực lượng đặc nhiệm chuyên trách để tìm hiểu cách thực hiện tính đồng nghị trong hội đồng giám mục.
Đề xuất ban đầu được đưa ra từ hội trường vào ngày 12 tháng 11 bởi Đức Hồng Y Robert McElroy của San Diego, một trong năm giám mục Hoa Kỳ được Đức Giáo Hoàng Phanxicô chỉ định tham gia vào thượng hội đồng gần đây. Một cuộc bỏ phiếu bằng lời nói của các giám mục tập hợp, không có một tiếng nói bất đồng nào, đã xác nhận rằng ủy ban ưu tiên và kế hoạch của Hội đồng Giám mục Công Giáo Hoa Kỳ nên tiến hành chuẩn bị lực lượng đặc nhiệm về tính đồng nghị.
Trước hội đồng ở Baltimore, Đức Hồng Y McElroy và Đức Hồng Y Blase Cupich của Tổng giáo phận Chicago, một ứng viên khác của Đức Giáo Hoàng cho thượng hội đồng, đã công khai kêu gọi Hội đồng Giám mục Công Giáo Hoa Kỳ giải quyết tính đồng nghị dưới hình thức một ủy ban chuyên trách, một cơ quan có quy mô lớn hơn một lực lượng đặc nhiệm.
Hội đồng Giám mục Công Giáo Hoa Kỳ đã thực hiện các bước để làm cho các hội đồng của mình mang tính đồng nghị hơn, bao gồm sắp xếp chỗ ngồi bàn tròn, thời gian cho các cuộc thảo luận nhóm nhỏ và các phiên họp điều hành, cho phép thảo luận tự do hơn mà không có sự hiện diện của phương tiện truyền thông.
Bất kể điều gì xảy ra tiếp theo, Đức Tổng Giám Mục Lori cho biết rằng kinh nghiệm của ngài về phiên họp cuối cùng của Thượng hội đồng về tính đồng nghị kéo dài cả tháng và đôi khi rất mệt mỏi là một cơ hội tốt để vun đắp các đức tính cần thiết để việc cải cách đồng nghị có thể đơm hoa kết trái.
"Đó là một đề xuất lâu dài", ngài nói. "Xây dựng một Giáo hội đồng nghị sẽ đòi hỏi rất nhiều kiên nhẫn, rất nhiều sự kiên trì và một kỷ luật tâm linh nào đó".