1. Quân Nga tính dứt điểm thành phố Bakhmut, chuyển quân trong đêm vẫn bị phát hiện. Trong 24 giờ mất 920 quân, 8 xe tăng, 8 xe thiết giáp, và 10 cỗ trọng pháo.
Trong cuộc họp báo vắn tắt tại trung tâm báo chí Kyiv chiều thứ Tư mùng 1 tháng Hai, phát ngôn nhân Bộ Quốc phòng Ukraine, Đại Tá Oleksandr Motuzianyk, cho biết quân Nga đã dự định chiếm thành phố Bakhmut trong ngày 1 tháng 2.
Từ khuya ngày 30 Tháng Giêng quân Nga đã pháo không ngớt vào thành phố Bakhmut, và tập trung một lực lượng đông đảo lính Dù cùng với quân Wagner.
Từng là nơi sinh sống của 70.000 người, gần một năm chiến tranh đã khiến Bakhmut trở thành một cái vỏ trống rỗng. Tiếng pháo không ngớt, và thành phố Ukraine đã bị tàn phá và hoang vắng, chỉ có một số người cố gắng kiếm sống bằng nghề nào đó vẫn còn lưu lại ở đây.
Trong đêm, lính Dù Nga di chuyển từ hướng Popasna đến Pidhorodne để tấn công vào mạn phía Đông của thành phố Bakhmut, nhưng đã bị phát hiện. Lữ Đoàn pháo binh 44 biệt lập của quân Ukraine, và tiểu đoàn pháo binh của Lữ Đoàn Tác Chiến số 3 của Vệ Binh Quốc Gia đã pháo kích tới tấp. Các không ảnh vào trưa ngày 1 tháng 2 cho thấy trên xa lộ T0504 một cảnh tượng kinh hoàng xác lính Nga, cùng với 8 xe tăng, 8 xe thiết giáp, 13 xe chuyển quân và nhiên liệu, và 10 cỗ trọng pháo do xe kéo.
Chỉ huy tiểu đoàn Khartia Seva Kozhemyako nằm trong số các lực lượng của Ukraine đã ngăn được quân Nga trong nỗ lực chiếm Bakhmut này. Trong các trung tâm chỉ huy công nghệ cao dưới lòng đất, binh lính của anh ta — một số là từng là những người chơi game và nhân viên công nghệ thông tim— sử dụng máy bay không người lái rẻ tiền để phát video trực tiếp từ tiền tuyến, tiết lộ rõ từng chi tiết đến mức đáng kinh ngạc.
Máy bay không người lái cho thấy những người lính Nga đã chết và những cảnh tan hoang, nơi người ta thấy quân đội Nga đang bò tìm chỗ ẩn nấp.
Các đơn vị pháo binh cũng giám sát chiến trường trong thời gian thực và được hướng dẫn bởi thông tin thu thập được từ máy bay không người lái.
Kozhemyako nói về các đơn vị pháo binh: “Ngay khi nhìn thấy đối phương ở đó hoặc xe tăng, họ bắt đầu nổ súng. “Chúng tôi gọi cho họ khi cần điều chỉnh hỏa lực”.
Ở phần phía đông của thành phố, người Nga tung từng đợt quân vào cuộc chiến.
Anton Zadorozhny, chỉ huy tiểu đoàn tác chiến thứ ba, cho biết: “Họ tiếp tục tiến về phía những người lính đã ngã xuống.”
Khi một nhóm bị tiêu diệt, một nhóm khác sẽ đến. Sau đó, vào ban đêm, họ thu thập các thi thể.
Những người đứng sau máy bay không người lái làm việc, ngủ và ăn trong trung tâm chỉ huy dưới lòng đất theo ca, bảo đảm rằng trên chiến trường đẫm máu chỉ cách đó vài dãy nhà, Bakhmut vẫn trụ vững.
2. Nga tiết lộ thông điệp đơn giản được gửi từ Mỹ
Hôm 30 Tháng Giêng, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Blinken đã có chuyến công du tới Cairo, thủ đô Ai Cập, nơi ông có cuộc gặp gỡ với tổng thống Abdel Fattah al-Sisi và Ngoại trưởng Sameh Shoukry. Shoukry cho biết ông ta sắp có cuộc gặp gỡ với Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov tại Mạc Tư Khoa. Vì thế, Ngoại trưởng Blinken đã nhờ ông Shoukry gởi một thông điệp đến Ngoại trưởng Nga. Thông điệp ấy nói gì?
Tờ Newsweek có bài tường trình nhan đề “Russia Reveals Simple Message Sent From U.S.”, nghĩa là “Nga tiết lộ thông điệp đơn giản được gửi từ Mỹ”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Lan Vy.
Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov hôm thứ Ba cho biết ông đã nhận được một thông điệp từ Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken nói rằng Nga phải “chấm dứt” cuộc chiến ở Ukraine.
Ông Lavrov cho biết thông điệp được Bộ trưởng Ngoại giao Ai Cập Sameh Shoukry gửi cho ông. Ngoại trưởng Blinken gần đây đã gặp Shoukry khi đến thăm thủ đô Cairo của Ai Cập trước khi Shoukry tới Mạc Tư Khoa để hội đàm với ông Lavrov và các quan chức Nga khác.
Trong phát biểu sau cuộc gặp với Shoukry, ông Lavrov nói rằng Nga sẵn sàng đón nhận một “đề xuất nghiêm túc” từ Mỹ “nhằm giải quyết tình hình hiện tại” ở Ukraine, theo hãng tin RT do nhà nước Nga kiểm soát. Tuy nhiên, ông Lavrov cho biết thông điệp của Blinken không có đề xuất nào nghiêm túc như vậy.
Theo TASS, một kênh truyền thông khác do Điện Cẩm Linh kiểm soát, ông Lavrov cho biết thông điệp của Blinken nói rằng “Nga phải đình chiến từ khắc, rút quân, và rồi mọi thứ sẽ ổn.”
“Blinken đã bỏ sót điều gì đó,” ông Lavrov tiếp tục trước khi khẳng định các mục tiêu của Mỹ và các đồng minh phương Tây của Ukraine đã được Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg nêu rõ hơn hôm thứ Hai trong chuyến thăm Hán Thành, thủ đô Hàn Quốc.
“Ông Stoltenberg đã nói trong một bài phát biểu của mình rằng Nga phải thua, phải bị đánh bại và phương Tây không thể để Ukraine thua, bởi vì trong trường hợp đó, ông lập luận, phương Tây sẽ thua và cả thế giới sẽ thua,” Ngoại trưởng Lavrov nói.
“Mọi thứ ở đây khá rõ ràng. Nó hoàn toàn không phải về Ukraine,” ông Lavrov nói. “Chế độ Kyiv, không có độc lập, thực hiện ý chí của chủ quyền Hoa Kỳ và phần còn lại của phương Tây, mà Washington đã khuất phục được và sẽ không cho phép bất kỳ sự kiện nào trên trường quốc tế có thể gây nghi vấn bằng cách nào đó tuyên bố bá quyền của Hoa Kỳ trong thế giới hiện đại.”
Trong bài phát biểu trước công chúng ở Hán Thành, ông Stoltenberg nói rằng điều “cực kỳ quan trọng” là Nga không thể thắng trong cuộc chiến. Ông nói rằng một chiến thắng của lực lượng của Tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ có hại cho Ukraine và gửi một thông điệp nguy hiểm tới các nhà lãnh đạo độc tài như Chủ tịch Tập Cận Bình của Trung Quốc “rằng họ có thể đạt được những gì họ muốn thông qua việc sử dụng vũ lực.”
Ông Stoltenberg cũng kêu gọi Hàn Quốc cung cấp vũ khí cho Ukraine bất chấp việc nước này có luật cấm cung cấp vũ khí cho các quốc gia có xung đột.
Kể từ khi Nga xâm lược Ukraine vào ngày 24 tháng 2 vừa qua, các quan chức Điện Cẩm Linh đã cố gắng liên kết NATO và phương Tây với cuộc chiến. Vào tháng 12, ông Lavrov nói với một đài truyền hình Nga rằng “tập thể phương Tây, đứng đầu là cường quốc hạt nhân Hoa Kỳ đang gây chiến với chúng ta.”
Khi được Newsweek liên hệ để bình luận về tin nhắn mà ông Lavrov nói rằng ông đã nhận được từ Blinken, một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Mỹ đã trả lời bằng một tuyên bố.
“Ngoại trưởng đã có một thông điệp nhất quán cho người Nga, thông điệp mà ông ấy đã đưa ra trước công chúng và trong vòng riêng tư. Bổn phận của Điện Cẩm Linh là chấm dứt hành động gây hấn và rút quân khỏi lãnh thổ Ukraine để tiến tới một nền hòa bình công bằng và lâu dài. Thông điệp mà ông ấy truyền tải tới Ngoại trưởng Shoukry cũng không khác gì.”
Newsweek đã liên hệ với Bộ Ngoại giao Nga để bình luận.
3. Mỹ cáo buộc Nga vi phạm hiệp ước kiểm soát vũ khí hạt nhân khi không cho phép thanh tra
Phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết Nga đang vi phạm thỏa thuận kiểm soát vũ khí hạt nhân quan trọng với Mỹ và tiếp tục từ chối cho phép phái đoàn Mỹ thanh tra các cơ sở hạt nhân của nước này.
“Nga không tuân thủ nghĩa vụ của mình theo Hiệp ước New START trong việc tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động thanh tra trên lãnh thổ của mình. Việc Nga từ chối tạo điều kiện cho các hoạt động thanh tra ngăn cản Mỹ thực hiện các quyền quan trọng theo hiệp ước và đe dọa khả năng kiểm soát vũ khí hạt nhân giữa Mỹ và Nga”
Phát ngôn nhân nói thêm: “Nga cũng đã không tuân thủ nghĩa vụ của Hiệp ước New START về việc triệu tập một phiên họp của Ủy ban tư vấn song phương theo thời gian quy định của hiệp ước”.
Theo hiệp ước New START - thỏa thuận duy nhất còn lại điều chỉnh hai kho vũ khí hạt nhân lớn nhất thế giới - Washington và Mạc Tư Khoa được phép tiến hành thanh tra các cơ sở vũ khí của nhau, nhưng do đại dịch Covid-19, các cuộc thanh sát đã bị tạm dừng kể từ năm 2020.
Một phiên họp của Ủy ban Tư vấn Song phương về hiệp ước dự kiến sẽ họp ở Ai Cập vào cuối tháng 11 nhưng đột ngột bị hủy bỏ. Hoa Kỳ đã đổ lỗi cho Nga về sự trì hoãn này. Phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao nói rằng quyết định này được đưa ra “đơn phương” bởi Nga.
Hiệp ước đặt ra giới hạn về số lượng vũ khí hạt nhân tầm xa được triển khai mà cả Mỹ và Nga có thể sở hữu. Lần cuối cùng nó được gia hạn vào đầu năm 2021 trong 5 năm, nghĩa là hai bên sẽ cần sớm bắt đầu đàm phán về một thỏa thuận kiểm soát vũ khí khác.
Bộ Ngoại giao cho biết Nga có thể trở lại tuân thủ đầy đủ, nếu họ “cho phép các hoạt động thanh tra trên lãnh thổ của mình, giống như đã làm trong nhiều năm theo Hiệp ước START mới” và cũng lên lịch cho một phiên họp của ủy ban.
Hôm thứ Hai, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov cho biết yếu tố cuối cùng còn lại của hiệp ước kiểm soát vũ khí hạt nhân song phương với Hoa Kỳ có thể hết hạn sau ba năm mà không có sự thay thế.
Khi được hỏi liệu Mạc Tư Khoa có thể hình dung việc không có thỏa thuận kiểm soát vũ khí hạt nhân giữa hai quốc gia khi việc gia hạn Hiệp ước START mới năm 2011 kết thúc sau năm 2026 hay không, ông Ryabkov nói với hãng thông tấn nhà nước Nga RIA Novosti hôm thứ Hai: “Điều này rất có thể xảy ra.”
Tuyên bố được đưa ra trong bối cảnh Nga vẫn tiếp tục cuộc chiến ở Ukraine. Tổng thống Nga Vladimir Putin hồi tháng 12 thừa nhận rằng cuộc xung đột “sẽ diễn ra trong một thời gian”, đồng thời cảnh báo về mối đe dọa chiến tranh hạt nhân “ngày càng tăng”. Và không loại trừ khả năng sử dụng vũ khí hạt nhân lần đầu, Putin cho biết ông coi kho vũ khí hạt nhân của Nga là một biện pháp răn đe hơn là khiêu khích.
4. Người Nga đào hào xung quanh sân bay Berdiansk - Fedorov
Quân đội Nga đang xây dựng “các tuyến phòng thủ” và xây dựng các công trình phòng thủ xung quanh sân bay Berdiansk.
“Đã có các công trình kiên cố xung quanh Melitopol - từ hướng Berdiansk, Vasylivka và vùng Kherson. Trong những tuần gần đây, quân xâm lược đã đào hào và dựng 'răng rồng' xung quanh sân bay Berdiansk, cách tiền tuyến 100 km.”
Theo Fedorov, quân xâm lược Nga đang tìm kiếm những người ở Crimea tạm thời bị xâm lược để xây dựng các tuyến phòng thủ.
Các hình ảnh của Planet Labs, do hãng tin Defense Express công bố, cho thấy quân xâm lược Nga từ lâu đã biến sân bay bỏ hoang thành căn cứ cho máy bay trực thăng.
Một hoạt động cực kỳ quan trọng khác của đối phương đã được chú ý trong quá trình phân tích các hình ảnh: việc biến sân bay thành một nút phòng thủ với việc tạo ra một vành đai công sự chính thức.
Theo báo cáo, toàn bộ sân bay dọc theo chu vi 15 km có các tuyến phòng thủ bao gồm các chiến hào và các vị trí trú ẩn cho các binh sĩ và thiết bị. Hơn nữa, các công sự chống tăng, cái gọi là “kim tự tháp của Wagner”, được lắp đặt phía trước chiến hào.
5. Ba Lan thảo luận về việc cung cấp máy bay phản lực F-16 cho Ukraine với các đối tác NATO
Các nhà chức trách nước này đang thảo luận về vấn đề Ba Lan cung cấp máy bay phản lực F-16 cho Ukraine với các đồng minh NATO. Warsaw không tiết lộ công khai các chi tiết về hỗ trợ an ninh cho Ukraine.
Bộ trưởng Ngoại giao Ba Lan Zbigniew Rau cho biết điều này tại cuộc họp báo chung với ngoại trưởng các nước vùng Baltic ở Riga, khi trả lời câu hỏi về việc Ba Lan cung cấp máy bay phản lực F-16 cho Ukraine.
Như bộ trưởng Ba Lan đã lưu ý, tất cả các nguồn cung cấp của Ba Lan cho Ukraine được thực hiện “với sự phối hợp và thỏa thuận chặt chẽ với các đồng minh NATO”.
“Như các bạn đã biết, vấn đề máy bay đang được thảo luận với các đối tác của chúng ta,” Rau nhấn mạnh.
Ông lưu ý rằng chính phủ Ba Lan không tiết lộ công khai chi tiết về các vấn đề nhạy cảm như chủng loại và số lượng vũ khí, thiết bị và đạn dược được gửi đến Ukraine.
Tuy nhiên, ông lưu ý rằng Ba Lan sẵn lòng giúp người Ukraine bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của đất nước họ theo Hiến chương Liên Hiệp Quốc.
Ông Rau cho biết thêm Ba Lan sẽ tổ chức cung cấp xe tăng chiến đấu cho Ukraine. Quyết định này đã được chính phủ Ba Lan công bố cách đây vài tuần.
Như đã đưa tin, một ngày trước đó, Thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki cho biết nếu quyết định gửi chiến binh F-16 tới Ukraine được đưa ra, Ba Lan sẽ hành động “phối hợp đầy đủ” với các đồng minh của mình.
Ukraine tìm cách mua các chiến đấu cơ hiện đại - F-16 hoặc F-15 của Không quân Hoa Kỳ hoặc các loại tương tự ở Âu Châu như German Tornado hoặc Gripen của Thụy Điển - để thay thế máy bay thời Liên Xô.
Mới đây, chính quyền Ba Lan đã thông báo chuyển giao một đại đội xe tăng Leopard 2, tức là 14 chiếc, và 60 xe tăng hiện đại hóa, trong đó có 30 chiếc PT-91 Twardy, cho Ukraine.
6. Điệp viên hàng đầu tin rằng quân đội Ukraine tiến vào Crimea không kích hoạt cuộc tấn công hạt nhân
Người đứng đầu Tổng cục Tình báo Bộ Quốc phòng Ukraine, Kyrylo Budanov, đã bác bỏ giả định rằng việc các lực lượng Ukraine tiến vào Crimea sẽ kích động Tổng thống Nga Vladimir Putin triển khai vũ khí hạt nhân chống lại Ukraine.
Thiếu Tướng Budanov đã đưa ra lập trường trên với tờ The Washington Post.
“Đây không phải là sự thật. Và Crimea sẽ được trả lại cho chúng tôi. Tôi sẽ nói cho các bạn biết thêm: Mọi chuyện bắt đầu ở Crimea vào năm 2014, và tất cả sẽ kết thúc ở đó,” Budanov nói khi trả lời câu hỏi của một nhà báo về việc liệu Nga có thể tấn công Ukraine bằng vũ khí hạt nhân hay không nếu quân đội nước này tiến vào Crimea tạm thời bị xâm lược.
“Đó là một chiến thuật gây sợ hãi,” anh nói thêm.
“Nga là một đất nước mà bạn có thể mong đợi rất nhiều thứ ngoại trừ sự ngu xuẩn hoàn toàn. Xin lỗi phải nói như thế, nhưng nó sẽ không xảy ra. Thực hiện một cuộc tấn công hạt nhân sẽ dẫn đến không chỉ thất bại quân sự cho Nga mà còn dẫn đến sự sụp đổ của nước Nga. Và họ biết rất rõ điều này, họ không ngu đâu” Budanov nói.
Người đứng đầu cơ quan tình báo quốc phòng cũng lưu ý rằng “chúng ta phải làm mọi thứ để bảo đảm rằng Crimea sẽ trở về nhà vào mùa hè.”
Như đã đưa tin, cựu chỉ huy EUCOM của Mỹ, Tướng Mark Hertling, bày tỏ tin tưởng rằng Ukraine có khả năng giành chiến thắng trong cuộc chiến và giành lại tất cả các vùng lãnh thổ bị Nga tạm thời xâm lược, bao gồm cả Crimea.
7. Người Ukraine dường như không nản lòng trước sự miễn cưỡng từ các đồng minh trong việc gửi chiến đấu cơ
Các quan chức hàng đầu của Ukraine trong những ngày gần đây đã leo thang chiến dịch vận động hành lang công khai để mua chiến đấu cơ F-16 do Mỹ sản xuất, cho rằng họ cần chúng khẩn cấp để phòng thủ trước các cuộc tấn công bằng hỏa tiễn và máy bay không người lái của Nga.
Tuy nhiên, nỗ lực đó vấp phải sự hoài nghi của các quan chức Mỹ và đồng minh, những người cho rằng các máy bay phản lực sẽ không thực tế, vì chúng cần được huấn luyện kỹ càng và vì Nga có hệ thống phòng không rộng lớn có thể dễ dàng bắn hạ chúng.
Điều khó hiểu hơn đối với các quan chức Mỹ là tại sao Ukraine lại công khai yêu cầu mua F-16 như vậy, trong khi về mặt riêng tư, loại máy bay phản lực này hiếm khi được đề cập ở trên cùng trong danh sách vũ khí mong muốn của Ukraine.
Hôm thứ Hai, khi được hỏi liệu Mỹ có cung cấp F-16 cho Ukraine hay không, Tổng thống Joe Biden đã trả lời thẳng thừng là “không”. Khi được hỏi hôm thứ Ba, liệu ông có kế hoạch nói chuyện với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy hay không trong bối cảnh Ukraine hô hào viện trợ máy bay phản lực F-16, Biden nói, “Chúng tôi sẽ nói chuyện.”
Sự thúc đẩy công khai mới của Ukraine đối với các máy bay, mà hôm thứ Ba ngoại trưởng Ukraine đã công khai mô tả là một “ưu tiên”, dường như được thúc đẩy phần lớn bởi niềm tin ở Kyiv rằng với đủ áp lực dư luận, người Ukraine cuối cùng có thể bảo đảm các hệ thống vũ khí từng được coi là đường dây đỏ phía tây.
Cho đến nay, sự kiên trì của Ukraine đã được đền đáp và người Ukraine dường như không nản lòng trước sự miễn cưỡng của các đồng minh trong việc gửi F-16.
“Điều không thể hôm nay hoàn toàn có thể xảy ra vào ngày mai”, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Oleksii Reznikov nói với NPR hôm thứ Ba.
8. Cập nhật mới nhất của Tình báo Quốc phòng về tình hình ở Ukraine - ngày 1 tháng 2
Trong bản tin tình báo mới nhất, Cục Tình Báo Bộ Quốc Phòng Anh cho biết như sau:
Trong những ngày gần đây, một số vụ pháo kích dữ dội nhất trong cuộc xung đột có thể đã diễn ra dọc theo sông Dnipro ở miền nam Ukraine. Điều này bao gồm việc Nga tiếp tục pháo kích vào thành phố Kherson bằng pháo bắn từ phía đông của dòng sông.
Vào ngày 29 Tháng Giêng, chính quyền địa phương báo cáo thêm ba thường dân thiệt mạng ở Kherson, trong khi hai tàu thuộc sở hữu nước ngoài neo đậu trên sông bị hư hại, làm chảy dầu ra ngoài.
Kherson vẫn là thành phố lớn của Ukraine bị pháo kích thường xuyên nhất bên ngoài Donbas. Cơ sở lý luận chính xác của Nga cho việc chi tiêu thả dàn kho đạn dược đang căng thẳng của mình ở đây là không rõ ràng. Tuy nhiên, các chỉ huy có khả năng một phần nhằm mục đích làm suy giảm tinh thần người dân và ngăn chặn bất kỳ cuộc phản công nào của Ukraine qua sông Dnipro.