Lúc 10h sáng thứ Sáu 17 tháng 2, Đức Thánh Cha đã chủ tọa công nghị Hồng Y ngoại thường trong ngày đầu tiên gọi là “ngày suy tư và cầu nguyện của Hồng y đoàn” về đề tài: “Loan báo Tin Mừng ngày nay, truyền giáo cho dân ngoại và tái truyền giảng Tin Mừng”.

Cùng tham dự với Đức Thánh Cha tại Hội trường Thượng Hội Đồng Giám Mục thế giới ở nội thành Vatican, có 111 Hồng Y từ các nơi tựu về và 22 tiến chức Hồng Y, tổng cộng là 133 vị. Tính chung cả 22 vị Tân Hồng Y thì tổng cộng có 210 vị Hồng Y trong Giáo Hội Công Giáo. Một số vị Hồng Y trong đó có Đức Hồng Y Gioan Baotixita Phạm Minh Mẫn của tổng giáo phận Sàigòn đã không về dự Công Nghị Tấn Phong Hồng Y lần này phần lớn vì lý do sức khoẻ.

Ngày Suy Tư và cầu nguyện đã bắt đầu với kinh giờ Ba, tiếp đến là lời chào mừng của Đức Hồng Y Angelo Sodano, Niên trưởng Hồng Y đoàn.

Với sự bổ sung của 22 tân Hồng Y, tổng cộng sẽ có 125 vị Hồng Y có quyền bầu Giáo Hoàng. Các ngài đến từ 51 quốc gia trên thế giới.

Hơn một nửa số các vị Hồng Y, tức là 67 vị thuộc châu Âu. 22 vị từ Nam Mỹ, 15 vị từ Hoa Kỳ, 11 vị thuộc châu Phi, chín vị từ châu Á và một vị thuộc Châu Đại Dương.

Đất nước có nhiều vị Hồng Y nhất là nước Ý, với 30 vị. Tiếp đến là Hoa Kỳ với 12 vị. Đức và Brazil có sáu vị Hồng Y. Tây Ban Nha có năm vị, trong khi Pháp, Ba Lan, Ấn Độ và Mexico mỗi nước có bốn vị. 50 Hồng Y còn lại là thuộc các quốc gia khác nhau.

Sáu mươi hai trong số các vị Hồng Y đã được tấn phong bởi Chân Phước Giáo Hoàng Gioan Phaolô II . Sáu mươi ba vị đã được tấn phong bởi Đức Giáo Hoàng Bênêđíctô thứ 16 trong bốn Công Nghị Tấn Phong Hồng Y được tổ chức từ năm 2006 đến nay.

Trong phiên họp thứ nhất, Đức Hồng Y tân cử Timothy Dolan, là Tổng Giám Mục New York, đã thuyết trình dẫn nhập, gợi ý cho sự trao đổi của các Hồng Y. Ngài nhấn mạnh đến sự kiện là sứ mạng truyền giáo đã trở thành điểm trung tâm và nòng cốt trong đời sống của mỗi Giáo Hội địa phương và mỗi tín hữu. Ngoài ra, không hề có sự đối nghịch giữa việc truyền giáo cho dân ngoại và việc tái truyền giảng Tin Mừng. Việc tái truyền giảng Tin Mừng tạo nên những thừa sai nhiệt thành, và những người dấn thân trong công cuộc truyền giáo phải để cho mình liên tục được phúc âm hóa”.

Đức Hồng Y Dolan đã dành phần lớn bài gợi ý để nói về một thách đố rất lớn đối với việc truyền giáo cho dân ngoại cũng như việc tái truyền giảng Tin Mừng, đó là trào lưu tục hóa, một trào lưu đang lan tràn trong mọi khía cạnh của đời sống thường nhật và tạo nên một não trạng trong đó Thiên Chúa vắng bóng, trong toàn thể hoặc một phần của đời sống và tâm thức con người.

Tiếp đến đã có 7 Hồng Y lên tiếng phát biểu và phiên họp thứ nhất đã kết thúc với Kinh Truyền Tin.

Ban chiều các Hồng Y đã họp lại với Đức Thánh Cha từ lúc 5 giờ và tiếp tục nghe các Hồng y lên tiếng chia sẻ.

Sáng thứ Bẩy 18 tháng 2, Đức Thánh Cha đã cử hành nghi thức đón nhận vào Hồng Y Đoàn 22 tiến chức Hồng Y. Bên trong đền thờ Thánh Phêrô đông nghẹt người, do đó, một số đông đảo các tín hữu đã phải đứng bên ngoài quảng trường Thánh Phêrô theo dõi diễn biến buổi lễ qua các màn hình khổng lồ.

Đây là lần đầu tiên Tòa Thánh áp dụng nghi thức tấn phong Hồng Y mới giản lược hơn các lần tấn phong Hồng Y trong các thập niên vừa qua.

Theo Phòng Nghi Lễ Phủ Giáo Hoàng, các lời nguyện đã được thay đổi trong đó nhấn mạnh đến những năng quyền Chúa đã ban cho Giáo Hội, cách riêng là cho Đấng Kế Vị Thánh Phêrô. Đặc biệt, Đức Thánh Cha đã đọc một lời nguyện cho chính ngài như sau:

Chúng ta hãy cầu nguyện. Lạy Chúa là Thiên Chúa, Cha của vinh quang, nguồn gốc của mọi điều thiện hảo, Đấng không ngừng làm phong phú Giáo Hội trên khắp thế giới với một sự dư dật các ân sủng, và với lòng từ ái còn lớn hơn nữa trên Ngai Tòa của Thánh Phêrô Tông Đồ, mà Ngài đã thiết lập vượt trỗi trên tất cả những chức vụ khác: với sự quan phòng của Chúa xin ban cho con là người tôi tớ Chúa đây, có thể thực hiện một cách khôn ngoan chức vụ Ngài ủy thác cho con, trong niềm tin kiên vững rằng Chúa sẽ ban cho Giáo Hội phổ quát của Ngài tất cả những điều Chúa đã hứa.

Trước khi trao mũ đỏ, chiếc nhẫn và tước hiệu liên kết với một nhà thờ trong giáo phận Rôma hoặc một giáo phận phụ cận, Đức Thánh Cha đã chia sẻ Tin Mừng Thánh Máccô đoạn 10 từ câu 32 đến câu 45 trong đó hai tông đồ Gioan và Giacôbê đã xin Chúa Giêsu cho ngôi bên trái và bên phải ngai tòa của Ngài trên thiên quốc.

"Từ yêu cầu này, hai vị tông đồ Giacôbê và Gioan đã cho thấy là họ không hiểu được luận lý của cuộc sống mà Chúa Giêsu đã nêu gương, đó là luận lý mà theo lời Thầy Chí Thánh, phải đặc trưng cho các môn đệ trong tinh thần và hành động. Không chỉ có hai người con ông Dêbêđê sai lầm, vì như vị Thánh Sử kể lại, luận lý sai lầm ấy cũng lan đến "mười" tông đồ là những người "bắt đầu bất bình với Giacôbê và Gioan ". Họ phẫn nộ, bởi vì thực không dễ gì để bước vào luận lý của Tin Mừng, và chối bỏ đi quyền lực và vinh quang. "

Đức Thánh Cha nhấn mạnh rằng, “Các vị tân Hồng Y được ủy thác sứ vụ yêu thương: tình yêu đối với Thiên Chúa, tình yêu đối với Giáo Hội của Người, một tình yêu tuyệt đối và vô điều kiện cho anh chị em của mình, thậm chí đến mức đổ máu, nếu cần thiết, như khẩu hiệu được ghi trên mũ của họ và màu sắc trên áo choàng của họ ".

Sau bài huấn dụ, Đức Thánh Cha bắt đầu nghi thức tấn phong Hồng y. Ngài nhắc nhở các tân hồng y: “Mang phẩm phục màu đỏ, các vị Hồng Y phải là những chứng nhân can trường của Chúa Kitô và Phúc Âm của Ngài tại thành Roma cũng như tại những nơi xa xăm nhất.”

Tiếp đó, Đức Thánh Cha đã tuyên bố như sau:

“Vì vậy với quyền của Thiên Chúa toàn năng, của các thánh Tông Đồ Phêrô Phaolô và quyền của chúng tôi, chúng tôi tấn phong và long trọng tuyên bố các anh em chúng tôi sau đây là Hồng Y của Giáo Hội Rôma.”

Rồi ngài lần lượt xướng tên 22 Hồng Y, trong đó có 10 vị thuộc các cơ quan trung ương Tòa Thánh, phần còn lại gồm các Tổng Giám Mục, và Giám Mục cai quản các giáo phận trên thế giới và 3 vị lão thành đã dầy công phục vụ Giáo Hội. Ngài cũng ấn định 13 vị tân Hồng y thuộc đẳng phó tế, trong số này có 10 vị thuộc các cơ quan trung ương Tòa Thánh. 9 vị còn lại là các Hồng y thuộc đẳng Linh Mục. Các vị là những người đang coi sóc các giáo phận ở các nơi.

Danh sách các vị được tấn phong gồm có:

Đức Tổng Giám Mục Fernando Filoni, Tổng Trưởng Bộ Truyền Giảng Tin Mừng cho các dân tộc.
Đức Tổng Giám Mục Manuel Monteiro de Castro, Chánh Tòa Ân Giải Tối Cao.
Đức Tổng Giám Mục Santos Abril y Castello, Linh mục trưởng Đền Thờ Đức Bà Cả.
Đức Tổng Giám Mục Antonio Maria Veglio, Chủ tịch Hội Đồng Giáo Hoàng về Chăm Sóc Mục Vụ cho người di dân và dân du mục.
Đức Tổng Giám Mục Giuseppe Bertello, Chủ tịch Ủy Ban Giáo Hoàng về Quốc Gia Thành Vatican và Việc Quản Trị Quốc Gia Thành Vatican.
Đức Tổng Giám Mục Francesco Coccopalmerio, Chủ tịch Hội Đồng Giáo Hoàng về Giải Thích Các Văn Bản Luật.
Đức Tổng Giám Mục Joao Braz de Aviz, Tổng trưởng Bộ Đời Sống Tận Hiến và các Hiệp Hội Đời Sống Tông Đồ.
Đức Tổng Giám Mục Edwin Frederick O'Brien, Trưởng đoàn Hiệp Sĩ Thánh Mộ tại Giêrusalem.
Đức Tổng Giám Mục Domenico Calcagno, Chánh văn phòng Quản Trị Tài Sản Tông Tòa.
Đức Tổng Giám Mục Giuseppe Versaldi, Chánh văn phòng Kinh Tế Sự Vụ của Tòa Thánh.
Đức Tổng Giám Mục George Alencherry của Giáo Hội Công Giáo nghi lễ Syro-Malabars, Ấn Độ.
Đức Tổng Giám Mục Thomas Christopher Collins của tổng giáo phận Toronto, Canada.
Đức Tổng Giám Mục Dominik Jaroslav Duka của tổng giáo phận Prague, Cộng Hòa Tiệp.
Đức Tổng Giám Mục Willem Jacobus Eijk của tổng giáo phận Utrecht, Hòa Lan.
Đức Tổng Giám Mục Giuseppe Betori của tổng giáo phận Florence, Ý Đại Lợi.
Đức Tổng Giám Mục Timothy Michael Dolan của tổng giáo phận New York, Hoa Kỳ
Đức Tổng Giám Mục Rainer Maria Woelki /vu: el ki/ của tổng giáo phận Berlin, Đức.
Đức Giám Mục Gioan Thang Hán của giáo phận Hương Cảng.

Đức Thánh Cha cũng tấn phong Hồng Y cho 4 vị đã trên 80 tuổi, tức là không còn quyền bầu Giáo Hoàng. Đó là

Đức Tổng Giám Mục Trưởng Lucian Muresan của tổng giáo phận Fagaras và Alba Julia của Công Giáo Rumani.
Cha. Julien Ries, linh mục giáo phận Namur và là giáo sư danh dự môn giáo sử tại Đại Học Leuven, Bỉ.
Cha Prosper Grech, giáo sư danh dự của một số Đại Học tại Rôma.
Cha Karl Josef Becker, linh mục dòng Tên giáo sư danh dự Đại Học Giáo Hoàng Gregorian.

Tiếp đến, các tiến chức Hồng Y đã tuyên xưng đức tin và tuyên thệ trung thành với Chúa Kitô và Tin Mừng của Chúa, luôn luôn tuân phục Tòa Thánh và Thánh Phêrô thể hiện cụ thể nơi Đức Thánh Cha Bênêđíctô thứ 16 và các đấng kế vị ngài được bầu lên hợp pháp; luôn bảo tồn bằng lời nói và hành động tình hiệp thông với Giáo Hội Công Giáo.

Các vị đã quỳ trước Đức Thánh Cha để được trao mũ đỏ và nhẫn.Trên mặt nhẫn có hình hai Thánh Phêrô và Phaolô, mô phỏng theo bức tượng của các ngài trước đền thờ. Giữa hai vị Thánh, có một ngôi sao tám cánh, là một biểu trưng về Đức Trinh Nữ Maria với tước hiệu Đức Mẹ là Ngôi Sao Sáng. Phía dưới mặt nhẫn là huy hiệu của Đức Giáo Hoàng Bênêđíctô thứ 16.

Trước khi kết thúc buổi lễ, Đức Thánh Cha Bênêđíctô thứ 16 đã tuyên bố chuẩn y án phong thánh cho bảy vị chân phước theo thỉnh nguyện của Đức Hồng Y Antonio Amato, Tổng Trưởng Bộ Phong Thánh.

Đức Thánh Cha Bênêđíctô thứ 16 đã cử hành Thánh Lễ Sáng Chúa Nhật 19 tháng 2 nhân Lễ Kính Ngai Tòa Thánh Phêrô cùng với Hồng Y Đoàn, trong số đó có 22 vị Hồng Y mới được tấn phong hôm thứ Bẩy.

Trước thánh lễ, Đức Hồng Y Fernando Filoni,Tổng Trưởng Bộ Truyền Giảng Tin Mừng cho Các Dân Tộc, đã đọc diễn từ bày tỏ lòng biết ơn đối với Đức Thánh Cha thay mặt cho 22 vị vừa được tấn phong một ngày trước đó.

Trong bài giảng lễ, Đức Thánh Cha đã giải thích ý nghĩa của cụm từ “đá tảng của đức tin”, mà Chúa Kitô đã ban cho thánh tông đồ Phêrô. Ngài nhấn mạnh rằng tất cả mọi thứ trong Giáo Hội phụ thuộc nơi đức tin. Các bí tích, phụng vụ, sứ vụ truyền giáo, các hoạt động từ thiện, kỷ cương, thẩm quyền vân vân đều phụ thuộc vào đức tin. Đó là một đức tin ràng buộc với yêu thương vì đức tin ích kỷ chỉ là một thứ đức tin phù phiếm, không có thật. Ngài nhận xét là đức tin của Giáo Hội như là cửa sổ nơi Thiên Chúa đến với con người và ngang qua Giáo Hội con người hướng về Thiên Chúa. Giáo Hội không tồn tại cho chính mình, Giáo Hội không phải là cùng đích, nhưng Giáo Hội phải hướng lên trên đến những thực thể siêu việt hơn.

Đức Thánh Cha cũng đã tập trung vào vai trò của các "trưởng lão" của Giáo Hội. Ngài mời gọi các vị trở nên những "mục tử nhiệt thành, quan tâm đến đàn chiên của Chúa Kitô".

Nhân dịp lễ tấn phong Hồng Y, Tòa Thánh đã mở rộng cửa để các tín hữu có thể chúc mừng các vị tân Hồng Y trong một số hành lang đẹp nhất của Vatican. Trong hai tiếng đồng hồ, các vị Hồng Y đã có thể gặp gỡ các bạn bè cũ và cả những người xa lạ chưa từng quen biết đến chúc mừng các ngài.

Tám vị Hồng Y đã gặp gỡ các khách của mình tại Dinh Tông Tòa. Trong khi đó, mười bốn vị Hồng Y còn lại đã tiếp khách trong Đại Thính Đường Phaolô Đệ Lục, là nơi Đức Thánh Cha thường gặp gỡ các tín hữu trong buổi triều yết chung mỗi thứ Tư hàng tuần.