ĐTC đã dành buổi sáng ngày 23/9, ngày thứ Hai trong cuộc viếng thăm của ngài tại Đức, để viếng thăm thành phố Erfurt được coi là chiếc nôi của Giáo hội Tin Lành Luther ở Đức

Lúc 10h45, ngài đã đến phi trường Erfurt. Ra đón Đức Thánh Cha tại châ thang máy bay là nữ thống đốc Christine Lieberknecht của tiểu bang Thüringen. Đây là lần đầu tiên ĐGH đến thăm vùng đất Đông Đức từ khi bức tường Berlin sụp đổ.

Trong cuộc hội kiến sau đó, bà Christine Lieberknecht đã giới thiệu một vài nét về Erfurt và những đề án cho tương lai.

Thành phố Erfurt cách Berlin 200 cây số và hiện có 200 ngàn dân cư. Đây cũng là thủ phủ của bang Thueringen. Giáo phận Erfurt có 156 ngàn dân cư, tức là 7% trên tổng số gần 2 triệu 250 ngàn dân.

Sau khi được chính quyền và giáo quyền địa phương tiếp đón, cũng như viếng thăm Nhà thờ chính tòa Erfurt, ĐTC đã đến Tu viện thánh Augustino nơi Martin Luther đã sinh sống, hoạt động và ở lại đây cho đến năm 1511, trước khi bị vạ tuyệt thông vào năm 1521 và ly khai với Công Giáo. Ngày nay tu viện này là diễn ra các cuộc gặp gỡ quốc tế. Khuôn viên của tu viện trong mùa hè được dùng làm nơi hòa nhạc và văn nghệ.

Tại tu viện vào lúc quá 12 giờ, ĐTC đã được mục sư Nikolaus Schneider, Chủ tịch Hội đồng các Giáo hội Tin Lành Đức và bà Chủ tịch Giáo hội Tin Lành bang Thueringen tiếp đón và dẫn vào Phòng hội để gặp gỡ 20 đại diện của các Giáo Hội Tin Lành. Giáo Hội này gồm 22 Giáo Hội Luther, Cải Cách, Hiệp nhất ở mỗi địa phương, đại diện cho hơn 24 triệu tín hữu Tin Lành toàn quốc, tương đương với 30% dân Đức.

Lên tiếng sau lời chào mừng của hai vị lãnh đạo Tin Lành, ĐTC đã gợi lại nơi Martin Luther đã sống, học hành và tu trì tại tu viện thánh Augustino ở thành phố Erfurt này.

Đức Thánh Cha nhấn mạnh:

Trong một cuộc đối thoại đại kết, chúng ta không nên nuối tiếc những gì là dị biệt và chia rẽ chúng ta, nhưng nên cám tạ Chúa vì tất cả những yếu tố giúp duy trì sự hiệp nhất giữa chúng ta vẫn tiếp tục được bảo toàn.

Đức tin của người Kitô hữu không dừng ở chỗ đánh giá những gì là thuận lợi và những gì là bất lợi. Một đức tin tự chế ra chẳng có giá trị gì. Đức tin không phải là điều gì chúng ta tự nghĩ ra ra bởi trí thông minh hay là do thỏa thuận với nhau. Đức tin là căn bản cho đời sống chúng ta. Sự hiệp nhất không triển nở từ những tính toán hơn thiệt nhưng đi vào chiều sâu mỗi lúc một hơn trong đức tin trong tư duy và trong đời sống của chúng ta.

ĐTC nói thêm rằng ”Một điều quan trọng nữa là Thiên Chúa, Thiên Chúa duy nhất, Đấng Sáng tạo trời đất, là điue khác với giả thuyết triết học về nguồn gốc vụ trụ. Vị Thiên Chúa này có một khuôn mặt và đã nói với chúng ta. Nơi con người, Đức Giêsu Kitô đã trở thành một người trong chúng ta, Ngài là Thiên Chúa thật vừa là người thật. Tư tưởng của Luther, toàn thể linh đạo của Luther hoàn toàn qui hướng về Chúa Kitô: ”Đối với Luther, những gì thăng tiến chính nghĩa Chúa Kitô” chính là tiêu chuẩn chủ yếu trong việc giải thích Kinh Thánh. Nhưng điều này giả thiết rằng Chúa Kitô là trung tâm đời sống tinh thần của chúng ta và việc yêu mến Chúa, sống với Chúa, hướng dẫn cuộc sống của chúng ta.”

Sau khi gặp gỡ và trao đổi với các vị đại diện Tin Lành Đức, ĐTC đã tiến vào nhà thờ cũ của Tu Viện thánh Augustinô để cùng với 300 người tại đây cử hành buổi cầu nguyện đại kết. Hiện diện trong dịp này cũng có tổng thống Chritian Wuff, bà thủ tướng Angela Merkel, vốn là con của một mục sư tin lành Luther, đông đảo các vị mục sư và tín hữu đại diện các Giáo hội Tin Lành Đức và hàng chục GM cũng như các em học sinh Công Giáo.

Buổi cầu nguyện đại kết được tiếp tục với các ý nguyện khác nhau do các đại diện của Công Giáo và Tin Lành xướng lên. Rồi mọi người đọc kinh Lạy Cha, trước khi vị Chủ tịch Hội đồng các Giáo Hội Tin Lành đọc lời chúc phúc của Aaron trong sách Dân Số (Ds 6,24-26) và ĐTC chúc lành cho mọi người.

Sau buổi cầu nguyện đại kết, Đức Thánh Cha đã đến Trung Tâm Hành Hương Đức Mẹ Etzelsbach bằng trực thăng từ phi trường Erfurt vào lúc 16h45.