LOS ANGELES – Cuối tuần qua từ chiều thứ Sáu tới hết ngày thứ Bảy (16-17/6/2006) các Thầy Phó tế Việt Nam và Á châu đã tham dự cuộc họp toàn quốc do Hội Phó Tế Quốc Gia Hoa Kỳ tổ chức tại khách sạn JJ Grand Hotel, Los Angeles.
Đây là lần đầu tiên các Phó tế Việt nam toàn quốc Hoa Kỳ đã tụ họp lại với nhau vừa tham dự Đại hội toàn quốc, vừa họp riêng để thành lập Tổ chức Phó Tế Việt Nam. Do vậy thành phần tham dự Việt Nam rất là đông đảo có tới 22 vị cộng thêm 10 phu nhân của các phó tế Việt Nam, tổng cộng 32 người. Họ đến từ Texas, New York, Illinois, Oregon, Pennsylvania, Missouri, Orange, Los Angeles, v.v...
Riêng với các Phó tế Á châu đây là lần họp toàn quốc thứ 4, và riêng các Phó tế Việt Nam đây là lần họp toàn quốc đầu tiên.
Mục đích của cuộc họp là thắt chặt tình thân ái, trao đổi kinh nghiệm và thiết lập hệ thống thông tin hữu hiệu cho nhau, đồng thời tìm cách phổ biến tin tức về vai trò Phó tế vĩnh viễn nơi các Cộng Đoàn Dân Chúa hầu giáo dân am hiểu về sứ vụ và trách nhiệm của các phó tế trong việc trợ giúp các linh mục trong công tác mục vụ của các ngài.
Về cuộc họp chung của các phó tế Á châu có bài thuyết trình của Phó tế Wiliam Ditewig là Chánh Văn phòng Phó tế quốc gia Hoa Kỳ trực thuộc Hội Đồng Giám mục Hoa Kỳ. Phó tế Ditewig đã chia sẽ kinh nghiệm, những thách đố và những áp dụng thực tế hầu vai trò của Phó tế được hữu dụng trong các giáo xứ. PT Ditewig đưa ra nhiều mô thức áp dụng và những kinh nghiệm cụ thể hầu các Phó tế Á châu có thể thi hành tốt đẹp và hữu dụng vai trò trọng trách của mình, trong đó nhấn mạnh nhất tới tinh thần “phục vụ” mà chính danh xưng Deacon (phó tế) đã định danh. Có rất nhiều lãnh vực mà các phó tế có thể thực hiện trong xứ đạo của mình, tùy vào khả năng, nhu cầu, kiến thức, sáng kiến và tích thích nghi trong công tác của mình.
Hiện nay tại Hoa Kỳ có trên 14,500 phó tế vĩnh viễn trong đó có chừng 300 vị gốc Á châu.
Trong số 300 vị người gốc Á châu hai sắc tộc có đông Phó tế nhất là Việt Nam và Đại Hàn, mỗi sắc dân này có chừng 50 vị phó tế, còn lại là các Phó tế thuộc Phi luật tân, Nhật, Ấn độ, Trung hoa, v.v...
Các Phó tế Việt Nam đã họp riêng với nhau trong 3 phiên họp để chia sẻ kinh nghiệm và nhất là tìm phương thức làm thế nào để giáo dân Việt Nam hiểu rõ về vai trò Phó tế và chấp nhận tính cách hiệu năng của việc mục vụ này.
Nhân dịp này, các Phó tế Việt Nam cũng đã đi tới quyết định thành lập một Tổ chức lâm thời Hội Phó Tế Việt Nam tại Hoa Kỳ và đã bầu Ban Chấp Hành gồm có:
Ước mong trong tương lai của Phó tế Việt Nam là chóng hoàn thành một bản Nội Qui để hướng dẫn các sinh hoạt chung của các thành viên, và cũng mong ước vai trò của các Phó tế sẽ được đề cao và trân trọng tại các Giáo xứ các Cộng đoàn hầu đẩy mạnh việc cổ động ơn kêu gọi, vì tiềm năng của sứ vụ mục vụ của Phó tế còn rất dồi dào tại Cộng Đồng Việt Nam tại Hoa Kỳ.
Nhân cuộc các Phó tế Việt Nam họp mặt, các vị khách sau đây đã đến thăm để khích lệ tinh thần và chia sẻ mối ưu tư về nhu cầu với các Phó tế, có Đức cha Mai thanh Lương (Orange), Đức ông Phạm Xuân Thắng (Virginia) và LM Trần Công Nghị (Los Angeles).
Đức cha Mai thanh Lương nhận định rằng Ngài ước ao làm thế nào sau này các Cộng Đoàn Việt Nam ở Hoa Kỳ những nơi nào có ít người không thể có linh mục Việt Nam phục vụ được thì ít nhất sự hiện diện của các Phó tế sẽ có thểy thay thế vai trò mục vụ này và mang lại sự ổn định cũng như đáp ứng nhu cầu mục vụ cần thiết đó. Ngài nói “Trong tương lai vai trò của các Phó tế rất là quan trọng đối với sinh hoạt của Cộng Đoàn Công giáo Việt Nam”.
Về phía Đức ông Phạm xuân Thắng, đức ông trình bày qua cho các tham dự viên biết về cơ cấu của tổ chức Liên đoàn CGVN tại Hoa Kỳ và kêu gọi sự tham gia tích cực của các Phó tế vào tổ chức, hy vọng trong tương lai chỗ đứng và sự phục vụ đa năng của các Phó tế Việt Nam sẽ là nguồn lực sống động cho các sinh hoạt tích cực của Liên Đoàn.
LM Trần Công Nghị đặt lại vấn đề danh xưng “Phó tế” và đưa ra ý kiến rằng “danh xưng này chưa được ‘chuẩn’ và không phản ánh được sứ vụ cũng như vai trò của các Phó tế, nên nhiều người Việt Nam vẫn còn mơ hồ về chức vụ của Phó tế. Và biết đâu đó cũng là lý do mà nhiều người chưa sẵn sáng chấp nhận một cách tích cực sự hiện diện của Phó tế tại các Cộng Đoàn Việt Nam”.
Nguyên ngữ “Diaconate, Deacon” cả trong ý nghĩa, trong căn bản Phú Âm và trong lịch sử Giáo hội đếu nhấn mạnh đến vai trò “Phục Vụ”, lo cho sinh hoạt của Cộng đoàn tín hữu tiên khởi, nhất là về mặt vật chất. Phải làm thế nào mà dnah xưng chức vụ này nói lên được ý nghĩa nêu trên mới đúng.
Trước Công Đồng Vatican II, người Việt dùng danh từ Deacon (Phó tế, hay còn gọi là Thầy Sáu) để chỉ các Phó tế Chuyển tiếp (Transitional Deacon) vị tân chức lãnh nhận chức Phó tế (Deacon) là giai đoạn chuyển tiếp trước khi lãnh chức Linh mục (chức Bảy). Và vai trò của chức Phó tế có nghĩa là đứng cạnh giúp các Linh mục khi ngài cử hành thánh lễ.
Nôm na gọi là cụ Sáu vì trong Giáo Hội trước đây có 7 chức thánh. Đếm từ dưới lên trên, chức Linh mục cao nhất và chức Phó tế là chức Sáu. Nay Giáo hội đã bỏ đi một số chức vụ như chức “Cắt tóc, chức gia nhập hàng Giáo sĩ) và một số chức vụ khác trước khi tiến tới chức Linh mục, nên danh xưng thầy Sáu cũng không còn mang ý nghĩa nào thực tiễn hay ý nghĩa cả.
Ngày nay Danh từ Phó tế Deacon dùng để chỉ các Phó tế vĩnh viễn (Permanent Deacon) tức là các Phó tế này chỉ lãnh chức Deacon cho suốt cuộc đời mình. Phó tế vĩnh viễn được tái lập lại sau Công đồng Vatican II.
Dĩ nhiên khi phải đặt một danh từ mới vừa bao gồm được ý nghĩa và nói lên được trách vụ của chức vụ này không phải là dễ dàng. Hẳn là cha ông ta trước đây khi đặt tên “Linh mục” chắc lúc đầu nghe cũng lạ tai, hay phía Tin lành đặt tên “Mục sư”, lúc đầu cũng không hiểu ý nghĩa và cần nhiều giải thích, và sau thời gian mới được chấp nhận. Nếu danh từ “Linh mục” là vị mục tử, người chăn chiên về tinh thần linh thiêng, hay người coi sóc linh hướng cho giáo dân, ngày nay đã đi vào sinh hoạt bình thường sinh hoạt và suy từ của người Việt Nam, cũng như danh từ “Mục sư” là sư phụ bậc thầy linh hướng, do vậy ta cũng phải mạnh dạn đặt một tên mới (ngay cả dùng danh từ Hán Việt...) nói lên được nội dung phục vụ của các Phó tế.
Chúng ta hãy mạnh dạn thử đưa ra danh từ này, tỉ dụ như “Linh Vụ?” (những người lo sự vụ nhưng cũng là linh thiêng) hay “Vụ Sư”, Thầy lo về các sự việc, v.v... Dĩ nhiên đây chỉ là ngẫu hứng đưa ra để bắt đầu một cuộc tìm kiếm, đóng góp bàn thảo, nêu lên vấn đề.
Dĩ nhiên trách nhiệm đặt danh xưng mới cho sứ phụ Phó tế là thuộc thẩm quyền Hội đồng Giám Mục Việt Nam. Tuy nhiên nếu có những ai góp được những ý tương hay danh xưng cho chức vụ này, nhất định sẽ được hoan hô và quan tâm hầu tìm ra một giải pháp tốt đẹp.
Trong cuộc nói truyện và chia sẻ kinh nghiệm với Pt Nguyễn văn Luận, người đã có công liên kết và cổ động cũng như điều động tổ chức lên cuộc Đại Hội Phó Tế cho Việt Nam này, Phó tế Luận nói: “thực ra vai trò Phó tế vẫn còn những trở ngại, không riêng gì người giáo dân Việt Nam chưa chấp nhận và chưa hiểu biết rõ về vai trò, mà ngay cả đa số các linh mục Việt Nam cũng chưa thẩm định đúng mức được sự hữu dụng của vai trò này. Do đó điều cần thiết làm sao mà các vị có trách nhiệm có gắng phổ biến thông tin chính xác và tích cực cho một định chế mà hiện nay Giáo Hội Hoa Kỳ rất trân trọng”.
Về vấn đề này, Đức cha Lương phát biểu rằng Liên Đoàn có thể là phương cách tốt nhất để phát huy và nêu lên nhu cầu cần thiết của Phó tế trong sinh hoạt mục vụ chung. Ngài nói: “Linh mục và giáo dân Việt nam nếu có được những thông tin chính xác cũng sẽ đánh tan đi được những định kiến cũ, và sẵn sành chấp nhận sự hữu dụng của vai trò Phó tế trong sinh hoạt Cộng Đoàn”.
Đức cha Lương đưa ra một thí dụ điển hình, Ngài kể cho nghe một câu truyện mới đây ngài làm lễ an táng cho Phó tế Phạm sĩ Hiệp vừa mới qua đời tại Orange. Trước đây giáo dân lúc đầu cũng không chấp nhận phó tế Hiệp một cách hăng hái, có khi còn có những trở ngại và thách đố khi Phó tế thi hành sứ vụ của mình trong Cộng đoàn Việt nam. Nhưng đến khi phó tế qua đời, trong đám tang nhiều giáo dân nhìn lại mới thấy được sự hy sinh đóng góp tích cực của vị Phó tế này... Nhiều người thương tiếc và ghi ơn công lao của thầy Hiệp trong việc dậy giáo lý, dậy các lớp Rước lễ, linh hướng, công tác thăm kẻ liệt, v.v... suốt 17 năm trời. Kể ra biết bao công lao và lòng quảng đại không những chỉ riêng Thày Hiệp mà còn cả gia đình của thầy đóng góp cho sự lớn mạnh thiêng liêng của Giáo xứ nơi Thầy phục vụ”
Phó tế Luận khi được hỏi về thách đố hiện tại của tập thể Phó tế Việt Nam tại Hoa Kỳ là gì? Thầy cho biết: “Hiện nay hầu hết sinh hoạt của Phó tế còn bị gò bó trong xứ đạo địa phương, chưa mở rộng hay móc nối với cấp giáo phận và cấp quốc gia. Thứ đến với Công Đoàn Việt Nam thì vẫn chưa được sử dụng hết khả năng, vì còn có những nghi kị hay những hiểu biết chưa chính xác về vai trò Phó tế”.
Được hỏi đâu là những ưu điểm mà một Phó tế người Việt có thể đóng góp cho Giáo Hội? Thầy Luận nêu ra rằng: thứ nhất phải có lòng đạo đức thực sự và tinh thần hăng say phục vụ; thứ đến biết vâng lời Cha Sở, thứ ba tinh thần khiêm nhường và sẵn sàng dấn thân trong những công tác của giáo xứ, về mục vụ, hội đoàn, bác ái, giáo lý, v.v...
Những công tác một Phó tế Việt Nam có thể hữu dụng nhất và được giáo xứ Hoa kỳ trân trọng nhất là Phó tế lo thăm viếng các bệnh nhân, thăm viện đưỡng lão, cộng tác trong mục vụ khi được nhờ đến.
Hỏi thầy Luận còn yếu tố nào khác mà thầy muốn chia sẻ cho sự thành công của vai trò Thầy Phó tế hay không?
Thầy mỉm cười và nói rằng “cuối cùng nhưng mà quan trọng” là các bà xã của các Thầy Phó tế phải biết đứng phía đằng sau. Đứng đằng sau không phải chỉ là hỗ trợ chồng mình về mọi mặt, nhưng “đứng đằng sau là biết khiêm tốn, đạo đức, biết đóng vai mờ nhạt chứ đừng bao giờ “show up”. Nếu các bà muốn huyênh hoang “lên lớp” là hỏng truyện ngay, nhất là khi hoạt động trong môi trường của người Việt Nam. Nếu gặp phải vấn đề này thì kể như thế là sẽ gạt hái thất bại 100%”.
 |
| Các Phó Tề Việt Nam tham dự Đại Hội toàn quốc Hoa Kỳ |
Riêng với các Phó tế Á châu đây là lần họp toàn quốc thứ 4, và riêng các Phó tế Việt Nam đây là lần họp toàn quốc đầu tiên.
Mục đích của cuộc họp là thắt chặt tình thân ái, trao đổi kinh nghiệm và thiết lập hệ thống thông tin hữu hiệu cho nhau, đồng thời tìm cách phổ biến tin tức về vai trò Phó tế vĩnh viễn nơi các Cộng Đoàn Dân Chúa hầu giáo dân am hiểu về sứ vụ và trách nhiệm của các phó tế trong việc trợ giúp các linh mục trong công tác mục vụ của các ngài.
Về cuộc họp chung của các phó tế Á châu có bài thuyết trình của Phó tế Wiliam Ditewig là Chánh Văn phòng Phó tế quốc gia Hoa Kỳ trực thuộc Hội Đồng Giám mục Hoa Kỳ. Phó tế Ditewig đã chia sẽ kinh nghiệm, những thách đố và những áp dụng thực tế hầu vai trò của Phó tế được hữu dụng trong các giáo xứ. PT Ditewig đưa ra nhiều mô thức áp dụng và những kinh nghiệm cụ thể hầu các Phó tế Á châu có thể thi hành tốt đẹp và hữu dụng vai trò trọng trách của mình, trong đó nhấn mạnh nhất tới tinh thần “phục vụ” mà chính danh xưng Deacon (phó tế) đã định danh. Có rất nhiều lãnh vực mà các phó tế có thể thực hiện trong xứ đạo của mình, tùy vào khả năng, nhu cầu, kiến thức, sáng kiến và tích thích nghi trong công tác của mình.
Hiện nay tại Hoa Kỳ có trên 14,500 phó tế vĩnh viễn trong đó có chừng 300 vị gốc Á châu.
Trong số 300 vị người gốc Á châu hai sắc tộc có đông Phó tế nhất là Việt Nam và Đại Hàn, mỗi sắc dân này có chừng 50 vị phó tế, còn lại là các Phó tế thuộc Phi luật tân, Nhật, Ấn độ, Trung hoa, v.v...
 |
| Ban tân Chấp Hành Phó Tế Việt Nam |
Nhân dịp này, các Phó tế Việt Nam cũng đã đi tới quyết định thành lập một Tổ chức lâm thời Hội Phó Tế Việt Nam tại Hoa Kỳ và đã bầu Ban Chấp Hành gồm có:
- Chủ tịch: Pt Nguyễn Ánh (Orange, CA)
- Phó CT: Pt nguyễn văn Đức (Chicago, IL)
- Thư ký: Pt Hoàng ngọc Qúi (Forth Worth, TX)
- Thủ qũi: Pt Nguyễn văn Phước (Los Angeles, CA)
Ước mong trong tương lai của Phó tế Việt Nam là chóng hoàn thành một bản Nội Qui để hướng dẫn các sinh hoạt chung của các thành viên, và cũng mong ước vai trò của các Phó tế sẽ được đề cao và trân trọng tại các Giáo xứ các Cộng đoàn hầu đẩy mạnh việc cổ động ơn kêu gọi, vì tiềm năng của sứ vụ mục vụ của Phó tế còn rất dồi dào tại Cộng Đồng Việt Nam tại Hoa Kỳ.
Nhân cuộc các Phó tế Việt Nam họp mặt, các vị khách sau đây đã đến thăm để khích lệ tinh thần và chia sẻ mối ưu tư về nhu cầu với các Phó tế, có Đức cha Mai thanh Lương (Orange), Đức ông Phạm Xuân Thắng (Virginia) và LM Trần Công Nghị (Los Angeles).
Đức cha Mai thanh Lương nhận định rằng Ngài ước ao làm thế nào sau này các Cộng Đoàn Việt Nam ở Hoa Kỳ những nơi nào có ít người không thể có linh mục Việt Nam phục vụ được thì ít nhất sự hiện diện của các Phó tế sẽ có thểy thay thế vai trò mục vụ này và mang lại sự ổn định cũng như đáp ứng nhu cầu mục vụ cần thiết đó. Ngài nói “Trong tương lai vai trò của các Phó tế rất là quan trọng đối với sinh hoạt của Cộng Đoàn Công giáo Việt Nam”.
Về phía Đức ông Phạm xuân Thắng, đức ông trình bày qua cho các tham dự viên biết về cơ cấu của tổ chức Liên đoàn CGVN tại Hoa Kỳ và kêu gọi sự tham gia tích cực của các Phó tế vào tổ chức, hy vọng trong tương lai chỗ đứng và sự phục vụ đa năng của các Phó tế Việt Nam sẽ là nguồn lực sống động cho các sinh hoạt tích cực của Liên Đoàn.
LM Trần Công Nghị đặt lại vấn đề danh xưng “Phó tế” và đưa ra ý kiến rằng “danh xưng này chưa được ‘chuẩn’ và không phản ánh được sứ vụ cũng như vai trò của các Phó tế, nên nhiều người Việt Nam vẫn còn mơ hồ về chức vụ của Phó tế. Và biết đâu đó cũng là lý do mà nhiều người chưa sẵn sáng chấp nhận một cách tích cực sự hiện diện của Phó tế tại các Cộng Đoàn Việt Nam”.
Nguyên ngữ “Diaconate, Deacon” cả trong ý nghĩa, trong căn bản Phú Âm và trong lịch sử Giáo hội đếu nhấn mạnh đến vai trò “Phục Vụ”, lo cho sinh hoạt của Cộng đoàn tín hữu tiên khởi, nhất là về mặt vật chất. Phải làm thế nào mà dnah xưng chức vụ này nói lên được ý nghĩa nêu trên mới đúng.
Trước Công Đồng Vatican II, người Việt dùng danh từ Deacon (Phó tế, hay còn gọi là Thầy Sáu) để chỉ các Phó tế Chuyển tiếp (Transitional Deacon) vị tân chức lãnh nhận chức Phó tế (Deacon) là giai đoạn chuyển tiếp trước khi lãnh chức Linh mục (chức Bảy). Và vai trò của chức Phó tế có nghĩa là đứng cạnh giúp các Linh mục khi ngài cử hành thánh lễ.
Nôm na gọi là cụ Sáu vì trong Giáo Hội trước đây có 7 chức thánh. Đếm từ dưới lên trên, chức Linh mục cao nhất và chức Phó tế là chức Sáu. Nay Giáo hội đã bỏ đi một số chức vụ như chức “Cắt tóc, chức gia nhập hàng Giáo sĩ) và một số chức vụ khác trước khi tiến tới chức Linh mục, nên danh xưng thầy Sáu cũng không còn mang ý nghĩa nào thực tiễn hay ý nghĩa cả.
Ngày nay Danh từ Phó tế Deacon dùng để chỉ các Phó tế vĩnh viễn (Permanent Deacon) tức là các Phó tế này chỉ lãnh chức Deacon cho suốt cuộc đời mình. Phó tế vĩnh viễn được tái lập lại sau Công đồng Vatican II.
 |
| Pt Ditewig thuyết trình cho các Phó tế |
Chúng ta hãy mạnh dạn thử đưa ra danh từ này, tỉ dụ như “Linh Vụ?” (những người lo sự vụ nhưng cũng là linh thiêng) hay “Vụ Sư”, Thầy lo về các sự việc, v.v... Dĩ nhiên đây chỉ là ngẫu hứng đưa ra để bắt đầu một cuộc tìm kiếm, đóng góp bàn thảo, nêu lên vấn đề.
Dĩ nhiên trách nhiệm đặt danh xưng mới cho sứ phụ Phó tế là thuộc thẩm quyền Hội đồng Giám Mục Việt Nam. Tuy nhiên nếu có những ai góp được những ý tương hay danh xưng cho chức vụ này, nhất định sẽ được hoan hô và quan tâm hầu tìm ra một giải pháp tốt đẹp.
Trong cuộc nói truyện và chia sẻ kinh nghiệm với Pt Nguyễn văn Luận, người đã có công liên kết và cổ động cũng như điều động tổ chức lên cuộc Đại Hội Phó Tế cho Việt Nam này, Phó tế Luận nói: “thực ra vai trò Phó tế vẫn còn những trở ngại, không riêng gì người giáo dân Việt Nam chưa chấp nhận và chưa hiểu biết rõ về vai trò, mà ngay cả đa số các linh mục Việt Nam cũng chưa thẩm định đúng mức được sự hữu dụng của vai trò này. Do đó điều cần thiết làm sao mà các vị có trách nhiệm có gắng phổ biến thông tin chính xác và tích cực cho một định chế mà hiện nay Giáo Hội Hoa Kỳ rất trân trọng”.
Về vấn đề này, Đức cha Lương phát biểu rằng Liên Đoàn có thể là phương cách tốt nhất để phát huy và nêu lên nhu cầu cần thiết của Phó tế trong sinh hoạt mục vụ chung. Ngài nói: “Linh mục và giáo dân Việt nam nếu có được những thông tin chính xác cũng sẽ đánh tan đi được những định kiến cũ, và sẵn sành chấp nhận sự hữu dụng của vai trò Phó tế trong sinh hoạt Cộng Đoàn”.
Đức cha Lương đưa ra một thí dụ điển hình, Ngài kể cho nghe một câu truyện mới đây ngài làm lễ an táng cho Phó tế Phạm sĩ Hiệp vừa mới qua đời tại Orange. Trước đây giáo dân lúc đầu cũng không chấp nhận phó tế Hiệp một cách hăng hái, có khi còn có những trở ngại và thách đố khi Phó tế thi hành sứ vụ của mình trong Cộng đoàn Việt nam. Nhưng đến khi phó tế qua đời, trong đám tang nhiều giáo dân nhìn lại mới thấy được sự hy sinh đóng góp tích cực của vị Phó tế này... Nhiều người thương tiếc và ghi ơn công lao của thầy Hiệp trong việc dậy giáo lý, dậy các lớp Rước lễ, linh hướng, công tác thăm kẻ liệt, v.v... suốt 17 năm trời. Kể ra biết bao công lao và lòng quảng đại không những chỉ riêng Thày Hiệp mà còn cả gia đình của thầy đóng góp cho sự lớn mạnh thiêng liêng của Giáo xứ nơi Thầy phục vụ”
Phó tế Luận khi được hỏi về thách đố hiện tại của tập thể Phó tế Việt Nam tại Hoa Kỳ là gì? Thầy cho biết: “Hiện nay hầu hết sinh hoạt của Phó tế còn bị gò bó trong xứ đạo địa phương, chưa mở rộng hay móc nối với cấp giáo phận và cấp quốc gia. Thứ đến với Công Đoàn Việt Nam thì vẫn chưa được sử dụng hết khả năng, vì còn có những nghi kị hay những hiểu biết chưa chính xác về vai trò Phó tế”.
Được hỏi đâu là những ưu điểm mà một Phó tế người Việt có thể đóng góp cho Giáo Hội? Thầy Luận nêu ra rằng: thứ nhất phải có lòng đạo đức thực sự và tinh thần hăng say phục vụ; thứ đến biết vâng lời Cha Sở, thứ ba tinh thần khiêm nhường và sẵn sàng dấn thân trong những công tác của giáo xứ, về mục vụ, hội đoàn, bác ái, giáo lý, v.v...
Những công tác một Phó tế Việt Nam có thể hữu dụng nhất và được giáo xứ Hoa kỳ trân trọng nhất là Phó tế lo thăm viếng các bệnh nhân, thăm viện đưỡng lão, cộng tác trong mục vụ khi được nhờ đến.
Hỏi thầy Luận còn yếu tố nào khác mà thầy muốn chia sẻ cho sự thành công của vai trò Thầy Phó tế hay không?
Thầy mỉm cười và nói rằng “cuối cùng nhưng mà quan trọng” là các bà xã của các Thầy Phó tế phải biết đứng phía đằng sau. Đứng đằng sau không phải chỉ là hỗ trợ chồng mình về mọi mặt, nhưng “đứng đằng sau là biết khiêm tốn, đạo đức, biết đóng vai mờ nhạt chứ đừng bao giờ “show up”. Nếu các bà muốn huyênh hoang “lên lớp” là hỏng truyện ngay, nhất là khi hoạt động trong môi trường của người Việt Nam. Nếu gặp phải vấn đề này thì kể như thế là sẽ gạt hái thất bại 100%”.