Cảnh quan phát diệm
Kỷ niệm 100 năm 1891 - 1991 Nhà Thờ Phát Diệm
Hơn Thế kỷ năm xưa Phát diệm
Còn là nơi mặt biển mênh mông
Ngày đêm gió nổi sóng gầm,
Không trung én lượn, biển trầm cá bơi.
Nay Phát Diệm nơi nơi đổi khác
Các công trình rải rác đó đây.
Đền thờ, Thánh thất dựng xây,
Phố phường đông đúc, tự đây an hoà.
Và đặc biệt nguy nga tráng lệ
Là công trình tài nghệ, tinh vi
Thánh đường Phát Diệm còn ghi
Kỹ năng điêu khắc kém gì thiên nhiên.
Một hồ lớn mặt tiền án ngữ
Bốn bề xây còn giữ nguyên tuyền.
Giêsu tượng Chúa dịu hiền
Dang tay như đón con chiên mọi miền.
Bốn cổng lớn tiếp liền hồ lớn
Dẫn người xem tới chốn “ Bồng lai”
Phương Đình bằng đá đẹp thay
Hai bên song trúc như ai hoạ vào !
Một Sập lớn khác nào đánh bóng
Đặt giữa Đình có móng xây cao
Quả Chuông mới quý làm sao
Nặng gần hai tấn, tiếng cao ngất trời.
Còn nhớ mãi cuộc đời Cụ Sáu
LưuThánh đường con cháu mai sau
Công ơn thế kỷ đượm màu
Mộ Ngài còn đó - phía sau Phương toà.
Rồi tiếp đến là Nhà Thờ lớn
Đại Giáo Đường giữa chốn “ Bồng lai”
Bẩy mươi tư mét chiều dài
Ngang hai mốt mét với hai chái thềm
Lối kiến trúc theo nền mỹ thuật
Thanh bình mà nổi bật uy phong.
Hai gian Cung thánh chạm bong
Thiếp vàng rực rỡ, hoa văn uốn mềm.
Cũng nên kể bốn Đền Thờ cạnh
Phản ánh nguồn sức mạnh tài năng
Cha ông ta đã tạo thành
Càng thêm tô điểm đại danh Giáo đường.
Còn một chốn lạ thường hơn nữa
Như sinh ra ở giữa “Chốn tiên”
Ngôi Nhà Thờ đá nguyên tuyền
Tựa hồ như một khối liền tạo nên.
Lại còn cả Sơn viên “ Lộ Đức”
Hang “Giáng sinh” rất mực nên thơ.
Cỏ cây, hoa lá phất phơ
Càng tăng cảnh núi, Đền thờ đẹp thêm.
Một vài nét kể tên sơ lược
Mới phần nào tả được nét chung
Còn bao chi tiết lạ lùng
Làm sao tả hết được từng mỹ quan.
Đây Phát Diệm khang trang là thế
Giầu trữ tình, đượm ý non sông
Đặc thù kiến trúc á Đông
Thoả lòng du khách xa gần viếng thăm.
Nay đã đến trăm năm kỷ niệm
Dáng nhà thờ Phát Diệm hiên ngang
Vẫn luôn vang vọng cung đàn
Lời kinh sớm tối nhẹ nhàng êm vui.
Trăm năm trải ngọt bùi lịch sử
Ngôi Nhà thờ tuần tự in sâu:
Việt Nam giám Mục khởi đầu
Nhận Toà Phát diệm hoàn cầu biết tên.
Kể từ đó lễ truyền Chức Thánh
Linh mục đoàn nhận l•nh ơn riêng
Tấn phong giám mục bản quyền
Nhà thờ thấm đượm ơn thiêng Chúa Trời.
Bao Tín hữu ra đời từ đó
Phép Rửa là ngọn gió tái sinh
Bẩy nguồn Bí Tích cực linh
Tình yêu Thánh thể hiến mình không ngơi.
Năm một chín hai mươi tám(1928) kể
Có Đại Hội Thánh Thể diễn ra
Niềm vui toả khắp gần xa
Đẹp như Phát Diệm, Xứng là Việt Nam !
Năm Giám Mục đang nằm Cung thánh
Một Pháp và bốn Đấng Việt Nam
Tựa như bằng chứng nói rằng:
Đông, Tây, Kim, Cổ hợp thành đất thiêng.
Những sự kiện gắn liền lịch sử
Có hồng ân, có thử thách nhiều.
Nhà thờ biết mấy thân yêu
Bị bom tàn phá đổ xiêu trong ngoài.
Năm một chín bẩy hai(1972) ghi khắc
Năm đau thương nước mắt chan hoà
Mái gian Cung thánh tung ra
Loạt bom khoét sát, rải qua bờ hồ.
Nhìn toàn bộ cơ đồ chao đảo
Đức Cha Bùi chu Tạo lệ rơi
Hoang tàn, đổ nát ai ơi
Trên đài tiếng Việt giọng Người nghẹn đi.
Được sửa chữa - Vừa khi có phép
Giáo dân về dọn dẹp khẩn trương.
Hố bom sâu hoắm vết thương
Nhưng lòng Tin Mến sâu hơn cảnh sầu.
Quăng viên đá khởi đầu xuống hố,
Đức Cha xin ơn Chúa hoàn thành.
Hố bom lấp lại thật nhanh
Phục hồi, tái tạo chính bằng niềm tin.
Càng gian khổ càng thêm bền sức
Càng đau thương nhân đức càng nhiều.
Mỗi viên đá thấm tình yêu
Quên ăn, mất ngủ bao nhiêu con người.
Từng viên đá như cười trong nắng
Lợp kín dần Cung thánh đau thương.
Ghi ơn Cụ Sáu thánh Đường
Đức Cha phát Diệm công ơn bảo tồn.
*
* *
Tưởng nhớ lại ngàn muôn ân tứ
Chúa đã ban gìn giữ Thánh Đường
Giáo dân Phát Diệm biết ơn
Càng thêm cảm tạ tình thương Chúa Trời.
Nay Toà Thánh theo lời thỉnh nguyện
Của Đức Cha Phát Diệm đệ đơn
Ban ơn Toàn xá khác thường
Cho ai kính viếng thánh Đường năm nay
Nguyện xin Chúa luôn tay phù hộ
Cho Thánh Đường kiên cố vững bền
Giáo dân càng ý thức thêm
Mỗi người viên đá trên nền Phêrô
xây đền thờ chúa kitô./.