Các Thánh Tử Đạo Việt Nam
Mừng thay Giáo hội Việt Nam
Máu đào Tử đạo nét vàng quang vinh.
Suốt ba thế kỷ chứng minh:
Hơn trăm hiển thánh hy sinh anh hùng.
Khải hoàn ca vẫn cao cung
Vang từ nhà ngục, chấn rung pháp trường.
Tâm thành kết chữ yêu thương
Kiên trung, vững chí, coi thường gian nan.
Khắc ghi hai chữ bình an,
Vượt trên sự chết hiên ngang giữa đời.
Chân đạp đất, đầu hướng trời,
Tim ghi ấn tín rạng ngời Phúc Âm.
Cuộc đời hai chữ xả thân,
Khát mong tử đạo hồng ân Nước Trời.
Bóng người vụt lớn trên đời,
Tiếng Người lưu tiếng mọi thời quang vinh.
“Máu đào Tử đạo nẩy sinh
Các kittô hữu” chứng minh mọi thời.
Rôma gương đã sáng ngời,
Suốt ba thế kỷ khắp nơi máu đào.
Việt Nam đồng cảnh biết bao
Cũng ba thế kỷ máu trào, thịt tan.
Trăm ngàn tử đạo vẻ vang,
Một trăm mười bẩy vào hàng quang vinh.
Lên đài hiển thánh trường sinh,
Tỏ cho Giáo Hội đức tin sáng ngời.
Thế kỷ mười sáu tung rơi
Tin Mừng hạt giống phương trời Việt Nam.
Hai Cha tử đạo vẻ vang,
Một năm tám sáu (1586) mở màn hy sinh
Đoàn người minh chứng Đức tin
Tiến lên anh dũng viết lên sử vàng.
Cam lòng thịt nát xương tan
Quyết không “Quá khoá” sẵn sàng hiến thân.
Một trăm mười bẩy thánh nhân:
Sáu bị thiêu sống lãnh phần toàn thiêu.
Chín chết rũ tù vì yêu.
Bẩy nhăm xử trảm, hồn siêu thóat đời.
Hai hai xử giảo chơi vơi
Giây thừng thắt cổ nghẹn hơi chết dần.
Năm lăng trì: xẻo toàn thân
Ôi đẹp thay những chứng nhân Tin Mừng !
Một trăm mười bẩy anh hùng
Pháp mười: hai Giám Mục cùng tám Cha.
Mười một người Tây Ban Nha
Gồm sáu Giám mục, năm Cha triều, dòng.
Việt Nam chín sáu (96) anh hùng:
Ba bẩy (37) Linh mục tận trung cuộc đời,
Mười bốn Thầy giảng sáng ngời,
Một Chủng sinh, bốn bốn (44) người giáo dân.
Phát Diệm trong đó chung phần
Góp năm hiển thánh hồng ân lạ thường:
Cha Khoan Bồng Hải quê hương.
Hảo Nho Cha Đạt đảm đương Thần Phù.
Thầy Thanh quê ở Nộn Khê.
Cùng Thầy thánh Tự chính quê Bình Hoà.
Thánh nữ duy nhất lại là
Thánh Đê Phúc Nhạc - oa gia tận tình.
Một bẩy tám mốt (1781) năm sinh,
Bái Điền - Yên Định - tỉnh Thanh quê bà.
Nhưng là quê nội của cha
Mẹ quê Phúc Nhạc, nên bà theo ra.
Tuổi mười bẩy lên xe hoa
Hai trai, bốn gái, cả là anh Đê.
Quê có thói, đất có lề,
Gọi tên con cả thay về tên riêng.
Ông bà Đê sống dịu hiền
Nuôi con trách nhiệm, dạy khuyên ân cần.
Giầu lòng thương kẻ cơ bần,
Giúp Thừa sai ẩn những lần truân chuyên.
Một tám bốn mốt (1841) nguyên niên,
Đời Vua Thiệu Trị ngự trên ngai vàng.
Quan Tổng đốc Trịnh Quang Khanh
Dẫn năm trăm lính khắp làng bủa vây.
Bốn Thừa sai ẩn nơi đây
Hai Cha kịp thoát, hai đầy nguy nan:
Cha Nhân bị bắt mở màn,
Kế là Cha Lý vừa sang khu vườn
Nhà bà Đê, trốn dưới mương,
Oa gia cũng bị lên đường giải đi.
Thành Nam nổi tiếng một kỳ
Sáu ngày giam giữ, rồi thì khảo tra.
“Roi đòn, thanh củi rách da,
Đàn ông hết nổi nữa là nữ tôi
Nhưng nhờ ơn Mẹ trên trời
Tôi không đau đớn, mặc người tấn tra”.
Bà Đê tâm sự thiết tha
Khi con thăm viếng, chồng ra ngỏ lời.
Hai, ba kỳ nữa luôn hồi
Lính vừa túm đánh, vừa lôi kéo bà
Qua Thánh Giá để được tha.
Bà tuyên xưng Chúa, kêu la phân trần.
Túm tay áo lại, có lần
Quan thả rắn độc vào thân xác bà.
Vài vòng rồi rắn bò ra
Vì bà bình tĩnh nên bà vô can.
”Bà bị đánh đập bạo tàn,
Thân máu mủ vẫn dịu dàng vui luôn.
Và còn muốn chịu khó hơn”.
Đó lời nhân chứng tận tường nói ra.
Chị Nụ khi đến thăm bà
Thấy mẹ đau đớn liền oà khóc lên.
Dịu dàng bà ngỏ lời khuyên:
“Đấy là áo mẹ điểm thêm hoa hồng
Mẹ chịu vì Chúa vui lòng
Sao con nước mắt lưng tròng làm chi?
Hãy về sốt sắng thực thi
Đọc kinh, dự lễ và hy sinh nhiều.
Cầu cho mẹ được sớm chiều
Vác Thánh Giá Chúa tin yêu đến cùng.
Chẳng bao lâu nữa Thiên cung
Mẹ con đoàn tụ hưởng chung phúc trời”.
Hồn bà thanh thoát thảnh thơi
Nhưng ngoài thân xác tả tơi điêu tàn.
Lại thêm kiết lỵ hoành hành,
Sức càng suy kiệt, bệnh càng gia tăng.
Hai nữ tu cùng phòng giam
Hết lòng săn sóc lo toan cho bà.
Các Cha gửi thuốc thăm và
Xức dầu, giải tội rất là ủi an.
Cuối cùng trong chút hơi tàn,
Phó hồn trong Chúa vẹn toàn ý Cha.
Sáu mươi tuổi vẫn nở hoa,
Góp về vườn thánh chan hoà diệu quang.
Xác bà tẩm liệm vào quan,
Do Nhà Chung cấp táng an pháp trường.
Sáu tháng sau đã liệu phương
Cải táng Phúc Nhạc Nguyện đường hôm nay.
Hơn năm trước, vinh dự thay
Cha Khoan, Thầy Hiếu và Thầy thánh Thanh,
Xác ba tử đạo trung thành
Cũng về yên nghỉ an lành nơi đây.
Điểm qua mấy nét sáng ngời
Ta thêm kính phục cuộc đời chứng nhân.
Từ năm một ngàn chín trăm
Sáu mươi tư vị phong Chân phúc và
Một chín linh sáu vang xa:
Tám vị chân phúc hoan ca ơn trời.
Một chín linh chín: hai mươi
Một chín năm mốt: sáng ngời hai lăm
Một chín tám bảy: vinh quang
Lên hàng hiển thánh hơn trăm anh hùng.
Khắp toàn Giáo Hội vui mừng,
Lần đầu lịch sử phong chung số này.
Tính toàn thế giới hiện nay
Việt Nam thứ sáu từ ngày lễ phong,
Quốc gia có số thánh đông.
Xứng danh con cháu Lạc Hồng Việt Nam!
Đức tin ghi khắc sử vàng
Lời kinh thắp sáng muôn ngàn yêu thương.
Máu đào đổ xuống quê hương
Tre già măng mọc, thêm nương lúa vàng.
Lời ca hợp với cung đàn
Hoà âm Thập Giá - vinh quang tuyệt vời.
Vinh danh Thiên Chúa trên trời
Bình an dưới thế cho người thiện tâm
Vinh quang Giáo Hội Việt Nam
Vinh quang Tử đạo muôn năm sáng ngời./.
Đoàn con thành kính hỷ hoan
Mừng thánh Tử đạo Việt Nam sáng ngời.
Xin cầu ơn Đức Chúa Trời
Cho toàn Giáo hội sống đời đức tin.
Tìm về cõi phúc trường sinh
Bằng đời hiến lễ hy sinh mỗi ngày.
Khổ đau, Thập giá đời nay,
Trở thành quà tặng sau này lĩnh công.
Qua đêm tới ánh hừng đông,
Vượt qua sự chết cậy trông Thiên đàng.
Máu đào Tử đạo vẻ vang
Xin tô đậm nét chữ vàng tin yêu.
Tin trong mỗi sáng, mỗi chiều.
Yêu trong cuộc sống dẫu nhiều gian nan.
Nhờ Thập giá tới vinh quang.
Xứng danh con cháu Việt Nam Lạc Hồng.
Đời này vững dạ cậy trông
“Nở hoa mến Chúa đơm bông yêu người” (Thánh thi PV)
Đời sau hưởng phúc Nước Trời
Hiệp cùng các thánh muôn đời. Amen.
Lm. Phêrô Hồng Phúc
Mừng thay Giáo hội Việt Nam
Máu đào Tử đạo nét vàng quang vinh.
Suốt ba thế kỷ chứng minh:
Hơn trăm hiển thánh hy sinh anh hùng.
Khải hoàn ca vẫn cao cung
Vang từ nhà ngục, chấn rung pháp trường.
Tâm thành kết chữ yêu thương
Kiên trung, vững chí, coi thường gian nan.
Khắc ghi hai chữ bình an,
Vượt trên sự chết hiên ngang giữa đời.
Chân đạp đất, đầu hướng trời,
Tim ghi ấn tín rạng ngời Phúc Âm.
Cuộc đời hai chữ xả thân,
Khát mong tử đạo hồng ân Nước Trời.
Bóng người vụt lớn trên đời,
Tiếng Người lưu tiếng mọi thời quang vinh.
“Máu đào Tử đạo nẩy sinh
Các kittô hữu” chứng minh mọi thời.
Rôma gương đã sáng ngời,
Suốt ba thế kỷ khắp nơi máu đào.
Việt Nam đồng cảnh biết bao
Cũng ba thế kỷ máu trào, thịt tan.
Trăm ngàn tử đạo vẻ vang,
Một trăm mười bẩy vào hàng quang vinh.
Lên đài hiển thánh trường sinh,
Tỏ cho Giáo Hội đức tin sáng ngời.
Thế kỷ mười sáu tung rơi
Tin Mừng hạt giống phương trời Việt Nam.
Hai Cha tử đạo vẻ vang,
Một năm tám sáu (1586) mở màn hy sinh
Đoàn người minh chứng Đức tin
Tiến lên anh dũng viết lên sử vàng.
Cam lòng thịt nát xương tan
Quyết không “Quá khoá” sẵn sàng hiến thân.
Một trăm mười bẩy thánh nhân:
Sáu bị thiêu sống lãnh phần toàn thiêu.
Chín chết rũ tù vì yêu.
Bẩy nhăm xử trảm, hồn siêu thóat đời.
Hai hai xử giảo chơi vơi
Giây thừng thắt cổ nghẹn hơi chết dần.
Năm lăng trì: xẻo toàn thân
Ôi đẹp thay những chứng nhân Tin Mừng !
Một trăm mười bẩy anh hùng
Pháp mười: hai Giám Mục cùng tám Cha.
Mười một người Tây Ban Nha
Gồm sáu Giám mục, năm Cha triều, dòng.
Việt Nam chín sáu (96) anh hùng:
Ba bẩy (37) Linh mục tận trung cuộc đời,
Mười bốn Thầy giảng sáng ngời,
Một Chủng sinh, bốn bốn (44) người giáo dân.
Phát Diệm trong đó chung phần
Góp năm hiển thánh hồng ân lạ thường:
Cha Khoan Bồng Hải quê hương.
Hảo Nho Cha Đạt đảm đương Thần Phù.
Thầy Thanh quê ở Nộn Khê.
Cùng Thầy thánh Tự chính quê Bình Hoà.
Thánh nữ duy nhất lại là
Thánh Đê Phúc Nhạc - oa gia tận tình.
Một bẩy tám mốt (1781) năm sinh,
Bái Điền - Yên Định - tỉnh Thanh quê bà.
Nhưng là quê nội của cha
Mẹ quê Phúc Nhạc, nên bà theo ra.
Tuổi mười bẩy lên xe hoa
Hai trai, bốn gái, cả là anh Đê.
Quê có thói, đất có lề,
Gọi tên con cả thay về tên riêng.
Ông bà Đê sống dịu hiền
Nuôi con trách nhiệm, dạy khuyên ân cần.
Giầu lòng thương kẻ cơ bần,
Giúp Thừa sai ẩn những lần truân chuyên.
Một tám bốn mốt (1841) nguyên niên,
Đời Vua Thiệu Trị ngự trên ngai vàng.
Quan Tổng đốc Trịnh Quang Khanh
Dẫn năm trăm lính khắp làng bủa vây.
Bốn Thừa sai ẩn nơi đây
Hai Cha kịp thoát, hai đầy nguy nan:
Cha Nhân bị bắt mở màn,
Kế là Cha Lý vừa sang khu vườn
Nhà bà Đê, trốn dưới mương,
Oa gia cũng bị lên đường giải đi.
Thành Nam nổi tiếng một kỳ
Sáu ngày giam giữ, rồi thì khảo tra.
“Roi đòn, thanh củi rách da,
Đàn ông hết nổi nữa là nữ tôi
Nhưng nhờ ơn Mẹ trên trời
Tôi không đau đớn, mặc người tấn tra”.
Bà Đê tâm sự thiết tha
Khi con thăm viếng, chồng ra ngỏ lời.
Hai, ba kỳ nữa luôn hồi
Lính vừa túm đánh, vừa lôi kéo bà
Qua Thánh Giá để được tha.
Bà tuyên xưng Chúa, kêu la phân trần.
Túm tay áo lại, có lần
Quan thả rắn độc vào thân xác bà.
Vài vòng rồi rắn bò ra
Vì bà bình tĩnh nên bà vô can.
”Bà bị đánh đập bạo tàn,
Thân máu mủ vẫn dịu dàng vui luôn.
Và còn muốn chịu khó hơn”.
Đó lời nhân chứng tận tường nói ra.
Chị Nụ khi đến thăm bà
Thấy mẹ đau đớn liền oà khóc lên.
Dịu dàng bà ngỏ lời khuyên:
“Đấy là áo mẹ điểm thêm hoa hồng
Mẹ chịu vì Chúa vui lòng
Sao con nước mắt lưng tròng làm chi?
Hãy về sốt sắng thực thi
Đọc kinh, dự lễ và hy sinh nhiều.
Cầu cho mẹ được sớm chiều
Vác Thánh Giá Chúa tin yêu đến cùng.
Chẳng bao lâu nữa Thiên cung
Mẹ con đoàn tụ hưởng chung phúc trời”.
Hồn bà thanh thoát thảnh thơi
Nhưng ngoài thân xác tả tơi điêu tàn.
Lại thêm kiết lỵ hoành hành,
Sức càng suy kiệt, bệnh càng gia tăng.
Hai nữ tu cùng phòng giam
Hết lòng săn sóc lo toan cho bà.
Các Cha gửi thuốc thăm và
Xức dầu, giải tội rất là ủi an.
Cuối cùng trong chút hơi tàn,
Phó hồn trong Chúa vẹn toàn ý Cha.
Sáu mươi tuổi vẫn nở hoa,
Góp về vườn thánh chan hoà diệu quang.
Xác bà tẩm liệm vào quan,
Do Nhà Chung cấp táng an pháp trường.
Sáu tháng sau đã liệu phương
Cải táng Phúc Nhạc Nguyện đường hôm nay.
Hơn năm trước, vinh dự thay
Cha Khoan, Thầy Hiếu và Thầy thánh Thanh,
Xác ba tử đạo trung thành
Cũng về yên nghỉ an lành nơi đây.
Điểm qua mấy nét sáng ngời
Ta thêm kính phục cuộc đời chứng nhân.
Từ năm một ngàn chín trăm
Sáu mươi tư vị phong Chân phúc và
Một chín linh sáu vang xa:
Tám vị chân phúc hoan ca ơn trời.
Một chín linh chín: hai mươi
Một chín năm mốt: sáng ngời hai lăm
Một chín tám bảy: vinh quang
Lên hàng hiển thánh hơn trăm anh hùng.
Khắp toàn Giáo Hội vui mừng,
Lần đầu lịch sử phong chung số này.
Tính toàn thế giới hiện nay
Việt Nam thứ sáu từ ngày lễ phong,
Quốc gia có số thánh đông.
Xứng danh con cháu Lạc Hồng Việt Nam!
Đức tin ghi khắc sử vàng
Lời kinh thắp sáng muôn ngàn yêu thương.
Máu đào đổ xuống quê hương
Tre già măng mọc, thêm nương lúa vàng.
Lời ca hợp với cung đàn
Hoà âm Thập Giá - vinh quang tuyệt vời.
Vinh danh Thiên Chúa trên trời
Bình an dưới thế cho người thiện tâm
Vinh quang Giáo Hội Việt Nam
Vinh quang Tử đạo muôn năm sáng ngời./.
Đoàn con thành kính hỷ hoan
Mừng thánh Tử đạo Việt Nam sáng ngời.
Xin cầu ơn Đức Chúa Trời
Cho toàn Giáo hội sống đời đức tin.
Tìm về cõi phúc trường sinh
Bằng đời hiến lễ hy sinh mỗi ngày.
Khổ đau, Thập giá đời nay,
Trở thành quà tặng sau này lĩnh công.
Qua đêm tới ánh hừng đông,
Vượt qua sự chết cậy trông Thiên đàng.
Máu đào Tử đạo vẻ vang
Xin tô đậm nét chữ vàng tin yêu.
Tin trong mỗi sáng, mỗi chiều.
Yêu trong cuộc sống dẫu nhiều gian nan.
Nhờ Thập giá tới vinh quang.
Xứng danh con cháu Việt Nam Lạc Hồng.
Đời này vững dạ cậy trông
“Nở hoa mến Chúa đơm bông yêu người” (Thánh thi PV)
Đời sau hưởng phúc Nước Trời
Hiệp cùng các thánh muôn đời. Amen.
Lm. Phêrô Hồng Phúc