Một lời nói cần suy nghĩ

‘ Mỹ đã chiến thắng tất cả, trừ “Chiến tranh” ‘

Nhận định tổng quát

Đó là câu nói nổi tiếng của danh tướng Do Thái Moshe Dayan- cũng có biệt hiệu là ‘ Độc nhãn tướng quân ‘ vì ông bị thương một mắt trong chiến cuộc. Ông chỉ huy đánh thắng Liên quân A-Rập trong trận chiến 6 ngày. Vị tướng này đã đến Việt Nam Cộng Hòa không phải dưới danh nghĩa quân sự, mà là một phóng viên và được hướng dẫn đi thăm các căn cứ quân sự và Ấp chiến lược. Ngoài tài chỉ huy, ông còn có những nhận định sắc bén về chiến tranh với những câu nói thuyết phục như trên.

Nhân cuộc chiến thất bại của Mỹ tại Iraq và Việt Nam trước kia, rồi mới đây tại Afghhanistan (A-phú-hãn), khi quân đội Hoa Kỳ vội vàng rút đi, kéo theo sự hỗn loạn ồ ạt dân chúng chạy trốn phiến quân Taliban.

Ta điểm sơ qua lý do thất bại của Mỹ trong 2 cuộc chiến Việt Nam và A-phú-hãn :

*Tại Việt Nam :

-Mỹ đánh giá thấp về đối phương là Việt cộng, dù đã đổ vào cuộc chiến hơn nửa triệu quân cùng quân đội đồng minh, tốn phỉ nhiều tỉ đồng, tử thương 58 ngàn, hơn 100 ngàn mang thương tích.

-Chính sách ‘Việt Nam hóa chiến tranh’ của TT Nixon thất bại mang lại hậu quả trái ngược, trong khi Việt cộng lại được Trung cộng và Liên sô yểm trợ tối đa.

-Chiến lược quân sự ‘Tìm và Diệt’ không phù hợp với địa thế và chiến tranh du kich là sở trường của đối phương.

-TT Johnson e ngại tấn công Miền Bắc và đường mòn HCM, vì sợ Tàu cộng và Liên sô can thiệp.

-Phong trào phản chiến Mỹ lên cao, cùng tin tức ngụy tạo của truyền thông báo chí Hoa Kỳ.

*Tại Afghanistan :

-Mỹ khi tham chiến không nắm vững sự phức tạp bên đối phương ( Taliban ) về địa thế, phong tục, tín ngưỡng ….

-Không đào tạo được những nhân vật nắm chính quyền đáng tin cậy và có uy tín trong quần chúng.

-Không nắm vững lực lượng đối thủ là Taliban, tuy đã triệt hạ được vài tên chỉ huy, nhưng những tên kế thừa vẫn chưa bị lộ mặt.

-Mỹ ủng hộ chính phủ đương cầm quyền, cùng hứa hẹn yểm trợ để thống nhất quốc gia A-phú-hãn, nhưng lòng dân không tin tưởng nên khó hoàn thành lời hứa.

-Dù Mỹ đã kéo dài tham chiến trong suốt 20 năm với tổn thất gồm cả đồng minh trên 3500 quân nhân tử trận, tôn phí nhiều tỉ đồng và trên 100 ngàn thương vong.

Kết thúc bài nhận định về 2 cuộc chiến Việt Nam và Afghanistan xin trích dẫn một đoạn trong bài diễn văn mới đây của TT Joe Biden, ta sẽ có câu trả lời tùy theo nhận định mỗi cá nhân :

‘Chúng tôi đến Afghanistan gần 20 năm trước với mục tiêu rõ ràng: bắt những kẻ đã tấn công chúng ta vào ngày 11 tháng 9 năm 2001 và đảm bảo rằng Al Qaeda không thể sử dụng Afghanistan làm căn cứ để tấn công ta một lần nữa. Chúng tôi đã làm điều đó. Chúng ta đã giảm sự nguy hiểm của Al Qaeda và Afghanistan. Chúng ta chưa bao giờ từ bỏ việc săn lùng Osama bin Laden và đã bắt được hắn.

Đó là một thập niên trước. Nhiệm vụ của chúng tôi ở Afghanistan không bao giờ là xây dựng quốc gia. Nó không bao giờ được cho là tạo ra một nền dân chủ tập trung, thống nhất. Lợi ích quốc gia quan trọng duy nhất của chúng ta ở Afghanistan cho đến ngày nay vẫn là: ngăn chặn một cuộc tấn công khủng bố vào quê hương Hoa Kỳ.

Tôi đã lập luận trong nhiều năm rằng sứ mệnh của chúng ta nên tập trung trong phạm vi hẹp chống khủng bố, không phải chống nổi dậy hay xây dựng quốc gia. Đó là lý do tại sao tôi phản đối việc tăng quân khi nó được đề xuất vào năm 2009 khi tôi là phó tổng thống. Và đó là lý do tại sao với tư cách là tổng thống, tôi kiên quyết tập trung vào các mối đe dọa mà chúng ta phải đối mặt ngày hôm nay, vào năm 2021, chứ không phải các mối đe dọa của ngày hôm qua.

-Trò đời truyện cũ xảy ra, Việt Nam bài học tưởng xa mà gần, A -phú- hãn lại một lần, Bài học tái diễn chẳng cần đâu xa !

(*) Ghi chú : Bài viết không đi vào chi tiết vì truyền thông báo chí đã nói đến nhiều- Đây chỉ là nhận định tổng quát cá nhân, mong rút tỉa được chút kinh nghiệm cho những thế hệ nối tiếp.