Truyện ngắn của nữ tu Mai Thị Lành – Dành mến tặng các chị Nữ Tỳ Chúa Giêsu Tình thương khấn trọn và khấn lần đầu ngày 8.7.2021
Đêm nay, đêm thật lạ, khí trời tiết tháng Mười Âm lịch thật u buồn. Tuần đầu tiên của mùa Vọng, trời đất xám xịt phủ màu tang tóc. Mưa rả rích, tí tách suốt ngày đêm. Cứ mười phút, cơn gió lạnh thổi tới. Một cảm giác lạnh lẽo, buốt giá đến thấu xương. Tay chân lạnh như thân thể người chết bị chôn vùi trong băng tuyết hàng mấy thế kỷ. Gió thổi, mưa bụi bay. Tiếng gió lùa vào miếng bạt trên trần nhà nghe ù… vù…; rồi bập bành… bập bành…đập vào thanh rui, mè trên mái ngói. Ngoài trời mưa cứ rơi tí tách. Thỉnh thoảng cơn gió lạnh ùa vào khiến cho ai cũng phải “rùng mình”. “Nó” may mắn chui giữa ba cái chăn dầy ấm áp, còn bên ngoài lại quá lạnh lẽo. “Nó” tròn vo trong chiếc tổ mới của mình rồi yên bình đi ngủ.
Nằm hồi lâu, “nó” không tài nào ngủ được. “Nó” nghĩ về gia đình. Nghĩ về những kỷ niệm, những giây phút hạnh phúc bên những người mà “nó” yêu quý. Tâm trí “nó” hiện lên hình ảnh của họ rõ mồn một; từng ánh mắt, nụ cười, cử chỉ … Nhớ về họ, “nó” nhoẻn miệng cười.
Màn đêm yên tĩnh, mọi người chìm sâu trong giấc ngủ, cảnh vật thiên nhiên lẫn con người. Dường như cả thế giới đã tạm thời “đóng băng” trong cái tiết trời giá rét này. Không gian tĩnh mịch trầm lặng, một tiếng thở của “nó” cũng đủ làm chú chó ngoài hè phải tỉnh giấc. “Nó” nhẹ nhàng hít thở: hít…thở…hít…thở… nhẹ nhàng để không làm ai tỉnh giấc, cũng không muốn phá vỡ thế giới im lặng ấy. Vậy mà, bỗng nhiên từ đâu một cơn gió thổi tới: … “vù vù… rít… vù …vù”… cơn gió lẫn mưa bụi. Thình lình, gió mưa thổi mạnh trên mái nhà. Tiếng mưa nghe “rào rào…”. Một lớp bụi, sạn đất bám trên trần mái nhà lâu ngày rớt xuống, rơi trúng ngay chỗ chiếc giường, lọt qua những khe lỗ nhỏ của chiếc mùng cũ rơi xuống đầy mặt “nó”, và trên chiếc mền “nó”đang nằm. Cảnh vật thay đổi hẳn. Tất cả hết thảy đều vùng mình lên, quằn quại, sau cơn gió, rồi trở lại như ban đầu khi cơn gió đã đi qua. “Nó” lật tung chiếc mền, phủi sạch những bụi bẩn trên mặt, trên mền, trên chiếu xuống đất, rồi nằm xuống ngủ lại. “Nó” không ngủ được. “Nó” nhớ đến những con người bất hạnh, nghèo khổ, những người lang thang không cơm ăn, không nhà ở, không một mảnh áo che thân… Đến mọi vật mà còn phải “quằn quại” sau những rét lạnh, buốt giá huống chi con người yếu đuối mỏng giòn. Hình ảnh cô bé mồ côi nằm co ro, chết vì đói và lạnh vào đêm ba mươi tết trong truyện “Cô bé bán diêm” “nó” học hồi lớp ba cứ hiện lên trong đầu “nó”. “Nó” tự hỏi: “trên đời này còn bao nhiêu cô bé bán diêm như vậy?, còn bao nhiêu em bé không gia đình, cha mẹ, không một miếng cơm ăn, không có manh áo mặc cho đỡ lạnh, hay một chỗ trú thân những lúc mưa gió…?, rồi còn biết bao nhiêu những hoàn cảnh đáng thương khác…? Chúa ơi! Họ sẽ sống như thế nào trong cuộc đời đầy đen tối, thiếu may mắn nơi trần thế này? Sau những cơn rét buốt, đói lả đó… họ sẽ ra sao”?...!
Quờ tay sờ soạng dưới chiếc gối đầu, tay “nó” chạm vào vật gì với những hạt nho nhỏ, tròn tròn. “Nó” nhận ra đó là tràng chuỗi mân côi- tràng chuỗi mà “nó” được thằng bạn thân tặng trước khi đi tu. Tay cầm tràng chuỗi đưa lên miệng để hôn tượng Đức Mẹ- một cử chỉ quen thuộc “nó” vẫn quen làm mỗi khi đọc kinh Mân Côi, “nó” bỗng nhớ tới thằng bạn thân thuở nhỏ. Những kỉ niệm của một thời thơ ấu cùng nhau đi hái rau heo, những buổi chiều rủ nhau đi ra bờ sông hái hoa dại về dâng dưới chân Mẹ, rồi những buổi sáng tháng 6, í ới gọi nhau đi học giáo lý mùa hè vang khắp một xóm nhỏ… Bao nhiêu kí ức bỗng từ đâu ùa về trong lòng “nó”. “Nó” nhớ lại…
…Tối hôm đó, sau giờ tập hát, như thường lệ thằng bạn thân tiễn “nó” về nhà. Nhà “nó” ở cách xa nhà thờ một đoạn xa chừng một cây số. Ngôi nhà nhỏ nằm bên cạnh cánh đồng lúa đang độ trổ bông. Cơn gió nhè nhẹ qua, những đám lúa rung rinh ngả mình xô đẩy vào nhau như đùa giỡn. Hương lúa non thơm nhẹ một mùi hương thoang thoảng, ngọt ngào. Ánh trăng sáng, ánh sáng vừa lung linh, vừa mơ màng, in rõ bóng đôi bạn dưới con đường! Khẽ hít hơi làn không khí trong lành của đồng quê, Yến Nhi vươn vai một cách thoải mái và nói:
- “Ôi! Trăng đêm nay đẹp quá. Lâu rồi mình không được ngắm trăng Tùng nhỉ”!
- “Ừ. Chắc cũng phải mấy tháng rồi, từ dịp tết đến giờ chứ ít ỏi gì. Mà… “bà” có vẻ thích ngắm trăng lắm thì phải”?
- “Thích chứ, trăng đẹp vậy mà. Vả lại, tôi thấy trăng trong sáng, lung linh. Ánh trăng còn có thể chiếu soi cho mọi người mọi vật thấy rõ... Mỗi khi ngắm trăng, tôi nhớ đến Mẹ Maria, trăng kia đẹp nhưng… Mẹ đẹp và trong sáng hơn ánh trăng kia nhiều. Tôi ước mong sao lòng mình cũng được trong sáng, thanh cao như ánh trăng kia vậy”! Yến Nhi nhoẻn miệng cười, ánh trăng sáng nhìn thấy rõ hai má lúm đồng tiền lộ ra trên khuôn mặt bầu bĩnh.Tùng cũng cười theo. Ngập ngừng, dừng bước Tùng hỏi:
- “Nhi này, có phải … bà … sắp đi tu không”? Nhi trả lời:
- “Ừ. Mà… tôi chưa nói gì với ông sao”?
- “Chưa? Tôi nghe mẹ bà nói hồi tối, lúc tôi đến nhà đợi bà đi tập hát. Tôi tưởng mẹ bà nói đùa, vậy… bà tính đi tu thật hả”?...
- “Ừ. Tôi đã quyết định. Nếu không có gì thay đổi… cuối tuần này tôi sẽ đi. Sao vậy ông”?
- “Bà … bà đi tu còn tôi... tôi thì sao? Tôi đi đâu”? Tùng ngập ngừng.
- “Ơ hay, cái ông này, ông bị sao thế. Chân của ông, ông muốn đi đâu thì đi chứ sao lại hỏi tôi”?
- “Vậy không hỏi bà… tôi biết hỏi ai đây”? Tùng nói như giận dỗi.
- “Sao bà có thể nói những câu vô tình, không một chút suy nghĩ gì như vậy”?
Tùng có vẻ sẳng giọng. Cậu bước nhanh, vượt trước Nhi một quãng độ vài mét. Nhi không hiểu chuyện gì đang xảy ra với Tùng nhưng thấy vậy, cô vội chạy theo, kéo áo Tùng lại và khẽ hỏi:
- “Ông giận tôi à? Có chuyện gì vậy?
Hay tại tôi chưa nói với ông nên ông giận phải không? Tôi xin lỗi. Tôi cứ tưởng hôm trước gặp ông ở nhà thờ tôi nói với ông rồi chứ. Thôi đừng giận nữa, ông biết tôi quý ông là bạn tốt của tôi mà”.
Trước sự chân thành của Nhi, và đôi mắt tròn xoe của Nhi đang nhìn thẳng vào Tùng không chớp, Tùng hiểu Nhi đang chờ đợi nơi mình một câu trả lời. Nén lại cảm xúc trong lòng, Tùng nói:
- “Tùng không giận Nhi đâu. Nhi nói đúng, Tùng có chân của mình để bước đi; Nhi cũng có cuộc sống và chọn lựa của Nhi. Tùng không nên chỉ vì mình mà đòi hỏi Nhi điều gì. Nhi không có gì sai cả, cũng không cần phải xin lỗi Tùng, người xin lỗi là Tùng mới phải. Chỉ vì…”… Thấy Tùng ngập ngừng không nói nên lời, Nhi hỏi tới:
- “Nhưng… vì sao...”?. Không đợi Nhi nói xong, Tùng đã ngắt lời.
- “Tới nhà Nhi rồi, Nhi vào nhà đi. Tùng về đây”! Vừa nói, Tùng vừa quay mặt và nhanh chân bước đi không nhìn mặt Nhi không để Nhi kịp nói gì. Nhi vội nói với theo Tùng:
- “Sao hôm nay Tùng về sớm thế, không vào nhà Nhi ăn bắp nướng sao?”
- “ Không, Tùng có việc bận”. Tùng đi vừa trả lời. Cậu cố gắng không quay đầu lại nhìn. Trăng vẫn chiếu sáng lối đường. Không gian im ắng, đường không một bóng người. Tùng bước một mình lầm lũi... Tiếng côn trùng kêu khiến cho không gian trở nên buồn tẻ, vắng lặng, cô đơn hơn... Tùng thấy lòng sao nặng trĩu, có gì đó đau nhói trong lòng... Ánh trăng sáng chiếu xuống in bóng một người lẻ loi trên đường...
Sau đêm hôm ấy, suốt mấy ngày liền Tùng không đón, đưa Nhi đi về như mọi ngày; Nhi cũng không gặp Tùng ở nhà thờ, ở phòng tập hát cũng không có Tùng. Nhi cảm thấy lo lắng, không biết đã xảy ra chuyện gì với Tùng. Tới nhà Tùng hỏi thì Mẹ Tùng nói Tùng vẫn mạnh khỏe. Nhi trở về mà lòng vẫn không hết lo lắng, suy nghĩ...
… 8h sáng, xe khách đón Nhi tại cổng nhà thờ. Đã gần tới giờ lên xe, nhưng Nhi vẫn chưa thấy Tùng xuất hiện. Tối qua, Nhi tới nhà Tùng chào ngày mai đi vào nhà dòng nhưng không gặp Tùng. Tiếng bác tài xế gọi lên xe. Nhi cố ra vẻ nhanh nhẹn chuyển bao khoai lên xe, rồi không may làm đổ bao khoai xuống đất phải cúi xuống lượm lên. Nhi cố gắng kéo dài thời gian và hy vọng Tùng sẽ tới. Lượm hết khoai vào bao rồi mà vẫn không thấy Tùng, Nhi cảm thấy hết hy vọng. Tiếng bác tài lại vang lên giục giã làm Nhi bối rối: “Chẳng lẽ Tùng không tới tiễn Nhi sao? Hai đứa là bạn thân của nhau bao nhiêu năm nay. Nhi đi tu mà, biết bao giờ được về để gặp đây, mà có được về chắc gì đã gặp Tùng”? Tiếng gọi lên xe của bác tài cắt ngang dòng suy nghĩ của Nhi. Nhi giật mình. Cúi xuống xách túi đồ bước lên xe, Nhi nhoẻn miệng cười chào tạm biệt mọi người.
Vừa đặt chân lên bậc cửa xe, có tiếng gọi:
- “Nhi ơi! Chờ đã... chờ đã...ã... Nhi ơ..ii”! là Tùng, giọng nói của Tùng. Đúng tiếng của Tùng rồi. Nhi vội quay đầu lại. Tùng chạy tới, thở hổn hển và nói:
- “Tùng xin lỗi vì..ì... tới trễ. Tùng tặng Nhi cái này”. Vừa nói, Tùng vừa rút từ trong túi áo ra một vật gì đó nho nhỏ. Kéo tay Nhi lại và đặt vào tay Nhi, Tùng nói:
“ Nhi đi tu, Tùng không có gì để tặng. Tùng biết Nhi rất yêu Mẹ Maria, Nhi lại thích màu trắng,… nên tặng Nhi tràng chuỗi này. Nhi hãy giữ lấy. Tùng nghe người ta nói đi tu khổ lắm, lại khó khăn và thử thách cũng nhiều; rồi còn phải bỏ mình, phải kiên trì, và cố gắng lắm. Chắc chắn cũng sẽ có những đau khổ, thử thách…đến với Nhi, Nhi hãy năng cầu nguyện với Chúa và lần chuỗi Mân côi xin Chúa và Mẹ gìn giữ Nhi. Tùng mong Nhi sẽ được như ý muốn. Nhi hãy nhớ trông cậy vào Chúa và Mẹ nhé. Dù có khó khăn, đau khổ như thế nào cũng phải luôn cố gắng, trung thành… không được có ý định bỏ cuộc giữa đường đâu đấy. Tùng sẽ luôn cầu nguyện cho Nhi”...!
Những lời dặn dò của Tùng khiến Nhi cảm thấy bùi ngùi. Chưa bao giờ Nhi thấy Tùng giống “ông cụ non” như lúc này. Nhi cảm thấy khóe mắt cay cay… cổ họng ngẹn lại không nói nên lời. Nhi không thể thốt lên lời cảm ơn, dù trong lòng tràn ngập niềm cảm kích…
Tiếng bác tài xế lại vang lên giục giã. Anh lơ xe ra hiệu cho Nhi vào chỗ ngồi để đóng cửa xe. Chiếc xe từ từ chuyển bánh. Nhi nhìn lại đằng sau: bố mẹ, anh chị, các cháu và cả Tùng nữa, tất cả đang giơ tay tạm biệt Nhi. Bóng họ khuất xa dần. Nhi cảm tạ Chúa đã ban cho Nhi những người thân yêu quý, và còn cho Nhi có một “ông” bạn thân tốt bụng. Nhi hứa với lòng mình sẽ cố gắng sống thật tốt để không phụ tình yêu mà mọi người dành cho Nhi. Dù có khó khăn hay đau khổ, thử thách…, Nhi sẽ không từ bỏ ơn gọi mà Chúa đã ban. Khẽ giơ tay lên đẩy cánh cửa xe cho thoáng gió, nhìn ra ngoài thấy đám trẻ thơ đang vui chơi cười đùa vui vẻ. Bên lề đường, mấy bà già ngồi bán rau nhai trầu đỏ bờ môi, hàm răng đen chỉ còn lại vài ba cái nhưng vẫn tươi nụ cười… Gạt mấy sợi tóc xõa vương trên vầng trán, Nhi không hay giọt nước mắt khẽ rơi, đang lăn dài xuống trên gò má… Vòng xe lăn bánh đưa Nhi ngày càng xa những người thân yêu ấy. Bánh xe quay mang theo cả nỗi nhớ về một thời đáng nhớ; mang theo cả hình ảnh của một đôi bạn thân ngày ngày đi học giáo lý, chiều chiều vẫn đi cắt rau heo, và đi hái hoa dại cùng nhau…
…
Năm năm sau. Sau ngày khấn đầu, Nhi được nhà Dòng cho về thăm gia đình. Nhi rất vui. Trong lòng rộn lên bao cảm xúc. Không biết gia đình Nhi, mọi người có khỏe không? có thêm được đứa cháu nào ra đời không? quê Nhi có gì thay đổi không hay vẫn nghèo như vậy? Thằng Tuấn, con Trang, cả thằng Hưng “sún”… không biết đã có gia đình chưa? Bọn nó có còn nhớ đến Nhi hay đã quên rồi? … Còn Tùng- đứa bạn thân nhất của Nhi nữa, không biết đã lấy vợ chưa? Có mấy con rồi… Gặp Tùng, Nhi sẽ kể cho Tùng nghe những gì Nhi đã học được ở trong nhà Dòng. Nhi sẽ kể cho Tùng nghe cảm xúc của Nhi trong ngày Khấn như thế nào. Hẳn Tùng sẽ rất vui … Ôi! Có biết bao nhiêu câu hỏi Nhi chờ đợi. Nhi nóng lòng được gặp mọi người.
Xuống xe ngay đường Quốc lộ chỗ rẽ xuống cổng làng, từ xa Nhi đã nhìn thấy dáng ai như dáng anh trai đang giơ tay lên vẫy. Xe dừng lại. Anh trai nhanh tay xách đồ xuống cho Nhi. Anh vẫn gầy như trước. Những vất vả của cuộc sống mưu sinh khiến anh già hơn, nhưng nụ cười trên môi anh thì chẳng già chút nào. Cột túi đồ lên xe, anh quay lại nói với Nhi:
“Em à!... thằng Tùng… nó chết rồi”.
Nhi không tin vào tai mình nữa. Chân Nhi muốn khụy xuống… Nhi thấy không thở được… Tùng chết rồi sao? Tùng còn trẻ mà sao lại chết? Nhi vẫn còn chưa kể chuyện cho Tùng nghe mà?... Ôi Chúa ơi, con có nghe nhầm không vậy?
Anh trai khẽ nắm tay Nhi và nói:
“Em lên xe, anh chở về gặp Tùng lần cuối. Sáng mai đưa Tùng đi chôn rồi”! Nhi nghẹn ngào:
“Vì sao Tùng chết hả anh”?
“Vì tai nạn xe em à. Nghe người ta kể: mới thấy Tùng chạy xe ra ngã ba mua một bó hoa hồng trắng. Đi về tới khúc đường rẽ vào núi, thì bị xe tải chạy đối diện lao tới đâm vào. Tùng chết ngay tại chỗ. Nhưng”…
“Nhưng sao anh”? Nhi chờ đợi.
Nghe nói lúc Tùng bị xe đâm vào, Tùng bị nảy lên cao rồi rớt xuống. Nhưng người ta thấy Tùng vẫn nắm chặt bông hoa hồng trắng trong tay… Trước khi tắt thở, Tùng còn cười đó em”.
“Hoa hồng trắng? Màu trắng”?...! Dường như Nhi hiểu ra điều gì đó. Nhi im lặng suốt chặng đường về.
Đoạn đường từ cổng làng hôm nay bỗng dưng trở nên xa tít. Lòng Nhi như xát muối. Nhi không thể tin, càng không muốn tin đó là sự thật. Qua khúc đường nhỏ rẽ vào ngõ nhà Tùng, hai bên đường treo đầy cờ tím, lá cờ chỉ dùng những khi có người tín hữu trong giáo họ qua đời. Bước vào sân nhà, xếp đầy những bàn ghế chỉ trừ ra một lối đi nhỏ. Nhi tiến vào trong nhà. Đối diện trước mặt Nhi là chiếc quan tài gỗ, hai bên là gia đình Tùng đang ngồi phục tang. Nhi nhìn tấm di ảnh, khuôn mặt Tùng đang cười tươi mà lòng Nhi thắt lại. Nhi đã mất Tùng, mất đi một người bạn tốt.
Trước ngày trở lại nhà Dòng, Nhi lên mộ thăm Tùng và đem theo một bó hoa hồng trắng rất to. Cô ngồi lặng trước mộ Tùng hồi lâu. Không ai biết Nhi đã nói những gì với Tùng. Kể từ ngày đó, Nhi không còn thích màu trắng nữa!
Càng về khuya, không khí càng trở lạnh. Ngoài trời gió đã ngừng thổi. Xung quanh, cảnh vật im lìm. Có lẽ không còn ai tỉnh giấc. Khẽ kéo chiếc mền lên che kín mặt để gió lạnh không thổi vào hai lỗ tai, Nhi chuẩn bị cho giấc ngủ an bình sau một ngày học tập và làm việc mệt nhoài. Nhi thầm tạ ơn Chúa đã yêu thương Nhi cách đặc biệt. Nhi nhận ra một điều quan trọng: Trong mỗi giai đoạn của cuộc đời, Chúa luôn chuẩn bị cho chúng ta những con người, những hoàn cảnh tốt nhất cho ta hoàn thành sứ mạng Chúa trao. Và khi thấy đã đủ, Ngài sẽ tùy ý rút họ khải chúng ta hoạc tiếp tục gửi cho ta những người khác để đồng hành với ta. Cảm ơn Chúa đã cho Nhi một người bạn thân. Lời dặn dò của Tùng trước lúc chia tay đã giúp Nhi có thêm sức mạnh và trợ lực để vượt qua những khó khăn trong cuộc sống…
Cầm tràng chuỗi trong tay, Nhi nhoẻn miệng cười rồi dần chìm vào trong giấc ngủ. Xa xa, có tiếng chó nhà ai sủa động vọng tới, khiến cho chú chó nằm ngoài góc sân nhà tỉnh giấc vểnh đôi tai lên nghe ngóng. Trời mỗi lúc một rét hơn...
Mai Thị Lành (Dòng Nữ Tỳ Chúa Giêsu Tình thương)
Đêm nay, đêm thật lạ, khí trời tiết tháng Mười Âm lịch thật u buồn. Tuần đầu tiên của mùa Vọng, trời đất xám xịt phủ màu tang tóc. Mưa rả rích, tí tách suốt ngày đêm. Cứ mười phút, cơn gió lạnh thổi tới. Một cảm giác lạnh lẽo, buốt giá đến thấu xương. Tay chân lạnh như thân thể người chết bị chôn vùi trong băng tuyết hàng mấy thế kỷ. Gió thổi, mưa bụi bay. Tiếng gió lùa vào miếng bạt trên trần nhà nghe ù… vù…; rồi bập bành… bập bành…đập vào thanh rui, mè trên mái ngói. Ngoài trời mưa cứ rơi tí tách. Thỉnh thoảng cơn gió lạnh ùa vào khiến cho ai cũng phải “rùng mình”. “Nó” may mắn chui giữa ba cái chăn dầy ấm áp, còn bên ngoài lại quá lạnh lẽo. “Nó” tròn vo trong chiếc tổ mới của mình rồi yên bình đi ngủ.
Nằm hồi lâu, “nó” không tài nào ngủ được. “Nó” nghĩ về gia đình. Nghĩ về những kỷ niệm, những giây phút hạnh phúc bên những người mà “nó” yêu quý. Tâm trí “nó” hiện lên hình ảnh của họ rõ mồn một; từng ánh mắt, nụ cười, cử chỉ … Nhớ về họ, “nó” nhoẻn miệng cười.
Màn đêm yên tĩnh, mọi người chìm sâu trong giấc ngủ, cảnh vật thiên nhiên lẫn con người. Dường như cả thế giới đã tạm thời “đóng băng” trong cái tiết trời giá rét này. Không gian tĩnh mịch trầm lặng, một tiếng thở của “nó” cũng đủ làm chú chó ngoài hè phải tỉnh giấc. “Nó” nhẹ nhàng hít thở: hít…thở…hít…thở… nhẹ nhàng để không làm ai tỉnh giấc, cũng không muốn phá vỡ thế giới im lặng ấy. Vậy mà, bỗng nhiên từ đâu một cơn gió thổi tới: … “vù vù… rít… vù …vù”… cơn gió lẫn mưa bụi. Thình lình, gió mưa thổi mạnh trên mái nhà. Tiếng mưa nghe “rào rào…”. Một lớp bụi, sạn đất bám trên trần mái nhà lâu ngày rớt xuống, rơi trúng ngay chỗ chiếc giường, lọt qua những khe lỗ nhỏ của chiếc mùng cũ rơi xuống đầy mặt “nó”, và trên chiếc mền “nó”đang nằm. Cảnh vật thay đổi hẳn. Tất cả hết thảy đều vùng mình lên, quằn quại, sau cơn gió, rồi trở lại như ban đầu khi cơn gió đã đi qua. “Nó” lật tung chiếc mền, phủi sạch những bụi bẩn trên mặt, trên mền, trên chiếu xuống đất, rồi nằm xuống ngủ lại. “Nó” không ngủ được. “Nó” nhớ đến những con người bất hạnh, nghèo khổ, những người lang thang không cơm ăn, không nhà ở, không một mảnh áo che thân… Đến mọi vật mà còn phải “quằn quại” sau những rét lạnh, buốt giá huống chi con người yếu đuối mỏng giòn. Hình ảnh cô bé mồ côi nằm co ro, chết vì đói và lạnh vào đêm ba mươi tết trong truyện “Cô bé bán diêm” “nó” học hồi lớp ba cứ hiện lên trong đầu “nó”. “Nó” tự hỏi: “trên đời này còn bao nhiêu cô bé bán diêm như vậy?, còn bao nhiêu em bé không gia đình, cha mẹ, không một miếng cơm ăn, không có manh áo mặc cho đỡ lạnh, hay một chỗ trú thân những lúc mưa gió…?, rồi còn biết bao nhiêu những hoàn cảnh đáng thương khác…? Chúa ơi! Họ sẽ sống như thế nào trong cuộc đời đầy đen tối, thiếu may mắn nơi trần thế này? Sau những cơn rét buốt, đói lả đó… họ sẽ ra sao”?...!
Quờ tay sờ soạng dưới chiếc gối đầu, tay “nó” chạm vào vật gì với những hạt nho nhỏ, tròn tròn. “Nó” nhận ra đó là tràng chuỗi mân côi- tràng chuỗi mà “nó” được thằng bạn thân tặng trước khi đi tu. Tay cầm tràng chuỗi đưa lên miệng để hôn tượng Đức Mẹ- một cử chỉ quen thuộc “nó” vẫn quen làm mỗi khi đọc kinh Mân Côi, “nó” bỗng nhớ tới thằng bạn thân thuở nhỏ. Những kỉ niệm của một thời thơ ấu cùng nhau đi hái rau heo, những buổi chiều rủ nhau đi ra bờ sông hái hoa dại về dâng dưới chân Mẹ, rồi những buổi sáng tháng 6, í ới gọi nhau đi học giáo lý mùa hè vang khắp một xóm nhỏ… Bao nhiêu kí ức bỗng từ đâu ùa về trong lòng “nó”. “Nó” nhớ lại…
…Tối hôm đó, sau giờ tập hát, như thường lệ thằng bạn thân tiễn “nó” về nhà. Nhà “nó” ở cách xa nhà thờ một đoạn xa chừng một cây số. Ngôi nhà nhỏ nằm bên cạnh cánh đồng lúa đang độ trổ bông. Cơn gió nhè nhẹ qua, những đám lúa rung rinh ngả mình xô đẩy vào nhau như đùa giỡn. Hương lúa non thơm nhẹ một mùi hương thoang thoảng, ngọt ngào. Ánh trăng sáng, ánh sáng vừa lung linh, vừa mơ màng, in rõ bóng đôi bạn dưới con đường! Khẽ hít hơi làn không khí trong lành của đồng quê, Yến Nhi vươn vai một cách thoải mái và nói:
- “Ôi! Trăng đêm nay đẹp quá. Lâu rồi mình không được ngắm trăng Tùng nhỉ”!
- “Ừ. Chắc cũng phải mấy tháng rồi, từ dịp tết đến giờ chứ ít ỏi gì. Mà… “bà” có vẻ thích ngắm trăng lắm thì phải”?
- “Thích chứ, trăng đẹp vậy mà. Vả lại, tôi thấy trăng trong sáng, lung linh. Ánh trăng còn có thể chiếu soi cho mọi người mọi vật thấy rõ... Mỗi khi ngắm trăng, tôi nhớ đến Mẹ Maria, trăng kia đẹp nhưng… Mẹ đẹp và trong sáng hơn ánh trăng kia nhiều. Tôi ước mong sao lòng mình cũng được trong sáng, thanh cao như ánh trăng kia vậy”! Yến Nhi nhoẻn miệng cười, ánh trăng sáng nhìn thấy rõ hai má lúm đồng tiền lộ ra trên khuôn mặt bầu bĩnh.Tùng cũng cười theo. Ngập ngừng, dừng bước Tùng hỏi:
- “Nhi này, có phải … bà … sắp đi tu không”? Nhi trả lời:
- “Ừ. Mà… tôi chưa nói gì với ông sao”?
- “Chưa? Tôi nghe mẹ bà nói hồi tối, lúc tôi đến nhà đợi bà đi tập hát. Tôi tưởng mẹ bà nói đùa, vậy… bà tính đi tu thật hả”?...
- “Ừ. Tôi đã quyết định. Nếu không có gì thay đổi… cuối tuần này tôi sẽ đi. Sao vậy ông”?
- “Bà … bà đi tu còn tôi... tôi thì sao? Tôi đi đâu”? Tùng ngập ngừng.
- “Ơ hay, cái ông này, ông bị sao thế. Chân của ông, ông muốn đi đâu thì đi chứ sao lại hỏi tôi”?
- “Vậy không hỏi bà… tôi biết hỏi ai đây”? Tùng nói như giận dỗi.
- “Sao bà có thể nói những câu vô tình, không một chút suy nghĩ gì như vậy”?
Tùng có vẻ sẳng giọng. Cậu bước nhanh, vượt trước Nhi một quãng độ vài mét. Nhi không hiểu chuyện gì đang xảy ra với Tùng nhưng thấy vậy, cô vội chạy theo, kéo áo Tùng lại và khẽ hỏi:
- “Ông giận tôi à? Có chuyện gì vậy?
Hay tại tôi chưa nói với ông nên ông giận phải không? Tôi xin lỗi. Tôi cứ tưởng hôm trước gặp ông ở nhà thờ tôi nói với ông rồi chứ. Thôi đừng giận nữa, ông biết tôi quý ông là bạn tốt của tôi mà”.
Trước sự chân thành của Nhi, và đôi mắt tròn xoe của Nhi đang nhìn thẳng vào Tùng không chớp, Tùng hiểu Nhi đang chờ đợi nơi mình một câu trả lời. Nén lại cảm xúc trong lòng, Tùng nói:
- “Tùng không giận Nhi đâu. Nhi nói đúng, Tùng có chân của mình để bước đi; Nhi cũng có cuộc sống và chọn lựa của Nhi. Tùng không nên chỉ vì mình mà đòi hỏi Nhi điều gì. Nhi không có gì sai cả, cũng không cần phải xin lỗi Tùng, người xin lỗi là Tùng mới phải. Chỉ vì…”… Thấy Tùng ngập ngừng không nói nên lời, Nhi hỏi tới:
- “Nhưng… vì sao...”?. Không đợi Nhi nói xong, Tùng đã ngắt lời.
- “Tới nhà Nhi rồi, Nhi vào nhà đi. Tùng về đây”! Vừa nói, Tùng vừa quay mặt và nhanh chân bước đi không nhìn mặt Nhi không để Nhi kịp nói gì. Nhi vội nói với theo Tùng:
- “Sao hôm nay Tùng về sớm thế, không vào nhà Nhi ăn bắp nướng sao?”
- “ Không, Tùng có việc bận”. Tùng đi vừa trả lời. Cậu cố gắng không quay đầu lại nhìn. Trăng vẫn chiếu sáng lối đường. Không gian im ắng, đường không một bóng người. Tùng bước một mình lầm lũi... Tiếng côn trùng kêu khiến cho không gian trở nên buồn tẻ, vắng lặng, cô đơn hơn... Tùng thấy lòng sao nặng trĩu, có gì đó đau nhói trong lòng... Ánh trăng sáng chiếu xuống in bóng một người lẻ loi trên đường...
Sau đêm hôm ấy, suốt mấy ngày liền Tùng không đón, đưa Nhi đi về như mọi ngày; Nhi cũng không gặp Tùng ở nhà thờ, ở phòng tập hát cũng không có Tùng. Nhi cảm thấy lo lắng, không biết đã xảy ra chuyện gì với Tùng. Tới nhà Tùng hỏi thì Mẹ Tùng nói Tùng vẫn mạnh khỏe. Nhi trở về mà lòng vẫn không hết lo lắng, suy nghĩ...
… 8h sáng, xe khách đón Nhi tại cổng nhà thờ. Đã gần tới giờ lên xe, nhưng Nhi vẫn chưa thấy Tùng xuất hiện. Tối qua, Nhi tới nhà Tùng chào ngày mai đi vào nhà dòng nhưng không gặp Tùng. Tiếng bác tài xế gọi lên xe. Nhi cố ra vẻ nhanh nhẹn chuyển bao khoai lên xe, rồi không may làm đổ bao khoai xuống đất phải cúi xuống lượm lên. Nhi cố gắng kéo dài thời gian và hy vọng Tùng sẽ tới. Lượm hết khoai vào bao rồi mà vẫn không thấy Tùng, Nhi cảm thấy hết hy vọng. Tiếng bác tài lại vang lên giục giã làm Nhi bối rối: “Chẳng lẽ Tùng không tới tiễn Nhi sao? Hai đứa là bạn thân của nhau bao nhiêu năm nay. Nhi đi tu mà, biết bao giờ được về để gặp đây, mà có được về chắc gì đã gặp Tùng”? Tiếng gọi lên xe của bác tài cắt ngang dòng suy nghĩ của Nhi. Nhi giật mình. Cúi xuống xách túi đồ bước lên xe, Nhi nhoẻn miệng cười chào tạm biệt mọi người.
Vừa đặt chân lên bậc cửa xe, có tiếng gọi:
- “Nhi ơi! Chờ đã... chờ đã...ã... Nhi ơ..ii”! là Tùng, giọng nói của Tùng. Đúng tiếng của Tùng rồi. Nhi vội quay đầu lại. Tùng chạy tới, thở hổn hển và nói:
- “Tùng xin lỗi vì..ì... tới trễ. Tùng tặng Nhi cái này”. Vừa nói, Tùng vừa rút từ trong túi áo ra một vật gì đó nho nhỏ. Kéo tay Nhi lại và đặt vào tay Nhi, Tùng nói:
“ Nhi đi tu, Tùng không có gì để tặng. Tùng biết Nhi rất yêu Mẹ Maria, Nhi lại thích màu trắng,… nên tặng Nhi tràng chuỗi này. Nhi hãy giữ lấy. Tùng nghe người ta nói đi tu khổ lắm, lại khó khăn và thử thách cũng nhiều; rồi còn phải bỏ mình, phải kiên trì, và cố gắng lắm. Chắc chắn cũng sẽ có những đau khổ, thử thách…đến với Nhi, Nhi hãy năng cầu nguyện với Chúa và lần chuỗi Mân côi xin Chúa và Mẹ gìn giữ Nhi. Tùng mong Nhi sẽ được như ý muốn. Nhi hãy nhớ trông cậy vào Chúa và Mẹ nhé. Dù có khó khăn, đau khổ như thế nào cũng phải luôn cố gắng, trung thành… không được có ý định bỏ cuộc giữa đường đâu đấy. Tùng sẽ luôn cầu nguyện cho Nhi”...!
Những lời dặn dò của Tùng khiến Nhi cảm thấy bùi ngùi. Chưa bao giờ Nhi thấy Tùng giống “ông cụ non” như lúc này. Nhi cảm thấy khóe mắt cay cay… cổ họng ngẹn lại không nói nên lời. Nhi không thể thốt lên lời cảm ơn, dù trong lòng tràn ngập niềm cảm kích…
Tiếng bác tài xế lại vang lên giục giã. Anh lơ xe ra hiệu cho Nhi vào chỗ ngồi để đóng cửa xe. Chiếc xe từ từ chuyển bánh. Nhi nhìn lại đằng sau: bố mẹ, anh chị, các cháu và cả Tùng nữa, tất cả đang giơ tay tạm biệt Nhi. Bóng họ khuất xa dần. Nhi cảm tạ Chúa đã ban cho Nhi những người thân yêu quý, và còn cho Nhi có một “ông” bạn thân tốt bụng. Nhi hứa với lòng mình sẽ cố gắng sống thật tốt để không phụ tình yêu mà mọi người dành cho Nhi. Dù có khó khăn hay đau khổ, thử thách…, Nhi sẽ không từ bỏ ơn gọi mà Chúa đã ban. Khẽ giơ tay lên đẩy cánh cửa xe cho thoáng gió, nhìn ra ngoài thấy đám trẻ thơ đang vui chơi cười đùa vui vẻ. Bên lề đường, mấy bà già ngồi bán rau nhai trầu đỏ bờ môi, hàm răng đen chỉ còn lại vài ba cái nhưng vẫn tươi nụ cười… Gạt mấy sợi tóc xõa vương trên vầng trán, Nhi không hay giọt nước mắt khẽ rơi, đang lăn dài xuống trên gò má… Vòng xe lăn bánh đưa Nhi ngày càng xa những người thân yêu ấy. Bánh xe quay mang theo cả nỗi nhớ về một thời đáng nhớ; mang theo cả hình ảnh của một đôi bạn thân ngày ngày đi học giáo lý, chiều chiều vẫn đi cắt rau heo, và đi hái hoa dại cùng nhau…
…
Năm năm sau. Sau ngày khấn đầu, Nhi được nhà Dòng cho về thăm gia đình. Nhi rất vui. Trong lòng rộn lên bao cảm xúc. Không biết gia đình Nhi, mọi người có khỏe không? có thêm được đứa cháu nào ra đời không? quê Nhi có gì thay đổi không hay vẫn nghèo như vậy? Thằng Tuấn, con Trang, cả thằng Hưng “sún”… không biết đã có gia đình chưa? Bọn nó có còn nhớ đến Nhi hay đã quên rồi? … Còn Tùng- đứa bạn thân nhất của Nhi nữa, không biết đã lấy vợ chưa? Có mấy con rồi… Gặp Tùng, Nhi sẽ kể cho Tùng nghe những gì Nhi đã học được ở trong nhà Dòng. Nhi sẽ kể cho Tùng nghe cảm xúc của Nhi trong ngày Khấn như thế nào. Hẳn Tùng sẽ rất vui … Ôi! Có biết bao nhiêu câu hỏi Nhi chờ đợi. Nhi nóng lòng được gặp mọi người.
Xuống xe ngay đường Quốc lộ chỗ rẽ xuống cổng làng, từ xa Nhi đã nhìn thấy dáng ai như dáng anh trai đang giơ tay lên vẫy. Xe dừng lại. Anh trai nhanh tay xách đồ xuống cho Nhi. Anh vẫn gầy như trước. Những vất vả của cuộc sống mưu sinh khiến anh già hơn, nhưng nụ cười trên môi anh thì chẳng già chút nào. Cột túi đồ lên xe, anh quay lại nói với Nhi:
“Em à!... thằng Tùng… nó chết rồi”.
Nhi không tin vào tai mình nữa. Chân Nhi muốn khụy xuống… Nhi thấy không thở được… Tùng chết rồi sao? Tùng còn trẻ mà sao lại chết? Nhi vẫn còn chưa kể chuyện cho Tùng nghe mà?... Ôi Chúa ơi, con có nghe nhầm không vậy?
Anh trai khẽ nắm tay Nhi và nói:
“Em lên xe, anh chở về gặp Tùng lần cuối. Sáng mai đưa Tùng đi chôn rồi”! Nhi nghẹn ngào:
“Vì sao Tùng chết hả anh”?
“Vì tai nạn xe em à. Nghe người ta kể: mới thấy Tùng chạy xe ra ngã ba mua một bó hoa hồng trắng. Đi về tới khúc đường rẽ vào núi, thì bị xe tải chạy đối diện lao tới đâm vào. Tùng chết ngay tại chỗ. Nhưng”…
“Nhưng sao anh”? Nhi chờ đợi.
Nghe nói lúc Tùng bị xe đâm vào, Tùng bị nảy lên cao rồi rớt xuống. Nhưng người ta thấy Tùng vẫn nắm chặt bông hoa hồng trắng trong tay… Trước khi tắt thở, Tùng còn cười đó em”.
“Hoa hồng trắng? Màu trắng”?...! Dường như Nhi hiểu ra điều gì đó. Nhi im lặng suốt chặng đường về.
Đoạn đường từ cổng làng hôm nay bỗng dưng trở nên xa tít. Lòng Nhi như xát muối. Nhi không thể tin, càng không muốn tin đó là sự thật. Qua khúc đường nhỏ rẽ vào ngõ nhà Tùng, hai bên đường treo đầy cờ tím, lá cờ chỉ dùng những khi có người tín hữu trong giáo họ qua đời. Bước vào sân nhà, xếp đầy những bàn ghế chỉ trừ ra một lối đi nhỏ. Nhi tiến vào trong nhà. Đối diện trước mặt Nhi là chiếc quan tài gỗ, hai bên là gia đình Tùng đang ngồi phục tang. Nhi nhìn tấm di ảnh, khuôn mặt Tùng đang cười tươi mà lòng Nhi thắt lại. Nhi đã mất Tùng, mất đi một người bạn tốt.
Trước ngày trở lại nhà Dòng, Nhi lên mộ thăm Tùng và đem theo một bó hoa hồng trắng rất to. Cô ngồi lặng trước mộ Tùng hồi lâu. Không ai biết Nhi đã nói những gì với Tùng. Kể từ ngày đó, Nhi không còn thích màu trắng nữa!
Càng về khuya, không khí càng trở lạnh. Ngoài trời gió đã ngừng thổi. Xung quanh, cảnh vật im lìm. Có lẽ không còn ai tỉnh giấc. Khẽ kéo chiếc mền lên che kín mặt để gió lạnh không thổi vào hai lỗ tai, Nhi chuẩn bị cho giấc ngủ an bình sau một ngày học tập và làm việc mệt nhoài. Nhi thầm tạ ơn Chúa đã yêu thương Nhi cách đặc biệt. Nhi nhận ra một điều quan trọng: Trong mỗi giai đoạn của cuộc đời, Chúa luôn chuẩn bị cho chúng ta những con người, những hoàn cảnh tốt nhất cho ta hoàn thành sứ mạng Chúa trao. Và khi thấy đã đủ, Ngài sẽ tùy ý rút họ khải chúng ta hoạc tiếp tục gửi cho ta những người khác để đồng hành với ta. Cảm ơn Chúa đã cho Nhi một người bạn thân. Lời dặn dò của Tùng trước lúc chia tay đã giúp Nhi có thêm sức mạnh và trợ lực để vượt qua những khó khăn trong cuộc sống…
Cầm tràng chuỗi trong tay, Nhi nhoẻn miệng cười rồi dần chìm vào trong giấc ngủ. Xa xa, có tiếng chó nhà ai sủa động vọng tới, khiến cho chú chó nằm ngoài góc sân nhà tỉnh giấc vểnh đôi tai lên nghe ngóng. Trời mỗi lúc một rét hơn...
Mai Thị Lành (Dòng Nữ Tỳ Chúa Giêsu Tình thương)