„ Nơi nào có Thiên Chúa hiện diện, nơi đó có tương lai“
Đức Thánh Cha Benedictô 16. về thăm viếng quê hương nước Đức của ngài từ ngày 22. đến 25. tháng Chín 2011.
Như ngài đã nói trên hệ thống truyền thanh truyền hình của nước Đức ngày 17.09.2011, chuyến viếng thăm này „không phải là một cuộc du lịch tôn giáo đạo đức cũng chẳng phải là một màn trình diễn ngoạn mục.“. Nhưng chuyến viếng thăm này chú trọng đến chiều hướng, mà chủ đề kim chỉ nam của chuyến viếng thăm đã vạch ra: „ nơi nào có Thiên Chúa hiện diện, nơi đó có tương lai“.
Giáo Hội Công giáo nước Đức cùng hợp tác với Chính Phủ chuẫn bị đón tiếp Đức Giáo hoàng trong không khí rộn ràng. Nhưng dẫu vậy, vì là một nước tự do dân chủ, nên có những ý kiến chỉ trích, cả phong trào xin chữ ký biểu tình phản đối sự hiện diện của Đức Giáo Hoàng đến thăm, như một nhóm Dân biểu Quốc Hội tuyên bố phản đối Đức Giáo Hoàng đọc diễn văn trước Quốc Hội ngày 22.09.2011.; nhóm không muốn Đức Giáo Hoàng đến thăm thành phố Freiburg ký tên vào cuốn sổ vàng của thành phố, nhóm chống đối lên án Đức giáo hoàng là bảo thủ, không xúc tiến cải cách làm ngưng trệ Giáo Hội, không làm gì cho phong trào đại kết giữa Công giáo và Tin Lành, không chấp nhận cho phụ nữ làm linh mục, phân biệt kỳ thị nam giới với nữ giới, không chấp nhận đồng tình luyền ái, không cho người có gia đình làm linh mục, cuộc viếng thăm tiêu phí qúa nhiều tiền, phản đối đòi nhà nước và Giáo Hội phải phân biệt ngăn cách tách ra…
Và trên các phương tiện truyền thông từ những tuần lễ ngày qua, người ta hầu như chỉ đọc nghe những tin tức tiêu cực như thế về chuyến viếng thăm của Đức Giáo Hoàng, mà rất ít hay bỏ qua những tin tức tích cực của phía người mong muốn hoan hô chào mừng Đức Giáo Hoàng đến thăm.
1. Quốc gia và Giáo Hội cùng trách nhiệm lo cho con người
Tổng Thồng nước Đức, Dr. Christian Wulff, người nhân danh nước Đức mời Đức Giáo hoàng tới thăm, đã nói về bản thân Đức giáo hoàng cùng chuyến viếng thăm của ngài với niềm kính trọng cùng tràn đầy niềm hy vọng đầy tích cực.
Theo Tổng Thống Wullf , Đức giáo hoàng Benedictô 16. là một vị giáo hoàng trí thức, một nhà thần học tầm cỡ lớn lao. Tổng Thống còn cho biết năm 2007 qua buổi triều yết Đức giáo hoàng ở Roma, Ông rất phấn khởi ấn tượng về cung cách niềm nở, đầy tình người của Đức Giáo hoàng Benedictô 16. chiếu tỏa ra.
Ông ca ngợi Đức gíao Hoàng là người mở ra chân trời đối thoại về giữa đức tin và lý trí. Đức tin mà không có suy luận của lý trí có thể trở nên nguy cơ qúa khích. Lý trí suy luận mà không có đức tin cũng trở nên lạnh lùng chỉ chạy theo chủ nghĩa thực dụng.
Về yêu cầu quốc gia và Giáo Hội phải phân biệt ngăn cách tách ra, Tổng Thống Wulff cho rằng quốc gia và Giáo Hội tôn giáo cần phân biệt hai bên rõ ràng, nhưng không phải là những thế giới ngăn cách nhau. Cả hai đều mang chung trách nhiệm lo cho cùng một và những con người.
Khoảng 100 Dân biểu quốc Hội liên bang Đức phản đối việc Đức Giáo hoàng đến đọc diễn văn ở Quốc Hội. Họ nói không tới Quốc Hội để chào mừng cùng nghe Đức giáo hoàng đọc diễn văn. Vì họ cho rằng Đức giáo hoàng đến Quốc hội đọc diễn văn như thế làm cho tính cách trung lập về thế giới quan giữa quốc gia và Giáo Hội bị tổn thương. Ban thường vụ Quốc Hội Đức với sự thỏa thuận của các Dân biểu đã mời Đức giáo hòang đến thăm và đọc diễn văn từ cả tháng trời nay rồi. Bây giờ nhóm khoảng 100 Dân biểu lại lên tiếng chống đối.
Tổng Thống Wulff cho là tốt khi những vị nguyên thủ quốc gia - Đức Giáo Hòang Công giáo Roma là vị nguyên thủ quốc gia độc lập Vatican - được Quốc Hội mời đến đọc diễn văn. Cuộc thăm viếng đọc diễn văn như thế ở Quốc Hội truyền đi tín hiệu sứ điệp rõ ràng tới các vị đại diện dân cử của Quốc Hội, những người có nhiệm vụ quyết định về tương lai đời sống trong xã hội đất nước, nhất là trứơc những thách thố ngày càng rộng mở có tính cách toàn cầu hóa.
2. Giáo Hoàng Benedictô 16., một kho tàng vô gía
Ký gỉa Peter Seewald, người từng nghiên cứu theo sát cùng hiểu biết về Đức Giáo Hoàng Benedictô 16. rất nhiều. Ông đã có những cuộc đàm đạo phỏng vấn Đức Giáo hoàng cùng viết xuất bản những sách về những cuộc đối thoại đàm đạo như Gott und die Welt - Thiên Chúa và trần gian, Salz der Erde- Muối cho đời, và mới đây cuốn Licht der Welt- Ánh sáng trần gian, đã rất đỗi ngạc nhiên đau lòng về những chống đối Đức Giáo hoàng cũng như chuyến viếng thăm của ngài trên các phương tiện truyền thông ngay tại quên hương của ngài.
Theo Ông, cuộc thăm viếng của Vị đại diện Chúa Giêsu Kitô là một cơ hội giúp con người khôi vực dậy tinh thần. Đức giáo hoàng Benedictô 16. không chỉ là một người có trí óc suy nghĩ trong sáng minh bạch của một nhà tư tưởng lớn, nhưng ngài còn là một Vị mục tử yêu thương con người, quan tâm đến tương lai đời sống con người, cùng muốn giúp họ.
Chúa Kitô đã đặt ngài là người giữ chìa khóa không có quyền lực gì, nhưng là một người đầy tớ của các người đầy tớ, và là Thầy dậy cho mọi dân tộc, trên trần gian qua mọi thời gian. Thiên Chúa đã hứa ban cho mỗi Đức Giáo Hoàng một đặc sủng (Charisma) riêng biệt. Đức giáo Hoàng là người gìn giữ bảo vệ những mầu nhiệm, người cắt nghĩa chính thực, người xây bắc nhịp cầu không chỉ những nhịp cầu giữa các dân tộc, nhưng cả giữa con người và Thiên Chúa, giữa trời và đất. Đức giáo hoàng Benedictô 16. không là người sống trong bóng tối, nhưng là người đem ánh sáng vào trong bóng tối. Dưới sự nhìn hiểu như thế, cuộc thăm viếng của ngài trở nên dấu chỉ của thời đại và mang đến những gợi ý suy luận quan trọng.
Có suy luận ý kiến chế nhạo phê bình cho rằng Đức Giáo Hoàng Benedictô 16. là „Hồng Y cỗ xe tăng bọc sắt“. Theo Ký gỉa Seewald ý kiến cho rằng Đức Hồng Y Ratzinger là „ Hồng Y xe tăng bọc sắt“ là một nhận xét so sánh không có liên quan ăn nhập gì tới cá nhân, cũng như công việc của ngài và cũng chẳng đúng hợp với bản chất con người của ngài.
Đức Giáo hoàng Benedictô 16. không chỉ là một nhà tư tưởng của thời đại chúng ta bây giờ và một nhà thần học có tầm vóc như các vị Giáo phụ của Giáo Hội, nhưng ngài còn là vị thầy dậy có đời sống tinh thần đạo đức suy niệm với mức độ cao sâu. Ngài là một con người có bản chất tính tình nhậy cảm tế nhị, có tâm hồn thi ca, chậm rãi từ tốn cùng niềm nở thân tình, một con người có đời sống vừa có trí tuệ thông minh và vừa có lòng đạo đức.
Điều này chứng minh qua việc ngài luôn luôn nhấn mạnh đức tin có liên quan chặt chẽ với lý trí và suy luận. Suy tưởng mà không có đức tin sẽ thu ngắn con đường đạt tới chân lý.
Giáo Hoàng Benedictô 16. đến từ xã hội đất nước Tây phương, nơi khoa học phát triển lan rộng trong mọi tầng lớp, cho rằng lý trí không phản ngược chống lại Thiên Chúa, nhưng là một phần của đức tin và là một biểu lộ của Thiên Chúa. Thiên Chúa như ý niệm toàn thể của hiện hữu và ý nghĩa. Lý trí như là phương cách đi tìm chân lý. Đức Giáo Hoàng Benedictô 16. cắt nghĩa Chúa Giêsu không chỉ trong đức tin, mà còn hợp lý theo khoa học nữa. Điều này là một trong những điểm mạnh ưu việt của ngài không thể dùng điều gì so sánh được.
Đức Giáo Hoàng Benedictô 16. có khả năng suy tư diễn tả những điều khó khăn mù mịt cho thành trong sáng dễ hiểu. Tắt một lời, ngài có khả năng tẩy rửa và cắt nghĩa. Nhất là trong một thời đại ngày nay có nhiều chao đảo lộn xộn, lấy sự kích thích thị hiếu làm đầu, cùng nhiều tiên tri gỉa xuất hiện, thì khả năng đó của ngài là một kho tàng quí báu vô gía. Đó là một phần bí ẩn mầu nhiệm của vị giáo hoàng người Đức.
3. Dấu chỉ niềm hy vọng
Ngày thứ năm, 22.09.2011 Đức giáo hoàng Benedictô 16. sẽ khởi đầu chuyến viếng thăm mục vụ nước Đức 04 ngày, cho tới ngày chúa nhật 25.09.2011. Theo tin tức chính thức trong bốn ngày thăm viếng ngài sẽ đọc 17 bài diễn văn, có 20 cuộc trao đổi gặp gỡ với đủ mọi thành phần đạo đời, cùng dâng ba thánh lễ chính ở Berlin, ở Erfurt và ở Freiburg. Cao điểm là cuộc gặp gỡ với đại diện Giáo hội Tin Lành ở Erfurt trong tinh thần đại kết.
Các cuộc thăm viếng của Đức giáo hoàng trên thế giới, như vừa rồi ở Đại hội giới trẻ Madrid bên Tây ban nha, số đông đảo người, lên tới hàng triệu người ở Madrid, đến đón cùng nghe Đức giáo hoàng giảng thuyết, đã nói lên con người khao khát cần thức ăn tinh thần.
Điều này cũng sẽ xảy ra ở nước Đức có hàng trăm ngàn người sẽ đến chào đón cùng dâng Thánh lễ với Ngài ở Berlin, Erfurt và Freiburg . Chính vì thế Giáo Hội và Đức Giáo hoàng trở thành dấu chỉ lớn về niềm hy vọng cho mọi người.
Những lý do đưa ra để chống đối chỉ trích chuyến viếng thăm cũng như con người của Đức Giáo hoàng tùy thuộc vào góc độ nhìn của người phê bình chỉ trích chống đối. Và đó là quyền tự do của họ.
Như cha mẹ trong gia đình đầu tư sức lực, tiền bạc cho đời sống tương lai của con cái, mà không sợ cho là lãng phí hay không có ý nghĩa. Trái lại là điều cần thiết hữu ích cùng có ý nghĩa rất tích cực.
Cũng vậy, lý luận cho rằng tổ chức đón tiếp Đức Giáo hoàng tốn phí, còn bị cho là lãng phí nữa. Nhưng kết qủa tinh thần do lời giảng thuyết, nhất là cung cách sống nhân chứng của Đức giáo hoàng về lãnh vực tinh thần đức tin đạo giáo của ngài mang lại niềm hy vọng cho con người, cho đời sống xã hội là điều to lớn không thể đo lường được.
Thế nên việc đầu tư vào chuyến viếng thăm đón tiếp ngài không là lãng phí, nhưng cần thiết cùng hữu ích.
****************************************
Con người sống trong xã hội thời nào cũng có những khi được hoan hô ủng hộ, nhưng cũng có những khi bị chống đối làm khó dễ, bị hiểu lầm. Lý do có nhiều khác nhau. Nhưng trong đời sống giữa con người với nhau tình người lòng thiện cảm luôn là điều cần thiết để giúp hiểu nhau mà sống.
Đức giáo hoàng trong lời mở đầu cuốn sách của ngài „ Chúa Giêsu thành Nazareth“ đã viết tâm tình:
„ Chắc chắn tôi không cần phải nói ra nơi đây suy nghĩ của tôi, là cuốn sách tôi viết ra đây không phải là giáo huấn chính thức của Giáo Hội, nhưng là suy tư cảm nghĩ của riêng tôi, của một người đi tìm „ thánh nhan Thiên Chúa“ ( Tv 27,8). Vì thế sách này có thể bị phê bình chỉ trích ngược lại với tôi. Đó là tự do của mỗi người. Tôi chỉ xin qúy độc gỉa mọi giới dành cho sự thiện cảm. Vì không có sự thiện cảm sẽ không hiểu gì.“ ( Joseph Ratzinger Benedickt XVI. JESU VON NAZARETH I. , Herder 2007, tr. 22).
Cá nhân Đức giáo hoàng và cuộc thăm viếng của ngài cũng cần phải được nhìn dưới nhãn quan đó mới có thể hiểu đi xa hơn được, nhất là nơi người Công giáo.
Ngày chuẩn bị đón Đức giáo hoàng Benedictô 16. sang thăm nước Đức.
Düsseldorf, ngày 21.09.2011
Lm. Đaminh Nguyễn ngọc Long