Những người đón giao thừa ở phố Beebe, một thị trấn nhỏ vùng quê Arkansas, đang ngửa mặt lên trời xem pháo bông thì thay vì những tia lửa rơi xuống, họ đã nhìn thấy những bóng đen nhào lộn trong ánh sáng lập lòe rồi hàng ngàn xác chim (blackbirds ) lịch bịnh rơi xuống.
Khi ánh sáng ban mai đủ tỏ, người ta đếm được trên 4000 (5000?) xác chim blackbirds nằm la liệt trên mái nhà, vỉa hè, đường phố. "Thật là khó mà lái xe trên đường mà không đè bẹp một vài xác chim," Ông Robby King một nhân viên kiểm lâm than phiền như vậy.
Sự kiện những con chim đen với cánh đỏ bị chết cả đàn như vậy thì không hiếm, đã có hiện tượng chúng chết chùm vì thuốc độc, vì gió bão hoặc bị sét đánh. Nhưng số tử vong lên tới hàng ngàn trong một đêm là một hiện tượng có một không hai.
Đó là chưa kể ngày hôm trước đó, người ta phát hiện ra trên 100,000 xác cá nằm chết rải rác trên 20 dậm bờ sông Arkansas ở miền Ozark cách Beebe 125 dậm.
Đối với một số người, cảnh chết chóc như thế gợi lên hình ảnh của ngày tận thế và đã cắt ngắn buổi lễ hội mừng năm mới. Nhiều gia đình đã gọi điện cho cảnh sát thay vì mở chai champagne.
"Chúng tôi phải trả lời điện thọai suốt đêm," theo lời Đại úy cảnh sát Eddie Cullum. "Đối với những người dễ tin vào chuyện tận thế (doomsayers,) thì đây chắc chắn là ngày Thế Mạt."
Không ai biết nguyên do tại sao đàn chim đã chết.
"Chúng tôi có nhiều câu hỏi hơn là câu trả lời", Karen Rowe, một nhà nghiên cứu chuyên về chim của văn phòng Lâm và Ngư sản cùa Arkansas. Cô cho biết hiện đã có một số tài liệu về trường hợp các loài chim trở nên bối rối và đâm xuống đất.
Cô Rowe cho biết trong năm 2001, sét đã giết chết khoảng 20 chim mallards tại Hot Springs, và một đàn bồ nông chết đã được tìm thấy trong rừng khoảng 10 năm trước.
Hồi năm 1973, một cơn mưa đá đã vất nhiều xác chim xuống từ bầu trời ở Stuttgart, Ark. Một số chim đã bị hút lên theo chiếu gió ngược (updrafts) trong cơn bão mạnh và bị đông đá trước khi rơi xuống.
Giám đốc phòng thí nghiệm John Fitzpatrick của Đại học Cornell nghiên cứu Chim ở Ithaca, NY, thì đóan rằng rất có thể là do bạo lực của thời tiết. Có thể là hàng ngàn con chim đã ngủ trên một ngọn cây duy nhất, rồi một cơn giông xóay theo "kiểu máy giặt" hút chúng lên không, làm chúng mất phương hướng hoặc ướp lạnh chúng và gây ra tử vong.
Nếu thời tiết là nguyên nhân, những con chim có thể đã chết trong một số cách, Fitzpatrick nói. Chúng có thể trở nên mất phương hướng - bay quàng trong đêm tối - và đập vào mặt đất, hoặc chết vì lạnh.
Kiểu thời tiết như vậy đã xảy ra hôm thứ Sáu, nhưng điểm tệ nhất thì đã đi qua vùng Beebe lâu rồi khi các xác chim bắt đầu rơi xuống, theo lời ông Chris Buonanno, một nhà tiên đóan thời tiết quốc gia ở Bắc Little Rock.
Rowe và Fitzpatrick cho biết ngộ độc có thể là một nguyên nhân nhưng không chắc lắm. Rowe cho biết các động vật khác, bao gồm chó, mèo đã ăn xác nhiều con chim bị chết và không có tác động xấu.
"Mỗi con chó và mèo trong khu phố đêm đó đã có một bữa ăn tươi giao thừa", Rowe cho biết.
Rowe nói thêm "Điều quan trọng là phải hiểu rằng một con chim bị ngộ độc không thể bay. Vì vậy, bất cứ điều gì xảy ra với những con chim đã xảy ra rất nhanh chóng. Một cái gì đó đã làm chúng tuôn ra khỏi cây vào ban đêm... và sau đó một cái gì đó chúng gặp phải trong không khí đã gây ra cái chết của chúng."
Những thí nghiệm mới nhất cho biết một số chim đã chết vì nội tạng bị bể, rất có thể là do sức nổ của pháo hoặc bị giật mình quá mạnh.
Bất kể nguyên do là gì thì số chim chết sẽ không làm một ai trong vùng mủi lòng. Tại đây nhiều đàn chim lớn đã tụ tập và để lại những lớp phân cao tới mắt cá chân hoặc có khi cao lên đến đầu gối.
Gần một thập kỷ trước, chính quyền đã dùng súng đại bác để gây tiếng động mà đuổi chúng đi. Nhưng trong những năm gần đây, chúng lại trở về.
Blackbirds cánh đỏ là loài chim nhiều nhất tại Bắc Mỹ, với dân số khỏang từ 100 triệu tới 200 triệu con.
Còn về chuyện cá chết trôi trên sông Arkansas thì các quan chức Thủy Lâm cho biết cái chết của cá không liên quan đến những con chim, và cũng cho biết rằng chỉ có một loài cá đã bị ảnh hưởng, có thể là vì dịch.
"Phải mất khoảng một tháng" để xác định nguyên nhân, Keith Stephens, một phát ngôn viên của Ủy ban Lâm Ngư Sản Arkansas cho biết.
Theo thống kê thì 95% cá chết là cá trống và nguyên nhân tử vong rất có thể là bệnh vì chỉ có một loài cá bị ảnh hưởng.
"Nếu đó là từ các chất gây ô nhiễm, thì sẽ ảnh hưởng đến tất cả các lòai cá và tất cả các giống chứ không chỉ là cá trống", Stephens nói.
Đây là lọại cá có tên là Drum, lọai ăn đáy, cũng không là lọai cá câu, cho nên không có lệnh cấm đánh bắt cá để phòng ngừa. Stephens cho biết. "Nếu bây giờ bạn đi lên đó, bạn có thể vẫn có cá bass và cá crappie và các lọai cá da trơn. Nhưng nhất định đừng ăn cá chết..."
Stephens cho biết thiên nhiên sẽ tự làm sạch. "Chúng tôi thực sự không có một chương trình dọn dẹp vì môi trường sông hồ quá lớn và sẽ để cho muông thú tiêu thụ chúng."
David Lyons, chủ tịch câu lạc bộ Sierra địa phương, cho biết họ đang theo dõi và "đang chờ kết quả bệnh lý học và các xét nghiệm độc tố trước khi đưa ra lời bình luận về các loài chim và cá chết.
"Cho đến nay, các bằng chứng cho thấy không có ô nhiễm trong cả hai trường hợp," nhưng ông nói thêm. "Nếu kết quả thử nghiệm cho thấy có chất gây ô nhiễm, thì các nhóm môi trường sẽ có một số câu hỏi và có những quan tâm về hai sự kiện trên."
Khi ánh sáng ban mai đủ tỏ, người ta đếm được trên 4000 (5000?) xác chim blackbirds nằm la liệt trên mái nhà, vỉa hè, đường phố. "Thật là khó mà lái xe trên đường mà không đè bẹp một vài xác chim," Ông Robby King một nhân viên kiểm lâm than phiền như vậy.
Sự kiện những con chim đen với cánh đỏ bị chết cả đàn như vậy thì không hiếm, đã có hiện tượng chúng chết chùm vì thuốc độc, vì gió bão hoặc bị sét đánh. Nhưng số tử vong lên tới hàng ngàn trong một đêm là một hiện tượng có một không hai.
Đó là chưa kể ngày hôm trước đó, người ta phát hiện ra trên 100,000 xác cá nằm chết rải rác trên 20 dậm bờ sông Arkansas ở miền Ozark cách Beebe 125 dậm.
Đối với một số người, cảnh chết chóc như thế gợi lên hình ảnh của ngày tận thế và đã cắt ngắn buổi lễ hội mừng năm mới. Nhiều gia đình đã gọi điện cho cảnh sát thay vì mở chai champagne.
"Chúng tôi phải trả lời điện thọai suốt đêm," theo lời Đại úy cảnh sát Eddie Cullum. "Đối với những người dễ tin vào chuyện tận thế (doomsayers,) thì đây chắc chắn là ngày Thế Mạt."
Không ai biết nguyên do tại sao đàn chim đã chết.
"Chúng tôi có nhiều câu hỏi hơn là câu trả lời", Karen Rowe, một nhà nghiên cứu chuyên về chim của văn phòng Lâm và Ngư sản cùa Arkansas. Cô cho biết hiện đã có một số tài liệu về trường hợp các loài chim trở nên bối rối và đâm xuống đất.
Cô Rowe cho biết trong năm 2001, sét đã giết chết khoảng 20 chim mallards tại Hot Springs, và một đàn bồ nông chết đã được tìm thấy trong rừng khoảng 10 năm trước.
Hồi năm 1973, một cơn mưa đá đã vất nhiều xác chim xuống từ bầu trời ở Stuttgart, Ark. Một số chim đã bị hút lên theo chiếu gió ngược (updrafts) trong cơn bão mạnh và bị đông đá trước khi rơi xuống.
Giám đốc phòng thí nghiệm John Fitzpatrick của Đại học Cornell nghiên cứu Chim ở Ithaca, NY, thì đóan rằng rất có thể là do bạo lực của thời tiết. Có thể là hàng ngàn con chim đã ngủ trên một ngọn cây duy nhất, rồi một cơn giông xóay theo "kiểu máy giặt" hút chúng lên không, làm chúng mất phương hướng hoặc ướp lạnh chúng và gây ra tử vong.
Nếu thời tiết là nguyên nhân, những con chim có thể đã chết trong một số cách, Fitzpatrick nói. Chúng có thể trở nên mất phương hướng - bay quàng trong đêm tối - và đập vào mặt đất, hoặc chết vì lạnh.
Kiểu thời tiết như vậy đã xảy ra hôm thứ Sáu, nhưng điểm tệ nhất thì đã đi qua vùng Beebe lâu rồi khi các xác chim bắt đầu rơi xuống, theo lời ông Chris Buonanno, một nhà tiên đóan thời tiết quốc gia ở Bắc Little Rock.
Rowe và Fitzpatrick cho biết ngộ độc có thể là một nguyên nhân nhưng không chắc lắm. Rowe cho biết các động vật khác, bao gồm chó, mèo đã ăn xác nhiều con chim bị chết và không có tác động xấu.
"Mỗi con chó và mèo trong khu phố đêm đó đã có một bữa ăn tươi giao thừa", Rowe cho biết.
Rowe nói thêm "Điều quan trọng là phải hiểu rằng một con chim bị ngộ độc không thể bay. Vì vậy, bất cứ điều gì xảy ra với những con chim đã xảy ra rất nhanh chóng. Một cái gì đó đã làm chúng tuôn ra khỏi cây vào ban đêm... và sau đó một cái gì đó chúng gặp phải trong không khí đã gây ra cái chết của chúng."
Những thí nghiệm mới nhất cho biết một số chim đã chết vì nội tạng bị bể, rất có thể là do sức nổ của pháo hoặc bị giật mình quá mạnh.
Bất kể nguyên do là gì thì số chim chết sẽ không làm một ai trong vùng mủi lòng. Tại đây nhiều đàn chim lớn đã tụ tập và để lại những lớp phân cao tới mắt cá chân hoặc có khi cao lên đến đầu gối.
Gần một thập kỷ trước, chính quyền đã dùng súng đại bác để gây tiếng động mà đuổi chúng đi. Nhưng trong những năm gần đây, chúng lại trở về.
Blackbirds cánh đỏ là loài chim nhiều nhất tại Bắc Mỹ, với dân số khỏang từ 100 triệu tới 200 triệu con.
Còn về chuyện cá chết trôi trên sông Arkansas thì các quan chức Thủy Lâm cho biết cái chết của cá không liên quan đến những con chim, và cũng cho biết rằng chỉ có một loài cá đã bị ảnh hưởng, có thể là vì dịch.
"Phải mất khoảng một tháng" để xác định nguyên nhân, Keith Stephens, một phát ngôn viên của Ủy ban Lâm Ngư Sản Arkansas cho biết.
Theo thống kê thì 95% cá chết là cá trống và nguyên nhân tử vong rất có thể là bệnh vì chỉ có một loài cá bị ảnh hưởng.
"Nếu đó là từ các chất gây ô nhiễm, thì sẽ ảnh hưởng đến tất cả các lòai cá và tất cả các giống chứ không chỉ là cá trống", Stephens nói.
Đây là lọại cá có tên là Drum, lọai ăn đáy, cũng không là lọai cá câu, cho nên không có lệnh cấm đánh bắt cá để phòng ngừa. Stephens cho biết. "Nếu bây giờ bạn đi lên đó, bạn có thể vẫn có cá bass và cá crappie và các lọai cá da trơn. Nhưng nhất định đừng ăn cá chết..."
Stephens cho biết thiên nhiên sẽ tự làm sạch. "Chúng tôi thực sự không có một chương trình dọn dẹp vì môi trường sông hồ quá lớn và sẽ để cho muông thú tiêu thụ chúng."
David Lyons, chủ tịch câu lạc bộ Sierra địa phương, cho biết họ đang theo dõi và "đang chờ kết quả bệnh lý học và các xét nghiệm độc tố trước khi đưa ra lời bình luận về các loài chim và cá chết.
"Cho đến nay, các bằng chứng cho thấy không có ô nhiễm trong cả hai trường hợp," nhưng ông nói thêm. "Nếu kết quả thử nghiệm cho thấy có chất gây ô nhiễm, thì các nhóm môi trường sẽ có một số câu hỏi và có những quan tâm về hai sự kiện trên."