Nhìn hủ gạo hủ mắm trong nhà đang vơi dần, lòng buồn vời vợi suy nghĩ làm sao có tiền nuôi con cái bỗng nhiên bà chị ở Tân Phú gọi điện thăm. Tưởng chị cho vay ít tiền mua gạo nuôi mấy sắp nhỏ ai dè hôm nay chị nói chuyện thời sự !

Lâu ngày chị em mới có chuyện hàn huyên tâm sự như thế này. Câu chuyện hôm nay chẳng nhớ ai khơi mào trước, vấn đề hôm nay hai chị em đề cập đến là chuyện Thái Hà, chuyện Khâm Sứ, chuyện Tam Toà … Hai Tôm ở dưới cái nơi “khỉ ho cò gáy” này gạo còn phải chạy ăn từng bữa chứ làm gì có cáp có mạng để theo dõi thường xuyên như chị ấy trên Xì Gòn. Chị cho Hai Tôm biết là ngày nào cũng theo dõi tin tức trên mạng hết.

Hai Tôm hết sức ngạc nhiên vì trước đây bà chị cứ quanh quẩn trong nhà nấu cơm, giặt giũ, đứa rước con đi học túi bụi lấy gì mà rảnh chứ đừng nói đến chuyện mạng này mạng kia.

Chị rất vui cho Hai Tôm biết là từ ngày Thái Hà - Khâm sứ chị bắt đầu biết đến mạng. Không chỉ chị cho biết chuyện Thái Hà - Khâm Sứ mà chị còn cho biết nhờ đọc báo trên mạng mới biết thêm chuyện “lề trái - lề phải” nữa !

Dân Hai Tôm suốt ngày ở cái vùng biển mặn làm gì mà biết lề trái, lề phải. Chỉ cần biết ao tôm của mình như thế nào và con tôm của mình sống chết ra sao thôi chứ làm gì biết chuyện khác. Thấy chị nói chuyện lạ “lề trái - lề phải” lạ quá nên hỏi tới. Khi hỏi tới chị mới nói:

- Báo giấy khi phát hành viết theo lề phải, ai mà “lỡ” viết theo lề trái thì bị khiển trách hay thậm chí còn bị “tịch thu bút” !

Cũng chẳng hiểu chuyện cái lề như thế nào, một hồi chị giải thích mới biết được đó là các bài viết trên báo giấy được viết theo chỉ đạo và được đăng theo “đạo chỉ”. Chị nhắc cho Hai Tôm nhớ chuyện Thái Hà. Các cha ở nhà thờ Thái Hà có âm mưu lật đổ chính chị chính em gì đâu mà lại vu khống cho các cha như thế ! Chị nói rằng các cha lên tiếng để bảo vệ cho sự thật, cho công lý thôi ấy vậy mà bị người ta vu khống, bôi nhọ đủ điều xấu xa.

Giờ thì Hai Tôm mới hiểu ra rằng báo giấy viết có một chiều còn chiều ngược lại thì không viết và cái chiều ấy không đúng với sự thật.

Bà chị còn cho biết thêm khốn khổ thay cái cô nhà báo Phạm Đoan Trang. Chẳng hiểu lý do tại sao cô lại không tôn trọng “lề phải” nên cô “được” ăn cơm tù 9 hôm !

Chị còn cho biết một số báo chí đã đăng tin rằng các cha Dòng Chúa Cứu Thế đang có âm mưu lật đổ chính quyền mới ghê chứ ! Đúng thật là nhẫn tâm và vô lương khi đăng những dòng tin như thế ! Chẳng ai làm ba cái chuyện đấy đâu để mà chụp mũ, để mà gán ghép.

Chị nói sao mà thấy thương các cha các thầy Dòng Chúa Cứu Thế quá ! Các Cha lo cho người nghèo, lo cho người bị bỏ rơi, lo cho bảo vệ sự sống, lo mục vụ tối ngày mệt muốn chết chứ đâu còn hơi sức để mà lo chuyện chính trị chính em. Các cha có chăng nói lên tiếng nói của lương tâm, của công lý, của sự thật vậy mà bị người ta vu khống đủ mọi điều xấu xa …

Sau cuộc điện thoại chuyện cái lề ấy Hai Tôm thấy sao mà đau lòng quá !

Đúng là các cha các thầy Dòng Chúa Cứu Thế nói lên tiếng nói của lương tâm, của sự thật chứ các ngài có làm gì đâu để người ta nói như vậy. Không chỉ nói mà người ta còn dùng đủ mọi cách để nhằm triệt hạ các cha. Người ta đã đi quá khỏi cái lề của lương tâm, của sự thật.

Cái lề mà người ta cần giữ ấy chính là cái lề của lương tâm, của công lý, của sự thật. Cái lề cần giữ thì người ta lại không giữ mà người ta giữ cái lề cho lợi ích của người ta.

Tục ngữ Việt Nam có câu rất hay: “giấy rách thì phải giữ lấy lề”. Câu nói ấy muốn nói cho con cháu, cho thế hệ tương lai rằng dù nghèo khó phải tôn trọng đạo đức, phải tôn trọng nhân phẩm của con người. Dù thế nào đi chăng nữa cần phải tôn trọng sự thật, đừng vì lý do nào đó mà vu khống, mà mạ lị người khác. Trong cuộc sống hàng ngày đòi hỏi mỗi con người phải có lòng tự trọng và phải biết tôn trọng nhân phẩm của người khác. Người có nhân phẩm sẽ được cộng đồng tôn trọng và được đánh giá cao. Tôn trọng nhân phẩm là biết tự trọng mình và biết đấu tranh với những hành vi chà đạp lên nhân phẩm người khác nhằm đạt mục đích cá nhân.

Tối nay, nhìn mấy đứa nhỏ đang ôn bài chuẩn bị cho ngày mai đến lớp, lòng Hai Tôm lại lo đau đáu cho thế hệ này. Chuyện cần thiết phải dạy cho chúng là sống đúng cái lề cái thói là luân thường đạo lý chứ không phải là đi theo “lề phải” như một số người đang đi.

Đành biết theo chủ trương của các cơ quan báo chí, truyền thông là phải đi theo “lề phải” nhưng bên dưới chuyện quan trọng hơn, cai lề quan trọng hơn cần theo đó là cái lề của lương tâm, cái lề của luân thường đạo lý. Nếu chỉ đi theo cái “lề phải” mà đánh mất lương tâm, coi thường đạo lý thì phải coi chừng, phải cẩn thận để đón nhận những hậu quả của lối sống vô lương và vô luân.