Elise Ann Allen, trong bản tin ngày 30 tháng 11, 2025, tường trình rằng: Trong chuyến bay từ Istanbul đến Beirut hôm Chúa nhật, Đức Giáo Hoàng Leo XIV đã than thở rằng Israel đã từ chối giải pháp hai nhà nước cho cuộc xung đột lâu dài với Palestine và bày tỏ hy vọng về tiến triển trong tiến trình hòa bình Ukraine.
Trả lời câu hỏi của hai nhà báo Thổ Nhĩ Kỳ trên chuyến bay ngày 30 tháng 11, Đức Giáo Hoàng cho biết ngài và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đã thảo luận về các cuộc xung đột hiện tại ở Ukraine và Gaza trong cuộc gặp riêng hôm thứ Năm.
“Tòa Thánh trong nhiều năm qua đã công khai ủng hộ đề xuất giải pháp hai nhà nước”, Đức Giáo Hoàng Leo nói khi được hỏi cụ thể về cuộc xung đột ở Gaza, nơi lệnh ngừng bắn mong manh đã được áp dụng kể từ ngày 10 tháng 10, và về cuộc xung đột lâu dài giữa Israel và Palestine.
“Tất cả chúng ta đều biết rằng hiện tại Israel không chấp nhận giải pháp đó, nhưng chúng ta coi đó là giải pháp duy nhất có thể mang lại giải pháp cho cuộc xung đột mà họ đang liên tục phải đối diện”, Đức Giáo Hoàng Leo nói.
Đức Giáo Hoàng Leo cho biết Tòa Thánh cũng là một người bạn của Israel và đang cố gắng “cùng với cả hai bên trở thành tiếng nói trung gian có thể giúp tiến gần đến một giải pháp công bằng cho tất cả mọi người”.
Đức Giáo Hoàng Leo cho biết ngài đã thảo luận về giải pháp hai nhà nước với Tổng thống Erdogan, và nói rằng: “Thổ Nhĩ Kỳ có một vai trò quan trọng trong vấn đề này”.
Đức Giáo Hoàng Leo cho biết điều tương tự cũng đúng với cuộc chiến đang diễn ra ở Ukraine, đồng thời lưu ý rằng Tổng thống Erdogan cũng đã đóng một vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy đối thoại giữa Nga và Ukraine trong những tháng gần đây.
“Thật không may, chúng ta vẫn chưa thấy một giải pháp, nhưng hôm nay đã có những đề xuất cụ thể cho hòa bình, và chúng tôi hy vọng rằng Tổng thống Erdogan, với mối quan hệ của ông với các tổng thống Ukraine, Nga và Hoa Kỳ, có thể góp phần thúc đẩy đối thoại, ngừng bắn và tìm cách giải quyết cuộc xung đột này, cuộc chiến tranh này ở Ukraine”, ngài nói.
Những phát biểu của Đức Giáo Hoàng Leo được đưa ra trong bối cảnh một phái đoàn cấp cao của Ukraine dự kiến sẽ gặp các quan chức Hoa Kỳ tại Florida vào Chúa nhật để tiếp tục thảo luận về đề xuất hòa bình do Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đưa ra.
Khi được hỏi về vai trò cụ thể của Thổ Nhĩ Kỳ trong tiến trình hòa bình khu vực và hoàn cầu, Đức Giáo Hoàng đã chỉ ra sự đa dạng tôn giáo của Thổ Nhĩ Kỳ như một ví dụ về cách chung sống hòa bình bất chấp những khác biệt.
“Khi đến Thổ Nhĩ Kỳ và dĩ nhiên là cả Lebanon trong chuyến đi này, có một chủ đề đặc biệt về việc trở thành sứ giả hòa bình, mong muốn thúc đẩy hòa bình trên toàn khu vực”, ngài nói và nói thêm rằng “Thổ Nhĩ Kỳ có một số phẩm chất” có thể giúp ích trong vấn đề này.
Thổ Nhĩ Kỳ là quốc gia đa số theo đạo Hồi, vậy mà cộng đồng Kitô giáo, dù "chỉ là một thiểu số rất nhỏ", vẫn có thể sống trong hòa bình."
Đức Leo nói: "Đó là một ví dụ về điều mà tất cả chúng ta trên toàn thế giới đều mong đợi. Bất chấp những khác biệt về tôn giáo, sắc tộc, và nhiều khác biệt khác, người dân thực sự có thể sống trong hòa bình".
Đức Leo lưu ý rằng điều này không phải lúc nào cũng xảy ra ở Thổ Nhĩ Kỳ trong lịch sử, nhưng việc thảo luận vấn đề này với Erdogan và chứng kiến sự chung sống liên tôn được thực hiện là "một yếu tố quan trọng trong chuyến thăm của tôi đến đó."
Đức Giáo Hoàng Leo cũng thảo luận về khả năng tổ chức một cuộc gặp gỡ đại kết quy mô lớn khác tại Giêrusalem vào năm 2033, để kỷ niệm 2000 năm ngày Chúa Giêsu phục sinh từ cõi chết.
Đây là một đề xuất được đưa ra trong buổi lễ kỷ niệm 1700 năm Công đồng Nixêa, được cử hành hôm thứ Sáu tại Iznik ngày nay, và trong một cuộc gặp riêng với các nhà lãnh đạo của nhiều cộng đồng Kitô giáo khác nhau vào thứ Bảy.
Ngài nói: “Chúng tôi đã nói về những cuộc gặp gỡ tiềm năng trong tương lai. Một trong số đó sẽ là năm 2033, hai ngàn năm cứu chuộc, hai ngàn năm kể từ khi Chúa Giêsu Kitô Phục sinh, một sự kiện mà tất cả các Kitô hữu đều muốn kỷ niệm".
Đức Leo nói rằng ý tưởng này “được nhiều người tán thưởng và dù chưa đặt lời mời nào vì còn tới 8 năm trời để lên kế hoạch, nhưng "đó là một cuộc gặp gỡ rất tốt đẹp bởi vì các Kitô hữu thuộc nhiều truyền thống khác nhau đã có mặt và họ cũng muốn tham gia theo chiều hướng này."