1. Bộ trưởng Quốc phòng Nga bổ nhiệm chỉ huy mới cho các hoạt động ở Ukraine

Theo truyền thông nhà nước Nga, Bộ Quốc phòng Nga đã thông báo bổ nhiệm một chỉ huy mới cho cái mà họ gọi là “hoạt động quân sự đặc biệt” ở Ukraine.

Bộ cho biết Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu đã phê chuẩn việc bổ nhiệm Tướng Sergey Surovikin làm chỉ huy “Nhóm các lực lượng chung” của Nga tại Ukraine.

Hãng thông tấn nhà nước Nga TASS cho biết phát ngôn nhân của Bộ, Igor Konashenkov, đã đưa ra thông báo hôm thứ Bảy.

Surovikin là ai? Việc bổ nhiệm Surovikin, người bước sang tuổi 55 vào ngày 11 tháng 10, là lần thăng chức mới nhất trong sự nghiệp quân sự bắt đầu từ năm 1983. Ông đã phục vụ trong một số cuộc xung đột và phải đối mặt với các lệnh trừng phạt của Liên minh Âu Châu.

Surovikin lần đầu tiên phục vụ ở Afghanistan trước khi chỉ huy một đơn vị trong Chiến tranh Chechnya lần thứ hai. Ông cũng từng là người đứng đầu Cục Tác chiến của Bộ Tổng tham mưu các Lực lượng vũ trang Nga.

Ông chỉ huy một số sư đoàn súng trường cơ giới và đóng vai trò quan trọng trong các hoạt động của Nga ở Syria, khi máy bay chiến đấu của Nga gây ra sự tàn phá trên diện rộng ở các khu vực do phiến quân nắm giữ. Năm 2017, ông được bổ nhiệm làm Tổng tư lệnh Lực lượng Hàng không Vũ trụ Nga và được phong quân hàm Đại Tướng vào năm ngoái. Trong hệ thống quân hàm của Nga, chức vụ này chỉ sau Nguyên Soái. Nga hiện có 12 Đại Tướng hiện dịch.

Khi ở Syria, ông đã được trao tặng danh hiệu Anh hùng Liên bang Nga.

Ông đã bị Liên minh Âu Châu trừng phạt vào tháng 2 năm nay với tư cách là người đứng đầu Lực lượng Hàng không vũ trụ trong cuộc xâm lược Ukraine của Nga.

2. Điều gì đã gây ra vụ nổ cầu Crimea?

Alexandre Vautravers, tổng biên tập của Swiss Military Review, nói rằng vụ nổ cầu Crimea có thể do một nguyên nhân nào đó khác chứ không phải vụ nổ xe tải như các phương tiện truyền thông Nga loan tin.

Vautravers nói với Al Jazeera: “Khả năng một chiếc xe tải chở chất nổ, và chúng ta đang nói về vài trăm kg chất nổ, có lẽ sẽ không thể gây ra thiệt hại lớn như thế này”.

“Chắc chắn, nó sẽ làm hỏng lớp nhựa đường, phần có thể nhìn thấy của cây cầu, phần chức năng của cây cầu, nhưng chắc chắn cấu trúc sẽ không nhất thiết bị ảnh hưởng như những gì chúng ta thấy,” ông nói thêm.

Ông nói: “Chúng ta làm sao có thể hiểu được câu chuyện chiếc xe tải này đến đó bằng cách nào và tại sao đột nhiên tạo ra tất cả thiệt hại này”.

Chris Bellamy, giáo sư danh dự về an ninh hàng hải tại Đại học Greenwich, cho biết vụ nổ hôm thứ Bẩy trên cây cầu quan trọng ở Crimea là một trở ngại lớn đối với Nga.

Ông nói với Al Jazeera, vụ việc là “một bước lùi cực kỳ quan trọng cả từ quan điểm hậu cần và chính trị”.

Bellamy cho biết cây cầu này vận chuyển một lượng lớn giao thông đường bộ và đường sắt rất quan trọng cho quân đội Nga cũng như cung cấp cho chính Crimea.

Ông nói thêm: “Cây cầu được bảo vệ nghiêm ngặt không chỉ bởi quân đội và hải quân Nga mà còn bởi đội cận vệ quốc gia của Tổng thống Vladimir Putin”.

“Vì vậy, có thể có một chút may mắn nào đó, nhưng dù thế đi nữa đó là một cuộc tấn công cực kỳ thành công” Bellamy nói.

3. Estonia 'Chào mừng và chúc mừng' Ukraine về vụ nổ cầu Crimea

Bất chấp những đe dọa trả đũa bằng vũ khí hạt nhân của Nga, đã có một bầu không khí phấn khởi trên các phương tiện truyền thông ở Trung và Đông Âu sau khi cầu Crimea bị nổ và một vài nhịp cầu rớt xuống eo biển Kerch.

Tờ Newsweek có bài tường trình nhan đề “Estonia 'Welcomes and Congratulates' Ukraine on Crimean Bridge Blast”, nghĩa là “Estonia 'Chào mừng và chúc mừng' Ukraine về vụ nổ cầu Crimea”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Thụy Khanh.

Một quan chức từ Estonia đã gửi lời chúc mừng đến Ukraine, sau khi nước này được cho là đã thực hiện thành công một vụ tấn công vào một cây cầu ở Crimea hôm thứ Bảy.

Cây cầu đang được đề cập nối Crimea, khu vực Ukraine bị Nga chiếm giữ và sáp nhập vào năm 2014, với đất liền Nga bằng cách bắc qua eo biển Kerch. Do sự kết nối này, nó được coi là chiến lược quan trọng đối với Nga như một hành lang hậu cần và đường tiếp tế.

Bản thân Ukraine không nhận bất kỳ trách nhiệm nào về vụ nổ làm rung chuyển cây cầu, khiến các bộ phận của cấu trúc bị sập. Trong khi đó, Nga cho rằng vụ việc là do một vụ nổ xe tải, mặc dù tuyên bố này chưa được xác minh độc lập.

Bất chấp mọi sự vẫn chưa rõ ràng, Urmas Reinsalu, Ngoại trưởng Estonia, ghi nhận vụ nổ là do Ukraine trong các bình luận đưa ra với giới truyền thông và chúc mừng những nỗ lực được cho là của Ukraine, theo The Kyiv Independent.

“Estonia chắc chắn hoan nghênh điều này và chúc mừng các đơn vị hoạt động đặc biệt của Ukraine, những người được cho là đứng sau hoạt động này,” Reinsalu nói trong một tuyên bố với các cơ quan báo chí Estonia.

Mark Hertling, một chỉ huy quân đội Mỹ đã nghỉ hưu, đã thảo luận trên Twitter về việc hư hỏng cây cầu sẽ ảnh hưởng như thế nào đến công tác hậu cần của Nga, so sánh nó với sự việc tương tự mà ông gặp phải ở Iraq năm 2007, nói rằng các kỹ sư của ông phải làm việc nhanh chóng để giảm bớt tình hình.

“Ở Iraq, các kỹ sư quân sự tuyệt vời của chúng tôi đã có thể nhanh chóng sửa chữa Cầu Q,” Hertling đã tweet. “Do vị trí, phạm vi hư hỏng trên cả đường sắt và đường bộ, cũng như sự kém cỏi của quân đội Nga, tôi không thấy cầu Kerch có thể sửa chữa sớm được”.

Dù chính phủ Ukraine chưa chính thức công nhận vụ nổ Cầu Kerch hôm thứ Bảy, họ đã thường xuyên lên tiếng chống lại cây cầu này trong quá khứ, gọi việc xây dựng của cây cầu là bất hợp pháp và cây cầu được coi là một mục tiêu quân sự tiềm năng. Một số quan chức Ukraine cũng đã lên mạng xã hội sau vụ nổ, tán dương thiệt hại gây ra cho cây cầu trong khi không tuyên bố hoàn toàn trách nhiệm.

Mykhailo Podolyak, cố vấn của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy, cho biết trong một tweet: “Crimea, cây cầu, là nơi khởi đầu. Mọi thứ bất hợp pháp phải bị tiêu hủy, mọi thứ bị đánh cắp phải được trả lại cho Ukraine, mọi thứ do Nga chiếm đóng đều phải bị trục xuất”.

“Tàu tuần dương mang hỏa tiễn dẫn đường Moskva và Cầu Kerch - hai biểu tượng khét tiếng về sức mạnh của Nga ở Crimea thuộc Ukraine - đã đi xuống,” Bộ Quốc phòng Ukraine cho biết thêm trong một tweet của chính mình. “Tiếp theo là cái gì hả các bạn Nga?”

Trong một tuyên bố trước đó với Newsweek, Tiến sĩ Mike Martin, một thành viên đang thỉnh giảng tại Khoa Nghiên cứu Chiến tranh của Đại học King's College London, giải thích thiệt hại đối với Cầu Kerch sẽ ảnh hưởng như thế nào đến nỗ lực quân sự của Nga ở Ukraine.

Martin nói: “Việc cầu Kerch bị phá hoại sẽ có ảnh hưởng rất lớn đến công tác hậu cần của Nga, và rõ ràng là hậu cần là thứ cực kỳ quan trọng trong chiến tranh. Chỉ có một tuyến đường sắt khác để cung cấp cho các lực lượng Nga ở Crimea và ở Kherson, và nó nằm trong tầm bắn của pháo binh Ukraine và nó chạy ngay phía bắc Melitopol.”

Ông nói thêm: “Về mặt chiến lược hay biểu tượng, Putin hoàn toàn gắn bó với cây cầu này. Ông ta đã khánh thành nó bằng cách lái xe thông cầu. Ở Mạc Tư Khoa đã và đang có một trò chơi điên cuồng đổ lỗi cho nhau về những thất bại, và đây là thời điểm hoàn hảo để đổ thêm dầu vào lửa cho trò chơi điên cuồng đó.”

4. Những gì chúng ta biết về vụ nổ trên cầu Kerch

Trong một đòn giáng mạnh đối với Nga, ít nhất một vụ nổ đã làm hư hại nghiêm trọng cây cầu Kerch nối bán đảo Crimea sáp nhập với Liên bang Nga.

Theo các hình ảnh và video từ hiện trường, vụ nổ đã khiến nhiều phần của cây cầu dài nhất Âu Châu bị sập.

Nguyên nhân chính xác của vụ nổ vẫn chưa rõ ràng. Các quan chức Nga cho biết một xe chở nhiên liệu đã phát nổ, nhưng hai nhịp của con đường băng qua hướng Crimea dường như đã bị sập. Một đám cháy sau đó đã nhấn chìm một đoàn tàu chở nhiên liệu trên một phần dành riêng cho đường sắt của cây cầu.

Những hình ảnh về cây cầu Kerch được đăng tải trên mạng xã hội cho thấy một phần đường dành cho các loại xe, và cầu đường sắt đã bị rơi xuống vùng nước bên dưới. Có thể thấy ngọn lửa bùng cháy từ toa tàu phía trên.

Ủy ban Điều tra của Nga nói rằng thông tin sơ bộ cho thấy ba người đã thiệt mạng trong vụ nổ.

Tại sao cây cầu lại quan trọng? Cây cầu bắc qua eo biển Kerch, nối Hắc Hải với Biển Azov, trên đó có các cảng quan trọng của Ukraine, bao gồm cả Mariupol. Đối với Nga, cây cầu tượng trưng cho sự “thống nhất” hữu hình của Crimea với đất liền Nga. Cây cầu chở nhiều nhu cầu của Crimea - chẳng hạn như nhiên liệu và hàng hóa - và đã được sử dụng thường xuyên để cung cấp vũ khí và nhiên liệu cho các lực lượng Nga.

Hậu quả là gì? Các tuyến giao thông chính giữa lục địa Nga và bán đảo Crimea sáp nhập - bao gồm cả xe buýt và xe lửa - đã bị đình chỉ, sau một vụ nổ trên cầu Kerch. Theo truyền thông nhà nước Nga, điều kiện thời tiết ở eo biển Kerch đang cản trở kế hoạch sử dụng phà của Nga để đến Crimea từ Krasnodar.

Ukraine đã nói gì? Các quan chức Ukraine đã bắt đầu bày tỏ niềm vui đối với đám cháy mà không trực tiếp thừa nhận rằng Ukraine phải chịu trách nhiệm về vụ nổ. Trong số các câu trả lời, Hải quân của Lực lượng vũ trang Ukraine đã đăng trên Facebook, “Phòng không của Liên bang Nga, các bạn đang ngủ à?” cùng với một đoạn video cho thấy một đoạn đường của cây cầu đã bị phá hủy hoàn toàn.

Trong một bài đăng ngắn gọn trên tài khoản Twitter chính thức của mình, Bộ Quốc phòng Ukraine đã phản ứng về vụ nổ, cho biết: “Tàu tuần dương hỏa tiễn dẫn đường Moskva và Cầu Kerch - hai biểu tượng quyền lực khét tiếng của Nga ở Crimea thuộc Ukraine - đã chìm xuống lòng biển sâu. Các bạn Nga, tiếp theo là gì đây?”

Phản ứng của Nga là gì? Truyền thông nhà nước Nga TASS đưa tin Tổng thống Nga Vladimir Putin ngay lập tức ra lệnh cho một “ủy ban chính phủ” kiểm tra cầu Kerch “khẩn cấp” ở Crimea, và cho biết thêm rằng những người đứng đầu Bộ Các tình trạng khẩn cấp của Nga và Bộ Giao thông vận tải hiện đang ở hiện trường sự việc.

Các quan chức Nga cho rằng vụ nổ là do một chiếc xe tải nổ tung trên cầu đường bộ.

Phát ngôn nhân của Ủy ban Điều tra Nga, Svetlana Petrenko, cho biết ủy ban “đã mở một vụ án hình sự về vụ việc tại Cầu Crimea. Theo thông tin sơ bộ, sáng nay, một chiếc xe tải đã bị nổ tung trên phần đường bộ của cầu Crimean từ bán đảo Taman dẫn đến việc đốt cháy 7 toa nhiên liệu của một đoàn tàu đi về hướng bán đảo Crimea.”

“Kết quả là hai làn xe hơi của cây cầu bị sập một phần.”

Ủy ban cũng mở rộng tuyên bố trước đó rằng một chiếc xe tải trên cầu đã nổ tung.

Theo Ủy ban Điều tra của Nga, chủ nhân của chiếc xe tải là cư dân của Krasnodar Krai, và các hoạt động điều tra đã được tiến hành tại nơi ở của anh ta. Lộ trình di chuyển của chiếc xe và các tài liệu liên quan đang được nghiên cứu, ủy ban cho biết thêm.

5. Ukraine phát hành tem kỷ niệm vụ nổ cầu Crimea

Cơ quan Bưu chính Ukraine sẽ phát hành tem mới có hình cây cầu Eo biển Kerch bị hư hỏng, nối Crimea với Nga, Giám đốc điều hành của họ thông báo hôm thứ Bảy.

Cục trưởng Bưu chính Ukraine Ukrposhta Igor Smelyansky nói một cách trào phúng rằng: “Tôi sẽ không chúc bạn một ngày tốt lành, bởi vì nó đã quá tuyệt vời rồi. Cầu Kerch đã hoàn thành”.

Con tem sẽ có hai nhân vật giống với các ngôi sao Hollywood Leonardo DiCaprio và Kate Winslet trong tư thế biểu tượng của họ trong bộ phim “Titanic” năm 1997.

Ngoài ra còn có một phong bì với hình ảnh Crimea bẻ còng tay với Nga trong những hình ảnh được chia sẻ bởi Smelyansky.

Giá của con tem sẽ là 18 hryvnia Ukraine hay 0.48 Mỹ Kim mỗi con, và Kyiv có kế hoạch in 7 triệu bản để lưu hành, theo Smelyansky.

Ngoài việc là cây cầu duy nhất nối Crimea đã sáp nhập với đất liền Nga, cấu trúc này có ý nghĩa biểu tượng quan trọng đối với mục tiêu của Tổng thống Nga Vladimir Putin là tiếp quản Ukraine và sáp nhập với Nga mãi mãi.

6. Phân tích: Vụ nổ cầu ở eo biển Kerch có ý nghĩa như thế nào đối với Putin và nỗ lực chiến tranh của ông ta

Vụ nổ trên cây cầu của Nga tới Crimea không chỉ giáng một đòn mạnh vào nỗ lực quân sự của Nga ở Ukraine, mà nó còn là đòn tâm lý đối với Mạc Tư Khoa và là một chiến thắng lớn về mặt tuyên truyền cho Ukraine.

Nga đã bắt đầu xây dựng cây cầu khổng lồ dài 19 km bắc qua eo biển Kerch, tiêu tốn khoảng 3.7 tỷ Mỹ Kim, sau khi Mạc Tư Khoa sáp nhập bất hợp pháp Bán đảo Crimea của Ukraine vào năm 2014. Đó là biểu hiện thực tế về mục tiêu tiếp quản Ukraine của Tổng thống Nga Vladimir Putin và ràng buộc Ukraine với Nga mãi mãi. Vào ngày nó khai trương, ông đã dẫn đầu một đoàn xe chiến thắng qua cầu, lái một chiếc xe tải gắn cờ.

Ngành công nghiệp tuyên truyền của Nga đã phát triển vượt bậc, thậm chí còn sản xuất một bộ phim hài lãng mạn về cây cầu có tên “Cầu Crimean, được làm bằng tình yêu”, một bộ phim hài lãng mạn kể về hai chàng trai đang làm việc xây dựng cây cầu theo đuổi cùng một sinh viên khảo cổ học dễ thương. Kịch bản được viết bởi Margarita Simonyan, người đứng đầu kênh truyền hình tuyên truyền quốc tế chính RT của Nga.

Vụ nổ trên cầu Crimean vào đầu ngày thứ Bảy hầu như không được dập tắt trước khi trực thăng - một vũ khí chính trong cuộc chiến này - bắt đầu chữa cháy.

Cuộc tấn công diễn ra một ngày sau khi Putin bước sang tuổi 70, và Thư ký Hội đồng Quốc phòng và An ninh Quốc gia Ukraine Oleksiy Danilov đã công bố video cây cầu chìm trong biển lửa, với một đoạn đường khổng lồ sụp xuống nước, cùng với một đoạn video song song của Marilyn Monroe hát “Happy Birthday, Mister President.” Những người khác trên mạng đã so sánh vụ tấn công cây cầu với vụ đánh chìm tàu chiến Moskva của Hải quân Nga hồi tháng 4.

Chính phủ của Putin đã cố gắng khẳng định rằng thiệt hại đã được kiểm soát và sẽ nhanh chóng được sửa chữa. Hãng thông tấn nhà nước TASS đã tránh dùng từ “tấn công”, đưa tin rằng một đội gồm 380 người ứng cứu, cùng với 90 thiết bị, đã được điều động để “loại bỏ hậu quả của trường hợp khẩn cấp” trên cây cầu. Bộ Giao thông Vận tải Nga cho biết đoạn đường sắt của cây cầu, rất quan trọng để đưa quân và thiết bị cho các nỗ lực chiến tranh, sẽ được khôi phục vào tối thứ Bảy. Ủy ban Điều tra của Nga ngay lập tức mở một cuộc điều tra hình sự.

Trên các mạng xã hội, người ta cho rằng Ukraine đã chiến thắng khi tấn công một mục tiêu quân sự quan trọng và mang tính biểu tượng của Nga. Và trợ lý tổng thống Ukraine Mykhailo Podolyak cảnh báo có thể có nhiều cuộc tấn công nữa trong một tweet, nói rằng “tất cả mọi thứ do Nga chiếm đóng phải bị trục xuất.”