NGƯỜI ÐAU ỐM MỚI CẦN THẦY THUỐC

Chúa Nhật 10 Thường Niên, Năm A

Hs 6:3b-6; Rm 4:18-25; Mt 9:9-13

Ðối với người Do thái, thuế vụ dưới thời La mã đô hộ là một điều đáng trách. Người Do thái coi thuế vụ thời thuộc địa La mã không những là bất công mà còn mang tính cách phò ngoại bang, mặc dầu dưới thờ vua Hêrôđê, một phần tiền thuế được dùng vào việc xây dựng lại đền thờ Giêrusalem. Người La mã cai trị người Do thái thời bấy giờ không đánh thuế dân bị trị một cách trực tiếp. Họ cho dân bản xứ đấu thầu những trạm thuế trọng yếu khác nhau tại mỗi địa phương. Ai đấu giá thầu cao nhất thì người đó được quyền thu thuế cho họ. Người trúng thầu phải nộp cho chính quyền La mã số tiền thuế được ấn định. Thường thì người thu thuế thu nhiều hơn số tiền thuế ấn định và họ còn bỏ túi số tiện thặng dư. Vì thế mà người thâu thuế bị dân chúng coi rẻ và khinh miệt vì họ đánh thuế cắt cổ mà còn thu thuế cho chính quyền ngoại bang đang cai trị họ. Những người thu thuế trong Phúc Âm bị khinh miệt trong xã hội và còn bị liệt vào phường tội lỗi. Họ bị coi là phản dân, phản nước vì họ cộng tác với chính sách thuộc địa.

Dưới cặp mắt đánh giá của người đời, Mathêô là một ứng viên kém giá nhất cho việc làm môn đệ của Chúa. Mặc dù không phải là chủ thầu thuế, mà chỉ là tuỳ phái viên thu thuế miền Caphácnaum, Mathêô cũng bị coi là tay sai của dân thuộc địa và bị coi là phường tội lỗi. Trước lời mời gọi của Chúa: Hãy theo tôi (Mt 9:9), phản ứng thứ nhất của Mathêô là việc đáp trả lời mời gọi ngay tức khắc giống như trường hợp những người thuyền chài bỏ mọi sự để đi theo Chúa. Trong phúc âm hai thánh sử Marcô (2:14) và Luca (5:27), Mathêô còn có tên là Lêvi. Phúc âm thánh Máthêô được viết cho chính người Do thái là những người coi rẻ mình. Chủ đích của Phúc âm thánh Máthêô là làm chứng cho người Do thái nhận ra rằng Chúa Giêsu là Ðấng Thiên sai, thuộc dòng dõi Davít. Người đến để hoàn thành lề luật và các tiên tri. Luật mới của Chúa đòi hỏi một sự hoán cải tâm hồn, một cuộc trở lại nội tâm hơn là chỉ giữ luật theo hình thức bề ngoài.

Việc đáp trả thứ hai của viên thu thuế Mathêô là một hành động hiếu khách. Ông mời Chúa đến dự tiệc tiễn biệt bạn bè của ông, trong đó có cả những người thâu thuế và tội lỗi. Theo phong tục Do thái cổ xưa, việc ngồi ăn uống đồng bàn là cơ hội để tỏ tình thân thiện, chia sẻ cùng quan điểm và lập trường với khách dự tiệc. Tuy nhiên việc Chúa ngồi ăn đồng bàn với những người thu thuế và tội lỗi khiến nhóm người Pharisêu tỏ thái độ khó chịu và phiền trách. Họ than phiền với các môn đệ Chúa: Tại sao Thầy các anh lại ăn uống với bọn thu thuế và quân tội lỗi (Mt 9:11).

Người Do thái thời bấy giờ, nhất là nhóm người Pharisêu coi những thành phần thu thuế và tội lỗi là cặn bã của xã hội và cố tránh xa việc tiếp xúc. Nhóm người Pharisêu hãnh diện về việc giữ luật Môsê và những việc dâng lễ vật hi sinh, đôi khi có tính cách ràng buộc và nông cạn, nhưng lòng họ xa Chúa và xa giới luật yêu thương của Người. Họ còn có khuynh hướng giữ luật bề ngoài, mà lòng họ xa lìa khỏi tinh thần luật pháp bằng cách sống đời bất công.

Việc họ chống đối Chúa ngồi ăn uống với người thu thuế và tội lỗi khiến Chúa phản ứng bằng lời nhận định tuyệt vời: Người lành mạnh không cần thày thuốc, nhưng là người đau yếu. (Mt 9:12). Tuy nhiên người Pharisêu lại không chịu nhận là họ mắc bệnh về phương diện thiêng liêng như kiêu căng, tự phụ, khinh người, giả hình và cần thày thuốc tâm hồn. Có bệnh hay có tội hoặc là tội trong tư tưởng, lời nói hay việc làm mà không chịu nhận mình mắc bệnh thì không mời và cũng không chịu tiếp nhận thày thuốc thiêng liêng. Họ là những người vô phương cứu chữa. Phản ứng của Chúa được dẫn chứng bằng lời trích dẫn trong sách Hôsê: Ta muốn lòng nhân từ, chứ đâu cần lễ tế (Hos 6:6). Lời trích dẫn đây có nghĩa là Chúa muốn loài người đối xử với đồng loại với lòng nhân từ hay thương xót hơn là việc dâng của lễ tế.

Lời nguyện xin cho được tìm đến thầy thuốc phần hồn:

Lạy Chúa Giêsu là Ðấng nhân từ hay thương xót thứ tha.

Con xin tạ ơn Ngài đã đến trong thế gian

kêu gọi người lầm đường lạc lối ăn năn trở lại.

Xin thứ tha những lần con tỏ thái độ kiêu căng:

cho mình là tốt lành đạo đức hơn ai,

lại còn xét đoán và khinh miệt người khác.

Xin cho con biết chấp nhận thân phận yếu hèn

và tội lỗi của chính mình con, để con tìm đến thầy thuốc tâm hồn

hầu được Chúa đoái thương tha thứ và chữa trị. Amen.B>

Lm Trần Bình Trọng