Một ngày kia tại giáo xứ nọ, theo thường lệ, cứ sau thánh lễ Chúa Nhật buổi sáng, Hội Các Bà Mẹ Trẻ Công Giáo quy tụ cầu nguyện, chia sẽ và hàn thuyên với nhau về cuộc sống hằng ngày cũng như đời sống đạo. Sau khi buổi gặp gỡ kết thúc, một chị tiến đến và tâm sự với tôi những trăn trở, nỗi niềm rối bời giữa cuộc sống xã hội và đời sống đức tin, cũng như những khó khăn giữa trách nhiệm đối với xã hội, gia đình và đối với giáo xứ, đối với Chúa, v.v... và tôi nghĩ câu chuyện này nếu viết hết hoặc kể lại cho thật cùng tận thì có lẽ phải mất cả tuần!
Thưa quý ông bà, anh chị em! Nỗi băn khoăn trên của chị này, tôi thiết nghĩ, cũng là điều mà mỗi chúng ta hằng suy nghĩ canh cánh trong lòng, thậm chí đôi lúc cũng làm tâm hồn chúng ta trĩu nặng, chùn xuống cũng có chăng? Và thật trùng khớp làm sao, trong bài Tin Mừng hôm nay, có thể nói Chúa Giê-su đã trả lời cho vấn nạn trên, đó là “cái gì của Cê-sa-rê thì trả cho Cê-sa-rê, và cái gì của Thiên Chúa thì hãy trả cho Thiên Chúa” (Mt 22, 21). Nghĩa là chúng ta vừa có trách nhiệm đối với xã hội, môi trường xung quanh, nơi ta đang sinh sống, và trên hết chúng ta cũng có trách nhiệm vô cùng trọng đại đối với Đấng dựng nên ta, trao ban sự sống và nuôi dưỡng ta, đó là Thiên Chúa tình yêu. Một vị Thiên Chúa đã ‘gọi đích danh’, đã ‘cầm tay dẫn dắt’ và đã ‘thắt lưng’ cho dân Người tuyển chọn, mặc dù ‘họ không nhận biết Người’ (x. Is 45, 1.4-6). Dẫu cho đến thời sau hết đi chăng nữa, Thiên Chúa vẫn thực hiện những kỳ công mà Người từng làm, qua cử chỉ yêu thương, quan tâm, đồng hành, nâng đỡ mỗi chúng ta trong từng hoàn cảnh sống, văn hoá, biến động trong xã hội theo thời gian, giai đoạn cuộc đời,...Tuy nhiên, bổn phận chúng ta thì sao, chúng ta có nhận biết Người, cảm tạ Người, và đáp trả, dẫu biết rằng ‘lấy chi đền đáp Chúa bây giờ’ (x. Tv 116, 13) vì chẳng có gì xứng đáng với ‘vô vàn ơn lành Người đã ban cho’ ta chăng nữa?
Một vài ý tưởng giúp suy tư thành hình mỗi khi chúng ta đặt mình vào guồng máy xã hội hiện nay, điều dễ dàng nhận ra là: dường như chúng ta bị quật ngã vì bao cơn lốc xoáy của đòi hỏi, điều kiện khắc nghiệt của thời đại, hơn nữa bị tê liệt, quỵ ngã trước vô số trận sóng thần hung dữ của chủ nghĩa vật chất, hưởng thụ chi phối khá sâu nặng đến đời sống tâm linh. Và vì thế, lối sống đạo hời hợt, giữ luật Chúa dạy quoa loa, dẫn đến tâm hồn của chúng ta xa cách Chúa, xa rời tâm tình tạ ơn, sống biết ơn Người; buồn hơn nữa, chúng ta chạy theo trào lưu rẻ rúng của thế sự, danh vọng, của cải mà quên tình người, tình đời và tình bạn hữu! Ai trong chúng ta cũng được ban cho 24 giờ đồng hồ trong 1 ngày sống, nhưng nhiều người lại biết khôn ngoan sử dụng thời gian ấy để tích trữ ‘của cải không bị hư mất hay bị mối mọt’; ngược lại, khá đông chúng ta lại không biết tận dụng thời giờ quý giá mà sinh ích lợi cho chính mình và cho cộng đoàn! Đi xa hơn một chút, chúng ta thường chú trọng đến vai trò trách nhiệm của mình đối với cộng đồng, xã hội, mà quên lãng nghĩa vụ đối với Thiên Chúa qua việc cộng tác, đóng góp chân thành, xây dựng cộng đoàn, giáo xứ, Giáo hội tuỳ theo khả năng của mình. Một mặt, trách nhiệm đối với xã hội dễ dàng nhận biết vì ‘có thưởng có phạt’ nhãn tiền; còn mặt khác, trách nhiệm đối với Chúa, với Giáo hội thì chỉ ‘tuỳ hứng’ hoặc ‘theo cảm hứng’, mà nói cho cùng, chủ yếu phát xuất từ tấm lòng biết ơn, đáp trả vì chúng ta được Người trao ban vô điều kiện và nhưng không. Thiết nghĩ, khi chúng ta biết ý thức và hân hoan thực hiện vai trò, trách nhiệm của mình đối với Chúa, đối với Giáo hội, thì nghĩa vụ của bản thân đối với tha nhân, cộng đoàn, xã hội sẽ được dưỡng nuôi, sinh lợi như thánh Phao-lô nói “Anh em đừng mắc nợ gì ai, ngoài món nợ tương thân tương ái…” (x. Rm 13, 8). Chúng ta thường cho rằng: chúng ta có quá nhiều món nợ đối với xã hội, đối với người khác, nhưng chúng ta không cảm nghiệm một cách sâu xa là chúng ta đang ‘nợ’ rất nhiều đối với Thiên Chúa, với Giáo hội, với cộng đoàn giáo xứ nữa đấy!
Để kết thúc bài chia sẽ này, cùng với thánh Phao-lô trong thư gửi tín hữu Thes-sa-lô-ni-ca, tôi nguyện chúc anh chị em luôn vững vàng trong đức tin, mạnh mẽ trong đức cậy và hăng say đáp trả, tạ ơn Thiên Chúa cũng như phục vụ anh chị em trong đức mến, vì chưng ‘anh chị em là những người được Thiên Chúa yêu mến, được Chúa tuyển chọn, bởi vì Tin Mừng của Người ở nơi anh em, không phải chỉ với lời nói mà thôi, mà là với quyền năng, với Thánh Thần và với lòng xác tín’ (x. 1Tx 1, 5). Và với lời nguyện ấy, với niềm xác tín vào ơn Chúa, mỗi người chúng ta thành tâm quyết chí sống làm chứng giữa đời qua lời thơ nguyện ngắn dưới đây:
Tạ ơn Thiên Chúa cửu trùng
Ngàn muôn kiệt tác lẫy lừng Người ban.
Sống sao xứng đáng hào hùng,
Việc đời việc đạo tương phùng hoan ca. Amen!
Lm. Xuân Hy Vọng