Ngày 02.08.2017, sau khi triệu mời Ðại sứ Việt Nam tại Berlin để phản đối, Bộ Ngoại giao Cộng hòa Liên bang Ðức đã công bố Thông cáo báo chí tố cáo nhà nước Việt Nam đã có hành động vi phạm nghiêm trọng pháp luật Đức cũng như các cam kết quốc tế khi tổ chức bắt cóc ông Trịnh Xuân Thanh ở Berlin ngày 23.07.2017. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Đức, ông Martin Schaefer, đã tuyên bố : « Vụ bắt cóc công dân Việt Nam Trịnh Xuân Thanh trên lãnh thổ Đức là một hành động vi phạm trắng trợn và chưa từng thấy nhắm vào luật pháp của Đức cũng như luật quốc tế ». Ông còn tố cáo tình báo và Ðại sứ quán Việt Nam can dự vào vụ bắt cóc ông Thanh.
Ngoài ra, Chính phủ Ðức ra lệnh trục xuất đại diện Tổng cục Tình báo Việt Nam tại Đức và, trong vòng 48 giờ đồng hồ phải rời khỏi lãnh thổ nước này.
Đồng thời, Bộ Ngoại giao Đức cũng yêu cầu Chính phủ Việt Nam phải cho phép ông Trịnh Xuân Thanh « trở lại Đức không chậm trễ, để cho yêu cầu dẫn độ từ phía Việt Nam và đơn xin tị nạn của ông Thanh có thể được xem xét kỹ lưỡng ».
I. TRỊNH XUÂN THANH, ÔNG LÀ AI ?
Sinh ngày 13.02.1966 tại Đông Anh (Hà Nội), ông có trình độ học vấn Cử nhân Kỹ thuật môi trường và đô thị. Năm 1990, ông tốt nghiệp Đại học Kiến trúc Hà Nội. Năm 1995, ông sang làm việc tại Cộng hòa Liên bang Đức.
Năm 1996, ông đảm nhiệm chức vụ phó giám đốc Công ty phát triển kinh tế kĩ thuật Detesco của Trung ương Đoàn. Năm 2000, ông là phó giám đốc chi nhánh Hà Nội của Tổng công ty Sông Hồng, rồi là phó tổng giám đốc và tổng giám đốc của tổng công ty này cho đến năm 2007. Sau đó, ông được điều về làm phó tổng giám đốc Tổng công ty cổ phần Xây lắp Dầu khí Việt Nam (PVC) - Tập đoàn dầu khí quốc gia Việt Nam và, đến năm 2009, làm Chủ tịch Hội đồng Quản trị PVC. Ông được phong danh hiệu Anh hùng lao động thời kỳ đổi mới năm 2011.
Khi PVC bị thua lỗ trầm trọng và có nguy cơ mất vốn, ông được Bộ trưởng Công thương Vũ Huy Hoàng bổ nhiệm làm Phó chánh văn phòng Bộ - Trưởng đại diện Văn phòng miền Trung Bộ Công thương tại Đà Nẵng tháng 9/2013. Tháng 2/2014, Bộ trưởng Công thương bổ nhiệm ông vào chức vụ Vụ trưởng - Trưởng ban Đổi mới doanh nghiệp Bộ Công thương.
Ngày 13.05.2015, ông đắc cử Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh Hậu Giang, nhiệm kỳ 2011-2016. Do bị điều tra về vụ xe Biển số xanh và việc công ty PVC dưới thời ông quản trị thua lỗ trầm trọng, ngày 15.06.2016, ông đã chính thức viết đơn gửi Tỉnh ủy và HĐND tỉnh xin không tái cử vào chức vụ Phó Chủ tịch tỉnh, khóa 9, nhiệm kỳ 2016-2021.
Năm 2016, ông đắc cử đại biểu Quốc hội khóa XIV (2016-2021), nhưng bị Hội đồng Bầu cử Quốc gia không công nhận tư cách Đại biểu Quốc hội theo đề nghị của Ủy ban Kiểm tra Trung ương, do Trần Quốc Vượng, Uỷ viên Bộ Chính trị, chủ trì theo chỉ đạo của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, vì cho là có nhiều khuyết điểm và phạm luật. Ngày 06.09.2016, ông Thanh đã gửi đơn xin ra khỏi Đảng đến báo Thanh niên để đăng, với lý do là ‘không còn tin vào sự lãnh đạo của đồng chí Tổng Bí thư’, còn bản thân ông đã biến đi đâu ai không rõ. Ngày 08.09.2016, Ban Bí thư Trung Ương Đảng họp dưới sự chủ trì của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, đã biểu quyết 100% bằng phiếu kín quyết định thi hành kỷ luật bằng hình thức khai trừ Trịnh Xuân Thanh ra khỏi Đảng.
Ngày 16.09.2016, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Bộ Công an đã ra Quyết định số 20/C46-P12 ngày 19.09.2016 của Cơ quan Cảnh sát Điều tra - bộ Công an, khởi tố Trịnh Xuân Thanh về tội cố ý làm trái quy định Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng; và ra Lệnh bắt tạm giam và Lệnh khám xét đối với ông này. Sau khi xác định Thanh đã bỏ trốn, Bộ Công an ra Quyết định truy nã toàn quốc và truy nã quốc tế đối với bị can. Do ‘không nói láo không phải là cộng sản’, nên trên mạng Ðài VOA (Tiếng nói Mỹ quốc) ngày 06.08.2017 cho biết trên trang web ‘những người bị truy nã’ của tổ chức Cảnh sát Hình sự Quốc tế (Interpol), cho đến ngày 05.08.2017, có ghi danh nhiều công dân Việt Nam, nhưng chưa có ai tên là Trịnh Xuân Thanh. Thật đúng là ‘Ðừng nghe những gì cộng sản nói. Hãy nhìn những gì họ làm’. Thứ trưởng Bộ Công an, Thượng tướng Lê Quý Vương, nói Ban Thư ký Interpol đã ra lịnh truy nã quốc tế từ ngày 29.09.2016.
Ngày 15.09.2016, cơ quan Cảnh sát điều tra khởi tố 4 bị can thuộc Tổng công ty này: Vũ Đức Thuận, nguyên Ủy viên HĐQT kiêm Tổng Giám đốc; Nguyễn Mạnh Tiến, Phó tổng Giám đốc; Trương Quốc Dũng, nguyên Phó tổng Giám đốc và Phạm Tiến Đạt, nguyên Kế toán trưởng. Ngày 16.09.2016, Cảnh sát điều tra, Bộ Công an, ra Quyết định số 363/C46 (P12) khởi tố Thanh về tội ‘cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng’ quy định tại điều 165 Bộ luật Hình sự; đồng thời, ra lệnh bắt tạm giam và khám xét Trịnh Xuân Thanh.
Tháng 7/2016, Thanh đã gửi đơn đến tỉnh ủy Hậu Giang xin nghỉ phép từ 25 đến 29/7. Ngày 19.08.2016, Thanh gửi đơn lần 2 xin nghỉ một tháng (3/8 - 2/9) để đi nước ngoài trị bệnh. Theo tài liệu của Bộ Công an, Thanh đã bỏ trốn ra nước ngoài ngày 16.09.2016 và đã qua trú ẩn ở Đức. Sau khi xác định bị can bỏ trốn, cơ quan Cảnh sát điều tra ra Quyết định số 19/C46-P12 truy nã toàn quốc và truy nã quốc tế đối với Trịnh Xuân Thanh.
Trong quá khứ, đầu thâp niên 1990, ông Thanh đã từng nộp đơn xin tị nạn chính trị ở Đức, nhưng sau đó lại tình nguyện trở về Việt Nam. Tháng 9/2016, ông lại đến Ðức để xin tỵ nạn một lần nữa và đơn này đang được cứu xét. Trong thời gian này, ông được phép lưu trú hợp lệ tại đây. Ðồng thời, một hồ sơ ‘dẫn độ’ ông Thanh trở về Việt Nam cũng đã được nhà nước Việt trao đến thẩm quyền Ðức và đang được cứu xét. Trong thời gian dự Hội nghị Thượng đỉnh G20 ở Hamburg vào ngày 7 và 8 tháng 7/2017, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã đề cập vấn đề này với bà Angela Merkel, Thủ tướng Ðức. Do đó, các giới chức Ðức lên án thái độ bất tín này của Việt cộng khi mang súng đạn vào lãnh thổ Ðức để trấn áp và bắt cóc người, dù đó là người Việt đang bị tố là tham nhũng trong ở một nước mà hầu hết các đảng viên công chức đều tham nhủng. Hãy nhìn sự giàu có của Nông Ðức Mạnh hay Lê Khả Phiêu, cũng như các cựu Tổng Bí thư cộng đảng khác, để thấy ‘đâu là sự thật’.
Do là Ðại biểu Quốc hội, ông Thanh có Thẻ Thông hành công vụ, đã trốn qua đường Lào, Thái Lan và Thổ Nhĩ Kỳ để tới Đức. Khi tới dây, vợ chồng ông đã xin giấy phép lưu trú tại Đức, nhưng chỉ có vợ ông được chấp thuận, còn ông bị từ chối, vì ông đang bị Hà Nội truy tìm. Tháng 6/2017, ông đã làm đơn xin tị nạn chính trị và sự bắt cóc này đã xảy ra.
II. SỰ KIỆN BẮT CÓC NGƯỜI.
Sáng ngày 23.07.2017, khoảng hơn 10 giờ 30, ông Trịnh Xuận Thanh cùng một nữ cán bộ Bộ Công thương đã bị nhóm người Việt võ trang khống chế bắt cóc tại công viên Tiergarten, cưởng chế ra đường, đưa lên một chiếc xe đợi sẵn, mang bảng số Cộng hòa Séc, trước khách sạn Sheraton ở quận Tiergarten Berlin.
[CHI TIẾT CHIẾC XE. Ngày 10.08.2017, Ðài VOA Tiếng Việt đã tiếp xúc với ông Bùi Quang Hiếu, chủ doanh nghiệp ‘Hieu Bui Travel’, cho thuê xe ở thủ đô Praha, Cộng hòa Czech, để được biết một chiếc xe Volkswagen 7 chỗ của công ty, biển số xe 2AB–3140. đã bị Cảnh sát Liên minh Âu châu đưa sang Đức hôm 28.07.2017 trong khuôn khổ một cuộc điều tra đặc biệt. Ông nói ông không thể khẳng định xe này có được dùng trong vụ bắt cóc ông Trịnh Xuân Thanh hay không, nhưng cảnh sát Cộng hòa Czech đã đến hỏi ông nhiều chi tiết liên quan đến chiếc xe mà ông đã cho thuê hồi tháng rồi, đúng vào thời gian xảy ra vụ bắt cóc ông Trịnh Xuân Thanh như chính phủ Đức loan tin. ‘Đây là sự tình cờ, chúng tôi cho thuê xe vào ngày 20/7 và họ trả xe cho tôi vào ngày 24/7. Cảnh sát Hình sự Âu châu có làm việc với tôi về chiếc xe đó và họ đã thu giữ chiếc xe vào ngày 28/7 trong khoảng hai tháng vì có liên quan đến một vụ việc nghiêm trọng mà họ không thể tiết lộ’. Người thuê xe là một người bạn của ông ở Trung tâm Thương mại Sapa Praha 4, và người này cho biết là ông thuê hộ xe cho một người khác với mục đích đi du lịch.]
Ông Hiếu cho biết các xe này của ông đều có đăng ký dịch vụ theo dõi hành trình bằng vệ tinh GPS, và cảnh sát Czech đang kiểm tra thông tin hành trình của chiếc xe này. Ngày 09.08.2017, Bộ Ngoại giao Đức cho hay là Bộ đang cân nhắc các bước cần thiết sau khi Việt Nam không hồi đáp yêu cầu của họ, đòi Việt Nam trả ông Trịnh Xuân Thanh về lại nước Đức. Ngày 08.08.2017, cảnh sát Czech cũng cho biết là họ đã chính thức mở cuộc điều tra về cuộc bắt cóc này ở Berlin, bằng một chiếc xe đăng ký biển số Cộng hòa Czech.
Cuộc bắt cóc, không may cho những kẻ khủng bố cộng sản, đã xảy ra trong khu vực an ninh được bảo vệ cao với hơn 1.500 máy chụp hình ghi rõ cả nốt ruồi trên mặt người trong xe. Nạn nhân Trịnh Xuân Thanh đã chống cự, la hét nên người qua đường đã dùng điện thoại cầm tay để ghi hình nội vụ và, sau đó, giao cho giới điếu tra. Ngoài ra, cảnh sát Ðức cũng tìm thấy điện thoại cầm tay của nạn nhân tại hiện trường.
Với bao nhiêu dữ kiện bằng chứng đó, giới cầm quyền Ðức đã quả quyết : Ðây là một cuộc bắt cóc người. Hơn thế, ông Thanh còn được Cơ quan cứu xét tị nạn Liên bang (BAMF) mời đến về việc ông xin quy chế Tị nạn vào hôm sau, ngày 24.07.2017. Ðến giờ hẹn, không thấy ông tới và bà đã điện thoại cũng không được ông trả lời, Luật sư Petra Isabel Schlagenhauf, trợ lý pháp luật cho ông liền báo động : ông Thanh mất tích. Các dữ kiện và tin tức thu đó được cho phép giới điều tra sớm kết luận: vụ bắt cóc do thẩm quyền Tòa Ðại sứ Việt Nam tại Bá Linh (Berlin) tổ chức.
Tuy nhiên, giới chức Ngoại giao và cảnh sát Ðức đã kín tiếng để chờ cộng sản Hà Nội lên tiếng trước bằng bịa đặt ra sao. Ngày 30.07.2017, những tin ‘Trịnh Xuân Thanh đầu thú’ được loan truyền, nhưng Tướng công an Tô Lâm, Bộ trưởng Công an, khi được phóng viên Pháp luật TP. Hồ chí Minh hỏi, đã trả lời ‘Ðến giờ tôi vẫn chưa có thông tin gì’. Nhưng sang ngày 31.07.2017, Trịnh Xuân Thanh bất thần ‘về chẳng ai hay’ và xuất hiện tại phòng trực Ban Hình sự của Bộ Công an để ‘đầu thú’.
Như tại các quốc gia độc lập, tôn trọng luật pháp và bảo vệ chủ quyền quốc gia khác, việc mang theo vũ khí xâm nhập lãnh thổ Đức để bắt cóc người sẽ ảnh hưởng nặng nề đến quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Đức cùng Liên hiệp Âu châu. Nếu chính phủ Đức tổ chức điều tra, thì chứng cớ vụ bắt cóc được tổ chức sẽ được bóc trần. Việc chứng minh nhà cầm quyền Việt Nam và bản thân ông Bộ trưởng Công an vô can phải được chứng minh.
Vì vậy, giải pháp được nhà nước Việt Nam tính trước phải ‘nói láo’ là Trịnh Xuân Thanh tự về nước và đầu thú. Với hai bản án ‘cố ý làm trái quy định gây thiệt hại 3.300 tỷ đồng’ và ‘tham ô tài sản’ lên tới hàng trăm tỷ đồng, cả hai đều thuộc khung tội tử hình, ông không có lối nào khác là thú tội với hứa hẹn khoan hồng của một ‘nhân vật cao cấp giấu tên’.
Cho tới ngày 19.08.2017, các chi tiết về lộ trình mà những kẻ bắt cóc đã chở ông Thanh đi qua những nơi nào và bằng cách nào để họ đưa ông Thanh và người phụ nữ đã bị bắt với ông về tới Việt Nam. Danh tánh của bà này cũng chỉ được suy đoán là Tô Linh Hương, con gái đồng chí ‘cao cấp’ Tô Huy Hứa. Nhật báo B.Z. phát hành ngày 05.08.2017, đăng một bài có tựa đề, tạm dịch: Mật vụ Việt Nam dùng người tình để ‘cò mồi’ bắt cóc Thanh. Họ tự mãn đây là một kế hoạch tinh xảo để đưa Thanh vào vụ bắt cóc. Từ lâu, họ đã biết Trịnh Xuân Thanh có mối quan hệ tình cảm với cô gái trẻ đẹp này. Họ đã đón cô ở sân bay Tegel Berlin trên một chiếc xe Limousine thuê mướn mang biển số Cộng hòa Séc. Vô tình hay cố ý, họ đã thuê mướn một xe được trang bị hệ thống GPS định vị (không phải là Navigationssystem thông thường để chỉ đường), nên toàn bộ lộ trình chiếc xe di chuyển đều được lưu trữ lại qua hệ thống định vị GPS. Đây là một lỗi lầm cốt tử của mật vụ Việt cộng. ‘Người tình cũ’ hẹn Trịnh Xuân Thanh trước khách sạn và cả hai cùng đi đến nơi xảy ra vụ bắt cóc. Trong lúc Thanh bị bắt cóc, ấu đã xảy ra, ‘người đẹp’ bị gảy tay. Sau đó, cô phải đi theo đoàn mật vụ với Thanh cho đến khi về đến Nội Bài ngày 29.07.2017. Tại đây, hai tướng công an đến nhận diện và xác nhận ‘đây chính l à Trịnh Xuân Thanh’, đang hôn mê, và được đưa vào Bịnh viện Việt-Đức lúc 22 giờ, để giải thuốc mê trước khi đưa về Bộ Công an giam giữ. Cô Hương cũng được Bịnh viện Việt-Đức để săn sóc vết thương và điều trị tại Bịnh viện Việt-Đức.
III. NHỮNG PHÁT NGÔN VIỆT VÀ ÐỨC QUA DÒNG THỜI GIAN.
A. Lập luận của nhà nước Việt Nam : ông Trịnh Xuân Thanh, người đang xin quy chế tị nạn tại Ðức, tự ý bỏ về nước để, ngày 31.07.2017, theo thông báo của Bộ Công an cho biết thì nghi can đã ra đầu thú tại trực ban hình sự Cơ quan An ninh điều tra, sau gần một năm trốn lệnh truy nã quốc tế.
(Các cấp lãnh đạo nhà nước Việt Nam không do dân bầu, được đảng cộng sản chỉ định do tranh dành chức quyền theo phe nhóm, mua chuộc lá phiếu của nhau bằng tiền chi viện của Tàu cộng. Do đó, họ là những kẻ không có đạo đức, chống lại và đánh đập không thương tiếc người dân vô tội, cô thế và tay không. Nói về tài chuyên môn thì chủ trương ‘hồng hơn chuyên’ và việc ‘đảng cử, dân bầu’ đã làm kiệt quệ Ðất Nước vì những người tài đức không cộng sản bị ngăn cản, bằng biện pháp côn đồ, để không thể giúp đồng bào và nước Việt Nam. Trường hợp rõ nhất là chúng chứa chấp Tập đoàn Formosa để gây thảm họa môi trường, gây chết và nhiễm độc cho người dân. Ai bảo đảm Formosa không tái phạm tội ác. Họ không biết thế nào là ‘tam quyền phân lập’ thì làm sao biết tôn trọng luật pháp quốc tế. Mọi người Việt, trong và ngoài nước, đều đồng ý việc chống tham nhủng, nhưng không thể chấp nhận ‘trò hề’ chống nhau ‘bịp bợm’ nhân danh chống tham nhủng. Trước năm 1975, chúng có thói quen vô Nam khủng bố, đặt chất nổ bắt cóc và thủ tiêu. Chứng nào tật nấy, đã là thành viên Liên hiệp quốc, đã là hội viên không thường trực Hội đồng Bảo an LHQ, cốt khỉ vẫn hoàn khỉ. Đảng đẻ ra luật rồi dùng luật rừng để ghép tội bất kỳ một công dân nào trái ý đảng… Nay, lại mang súng đạn sang nước khác, bất chấp luật nước ngưòi ta lẫn luật quốc tế để khủng bố, bắt cóc…)
B. Phản ứng của chính phủ Cộng hòa Liên bang Ðức :
Cuộc bắt cóc xảy ra trong lúc Cộng sản Việt Nam đang thảo luận với chính phủ Ðức về việc dẫn độ Trịnh Xuân Thanh về Việt Nam và, cùng lúc, đang cứu xét đơn xin tỵ nạn của ông này. Người Ðức đề nghị Việt Nam nên tiến hành việc xét xử ông này vì, tại các quốc gia văn minh, các bị cáo chỉ bị coi là có tội khi đương sự bị kết án chung thẩm bởi Tòa án xứng danh, tức bản án không rút từ túi ra.
C. Hành động trao đổi các phản đối giữa chính quyền đôi bên :
Ngày 31.07.2017, qua các báo quốc doanh Việt Nam, Bộ Công an công bố nghi can Trịnh Xuân Thanh đã ra đầu thú tại Trực ban hình sự Cơ quan An ninh điều tra, sau gần một năm trốn lệnh truy nã toàn nước và quốc tế.
Trước tin này, nhiều đồng bào tự hỏi : ‘Tại sao Trịnh Xuân Thanh lại phải khổ công từ nước ngoài trở về Việt Nam để tự ra đầu thú? Nếu dọc đường bị bắt thì xem như mất cơ hội đầu thú và đương nhiên mất cơ hội được khoan hồng. Do đó, dù có ngu tới đâu thì Thanh cũng dư biết rằng cách tốt nhất, dễ nhất, an toàn nhất là đến trình diện và đầu thú tại Sứ quán CHXHCN Việt Nam tại nước đang lẫn trốn, với sự hiện diện của luật sư. Vậy có phải an ninh của đảng là toàn thứ láo không?’. Do đó, họ tin là ông đã bị bắt cóc. Người khác lên tiếng : ‘Tạ ơn ông Trời đã xui khiến gây nên vụ bắt cóc! Nhờ đó, thế giới mới thấy được bộ mặt bẩn thỉu của an ninh Việt cộng, chúng dám làm cả cái việc đó ở nước ngoài, và mong nước Đức thấy rõ tình trạng nhân quyền ở Việt Nam, cũng thấy được chính quyền cộng sản Việt toàn là bọn bịp bợm nói dối, bịt mắt nhân dân Việt Nam’.
Ngày 02.08.2017, bộ Ngoại giao Liên bang Đức ra thông cáo báo chí cáo buộc Việt Nam vi phạm nghiêm trọng pháp luật Đức và luật quốc tế khi cho những người võ trang bắt cóc ông Thanh, một người đang xin tị nạn tại Đức và đang được xem xét : ‘Việc bắt cóc công dân Việt Nam Trịnh Xuân Thanh trên lãnh thổ Đức là một hành động vi phạm luật pháp Đức và luật pháp quốc tế một cách trắng trợn và chưa từng có. Nhờ sự nhanh nhạy của các cơ quan thực thi pháp luật Đức, vụ việc đã được phát giác. Giới chức thực thi luật pháp Đức nay cũng đang thực hiện các cuộc điều tra riêng của mình’.
Quốc vụ khanh Văn phòng Bộ Ngoại giao Đức, ông Markus Ederer, đã triệu tập Ðại sứ Việt Nam tại Berlin ngày 01.08.2017 và tuyên bố tùy viên tình báo Ðại tá Nguyễn Đức Thoa, cán bộ Tổng cục Tình báo Việt Nam, là ‘persona non grata’ và phải rời khỏi nước Đức trong vòng 48 tiếng đống hồ. Đồng thời, Đức cũng yêu cầu Chính phủ Việt Nam phải trả lại ông Trịnh Xuân Thanh để ông này tiếp tục làm các thủ tục định lưu trú ở đây. Ngoài ra, Đức sẽ xem xét về các biện pháp chính trị, kinh tế và viện trợ phát triển.
{PERSONA NON GRATA, tiếng La tinh, là cách biểu hiện phản ứng mạnh mẽ trong ngoại giao quốc tế, có nghĩa là ‘người không được tiếp đón’, một quy chế do thẩm quyền ngành hành pháp của quốc gia chủ nhà áp dụng khi trục xuất một viên chức ngoại giao nước khác.
Điều 9, khoản 1 Công ước Viena về Quan hệ Ngoại giao quy định: ‘Quốc gia tiếp nhận [viên chức ngoại giao] có thể vào bất kỳ lúc nào và không cần giải thích quyết định của mình, thông báo cho quốc gia gửi [viên chức ngoại giao] rằng người đứng đầu hoặc bất kỳ viên chức nào thuộc ngoại giao đoàn là persona non grata, hoặc rằng bất kỳ viên chức nào thuộc ngoại giao đoàn là không thể chấp nhận được’.
Tuyên bố persona non grata được đưa ra khi có bằng chứng viên chức ngoại giao đó vi phạm luật pháp nước sở tại và/hoặc luật pháp quốc tế}.
Chính phủ Đức vừa ra tuyên bố đặt viên tình báo tại Toà đại sứ Việt Nam ở Đức trong tình trạng persona non grata và ra lệnh trục xuất người này khỏi lãnh thổ Đức trong vòng 48 giờ. Sau thời hạn đó, ông Nguyễn Đức Thoa không ra đi, cảnh sát Ðức đã áp tải ông ra phi trường và lên phi cơ. Thông thường, quốc gia có viên chức ngoại giao bị trục xuất sẽ trả đũa bằng cách trục xuất lại một viên chức ngoại giao nước kia. Không biết trong trường hợp hiện tại, nhà nước Việt Nam sẽ trả đũa ngoại giao ra sao đối với Đức?
Ngày 03.08.2017, bà Lê Thị Thu Hằng, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam, nói: ‘Liên quan đến phát biểu của Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Đức xung quanh vụ việc Trịnh Xuân Thanh, tôi lấy làm tiếc về phát biểu của vị này ngày 2-8... Tôi hiểu vụ việc Trịnh Xuân Thanh được rất nhiều người quan tâm...’
Khi phóng viên AFP (Pháp) hỏi: ‘Việt Nam có xác nhận lời cáo buộc bắt cóc Trịnh Xuân Thanh không? Và liệu bà có nghĩ vụ việc này có ảnh hưởng đến quan hệ ngoại giao hai nước không? Hiện giờ ông Trịnh Xuân Thanh đang ở đâu?’ và phong viên hãng DPA (Đức) hỏi: ‘Bà phản ứng thế nào về thông tin của luật sư ông Trịnh Xuân Thanh cho biết ông này đang xin tị nạn ở Đức?, bà Hằng đáp: ‘Theo thông báo ngày 31-7 của Bộ Công an Việt Nam thì ông Trịnh Xuân Thanh đã ra trình diện và đầu thú. Hiện nay các cơ quan chức năng Việt Nam đang tiến hành điều tra’ và nhấn mạnh Việt Nam luôn coi trọng và phát triển quan hệ đối tác chiến lược với Đức.
(còn tiếp)
Hà Minh Thảo
Ngoài ra, Chính phủ Ðức ra lệnh trục xuất đại diện Tổng cục Tình báo Việt Nam tại Đức và, trong vòng 48 giờ đồng hồ phải rời khỏi lãnh thổ nước này.
Đồng thời, Bộ Ngoại giao Đức cũng yêu cầu Chính phủ Việt Nam phải cho phép ông Trịnh Xuân Thanh « trở lại Đức không chậm trễ, để cho yêu cầu dẫn độ từ phía Việt Nam và đơn xin tị nạn của ông Thanh có thể được xem xét kỹ lưỡng ».
I. TRỊNH XUÂN THANH, ÔNG LÀ AI ?
Sinh ngày 13.02.1966 tại Đông Anh (Hà Nội), ông có trình độ học vấn Cử nhân Kỹ thuật môi trường và đô thị. Năm 1990, ông tốt nghiệp Đại học Kiến trúc Hà Nội. Năm 1995, ông sang làm việc tại Cộng hòa Liên bang Đức.
Năm 1996, ông đảm nhiệm chức vụ phó giám đốc Công ty phát triển kinh tế kĩ thuật Detesco của Trung ương Đoàn. Năm 2000, ông là phó giám đốc chi nhánh Hà Nội của Tổng công ty Sông Hồng, rồi là phó tổng giám đốc và tổng giám đốc của tổng công ty này cho đến năm 2007. Sau đó, ông được điều về làm phó tổng giám đốc Tổng công ty cổ phần Xây lắp Dầu khí Việt Nam (PVC) - Tập đoàn dầu khí quốc gia Việt Nam và, đến năm 2009, làm Chủ tịch Hội đồng Quản trị PVC. Ông được phong danh hiệu Anh hùng lao động thời kỳ đổi mới năm 2011.
Khi PVC bị thua lỗ trầm trọng và có nguy cơ mất vốn, ông được Bộ trưởng Công thương Vũ Huy Hoàng bổ nhiệm làm Phó chánh văn phòng Bộ - Trưởng đại diện Văn phòng miền Trung Bộ Công thương tại Đà Nẵng tháng 9/2013. Tháng 2/2014, Bộ trưởng Công thương bổ nhiệm ông vào chức vụ Vụ trưởng - Trưởng ban Đổi mới doanh nghiệp Bộ Công thương.
Ngày 13.05.2015, ông đắc cử Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh Hậu Giang, nhiệm kỳ 2011-2016. Do bị điều tra về vụ xe Biển số xanh và việc công ty PVC dưới thời ông quản trị thua lỗ trầm trọng, ngày 15.06.2016, ông đã chính thức viết đơn gửi Tỉnh ủy và HĐND tỉnh xin không tái cử vào chức vụ Phó Chủ tịch tỉnh, khóa 9, nhiệm kỳ 2016-2021.
Năm 2016, ông đắc cử đại biểu Quốc hội khóa XIV (2016-2021), nhưng bị Hội đồng Bầu cử Quốc gia không công nhận tư cách Đại biểu Quốc hội theo đề nghị của Ủy ban Kiểm tra Trung ương, do Trần Quốc Vượng, Uỷ viên Bộ Chính trị, chủ trì theo chỉ đạo của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, vì cho là có nhiều khuyết điểm và phạm luật. Ngày 06.09.2016, ông Thanh đã gửi đơn xin ra khỏi Đảng đến báo Thanh niên để đăng, với lý do là ‘không còn tin vào sự lãnh đạo của đồng chí Tổng Bí thư’, còn bản thân ông đã biến đi đâu ai không rõ. Ngày 08.09.2016, Ban Bí thư Trung Ương Đảng họp dưới sự chủ trì của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, đã biểu quyết 100% bằng phiếu kín quyết định thi hành kỷ luật bằng hình thức khai trừ Trịnh Xuân Thanh ra khỏi Đảng.
Ngày 16.09.2016, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Bộ Công an đã ra Quyết định số 20/C46-P12 ngày 19.09.2016 của Cơ quan Cảnh sát Điều tra - bộ Công an, khởi tố Trịnh Xuân Thanh về tội cố ý làm trái quy định Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng; và ra Lệnh bắt tạm giam và Lệnh khám xét đối với ông này. Sau khi xác định Thanh đã bỏ trốn, Bộ Công an ra Quyết định truy nã toàn quốc và truy nã quốc tế đối với bị can. Do ‘không nói láo không phải là cộng sản’, nên trên mạng Ðài VOA (Tiếng nói Mỹ quốc) ngày 06.08.2017 cho biết trên trang web ‘những người bị truy nã’ của tổ chức Cảnh sát Hình sự Quốc tế (Interpol), cho đến ngày 05.08.2017, có ghi danh nhiều công dân Việt Nam, nhưng chưa có ai tên là Trịnh Xuân Thanh. Thật đúng là ‘Ðừng nghe những gì cộng sản nói. Hãy nhìn những gì họ làm’. Thứ trưởng Bộ Công an, Thượng tướng Lê Quý Vương, nói Ban Thư ký Interpol đã ra lịnh truy nã quốc tế từ ngày 29.09.2016.
Ngày 15.09.2016, cơ quan Cảnh sát điều tra khởi tố 4 bị can thuộc Tổng công ty này: Vũ Đức Thuận, nguyên Ủy viên HĐQT kiêm Tổng Giám đốc; Nguyễn Mạnh Tiến, Phó tổng Giám đốc; Trương Quốc Dũng, nguyên Phó tổng Giám đốc và Phạm Tiến Đạt, nguyên Kế toán trưởng. Ngày 16.09.2016, Cảnh sát điều tra, Bộ Công an, ra Quyết định số 363/C46 (P12) khởi tố Thanh về tội ‘cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng’ quy định tại điều 165 Bộ luật Hình sự; đồng thời, ra lệnh bắt tạm giam và khám xét Trịnh Xuân Thanh.
Tháng 7/2016, Thanh đã gửi đơn đến tỉnh ủy Hậu Giang xin nghỉ phép từ 25 đến 29/7. Ngày 19.08.2016, Thanh gửi đơn lần 2 xin nghỉ một tháng (3/8 - 2/9) để đi nước ngoài trị bệnh. Theo tài liệu của Bộ Công an, Thanh đã bỏ trốn ra nước ngoài ngày 16.09.2016 và đã qua trú ẩn ở Đức. Sau khi xác định bị can bỏ trốn, cơ quan Cảnh sát điều tra ra Quyết định số 19/C46-P12 truy nã toàn quốc và truy nã quốc tế đối với Trịnh Xuân Thanh.
Trong quá khứ, đầu thâp niên 1990, ông Thanh đã từng nộp đơn xin tị nạn chính trị ở Đức, nhưng sau đó lại tình nguyện trở về Việt Nam. Tháng 9/2016, ông lại đến Ðức để xin tỵ nạn một lần nữa và đơn này đang được cứu xét. Trong thời gian này, ông được phép lưu trú hợp lệ tại đây. Ðồng thời, một hồ sơ ‘dẫn độ’ ông Thanh trở về Việt Nam cũng đã được nhà nước Việt trao đến thẩm quyền Ðức và đang được cứu xét. Trong thời gian dự Hội nghị Thượng đỉnh G20 ở Hamburg vào ngày 7 và 8 tháng 7/2017, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã đề cập vấn đề này với bà Angela Merkel, Thủ tướng Ðức. Do đó, các giới chức Ðức lên án thái độ bất tín này của Việt cộng khi mang súng đạn vào lãnh thổ Ðức để trấn áp và bắt cóc người, dù đó là người Việt đang bị tố là tham nhũng trong ở một nước mà hầu hết các đảng viên công chức đều tham nhủng. Hãy nhìn sự giàu có của Nông Ðức Mạnh hay Lê Khả Phiêu, cũng như các cựu Tổng Bí thư cộng đảng khác, để thấy ‘đâu là sự thật’.
Do là Ðại biểu Quốc hội, ông Thanh có Thẻ Thông hành công vụ, đã trốn qua đường Lào, Thái Lan và Thổ Nhĩ Kỳ để tới Đức. Khi tới dây, vợ chồng ông đã xin giấy phép lưu trú tại Đức, nhưng chỉ có vợ ông được chấp thuận, còn ông bị từ chối, vì ông đang bị Hà Nội truy tìm. Tháng 6/2017, ông đã làm đơn xin tị nạn chính trị và sự bắt cóc này đã xảy ra.
II. SỰ KIỆN BẮT CÓC NGƯỜI.
Sáng ngày 23.07.2017, khoảng hơn 10 giờ 30, ông Trịnh Xuận Thanh cùng một nữ cán bộ Bộ Công thương đã bị nhóm người Việt võ trang khống chế bắt cóc tại công viên Tiergarten, cưởng chế ra đường, đưa lên một chiếc xe đợi sẵn, mang bảng số Cộng hòa Séc, trước khách sạn Sheraton ở quận Tiergarten Berlin.
[CHI TIẾT CHIẾC XE. Ngày 10.08.2017, Ðài VOA Tiếng Việt đã tiếp xúc với ông Bùi Quang Hiếu, chủ doanh nghiệp ‘Hieu Bui Travel’, cho thuê xe ở thủ đô Praha, Cộng hòa Czech, để được biết một chiếc xe Volkswagen 7 chỗ của công ty, biển số xe 2AB–3140. đã bị Cảnh sát Liên minh Âu châu đưa sang Đức hôm 28.07.2017 trong khuôn khổ một cuộc điều tra đặc biệt. Ông nói ông không thể khẳng định xe này có được dùng trong vụ bắt cóc ông Trịnh Xuân Thanh hay không, nhưng cảnh sát Cộng hòa Czech đã đến hỏi ông nhiều chi tiết liên quan đến chiếc xe mà ông đã cho thuê hồi tháng rồi, đúng vào thời gian xảy ra vụ bắt cóc ông Trịnh Xuân Thanh như chính phủ Đức loan tin. ‘Đây là sự tình cờ, chúng tôi cho thuê xe vào ngày 20/7 và họ trả xe cho tôi vào ngày 24/7. Cảnh sát Hình sự Âu châu có làm việc với tôi về chiếc xe đó và họ đã thu giữ chiếc xe vào ngày 28/7 trong khoảng hai tháng vì có liên quan đến một vụ việc nghiêm trọng mà họ không thể tiết lộ’. Người thuê xe là một người bạn của ông ở Trung tâm Thương mại Sapa Praha 4, và người này cho biết là ông thuê hộ xe cho một người khác với mục đích đi du lịch.]
Ông Hiếu cho biết các xe này của ông đều có đăng ký dịch vụ theo dõi hành trình bằng vệ tinh GPS, và cảnh sát Czech đang kiểm tra thông tin hành trình của chiếc xe này. Ngày 09.08.2017, Bộ Ngoại giao Đức cho hay là Bộ đang cân nhắc các bước cần thiết sau khi Việt Nam không hồi đáp yêu cầu của họ, đòi Việt Nam trả ông Trịnh Xuân Thanh về lại nước Đức. Ngày 08.08.2017, cảnh sát Czech cũng cho biết là họ đã chính thức mở cuộc điều tra về cuộc bắt cóc này ở Berlin, bằng một chiếc xe đăng ký biển số Cộng hòa Czech.
Cuộc bắt cóc, không may cho những kẻ khủng bố cộng sản, đã xảy ra trong khu vực an ninh được bảo vệ cao với hơn 1.500 máy chụp hình ghi rõ cả nốt ruồi trên mặt người trong xe. Nạn nhân Trịnh Xuân Thanh đã chống cự, la hét nên người qua đường đã dùng điện thoại cầm tay để ghi hình nội vụ và, sau đó, giao cho giới điếu tra. Ngoài ra, cảnh sát Ðức cũng tìm thấy điện thoại cầm tay của nạn nhân tại hiện trường.
Với bao nhiêu dữ kiện bằng chứng đó, giới cầm quyền Ðức đã quả quyết : Ðây là một cuộc bắt cóc người. Hơn thế, ông Thanh còn được Cơ quan cứu xét tị nạn Liên bang (BAMF) mời đến về việc ông xin quy chế Tị nạn vào hôm sau, ngày 24.07.2017. Ðến giờ hẹn, không thấy ông tới và bà đã điện thoại cũng không được ông trả lời, Luật sư Petra Isabel Schlagenhauf, trợ lý pháp luật cho ông liền báo động : ông Thanh mất tích. Các dữ kiện và tin tức thu đó được cho phép giới điều tra sớm kết luận: vụ bắt cóc do thẩm quyền Tòa Ðại sứ Việt Nam tại Bá Linh (Berlin) tổ chức.
Tuy nhiên, giới chức Ngoại giao và cảnh sát Ðức đã kín tiếng để chờ cộng sản Hà Nội lên tiếng trước bằng bịa đặt ra sao. Ngày 30.07.2017, những tin ‘Trịnh Xuân Thanh đầu thú’ được loan truyền, nhưng Tướng công an Tô Lâm, Bộ trưởng Công an, khi được phóng viên Pháp luật TP. Hồ chí Minh hỏi, đã trả lời ‘Ðến giờ tôi vẫn chưa có thông tin gì’. Nhưng sang ngày 31.07.2017, Trịnh Xuân Thanh bất thần ‘về chẳng ai hay’ và xuất hiện tại phòng trực Ban Hình sự của Bộ Công an để ‘đầu thú’.
Như tại các quốc gia độc lập, tôn trọng luật pháp và bảo vệ chủ quyền quốc gia khác, việc mang theo vũ khí xâm nhập lãnh thổ Đức để bắt cóc người sẽ ảnh hưởng nặng nề đến quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Đức cùng Liên hiệp Âu châu. Nếu chính phủ Đức tổ chức điều tra, thì chứng cớ vụ bắt cóc được tổ chức sẽ được bóc trần. Việc chứng minh nhà cầm quyền Việt Nam và bản thân ông Bộ trưởng Công an vô can phải được chứng minh.
Vì vậy, giải pháp được nhà nước Việt Nam tính trước phải ‘nói láo’ là Trịnh Xuân Thanh tự về nước và đầu thú. Với hai bản án ‘cố ý làm trái quy định gây thiệt hại 3.300 tỷ đồng’ và ‘tham ô tài sản’ lên tới hàng trăm tỷ đồng, cả hai đều thuộc khung tội tử hình, ông không có lối nào khác là thú tội với hứa hẹn khoan hồng của một ‘nhân vật cao cấp giấu tên’.
Cho tới ngày 19.08.2017, các chi tiết về lộ trình mà những kẻ bắt cóc đã chở ông Thanh đi qua những nơi nào và bằng cách nào để họ đưa ông Thanh và người phụ nữ đã bị bắt với ông về tới Việt Nam. Danh tánh của bà này cũng chỉ được suy đoán là Tô Linh Hương, con gái đồng chí ‘cao cấp’ Tô Huy Hứa. Nhật báo B.Z. phát hành ngày 05.08.2017, đăng một bài có tựa đề, tạm dịch: Mật vụ Việt Nam dùng người tình để ‘cò mồi’ bắt cóc Thanh. Họ tự mãn đây là một kế hoạch tinh xảo để đưa Thanh vào vụ bắt cóc. Từ lâu, họ đã biết Trịnh Xuân Thanh có mối quan hệ tình cảm với cô gái trẻ đẹp này. Họ đã đón cô ở sân bay Tegel Berlin trên một chiếc xe Limousine thuê mướn mang biển số Cộng hòa Séc. Vô tình hay cố ý, họ đã thuê mướn một xe được trang bị hệ thống GPS định vị (không phải là Navigationssystem thông thường để chỉ đường), nên toàn bộ lộ trình chiếc xe di chuyển đều được lưu trữ lại qua hệ thống định vị GPS. Đây là một lỗi lầm cốt tử của mật vụ Việt cộng. ‘Người tình cũ’ hẹn Trịnh Xuân Thanh trước khách sạn và cả hai cùng đi đến nơi xảy ra vụ bắt cóc. Trong lúc Thanh bị bắt cóc, ấu đã xảy ra, ‘người đẹp’ bị gảy tay. Sau đó, cô phải đi theo đoàn mật vụ với Thanh cho đến khi về đến Nội Bài ngày 29.07.2017. Tại đây, hai tướng công an đến nhận diện và xác nhận ‘đây chính l à Trịnh Xuân Thanh’, đang hôn mê, và được đưa vào Bịnh viện Việt-Đức lúc 22 giờ, để giải thuốc mê trước khi đưa về Bộ Công an giam giữ. Cô Hương cũng được Bịnh viện Việt-Đức để săn sóc vết thương và điều trị tại Bịnh viện Việt-Đức.
III. NHỮNG PHÁT NGÔN VIỆT VÀ ÐỨC QUA DÒNG THỜI GIAN.
A. Lập luận của nhà nước Việt Nam : ông Trịnh Xuân Thanh, người đang xin quy chế tị nạn tại Ðức, tự ý bỏ về nước để, ngày 31.07.2017, theo thông báo của Bộ Công an cho biết thì nghi can đã ra đầu thú tại trực ban hình sự Cơ quan An ninh điều tra, sau gần một năm trốn lệnh truy nã quốc tế.
(Các cấp lãnh đạo nhà nước Việt Nam không do dân bầu, được đảng cộng sản chỉ định do tranh dành chức quyền theo phe nhóm, mua chuộc lá phiếu của nhau bằng tiền chi viện của Tàu cộng. Do đó, họ là những kẻ không có đạo đức, chống lại và đánh đập không thương tiếc người dân vô tội, cô thế và tay không. Nói về tài chuyên môn thì chủ trương ‘hồng hơn chuyên’ và việc ‘đảng cử, dân bầu’ đã làm kiệt quệ Ðất Nước vì những người tài đức không cộng sản bị ngăn cản, bằng biện pháp côn đồ, để không thể giúp đồng bào và nước Việt Nam. Trường hợp rõ nhất là chúng chứa chấp Tập đoàn Formosa để gây thảm họa môi trường, gây chết và nhiễm độc cho người dân. Ai bảo đảm Formosa không tái phạm tội ác. Họ không biết thế nào là ‘tam quyền phân lập’ thì làm sao biết tôn trọng luật pháp quốc tế. Mọi người Việt, trong và ngoài nước, đều đồng ý việc chống tham nhủng, nhưng không thể chấp nhận ‘trò hề’ chống nhau ‘bịp bợm’ nhân danh chống tham nhủng. Trước năm 1975, chúng có thói quen vô Nam khủng bố, đặt chất nổ bắt cóc và thủ tiêu. Chứng nào tật nấy, đã là thành viên Liên hiệp quốc, đã là hội viên không thường trực Hội đồng Bảo an LHQ, cốt khỉ vẫn hoàn khỉ. Đảng đẻ ra luật rồi dùng luật rừng để ghép tội bất kỳ một công dân nào trái ý đảng… Nay, lại mang súng đạn sang nước khác, bất chấp luật nước ngưòi ta lẫn luật quốc tế để khủng bố, bắt cóc…)
B. Phản ứng của chính phủ Cộng hòa Liên bang Ðức :
Cuộc bắt cóc xảy ra trong lúc Cộng sản Việt Nam đang thảo luận với chính phủ Ðức về việc dẫn độ Trịnh Xuân Thanh về Việt Nam và, cùng lúc, đang cứu xét đơn xin tỵ nạn của ông này. Người Ðức đề nghị Việt Nam nên tiến hành việc xét xử ông này vì, tại các quốc gia văn minh, các bị cáo chỉ bị coi là có tội khi đương sự bị kết án chung thẩm bởi Tòa án xứng danh, tức bản án không rút từ túi ra.
C. Hành động trao đổi các phản đối giữa chính quyền đôi bên :
Ngày 31.07.2017, qua các báo quốc doanh Việt Nam, Bộ Công an công bố nghi can Trịnh Xuân Thanh đã ra đầu thú tại Trực ban hình sự Cơ quan An ninh điều tra, sau gần một năm trốn lệnh truy nã toàn nước và quốc tế.
Trước tin này, nhiều đồng bào tự hỏi : ‘Tại sao Trịnh Xuân Thanh lại phải khổ công từ nước ngoài trở về Việt Nam để tự ra đầu thú? Nếu dọc đường bị bắt thì xem như mất cơ hội đầu thú và đương nhiên mất cơ hội được khoan hồng. Do đó, dù có ngu tới đâu thì Thanh cũng dư biết rằng cách tốt nhất, dễ nhất, an toàn nhất là đến trình diện và đầu thú tại Sứ quán CHXHCN Việt Nam tại nước đang lẫn trốn, với sự hiện diện của luật sư. Vậy có phải an ninh của đảng là toàn thứ láo không?’. Do đó, họ tin là ông đã bị bắt cóc. Người khác lên tiếng : ‘Tạ ơn ông Trời đã xui khiến gây nên vụ bắt cóc! Nhờ đó, thế giới mới thấy được bộ mặt bẩn thỉu của an ninh Việt cộng, chúng dám làm cả cái việc đó ở nước ngoài, và mong nước Đức thấy rõ tình trạng nhân quyền ở Việt Nam, cũng thấy được chính quyền cộng sản Việt toàn là bọn bịp bợm nói dối, bịt mắt nhân dân Việt Nam’.
Ngày 02.08.2017, bộ Ngoại giao Liên bang Đức ra thông cáo báo chí cáo buộc Việt Nam vi phạm nghiêm trọng pháp luật Đức và luật quốc tế khi cho những người võ trang bắt cóc ông Thanh, một người đang xin tị nạn tại Đức và đang được xem xét : ‘Việc bắt cóc công dân Việt Nam Trịnh Xuân Thanh trên lãnh thổ Đức là một hành động vi phạm luật pháp Đức và luật pháp quốc tế một cách trắng trợn và chưa từng có. Nhờ sự nhanh nhạy của các cơ quan thực thi pháp luật Đức, vụ việc đã được phát giác. Giới chức thực thi luật pháp Đức nay cũng đang thực hiện các cuộc điều tra riêng của mình’.
Quốc vụ khanh Văn phòng Bộ Ngoại giao Đức, ông Markus Ederer, đã triệu tập Ðại sứ Việt Nam tại Berlin ngày 01.08.2017 và tuyên bố tùy viên tình báo Ðại tá Nguyễn Đức Thoa, cán bộ Tổng cục Tình báo Việt Nam, là ‘persona non grata’ và phải rời khỏi nước Đức trong vòng 48 tiếng đống hồ. Đồng thời, Đức cũng yêu cầu Chính phủ Việt Nam phải trả lại ông Trịnh Xuân Thanh để ông này tiếp tục làm các thủ tục định lưu trú ở đây. Ngoài ra, Đức sẽ xem xét về các biện pháp chính trị, kinh tế và viện trợ phát triển.
{PERSONA NON GRATA, tiếng La tinh, là cách biểu hiện phản ứng mạnh mẽ trong ngoại giao quốc tế, có nghĩa là ‘người không được tiếp đón’, một quy chế do thẩm quyền ngành hành pháp của quốc gia chủ nhà áp dụng khi trục xuất một viên chức ngoại giao nước khác.
Điều 9, khoản 1 Công ước Viena về Quan hệ Ngoại giao quy định: ‘Quốc gia tiếp nhận [viên chức ngoại giao] có thể vào bất kỳ lúc nào và không cần giải thích quyết định của mình, thông báo cho quốc gia gửi [viên chức ngoại giao] rằng người đứng đầu hoặc bất kỳ viên chức nào thuộc ngoại giao đoàn là persona non grata, hoặc rằng bất kỳ viên chức nào thuộc ngoại giao đoàn là không thể chấp nhận được’.
Tuyên bố persona non grata được đưa ra khi có bằng chứng viên chức ngoại giao đó vi phạm luật pháp nước sở tại và/hoặc luật pháp quốc tế}.
Chính phủ Đức vừa ra tuyên bố đặt viên tình báo tại Toà đại sứ Việt Nam ở Đức trong tình trạng persona non grata và ra lệnh trục xuất người này khỏi lãnh thổ Đức trong vòng 48 giờ. Sau thời hạn đó, ông Nguyễn Đức Thoa không ra đi, cảnh sát Ðức đã áp tải ông ra phi trường và lên phi cơ. Thông thường, quốc gia có viên chức ngoại giao bị trục xuất sẽ trả đũa bằng cách trục xuất lại một viên chức ngoại giao nước kia. Không biết trong trường hợp hiện tại, nhà nước Việt Nam sẽ trả đũa ngoại giao ra sao đối với Đức?
Ngày 03.08.2017, bà Lê Thị Thu Hằng, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam, nói: ‘Liên quan đến phát biểu của Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Đức xung quanh vụ việc Trịnh Xuân Thanh, tôi lấy làm tiếc về phát biểu của vị này ngày 2-8... Tôi hiểu vụ việc Trịnh Xuân Thanh được rất nhiều người quan tâm...’
Khi phóng viên AFP (Pháp) hỏi: ‘Việt Nam có xác nhận lời cáo buộc bắt cóc Trịnh Xuân Thanh không? Và liệu bà có nghĩ vụ việc này có ảnh hưởng đến quan hệ ngoại giao hai nước không? Hiện giờ ông Trịnh Xuân Thanh đang ở đâu?’ và phong viên hãng DPA (Đức) hỏi: ‘Bà phản ứng thế nào về thông tin của luật sư ông Trịnh Xuân Thanh cho biết ông này đang xin tị nạn ở Đức?, bà Hằng đáp: ‘Theo thông báo ngày 31-7 của Bộ Công an Việt Nam thì ông Trịnh Xuân Thanh đã ra trình diện và đầu thú. Hiện nay các cơ quan chức năng Việt Nam đang tiến hành điều tra’ và nhấn mạnh Việt Nam luôn coi trọng và phát triển quan hệ đối tác chiến lược với Đức.
(còn tiếp)
Hà Minh Thảo