THÁI BÌNH -- Để khai mạc Ba năm thánh (2005-2007) tại giáo phận Thái Bình, đức cha Phanxicô Xaviê Nguyễn văn Sang đã chủ tế Đại Lễ Khai Mạc Năm Thánh canh tân-Hoà Giải tại Nhà Thờ Giáo xứ Sa Cát từ 8g00’ tới 11g30 ngày 1-1-2005. Đồng tế Thánh lễ có Đức cha Giuse Nguyễn Chí Linh của giáo phận Thanh Hóa, Đức cha Giuse Nguyễn Văn Yến của giáo phận Phát Diệm và 60 linh mục. Trong số khoảng 10.000 người tham dự Thánh lễ còn có đại diện chính quyền địa phương cũng như cộng đồng Phật giáo và Tin lành.
Chương trình gồm có 3 phần:
Phần Rước Kiệu kính Đức Maria là Mẹ Thiên Chúa
Đức cha Sang dẫn đầu một đoàn rước và vác cây thánh giá cao 4 mét, trong khi một số linh mục của giáo phận vác những cây thập giá nhỏ hơn. Theo sau là các vị chủ tịch hội đồng các giáo xứ trong trang phục áo dài màu đỏ và xanh và đội khăn đóng ôm những hộp đựng hài cốt 17 Thánh tử đạo thuộc giáo phận Thái Bình. Đoàn rước đi xung quanh nhà thờ và dừng lại ở bốn chặng đường Thánh giá để suy niệm và hát thánh ca. Để mở đầu Linh mục Đại Diện giáo phận Thái Bình đã khai mạc buổi lễ với những lời sau đây:
"Niềm vui hân hoan và khí thế nô nức mừng Ngôi Hai Thiên Chúa giáng sinh làm người, đem hoà bình đến cho nhân loại, vẫn còn đang dâng trào trong tâm lòng mọi người, không phân biệt chủng tộc hay quốc gia, chính kiến hay niềm tin, cách riêng đối với các kitô hữu. Nhưng với dân Chúa Giáo phận Thái Bình, niềm vui thánh thiêng này lại còn đặc biệt hơn rất nhiều, không những không giảm đi chút nào, mà lại được nhân lên gấp bội vì:
Giáo phận Thái Bình hôm nay khởi đầu một đặc ân vô cùng lớn lao, từ trước tới nay, và có lẽ từ nay về sau trong lịch sử Giáo phận, chắc sẽ không bao giờ lặp lại lần nữa, đó là: Hồng Ân Toàn Xá Ba Năm Thánh liên tiếp (2005-2007) cho Giáo phận, mà Toà Thánh đã ban thật rộng rãi, đáp ứng văn thư thỉnh cầu của Đấng Chủ Chăn Giáo phận - Đức Cha Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Sang rất kính yêu - với những lý do của Năm Kỷ Niệm Chính 2006 được đệ trình thật xác đáng:
Thật thích hợp làm sao khi Lễ Khai Mạc Năm Canh Tân - Hoà Giải lại được đặt vào Ngày Đầu của một Năm Mới - Ngày mừng chúc cho nhau mọi điều mới, Ngày mời gọi đổi mới, đó chẳng phải là mời gọi canh tân đó sao? và ý nghĩa còn thâm sâu hơn nhiều khi mà hôm nay - Lễ Khai Mạc - vẫn còn nằm trong Tuần Bát Nhật Giáng Sinh. Lễ Giáng Sinh - Lễ Giao Hoà Trời Đất, mời gọi nối kết hoà giải với Chúa và với anh em, để tất cả không phân biệt, trở nên anh chị em một nhà, và nhờ ơn được thông hiệp với chức làm con của Chúa Giêsu Hài Đồng, mà chúng ta có Đức Maria làm Mẹ, Đấng mà cũng Ngày Đầu Năm hôm nay, cùng với toàn thể Giáo Hội Hoàn vũ, chúng ta long trọng Mừng Kính Chức làm Mẹ Thiên Chúa của Người.
Canh Tân và Hoả Giải để xứng đáng tiếp rước Chúa Giêsu Thánh Thể đến với mỗi kitô hữu chúng ta, đó cũng chính là điều khích lệ và mong muốn của Giáo Hội Hoàn Vũ trong Năm Thánh Thể này.
Vậy giờ đây, cùng với Đức Chủ Chăn Giáo phận, chúng ta hân hoan bước vào ngày Đại Lễ với nhiều ý nghĩa sâu sa và thánh thiêng này, để ngày thánh hôm nay : dài suốt ba năm, sẽ là thời gian Trời Cao không ngừng tuôn đổ Hồng Ân xuống cho Giáo phận, để toàn Giáo phận hết sức hưởng ứng, nỗ lực Canh Tân, Kiến Thiết và Kiện Toàn ở mọi cấp độ vật chất cũng như tinh thần, mọi bình diện tự nhiên và siêu nhiên."
Nghi thức sám hối và xin lỗi của Đức Giám mục Thái Bình
Sau phần rước kiệu và suy niệm, đoàn kiệu về mặt tiền thánh đường, tại đây, đức cha Nguyễn văn Sang, năm nay 73 tuổi, đã cùng với toàn thể cộng đồng dân Chúa Thái Bình cử hành nghi thức sám hối như sau:
Với quê hương và dân tộc, Đức Cha Sang tuyên đọc như sau: "Trong Bức Thư Chung của tôi, Giám mục Thái bình, gửi các thành phần Dân Chúa trong giáo phận, tôi đã viết: "Lịch sử xã hội cũng như Giáo Hội thường pha lẫn bóng tối và ánh sáng, những sai lầm đau đớn cũng như thành công tốt đẹp. Chúng ta mừng Năm Chuẩn Bị 2005 với đề tài Canh Tân và Hòa Giải, khám phá ra những bóng tối tội lỗi, những sai lầm thiếu sót của con cái Chúa trong Giáo Hội để nhờ ơn Chúa canh tân lại cuộc sống, đi đến chỗ hòa giải với đất nước, với dân tộc, với mọi người không phân biệt vô thần hay tín ngưỡng, mọi giai tầng trong xã hội và Giáo Hội. Chúng ta tiến hành các lễ nghi sám hối không nhân danh Giáo Hội hoàn vũ hoặc Giáo Hội Việt Nam, hoặc Hội Đồng Giám Mục Việt Nam, nhưng nhân danh giáo phận Thái Bình và theo tiếng nói của lương tâm thúc bách của một mục tử trong Giáo Hội địa phương".Vậy đối với đất nước, dân tộc và đồng bào, có thể có một số bộ phận hoặc một số cá nhân trong Giáo Hội mà chúng tôi gánh lấy trách nhiệm đã vô tình hoặc hữu ý làm hại tới thanh danh, quyền lợi tinh thần hoặc vật chất của đất nước, dân tộc và đồng bào. Chúng tôi xin sám hối và xin lỗi".
Mọi người tham dự đáp lại như sau: Chúng tôi xin sám hối và xin lỗi.
Xin lỗi các tôn giáo bạn, Đức cha Sang nói: "Đối với các tôn giáo bạn như Phật giáo, Tin Lành. Do sự sốt sắng tôn sùng đạo đức quá mức, một số cá nhân đoàn thể trong giáo phận một thời đã cậy quyền cậy thế khinh bỉ, nghĩ sai, xúc phạm tới danh giá, quyền lợi, cơ sở vật chất tinh thần của các tôn giáo bạn. Chúng tôi xin sám hối và xin lỗi."
Mọi người đáp lại: Chúng tôi xin sám hối và xin lỗi.
Xin lỗi với cộng đồng dân Chúa, Đức cha Sang ngỏ lời: "Đối với các linh mục, nam nữ tu sĩ và giáo dân dưới quyền của giám mục trong giáo phận, giám mục đã phần nào không nêu được tấm gương trong sáng của Chúa Giêsu đến để phục vụ chứ không phải để được hầu hạ, do đó thiên về dùng quyền bính mà thiếu tình thương.Trong tác phong hằng ngày chưa nêu gương sáng về mọi mặt cho đoàn chiên bắt chước. Xin sám hối và xin lỗi mọi đấng bậc.
Đứng trước các thiếu sót lỗi lầm đó, giám mục cùng với cả cộng đoàn Kitô giáo phận Thái Bình quyết tâm cải đổi đời sống, canh tân hòa giải với mọi người để cùng toàn dân hướng tới xây dựng một cuộc sống bình an hạnh phúc cùng toàn dân duy trì tôn giáo trường tồn cùng tổ quốc Việt Nam thân yêu.
Dưới sự chứng kiến của cây Thánh Giá có gỗ Thánh Giá thật mà Chúa đã chịu treo trên đó để giang tay hòa giải Thiên Chúa với vũ trụ mọi loài, nhất là với con người và giữa con người với nhau, là Quan án chí công luôn tha thứ và vực dậy những ai sa ngã.
Qua sự chứng kiến của các Thánh Tử Đạo cha ông chúng ta mà Hài Cốt đang được trịnh trọng cung nghinh ở đây, các vị tiên tổ chúng ta đã không ngần ngại lấy máu đào đổ ra làm chứng cho Đức Tin và giãi bày lòng trung thành với Tổ quốc và Giáo Hội Việt Nam.
Xin Chúa Giêsu, Đức Mẹ La Vang và các Thánh Tử Đạo Việt Nam giúp chúng con thực hiện quyết tâm của chúng con. Amen".
Mọi người hát bài thánh ca “Giọt Lệ Thống Hối”
Nhiều giáo dân đã xúc động khi nhìn thấy giám mục của họ vác thánh giá và cúi đầu xin lỗi các thành phần dân Chúa. Một số khách mời người ngoài Công giáo được mời lên phát biểu cảm tưởng sau nghi thức sám hối.
Một Phật tử đã phát biểu như sau: "Giờ đây tôi cảm thấy khoảng cách giữa các tôn giáo trở nên gần gũi hơn nhiều. Chúng ta cần phải nhận ra những khuyết điểm của mình và xin lỗi nhau để tình liên đới giữa các tôn giáo trong địa phương ngày càng mật thiết hơn."
Ông Simon Vũ Ngọc Biên, trưởng ban hành giáo của xứ Sa Cát phát biểu rằng: "Việc thú nhận lỗi lầm và xin lỗi không làm mất đi danh thế và địa vị của Đức cha Sang, nhưng càng làm cho đạo Công Giáo trở nên chân thực và đáng kính trọng hơn đối với chính quyền và tín đồ các tôn giáo khác." và Ông Biên cho rằng hành động của vị giám mục là đáng kính phục. Ông nói: "Cử chỉ khiêm hạ của ngài hôm nay đáng để chúng ta học tập, nhất là những người lãnh đạo."
Giáo phận Thái Bình trở thành hạt phủ doãn tông toà ngày 9-3-1936 và được nâng lên thành giáo phận tông tòa ngày 24-11-1960. Ngôi nhà thờ chính tòa cũ, được xây từ năm 1906, đã bị phá dỡ hồi tháng tám năm ngoái do xuống cấp vì thời tiết và bom Mỹ năm 1967 trong Cuộc chiến Việt Nam. Công trình nhà thờ chính tòa mới được khởi công xây dựng hôm 5-1 và dự tính hoàn thành năm 2006. Đức cha Sang được bổ nhiệm làm giám mục Thái Bình ngày 3-12-1990, nhưng ngài đã làm giám mục phụ tá Hà Nội ngày 22-4-1981. Theo số liệu của Giáo hội năm 2004, giáo phận Thái Bình, bao gồm hai tỉnh Thái Bình và Hưng Yên, có 116.399 tín hữu trong tổng dân số 2,85 triệu người, 48 linh mục, 79 nữ tu, 18 đại chủng sinh, 60 ứng sinh chủng viện và 628 giáo lý viên.
Chương trình gồm có 3 phần:
- Rước kính Đức Mẹ.
- Nghi thức Sám Hối
- Thánh Lễ Trọng Thể.
Phần Rước Kiệu kính Đức Maria là Mẹ Thiên Chúa
Đức cha Sang dẫn đầu một đoàn rước và vác cây thánh giá cao 4 mét, trong khi một số linh mục của giáo phận vác những cây thập giá nhỏ hơn. Theo sau là các vị chủ tịch hội đồng các giáo xứ trong trang phục áo dài màu đỏ và xanh và đội khăn đóng ôm những hộp đựng hài cốt 17 Thánh tử đạo thuộc giáo phận Thái Bình. Đoàn rước đi xung quanh nhà thờ và dừng lại ở bốn chặng đường Thánh giá để suy niệm và hát thánh ca. Để mở đầu Linh mục Đại Diện giáo phận Thái Bình đã khai mạc buổi lễ với những lời sau đây:
"Niềm vui hân hoan và khí thế nô nức mừng Ngôi Hai Thiên Chúa giáng sinh làm người, đem hoà bình đến cho nhân loại, vẫn còn đang dâng trào trong tâm lòng mọi người, không phân biệt chủng tộc hay quốc gia, chính kiến hay niềm tin, cách riêng đối với các kitô hữu. Nhưng với dân Chúa Giáo phận Thái Bình, niềm vui thánh thiêng này lại còn đặc biệt hơn rất nhiều, không những không giảm đi chút nào, mà lại được nhân lên gấp bội vì:
Giáo phận Thái Bình hôm nay khởi đầu một đặc ân vô cùng lớn lao, từ trước tới nay, và có lẽ từ nay về sau trong lịch sử Giáo phận, chắc sẽ không bao giờ lặp lại lần nữa, đó là: Hồng Ân Toàn Xá Ba Năm Thánh liên tiếp (2005-2007) cho Giáo phận, mà Toà Thánh đã ban thật rộng rãi, đáp ứng văn thư thỉnh cầu của Đấng Chủ Chăn Giáo phận - Đức Cha Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Sang rất kính yêu - với những lý do của Năm Kỷ Niệm Chính 2006 được đệ trình thật xác đáng:
- Kỷ niệm 70 năm thiết lập Giáo phận Thái Bình
- Kỷ niệm 100 năm Nhà Thờ Chính Toà cũ
- Khánh thành và Cung Hiến Nhà Thờ Chính Toà mới
- Kim Khánh Linh mục và Ngân Khánh Giám Mục của Đức Giám Mục Giáo phận.
- Ba Năm Thánh liên tiêp với những chủ đề của mỗi năm thật xứng hợp và rất logic, mang tính nối kết liên châu:
- Năm Chuẩn Bị 2005 : Canh Tân và Hoà GiảI
- Năm kỷ niệm chính 2006: Xây Dựng và Kiến Thiết
- Năm Kết thúc 2007: Cảm Tạ và Kiện Toàn.
Thật thích hợp làm sao khi Lễ Khai Mạc Năm Canh Tân - Hoà Giải lại được đặt vào Ngày Đầu của một Năm Mới - Ngày mừng chúc cho nhau mọi điều mới, Ngày mời gọi đổi mới, đó chẳng phải là mời gọi canh tân đó sao? và ý nghĩa còn thâm sâu hơn nhiều khi mà hôm nay - Lễ Khai Mạc - vẫn còn nằm trong Tuần Bát Nhật Giáng Sinh. Lễ Giáng Sinh - Lễ Giao Hoà Trời Đất, mời gọi nối kết hoà giải với Chúa và với anh em, để tất cả không phân biệt, trở nên anh chị em một nhà, và nhờ ơn được thông hiệp với chức làm con của Chúa Giêsu Hài Đồng, mà chúng ta có Đức Maria làm Mẹ, Đấng mà cũng Ngày Đầu Năm hôm nay, cùng với toàn thể Giáo Hội Hoàn vũ, chúng ta long trọng Mừng Kính Chức làm Mẹ Thiên Chúa của Người.
Canh Tân và Hoả Giải để xứng đáng tiếp rước Chúa Giêsu Thánh Thể đến với mỗi kitô hữu chúng ta, đó cũng chính là điều khích lệ và mong muốn của Giáo Hội Hoàn Vũ trong Năm Thánh Thể này.
Vậy giờ đây, cùng với Đức Chủ Chăn Giáo phận, chúng ta hân hoan bước vào ngày Đại Lễ với nhiều ý nghĩa sâu sa và thánh thiêng này, để ngày thánh hôm nay : dài suốt ba năm, sẽ là thời gian Trời Cao không ngừng tuôn đổ Hồng Ân xuống cho Giáo phận, để toàn Giáo phận hết sức hưởng ứng, nỗ lực Canh Tân, Kiến Thiết và Kiện Toàn ở mọi cấp độ vật chất cũng như tinh thần, mọi bình diện tự nhiên và siêu nhiên."
Nghi thức sám hối và xin lỗi của Đức Giám mục Thái Bình
Sau phần rước kiệu và suy niệm, đoàn kiệu về mặt tiền thánh đường, tại đây, đức cha Nguyễn văn Sang, năm nay 73 tuổi, đã cùng với toàn thể cộng đồng dân Chúa Thái Bình cử hành nghi thức sám hối như sau:
Với quê hương và dân tộc, Đức Cha Sang tuyên đọc như sau: "Trong Bức Thư Chung của tôi, Giám mục Thái bình, gửi các thành phần Dân Chúa trong giáo phận, tôi đã viết: "Lịch sử xã hội cũng như Giáo Hội thường pha lẫn bóng tối và ánh sáng, những sai lầm đau đớn cũng như thành công tốt đẹp. Chúng ta mừng Năm Chuẩn Bị 2005 với đề tài Canh Tân và Hòa Giải, khám phá ra những bóng tối tội lỗi, những sai lầm thiếu sót của con cái Chúa trong Giáo Hội để nhờ ơn Chúa canh tân lại cuộc sống, đi đến chỗ hòa giải với đất nước, với dân tộc, với mọi người không phân biệt vô thần hay tín ngưỡng, mọi giai tầng trong xã hội và Giáo Hội. Chúng ta tiến hành các lễ nghi sám hối không nhân danh Giáo Hội hoàn vũ hoặc Giáo Hội Việt Nam, hoặc Hội Đồng Giám Mục Việt Nam, nhưng nhân danh giáo phận Thái Bình và theo tiếng nói của lương tâm thúc bách của một mục tử trong Giáo Hội địa phương".Vậy đối với đất nước, dân tộc và đồng bào, có thể có một số bộ phận hoặc một số cá nhân trong Giáo Hội mà chúng tôi gánh lấy trách nhiệm đã vô tình hoặc hữu ý làm hại tới thanh danh, quyền lợi tinh thần hoặc vật chất của đất nước, dân tộc và đồng bào. Chúng tôi xin sám hối và xin lỗi".
Mọi người tham dự đáp lại như sau: Chúng tôi xin sám hối và xin lỗi.
Xin lỗi các tôn giáo bạn, Đức cha Sang nói: "Đối với các tôn giáo bạn như Phật giáo, Tin Lành. Do sự sốt sắng tôn sùng đạo đức quá mức, một số cá nhân đoàn thể trong giáo phận một thời đã cậy quyền cậy thế khinh bỉ, nghĩ sai, xúc phạm tới danh giá, quyền lợi, cơ sở vật chất tinh thần của các tôn giáo bạn. Chúng tôi xin sám hối và xin lỗi."
Mọi người đáp lại: Chúng tôi xin sám hối và xin lỗi.
Xin lỗi với cộng đồng dân Chúa, Đức cha Sang ngỏ lời: "Đối với các linh mục, nam nữ tu sĩ và giáo dân dưới quyền của giám mục trong giáo phận, giám mục đã phần nào không nêu được tấm gương trong sáng của Chúa Giêsu đến để phục vụ chứ không phải để được hầu hạ, do đó thiên về dùng quyền bính mà thiếu tình thương.Trong tác phong hằng ngày chưa nêu gương sáng về mọi mặt cho đoàn chiên bắt chước. Xin sám hối và xin lỗi mọi đấng bậc.
Đứng trước các thiếu sót lỗi lầm đó, giám mục cùng với cả cộng đoàn Kitô giáo phận Thái Bình quyết tâm cải đổi đời sống, canh tân hòa giải với mọi người để cùng toàn dân hướng tới xây dựng một cuộc sống bình an hạnh phúc cùng toàn dân duy trì tôn giáo trường tồn cùng tổ quốc Việt Nam thân yêu.
Dưới sự chứng kiến của cây Thánh Giá có gỗ Thánh Giá thật mà Chúa đã chịu treo trên đó để giang tay hòa giải Thiên Chúa với vũ trụ mọi loài, nhất là với con người và giữa con người với nhau, là Quan án chí công luôn tha thứ và vực dậy những ai sa ngã.
Qua sự chứng kiến của các Thánh Tử Đạo cha ông chúng ta mà Hài Cốt đang được trịnh trọng cung nghinh ở đây, các vị tiên tổ chúng ta đã không ngần ngại lấy máu đào đổ ra làm chứng cho Đức Tin và giãi bày lòng trung thành với Tổ quốc và Giáo Hội Việt Nam.
Xin Chúa Giêsu, Đức Mẹ La Vang và các Thánh Tử Đạo Việt Nam giúp chúng con thực hiện quyết tâm của chúng con. Amen".
Mọi người hát bài thánh ca “Giọt Lệ Thống Hối”
Nhiều giáo dân đã xúc động khi nhìn thấy giám mục của họ vác thánh giá và cúi đầu xin lỗi các thành phần dân Chúa. Một số khách mời người ngoài Công giáo được mời lên phát biểu cảm tưởng sau nghi thức sám hối.
Một Phật tử đã phát biểu như sau: "Giờ đây tôi cảm thấy khoảng cách giữa các tôn giáo trở nên gần gũi hơn nhiều. Chúng ta cần phải nhận ra những khuyết điểm của mình và xin lỗi nhau để tình liên đới giữa các tôn giáo trong địa phương ngày càng mật thiết hơn."
Ông Simon Vũ Ngọc Biên, trưởng ban hành giáo của xứ Sa Cát phát biểu rằng: "Việc thú nhận lỗi lầm và xin lỗi không làm mất đi danh thế và địa vị của Đức cha Sang, nhưng càng làm cho đạo Công Giáo trở nên chân thực và đáng kính trọng hơn đối với chính quyền và tín đồ các tôn giáo khác." và Ông Biên cho rằng hành động của vị giám mục là đáng kính phục. Ông nói: "Cử chỉ khiêm hạ của ngài hôm nay đáng để chúng ta học tập, nhất là những người lãnh đạo."
Giáo phận Thái Bình trở thành hạt phủ doãn tông toà ngày 9-3-1936 và được nâng lên thành giáo phận tông tòa ngày 24-11-1960. Ngôi nhà thờ chính tòa cũ, được xây từ năm 1906, đã bị phá dỡ hồi tháng tám năm ngoái do xuống cấp vì thời tiết và bom Mỹ năm 1967 trong Cuộc chiến Việt Nam. Công trình nhà thờ chính tòa mới được khởi công xây dựng hôm 5-1 và dự tính hoàn thành năm 2006. Đức cha Sang được bổ nhiệm làm giám mục Thái Bình ngày 3-12-1990, nhưng ngài đã làm giám mục phụ tá Hà Nội ngày 22-4-1981. Theo số liệu của Giáo hội năm 2004, giáo phận Thái Bình, bao gồm hai tỉnh Thái Bình và Hưng Yên, có 116.399 tín hữu trong tổng dân số 2,85 triệu người, 48 linh mục, 79 nữ tu, 18 đại chủng sinh, 60 ứng sinh chủng viện và 628 giáo lý viên.