Chiến thắng của Donald Trump khiến hầu hết các nước trên thế giới lo ngại. Úc cũng thế. Ngay ngày hôm sau, 9 tháng Mười Một, Thủ Tướng Turnbull phải vội vã điện thoại chúc mừng ông ta. Và tuy vui vì được nói chuyện với ông ta 15 phút, nhưng viễn tượng giao thương với đất nước của ông ta thì không có gì sáng sủa cả. Nghe đâu, thủ lãnh đối lập, Shorten, còn chế nhạo sự “hồ hởi” của Thủ Tướng Turnbull. Báo chí Úc gần như cũng cùng một tương cảm.

Nhưng qua vài ngày sau, tình hình bỗng sáng sủa hẳn lên, với tờ Sydney Morning Herald chạy một hàng tít: “Donald Trump's gift to Australia worth billions in the long run” (món quà của Donald Trump trị giá hàng tỷ dollars về lâu về dài).

Câu truyện, theo lời tờ báo trên, chỉ đơn giản thế này: Úc vừa nhận được một cú chích adrenalin tài chánh tuyệt diệu. Chúng ta là những người bên lề thắng cuộc tình cờ bởi cuộc chiến thắng của Đảng Cộng Hòa tại Hiệp Chúng Quốc. Các bạn hãy gọi nó là món quà của Trump và món quà này trị giá hàng tỷ bạc.

Chính sách chi tiêu 1 ngàn tỷ dollars để tái thiết hạ tầng cơ sở của Hoa Kỳ là dấu hiệu gia tăng khổng lồ các đơn đặt mua vật liệu như quặng sắt và than đá, hiện đang được Úc sản xuất. Và từ lúc tuyên bố rằng ông ta sẽ “ổn định nội vi các thành phố của ta và tái thiết các xa lộ, cầu cống, đường hầm, phi trường, trường học, bệnh viện của chúng ta”, giá các vật liệu này sẽ lên cao vút như hỏa tiễn!

Giá quặng sắt, món xuất khẩu lớn nhất của Úc, đã lên cao gần 75 dollars Mỹ một tấn gần như gấp đôi so với hồi đầu năm nay. Trong ít ngày qua, nó đã tăng hơn 8 phần trăm.

Theo tài liệu ngân sách của Chính Phủ Úc, trong năm 2017-2018, hiệu quả thay đổi giá cả quặng sắt mà thôi sẽ hết sức lớn lao: cứ mỗi gia tăng 10 dollars Mỹ một tấn cũng sẽ giúp thu được 3.9 tỷ dollars tiền thuế, làm cho GDP chiểu danh tăng thêm 13.4 tỷ dollars.

Trong ngân sách cuối cùng, chính phủ Turnbull đã ước tính giá 55 dollars Mỹ một tấn, so với dự đoán trước đây là 39 dollars một tấn. Nếu mức giá này giữ được, nó sẽ có tác dụng vĩ đại đối với tình hình thiếu hụt ngân sách hiện nay.

Điều đáng lưu ý là: cho tới tuần vừa rồi nhiều chuyên viên hạng nhất về vật tư dự đoán giá quặng sắt và than sẽ xuống giá vào năm nay và giữ ở mức thấp trong năm 2017. Chiến thắng bất ngờ của Trump đã làm đảo lộn dự đoán này.

Cho dù Úc không cung cấp than đá và quặng sắt cho Hoa Kỳ đi chăng nữa, thì nhu cầu hoàn cầu đối với các vật tư này cũng sẽ gia tăng nhờ các kế hoạch hạ tầng cơ sở lớn lao của Trump, và do đó, giá cả cũng sẽ gia tăng.

Bất chấp viễn tượng kế hoạch Trans-Pacific Partnerchip có thể bị Trump hủy bỏ gây thiệt hại nặng nề cho thị trường thịt bò, lúa mì và bơ sữa của Úc, tất cả các thiệt hại này không thấm gì so với lợi ích của việc gia tăng giá cả khoáng sản.