Sau phiên tòa kéo dài 8 tháng, Tòa án quốc gia thành Vatican đã kết án hai viên chức Vatican, nhưng tha bổng hai nhà báo người Ý, trong vụ án “Vatileaks II”.
Trong phán quyết đưa ra hôm thứ Năm, 7 tháng Bẩy, 2016:
- Đức Ông. Lucio Vallejo Balda, nguyên thư ký của Hội Đồng Các Vấn Đề Kinh Tế Tòa Thánh, bị kết án rò rỉ các tài liệu bí mật của Vatican cho các phóng viên. Tòa tuyên án mười tám tháng tù giam.
- Francesca Chaouqui, là người mà các công tố viên cho là kẻ chủ mưu của vụ rò rỉ này, bị kết tội âm mưu. Tuy nhiên, vì Tòa án thấy không có bằng chứng kết luận rằng cô đã thực tế trao các tài liệu cho các phóng viên, cô chỉ bị mười tháng tù giam – nhưng đình chỉ thi hành án trong năm năm thử thách; nghĩa là trong vòng 5 năm tới, nếu Francesca Chaouqui không phạm một tội khác thì án mười tháng tù giam được hủy bỏ. Nếu cô phạm vào một tội khác, cô ta phải thi hành hình phạt của án đó cộng với mười tháng tù giam của án này. Như vậy Chaouqui, giờ đây đã gần sinh con, được phóng thích tại tòa.
- Nicola Maio, nguyên thư ký cho Đức Ông Vallejo Balda, được tuyên bố vô tội vì không tham gia vào âm mưu này.
- Gianluigi Nuzzi và Emiliano Fittipaldi, là hai nhà báo Ý đã xuất bản những cuốn sách dựa trên các tài liệu bị rò rỉ, đã được tha bổng, trên cơ sở đó họ là công dân Ý hoạt động bên ngoài Vatican, không thuộc thẩm quyền tài phán của quốc gia thành Vatican.
Phán quyết của tòa án được coi là nhẹ hơn rất đáng kể so với đề nghị của các công tố viên. Trước đó, các công tố viên đã đề nghị mức án ba năm và chín tháng cho Chaouqui; ba năm và một tháng đối với Đức Ông Vallejo Balda.
Đức Ông Vallejo Balda sẽ không phải ngồi tù đến 18 tháng vì đương sự đã bị bắt nhiều tháng trước khi phiên tòa kéo dài 8 tháng này được mở ra. Xét vì Đức Ông Vallejo Balda đã nhận tội, Đức Thánh Cha cũng có thể sẽ ân xá cho đương sự.
Phán quyết của tòa án cho thấy những yếu điểm của các công tố viên. Mặc dù Chaouqui được xem là nhân vật trung tâm trong vụ này - và các thẩm phán cũng tin chắc về vai trò của cô trong vụ án – các công tố viên đã không trình ra được những bằng chứng thuyết phục rằng cô ta đã tham gia vào vụ rò rỉ này.
Trường hợp vô tội của ông Maio là hiển nhiên. Ông chưa từng gặp các nhà báo là những người nhận được các tài liệu bị đánh cắp. Vụ rò rỉ xảy ra sau khi ông kết thúc công việc với Đức Ông Vallejo Balda.
Và thực tế là tòa án quốc gia thành Vatican không có quyền tài phán trên Nuzzi và Fittipaldi, khiến cho các quan sát viên nghĩ rằng các công tố viên có thể đã lãng phí thời gian của họ. Tuy nhiên, phát ngôn viên của Tòa Thánh là Cha Federico Lombardi, nói việc truy tố các phóng viên là cần thiết để chứng minh quyết tâm của Vatican muốn chặn đứng các vụ rò rỉ. Lựa chọn duy nhất, theo cha Lombardi, “là can đảm giải quyết vấn đề và hiểu rõ trách nhiệm thực tế của các phóng viên, mặc dù Tòa Thánh thấy trước sẽ gây ra những ý kiến có tính luận chiến về vấn đề tự do báo chí”
Chaouqui, người thề rằng cô ta sẽ thụ án tù bất kỳ phán quyết nào của tòa nói rằng kết luận này của tòa đã kết thúc “một phần đau đớn nhất của cuộc đời tôi.” Cô tuyên bố rằng phán quyết này sẽ thuyết phục Đức Giáo Hoàng Phanxicô rằng “Tôi không bao giờ phản bội ngài.”
Đối với Nuzzi và Fittipaldi - và các nhà báo ủng hộ họ - phán quyết của tòa là một sự xác minh công việc của họ như các phóng viên. Các luật sư của các nhà báo lập luận rằng các thân chủ của họ chỉ săn lùng để công bố sự thật về vấn đề kinh tế của Vatican, và họ có quyền dùng các tài liệu có trong tay.
Các bị cáo có ba ngày để kháng cáo quyết định của tòa án.
 |
 |
- Đức Ông. Lucio Vallejo Balda, nguyên thư ký của Hội Đồng Các Vấn Đề Kinh Tế Tòa Thánh, bị kết án rò rỉ các tài liệu bí mật của Vatican cho các phóng viên. Tòa tuyên án mười tám tháng tù giam.
- Francesca Chaouqui, là người mà các công tố viên cho là kẻ chủ mưu của vụ rò rỉ này, bị kết tội âm mưu. Tuy nhiên, vì Tòa án thấy không có bằng chứng kết luận rằng cô đã thực tế trao các tài liệu cho các phóng viên, cô chỉ bị mười tháng tù giam – nhưng đình chỉ thi hành án trong năm năm thử thách; nghĩa là trong vòng 5 năm tới, nếu Francesca Chaouqui không phạm một tội khác thì án mười tháng tù giam được hủy bỏ. Nếu cô phạm vào một tội khác, cô ta phải thi hành hình phạt của án đó cộng với mười tháng tù giam của án này. Như vậy Chaouqui, giờ đây đã gần sinh con, được phóng thích tại tòa.
- Nicola Maio, nguyên thư ký cho Đức Ông Vallejo Balda, được tuyên bố vô tội vì không tham gia vào âm mưu này.
- Gianluigi Nuzzi và Emiliano Fittipaldi, là hai nhà báo Ý đã xuất bản những cuốn sách dựa trên các tài liệu bị rò rỉ, đã được tha bổng, trên cơ sở đó họ là công dân Ý hoạt động bên ngoài Vatican, không thuộc thẩm quyền tài phán của quốc gia thành Vatican.
Phán quyết của tòa án được coi là nhẹ hơn rất đáng kể so với đề nghị của các công tố viên. Trước đó, các công tố viên đã đề nghị mức án ba năm và chín tháng cho Chaouqui; ba năm và một tháng đối với Đức Ông Vallejo Balda.
Đức Ông Vallejo Balda sẽ không phải ngồi tù đến 18 tháng vì đương sự đã bị bắt nhiều tháng trước khi phiên tòa kéo dài 8 tháng này được mở ra. Xét vì Đức Ông Vallejo Balda đã nhận tội, Đức Thánh Cha cũng có thể sẽ ân xá cho đương sự.
Phán quyết của tòa án cho thấy những yếu điểm của các công tố viên. Mặc dù Chaouqui được xem là nhân vật trung tâm trong vụ này - và các thẩm phán cũng tin chắc về vai trò của cô trong vụ án – các công tố viên đã không trình ra được những bằng chứng thuyết phục rằng cô ta đã tham gia vào vụ rò rỉ này.
Trường hợp vô tội của ông Maio là hiển nhiên. Ông chưa từng gặp các nhà báo là những người nhận được các tài liệu bị đánh cắp. Vụ rò rỉ xảy ra sau khi ông kết thúc công việc với Đức Ông Vallejo Balda.
Và thực tế là tòa án quốc gia thành Vatican không có quyền tài phán trên Nuzzi và Fittipaldi, khiến cho các quan sát viên nghĩ rằng các công tố viên có thể đã lãng phí thời gian của họ. Tuy nhiên, phát ngôn viên của Tòa Thánh là Cha Federico Lombardi, nói việc truy tố các phóng viên là cần thiết để chứng minh quyết tâm của Vatican muốn chặn đứng các vụ rò rỉ. Lựa chọn duy nhất, theo cha Lombardi, “là can đảm giải quyết vấn đề và hiểu rõ trách nhiệm thực tế của các phóng viên, mặc dù Tòa Thánh thấy trước sẽ gây ra những ý kiến có tính luận chiến về vấn đề tự do báo chí”
Chaouqui, người thề rằng cô ta sẽ thụ án tù bất kỳ phán quyết nào của tòa nói rằng kết luận này của tòa đã kết thúc “một phần đau đớn nhất của cuộc đời tôi.” Cô tuyên bố rằng phán quyết này sẽ thuyết phục Đức Giáo Hoàng Phanxicô rằng “Tôi không bao giờ phản bội ngài.”
Đối với Nuzzi và Fittipaldi - và các nhà báo ủng hộ họ - phán quyết của tòa là một sự xác minh công việc của họ như các phóng viên. Các luật sư của các nhà báo lập luận rằng các thân chủ của họ chỉ săn lùng để công bố sự thật về vấn đề kinh tế của Vatican, và họ có quyền dùng các tài liệu có trong tay.
Các bị cáo có ba ngày để kháng cáo quyết định của tòa án.