Con Dê hiến tế

Dê là loái thú vật vừa hoang dã trong vùng rừng núi nơi khô cao, cũng vừa là thú vật nuôi ở nhà, theo ngôn ngữ văn chương khoa học được gọi là Sơn dương. Loài thú vật này không hung dữ làm hại người. Chúng có sừng rắn cứng, thân thể chúng mạnh mẽ , có bốn chân chạy nhảy nhanh lẹ. Thức ăn của chúng là cỏ, lá cây thực vật.

Con Dê không tượng trưng cho hình dáng đẹp tích cực, trái lại là hình ảnh nói về sự tiêu cực, như „ cứng đầu như Dê“, hay „bộ chòm râu Dê“.

Loài Dê cũng được nuôi như loài thú vật heo gà trong nhà. Nó cũng mang lại lợi ích kinh tế. Vì Dê cung cấp sữa để làm phó mát vị mặn mà, và thịt dê cũng là món ăn đặc sản.

Bên vùng Trung Đông ngày xưa, ai có nhiều thú vật Dê là người giầu có về tài sản vật chất như nói trong sách Sáng Thế 38,17.

Dê thời xa xưa cũng có gía trị để đổi chác trong việc mua bán giống như tiền bạc, hay được dùng là qùa tặng biếu xén Ezekien 27,21, Sáng Thế 38,17.20, Sách Thẩm Phán 15,1.

Trong Kinh Thánh Cựu ước con Dê là hình ảnh của quyền lực sức mạnh. Sách Ngôn Sứ Daniel 8,4-8.21 diễn tả sức mạnh quyền lực của đại đế Hy lạp Alexander bằng hình ảnh con Dê có sừng đã đánh bại những vị vua khác của dân Meder và Batư.

Sách Diễm tình ca 4,1 và 6,5 theo cung cách lãng mạng đã ca tụng mái tóc đen óng ả rủ xuống trên đầu của người tình tựa như hình ảnh đàn Dê - Sơn dương - chạy nhảy trên sườn núi cao xuống bên dưới.

Trong Kinh Thánh hình ảnh Dê tượng trưng cho sự xấu và tội lỗi. Từ ngữ con Dê là con vật tế lễ đền tội có viết trong Sách Leviticus 9,3.

Nghi lễ dùng con Dê hiến tế đền tội được cử hành như sau:„ Aaron sẽ đặt hai tay lên đầu con dê còn sống , sẽ xưng thú trên con vật mọi lỗi lầm của con cái Israel, mọi việc phản nghịch của chúng, nghĩa là mọi tội lỗi chúng, nó sẽ trút cả lên đầu con dê, rồi dùng tay một người đang chờ sẵn mà thả vào sa mạc. Con dê sẽ mang trên mình mọi lỗi lầm của dân chúng vào sa mạc.“ Leviticus 16, 21-22.

Chúa Giêsu trong dụ ngôn về ngày phán xét chung cũng nói đên dê là hình ảnh chì về những người tội lỗi bị hình phạt: „ Khi Con Người đến trong vinh quang, có tất cả các thiên sứ theo hầu, bấy giờ Người sẽ ngự trên ngai vinh hiển của Người. Các dân thiên hạ sẽ được tập hợp trước mặt Người, và người sẽ tách biệt họ với nhau, như mục tử tách biệt chiên với dê. Người sẽ cho chiên đứng bên phải, còn dê ở bên trái.“ Mt 25, 31-33.

Năm nay con dê là hình ảnh theo vòng chu kỳ âm lịch, mỗi năm có một con vật làm chủ tượng trưng cho năm đó. Năm âm lịch có tên Ất Mùi theo tập tục văn hóa truyền thống Á Đông Việt Nam.

Chúng ta đón mừng mùa Xuân năm mới Ất Mùi với tâm hồn vui mừng cùng hòa nhịp với nếp sống văn hóa dân tộc là cội nguồn của đời sống con người việt Nam chúng ta.

Vui mừng đón mùa Xuân mới trong niềm hy vọng cậy trông vào Thiên Chúa, đấng là chủ thời gian năm tháng ngày giờ, và đời sống con người.

Mừng mùa Xuân mới Ất Mùi 2015

Lm. Daminh Nguyễn ngọc Long