"Giáo Hội hoàn toàn thuộc về Thần Khí, nhưng có một cấu trúc"

VATICAN (Zenit. org).- Bài huấn dụ của Đức Giáo Hoàng Biển Đức XVI trình bày hôm Thứ Tư 5/4 trong buởi tiếp kiến chung hàng tuần, vể chủ đề "Việc phục vụ sự hiệp thông".

* * *

Anh chị em thân mến:

Trong loạt mới những bài giáo lý, mà chúng ta đã khởi sự cách đây vài tuần, chúng ta muốn quan sát những nguồn gốc của Giáo Hội để hiểu chương trình nguyên thủy của Chúa Giêsu và nhờ vậy hiểu điều gì là thiết yếu trong Giáo Hội, tiếp tục kéo dài với thời gian. Chúng ta cũng muốn hiểu lý do tại sao chúng ta hiện hữu trong Giáo Hội và chúng ta phải dấn thân cách nào để sống sự hiện hữu đó lúc bắt đầu ngàn năm Kitô hữu mới.

Khi suy tư về Giáo Hội sơ khai, chúng ta có thể khám phá hai phương diện: Phương diện thứ nhất được nhấn mạnh bởi Thánh Irenaeus thành Lyon, vị tử đạo và nhà thần học vĩ đại ở cuối thế kỷ thứ hai, là người tiên khởi để lại cho chúng ta, có thể nói là một thần học hệ thống.

Thánh Irenaeus viết: "Ở đâu có Giáo Hội, ở đó cũng có Thần Khí của Thiên Chúa, và ở đâu có Thần Khí của Thiên Chúa, ở đó có Giáo Hội và tất cả ân sủng, vì Thần Khí là chân lý: ("Adversus Haereses," III,24, 1:PG 7, 966). Do đó, có một tương quan sâu xa giữa Chúa Thánh Thần và Giáo Hội. Chúa Thánh Thần xây dựng Giáo Hội và ban chân lý cho Giáo Hội và, như Thánh Phaolô nói, thông truyền tình yêu trong lòng các tín hữu (x. Rm 5:5).

Nhưng, thêm vào đó có một phương diện thứ hai. Tương quan sâu xa này với Thần Khí không loại trừ nhân tính của chúng ta, với tất cả sự hèn yếu của nó và như thế cộng đồng các môn đệ cảm nghiệm ngay từ đầu không những niềm vui của Chúa Thánh Thần, ân sủng chân lý và tình yêu, nhưng cũng còn cảm nghiệm được sự thử thách, được cấu tạo hơn hết bởi sự trái ngược giữa những chân lý đức tin và những hậu quả do sự xé rách sự hiệp thông.

Đúng là một sự hiệp thông tình yêu đã hiện hữu từ đầu và sẽ hiện hữu cho tới cùng (x. 1 Ga 1:1ff), nhưng, đáng buồn thay, từ đầu cũng đã nổi lên sự chia rẽ. Chúng ta không nên ngạc nhiên bởi sự kiện ngày nay cũng có chia rẽ: "Chúng xuất hiện từ hàng ngũ chúng ta." Thư Thứ Nhứt của Thánh Gioan nói, " nhưng chúng không phải là người của chúng ta; vì nếu là người của chúng ta, chúng đã ở lại với chúng ta; nhưng như thế mới rõ không phải ai cũng là người của chúng ta" (2:19).

Do đó, nguy hiểm vẫn luôn hiện hữu, trong những thăng trầm của thế giới và cũng trong sự yếu hèn của Giáo Hội, (nguy hiểm) mất đức tin và do đó cũng mất tình yêu và tình huynh đệ. Như thế đây là một bổn phận riêng biệt của những kẻ tin trong Giáo Hội của tình yêu và muốn sống trong Giáo Hội, phải nhận ra cũng sự nguy hiểm này và thừa nhận sự hiệp thông này không thể có được với những ai không ở trong gíáo lý cứu độ (x. 2 Ga 9-11).

Giáo Hội sơ khai ý thức rõ ràng về những căng thẳng có thể xảy ra trong sự sống hiệp thông, điều đó được chứng tỏ tất rõ trong Thư Thứ Nhất của thánh Gioan. Không có tiếng nói nào khác trong Tân Ước nổi lên mãnh liệt hầu nhấn mạnh thực tại về nhiệm vụ yêu thương anh em giũa những Kitô hữu, nhưng cũng tiếng nói này nhắm tới những kẻ thù với một sự khiêm khắc quyết liệt, họ đã là những thành phần của cộng đồng nhưng nay không còn nữa.

Giáo Hội tình yêu cũng là Giáo Hội chân lý, được hiểu hơn hết như là lòng trung với Tin Mừng mà Chúa Giêsu đã giao phó cho các môn đệ Người. Tình huynh đệ Kitô hữu được sinh ra từ sự kiện được làm con của cùng một Cha bởi Thần Khí chân lý: "Quả vậy, phàm ai được Thần Khi Thiên Chúa hướng dẫn, đều là con cài Thiên Chúa" (Rm 8:14). Nhưng, muốn sống trong sự hiệp nhất và hòa bình, gia đình con cái Thiên Chúa cần có người đễ giữ họ trong chân lý và hướng dẫn họ với sự sáng suốt khôn ngoan và uy quyền. Điều này là điều thừa tác vụ các tông đồ được kêu gọi làm.

Và ở đây chúng ta tới một điểm quan trọng. Giáo Hội hoàn toàn thuộc về Thần Khí, nhưng có một cấu trúc, sự nồi tiếp tông đồ, với trách nhiệm bảo đảm sự trường tồn của Giáo Hội trong chân lý do Chúa Kitô ban cho, từ đó khả năng thương yêu cũng phát xuất. Bản tóm tắt đầu tiên của sách Tông Đồ Công Vụ diễn tả cách hiệu quả sự đồng qui của những giá trị này trong sự sống của Giáo Hội sơ khai: "Các tín hữu chuyên cần nghe các Tông đồ giảng dạy, luôn hiệp thông với nhau ('koinonia'), siêng năng tham dự lễ bẻ bánh và cầu nguyện không ngừng" ( AC 2:42).

Sự hiệp thông được sinh ra từ đức tin nẩy lên do các Tông Đồ giảng dạy, được nuôi dưỡng bằng sự bẻ bánh và cầu nguyện, và được diễn tả trong đức bác ái huynh đệ và sư phục vụ. Chúng ta đứng trước việc mô tả sự hiệp thông của Giáo Hội sơ khai trong sự phong phú của những động lực nội tại và những biểu lộ bên ngoài của Giáo Hội. Ân huệ hiệp thông được giữ và cổ võ cách riêng nhờ thừa tác vụ tông đồ, điều này tới phiên là một ân huệ cho toàn thể công đồng.

Do đó các tông đồ và các người kế vị các ngài là những kẻ giữ gìn và là những chứng nhân uy quyền của kho tàng đức tin được ban cho Giáo Hội, và các ngài cũng là những thừa tác viên của đức bác ái: hai phương diện đi đôi. Các ngài cũng phải luôn nghĩ tới đặc tính bất khả phân ly của việc phục vụ kép này, mà trên thực tế là môt: chân lý và sự bác ái, được Chúa Giêsu mặc khải và trao ban. Vể việc này, các ngài thực hiện hơn hết một phục vụ tình yêu: đức bác ái các ngài phải sống và cổ võ không thể phân ly khỏi chân lý mà các ngài giữ và truyền đạt.

Chân lý và tình yêu là hai mặt của cùng một ân huệ, phát xuất từ Thiên Chúa và, nhờ thừa tác vụ tông đồ, được giữ trong Giáo Hội và đến với chúng ta trong thời hiện tại của chúng ta! Qua việc phục vụ của các tông đồ và các kẻ kế vị các tông đồ chúng ta cũng nhận lãnh tình yêu của Thiên Chúa Ba Ngôi để truyền thông chân lý làm cho chúng ta tự do (x. Ga 8,32). Tất cả sự này mà chúng ta thấy trong Giáo Hội sơ khai dẫn chúng ta tới cầu nguyện cho những vị kế vị các tông đồ, tất cả các giám mục, và cho những người kế vị Thánh Phêrô ngõ hầu các ngài thật sự nên những kẻ giữ chân lý và đồng thời giữ đức bác ái, như thế các ngài sẽ thật sự là tông đồ Chúa Kitô, như thế ánh sáng của các ngài, ánh sáng chân lý và bác ái không bao giờ tắt trong Giáo Hội và trong thế giới.

Cuối buổi tiếp kiến chung, Đức Giáo hoàng đọc bản tóm sau đây trong tiếng Anh:

Anh em thân mến,

Chúa Thánh Thần là nguồn sự hiệp thông, hiệp nhất các môn đệ Chúa Kitô với nhau và với Thiên Chúa. Trong những câu tốt đẹp của thánh Irenaeus: "Ở đâu có Giáo Hội, ở đó có Thần Khi của Thiên Chúa, và ở đâu có Thần Khí, ở đó có Giáo Hội và tất cả ân sủng" ("AH," III,4:1).

Tuy nhiên sự hiện diện của Thần Khí không loại bỏ tính yếu hèn con người, và như vậy, từ đầu, sự hiệp thông của Giáo Hội trong tình yêu đã đồng hiện hữu với sự chia rẽ và sự thiếu thống nhất. Thừa tác vụ của các tông đồ, bằng cách giữ Giáo Hội trong chân lý cứu độ của Thiên Chúa và dẫn dắt Giáo Hội cách uy quyền, rốt cục là môt dịch vụ hiệp hông trong tình yêu.

Như chúng ta thấy trong Sách Tông Đồ Công Vụ, chân lý và tình yêu đồng qui trong sự sống của Giáo Hội sơ khai. Những Kitô hữu đầu tiên " chuyên cần nghe các tông đồ giảng dạy, luôn luôn hiệp thông với nhau, siêng năng tham dự lễ bẻ bánh và cầu nguyện không ngừng" ( TĐCV 2: 42). Nhờ thừa tác vụ tông đồ, sự hiệp thông trong chân lý và tình yêu này được luôn bảo tồn trong Giáo Hội. Nhờ các tông đồ và những kẻ kế vị các ngài, chúng ta gặp tình yêu của Thiên Chúa Ba ngôi và chân lý làm cho chúng ta được tự do (x. Ga 8:32).

Sau đó Đức Benedict XVI chào các người hành hương trong nhiều thứ tiếng. Trong tiếng Anh, ngài nói:

Tôi vui mừng gởi một lời chào nồng nhiệt tới các khách thăm viếng và những người hành hương nói tiếng Anh hiện diện trong buồi tiếp kiến hôm nay, gồm có lớp từ trường võ bị NATO, và những nhóm từ Anh Quốc, Đan Mạch, Pháp, Quần Đảo Faeroe và Hoa Kỳ. Mong sao cho thời gian anh chị em lưu trú tại Roma tăng cướng đức tin anh chị em và đổi mới tình yêu của anh chị em đối với Chúa và Giáo Hội Người. Xin Chúa chúc lành anh chị em tất cả!