1. Nhà máy lọc dầu của Nga ở Ufa được tường trình bị máy bay điều khiển từ xa tấn công, cách biên giới 1.300 km
Một máy bay điều khiển từ xa đã tấn công một khu công nghiệp ở thành phố Ufa của Nga, nơi có một trong những nhà máy lọc dầu lớn nhất của Bashkortostan, kênh Telegram Astra đưa tin vào ngày 15 tháng 10.
Nhà máy lọc dầu Ufaorgsintez là một phần của công ty dầu mỏ Bashneft, có liên kết với tập đoàn năng lượng khổng lồ Gazprom của Nga.
Theo Astra, người dân địa phương cho biết họ nhìn thấy khói gần khu công nghiệp của thành phố và bị gián đoạn dịch vụ internet di động.
Trước đó, chính quyền Nga đã tuyên bố có mối đe dọa từ máy bay điều khiển từ xa trong khu vực và thực hiện các biện pháp khẩn cấp tại phi trường Ufa.
[Kyiv Independent: Russian oil refinery in Ufa reportedly hit by drones, 1,300 kilometers from border]
2. NATO ‘không nên đánh giá quá cao người Nga’, nhà lãnh đạo liên minh tuyên bố
Tổng thư ký Mark Rutte tuyên bố vào ngày 15 tháng 10 rằng NATO không nên đánh giá quá cao năng lực của Nga, nhằm xoa dịu những lo ngại về các hoạt động hỗn hợp của Mạc Tư Khoa nhắm vào liên minh.
“Hãy tin tưởng quân đội của chúng ta”, Rutte phát biểu tại một cuộc họp báo sau cuộc họp với các bộ trưởng quốc phòng NATO tại Brussels. “Đừng quá coi trọng người Nga”.
Ông Rutte nhấn mạnh rằng các nước NATO “lớn hơn Nga gấp 25 lần” về mặt kinh tế. Đề cập đến các cuộc xâm nhập trên không gần đây, Tổng thư ký lưu ý rằng rất khó để xác định liệu chúng có chủ ý hay không.
“Chúng tôi mạnh hơn người Nga rất nhiều nên không cần phải bắn hạ máy bay của họ khi chúng xâm phạm không phận của chúng tôi”, ông nói thêm.
[Kyiv Independent: NATO should 'not take the Russians too seriously,' alliance chief claims]
3. Tổng thống Trump nói với Tây Ban Nha: Chi tiêu nhiều hơn cho quốc phòng hoặc đối mặt với thuế quan ‘trừng phạt’
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump hôm thứ Ba đã đe dọa sẽ áp thuế đối với Tây Ban Nha vì nước này chi tiêu quốc phòng quá mức, gọi việc Madrid từ chối đáp ứng tiêu chuẩn của NATO là “vô cùng thiếu tôn trọng”.
“ Tôi rất không hài lòng với Tây Ban Nha. Họ là quốc gia duy nhất không tăng mức đóng góp lên 5%. Mọi quốc gia khác trong NATO đều tăng lên đến 5%”, Tổng thống Trump nói với các phóng viên tại Tòa Bạch Ốc. “Tôi nghĩ những gì Tây Ban Nha làm là một điều rất tệ cho NATO.”
Ông nói thêm rằng ông “đang nghĩ đến việc trừng phạt thương mại [Tây Ban Nha] thông qua thuế quan vì những gì họ đã làm”, trong nhận xét chỉ trích gay gắt nhất của ông về vấn đề này cho đến nay.
Trong vài ngày, tuần và tháng qua, Tổng thống Trump đã nhiều lần chỉ trích Madrid về mức chi tiêu quốc phòng thấp, trong bối cảnh Washington nỗ lực khiến Âu Châu ít phụ thuộc hơn vào sức mạnh quân sự của Mỹ.
Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sánchez cũng khiến các nước Liên Hiệp Âu Châu khác khó chịu - đặc biệt là những nước giáp biên giới với Nga và Ukraine - khi ông tuyên bố đầu năm nay rằng Mạc Tư Khoa không gây ra mối đe dọa an ninh trực tiếp cho quốc gia ông.
Về điểm đó, Tổng thống Trump cho rằng Tây Ban Nha được hưởng lợi từ các bảo đảm an ninh vốn có nhờ vị trí địa lý ở Nam Âu, nói rằng quốc gia này “được bảo vệ” chỉ đơn giản là do “vị trí của họ”.
Tuần trước, Tổng thống Trump gọi Tây Ban Nha là “kẻ chậm trễ” và gợi ý rằng nước này có thể bị loại khỏi NATO. Về mặt kỹ thuật, điều này là không thể vì không có cơ chế nào để trục xuất một quốc gia khỏi liên minh quân sự xuyên Đại Tây Dương.
“Thành thật mà nói, có lẽ các ngài nên loại họ khỏi NATO”, ông nói với Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb. “Tôi nghĩ các ngài sẽ phải bắt đầu nói chuyện với Tây Ban Nha.”
Tại hội nghị thượng đỉnh NATO ở The Hague vào tháng 6, các đồng minh đã đồng ý xoa dịu Tổng thống Trump bằng cách đặt mục tiêu chi tiêu quốc phòng mới là 5% GDP - 3,5% cho chi tiêu quân sự việct lõi và 1,5% cho các lĩnh vực liên quan đến quốc phòng như khả năng cơ động quân sự.
Tuy nhiên, Sánchez đã yêu cầu một khoản miễn trừ, lập luận rằng Madrid không cần phải chi quá nhiều tiền để hoàn thành nghĩa vụ theo yêu cầu của NATO. Vào thời điểm đó, Tổng thống Trump đã đe dọa sẽ bắt Tây Ban Nha phải trả “gấp đôi” tiền thuế quan.
Madrid là quốc gia có chi tiêu quân sự thấp nhất trong số các quốc gia thành viên NATO, chỉ phân bổ 1,3% GDP cho quốc phòng vào năm 2024. Tuy nhiên, không giống như những gì tổng thống Mỹ tuyên bố, hiện chỉ có một số ít đồng minh NATO như Ba Lan chi 5% GDP cho quốc phòng. Theo cam kết của liên minh, họ có thời hạn đến năm 2035 để đạt được mục tiêu này.
“Tôi nghĩ điều đó thật vô cùng thiếu tôn trọng”, Tổng thống Trump nói thêm. “Và tôi nghĩ họ nên bị trừng phạt vì điều đó. Vâng, tôi nghĩ vậy.”
Vào tháng 4, Sánchez đã cam kết sẽ tăng chi tiêu quốc phòng của Tây Ban Nha lên 2% GDP vào cuối năm 2025 để đáp ứng mục tiêu trước đó của NATO dưới áp lực từ Brussels và Washington — nhưng con số này vẫn còn thấp hơn nhiều so với yêu cầu mới nhất của Tổng thống Trump là 5%.
Kể từ nhiệm kỳ đầu tiên, tổng thống Mỹ đã bày tỏ sự tức giận đối với các nước NATO mà ông cảm thấy đang chi tiêu quá ít cho quốc phòng và yêu cầu các thành viên của liên minh này tăng cường đầu tư quân sự.
Tổng thống Trump thậm chí còn nêu vấn đề này tại lễ ký kết lệnh ngừng bắn ở Gaza tại Sharm el-Sheikh, Ai Cập hôm thứ Hai. Trong bài phát biểu trước các nhà lãnh đạo thế giới, Tổng thống Trump hỏi liệu các nhà lãnh đạo NATO có tham dự hay không, liệu họ có đang “làm việc” với Sánchez “về mặt GDP” hay không.
Nhưng trong một cuộc phỏng vấn tại quê nhà trên đài phát thanh Cadena SER vào thứ Ba, Sánchez đã bảo vệ chính sách chi tiêu quốc phòng của Madrid.
Ông cho biết: “Chúng tôi cam kết bảo vệ, bảo đảm an ninh cho NATO và đồng thời cũng cam kết bảo vệ nhà nước phúc lợi của mình”, đồng thời nói thêm rằng Tây Ban Nha đã làm “quá đủ” khi phân bổ 2% GDP cho chi tiêu quân sự.
Sánchez thừa nhận rằng Washington và Madrid không có cùng quan điểm về vấn đề này, nhưng nhấn mạnh rằng mối quan hệ giữa ông và Tổng thống Trump vẫn “hoàn toàn thân thiện”.
Ông cho biết: “Ngoài những khác biệt rõ ràng mà chúng ta có thể thấy trong nhiều chính sách, tôi tin rằng mối quan hệ giữa Hoa Kỳ và Tây Ban Nha rất tích cực và sâu sắc”.
[Politico: Trump to Spain: Spend more on defense or face ‘punishment’ tariffs]
4. NATO cho rằng việc điều động Tomahawk là khả thi và không tin vào phản ứng quân sự của Nga
Bộ tư lệnh NATO tin rằng nếu cung cấp hỏa tiễn Tomahawk cho Quân đội Ukraine để sử dụng, loại vũ khí này sẽ không mang tính quyết định, nhưng sẽ có tác động trên chiến trường.
Một đại diện của ban lãnh đạo Liên minh đã phát biểu như vậy với các nhà báo trong buổi họp báo tại trụ sở Liên minh với điều kiện giấu tên.
Vị quan chức cao cấp nhấn mạnh rằng ông không đánh giá các điều khoản giao hàng và những gì cần phải làm để thực hiện việc này, cũng như chính xác những gì có thể bị các hỏa tiễn này tấn công.
“Nhưng nhìn chung, chúng sẽ củng cố sức mạnh của Ukraine và chắc chắn sẽ có tác động, bổ sung cho năng lực tầm xa của Ukraine”, ông nhấn mạnh.
Đại diện của Liên minh cũng ca ngợi những thành tựu của Lực lượng Phòng vệ trong việc thực hiện các cuộc tấn công tầm xa, đề cập đến máy bay điều khiển từ xa tấn công và “một hỏa tiễn hành trình mới, cũng đã được sử dụng thành công cho các cuộc tấn công tầm xa”. Ông không nêu rõ hỏa tiễn nào được nhắc đến. “Hỏa tiễn Tomahawk sẽ gia tăng tiềm năng và mở rộng năng lực, nhưng chúng sẽ chỉ bổ sung cho những gì Ukraine đã đạt được”, ông giải thích.
Đại diện NATO cũng rất hoài nghi về phản ứng có thể có từ Liên bang Nga, bất chấp những tuyên bố hung hăng từ Mạc Tư Khoa.
“Về phản ứng với hỏa tiễn Tomahawk, tôi không nghĩ chúng ta nhất thiết sẽ thấy vũ khí mới. Tôi nghĩ phản ứng sẽ tiếp tục những lời lẽ tương tự như những gì chúng ta đã thấy, đôi khi là những lời lẽ vô trách nhiệm, bao gồm cả việc sử dụng vũ khí hạt nhân gây chấn động”, quan chức cao cấp của NATO nói. “Nhưng tôi không nghĩ Nga có thể đưa ra bất kỳ phản ứng cụ thể, bất ngờ nào.”
Theo như đưa tin, Tổng thống Trump sẽ nói chuyện với Tổng thống Zelenskiy về Tomahawk vào cuối tuần này.
Đại sứ Hoa Kỳ tại NATO đã tuyên bố rằng khả năng tấn công sâu vào Nga của Ukraine “có thể thay đổi tính toán của Putin”.
Cùng lúc đó, Nga cũng đưa ra những tuyên bố hiếu chiến - ví dụ, Dmitry Medvedev đã thô lỗ với Tổng thống Trump và đe dọa sẽ đáp trả việc cung cấp hỏa tiễn Tomahawk cho Ukraine.
[Politico: NATO considers Tomahawk delivery possible and does not believe in Russia's military response]
5. Israel cáo buộc Hamas giao nhầm thi thể ‘con tin’
Lực lượng Phòng vệ Israel, gọi tắt là IDF cho biết một trong những thi thể được Hamas giao nộp không phải là con tin.
Newsweek đã liên hệ với Lữ đoàn al-Qassam, quân đội của Hamas, để xin bình luận.
Việc trả lại tất cả các con tin cho Israel, bao gồm cả thi thể của những người đã chết trong thời gian bị giam giữ, là điều kiện trung tâm của lệnh ngừng bắn và là giai đoạn đầu tiên trong kế hoạch hòa bình của Tổng thống Trump cho Gaza.
Vụ việc này, cũng như các cuộc đụng độ sau lệnh ngừng bắn giữa lực lượng Israel và người dân Gaza và các vụ hành quyết trả thù của Hamas ở Dải Gaza, nhấn mạnh sự mong manh của thỏa thuận lịch sử của Tổng thống Trump, vốn vẫn chỉ đang trong giai đoạn đầu.
Phát ngôn nhân của IDF cho biết trong một tuyên bố: “Sau khi hoàn tất quá trình khám nghiệm tại Viện Y học Pháp y Quốc gia, thi thể thứ tư mà Hamas trao trả cho Israel không khớp với bất kỳ con tin nào”.
“Hamas được yêu cầu phải thực hiện mọi nỗ lực cần thiết để giải cứu những con tin đã chết.”
Cuộc trao đổi con tin của Hamas vẫn chưa hoàn tất
Nhóm phiến quân Hồi giáo đã trao trả 20 con tin còn sống cuối cùng cho Israel vào thứ Hai. Israel đã thả hơn 1.900 tù nhân Palestine theo nghĩa vụ của mình trong thỏa thuận ngừng bắn.
Sau đó, Hamas đã trao trả bốn thi thể mà họ cho là của 28 con tin còn lại đã chết ở Gaza, khiến Israel tức giận và yêu cầu phải trao trả ngay lập tức tất cả các thi thể.
Tuy nhiên, Hamas cho biết việc tìm kiếm tất cả các con tin trong đống đổ nát ở Gaza sau cuộc chiến với Israel là một thách thức. Israel cho rằng Hamas đã vi phạm thỏa thuận ngừng bắn do sự chậm trễ này.
Hôm thứ Ba, IDF đã trao trả thêm bốn thi thể nữa, mặc dù một trong số đó hiện đã được IDF khẳng định không phải là con tin người Israel.
Kế hoạch ngừng bắn kêu gọi “tất cả con tin, còn sống và đã chết” phải được trả về Israel trong vòng 72 giờ kể từ khi thỏa thuận được chấp thuận.
Sau khi tất cả các con tin được trao trả cho Israel, kế hoạch hòa bình sẽ chuyển sang giai đoạn hai, bao gồm việc giải giáp Hamas ở Gaza. Hiện vẫn chưa rõ liệu Hamas có ý định từ bỏ vũ khí hay không.
Phát biểu tại Tòa Bạch Ốc vào chiều thứ Ba, Tổng thống Trump đã cảnh báo Hamas phải giải giáp.
“Nếu họ không giải giáp, chúng tôi sẽ giải giáp họ. Và điều đó sẽ diễn ra nhanh chóng và có thể là dữ dội”, ông nói trong cuộc gặp với Tổng thống Á Căn Đình Javier Milei.
[Newsweek: Israel Accuses Hamas of Handing Over Wrong ‘Hostage’ Body]
6. Tổng thống Trump ‘lạc quan’ có thể đưa Nga và Ukraine đến hòa bình sau cuộc trao đổi con tin ở Trung Đông
Tổng thống Trump “lạc quan” rằng ông có thể đạt được hòa bình ở Ukraine sau cuộc trao đổi con tin thành công ở Trung Đông, một quan chức Tòa Bạch Ốc nói với tờ POLITICO.
Tổng thống Trump có cuộc gặp dự kiến với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy vào thứ Sáu, một phần trong nỗ lực phối hợp kéo dài một tuần của Ukraine nhằm chuyển sự chú ý của chính quyền từ Trung Đông sang Nga.
Đại sứ Ukraine tại Hoa Kỳ cho biết trong một tuyên bố rằng hai tổng thống sẽ thảo luận về yêu cầu của Kyiv về hỏa tiễn Tomahawk và các loại vũ khí bổ sung khác cùng hệ thống phòng không, khả năng phục hồi năng lượng và tăng cường hợp tác sản xuất máy bay điều khiển từ xa.
Các quan chức Hoa Kỳ và Ukraine sẽ có các cuộc thảo luận song phương trước cuộc họp tại Tòa Bạch Ốc.
“Chúng tôi có nhiều phái đoàn Ukraine đang nỗ lực tối đa hóa tác động của cuộc gặp giữa các nhà lãnh đạo vào thứ Sáu này,” Olga Stefanishyna, tân đại sứ Ukraine tại Hoa Kỳ, nói với tờ POLITICO. “Đây là một hình thức hợp tác hoàn toàn mới: các nhóm quân sự đã làm việc trong hai tuần, Thủ tướng đang hợp tác với các đối tác tài chính để điều phối các nỗ lực; các phái đoàn kinh tế và năng lượng đang tập trung vào việc giảm thiểu tác động của các cuộc tấn công của Nga vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine bằng cách huy động sự tham gia của Hoa Kỳ vào việc mua sắm khí đốt.”
Hôm thứ Hai, Tổng thống Zelenskiy nói với các phóng viên Ukraine rằng Tổng thống Trump đã khuyên ông nên gặp gỡ các công ty năng lượng khi ở Washington. Nhà lãnh đạo Ukraine cũng dự định sẽ nói chuyện với các công ty quân sự và các nhà lãnh đạo Quốc hội trong chuyến thăm này. Ông cho biết ưu tiên hàng đầu của Tổng thống Zelenskiy sẽ là bảo vệ cơ sở hạ tầng của Ukraine khỏi các cuộc tấn công hỏa tiễn đang diễn ra của Nga, mặc dù ông không đề cập cụ thể ông sẽ gặp ai trong chuyến đi.
Tổng thống Trump thường than thở rằng cuộc chiến Nga-Ukraine khó giải quyết hơn nhiều so với suy nghĩ ban đầu của ông - nhưng tính toán đó có thể thay đổi khi chính quyền đang tràn đầy hy vọng sau thành công ở Trung Đông.
Một quan chức Tòa Bạch Ốc giấu tên để thảo luận về suy nghĩ của chính quyền cho biết: “Tổng thống Trump từ lâu đã bày tỏ mong muốn chấm dứt chiến tranh giữa Nga và Ukraine, giống như cách ông đã giải thoát các con tin và chấm dứt chiến tranh giữa Israel và Hamas”.
Tổng thống Zelenskiy dường như muốn nắm bắt động lực của chính quyền khi phát biểu hôm thứ Ba trong bài phát biểu trước toàn quốc rằng hiện có “động lực mạnh mẽ cho hòa bình trên thế giới”.
“Bản thân Tổng thống Hoa Kỳ, đội ngũ của ông ấy đã làm rất nhiều, nhiều nhà lãnh đạo khác cũng tham gia, họ đã giúp đỡ rất nhiều,” Tổng thống Zelenskiy nói tiếp. “Và giờ đây, có những cơ hội thực sự để sống mà không có chiến tranh ở Trung Đông. Điều này cho thấy Nga thực sự có thể bị gây áp lực để chấm dứt hành vi xâm lược.”
Một quan chức Tòa Bạch Ốc nhấn mạnh rằng Nga nên có động lực để ngồi vào bàn đàm phán vì vị thế quân sự và kinh tế của họ.
“ Như Tổng thống đã tuyên bố, cuộc chiến đã không diễn ra suôn sẻ đối với Nga, nền kinh tế đang suy thoái và nước này tiếp tục mất hàng ngàn sinh mạng để 'gần như không giành được đất đai'. Nếu họ thông minh, họ sẽ khẩn trương theo đuổi một thỏa thuận chấm dứt chiến tranh đã gây tổn hại đáng kể đến danh tiếng của Nga, chấm dứt giết chóc và đưa đất nước trở lại đúng hướng. Tổng thống Putin đã nhiều lần từ chối những đề xuất hào phóng hướng tới hòa bình có lợi cho Nga”, vị quan chức này cho biết.
“Tổng thống vẫn lạc quan rằng ông sẽ có thể thuyết phục cả hai bên ngừng vụ giết người vô nghĩa này.”
Tất nhiên, Tổng thống Trump đã từng nói như vậy trước đây — gần đây nhất là tuyên bố, sau vài ngày ngoại giao chớp nhoáng hồi tháng Tám, rằng Putin và Tổng thống Zelenskiy đã đồng ý gặp nhau. Cuộc gặp đó đã không bao giờ diễn ra.
Steve Witkoff, đặc phái viên của Tổng thống Trump và là nhà đàm phán chính tại Trung Đông và Âu Châu, đã nói với các đối tác nước ngoài rằng ba mục tiêu chính sách đối ngoại lớn của tổng thống trong nhiệm kỳ thứ hai của ông là chấm dứt xung đột ở Gaza, chấm dứt chiến tranh giữa Nga và Ukraine và đồng ý một thỏa thuận hạt nhân mới với Iran, theo một người có liên hệ chặt chẽ với nhóm an ninh quốc gia của tổng thống.
“Họ nhận ra rằng Gaza sẽ là nơi đơn giản nhất trong ba nơi”, người này nói. “Nhưng họ không bỏ cuộc với những nơi còn lại. Thậm chí, họ còn cảm thấy rằng thành công sẽ dẫn đến thành công hơn nữa.”
Stefanishyna, đại sứ Ukraine, cho biết nỗ lực của Kyiv nhằm hợp tác với Tòa Bạch Ốc, các nhà lập pháp và các nhóm lợi ích kinh doanh ở Washington nhằm mục đích “tiết lộ tiềm năng của một làn sóng chính trị toàn cầu nhằm chấm dứt chiến tranh”.
Stefanishyna nói với POLITICO rằng các nhóm quan chức Ukraine, bao gồm Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Rustem Umerov và Chánh văn phòng của Tổng thống Zelenskiy, Andriy Yermak, người đã đến Washington vào thứ Hai, đã chuẩn bị cho các cuộc thảo luận xoay quanh việc tăng cường khả năng phòng không, năng lực tầm xa, khả năng phục hồi của ngành năng lượng Ukraine và lời kêu gọi áp đặt thêm các lệnh trừng phạt đối với Nga.
Bà cũng hé lộ thông báo về việc cung cấp thêm vũ khí cho Ukraine theo sáng kiến Danh sách Yêu cầu Ưu tiên cho Ukraine, gọi tắt là PURL mới, được NATO thành lập đầu năm nay để làm trung gian và chi trả cho việc cung cấp vũ khí Mỹ cho Ukraine. Ngoài ra, đại sứ cũng bày tỏ mong muốn mở rộng quan hệ kinh tế vượt ra ngoài thỏa thuận khoáng sản đã ký kết đầu năm nay thông qua một thỏa thuận chia sẻ công nghệ, cho phép Hoa Kỳ tiếp cận công nghệ máy bay điều khiển từ xa của Ukraine.
Bà cho biết: “Mối quan hệ đối tác này không chỉ mang lại lợi thế chiến lược cho Ukraine mà còn là đóng góp thực sự cho an ninh của Hoa Kỳ và các nước đồng minh trên toàn cầu”.
Bước đột phá của Tổng thống Trump ở Trung Đông có thể đã củng cố niềm tin ngoại giao của ông, nhưng cho đến nay, Nga vẫn chưa phản hồi nhiều trước những nỗ lực kiến tạo hòa bình của ông.
Tổng thống Trump, hợp tác chặt chẽ với các đối tác Ả Rập, đã có thể gây áp lực buộc Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, lúc này đang suy yếu, chấp nhận thỏa thuận ngừng bắn của mình sau khi Hamas đồng ý một phần. Tuy nhiên, ông có ít ảnh hưởng hơn nhiều đối với Putin, người ít phụ thuộc vào Hoa Kỳ nói chung và cũng ít bị ảnh hưởng bởi áp lực chính trị trong nước mà các nhà lãnh đạo được bầu cử dân chủ phải đối mặt.
Tổng thống Trump đã công khai thừa nhận mối quan tâm của Tổng thống Zelenskiy đối với hỏa tiễn Tomahawk, ám chỉ rằng ông có thể lựa chọn cung cấp chúng cho Ukraine như một hệ quả cho việc Putin tiếp tục từ chối tham gia các cuộc đàm phán hòa bình thực chất. Tuy nhiên, ông cũng đề cập đến nguy cơ leo thang xung đột mở rộng nếu Nga, vốn lo ngại về khả năng tấn công Mạc Tư Khoa của hỏa tiễn Tomahawk tầm xa, coi việc Ukraine điều động thêm vũ khí Mỹ là hành động Mỹ tham gia sâu rộng hơn vào cuộc chiến.
Khi được hỏi vào thứ Ba về cuộc gặp sắp tới với Tổng thống Zelenskiy, Tổng thống Trump đã nhắc lại sự bối rối thường thấy của mình về quyết tâm tiếp tục chiến đấu của Putin.
“Vladimir và tôi có mối quan hệ tốt, có lẽ vẫn vậy”, Tổng thống Trump nói với các phóng viên tại Phòng Bầu dục. “Tôi không hiểu tại sao ông ấy lại tiếp tục cuộc chiến này... Ông ấy phải thực sự giải quyết cuộc chiến này... Ông ấy chỉ không muốn chấm dứt nó.”
[Politico: Trump ‘optimistic’ he can bring Russia and Ukraine to peace after Middle East hostage exchange]
7. ‘Chiến tranh của Nga là mối đe dọa cho tất cả’: NATO cảnh báo về mối đe dọa toàn cầu, kêu gọi tăng cường khả năng phục hồi
Một quan chức cao cấp của NATO phát biểu với tờ Kyiv Post bên lề cuộc họp của các bộ trưởng quốc phòng tại Brussels hôm thứ Ba rằng nỗ lực xâm lược lãnh thổ Ukraine và áp đặt chính sách của một quốc gia có chủ quyền của Nga không chỉ là mối đe dọa đối với Ukraine mà còn đối với an ninh toàn cầu.
“Những gì Nga đang làm – cố gắng chiếm đoạt lãnh thổ, cố gắng ra lệnh cho một quốc gia có chủ quyền phải sống thế nào, phải theo chính sách nào – là không thể chấp nhận được. Nó vi phạm Hiến chương Liên Hiệp Quốc, vi phạm pháp luật, vi phạm tất cả các nguyên tắc cơ bản”, vị quan chức này nói, trước khi nói thêm, “cuộc xâm lược Ukraine của Nga, trước hết và trên hết, là một mối nguy hiểm cho tất cả chúng ta”.
Vị quan chức này lưu ý rằng tình trạng bất ổn do hành động xâm lược của Mạc Tư Khoa gây ra đang ảnh hưởng đến toàn bộ cộng đồng quốc tế, đó là lý do tại sao việc tiếp tục hỗ trợ cho Ukraine vẫn rất quan trọng.
“Thật không may, tất cả chúng ta đều cùng chia sẻ tình trạng bất ổn này và cũng tiếp tục giúp Ukraine vượt qua tình hình đó”, họ nói.
Vị quan chức này nhấn mạnh rằng hành động xâm lược của Nga cũng nhắm vào lĩnh vực kỹ thuật số, với các mối đe dọa mạng ngày càng gia tăng nhắm vào các xã hội trên toàn thế giới.
Họ giải thích: “Chúng tôi thấy các cuộc tấn công mạng đến từ khắp mọi nơi – từ các tác nhân nhà nước, các tác nhân phi nhà nước, các tổ chức tội phạm – vì mục đích chính trị, tội phạm có tổ chức và nhu liệu tống tiền”.
Rutte sẽ thúc đẩy nhiều quốc gia ủng hộ thỏa thuận vũ khí NATO-Hoa Kỳ cho Ukraine
Các chủ đề quan tâm khác
Rutte sẽ thúc đẩy nhiều quốc gia ủng hộ thỏa thuận vũ khí NATO-Hoa Kỳ cho Ukraine
Trong bài phát biểu khai mạc hội nghị thượng đỉnh NATO hôm thứ Tư, nhà lãnh đạo NATO cho biết ông “có mọi lý do để cho rằng ngày hôm nay nhiều quốc gia khác sẽ ký kết” thỏa thuận.
“Đây là những thách thức mà tất cả chúng ta cùng phải đối mặt và đây sẽ vẫn là hiện thực cuộc sống của chúng ta trong tương lai.”
Họ nhấn mạnh rằng xây dựng khả năng phục hồi của xã hội là bài học quan trọng mà các đồng minh NATO có thể học hỏi từ Ukraine: “Một trong những điều khiến cá nhân tôi vô cùng ấn tượng là khả năng phục hồi của xã hội Ukraine sau cuộc xâm lược toàn diện”, vị quan chức này cho biết.
“Ukraine đã chuẩn bị cho [các quy trình] quản lý khủng hoảng, xã hội dân sự của họ rất năng động, và chúng ta có thể rút ra những bài học quan trọng từ kinh nghiệm đó. Điều này rất quan trọng đối với khả năng tiếp tục chiến đấu của Ukraine sau gần bốn năm.”
Vị quan chức này kết luận rằng chính phủ và xã hội phải tham gia vào các cuộc thảo luận sâu hơn về an ninh, phân bổ nguồn lực và phát triển năng lực.
“Chúng ta cần giải thích rằng chúng ta đang sống trong một bối cảnh hoàn toàn khác, đòi hỏi những quyết định chính trị rất khó khăn”, họ nói, lặp lại những phát biểu của cựu Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg tại Đại hội đồng Nghị viện NATO ở Ljubljana vào đầu tuần này.
[Kyiv Post: ‘Russia’s War a Risk to All’: NATO Warns of Global Threat, Calls for Stronger Resilience]
8. Tổng thống Trump đe dọa sẽ giải giáp Hamas ‘nhanh chóng, và có thể bằng vũ lực’ khi lệnh ngừng bắn bị lung lay
Lệnh ngừng bắn ở Gaza do Hoa Kỳ làm trung gian đã bị lung lay vào thứ Ba sau khi Israel bắn nhiều người, Hamas trì hoãn thực hiện thỏa thuận và Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump nêu ra viễn cảnh bạo lực sẽ tiếp diễn.
Phát biểu tại Tòa Bạch Ốc, Tổng thống Trump nói về nhóm chiến binh Palestine: “Nếu họ không giải giáp, chúng tôi sẽ giải giáp họ. Và điều đó sẽ diễn ra nhanh chóng, và có thể sẽ rất dữ dội.”
Lực lượng Hamas đã quay trở lại đường phố ở những khu vực quân đội Israel bỏ trống tại Gaza, đụng độ với các nhóm vũ trang khác và tiêu diệt những tên côn đồ bị cáo buộc, AP đưa tin.
Riêng hôm thứ Ba, quân đội Israel đã bắn một số người bị cáo buộc vi phạm thỏa thuận ngừng bắn bằng cách vượt qua “ranh giới vàng” mà quân đội Israel đang đóng quân. Chính quyền địa phương cho biết sáu người đã thiệt mạng.
Ngoài ra, còn có căng thẳng về việc trao trả thi thể những người bị Hamas bắt làm con tin vào ngày 7 tháng 10 năm 2023, những người sau đó đã chết. Israel cáo buộc nhóm chiến binh này quá chậm trễ trong việc trao trả những người còn lại. Bốn trong số 28 thi thể ước tính đã được trao trả vào thứ Hai.
Bộ trưởng An ninh Quốc gia cực hữu Israel Itamar Ben-Gvir đã kêu gọi Thủ tướng Benjamin Netanyahu ra tối hậu thư cho Hamas về việc trả lại họ. “Nếu các ông không ngay lập tức trả lại tất cả thi thể của những người đã ngã xuống và tiếp tục trì hoãn, chúng tôi sẽ ngay lập tức ngừng mọi hoạt động viện trợ vào Dải Gaza”, ông Ben-Gvir phát biểu trên Telegram.
Thỏa thuận ngừng bắn kêu gọi bàn giao ngay lập tức tất cả các thi thể nhưng thừa nhận rằng việc phá hủy vùng đất này có thể khiến việc tìm kiếm một số thi thể trở nên khó khăn.
[Politico: Trump threatens to disarm Hamas ‘quickly, and perhaps violently’ as ceasefire wobbles]
9. Nga thua kiện ở Phần Lan về số tài sản bị đóng băng trị giá 40 triệu euro
Tòa phúc thẩm Helsinki đã duy trì lệnh tịch thu hàng triệu tài sản nhà nước của Nga tại Phần Lan.
Tòa Phúc thẩm Helsinki đã giữ nguyên phán quyết của tòa án quận vào tháng 6 năm ngoái. Tòa án Quận Helsinki sau đó phán quyết rằng không có trở ngại pháp lý nào đối với việc tịch thu tài sản của Nga tại Phần Lan, mặc dù Nga tuyên bố rằng họ coi việc tịch thu là bất hợp pháp.
Tòa án quận cho rằng Nga có thể mất tài sản và quyết định rằng việc bắt giữ là hợp pháp về mọi mặt.
Tòa Phúc thẩm không cấp phép cho Liên bang Nga tiếp tục theo đuổi vụ án. Tuy nhiên, nhà nước Nga có quyền nộp đơn lên Tòa án Tối cao để xin phép kháng cáo việc Tòa Phúc thẩm từ chối xem xét vụ án.
Các biện pháp đóng băng này dựa trên phán quyết do Tòa án Trọng tài Quốc tế tại The Hague đưa ra vào tháng 4 năm 2023. Theo phán quyết, Nga phải trả hơn năm tỷ euro cho công ty năng lượng Naftogaz của Ukraine để bồi thường cho những tổn thất do việc xâm lược Crimea gây ra.
Nga từ chối chi trả. Do đó, Naftogaz đã khởi xướng các thủ tục quốc tế nhằm thực thi phán quyết này tại các quốc gia nơi Nga có tài sản. Một trong những quốc gia này là Phần Lan.
Một năm trước, Phần Lan bắt đầu tịch thu tài sản nhà nước của Nga để bảo đảm bồi thường, có lẽ là quốc gia đầu tiên bên ngoài Ukraine làm như vậy.
Việc đóng băng tài sản ngăn Nga bán hoặc chuyển nhượng tài sản của mình tại Phần Lan. Việc bán các tài sản bị tịch thu vẫn cần một phán quyết riêng của tòa án, có thể kéo dài đến Tòa án Tối cao và mất nhiều năm.
Công ty Naftogaz của Ukraine cũng đã đệ đơn kiện để tịch thu tài sản của Nga tại nhiều nước phương Tây khác. Tại Áo, công ty đã thắng kiện Nga. Tại đó, bất động sản thuộc sở hữu của nhà nước Nga đã bị tịch thu với giá 120 triệu euro. Theo phán quyết của tòa án, bất động sản có thể được bán đấu giá và số tiền thu được sẽ được sử dụng cho lợi ích của công ty Ukraine.
[Kyiv Independent: Russia loses appeal in Finland over frozen assets worth 40 million euros]
10. Kyiv sẵn sàng điều động khoảng 500 hầm trú bom di động
Thị trưởng Kyiv Vitaliy Klitschko hôm thứ Ba tuyên bố rằng thành phố đang có kế hoạch điều động 500 hầm trú bom di động mới trên khắp thủ đô, lưu ý rằng không phải tất cả các khu phố đều có loại ga tàu điện ngầm hoặc các hầm trú ẩn kiên cố ngầm tạm thời khác được dùng làm nơi trú ẩn ở những nơi khác trong các cuộc không kích ngày càng gia tăng của Nga.
Các quan chức thành phố nhấn mạnh rằng đây không phải là công trình xây dựng mới hay cải thiện cơ sở hạ tầng hiện có, mà là các đơn vị có thể di dời và đặt trong bãi đậu xe ngầm hoặc các công trình bảo vệ khác.
Thị trưởng cho biết trong bài đăng trên Facebook rằng việc mở rộng mạng lưới hầm trú bom là ưu tiên của thành phố, với hơn 7 tỷ UAH, tương đương 167,5 triệu đô la, đã được phân bổ cho mục đích này trong vài năm qua.
Cho đến nay, khoảng 2.000 ngàn hầm trú bom ở Kyiv đã được cải tạo lớn.
Chính quyền thành phố Kyiv đã cung cấp 4 tỷ UAH, tương đương khoảng 95,7 triệu đô la, cho việc xây dựng và cải tạo các hầm trú bom vào năm 2025.
“Tuy nhiên, vẫn có những khu vực không có ga tàu điện ngầm hay hầm trú ẩn cố định. Quan trọng nhất, chúng ta đang nói đến các khu dân cư nằm xa trung tâm thành phố, trên bờ đông [sông Dnipro]. Hầm trú ẩn di động là cần thiết nhất ở những nơi không thể xây dựng hầm trú ẩn cố định”, Klitschko viết.
Theo thống kê của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, kể từ đầu năm, Nga đã tiến hành hơn 37.000 cuộc không kích vào Ukraine.
Vào thứ Hai, Nga đã tiến hành một cuộc tấn công lớn bằng máy bay điều khiển từ xa và bom, tấn công Kharkiv và một số khu vực miền trung Ukraine, làm bị thương dân thường và phá hủy các cơ sở y tế và cơ sở hạ tầng, phá hủy một khu của bệnh viện.
Vào cuối tuần, điện đã được khôi phục cho hơn 800.000 cư dân ở Kyiv, sau một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa và hỏa tiễn khiến ít nhất 20 người bị thương.
Trong cuộc tấn công trên toàn quốc đó, một đứa trẻ đã thiệt mạng ở Zaporizhzhia.
Không quân Ukraine cho biết Nga đã phóng 497 vũ khí trên không trong cuộc tấn công đó, bao gồm 32 hỏa tiễn và 465 máy bay điều khiển từ xa các loại. Hệ thống phòng không Ukraine - bao gồm máy bay chiến đấu, các đơn vị hỏa tiễn và các nhóm hỏa lực cơ động - đã hoạt động suốt đêm, đánh chặn hoặc vô hiệu hóa 420 mục tiêu.
[Kyiv Post: Kyiv Ready to Deploy Some 500 Mobile Bomb Shelters]
11. Máy bay do thám Nga bay gần lãnh thổ đồng minh của Hoa Kỳ
Tuần trước, Nga đã điều động một máy bay do thám quân sự trên một nhóm đảo tranh chấp do nước này quản lý ở Viễn Đông gần Nhật Bản, nơi cả Mạc Tư Khoa và Tokyo đều tuyên bố chủ quyền.
Bộ Quốc phòng Nhật Bản cho biết trên nền tảng mạng xã hội X, rằng lực lượng của họ đã sẵn sàng bảo vệ lãnh thổ quốc gia và cuộc sống yên bình của người dân.
Newsweek đã gửi email cho cả Bộ Quốc phòng và Bộ Ngoại giao Nga để xin bình luận.
Bất chấp cuộc chiến ở Ukraine, Nga vẫn tiếp tục điều động máy bay và tàu chiến đóng tại Viễn Đông gần Nhật Bản, một đồng minh quan trọng của Hoa Kỳ trong chiến lược chuỗi đảo của Washington. Lực lượng không quân và hải quân Nhật Bản thường được điều động để ngăn chặn Nga xâm phạm lãnh hải và không phận của mình.
Mạc Tư Khoa và Tokyo đang tranh chấp quyền sở hữu bốn hòn đảo Kuril ở cực Nam, nằm giữa đảo Hokkaido của Nhật Bản và bán đảo Kamchatka của Nga. Quần đảo này, ban đầu do Nhật Bản kiểm soát và được gọi là Lãnh thổ phía Bắc, đã bị Liên Xô xâm lược vào cuối Thế chiến II, mà Nhật Bản coi là một sự xâm lược bất hợp pháp.
Bộ Quốc phòng Nhật Bản cho biết hôm thứ Ba rằng một máy bay thu thập thông tin tình báo Il-20 của Nga, đang tiếp cận từ hướng đảo Sakhalin, đã được phát hiện bay qua Biển Nhật Bản - được gọi là Biển Đông ở Nam Hàn - và Biển Okhotsk gần Hokkaido vào ngày 10 tháng 10.
Theo bản đồ bay do Bộ Quốc phòng Nhật Bản cung cấp, máy bay do thám của Nga đã bị phát hiện bay qua vùng bờ biển phía tây, phía bắc và phía đông của Hokkaido, cũng như qua hai trong số bốn đảo Kuril đang tranh chấp.
Ranh giới lãnh hải Nhật Bản - trải dài tới 13,8 dặm tính từ bờ biển - được thể hiện trên bản đồ bao gồm bốn hòn đảo đang tranh chấp. Ngoại trừ chuyến bay qua các đảo, máy bay Nga vẫn ở ngoài không phận Nhật Bản.
Bộ Quốc phòng Nhật Bản cho biết máy bay IL-20 này là phiên bản khác so với máy bay bị chặn trước đó, đánh dấu lần đầu tiên nó bị Lực lượng Phòng vệ Trên không Nhật Bản phát hiện.
Lực lượng Phòng vệ Trên không Nhật Bản đã điều động máy bay chiến đấu để ứng phó với máy bay do thám Nga được phát hiện bay qua Biển Nhật Bản hướng về đảo Sakhalin vào cuối hành trình. Bộ Quốc phòng Nhật Bản không tiết lộ loại máy bay chiến đấu được điều động.
Đối mặt với hoạt động không quân liên tục của Nga gần lãnh thổ, Nhật Bản đã tăng cường phòng thủ bằng cách mua máy bay chiến đấu tàng hình F-35. Nước này cũng được trang bị hệ thống phòng không và hỏa tiễn Patriot.
[Newsweek: Russian Spy Plane Flies Near US Ally’s Territory]