1. Ngay giữa Mạc Tư Khoa, Đại Tá tình báo quân sự hàng đầu của GRU Nga bị ám sát trong xe hơi của mình vài ngày sau khi trở về từ tiền tuyến Ukraine
Một sĩ quan tình báo quân sự cao cấp của Nga đã bị ám sát trong xe hơi của mình chỉ vài ngày sau khi ông ta trở về từ tiền tuyến Ukraine.
Hôm Thứ Năm, 17 Tháng Mười, Thông tấn xã Tass của nhà nước Nga cho biết nạn nhân là Đại Tá Nikita Klenkov, 44 tuổi, đã bị bắn chết vào hôm Thứ Tư, 16 Tháng Mười, trong một vụ việc được cho là do Cục Tình Báo Bộ Quốc Phòng Ukraine tổ chức ở khu vực Mạc Tư Khoa.
Trung Tướng Igor Krasnov, Tổng Công Tố Nga, cho biết “Theo Ủy ban điều tra, vào sáng ngày 16 tháng 10, một người đàn ông không rõ danh tính ở làng Melenki gần Mạc Tư Khoa đã bắn ít nhất ba phát từ một chiếc xe hơi vào cửa sổ bên tài xế của một chiếc xe hơi khác do Đại Tá Klenkov lái”.
Klenkov chết ngay tại chỗ, trong khi chiếc xe vẫn tiếp tục di chuyển cho đến khi đâm vào hàng rào. May mắn là không có ai khác bị thiệt mạng hay bị thương khi chiếc xe vẫn tiếp tục di chuyển với tốc độ cao.
Phát ngôn nhân của Cơ quan An ninh Liên bang Nga, gọi tắt là FSB, cho biết một chiếc Mitsubishi Outlander màu xám đang bị truy tìm và tài xế của chiếc xe này bị tình nghi là thủ phạm giết người, nhưng động cơ đằng sau vụ ám sát vẫn chưa được làm rõ.
Kênh Telegram VChK-OGPU xác nhận Klenkov là chỉ huy phó của lực lượng đặc biệt 43292 và từng được mô tả là “tuổi trẻ tài cao”, được đích thân Putin gắn huy chương vì các thành tích lẫy lừng trong cuộc xâm lược Ukraine.
Địa điểm Klenkov bị sát hại cách Trung tâm Huấn luyện Tác chiến Đặc biệt nơi anh ta làm việc chưa đầy 20 phút lái xe. Klenkov đã phục vụ ở Ukraine và chỉ mới quay trở lại Trung tâm này một tuần trước đó.
Các phương tiện truyền thông địa phương trích dẫn nguồn tin từ lực lượng thực thi pháp luật tin rằng kẻ giết người đã đợi xe của viên Đại Tá đi ngang qua trước khi bóp cò. Hung thủ sau đó lái xe bỏ đi.
TASS cho biết có ít nhất ba phát súng bắn vào cửa sổ bên hông xe của nạn nhân khi anh ta đang lái xe, và chiếc xe vẫn tiếp tục di chuyển cho đến khi đâm vào hàng rào của một ngôi nhà.
Đây không phải là lần đầu tiên Đại Tá Nikita Klenkov là mục tiêu của một cuộc tấn công. Trung tướng Kyrylo Budanov, nhà lãnh đạo cơ quan tình báo quân sự Ukraine, cho biết vào ngày 22 Tháng Chín, 2023, quân Ukraine đã phóng hỏa tiễn Storm Shadow vào một cuộc họp để nghe các tin tức tình báo của Klenkov.
Ít nhất chín binh sĩ hoặc thủy thủ Nga đã thiệt mạng và 16 người bị thương trong cuộc tấn công bằng hỏa tiễn Storm Shadow vào trụ sở Hạm đội Hắc Hải ở Crimea bị Nga tạm chiếm.
Trong số những người bị thương nghiêm trọng có Thượng Tướng Alexander Romanchuk, chỉ huy lực lượng của Điện Cẩm Linh ở miền nam Ukraine, và Trung tướng Oleg Tsekov, chỉ huy lực lượng bộ binh thường đóng tại Bắc Cực của Nga. Cả hai vị Tướng đều phải nằm nhà thương trong nhiều tháng. Tuy nhiên, nhân vật chính mà quân Ukraine muốn nhắm đến là Klenkov lại không hề hấn gì.
Vụ ám sát diễn ra trong bối cảnh Nga tiếp tục tăng cường chiến thuật biển người, nhưng người Nga không gọi là biển người nhưng dùng một thuật ngữ kinh hoàng hơn là chiến thuật “máy xay thịt” - một thuật ngữ dùng để mô tả cách Mạc Tư Khoa tàn nhẫn điều động các đợt quân tiến lên nhằm cố gắng làm suy yếu các vị trí phòng thủ của Ukraine.
Mặc dù Nga đã đạt được những thành quả ổn định ở miền Đông Ukraine trong 14 tháng qua, nhưng chiến thuật tàn bạo này đã khiến Nga phải trả giá, khi các nhà phân tích chỉ ra rằng những phương pháp này là lý do khiến tỷ lệ thương vong cao.
Số liệu về tử vong và thương tích trong tháng 9 tăng so với tỷ lệ thương vong hằng ngày cao nhất trước đó đối với binh lính Nga được ghi nhận vào tháng 5, với trung bình 1.262 binh lính tử vong hoặc bị thương mỗi ngày.
Theo Bộ Quốc phòng, 'tỷ lệ thương vong gia tăng kể từ tháng 5 năm 2024 gần như chắc chắn là do việc mở rộng khu vực chiến sự để bao gồm cả các hoạt động quân sự ở Kharkiv và Kursk, cũng như cường độ tăng lên dọc theo tuyến đầu'.
Tháng 9 cũng là tháng thứ năm liên tiếp mà thương vong của Nga trung bình vượt quá 1.000 binh sĩ mỗi ngày.
Theo BBC, Nga đã mất hơn 70.000 binh sĩ kể từ cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine vào tháng 2 năm 2022.
Thương vong của quân đội Mạc Tư Khoa trung bình từ 172 đến 559 người mỗi ngày vào năm 2022 và đạt đỉnh là 967 người vào năm 2023.
[Daily Mail: Top Russian GRU military intelligence officer is assassinated in his car days after returning from Ukrainian frontline]
2. Úc sẽ cung cấp cho Ukraine gần 50 xe tăng Abrams do Mỹ sản xuất
Úc sẽ tặng cho Ukraine 49 xe tăng Abrams do Mỹ sản xuất “sắp ngừng hoạt động”, ABC News cho biết hôm Thứ Năm, 17 Tháng Mười, trích dẫn Bộ trưởng Công Nghệ Quốc phòng Pat Conroy.
Việc chuyển giao diễn ra sau một cuộc tranh cãi nổ ra vào đầu năm 2024 khi các phương tiện truyền thông đưa tin rằng quân đội Úc đã quyết định âm thầm tháo rời và chôn phi đội trực thăng đa năng Taipan của mình, mặc dù Kyiv đã gửi yêu cầu chính thức về việc chuyển giao chúng cho Ukraine.
Conroy nói với các phóng viên rằng đã “đến lúc bỏ qua câu chuyện” về trực thăng Taipan và không đưa ra dấu hiệu nào cho thấy quyết định cung cấp xe tăng Abrams cho Ukraine có liên quan đến phản ứng dữ dội vì không giao các máy bay trực thăng Taipan cho Ukraine.
Những chiếc xe tăng này sẽ được chuyển giao như một phần của gói viện trợ quân sự lớn hơn trị giá 245 triệu đô la Úc, hay 163 triệu đô la.
“Những chiếc xe tăng này sẽ cung cấp thêm hỏa lực và khả năng cơ động cho Quân đội Ukraine, đồng thời bổ sung cho sự hỗ trợ mà các đối tác của chúng tôi dành cho các lữ đoàn thiết giáp của Ukraine — Úc vẫn kiên định trong việc hỗ trợ Ukraine”, Conroy cho biết.
Đại sứ Ukraine tại Úc, Vasyl Myroshnychenko, cho biết việc cung cấp xe tăng là một “đóng góp quan trọng” và sẽ là “một phần thiết yếu trong hệ thống phòng thủ trên bộ của chúng tôi”.
Kể từ khi cuộc chiến toàn diện bắt đầu, Úc đã cung cấp cho Ukraine hơn 1 tỷ đô la viện trợ, bao gồm 866 triệu đô la hỗ trợ quân sự.
[Kyiv Independent: Australia to give Ukraine almost 50 US-made Abrams tanks]
3. Ukraine im lặng về vụ Đại tá tình báo quân sự Nga bị ám sát gần Mạc Tư Khoa
Đại tá Nikita Klenkov, một sĩ quan Nga, đã bị bắn chết gần Mạc Tư Khoa chỉ một tuần sau khi trở về từ cuộc chiến ở Ukraine. Các báo cáo cho biết ông từng là chỉ huy phó của lực lượng đặc biệt 43292, và trung tâm huấn luyện Lực lượng đặc biệt của GRU.
Tình báo Ukraine và Cơ quan An ninh, gọi tắt là SBU thường xuyên nhận trách nhiệm ám sát các sĩ quan cao cấp của Nga và những người cộng tác với Ukraine tại Nga. Các mục tiêu đáng chú ý bao gồm cựu nghị sĩ Ukraine Ilia Kyva và blogger quân sự Nga Vladlen Tatarsky. Các hoạt động này nhằm mục đích làm suy yếu sự lãnh đạo của quân đội Nga và ngăn chặn sự hợp tác với Mạc Tư Khoa.
Tuy nhiên, trong vụ ám sát mới nhất đang gây chấn động Mạc Tư Khoa chưa có ai nhận trách nhiệm về vụ ám sát và cơ quan tình báo Ukraine vẫn giữ im lặng về vấn đề này.
Theo Cơ quan An ninh Liên bang Nga, gọi tắt là FSB, kẻ tấn công đã lái xe ngay sau xe Klenkov, bất ngờ vượt lên và bắn 3 phát vào Klenkov. Cả 3 phát đều trúng đích cho thấy hung thủ là một tay thiện xạ.
Tuy nhiên, theo Vazhnye Istorii, hay những câu chuyện quan trọng, hung thủ đã ngồi chờ sẵn và nổ súng khi chiếc chiếc Hyundai Palisade của Klenkov đi ngang qua.
[Euromaidan: Russian colonel linked to military intelligence shot dead near Mạc Tư Khoa – Ukraine silent]
4. Michel của Hội đồng Âu Châu mời Zelenskiy trình bày kế hoạch chiến thắng tại Hội nghị thượng đỉnh Liên Hiệp Âu Châu
Chủ tịch Hội đồng Âu Châu Charles Michel tuyên bố hôm Thứ Tư, 16 Tháng Mười, rằng ông đã mời Tổng thống Volodymyr Zelenskiy trình bày kế hoạch chiến thắng đánh bại Nga tại hội nghị thượng đỉnh của các nhà lãnh đạo Liên Hiệp Âu Châu vào tuần này.
Zelenskiy đang tập hợp sự ủng hộ từ các đồng minh phương Tây của Ukraine khi cuộc xâm lược của Nga đã bước sang năm thứ ba và lực lượng Nga tiếp tục giành được nhiều thắng lợi dọc theo mặt trận phía đông Ukraine.
Tại cuộc họp ở Brussels, các nhà lãnh đạo Liên Hiệp Âu Châu từ 27 quốc gia sẽ thảo luận về viện trợ quân sự cho Kyiv và các biện pháp tăng cường cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine, nơi đã bị Nga tấn công nặng nề.
Tuần trước, Zelenskiy đã có chuyến công du chớp nhoáng đến các thủ đô Âu Châu, ghé thăm Berlin, Luân Đôn, Paris và Rôma, khi Ukraine chuẩn bị cho mùa đông thứ ba đầy thách thức trong chiến tranh. Các chuyến thăm của ông diễn ra sau khi Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden hoãn chuyến đi đến Đức để giải quyết công tác chuẩn bị cho cơn bão Milton đang tiến về Florida.
Zelenskiy đang thúc đẩy sự hỗ trợ quân sự và tài chính mới từ Âu Châu trong bối cảnh lo ngại rằng sự hỗ trợ có thể yếu đi nếu cựu Tổng thống Hoa Kỳ Ông Donald Trump giành chiến thắng trong cuộc bầu cử vào tháng tới. Trong khi đó, lực lượng Nga tiếp tục giành được lợi thế dọc theo mặt trận phía đông của Ukraine và nhắm vào cơ sở hạ tầng năng lượng quan trọng khi mùa đông đang đến gần.
5. Hoa Kỳ cảnh báo về sự ủng hộ ngày càng tăng của Bắc Hàn đối với cuộc chiến của Nga ở Ukraine
Hoa Kỳ đã bày tỏ mối quan ngại ngày càng tăng về việc Bắc Hàn tăng cường hỗ trợ quân sự cho Nga trong cuộc chiến đang diễn ra với Ukraine.
Hôm Thứ Tư, 16 Tháng Mười, Thứ trưởng Ngoại giao Kurt Campbell cho biết Washington và các đồng minh đang lo ngại trước các mối đe dọa hạt nhân của Bình Nhưỡng và ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy Bắc Hàn đang cung cấp nhân lực và vật lực, như pháo binh và hỏa tiễn, để hỗ trợ Mạc Tư Khoa.
Campbell đã nói chuyện với các phóng viên sau khi thảo luận với các quan chức Nam Hàn và Nhật Bản về việc gia tăng áp lực quốc tế lên Bắc Hàn. Bình luận của ông được đưa ra khi căng thẳng trên Bán đảo Triều Tiên vẫn ở mức cao, với việc Bình Nhưỡng tăng cường thử vũ khí và đe dọa Nam Hàn.
Sự gia tăng hỗ trợ quân sự của Bắc Hàn cho Nga đã trở thành vấn đề đáng lo ngại đối với Hoa Kỳ và các đồng minh.
Trong khi đề cập đến các tuyên bố của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy rằng Bình Nhưỡng đang gửi quân đến chiến đấu ở Ukraine, Campbell cho biết Hoa Kỳ đang “theo dõi chặt chẽ tình hình” và rất lo ngại về sự tham gia của Bắc Hàn.
Truyền thông Ukraine đưa tin sáu binh sĩ Bắc Hàn đã thiệt mạng trong một cuộc tấn công bằng hỏa tiễn vào ngày 3 tháng 10, làm dấy lên câu hỏi về khả năng Putin điều động lực lượng quân sự của Bình Nhưỡng ra tiền tuyến.
Các báo cáo này được đưa ra sau tuyên bố của các quan chức Ukraine rằng quân đội Bắc Hàn đã đào ngũ ngay sau khi đến Ukraine, cho thấy tinh thần xuống thấp hoặc quản lý yếu kém.
Mối quan hệ giữa Nga và Bắc Hàn đã phát triển kể từ khi cuộc chiến tranh Ukraine nổ ra vào ngày 24 tháng 2 năm 2022, đặc biệt là khi Mạc Tư Khoa phải đối mặt với sự cô lập ngày càng tăng của quốc tế. Vào tháng 3, Nga đã phủ quyết một nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc, trên thực tế đã chấm dứt việc giám sát quốc tế đối với các lệnh trừng phạt đối với Bắc Hàn.
Các nước phương Tây cáo buộc Mạc Tư Khoa cố gắng che giấu việc mua vũ khí từ Bình Nhưỡng để duy trì các cuộc tấn công vào Ukraine.
Hôm Thứ Tư, 16 Tháng Mười, Hoa Kỳ, Nam Hàn, Nhật Bản và tám chính phủ phương Tây khác đã công bố kế hoạch thành lập một nhóm đa quốc gia để giám sát việc thực thi lệnh trừng phạt của Bắc Hàn. Động thái này nhằm mục đích chống lại việc Bắc Hàn bán vũ khí cho Nga, mà Campbell cho biết đang góp phần gây bất ổn ở Âu Châu.
“Chúng tôi lo ngại về họ và chúng tôi đã đồng thanh rằng chúng tôi sẽ tiếp tục theo dõi chặt chẽ tình hình,” Campbell cho biết.
Sự tham gia của Bắc Hàn vào cuộc chiến tranh Nga-Ukraine cũng diễn ra khi nước này tiếp tục đe dọa Nam Hàn. Bình Nhưỡng đã cáo buộc Hán Thành sử dụng máy bay điều khiển từ xa để thả tờ rơi tuyên truyền trên lãnh thổ của mình và đe dọa sẽ trả đũa nếu những hành động như vậy tiếp tục.
Trong một động thái mang tính biểu tượng vào thứ Ba, Bắc Hàn đã phá hủy một số tuyến đường bộ và hỏa xa không sử dụng từng kết nối nước này với Nam Hàn. Cuộc biểu tình nhằm thể hiện sự thất vọng của nước này với chính quyền bảo thủ của Nam Hàn, nhấn mạnh thêm tình hình căng thẳng gia tăng trên bán đảo.
Từ năm 2022, nhà lãnh đạo Bắc Hàn Kim Chính Ân đã lợi dụng sự mất tập trung do cuộc chiến của Nga ở Ukraine gây ra để đẩy nhanh việc thử vũ khí. Đáp lại, Washington, Hán Thành và Tokyo đã tăng cường các cuộc tập trận quân sự chung và củng cố các chiến lược răn đe hạt nhân của họ.
Sau cuộc hội đàm với Campbell và Thứ trưởng Ngoại giao Nhật Bản Masataka Okano, Thứ trưởng Ngoại giao Nam Hàn Kim Hong Kyun đã lên án hành động khiêu khích của Bắc Hàn.
“Chúng tôi đã đồng thanh duy trì tư thế chung vững chắc giữa Nam Hàn và Hoa Kỳ để phản ứng kiên quyết với các hành động khiêu khích của Bắc Hàn”, Kim nói.
[Newsweek: U.S. Warns of North Korea's Growing Support for Russia's War in Ukraine]
6. Hoa Kỳ công bố viện trợ an ninh trị giá 425 triệu đô la cho Ukraine, Zelenskiy cho biết gói này bao gồm vũ khí tầm xa
Tổng thống Biden và Zelenskiy đã nói chuyện qua điện thoại sau khi tổng thống Hoa Kỳ hủy các chuyến công du nước ngoài để giải quyết hậu quả của các cơn bão liên tiếp ở trong nước.
Tòa Bạch Ốc cho biết trong một tuyên bố rằng gói hỗ trợ mới sẽ bao gồm “năng lực phòng không bổ sung, đạn dược không đối đất, xe thiết giáp và đạn dược quan trọng để đáp ứng nhu cầu cấp thiết của Ukraine”.
Tòa Bạch Ốc cho biết, trong những tháng tới, Hoa Kỳ cũng sẽ cung cấp cho Ukraine “một loạt các năng lực bổ sung, bao gồm hàng trăm máy bay đánh chặn phòng không, hàng chục hệ thống phòng không chiến thuật, các hệ thống pháo binh bổ sung, số lượng lớn đạn dược, hàng trăm xe thiết giáp chở quân và xe chiến đấu bộ binh, cùng hàng ngàn xe thiết giáp bổ sung”.
Tổng thống Zelenskiy đã cảm ơn Hoa Kỳ về gói hỗ trợ mới và cho biết nó cũng bao gồm “vũ khí tầm xa”. Ông không nêu rõ đó là loại vũ khí nào và không đề cập đến cuộc tranh luận đang diễn ra về việc cho phép sử dụng vũ khí phương Tây để tấn công tầm xa vào Nga.
Tổng thống Biden và Zelenskiy cũng thảo luận về kế hoạch chiến thắng, được trình bày cho từng nhà lãnh đạo, bao gồm cả Tổng thống Biden, trong cuộc họp kín vào tháng 9 nhưng đã được công bố trước đó vào ngày 16 tháng 10.
[Kyiv Independent: US announces $425 million in security aid for Ukraine, Zelenskiy says package includes long-range weapons]
7. Trong năm 2024, cho đến nay Nga đã mất 8 tỷ đô la cho các hệ thống pháo
Theo Bộ Quốc phòng Ukraine, tính đến nay, tổn thất liên quan đến các hệ thống pháo của Nga đã lên đến hơn 8 tỷ đô la chỉ trong năm 2024.
Trong cuộc họp báo tại trung tâm báo chí Kyiv hôm Thứ Năm, 17 Tháng Mười, phát ngôn nhân Bộ Quốc phòng Ukraine, Chuẩn tướng Oleksii Hromov, cho biết 10.373 hệ thống pháo của Nga đã bị phá hủy trong năm nay, “tương đương với sự phá hủy của 144 lữ đoàn pháo binh”.
Chuẩn tướng Oleksii Hromov cho biết: “Một trong những ngày tổn thất đáng kể nhất của lực lượng Nga xảy ra vào ngày 22 tháng 9, khi lực lượng Ukraine vô hiệu hóa 81 hệ thống pháo chỉ trong một ngày”.
Trước đó vào hôm thứ Tư, Bộ Quốc phòng Ukraine báo cáo rằng quân đội Nga đã mất 1.450 binh sĩ cũng như gần 200 thiết bị quân sự trong một trong những ngày đẫm máu nhất đối với lực lượng Mạc Tư Khoa kể từ khi cuộc xâm lược năm 2022 bắt đầu.
Theo số liệu của Ukraine, tổn thất hệ thống pháo binh của Nga đạt mức cao kỷ lục vào tháng 7 và tháng 8. Vào tháng 7, Nga mất 1.520 hệ thống pháo, tiếp theo là 1.517 hệ thống vào tháng 8. Tháng trước, có thông tin cho biết 1.219 hệ thống đã bị phá hủy.
Giai đoạn này cũng chứng kiến mức tổn thất về quân sự cao nhất của Nga cho đến nay, với 35.680 người vào tháng 7, 36.810 người vào tháng 8 và 38.130 người vào tháng 9.
Theo Bộ Tài chính Ukraine, dựa trên tính toán của Forbes Ukraine, tổng chi phí thiết bị mà Nga mất tại Ukraine hiện lên tới hơn 73 tỷ đô la.
Tháng 5 là tháng tồi tệ nhất của Nga về tổn thất xe tăng trong năm nay, với 428 xe bị phá hủy. Đây là tháng chết chóc thứ hai trong cuộc chiến đối với các đội xe tăng Nga, sau tháng 10 năm 2023, với 521 xe.
Những tháng tiếp theo chứng kiến 359 vụ mất mát vào tháng 6, 300 vụ vào tháng 7, 193 vụ vào tháng 8 và 291 vụ vào tháng 9.
Những cập nhật mới nhất của Kyiv được đưa ra trong bối cảnh Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy chuẩn bị tiết lộ “kế hoạch chiến thắng” được mong đợi từ lâu của mình trước Quốc hội vào thứ Tư, trong đó ông công khai thừa nhận rằng các đồng minh phương Tây của Ukraine đang gia tăng áp lực để đàm phán với Nga.
Zelenskiy được cho là đã nói rằng kế hoạch của ông có thể mang lại hòa bình vào năm tới, nhưng cũng nêu rõ mục tiêu của Ukraine là gia nhập NATO - điều mà nhiều nhà lãnh đạo phương Tây không muốn cân nhắc vì sợ leo thang xung đột với Mạc Tư Khoa.
[Newsweek: Russia Loses $8 Billion Worth of Artillery So Far in 2024: Kyiv]
8. Người đàn ông Nga bị bỏ tù sau khi con gái vẽ bức tranh Ukraine được thả sau 22 tháng
Một người đàn ông Nga bị kết án tù vì làm mất uy tín của quân đội sau khi con gái ông vẽ một bức tranh chỉ trích cuộc chiến của Nga ở Ukraine đã được thả khỏi tù sau 22 tháng thụ án.
Theo OVD-Info, một nhóm giám sát các vụ giam giữ chính trị, Alexei Moskalyov đã được trả tự do sau khi chấp hành xong bản án giảm nhẹ là 22 tháng.
Moskalyov bị kết án vào tháng 3 năm 2023 vì những bài đăng trên mạng xã hội, sau khi cô con gái 13 tuổi của ông vẽ một bức tranh phản đối chiến tranh. Bản án ban đầu là hai năm của ông đã được giảm xuống còn một năm 10 tháng, nhưng trước đó ông đã trốn sang Belarus trong một thời gian ngắn. Ông đã bị bắt và bị dẫn độ trở lại Nga ngay sau đó.
Theo nhóm OVD-Info đưa tin về việc ông được thả, Moskalyov đã nói với nhóm này rằng các đặc vụ của Cơ quan An ninh Liên bang đã thẩm vấn các tù nhân trong cùng phòng giam của ông trước khi ông được thả, cho biết họ đã cố tìm lý do để đưa ra thêm cáo buộc chống lại ông.
Kể từ khi Nga xâm lược Ukraine vào tháng 2 năm 2022, Mạc Tư Khoa đã nỗ lực hết sức để truy tố những cá nhân chỉ trích cuộc chiến. Những người bất đồng chính kiến nổi tiếng đã phải đối mặt với những bản án nghiêm khắc, một số nhân vật nổi tiếng đã bị đưa ra nước ngoài như một phần của cuộc trao đổi tù nhân gần đây với các nước phương Tây.
Ngoài ra, việc bắt giữ vì tội làm gián điệp và thu thập dữ liệu nhạy cảm ngày càng diễn ra thường xuyên hơn ở Nga và hệ thống pháp luật bị chính trị hóa mạnh mẽ của nước này kể từ khi chiến tranh bắt đầu.
Gần đây, một tòa án Nga đã kết tội và tuyên án nhà nghiên cứu người Pháp Laurent Vinatier ba năm tù vì cáo buộc thu thập dữ liệu quân sự.
Vinatier, 48 tuổi, đã bị bắt tại Mạc Tư Khoa vào tháng 6 và thừa nhận tội lỗi, đẩy nhanh phiên tòa xét xử. Các công tố viên cáo buộc ông đã không ghi danh là “điệp viên nước ngoài” trong khi thu thập dữ liệu về các hoạt động quân sự của Nga, mà chính quyền tuyên bố là gây nguy cơ cho an ninh quốc gia.
Các cáo buộc chống lại Vinatier xuất phát từ một loạt các cuộc họp với công dân Nga từ năm 2021 đến năm 2022. Mặc dù bản cáo trạng không nêu tên những người cộng sự của ông, nhưng tuyên bố thông tin ông thu thập được có thể được sử dụng để chống lại lợi ích an ninh của Nga.
Ban đầu, các công tố viên đề nghị mức án 3 năm 30 phút tù cho Vinatier, sau đó giảm nhẹ vì ông đã hợp tác và thú nhận ngay lập tức.
Các cáo buộc của Vinatier liên quan đến luật về đại lý nước ngoài của Nga, yêu cầu các cá nhân và tổ chức tham gia nghiên cứu hoặc thu thập dữ liệu liên quan đến quân sự phải ghi danh với chính quyền.
Tuy nhiên, các nhà hoạt động nhân quyền cho rằng luật này, cùng với các biện pháp pháp lý gần đây khác, là một phần trong chiến dịch đàn áp rộng lớn hơn của Điện Cẩm Linh nhằm kiềm chế bất đồng chính kiến và kiểm soát các diễn biến xung quanh sự can dự của Nga vào Ukraine.
[Newsweek: Russian Man Jailed After Daughter Drew Ukraine Picture Freed After 22 Months]
9. Kyiv muốn Hoa Kỳ bắn hạ hỏa tiễn của Nga, nhưng “câu trả lời cứng rắn” cho Ukraine là Nga có vũ khí hạt nhân, trong khi Iran thì không.
Tuần này, Hoa Kỳ đã triển khai một hệ thống phòng không tiên tiến và hàng chục binh sĩ để bảo vệ Israel khỏi hỏa tiễn đạn đạo của Iran, nhưng không có sự hỗ trợ nào tương đương với mức độ đó dành cho Ukraine mặc dù nước này hàng ngày phải đối mặt với các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa, hỏa tiễn và bom của Nga.
Ở Kyiv, điều đó bị coi là tiêu chuẩn kép.
“Nếu các đồng minh cùng nhau bắn hạ hỏa tiễn trên bầu trời Trung Đông, tại sao vẫn chưa có quyết định bắn hạ máy bay điều khiển từ xa và hỏa tiễn trên bầu trời Ukraine?” Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy đã đặt câu hỏi vào tháng trước.
Khi các hệ thống phòng không cùng chiến đấu cơ của Hoa Kỳ và Anh giúp bắn hạ hàng trăm hỏa tiễn của Iran vào ngày 1 tháng 10, Bộ ngoại giao Ukraine đã tuyên bố: “Chúng tôi kêu gọi các đồng minh của Ukraine bảo vệ không phận Ukraine với quyết tâm tương tự và không do dự trước các cuộc tấn công bằng hỏa tiễn và máy bay điều khiển từ xa của Nga, đồng thời thừa nhận rằng mạng sống con người cũng quý giá như nhau ở bất kỳ nơi nào trên thế giới.”
Các nước đồng minh cũng đã can thiệp vào tháng 4.
Lý do tại sao Hoa Kỳ hành động mạnh mẽ ở Israel và thận trọng ở Ukraine là rõ ràng: Nga có vũ khí hạt nhân còn Iran thì không.
“Câu trả lời cứng rắn mà người Ukraine có thể không thích nghe nhưng thật không may sự thật là chúng tôi có thể chấp nhận rủi ro bắn hạ hỏa tiễn Iran trên bầu trời Israel mà không gây ra chiến tranh trực tiếp với Tehran có thể dẫn đến chiến tranh hạt nhân”, Phụ tá phát ngôn nhân Ngũ Giác Đài Sabrina Singh cho biết như trên hôm Thứ Tư, 16 Tháng Mười.
“Sẽ có nhiều rủi ro hơn khi thử làm điều đó với Nga”.
Hai quan chức chính quyền Tổng thống Biden, yêu cầu giấu tên để thảo luận thẳng thắn về vấn đề này, đã đưa ra quan điểm tương tự.
Việc gửi lực lượng Hoa Kỳ qua Ukraine để bắn hạ hỏa tiễn của Nga có thể gây ra một cuộc đối đầu quân sự trực tiếp giữa hai cường quốc hạt nhân hàng đầu thế giới trong bối cảnh cuộc chiến tranh lớn nhất ở Âu Châu kể từ Thế chiến II — với hậu quả có khả năng là tận thế. Trong khi ở Trung Đông, Hoa Kỳ có thể bắn hạ hỏa tiễn qua Israel mà không gây ra chiến tranh với một đối thủ có vũ khí hạt nhân.
Iran đã tinh chế vật liệu hạt nhân đến mức gần đạt tới cấp độ vũ khí nhưng chưa thử chế tạo bom nguyên tử.
Mykola Bielieskov, nghiên cứu viên tại Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc gia Ukraine, cho biết: “Thật đáng buồn khi nhìn vào tất cả những điều này với tư cách là một công dân bình thường của Ukraine — khi trong một thỏa thuận nhằm ngăn chặn sự leo thang từ phía Mạc Tư Khoa, đất nước và công dân của bạn lại đang bị hy sinh”.
Luôn có sự tham gia tích cực - nhưng ở khoảng cách xa - của đồng minh bất cứ khi nào Nga tấn công Ukraine.
“Các đối tác thường báo hiệu cho chúng tôi về sự di chuyển của máy bay ném bom Nga đến các vị trí bắn. Họ cho chúng tôi biết khi nào và ở đâu người Nga đang chuẩn bị tấn công”, Yuriy Ihnat, phát ngôn viên tạm thời của không quân Ukraine cho biết.
Sau khi được cảnh báo, hàng ngàn binh lính từ các đơn vị trinh sát, liên lạc và phòng không cơ động sẽ vào cuộc hành động.
Các phi công của Ukraine cũng tăng cường trong trường hợp các cuộc tấn công rất lớn. Một trong số họ, phi công F-16 Oleksiy Mes, được gọi là “Moonfish”, đã tử nạn trong một vụ tai nạn ngày 26 tháng 8 khi Nga bắn hơn 230 hỏa tiễn vào các cơ sở năng lượng của Ukraine.
Máy bay điều khiển từ xa của Nga cũng đã bay lạc qua Ba Lan và Rumani. Hai quốc gia này — thành viên của cả Liên Hiệp Âu Châu và NATO — đã điều máy bay phản lực để đáp trả, nhưng cho đến nay chỉ quan sát vũ khí của Nga mà không bắn hạ chúng.
Kyiv muốn Ba Lan và Rumani can thiệp tích cực, cả trên không phận của họ và cả trên miền tây Ukraine. Kyiv và Warsaw đã đồng ý thảo luận về khả năng này trong một thỏa thuận an ninh chung gần đây, nhưng cho đến nay Ba Lan vẫn chưa thay đổi chính sách.
Warsaw đã nói rõ rằng họ sẽ không hành động nếu không có sự ủng hộ toàn diện của toàn bộ liên minh NATO, và Bộ trưởng Quốc phòng Ba Lan Władysław Kosiniak-Kamysz đã nói rằng sự ủng hộ như vậy là không đủ. Ông nói thêm rằng Washington cũng đã chỉ ra rằng họ không muốn leo thang xung đột với Nga.
Kyiv hy vọng rằng việc bắn hạ hỏa tiễn và máy bay điều khiển từ xa trên bầu trời Ukraine cuối cùng sẽ được đồng thanh, giống như pháo binh, xe tăng, hỏa tiễn và chiến binh của phương Tây cuối cùng đã được bàn giao mặc dù trước đó lo ngại rằng việc làm như vậy sẽ vượt qua ranh giới đỏ của Putin.
“Có một cuộc thảo luận sôi nổi về vấn đề này, cả ở Ba Lan và NATO,” Bộ trưởng Ngoại giao Ba Lan Radosław Sikorski trả lời POLITICO trong một cuộc phỏng vấn gần đây.
“Biên giới NATO đang ở trạng thái trung gian, giữa các quy tắc thời bình và khủng hoảng”, ông nói, đồng thời nói thêm rằng ý định của Điện Cẩm Linh vẫn chưa rõ ràng. “Một số trong những điều này gây nguy hiểm cho công dân của chúng tôi và một số người suy đoán rằng người Nga đang thử nghiệm các phản ứng của chúng tôi, nhưng tôi nghi ngờ rằng với số lượng máy bay điều khiển từ xa và hỏa tiễn này, họ chỉ mất quyền kiểm soát chúng”.
Trong khi Kyiv muốn các đồng minh của mình hành động như họ đã làm với Israel, hai sĩ quan phòng không Ukraine, phát biểu với điều kiện giấu tên, cho biết làm như vậy dễ hơn với Israel so với Ukraine.
Israel là một quốc gia nhỏ, nghĩa là Hoa Kỳ có thể sử dụng hệ thống phòng không gắn trên tàu của mình. Trong khi đó, Ukraine lại rộng lớn và không thể tiếp cận được với hải quân phương Tây: Các đồng minh của nước này sẽ cần phải bố trí hệ thống phòng không ở biên giới phía tây của quốc gia này, từ đó họ chỉ có thể bảo vệ lãnh thổ gần đó.
“Các thành viên NATO tham gia phòng thủ trên không của Ukraine sẽ cần phải đóng góp nhiều hơn, trên một khu vực rộng hơn, với rủi ro lớn hơn là 'tham gia trực tiếp vào chiến tranh' để giành được những lợi ích không chắc chắn”, Matthew Savill, giám đốc khoa học quân sự tại Viện Royal United Services của Luân Đôn cho biết. “Chi phí cũng sẽ lớn hơn, vì tần suất các cuộc tấn công của Nga lớn hơn nhiều so với các nỗ lực đáng kể nhưng mang tính phản ứng của Iran nhằm tấn công trực tiếp vào Israel”.
Các nước NATO cũng có thể phải điều chiến đấu cơ bay qua Ukraine, điều này có thể dẫn đến đụng độ trực tiếp với Nga — đây chính xác là điều mà Tòa Bạch Ốc đang cố gắng tránh.
“Để tối đa hóa hiệu quả của nỗ lực như vậy, các lực lượng phương Tây có thể muốn tấn công trực tiếp vào máy bay Nga đang tiến hành các cuộc tấn công hoặc ngăn chặn các radar và hỏa tiễn phòng không tầm xa của Nga”, Cavill cho biết. “Do đó, điều đó liên kết việc phòng thủ chống lại hỏa tiễn với sự tham gia trực tiếp hơn, ngay cả khi chỉ trên không”.
Nó cũng liên quan đến cảm xúc và lịch sử.
Trong khi nhiều quốc gia tự nhận là bạn tốt nhất hoặc đồng minh quan trọng của Hoa Kỳ, Israel lại chiếm một vị trí độc nhất trong chính trị và chiến lược quốc phòng của Hoa Kỳ. Các quan chức Hoa Kỳ chỉ ra mối quan hệ được xây dựng trong nhiều thập niên — mối quan hệ khiến Washington sẵn sàng điều động quân đội trực tiếp để bảo vệ Israel.
Tuy nhiên, những lời cáo buộc về tiêu chuẩn kép được nhận thức phản ánh sự thất vọng rộng hơn ở Ukraine rằng chính quyền Tổng thống Biden không làm đủ để giúp Kyiv ngăn chặn các cuộc tấn công của Nga. Điều đó bao gồm việc chậm chạp trong việc cung cấp vũ khí lớn hơn và ngăn Ukraine sử dụng đạn dược tầm xa của Hoa Kỳ để tấn công lãnh thổ Nga.
Shelby Magid, phó giám đốc Hội đồng Đại Tây Dương, một tổ chức nghiên cứu có trụ sở tại Washington, cho biết: “Hoa Kỳ vẫn có thể làm nhiều hơn nữa để giúp Ukraine trong cuộc chiến chống lại Nga”.
“Thật không may, đây là sự phân biệt mà chính quyền đã chọn thực hiện hết lần này đến lần khác, đến mức chúng ta đang cản trở lợi ích an ninh quốc gia của mình trong việc giúp Ukraine đánh bại Nga,” Magid nói. “Có một nỗi sợ hãi gần như tê liệt về việc không muốn tấn công trực tiếp vào vũ khí do Nga bắn ra vì chính quyền coi đó là trực tiếp chiến đấu với Nga.”
Các quan chức Hoa Kỳ thừa nhận họ nhận thức được sự thất vọng ngày càng gia tăng ở Ukraine, nhưng cho biết họ đang tiến hành các chuyến hàng vũ khí mới mà họ hy vọng sẽ xoa dịu những lo ngại này.
“Chúng tôi thực sự tập trung vào việc cung cấp cho Ukraine mọi thứ có thể để giúp họ tự vệ”, một trong những quan chức chính quyền cho biết. “Ưu tiên hàng đầu của chúng tôi là giúp tăng cường khả năng phòng không của họ”.
Nhưng Bielieskov, nhà phân tích người Ukraine, cảnh báo rằng việc đối xử với Nga một cách tế nhị sẽ gửi đi một thông điệp quốc tế rằng các cường quốc hạt nhân được tôn trọng trong khi các quốc gia bình thường không được tôn trọng.
Điều đó làm tăng nguy cơ các quốc gia như Iran sẽ quyết định sở hữu vũ khí hạt nhân, phá hủy chế độ không phổ biến vũ khí hạt nhân nhằm hạn chế số lượng các cường quốc hạt nhân.
Bielieskov cho biết: “Kết luận mà chúng tôi rút ra từ đường lối khác nhau đối với Israel và Ukraine là tốt hơn là bạn có vũ khí hạt nhân, không có vũ khí hạt nhân bạn chịu lắm thiệt thòi”.
[Politico: Kyiv wants the US to down Russian rockets, but the “tough answer” for Ukraine is that Russia has nuclear weapons, while Iran does not.]
10. Zelenskiy công bố kế hoạch chiến thắng của Ukraine, nói rằng nó khả thi nhưng ‘phụ thuộc vào các đối tác của chúng tôi’
Tổng thống Volodymyr Zelenskiy đã trình bày kế hoạch chiến thắng gây nhiều tranh cãi của Ukraine tại quốc hội vào ngày 16 tháng 10, mặc dù một số phần vẫn được giữ bí mật.
Đề xuất này bao gồm năm điểm: lời mời gia nhập NATO, khía cạnh quốc phòng, ngăn chặn sự xâm lược của Nga, tăng trưởng và hợp tác kinh tế, và kiến trúc an ninh sau chiến tranh.
Kế hoạch bao gồm ba phụ lục bí mật đã được chia sẻ với các đối tác quốc tế. David Arakhamia, lãnh đạo quốc hội của đảng cầm quyền, cho biết các phần được giữ bí mật sẽ được tiết lộ cho các nhà lãnh đạo các đảng phái.
“Nếu kế hoạch được ủng hộ, chúng ta có thể chấm dứt chiến tranh chậm nhất là vào năm sau”, Zelenskiy phát biểu tại quốc hội trước sự chứng kiến của Tổng tư lệnh Oleksandr Syrskyi, giám đốc tình báo quân sự Kyrylo Budanov và các nhà ngoại giao phương Tây.
“Kế hoạch chiến thắng của Ukraine là một kế hoạch củng cố nhà nước và vị thế của chúng ta. Để đủ mạnh để chấm dứt chiến tranh. Để bảo đảm rằng Ukraine có đủ sức mạnh”, Zelenskiy nói.
“Kế hoạch này có thể được thực hiện. Nó phụ thuộc vào các đối tác của chúng ta. Tôi nhấn mạnh: vào các đối tác. Nó chắc chắn không phụ thuộc vào Nga.”
Lời mời gia nhập NATO của Ukraine được đưa lên hàng đầu trong danh sách. Kyiv đã nộp đơn xin gia nhập vào tháng 9 năm 2022 nhưng vẫn chưa nhận được tín hiệu rõ ràng từ các đồng minh.
“Chúng ta hiểu rằng tư cách thành viên NATO là vấn đề của tương lai, không phải của hiện tại”, Zelenskiy nói, nhưng nói thêm rằng lời mời được đưa ra ngay lập tức sẽ cho Putin thấy sai lầm trong “những tính toán địa chính trị của hắn ta”.
“Chúng ta là một quốc gia dân chủ đã chứng minh được rằng nó có thể bảo vệ lối sống chung của chúng ta.”
Điểm thứ hai nhấn mạnh đến nhu cầu đưa chiến tranh vào lãnh thổ Nga, chẳng hạn như trong cuộc xâm nhập Kursk xuyên biên giới được phát động vào đầu tháng 8. Điều này sẽ ngăn chặn việc tạo ra các “vùng đệm” có thể có trên lãnh thổ Ukraine.
Mục này cũng kêu gọi dỡ bỏ các hạn chế về các cuộc tấn công tầm xa vào Nga, cung cấp thêm các khả năng tấn công tầm xa và sự hỗ trợ của phương Tây trong việc bắn hạ hỏa tiễn và máy bay điều khiển từ xa của Nga trên bầu trời Ukraine.
Tổng thống cho biết sự hỗ trợ bổ sung trong việc xây dựng lực lượng bộ binh, phòng không, đầu tư quốc phòng, hỗ trợ tình báo và các viện trợ quân sự khác của Ukraine sẽ giúp củng cố Ukraine và ngăn chặn người dân Nga khỏi “ý thức hệ chiến tranh” của họ.
Điểm thứ ba đề cập đến sự răn đe phi hạt nhân, một phần trong số đó sẽ vẫn được phân loại. Ukraine đang đề xuất một “gói răn đe chiến lược phi hạt nhân toàn diện trên lãnh thổ của mình” nhằm bảo vệ đất nước khỏi sự xâm lược trong tương lai.
Điểm này đã được nêu chi tiết với các nhà lãnh đạo Hoa Kỳ, Anh, Đức, Pháp và Ý.
Phần thứ tư đề cập đến việc Ukraine sử dụng các nguồn tài nguyên thiên nhiên của mình, chẳng hạn như uranium, titan và lithium, vốn mang lại tiềm năng tăng trưởng kinh tế cho Kyiv và Liên Hiệp Âu Châu. Ukraine đang đưa ra một thỏa thuận đặc biệt về đầu tư chung và sử dụng các nguồn tài nguyên này với Liên Hiệp Âu Châu và Hoa Kỳ
Phần này còn kêu gọi tăng cường các lệnh trừng phạt quốc tế đối với Nga để làm suy yếu khả năng duy trì hành động xâm lược của nước này.
Phần thứ tư này cũng bao gồm một phần được giữ bí mật và chia sẻ với các đối tác phương Tây.
Phần thứ năm liên quan đến kiến trúc an ninh hậu chiến của Ukraine. Zelenskiy cho biết Kyiv tự hào có lực lượng quân sự lớn và giàu kinh nghiệm có thể củng cố NATO và an ninh của lục địa Âu Châu.
“Nếu các đối tác đồng ý, thì sau chiến tranh, chúng tôi hình dung việc thay thế một số lực lượng quân sự Hoa Kỳ đang đồn trú tại Âu Châu bằng các đơn vị Ukraine”, tổng thống cho biết.
“Nếu Putin đạt được các mục tiêu địa chính trị, quân sự, tư tưởng và kinh tế điên rồ của mình, điều đó sẽ tạo ra ấn tượng mạnh mẽ cho những kẻ xâm lược tiềm tàng khác, đặc biệt là ở khu vực Vịnh, khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương và Phi Châu, rằng các cuộc chiến tranh xâm lược cũng có thể mang lại lợi nhuận cho họ”, tổng thống nói với các nhà lập pháp.
Zelenskiy lưu ý rằng “liên minh tội phạm” của Putin hiện bao gồm cả Bắc Hàn, quốc gia không chỉ cung cấp vũ khí mà còn cả nhân sự cho các nhà máy và quân đội Nga.
“Về cơ bản, đây là sự tham gia của một quốc gia thứ hai vào cuộc chiến chống lại Ukraine về phía Nga.” Tổng thống cũng nhấn mạnh đến sự hỗ trợ từ Iran và Trung Quốc.
“Chúng ta phải thực hiện kế hoạch chiến thắng để buộc Nga phải tham gia hội nghị thượng đỉnh hòa bình và sẵn sàng chấm dứt chiến tranh.”
[Kyiv Independent: Zelenskiy unveils Ukraine's victory plan, says it's doable but 'depends on our partners']