Hãng tin Catholic World News, ngày 11 tháng 10 năm 2024, cho hay: Vào ngày 10 tháng 10, 342 trong số 365 người tham gia phiên họp thứ hai và cũng là phiên họp cuối cùng của Thượng Hội đồng về tính đồng nghị đã tập trung tại hội trường yết kiến Phaolô VI để kết thúc việc xem xét mô-đun thứ hai của phiên họp về “Quan hệ” và bắt đầu xem xét mô-đun thứ ba về “Đường hướng” (chương trình nghị sự của Thượng Hội đồng).
“Quan hệ” là tiêu đề của phần đầu tiên trong tài liệu làm việc của phiên họp (trang 11-22); “Đường hướng” là tiêu đề của phần thứ hai (trang 23-34). Nó có bốn phần:
• Một việc đào tạo chung và toàn diện
• Sự phân định của Giáo hội đối với sứ mệnh
• Các quy trình ra quyết định
• Minh bạch, trách nhiệm giải trình và đánh giá
“Trong thời đại của chúng ta, nhu cầu về tính minh bạch và trách nhiệm giải trình trong và bởi Giáo hội đã nảy sinh do mất uy tín bởi các vụ tai tiếng tài chính và thậm chí còn hơn thế nữa là lạm dụng tình dục và các hành vi lạm dụng khác đối với trẻ vị thành niên và những người lớn dễ bị tổn thương.” theo phần cuối. “Việc thiếu minh bạch và trách nhiệm giải trình thúc đẩy chủ nghĩa giáo sĩ trị, dựa trên giả định ngầm cho rằng các thừa tác viên được thụ phong là
không chịu trách nhiệm với bất cứ ai về việc thực hiện thẩm quyền được trao cho họ” (số 75). Những người tham gia Thượng hội đồng đang xem xét tính minh bạch về lạm dụng tình dục trong bối cảnh xung đột công khai hiếm hoi giữa các viên chức của Bộ Giáo lý Đức tin và Phủ Quốc vụ khanh về việc hoàn tục một linh mục người Argentina. Tổng giám mục Edgar Peña Parra, Sostituto đầy quyền lực, đã viện dẫn một “thủ tục phi thường” không được nêu tên trong nỗ lực lật ngược bản án giáo luật đối với Ariel Príncipi (được Phil Lawler, Ed Condon bình luận).
Hồng Y Hollerich: các mối quan hệ độc hại
Hồng Y Jean-Claude Hollerich, SJ, tổng tường trình viên của phiên họp Thượng hội đồng, đã giới thiệu mô-đun thứ ba trong một bài phát biểu bằng tiếng Ý.
“Sự phong phú của mạng lưới các mối quan hệ cấu thành nên Giáo hội, mà chúng ta đã suy gẫm trong những ngày gần đây, vừa mạnh mẽ vừa mong manh; đó là một hồng ân tuyệt vời mà chúng ta nhận được, nhưng là hồng ân cần được chăm sóc”, ngài nói. “Nếu không có sự quan tâm, các mối quan hệ sẽ nhanh chóng tàn lụi và trên hết trở nên độc hại đối với những người liên quan, như nhiều trường hợp thất bại trong mối quan hệ trong xã hội của chúng ta và cả trong cộng đồng của chúng ta đã cho chúng ta thấy.”
Đức Hồng Y Hollerich nói tiếp, “Do đó, sự quan tâm là trọng tâm đầu tiên của Mô-đun của chúng ta: chúng ta có thể hỗ trợ và nuôi dưỡng mối quan hệ mà mọi người và cộng đồng cần bằng những công cụ nào? Điều gì có thể làm cho chúng mạnh mẽ hơn và thay vào đó, điều gì sẽ giết chết và dập tắt các mối quan hệ?” Nhấn mạnh “sự nhất quán giữa lời nói và hành động”, ngài hỏi: Sự diễn đạt nào của các quy trình ra quyết định trong Giáo hội phù hợp với những gì chúng ta nói về mối quan hệ giữa các ơn gọi, đặc sủng và thừa tác vụ, về tính tương hỗ và bổ sung của chúng? Và với các tuyên bố về phẩm giá của mọi người đã chịu phép rửa tội? Do đó, sự quan tâm và sự nhất quán là chìa khóa mà với chúng, chúng ta được mời gọi giải quyết vấn đề này.
Hồng Y được chỉ định Radcliffe: ‘Hãy tiếp tục đặt câu hỏi’
Hồng Y được chỉ định Timothy Radcliffe, OP, một trong hai linh hướng của phiên họp thượng hội đồng, đã đưa ra một bài suy niệm. Nhắc đến tấm gương của người phụ nữ Syrophoenician trong Tin Mừng, Cha Radcliffe nói rằng “nhiệm vụ của chúng ta trong Thượng hội đồng là sống với những câu hỏi khó chứ không phải loại bỏ chúng như các tông đồ,”. Ngài giải thích: Ngoài ra còn có những câu hỏi sâu sắc ẩn chứa trong rất nhiều cuộc thảo luận của chúng ta. Làm thế nào đàn ông và đàn bà, được tạo ra theo hình ảnh và giống như Chúa, có thể bình đẳng nhưng vẫn khác biệt? Chúng ta không được tránh né câu hỏi, giống như các tông đồ, bằng cách phủ nhận sự bình đẳng hoặc sự khác biệt. Và làm thế nào Giáo hội có thể là cộng đồng của những người đã chịu phép rửa tội, tất cả đều bình đẳng, nhưng vẫn là Thân thể của Chúa Kitô, với các vai trò và hệ thống cấp bậc khác nhau? Đây là những câu hỏi sâu sắc. Chúng ta tiến vào mầu nhiệm Tình yêu Thiên Chúa bằng cách sống với những câu hỏi này, cầu nguyện về chúng, lắng nghe nhau, suy gẫm về chúng ngày đêm. Ngài nói thêm: Nhiều người muốn Thượng hội đồng này đưa ra câu trả lời Có hoặc Không ngay lập tức về nhiều vấn đề khác nhau! Nhưng đó không phải là cách Giáo hội tiến vào mầu nhiệm sâu sắc của Tình yêu Thiên Chúa. Chúng ta không được chạy trốn những câu hỏi khó, giống như các tông đồ, những người nói rằng Hãy im lặng! Chúng ta cùng nhau suy gẫm về những câu hỏi này trong sự im lặng của lời cầu nguyện và lắng nghe lẫn nhau. Chúng ta lắng nghe, như ai đó đã nói, không phải để trả lời mà để học hỏi. Chúng ta mở rộng trí tưởng tượng của mình để tìm ra những cách mới để trở thành gia đình của Chúa, nơi có đủ chỗ cho mọi người. Nếu không, như chúng ta vẫn nói ở Anh, chúng ta sẽ chỉ sắp xếp lại những chiếc ghế trên tàu Titanic. Bất chấp sự tiếp đón thù địch của các môn đệ, người phụ nữ vẫn ở lại. Cô ấy không bỏ cuộc và bỏ đi. Xin hãy ở lại, bất kể bạn thất vọng với Giáo hội như thế nào. Hãy tiếp tục đặt câu hỏi! Chúng ta sẽ cùng nhau khám phá ra ý muốn của Chúa.
Buổi họp báo: những hướng dẫn mới để khuyến khích sự sáng tạo
Ngoại trừ các văn bản của các linh hướng và các viên chức lãnh đạo của Thượng hội đồng, Ban thư ký chung của Thượng hội đồng giám mục, do Hồng Y Mario Grech đứng đầu, đã áp đặt chế độ bảo mật chặt chẽ đối với những người tham gia Thượng hội đồng (Quy định, Điều 24), ràng buộc họ phải giữ bí mật, ngay cả đối với những đóng góp của chính họ, và thậm chí sau khi phiên họp kết thúc. Các quy định này trái ngược hẳn với tính minh bạch tương đối của Thượng hội đồng giám mục dưới thời Thánh Gioan Phaolô II và Đức Giáo Hoàng Benedict XVI, trong đó Vatican thường xuyên công bố các bài phát biểu của các nghị phụ. Do đó, cuộc họp báo hàng ngày cung cấp cái nhìn ấn tượng, nếu được lọc, về các diễn biến của Thượng hội đồng.
Những người trình bày chính tại cuộc họp báo trong ngày là • Paolo Ruffini, tổng trưởng Bộ Truyền thông và chủ tịch Ủy ban Thông tin của Thượng hội đồng • Sheila Leocádia Pires, viên chức truyền thông của Hội đồng Giám mục Công Giáo Nam Phi và là thư ký của Ủy ban Thông tin của Thượng hội đồng.
Tiến sĩ Ruffini thông báo rằng Văn Phòng Tổng Thư Ký của Thượng hội đồng giám mục, do Hồng Y Mario Grech đứng đầu, đã ban hành "hướng dẫn phương pháp luận" mới để khuyến khích sự sáng tạo hơn—nhưng phù hợp với sự thiếu minh bạch của Thượng hội đồng, các hướng dẫn mới vẫn chưa được công bố. Vatican News, cơ quan của Bộ Truyền thông, tường trình rằng:
Theo hướng dẫn từ Văn phòng Tổng thư ký Thượng hội đồng, báo cáo viên đặc biệt Cha Giacomo Costa đã khuyến khích những người tham dự Thượng hội đồng sáng tạo, đừng sợ “desborde”—từ tiếng Tây Ban Nha có nghĩa là “tràn bờ”... Ngoài ra, Ruffini lưu ý, một số “hướng dẫn về phương pháp luận” đã được cung cấp, bao gồm “khuyến khích sáng tạo và ‘tràn bờ’”. Ruffini nhắc lại, từ này được sử dụng trong tiếng Tây Ban Nha là “desborde”, một từ cũng đã được Đức Giáo Hoàng sử dụng trong Querida Amazonia và trong Thượng hội đồng Amazon năm 2019. Ruffini nói thêm rằng hy vọng “là sẽ có một sự ‘tràn bờ’ ngày càng tăng”, bắt nguồn từ sự bồn chồn và mong muốn tiến về phía trước.
Những người thuyết trình khác tại buổi họp báo sau đó đã suy gẫm về phiên họp của Thượng hội đồng và chủ nghĩa đại kết.
Chiều kích đại kết là “một trong những khía cạnh có liên quan nhất của Thượng hội đồng này”, Đức Hồng Y Kurt Koch, Tổng trưởng Bộ Cổ vũ Hiệp nhất Kitô giáo, người đã đề cập đến “việc trao đổi các hồng ân, trong đó chúng ta học hỏi lẫn nhau, với niềm tin rằng không có Giáo hội nào giàu có đến mức không cần sự đóng góp của các Giáo hội khác, và không có Giáo hội nào nghèo đến mức không có gì để cống hiến”.
Ba quan sát viên không phải là người Công Giáo—Giám mục Chính thống giáo Job của Pisidia, Giám mục Anh giáo Martin Warner và Mục sư Mennonite Anne-Cathy Graber, cũng đã đưa ra những suy tư của họ.
“Mặc dù chúng tôi không có quyền bỏ phiếu với tư cách là đại biểu anh em, nhưng tiếng nói và sự hiện diện của chúng tôi được chào đón giống như mọi người khác”, Graber cho biết. “Phẩm giá bình đẳng của phép rửa tội là điều có thể nhìn thấy được. Không có Giáo hội hùng mạnh nào thống trị từ trên cao. Tất cả chúng ta đều là một dân tộc cùng nhau bước đi và tìm kiếm”.