Elise Ann Allen, ngày 27 tháng 9 năm 2024, tường trình từ Brussels, Bỉ, sau khi đến Bỉ trong mưa vào đêm thứ năm, Đức Giáo Hoàng Phanxicô, vào ngày hôm sau, đã yêu cầu chính quyền dân sự ưu tiên việc lập lại hòa bình và bày tỏ sự hối tiếc về những vụ tai tiếng gần đây trong Giáo hội Bỉ, bao gồm các cuộc khủng hoảng giáo sĩ lạm dụng tình dục và việc cưỡng ép nhận con nuôi.



Phát biểu trước các nhà chức trách dân sự quốc gia vào ngày 27 tháng 9, Đức Giáo Hoàng đã nhấn mạnh đến sự đóng góp của Giáo hội cho xã hội thông qua các hoạt động bác ái, nhưng thừa nhận rằng Giáo hội cũng phải tính đến "sự mong manh và thiếu sót của các thành viên, những người không bao giờ hoàn thành trọn vẹn nhiệm vụ được giao phó vì nhiệm vụ luôn vượt quá khả năng của họ".

Mặc dù thường là một thế lực vì điều tốt, nhưng Giáo hội, ngài nói, "sống trong một nền văn hóa cụ thể, trong tư duy của một thời đại nhất định mà đôi khi Giáo hội giúp định hình và đôi khi Giáo hội phải tuân theo; và các thành viên của Giáo hội không phải lúc nào cũng hiểu và sống thông điệp của Tin Mừng trong sự tinh khiết và trọn vẹn của nó".

Để đạt được mục đích này, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã đề cập đến các vụ tai tiếng lạm dụng của giáo sĩ đã làm hoen ố Giáo hội ở Bỉ; ngài nói rằng lạm dụng là "một tai họa mà Giáo hội đang giải quyết một cách kiên quyết và dứt khoát bằng cách lắng nghe và đồng hành với những người bị tổn thương, và bằng cách thực hiện một chương trình phòng ngừa trên toàn thế giới".

Trong một nhận xét ngẫu hứng, ngài đã gọi các vụ tai tiếng lạm dụng là nguồn gốc của "sự xấu hổ" đối với Giáo hội.
“Chúng ta nghĩ đến thời của các Thánh Anh Hài, và chúng ta nghĩ, thật là một thảm kịch, những gì nhà vua đã làm! Nhưng ngày nay, trong cùng một Giáo hội, lại xảy ra tội ác này, và Giáo hội phải xấu hổ và cố gắng giải quyết tình hình bằng sự khiêm nhường Ki-tô giáo và nỗ lực hết sức để điều này không xảy ra nữa”, ngài nói.

Lưu ý việc các nghiên cứu cho thấy hầu hết các vụ lạm dụng xảy ra trong môi trường gia đình hoặc thể thao hoặc giáo dục, ngài nói trong Giáo hội, “Nếu chỉ có một trường hợp, thì đủ để xấu hổ… đây là nỗi xấu hổ và sự sỉ nhục của chúng ta”.

Ngài cũng cho biết ngài “buồn” khi biết về những vụ tai tiếng liên quan đến việc nhận con nuôi cưỡng bức ở Bỉ từ những năm 1950-1970 và 80.

“Trong những câu chuyện đau lòng đó, chúng ta thấy trái đắng của hành vi sai trái và tội phạm đã hòa lẫn vào quan điểm không may vốn phổ biến ở mọi tầng lớp xã hội vào thời điểm đó. Trường hợp này xảy ra nhiều đến mức nhiều người tin vào lương tâm rằng họ đang làm điều gì đó tốt cho cả đứa trẻ lẫn người mẹ”, ngài nói.

Ngài cho biết, cả Giáo hội lẫn các tác nhân xã hội khác đều tin rằng để vượt qua định kiến gắn liền với việc là một bà mẹ đơn thân vào thời điểm đó, người ta cho rằng "vì lợi ích của cả đứa trẻ lẫn người mẹ, đứa trẻ sẽ được cho làm con nuôi".

"Thậm chí có những trường hợp một số phụ nữ không được lựa chọn giữa việc giữ con hoặc cho con làm con nuôi", ngài cho biết, điều này vẫn xảy ra ở một số nền văn hóa ngày nay.

Đức Giáo Hoàng Phanxicô cầu nguyện để Chúa giúp Giáo hội trong mọi thời đại tìm thấy sức mạnh để "không bao giờ tuân theo nền văn hóa chiếm ưu thế, ngay cả khi nền văn hóa đó sử dụng, theo cách thao túng, các giá trị bắt nguồn từ Tin Mừng, rút ra từ đó những kết luận không chân thực gây ra đau khổ và sự loại trừ".

Trong những năm gần đây, Giáo Hội Công Giáo tại Bỉ đã phải lặn lội qua không những các thách thức phải sống ở một trong những quốc gia thế tục nhất ở châu Âu, mà còn phải đối diện với hậu quả của vụ tai tiếng lạm dụng tình dục của giáo sĩ và các vụ bê bối ép buộc nhận con nuôi.

Bỉ đặc biệt bị ảnh hưởng nặng nề bởi các vụ tai tiếng lạm dụng, bao gồm cả vụ việc nổi bật của Giám mục Roger Vangheluwe, người đã bị Vatican cho hoàn tục vào tháng 3. Sau khi các cáo buộc đầu tiên xuất hiện vào năm 2010, Vangheluwe sau đó đã thừa nhận một số hành vi lạm dụng tình dục, bao gồm một số hành vi đối với chính cháu trai của mình.

Các bản ghi âm cũng xuất hiện về cựu Tổng giám mục Brussels, Hồng Y Godfried Danneels, dường như đã ngăn cản một trong những người cháu trai của Vangheluwe công khai cáo buộc của anh, với các vụ rò rỉ đã gây ra ấn tượng của công chúng về một sự che đậy có hệ thống.

Năm ngoái, Bỉ nói tiếng Hòa Lan đã bị rung chuyển bởi việc phát sóng một bộ phim tài liệu truyền hình có tựa đề Godvergeten hay "Godforsaken" [Thiên Chúa bị bác bỏ], ghi lại nhiều trường hợp lạm dụng của các linh mục Công Giáo đã thu hút sự quan tâm lớn.
Chương trình phát sóng đó đã dẫn đến một cuộc điều tra quốc hội mới ở Flanders, và vào tháng 5 đã có phản ứng dữ dội trên diện rộng ở Brussels sau khi ba linh mục bị cáo buộc lạm dụng được đưa vào danh sách ứng cử viên cho hội đồng linh mục của tổng giáo phận. Tổng giám mục Luc Terlinden đã xin lỗi, gọi đó là một "sai lầm nghiêm trọng".

Đức Giáo Hoàng Phanxicô dự kiến sẽ gặp 15 nạn nhân bị lạm dụng trong khi ở Bỉ, nhưng thông tin chi tiết vẫn chưa được công bố. Việc áp dụng biện pháp nhận con nuôi cưỡng bức ở Bỉ cũng đã gây thêm áp lực cho Giáo Hội Công Giáo trong những năm gần đây.

Trong những năm 1950 đến 1980, các tổ chức do các nữ tu điều hành đã tiếp nhận các trẻ em gái vị thành niên và phụ nữ chưa lập gia đình và cho con của họ làm con nuôi.
Người ta ước tính có khoảng 30,000 trẻ em đã bị tách khỏi mẹ và bán cho các gia đình nhận con nuôi mà không có sự hiểu biết hoặc đồng ý của mẹ chúng, một số bà mẹ bị từ chối quyền được nhìn thấy con mình, trong khi những người khác được thông báo rằng con của họ đã chết khi mới sinh.

Các giám mục Bỉ đã xin lỗi vào năm 2023 và yêu cầu một cuộc điều tra độc lập sau khi có những lời khai mới từ những người phụ nữ và cá nhân tuyên bố đã bị Giáo Hội Công Giáo bán cho gia đình nhận con nuôi của họ.

Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã phát biểu trước các nhà chức trách quốc gia Bỉ vào thứ Sáu sau khi có cuộc gặp riêng vào sáng hôm đó với Vua Philippe và Thủ tướng Alexander De Croo.
Trong bài phát biểu của mình, Đức Giáo Hoàng đã ca ngợi vai trò mà Bỉ đã đóng trong tiến trình hòa bình sau Thế chiến thứ hai và vai trò mà nước này đã đảm nhận như một "cầu nối" giữa các quốc gia và dân tộc.

"Châu Âu cần Bỉ nhắc nhở rằng lịch sử của mình bao gồm các dân tộc và nền văn hóa, nhà thờ chính tòa và trường đại học, những thành tựu của sự khôn khéo của con người, nhưng cũng có nhiều cuộc chiến tranh và ý chí thống trị đôi khi dẫn đến chủ nghĩa thực dân và bóc lột", ngài nói.

Châu Âu cần Bỉ để theo đuổi con đường hòa bình và tình anh em, ngài nói.
Để đạt được mục đích này, Đức Phanxicô cho biết Bỉ đóng vai trò là "lời nhắc nhở cho tất cả những quốc gia khác rằng khi các quốc gia coi thường biên giới hoặc vi phạm các hiệp ước bằng cách sử dụng những lý do đa dạng và không thể biện minh được, và khi họ sử dụng vũ khí để thay thế luật pháp thực tế bằng nguyên tắc 'kẻ mạnh là đúng', thì họ sẽ mở hộp Pandora, giải phóng những cơn bão dữ dội đập vào ngôi nhà, đe dọa phá hủy nó".

Trong một nhận xét ngẫu hứng, Đức Giáo Hoàng cho biết, "Hiện tại, Bỉ có vai trò rất quan trọng. Chúng ta gần như đang ở bên bờ vực của một cuộc chiến tranh thế giới".
Ngài cho biết, hòa bình và hòa hợp "không bao giờ có thể giành được một lần và mãi mãi", nhưng cần phải nỗ lực liên tục để duy trì bằng sự cẩn trọng và kiên nhẫn.

"Khi con người quên đi ký ức về quá khứ và những bài học quý giá của nó, họ sẽ có nguy cơ nguy hiểm là một lần nữa lại tụt hậu, ngay cả sau khi đã tiến lên, quên đi nỗi đau khổ và cái giá khủng khiếp mà các thế hệ trước phải trả", ngài nói.

Đức Giáo Hoàng Phanxicô cho biết Bỉ có thể đóng vai trò là ký ức sống động cho châu Âu và cũng có thể cung cấp sự phát triển xã hội và chính trị liên tục, kịp thời, “vừa can đảm vừa thận trọng” và cũng “loại trừ khỏi tương lai ý tưởng và hoạt động chiến tranh như một lựa chọn có giá trị với tất cả những hậu quả thảm khốc của nó”.
Ngài thúc giục Bỉ làm gương cho châu Âu bằng cách khôi phục “bản sắc thực sự” của mình và một lần nữa đầu tư vào tương lai “bằng cách mở lòng đón nhận sự sống và hy vọng bằng cách vượt qua mùa đông nhân khẩu học và những đau khổ của chiến tranh!”

“Chúng ta phải thực tế về điều này, hãy sinh con, sinh con!” ngài nói, sau khi đưa ra lời kêu gọi tương tự cho người dân Luxembourg vào thứ năm.

Đức Phanxicô kết thúc bài phát biểu của mình bằng cách bày tỏ hy vọng rằng những người giữ chức vụ công sẽ “biết cách gánh vác trách nhiệm, rủi ro và danh dự của hòa bình, biết cách tránh nguy hiểm, sự ô nhục và sự phi lý của chiến tranh”.

Ngài cũng cầu nguyện để những người có thẩm quyền sợ “sự phán xét của lương tâm, của lịch sử và của Thiên Chúa, để trái tim và khối óc của họ được hoán cải để luôn đặt lợi ích chung lên hàng đầu”.

Ngài cũng nhắc lại sự lên án của ngài đối với hoạt động buôn bán vũ khí hoàn cầu, nói rằng, “vào thời điểm nền kinh tế đã phát triển rất nhiều, tôi muốn nhấn mạnh rằng ở một số quốc gia, khoản đầu tư mang lại lợi nhuận nhiều nhất là đầu tư vào vũ khí”.