1. Chiến đấu tay đôi, biệt kích Ukraine vừa giải cứu những người Nga cuối cùng đang chết đói khỏi một pháo đài bê tông ở Vovchansk
Vào ngày 10 tháng 5, quân đội Nga tràn qua biên giới Nga-Ukraine ở phía bắc thành phố Kharkiv của Ukraine. Tấn công về phía nam qua các tuyến phòng thủ thưa thớt của Ukraine, quân Nga nhanh chóng xâm lược phần lớn Vovchansk, một thị trấn có dân số trước chiến tranh là 17.500 người chỉ cách biên giới 5 km.
Một tháng sau, trong bối cảnh giao tranh dữ dội ở Vovchansk, quân đội Nga đã chiếm được một cứ điểm quan trọng ở trung tâm thị trấn đang ngày càng bị tàn phá: đó là nhà máy tổng hợp hóa chất PJSC Volchansky, một khu phức hợp rộng lớn gồm 30 tòa nhà bê tông kiên cố.
Nhà máy tổng hợp có thể hoạt động như một loại căn cứ bảo vệ lực lượng Nga băng qua Sông Vovcha, ngay phía nam nhà máy. Nhưng trong thực tế, nó trở thành một cái bẫy. Quân đội Ukraine giữ phòng tuyến ngay bên ngoài nhà máy và sau đó phản công, tiến lên một vài khối nhà về phía bắc nhà máy—và cắt đứt nó khỏi lực lượng chính của Nga.
Phải mất ba tháng gian khổ, nhưng lực lượng biệt kích từ cục tình báo Ukraine - còn được gọi tắt là GUR - cuối cùng đã dọn sạch nhà máy khỏi quân xâm lược Nga cuối cùng vào hôm Thứ Ba, 24 Tháng Chín.
“Các chiến binh của GUR đã tiến hành một cuộc càn quét có hệ thống các tòa nhà của nhà máy, liên tục tham gia vào các trận chiến tiếp xúc với đối phương trong điều kiện nhà cửa dày đặc”, ban giám đốc thông báo. “Trong một số trường hợp, lực lượng đặc nhiệm Ukraine đã tham gia chiến đấu tay đôi với đối phương”.
“GUR đã giải phóng hoàn toàn lãnh thổ của nhà máy tổng hợp Vovchansk và tiêu diệt quân xâm lược trong tất cả các tòa nhà của doanh nghiệp”, ban giám đốc nói thêm. Một số người Nga đã bị giết; những người khác bị bắt.
Không rõ có bao nhiêu người Nga vẫn còn sống trong nhà máy vào thời điểm giải phóng. Vào đầu trận chiến, có báo cáo rằng có hàng trăm người Nga rải rác khắp 30 tòa nhà—một lực lượng đáng gờm. Họ được hưởng một số hỏa lực hỗ trợ từ pháo binh Nga được bố trí ở phía bắc và được báo cáo là đã nhận được một số thiết bị được chuyển đến bằng máy bay điều khiển từ xa nhỏ.
Người Ukraine thả bom, quấy rối người Nga trong nhà máy bằng máy bay điều khiển từ xa và lính bắn tỉa… và chờ đợi. Trong nhiều tháng, nhà máy tổng hợp—theo nhóm phân tích Deep State của Ukraine—giống như một “trường bắn” dành cho người Ukraine, những người có thể bắn vào đó bất cứ lúc nào họ muốn, và từ mọi hướng. “Quân đội Ukraine lấy làm vui khi tiêu diệt quân xâm lược,” Deep State lưu ý.
Khi cuộc tấn công của Nga vào Vovchansk kết thúc vào mùa hè năm nay, các cuộc phản công của Ukraine dần dần đẩy tiền tuyến ở thị trấn này tiến xa hơn về phía bắc, khiến quân Nga ở nhà máy hóa chất càng bị cô lập hơn trước.
Ban giám đốc tình báo đợi cho đến khi những người Nga còn sống sót kiệt sức—và sau đó tấn công khu phức hợp bằng ít nhất bốn đội biệt kích riêng biệt. Họ đột nhập vào nhà máy và dọn sạch từng phòng một trong những gì ban giám đốc mô tả là “một hoạt động cực kỳ phức tạp và thành công”.
Giải phóng nhà máy PJSC Volchansky loại bỏ mối nguy hiểm nhỏ mà người Nga trong nhà máy gây ra cho lực lượng Ukraine đang tiến về phía bắc vào Vovchansk do Nga kiểm soát. Đây cũng là sự trả thù cho quân đội Ukraine, những người đồng chí của họ đã ở phía bên kia của hơn một vài cuộc bao vây tàn bạo ở thành thị kể từ khi Nga mở rộng cuộc chiến với Ukraine 31 tháng trước.
Nhưng điều đó không có nghĩa là người Ukraine đã đảo ngược được cục diện của cuộc chiến tranh rộng lớn hơn. Cuộc chiến vẫn còn rất bất ổn khi mùa đông đang đến gần.
Quân đội Ukraine đã tấn công xuyên biên giới vào Tỉnh Kursk, miền nam nước Nga theo ít nhất hai hướng, nhưng quân đội Nga vẫn đang tiến dần về phía thành phố Pokrovsk ở phía đông—và cũng đang đe dọa bao vây Lữ đoàn cơ giới số 72 cứng đầu của Ukraine ở thị trấn Vuhledar ở phía đông, nơi từng là pháo đài bất khả xâm phạm của người Ukraine.
[Forbes: Fighting Hand To Hand, Ukrainian Commandos Just Cleared The Last Starving Russians From A Concrete Fortress In Vovchansk]
2. Ukraine phá hủy hệ thống phòng không Buk-M3 của Nga trong cuộc tấn công chính xác
Trong cuộc họp báo tại trung tâm báo chí Kyiv chiều Thứ Tư, 25 Tháng Chín, phát ngôn nhân Bộ Quốc phòng Ukraine, Chuẩn tướng Oleksii Hromov, cho biết lực lượng Ukraine đã “phá hủy” một trong những hệ thống phòng không tầm trung mới nhất của Nga, trong bối cảnh các cuộc giao tranh vẫn diễn ra ác liệt ở khu vực Kursk, miền Nam nước Nga gần hai tháng sau khi Ukraine tiến hành cuộc tấn công xuyên biên giới bất ngờ.
Kyiv đã chia sẻ đoạn phim cho thấy cuộc tấn công vào hệ thống phòng không. Viện Nghiên Cứu Chiến Tranh Hoa Kỳ, gọi tắt là ISW, mô tả đoạn phim được định vị địa lý là một địa điểm ở thị trấn Rylsk, nằm ở phía đông thành phố Kursk. Lãnh thổ Kursk hiện do Ukraine kiểm soát nằm ở phía đông nam của thị trấn.
Tiểu đoàn Hệ thống Điều khiển từ xa biệt lập 413 - được Kyiv ghi nhận là đơn vị tấn công vào hệ thống phòng không - đã nói trong một bài đăng trên ứng dụng nhắn tin Telegram rằng họ đã tấn công vào hệ thống hỏa tiễn đất đối không Buk-M3 vào hôm Thứ Ba, 24 Tháng Chín.
Tiểu đoàn Hệ thống Điều khiển từ xa biệt lập 413, chia sẻ cùng một cảnh quay, cho biết lực lượng của họ đã xác định được hệ thống này ở khu vực Kursk phía nam nước Nga, nơi Tiểu đoàn 413 đang hoạt động ở Kursk.
Hệ thống phòng không Buk thuộc loại tầm trung và công ty xuất khẩu quốc phòng nhà nước Nga, Rosoboronexport, đã coi Buk-M3 là “cột mốc trong quá trình phát triển hệ thống hỏa tiễn phòng không ADMS tầm trung”.
Theo Rosoboronexport, Buk-M3 được thiết kế để đánh chặn mục tiêu trên không, đạn dược dẫn đường chính xác và hỏa tiễn đạn đạo chiến thuật, có tầm bắn lên tới 65 km.
Ukraine bắt đầu cuộc tấn công bất ngờ của mình hơn bảy tuần trước, tuyên bố vào đầu tháng 9 rằng đã chiếm được 102 thị trấn và khoảng 1300 km vuông lãnh thổ khi Mạc Tư Khoa cố gắng ngăn chặn bước tiến. Ukraine chủ yếu tập trung vào thành phố biên giới Sudzha, nơi họ đã kiểm soát trong nhiều tuần, và Korenevo ở phía đông bắc, nơi vẫn nằm trong tay Nga cho đến hôm Thứ Tư, 25 Tháng Chín.
Các nguồn tin từ Nga và Ukraine sau đó cho rằng vào giữa tháng 9, Điện Cẩm Linh đã phát động một cuộc phản công ở Kursk, điều mà Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy sau đó đã xác nhận. Trong vài tuần qua, Nga đã tuyên bố rằng họ đã chiếm lại được một thị trấn dọc biên giới, phía nam Korenevo.
Nhóm nghiên cứu ISW cho biết hôm thứ Ba rằng lực lượng Ukraine gần đây đã tiến vào quận Glushkovo, phía tây nam Korenevo. Kyiv đã tiến về phía đông nam và phía đông Veseloye, ISW nói thêm, ám chỉ đến một thị trấn ở phía tây nam Glushkovo.
[Newsweek: Ukraine Destroys Russian Buk-M3 Air Defense System in Precision Strike]
3. Video cho thấy chú chó robot mới được thả từ máy bay điều khiển từ xa của Ukraine đang hoạt động
Ukraine đang giới thiệu đội chó robot của mình, có khả năng vận chuyển đạn dược, giám sát và hỗ trợ lực lượng tiền tuyến trong cuộc chiến với Nga.
Vũ khí tự động hoặc điều khiển từ xa đã đóng vai trò quan trọng trong cuộc chiến chống lại Nga, đặc biệt là máy bay điều khiển từ xa đã chứng tỏ vai trò quan trọng trong nỗ lực phòng thủ và tấn công của Ukraine.
Tuy nhiên, việc bổ sung chó robot vào Quân đội Ukraine hứa hẹn nhiều cơ hội trinh sát hơn ở địa hình hiểm trở và mang lại cho Kyiv lợi thế tiềm tàng so với Mạc Tư Khoa trong các hoạt động trên bộ.
Một video được UkraineNewsLive đăng lên X, vào thứ Hai, cho thấy một máy bay điều khiển từ xa thả “robot trinh sát chiến đấu” xuống một cánh đồng ở một địa điểm không được tiết lộ, sau đó robot này sẽ đứng dậy và thi hành nhiệm vụ của mình.
Một video khác, được đơn vị Khortytsia của quân đội đăng tải vào đầu tháng 9, cho thấy cảnh chú chó đi cùng một người lính Ukraine, người sử dụng camera hình ảnh nhiệt của robot để giám sát trong một khu rừng.
Theo hai bài đăng, những chú chó này là một phần của đơn vị chiến đấu Ukraine được gọi là “Medoid” hay Honey Badger, mà bài đăng của Khortytsia khẳng định là đã “thành công trong việc làm suy yếu hàng ngũ quân xâm lược ở miền đông Ukraine”.
Lần đầu tiên Kyiv công bố những chú chó điều khiển từ xa là vào tháng 8, khi kênh Telegram của Lữ đoàn cơ giới số 28 của Ukraine công bố video về một chú chó robot đang tuần tra một thị trấn bị tàn phá nặng nề.
“Anh ta có nhiều tài năng và tiềm năng rộng lớn để sử dụng trên chiến trường”, bài đăng viết. “Giống như máy bay điều khiển từ xa đã từng thay đổi chiến tranh, những người bạn rô-bốt bốn chân của chúng ta sẽ ảnh hưởng đến tiến trình của các cuộc chiến”.
Thông tin này được đưa ra sau bài đăng trên X của Bộ Quốc phòng Ukraine, trong đó chỉ huy Lữ đoàn cơ giới số 28 phát biểu: “Mỗi đơn vị nên có một chú chó như vậy”.
Theo tờ báo Đức Bild, những chú chó robot này được phát triển bởi công ty quản lý rủi ro và nhà sản xuất máy bay điều khiển từ xa Brit Alliance của Anh, nơi đã gửi hơn 30 thiết bị này tới Ukraine.
Tổng giám đốc công ty, Kyle Thorburn, nói với tờ báo của Đức rằng họ “lo ngại về các báo cáo ngày càng thường xuyên về tổn thất ở tuyến đầu do máy bay điều khiển từ xa của đối phương gây ra” và tìm cách tạo ra “giải pháp an toàn hơn cho các nhiệm vụ trinh sát ở những khu vực có nguy cơ cao”.
Bài báo trên tờ Bild tiếp tục khẳng định rằng những chú chó này có thể chạy với tốc độ lên tới 14 km/giờ, pin có tuổi thọ năm giờ và mang cùng “dấu hiệu nhiệt” như thỏ, khiến chúng gần như không thể bị phát hiện bởi các máy bay điều khiển từ xa của Nga.
Mặc dù còn mới lạ đối với Ukraine, một số quốc gia đã sử dụng chó robot của riêng mình như bằng chứng cho thấy công nghệ ngày càng hiện đại hóa quân đội của họ.
Vào tháng Giêng, phương tiện truyền thông nhà nước Trung Quốc đã công bố một đoạn video về một “chó chiến” điều khiển từ xa, một robot bốn chân được gắn một thứ trông giống như súng máy hạng nhẹ, và Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc đã giới thiệu một thiết bị tương tự trong cuộc tập trận quân sự chung với Campuchia vào tháng 4.
Tại triển lãm vũ khí năm 2022, Nga đã lắp đặt bệ phóng hỏa tiễn RPG-26 cho một chú chó của Unitree Robotics Trung Quốc, nhằm mục đích chứng minh tiềm năng quân sự của ngay cả những robot thương mại.
Steve Goose, giám đốc chiến dịch vũ khí của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền, trước đây đã nói với Newsweek rằng xu hướng quân đội chuyển sang sử dụng “robot giết người” như vậy sẽ chỉ tăng tốc, do các tổ chức quốc tế không ban hành luật chống lại việc sử dụng chúng.
Goose tin rằng những tiến bộ đang đạt được trong lĩnh vực này, bao gồm cả việc hướng tới các phiên bản hoàn toàn tự động của những loại vũ khí này, có thể gây ra mối nguy hiểm cho sự tồn vong của loài người, chỉ có vũ khí hạt nhân và biến đổi khí hậu mới có thể sánh ngang.
[Newsweek: Video Shows Ukraine's New Drone-Dropped Robot Dog in Action]
4. Zelenskiy nói với Liên Hiệp Quốc: Nga chuẩn bị tấn công 3 nhà máy hạt nhân ở Ukraine
Nga đang chuẩn bị tấn công vào ba nhà máy điện hạt nhân của Ukraine, Tổng thống Volodymyr Zelenskiy phát biểu trước Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc tại New York vào hôm Thứ Ba, 24 Tháng Chín.
“Nếu Nga sẵn sàng đi xa đến thế, thì chẳng có gì mà các bạn coi trọng là quan trọng đối với Mạc Tư Khoa. Kiểu hoài nghi của Nga này sẽ tiếp tục tấn công nếu nó được trao bất kỳ chỗ đứng nào trên thế giới”, ông nói.
Zelenskiy không nêu rõ những nhà máy điện hạt nhân nào đang bị đe dọa, nhưng cho biết Kyiv có bằng chứng về kế hoạch của Nga.
Có ba nhà máy điện hạt nhân đang hoạt động trên lãnh thổ do Ukraine kiểm soát — Nhà máy điện hạt nhân Rivne và Khmelnytskyi ở phía tây đất nước, và Nhà máy điện hạt nhân Pivdennoukrainsk ở phía nam. Các cuộc tấn công thường xuyên của Nga đã đe dọa sự an toàn của chúng bằng cách cắt nguồn điện làm mát các lò phản ứng.
Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia, nhà máy điện hạt nhân lớn nhất Âu Châu, đã bị Nga xâm lược kể từ tháng 3 năm 2022.
Trong suốt thời gian xâm lược, nhà máy đã nhiều lần bị ngắt kết nối khỏi lưới điện Ukraine do các cuộc tấn công của Nga vào cơ sở hạ tầng năng lượng của nước này.
Trong những ngày gần đây, Kyiv liên tục đưa ra cảnh báo về các cuộc tấn công như vậy.
Bộ trưởng Ngoại giao Andrii Sybiha cho biết vào ngày 21 tháng 9 rằng các mục tiêu có thể của Nga bao gồm các thiết bị phân phối tại các nhà máy điện hạt nhân, và các trạm biến áp truyền tải “rất cần thiết cho hoạt động an toàn của hệ thống năng lượng hạt nhân”.
Trước đó vào ngày 24 tháng 9, Zelenskiy cho biết Nga đang sử dụng vệ tinh Trung Quốc để chụp ảnh các cơ sở hạt nhân của Ukraine để phục vụ cho các cuộc tấn công có thể xảy ra trong tương lai.
Các cơ quan đặc biệt của Ukraine đã thông báo cho các đối tác của Kyiv và Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế, gọi tắt là IAEA về mối đe dọa này.
[Kyiv Independent: Russia preparing to attack 3 nuclear plants in Ukraine, Zelensky tells UN]
5. Tổng thống Tiệp cảnh báo: Putin có thể sẽ kiểm soát một phần Ukraine khi chiến tranh kết thúc
Tổng thống Tiệp Petr Pavel cảnh báo rằng nếu các đồng minh không giúp Ukraine đạt được bước đột phá, Kyiv có thể phải chấp nhận rằng một phần lãnh thổ Ukraine sẽ tạm thời nằm dưới sự xâm lược của Nga ngay cả khi chiến tranh kết thúc.
“Kết quả có khả năng xảy ra nhất của cuộc chiến là một phần lãnh thổ Ukraine sẽ nằm dưới sự xâm lược của Nga, một cách tạm thời”, ông nói trong một cuộc phỏng vấn với tờ The New York Times, đồng thời nói thêm rằng “tạm thời” trên thực tế có thể có nghĩa là nhiều năm.
Pavel cho biết: “Nói về thất bại của Ukraine hay thất bại của Nga, điều đó sẽ không bao giờ xảy ra”, đồng thời nói thêm rằng cả Ukraine và Nga đều không thể mong đợi đạt được mục tiêu chiến tranh tối đa của mình, trừ khi các đồng minh tỏ ra quyết liệt hơn trong việc trợ giúp cho Ukraine.
Những phát biểu của ông được đưa ra khi Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc tại New York đang diễn ra, trong đó Ukraine là một trong những chủ đề nóng trong chương trình nghị sự.
Pavel — cựu tướng NATO, người giống như đất nước của ông, đã thúc đẩy Liên minh Âu Châu mua đạn pháo từ các nước thứ ba để chuyển đến Kyiv, là một trong những người ủng hộ nhiệt thành nhất của Ukraine trong cuộc kháng chiến chống lại Putin — đã đưa ra những nhận xét tương tự trước đây.
Vào tháng 8, ông cho biết bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào đạt được giữa Nga và Ukraine có thể sẽ không công bằng. Pavel cũng lưu ý rằng Ukraine nên được phép gia nhập NATO ngay cả khi chưa lấy lại được toàn bộ lãnh thổ bị tạm chiếm.
Giới lãnh đạo Ukraine dần chấp nhận ý tưởng đàm phán hòa bình, mặc dù không trực tiếp với Putin và cho biết sẽ từ chối nhượng lãnh thổ Ukraine cho Nga.
“Tôi nghĩ rằng chúng ta đang gần với hòa bình hơn chúng ta nghĩ… Chúng ta đang gần với hồi kết của chiến tranh,” Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy phát biểu hôm thứ Ba trên chương trình Good Morning America của ABC News khi ông kêu gọi thêm sự giúp đỡ từ các đồng minh phương Tây.
[Politico: Putin will likely control part of Ukraine when war ends, Czech president says]
6. Nga tiếp tục xây dựng căn cứ hải quân ở Abkhazia bị tạm chiếm, Ukraine ám chỉ đây sẽ là mục tiêu hợp pháp
Tháng 10 năm ngoái, Tổng thống Volodymyr Zelenskiy tuyên bố Ukraine sẽ tấn công Hạm đội Hắc Hải của Nga ở bất cứ nơi nào hạm đội này đồn trú - ngụ ý rằng điều đó cũng có thể bao gồm các khu vực bị tạm chiếm của Georgia, nơi Hải Quân Nga đồn trú và được cho là đang xây dựng một căn cứ hải quân.
“Chúng tôi sẽ tiếp cận họ ở mọi nơi,” tổng thống đã nói như vậy vào thời điểm đó.
Những phát biểu này đã gây chấn động khắp Georgia, làm dấy lên lo ngại rằng chiến tranh có thể sớm lan tới Georgia, quốc gia đã có bước đi dài nhằm tách mình khỏi Ukraine và cuộc chiến tại đây.
Kể từ đó, Nga đã đẩy nhanh tốc độ xây dựng căn cứ này, có khả năng kéo quốc gia nhỏ bé ở Nam Kavkaz này vào một cuộc xung đột lớn hơn.
Khi Hạm đội Hắc Hải của Nga, vốn thường đóng quân tại Crimea bị tạm chiếm, bị tấn công bởi Ukraine và phần lớn buộc phải rút lui, Nga đã tìm kiếm nơi trú ẩn an toàn xa hơn khỏi máy bay điều khiển từ xa và hỏa tiễn của Ukraine.
Ochamchire, nằm cách vùng lãnh thổ do Ukraine kiểm soát gần nhất hơn 700 km về phía đông nam, có tiềm năng cung cấp cho Mạc Tư Khoa một căn cứ hải quân mới nằm ngoài tầm với của hầu hết các khả năng tầm xa hiện tại của Ukraine.
Chi tiết về căn cứ Ochamchire, nằm ở Abkhazia và bị Nga cùng lực lượng ủy nhiệm của nước này xâm lược từ những năm 1990, vẫn còn rất ít. Phần lớn các phân tích về cảng này bắt nguồn từ hình ảnh vệ tinh và những tuyên bố thường trái ngược nhau từ các quan chức Abkhaz.
Tuy nhiên, nếu hoàn thành hết các hạng mục của dự án, nó có thể mang lại những tác động đáng kể cho Ukraine, Nga và Georgia.
[Kyiv Independent: Russia continues construction of naval base in occupied Abkhazia, Ukraine hints it will be legitimate target]
7. Zelenskiy nói rằng đàm phán mà thôi thì không đủ làm cho Nga bình tĩnh lại
Tổng thống Volodymyr Zelenskiy phát biểu trước Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc vào ngày 24 tháng 9 rằng hòa bình không thể đạt được chỉ thông qua đàm phán mà phải buộc Nga chấm dứt chiến tranh.
Zelenskiy đã tập hợp sự ủng hộ từ các nhà lãnh đạo phương Tây cho “kế hoạch chiến thắng” của ông nhằm chấm dứt cuộc chiến bắt đầu khi Nga phát động cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine vào tháng 2 năm 2022.
Ông nhấn mạnh rằng cuộc chiến cuối cùng sẽ kết thúc, nhưng không phải vì “ai đó đã chán chiến tranh” hay thông qua một thỏa thuận với Putin. Ông mạnh mẽ bác bỏ các đề xuất nhượng lại lãnh thổ Ukraine như một biện pháp giải quyết xung đột.
“Cuộc chiến này không thể được xoa dịu bằng đàm phán. Cần phải hành động”, Zelenskiy nói, cảm ơn các quốc gia đã ủng hộ Ukraine. “Putin đã vi phạm rất nhiều chuẩn mực và quy tắc quốc tế đến mức ông ta sẽ không tự mình dừng lại. Nga chỉ có thể bị ép buộc phải đàm phán hòa bình, và đó chính xác là điều cần thiết—buộc Nga phải đàm phán hòa bình, với tư cách là kẻ xâm lược duy nhất trong cuộc chiến này, kẻ duy nhất vi phạm Hiến chương Liên Hiệp Quốc”.
Zelenskiy cũng lên án Bắc Hàn và Iran vì cung cấp vũ khí cho Nga, gọi họ là “những kẻ đồng lõa trên thực tế” của Mạc Tư Khoa.
Zelenskiy tin rằng nếu chiến lược của ông giành được sự ủng hộ của phương Tây, nó có thể gây áp lực đáng kể lên Mạc Tư Khoa, có khả năng tác động đến Putin để tìm kiếm một kết thúc ngoại giao cho cuộc xung đột. Mặc dù ông đã chia sẻ một vài chi tiết cụ thể về “kế hoạch chiến thắng”, Zelenskiy đã chỉ ra rằng nó sẽ mở đường cho hội nghị thượng đỉnh hòa bình thứ hai do Ukraine dẫn đầu, mà Kyiv dự định sẽ tổ chức vào cuối năm nay và mời Nga tham dự.
Nga gần đây đã tuyên bố sẽ không tham gia bất kỳ hội nghị thượng đỉnh hòa bình nào trong tương lai.
Trong cuộc họp của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc, Đại sứ Nga Vassily Nebenzia đã chỉ trích việc đưa Zelenskiy vào họp, bác bỏ sự tập trung vào Ukraine. “Các nước phương Tây không thể kiềm chế việc đầu độc bầu không khí một lần nữa, cố gắng lấp đầy thời gian phát sóng bằng vấn đề Ukraine sáo rỗng”, Nebenzia nói.
[Kyiv Independent: Zelensky says Russia can't be calmed by talks alone]
8. Số liệu của Kyiv cho thấy tổn thất quân sự của Nga trở lại mức đỉnh điểm
Số lượng quân nhân Nga thiệt mạng đã đạt mức cao thứ hai trong ba ngày qua kể từ khi cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine bùng phát trở lại vào năm 2022.
Theo số liệu từ quân đội Ukraine, Mạc Tư Khoa mất 1.500, 1.330 và 1.400 quân vào thứ Bảy, Chúa Nhật và thứ Hai.
Những con số mới nhất này, nâng tổng số quân nhân Nga thiệt hại ước tính kể từ cuộc xâm lược Ukraine năm 2022 lên 645.150 người.
Hôm thứ Ba, Kyiv cho biết quân đội Nga đã mất 1.400 quân, 16 xe tăng và 61 hệ thống pháo binh trong vòng 24 giờ.
Trong cuộc họp báo tại trung tâm báo chí Kyiv hôm Thứ Ba, 24 Tháng Chín, phát ngôn nhân Bộ Quốc phòng Ukraine, Chuẩn tướng Oleksii Hromov, cũng tuyên bố Mạc Tư Khoa đã mất 140 xe, 65 máy bay điều khiển từ xa, gọi tắt là UAV, ba hệ thống phòng không và 10 thiết bị “đặc biệt”.
Cùng với một bài đăng của Bộ Quốc Phòng vào chiều Thứ Ba, 24 Tháng Chín, về tổn thất của Nga là trích dẫn lời của nhà vật lý người Mỹ gốc Hung Gia Lợi Edward Teller: “Khoa học ngày nay là công nghệ của ngày mai”.
Những cập nhật mới nhất này theo sau các báo cáo rằng tổn thất của Nga về hệ thống pháo binh và thiết bị quý giá đạt mức cao kỷ lục vào tháng 7 và tháng 8, dựa trên số liệu của Ukraine. Vào tháng 7, Nga đã mất 1.520 hệ thống pháo binh và 1.517 hệ thống pháo binh vào tháng 8.
Những tháng này cũng chứng kiến mức tổn thất về quân sự cao nhất của Nga cho đến nay, với 35.680 người vào tháng 7 và 36.810 người vào tháng 8.
Newsweek trước đó đã tóm lược tổn thất về nhân sự, xe tăng và pháo binh của Nga trong năm 2024 tính đến ngày 18 tháng 9, theo số liệu do chính quyền Ukraine công bố.
Tháng 5 là tháng tồi tệ nhất của Nga về tổn thất xe tăng trong năm nay, với 428 xe bị phá hủy. Đây là tháng chết chóc thứ hai trong cuộc chiến đối với các đội xe tăng Nga, sau tháng 10 năm 2023 với 521 xe.
Những tháng tiếp theo chứng kiến 359 vụ mất mát vào tháng 6, 300 vụ vào tháng 7 và 193 vụ vào tháng 8.
Riêng các bức ảnh vệ tinh được công bố gần đây cho thấy kho đạn dược của Nga bị hư hại nghiêm trọng trong cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa của Ukraine vào tháng 9 bên trong nước Nga.
Ảnh vệ tinh do Maxar Technologies cung cấp dường như cho thấy ảnh chụp trước và sau của ba địa điểm, một trong số đó bao gồm một hố bom rộng gần 82 mét tại kho Oktyabrsky. Theo thành viên của Viện Nghiên cứu Chiến tranh, gọi tắt là ISW đã đăng tải hình ảnh, đây là một đơn vị lưu trữ và hầm trú ẩn quân sự kiên cố.
Chuyên gia của Viện Nghiên cứu Chiến tranh cũng tuyên bố rằng những bức ảnh cho thấy thứ mà ông tin là có thể là ống phóng hỏa tiễn.
Vị trí hố bom cũng được cho là vị trí của các toa tàu hỏa mà chuyên gia dự đoán được sử dụng để vận chuyển đạn dược đến các kho khác.
Theo các quan sát viên, Ukraine có thể thu thập được thông tin tình báo quan trọng về hoạt động hậu cần của Nga sau khi quân đội Kyiv tràn qua biên giới vào thị trấn Sudzha của Kursk hôm 6 Tháng Tám.
Nhà ga Sudzha, một phần của mạng lưới lớn hơn nối Kursk với các địa điểm khác ở Nga, có thể là “mỏ vàng” cho Kyiv trong việc giải mã chuỗi hậu cần của Mạc Tư Khoa thông qua lịch trình và liên lạc nội bộ từ các hệ thống máy tính hỏa xa của Nga đặt tại nhà ga. Trong cơn hốt hoảng tháo chạy, Nga đã không kịp phá hủy bất cứ thứ gì tại nhà ga này. Các nhân viên của nhà ga cũng được cho là không ai chạy thoát.
[Newsweek: Russian Troop Losses Return To Peak Levels, Kyiv's Figures Show]
9. Chi tiết thì ít và xa vời về căn cứ hải quân ở Abkhazia bị tạm chiếm
Các cuộc đàm phán về việc thành lập căn cứ hải quân của Nga tại Abkhazia đã diễn ra từ rất lâu trước khi cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine bắt đầu.
Cho đến nay, Abkhazia vẫn tiếp tục được quốc tế công nhận là lãnh thổ của Georgia, nhưng đã nằm dưới sự cai trị của phiến quân Abkhazia và các quan chức ủy nhiệm của Nga kể từ những năm 1990.
Các tàu chiến đầu tiên của Nga được cho là đã được điều động đến Ochamchire vào năm 2009, ngay sau cuộc xâm lược Georgia của Nga năm 2008 và sau đó là việc củng cố việc xâm lược Abkhazia và Nam Ossetia.
Nga chính thức tuyên bố rằng Abkhazia là một quốc gia độc lập, hiện được bốn quốc gia khác công nhận là Venezuela, Nicaragua, Syria và Nauru. Khu vực bị tạm chiếm này có chung đường biên giới trên bộ với Nga và hoàn toàn phụ thuộc về mặt chính trị và kinh tế vào Mạc Tư Khoa.
Kế hoạch di chuyển một phần Hạm đội Hắc Hải của Nga tới Abkhazia đã được triển khai vào mùa thu năm 2023.
Lãnh đạo đại diện Abkhazia Aslan Bzhania trả lời hãng truyền thông Nga Izvestiya vào tháng 10 năm 2023 rằng Abkhazia đã “ký một thỏa thuận với Nga và trong tương lai gần, sẽ có một căn cứ thường trực cho Hải quân Nga tại quận Ochamchire.” Không có thông tin cụ thể nào về kế hoạch được đề xuất cũng như mốc thời gian được đưa ra.
Ngay sau đó, Vadym Skibitskyi, phó giám đốc cơ quan tình báo quân sự Ukraine, gọi tắt là HUR, tuyên bố rằng việc xây dựng cảng đã bắt đầu, nói rằng “Người Nga đã tiến hành nạo vét ở đó” và “họ đã xây dựng lại cơ sở hạ tầng cảng ở một số khu vực để bảo đảm căn cứ cho tàu chiến ở đó”.
Bất chấp bản chất đáng báo động của đề xuất này, cảng này, khi nhìn từ hình ảnh vệ tinh, vẫn còn nhỏ và không có khả năng hoạt động ở vùng nước sâu để trở thành căn cứ hải quân quan trọng — kém hơn nhiều so với các cảng hiện có ở Novorossiysk hoặc ở Sevastopol, Crimea bị tạm chiếm.
Tuy nhiên, các cuộc điều tra tiếp theo của Bellingcat và các cơ quan khác vào đầu năm 2024 chỉ ra rằng việc xây dựng đã được “tăng tốc”.
Mặc dù hình ảnh vệ tinh cho thấy các công trình tại cảng và việc xây dựng cơ sở hạ tầng mới từ năm trước — chẳng hạn như các tòa nhà mới và khai hoang rừng — nhưng hoạt động nạo vét thực tế cần thiết để thiết lập một căn cứ hải quân vẫn chưa được làm rõ ngay.
Bellingcat thừa nhận rằng “thông tin về kế hoạch của Nga đối với căn cứ hải quân ở Ochamchire còn rất hạn chế. Trong khi hình ảnh vệ tinh cho thấy căn cứ đang được mở rộng, vẫn chưa rõ mục đích của các công trình mới này là gì”.
[Kyiv Independent: Russia continues construction of naval base in occupied Abkhazia, details are few and far between]
10. Nền kinh tế Nga chịu thêm một đòn giáng mạnh
Thu nhập từ các chuyến hàng dầu thô tại Nga đã giảm xuống mức thấp nhất trong tám tháng, theo báo cáo, có khả năng làm phức tạp thêm các kế hoạch chi tiêu mà Vladimir Putin cam kết thực hiện để duy trì đất nước trong tình trạng chiến tranh.
Cựu thứ trưởng năng lượng của Putin nói với Newsweek rằng sự sụt giảm trong các chuyến hàng dầu của Nga là một “xu hướng thú vị”, mặc dù vẫn còn quá sớm để nói liệu xu hướng này có tiếp tục hay không.
Newsweek đã liên hệ với Bộ tài chính Nga để xin bình luận.
Đóng góp 16 phần trăm GDP của Nga vào năm ngoái, dầu mỏ là động lực chính thúc đẩy nền kinh tế Nga và để kìm hãm cỗ máy chiến tranh của Mạc Tư Khoa, dầu mỏ đã trở thành mục tiêu trừng phạt của phương Tây kể từ khi Putin bắt đầu cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine vào năm 2022, bao gồm cả mức giá trần do G7 áp đặt là 60 đô la cho một thùng dầu thô vận chuyển bằng đường biển.
Nhưng Nga đã tránh được phần lớn tác động của lệnh trừng phạt bằng một đội tàu ngầm có quyền sở hữu được tổ chức lại để che giấu mối liên hệ với Mạc Tư Khoa.
Bloomberg cho biết vào thứ Ba rằng trong tuần tính đến ngày 22 tháng 9, rằng khối lượng dầu thô trung bình bốn tuần trong những tuần trước đó đã giảm xuống còn 3,1 triệu thùng mỗi ngày trong khi lưu lượng hàng tuần biến động hơn đã giảm khoảng 390.000 thùng.
Tờ báo này đưa tin rằng lưu lượng dầu chảy về phía đông của nước này đã giảm mạnh do hoạt động tại cảng xuất khẩu Kozmino trên bờ biển Thái Bình Dương của Nga, có thể là do công việc bảo trì tại cảng hoặc đường ống cung cấp dầu cho cảng.
Bloomberg cho biết mức chế biến dầu trung bình hàng ngày của Nga từ ngày 12 đến ngày 18 tháng 9 đã giảm xuống còn 5,28 triệu thùng, là mức thấp nhất hàng tuần kể từ cuối tháng 6.
Theo dữ liệu theo dõi tàu, 27 tàu chở dầu đã chở 20,23 triệu thùng dầu thô của Nga trong tuần tính đến ngày 22 tháng 9, giảm so với mức 22,95 triệu thùng đã điều chỉnh trên 31 tàu của tuần trước.
“Đây là một xu hướng thú vị để quan sát, và câu hỏi chính là liệu nó có tiếp tục tồn tại nữa hay không,” cựu thứ trưởng năng lượng Nga, hay 2002, Vladimir Milov nói với Newsweek. “Tuy nhiên, một thông số chính cần theo dõi là doanh thu từ dầu mỏ của ngân sách, chứ không phải điều này.
“Nó có thể phục hồi, có thể được bù đắp bằng việc giảm chiết khấu giá dầu”, ông nói thêm, mặc dù ông không tin rằng riêng sự sụt giảm trong lượng hàng xuất khẩu đã có tác động đáng kể đến nền kinh tế Nga.
Tuy nhiên, Văn phòng Kiểm soát Tài sản Nước ngoài thuộc Bộ Tài chính Hoa Kỳ đã gia tăng áp lực lên hoạt động xuất khẩu của Nga bằng cách yêu cầu ít nhất một công ty bảo hiểm vận chuyển cung cấp thông tin về 14 công ty mà họ nghi ngờ có thể đã vi phạm lệnh trừng phạt đối với dầu mỏ của Nga.
Ukraine đã tiến hành các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa vào các cơ sở chế biến dầu của Nga, gây cản trở năng lực chiến đấu của Mạc Tư Khoa nhưng không được coi là có tác động tiêu cực đến xuất khẩu.
Báo cáo riêng của Bloomberg nêu rõ kế hoạch của Putin nhằm tiếp tục đặt đất nước vào tình trạng chiến tranh sau hơn hai năm rưỡi xâm lược Ukraine.
Hãng tin này cho biết họ đã thấy dự thảo đề xuất ngân sách nhằm tăng chi tiêu quốc phòng của Nga vào năm tới lên 13,2 ngàn tỷ rúp, hay 142 tỷ đô la. Con số này tăng hơn một phần tư so với mức 10,4 ngàn tỷ rúp, hay 112 tỷ đô la, dự kiến cho năm nay, đạt 6,2 phần trăm tổng sản phẩm quốc nội.
Điều này có nghĩa là chi tiêu cho quốc phòng và an ninh quốc gia sẽ nhiều hơn tổng chi tiêu cho giáo dục, chăm sóc sức khỏe, chính sách xã hội và nền kinh tế quốc gia, chiếm 40 phần trăm tổng chi tiêu của chính phủ vào năm 2025.
Bloomberg cũng đưa tin rằng dữ liệu dự thảo mà họ thấy cho thấy chi tiêu quân sự theo kế hoạch sẽ giảm xuống còn 5,6% GDP vào năm 2026 và 5,1% vào năm tiếp theo.
[Newsweek: Russia's Economy Suffers Another Major Blow]