1. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy cảm ơn Lữ đoàn Dù biệt lập số 95
Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cảm ơn Lữ đoàn Dù biệt lập số 95 đang chiến đấu theo hướng Lyman.
“Lữ đoàn Dù số 95 mạnh mẽ và nổi tiếng của chúng tôi. Những chiến binh dũng cảm, những người Ukraine mạnh mẽ. Một chặng đường quân sự lâu dài và lịch sử chiến công phong phú mà các chiến sĩ lữ đoàn 95 đã và đang cống hiến cho Ukraine”, nguyên thủ quốc gia cho biết như trên trong diễn từ gởi quốc dân đồng bào tối Thứ Bẩy, 28 tháng 10.
Tổng thống lưu ý rằng các binh sĩ của Lữ đoàn Dù số 95 đã chiến đấu cho Ukraine ở những khu vực nóng nhất kể từ năm 2014.
“Những tuần này, họ tiếp tục tiêu diệt quân xâm lược của Nga gần Lyman. Và đối với tôi, thật vinh dự khi được cảm ơn các chiến binh! Tôi tự hào về các bạn! Tôi tự hào về tất cả những người đang chiến đấu vì Ukraine và đưa chiến thắng của chúng ta đến gần hơn!” Zelenskiy nhấn mạnh.
Như đã đưa tin, Nga đã tập trung khoảng 100.000 binh sĩ theo hướng Lyman-Kupyansk.
2. Putin đang cần một chiến thắng, nên muốn biến Avdiivka thành Bakhmut mới
Tờ Newsweek có bài tường trình nhan đề “Russia Is Turning Avdiivka Into the New Bakhmut”, nghĩa là “Nga đang biến Avdiivka thành Bakhmut mới.” Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Túy Vân.
Lịch sử đau buồn của Âu Châu đang bị kéo trở lại ở Ukraine. Đất đai màu mỡ và các khu định cư cổ xưa của Ukraine vẫn còn sót lại những tàn tích của những trận chiến khổng lồ mà gần tám thập kỷ trước đã tiêu diệt Đức Quốc xã và báo trước sự thống trị của Liên Xô ở Đông Âu sẽ kéo dài đến những năm 1990.
Những lời nhắc nhở về cuộc xung đột đã qua là không đổi. Những người lính đào chiến hào ở mặt trận phía Nam đã khai quật được hài cốt của lính Đức Quốc xã. Dân thường đang tìm nơi trú ẩn khỏi máy bay không người lái và hỏa tiễn của Nga đã dọn dẹp các hầm trú bom từ thời Thế chiến thứ hai, và chính quyền đã tình cờ phát hiện ra những chiến đấu cơ Hurricane do Anh sản xuất bị chôn vùi ở ngoại ô Kyiv.
Trong khi đó, mạng lưới tuyên truyền của Nga đang coi cuộc xâm lược toàn diện của Mạc Tư Khoa là một chiến dịch chống lại chủ nghĩa Quốc xã đang trỗi dậy ở phương Tây – “Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại” của chính Tổng thống Vladimir Putin.
Giờ đây, trong cuộc tấn công dồn dập của Nga xung quanh thành phố Avdiivka kiên cố của Ukraine, lịch sử – lần này gần đây hơn – có thể một lần nữa đang lặp lại. Mạc Tư Khoa đã chuẩn bị tiền đề cho một cuộc đối đầu đẫm máu khác ở Donbas, gợi nhớ đến cuộc tấn công tuyệt vọng của họ ở Bakhmut, một thành phố bị san bằng hiện đồng nghĩa với học thuyết phá sạch, giết sạch của Nga.
Oleksandr Merezhko, một thành viên quốc hội Ukraine và là chủ tịch ủy ban đối ngoại của Quốc Hội, nói với Newsweek rằng Mạc Tư Khoa “có thể đang cố gắng lặp lại tình huống với Bakhmut và họ sẵn sàng hy sinh rất nhiều mạng sống của mình”.
Merezhko nói về Putin: “Là một nhà độc tài, ông ấy rất cần thể hiện bất kỳ 'thành công' nào trên mặt trận trước người dân Nga trước cuộc bầu cử tổng thống”.
Động thái mở màn của Nga ở Avdiivka vào đầu tháng 10 – một khu định cư kiên cố ở ngoại ô Donetsk, nơi kể từ năm 2014 đã trở thành trung tâm của cuộc nổi dậy ly khai do Mạc Tư Khoa chỉ đạo chống lại Kyiv – có vẻ là một thất bại đắt giá, khi lực lượng Ukraine được cho là đã tuyên bố rằng hàng nghìn binh sĩ Nga đã thiệt mạng, và hàng trăm thiết bị quân sự bị phá hủy.
Quân đội Mạc Tư Khoa đã tiếp tục tấn công trong những tuần kể từ đó, tấn công xuyên qua hỏa lực đang suy yếu của Ukraine và chiếm lãnh thổ xung quanh sườn phía bắc và phía nam của Avdiivka, cũng như tiến về phía các tuyến đường bộ và đường sắt huyết mạch cung cấp cho khu định cư chiến lược.
Mối nguy hiểm không phải là mới. Avdiivka đã trở thành tâm điểm chiến đấu trong suốt cuộc xâm lược toàn diện, và thực tế là kể từ khi quân đội Mạc Tư Khoa lần đầu tiên tiến vào lãnh thổ Ukraine ở Crimea và Donbas vào năm 2014.
Vào tháng 3, Oleksiy Dmytrashkivskyi—phát ngôn nhân của Bộ chỉ huy quân sự Tavria của Ukraine—đã lặp lại cảnh báo của Bộ Quốc phòng Anh về vị trí bấp bênh của Avdiivka, nói với các phóng viên: “Đối phương không ngừng cố gắng bao vây thị trấn Avdiivka. Tôi rất đồng ý với các đồng nghiệp ở Anh rằng Avdiivka có thể sớm trở thành Bakhmut thứ hai.”
Bản cập nhật hôm thứ Tư của Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) cho biết cuộc tấn công Avdiivka của Nga đang diễn ra và đã “có các bước tiến được xác nhận” về phía tây bắc thành phố. Các blogger người Nga cũng tuyên bố đã chiếm được một sở rác ở phía tây bắc thành phố, nơi có thể cung cấp khả năng kiểm soát hỏa lực trên một khu vực rộng lớn bên dưới. Các quan chức Ukraine cho biết sở rác này vẫn còn là địa điểm giao tranh.
ISW đã mô tả cuộc tấn công của Nga là một “chiến dịch được dàn dựng” nhằm thu hút sự chú ý và nguồn lực khỏi cuộc tấn công của Ukraine ở khu vực đông nam Zaporizhzhia và Donetsk. Tổ chức nghiên cứu này cũng cho biết lực lượng hiện tại của Nga xung quanh Avdiivka khó có thể bao vây thành phố.
Pavel Luzin, một nhà phân tích chính trị người Nga và là học giả thỉnh giảng tại Trường Luật và Ngoại giao Fletcher, nói với Newsweek rằng bất chấp các nguồn lực được cam kết cho nỗ lực Avdiivka, các lực lượng Nga có rất ít dấu hiệu tiến triển.
Ông nói: “Không có điều gì mới, không có khả năng mới nào cả. “Chỉ là sự tập trung hỏa lực cục bộ và tổn thất lớn.”
Luzin nói thêm: “Lý do duy nhất ở đây: Nga muốn cải thiện vị thế đàm phán của mình bằng bất cứ giá nào”.
Bakhmut nắm giữ một số giá trị chiến lược, mặc dù điều này cuối cùng đã bị lu mờ bởi tầm quan trọng chính trị của nó. Việc thành phố cuối cùng rơi vào tay lực lượng Nga do lính đánh thuê của Tập đoàn Wagner chỉ huy đã khiến cả Điện Cẩm Linh và nhà tài chính quá cố của Wagner, Yevgeny Prigozhin, có điều gì đó để ăn mừng. Đối với Ukraine, việc tiêu diệt lực lượng tấn công của Nga và việc chứng minh cam kết giữ vững vị trí của Kyiv cũng quan trọng không kém.
Avdiivka được cho là có giá trị chiến lược rõ ràng hơn Bakhmut. Việc giữ vững khu định cư sẽ đặt người Ukraine ở rìa Donetsk, một mục tiêu chính trị và hậu cần quan trọng của cả hai bên.
Nếu người Nga có thể chiếm được Avdiivka, điều đó sẽ xóa bỏ điểm nổi bật rắc rối của Ukraine ở tiền tuyến và có khả năng mở ra một tuyến đường đến thành phố Kramatorsk của Ukraine—nơi đã trở thành thủ đô hành chính của vùng Donetsk do Ukraine kiểm soát—khoảng 43 dặm về phía bắc..
Putin và Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu đều dường như đang hạ thấp hoạt động đang diễn ra, mô tả cuộc tấn công lớn là một “phòng thủ tích cực”. Nhưng cũng như ở Bakhmut, kết quả của cuộc tấn công mới có thể chứng tỏ có ảnh hưởng trong việc định hình phần còn lại của cuộc chiến.
“Trong khi cuộc phản công của Ukraine cho đến nay vẫn không chọc thủng được hệ thống phòng thủ phức tạp của Nga ở mặt trận phía Nam, việc phá hủy tiềm năng tấn công của Nga ở mặt trận Avdiivka ít nhất sẽ làm giảm khả năng xảy ra bất kỳ bước đột phá lớn nào của Nga trong những tháng mùa đông tới”. Olivia Yanchik của Hội đồng Đại Tây Dương đã viết trong tuần này.
“Đồng thời, việc Điện Cẩm Linh sẵn sàng hy sinh rất nhiều binh sĩ vì những mục tiêu hạn chế là một lời nhắc nhở rằng Putin vẫn không nản lòng và hoàn toàn quyết tâm giành chiến thắng ở Ukraine.”
3. Vương quốc Anh cho biết tổn thất của Nga xung quanh Avdiivka có lẽ là tồi tệ nhất năm 2023
Trong cuộc họp báo tại trung tâm báo chí Kyiv hôm Thứ Bẩy, 28 Tháng Mười, phát ngôn nhân Bộ Quốc phòng Ukraine, Chuẩn tướng Oleksii Hromov tuyên bố rằng Nga đã mất 298.420 binh sĩ ở Ukraine kể từ khi bắt đầu cuộc xâm lược toàn diện vào năm ngoái. Ông cho biết Nga đã chịu 740 thương vong trong ngày qua.
Trong bản tin tình báo mới nhất, Cục Tình Báo Bộ Quốc Phòng Vương Quốc Anh đã đưa ra các nhận định liên quan đến con số thương vong của Nga ở thị trấn Avdiivka.
Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Kim Thúy.
Trong tuần qua, giao tranh ác liệt nhưng bất phân thắng bại vẫn tiếp diễn xung quanh thị trấn Avdiivka của tỉnh Donetsk, nơi Nga khởi xướng một nỗ lực tấn công lớn vào giữa tháng 10 năm 2023.
Nga có lẽ đã điều động tới 8 lữ đoàn tới khu vực này. Cho đến nay, những thành phần này có thể đã phải chịu một số tỷ lệ thương vong cao nhất của Nga trong năm 2023.
Những 'mil blogger' hay blogger quân sự Nga theo chủ nghĩa dân tộc đã chỉ trích gay gắt chiến thuật của quân đội trong chiến dịch này. Bản chất của hoạt động này cho thấy thách thức quân sự-chính trị cốt lõi của Nga vẫn như cũ trong hầu hết cuộc chiến.
Các nhà lãnh đạo chính trị yêu cầu chiếm giữ nhiều lãnh thổ hơn nhưng quân đội không thể đưa ra các hành động tấn công ở cấp độ tác chiến hiệu quả.
4. Chiến dịch của Nga tại thành phố Avdiivka sẽ không thành công. Tại sao?
Ký giả David Axe của tờ Forbes có trụ sở ở New Jersey, Hoa Kỳ có bài tường trình nhan đề “One Exhausted Ukrainian Brigade In Avdiivka Reportedly Blew Up 200 Russian Vehicles And Killed 800 Russian Troops”, nghĩa là “Một lữ đoàn Ukraine kiệt sức ở Avdiivka được cho là đã cho nổ tung 200 xe Nga và giết chết 800 lính Nga”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Thụy Khanh.
Vào ngày 10 tháng 10, ba lữ đoàn Nga đã tấn công vào Avdiivka, một cứ điểm quan trọng của Ukraine ngay phía tây bắc Donetsk ở vùng Donbas phía đông Ukraine.
Cuộc tấn công, diễn ra theo sau một cuộc oanh tạc bằng pháo binh hạng nặng, rõ ràng là một chiến dịch được dàn dựng nhằm thu hút các lữ đoàn Ukraine từ khắp mặt trận dài 600 dặm trong cuộc chiến kéo dài 21 tháng của Nga với Ukraine, để chốt họ tại chỗ... để họ không thể chiến đấu ở nơi khác.
Nó không hoạt động. Viện Nghiên cứu Chiến tranh ở Washington, DC lưu ý chỉ một ngày sau cuộc tấn công của Nga: “Các quan chức Ukraine đã xác định việc tấm công Avdiivka là một hoạt động dàn dựng của Nga và họ khó có thể đưa nhân lực Ukraine quá mức vào trục này”.
Thật vậy, lực lượng tiếp viện lớn duy nhất mà chúng tôi có thể xác nhận rằng Kyiv đã tái triển khai tới Avdiivka bao gồm một hoặc hai tiểu đoàn từ Lữ đoàn cơ giới 47 kỳ cựu, đơn vị cho đến gần đây vẫn đang dẫn đầu cuộc tấn công của Ukraine vào Melitopol bị Nga tạm chiếm ở miền nam Ukraine.
Điều đó có nghĩa là các lữ đoàn Ukraine có mặt ở Avdiivka đã phải phòng thủ trước các cuộc tấn công rầm rộ của một lực lượng lớn hơn gấp bội của Nga. Một trong những lữ đoàn đó là Lữ đoàn cơ giới 110 đóng quân ở phía bắc Avdiivka.
Lữ đoàn 110 gồm 2.000 người không phải là lữ đoàn giàu kinh nghiệm nhất cũng như không được trang bị tốt nhất của Ukraine. Nhưng hiện tại, được cho là nhiệm vụ khó khăn và quan trọng nhất trong nỗ lực chiến tranh của Ukraine: đó là giữ Avdiivka mà không yêu cầu Kyiv rút lực lượng ở nơi khác tiếp cứu - và có khả năng ngăn chặn cuộc phản công kéo dài 4 tháng ở miền nam và miền đông Ukraine.
Nhà báo Ukraine Yury Butusov viết: “Không có từ ngữ nào có thể diễn tả được khí phách anh hùng của các chiến sĩ Lữ đoàn cơ giới 110”.
Điều động chiến hào, bắn hỏa tiễn chống tăng, phòng không và điều hành máy bay không người lái suốt ngày đêm để thả bom và gọi pháo từ Lữ đoàn pháo binh 55 gần đó, Lữ đoàn 110 đã tiêu diệt 200 xe Nga và giết chết 800 người Nga trong 13 ngày chiến đấu đầu tiên, theo Butusov.
“Những con số phi thường”, nhà báo viết. “Hàng trăm xác chết nằm trên các đồn điền và cánh đồng.”
Vũ khí đa dạng của Lữ Đoàn 110 khiến chiến công của Lữ Đoàn càng gây ấn tượng mạnh hơn. Các phương tiện của họ - sự kết hợp của các mẫu xe Liên Xô, Tiệp và Hà Lan - nhìn chung khá cũ. Lữ Đoàn vận hành các xe thiết giáp chở quân YPR-765 cũ của Hà Lan được bảo vệ mỏng, các phương tiện chiến đấu bộ binh BMP-1 nhẹ không kém mà Lữ Đoàn thừa hưởng từ quân đội Liên Xô cùng với pháo binh—lựu pháo di động DANA và bệ phóng hỏa tiễn RM-70—từ kho dự trữ dư thừa của Cộng hòa Tiệp.
Tuy nhiên, lữ đoàn đã sử dụng một cách sáng tạo các phương tiện hạng trung của mình. Một đoạn video do người lính Lữ Đoàn 110 quay vào tháng 3 mô tả YPR của lữ đoàn đang thực hiện một điệu nhảy có vẻ kỳ quặc — tiến rồi lùi rồi lại tiến trong khi tấn công qua một cánh đồng lầy lội, bắn súng máy hạng nặng của họ vào các vị trí gần đó của Nga.
Điệu nhảy của YPR có thể khiến việc tấn công của đối phương trở nên phức tạp, và có khả năng bảo vệ các xe thiết giáp với lớp thép mỏng khỏi bị bắn trả.
Nhưng trang bị và chiến thuật không giải thích được tại sao Lữ đoàn cơ giới 110 lại cầm cự được. Thực sự là không. Trong một cuộc chiến căng thẳng như thế này, tinh thần quan trọng hơn phương pháp và trang thiết bị.
“Lữ đoàn này đã bảo vệ Avdiivka mà không có bất kỳ đợt luân chuyển nào trong một năm rưỡi!” Butusov đã viết. “Một số lượng đáng kể các đơn vị liên tục cố định tại vị trí của mình mà không có lối thoát nào khỏi Avdiivka, nơi bị mọi loại vũ khí bắn vào.”
“Thật khó để tưởng tượng,” nhà báo nói thêm. “Những người đàn ông thép này chiến đấu trong những điều kiện mà không quân đội nào trên thế giới có thể chịu được; người Nga chỉ đơn giản là bỏ chạy trong điều kiện như vậy.”
Đào sâu và quay số dọc theo các làn đường tấn công dễ xảy ra nhất của quân Nga, Lữ Đoàn 110 có khả năng sẽ chỉ thua khi họ rút lui. Butusov viết: “Những người lính của chúng tôi mệt mỏi vì những trận chiến kéo dài. “Người Nga cũng hy vọng rằng người Ukraine sẽ chán việc giết họ”.
5. Tòa Bạch Ốc cảnh báo rằng Nga có thể tiến hành thêm nhiều nỗ lực tấn công ở Ukraine
Bất chấp thương vong đáng kể và mất mát thiết bị quân sự mà lực lượng xâm lược Nga phải hứng chịu trong cuộc tấn công đang diễn ra vào Avdiivka, cũng như tinh thần của quân Nga xuống thấp, khả năng thực hiện nhiều nỗ lực tấn công hơn trong tương lai gần vẫn còn tồn tại.
Thiếu tướng John Kirby, điều phối viên truyền thông của Hội đồng An ninh Quốc gia, đã đưa ra lập trường trên trong cuộc họp báo hôm Thứ Sáu, 27 Tháng Mười.
Quan chức Tòa Bạch Ốc lưu ý: “Người Ukraine đã có thể giữ vững và phòng thủ trước cuộc tấn công lớn nhất hiện nay, đẩy lùi thành công các đoàn xe tăng Nga đang tiến vào Avdiivka kể từ ngày 10 tháng 10”.
Ông nói thêm rằng kể từ khi phát động nỗ lực tấn công, Nga đã phải chịu tổn thất đáng kể, bao gồm hàng nghìn người thiệt mạng, hàng trăm xe tăng và xe thiết giáp giáp, cũng như trang thiết bị đủ để trang bị cho một sư đoàn.
“Chúng tôi dự đoán sẽ có nhiều cuộc tấn công của Nga hơn nữa. Đây là một cuộc xung đột năng động. Và chúng ta cần nhớ rằng Nga vẫn duy trì một số khả năng tấn công và có thể đạt được một số lợi ích chiến thuật trong những tháng tới. Họ sẽ theo đuổi kết quả đó ở Avdiivka và những nơi khác trên chiến trường”, Kirby nói.
Về vấn đề này, ông nhấn mạnh rằng bộ chỉ huy Nga không quan tâm đến mạng sống của binh lính vì mục đích đạt được lợi ích trên chiến trường.
“Chúng tôi có thông tin rằng quân đội Nga đã thực sự hành quyết những binh sĩ không chịu tuân theo mệnh lệnh. Chúng tôi cũng có thông tin rằng các chỉ huy Nga đang đe dọa hành quyết toàn bộ các đơn vị nếu họ tìm cách rút lui trước hỏa lực pháo binh Ukraine”, Kirby nhấn mạnh. Binh lính cũng là người, cũng có nhân phẩm. Nếu họ không chấp hành, hay mệnh lệnh chiến đấu, họ có thể bị xét xử trước tòa án quân sự mặt trận. Sĩ quan chỉ huy không có quyền hành quyết họ.
Ông cũng nhấn mạnh rằng các lực lượng mới được huy động của Nga vẫn chưa được huấn luyện, trang bị đầy đủ và không được chuẩn bị cho các nhiệm vụ chiến đấu. Với suy nghĩ này, Tướng Kirby bày tỏ quan điểm rằng người Nga đang sử dụng “chiến thuật làn sóng con người”, ném những người lính không được huấn luyện và trang bị kém vào cỗ máy chiến tranh. Vì vậy, theo ông, “không có gì ngạc nhiên khi các lực lượng Nga đang có tinh thần kém”.
Và trong khi Nga tiếp tục các cuộc tấn công tàn bạo, Mỹ phải tiếp tục hỗ trợ cho người dân Ukraine và tiềm năng phòng thủ của họ, Tướng Kirby nhấn mạnh. Về vấn đề này, ông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc các nhà lập pháp Mỹ phải đẩy mạnh và thông qua yêu cầu tài trợ bổ sung mà Tổng thống Biden đã đệ trình lên Quốc hội vào tuần trước.
Như Ukrinform đã đưa tin trước đó, hôm thứ Năm, Ngũ Giác Đài đã công bố gói hỗ trợ quốc phòng mới cho Ukraine với số tiền 150 triệu Mỹ Kim.
6. Nam Hàn và Mỹ tiến hành tập trận chung trên không quy mô lớn, có sự tham gia của chiến đấu cơ tàng hình
Lực lượng Không quân Hán Thành hôm thứ Sáu cho biết Nam Hàn và Mỹ sẽ tiến hành một cuộc tập trận chung trên không quy mô lớn với sự tham gia của các chiến binh tàng hình vào tuần tới để tăng cường khả năng tác chiến chung.
Tổng cộng có khoảng 130 máy bay từ Nam Hàn và Mỹ sẽ tham gia, bao gồm chiến đấu cơ F-35A của Nam Hàn, cũng như chiến đấu cơ F-35A và F-35B của Mỹ cùng các chiến đấu cơ khác.
Tuyên bố viết: “Các chương trình huấn luyện bay kết hợp như Vigilant Defense 24 hoàn toàn mang tính chất phòng thủ, không liên quan đến bất kỳ mối đe dọa hoặc tình huống nào trong thế giới thực hiện tại và không nhằm mục đích đe dọa hoặc khiêu khích bất kỳ quốc gia nào khác”.
Bắc Hàn từ lâu đã cáo buộc các cuộc tập trận quân sự chung của đồng minh là diễn tập cho một cuộc xâm lược.
Như đã đưa tin, Mỹ, Nam Hàn và Nhật Bản lần đầu tiên tiến hành các cuộc tập trận chung trên không gần Bán đảo Triều Tiên.
7. Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cho biết Thụy Điển sẵn sàng trở thành thành viên NATO
Ký giả CHARLIE DUXBURY của tờ Politico có trụ sở ở Washington DC có bài tường trình nhan đề “ ‘The time has come.’ Sweden gets ready for NATO membership”, nghĩa là “Thời điểm đã đến. Thụy Điển sẵn sàng trở thành thành viên NATO”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Túy Vân.
Trong một diễn biến được đánh giá là một sự tái tổ chức chiến lược chấn động nhất kể từ cuộc tấn công toàn diện của Nga vào Ukraine, Thụy Điển dường như đã sẵn sàng gia nhập vào NATO ngay trong tháng tới, liên kết vũ khí với các nước láng giềng trong một cuộc phòng thủ ngày càng chung sức ở phía đông bắc Âu Châu.
Jens Stoltenberg, tổng thư ký của liên minh quân sự gồm 31 quốc gia, nói với các phóng viên ở Stockholm: “Thụy Điển hoàn toàn sẵn sàng gia nhập NATO, tư cách thành viên của Thụy Điển sẽ làm cho NATO mạnh mẽ hơn”. “Thời giờ đã đến.”
Bên ngoài các văn phòng chính phủ, nửa tá nhà hoạt động phản đối sự xuất hiện của Stoltenberg nhưng những nỗ lực của họ nhằm miêu tả NATO như một kẻ báo hiệu chiến tranh đã gặp khó khăn trong việc thu hút người qua đường. Kể từ khi Thụy Điển nộp đơn xin gia nhập liên minh vào năm ngoái, sự ủng hộ của người Thụy Điển đối với động thái này đã tăng từ khoảng 48% lên gần 70% bất chấp nỗ lực của Thổ Nhĩ Kỳ nhằm phá vỡ quá trình này.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdoğan đã yêu cầu Stockholm phải trấn áp những gì ông gọi là những kẻ khủng bố người Kurd hoạt động ở Thụy Điển, đồng thời nới lỏng các hạn chế đối với việc Thụy Điển bán vũ khí cho Thổ Nhĩ Kỳ trước khi ông bật đèn xanh cho Thụy Điển gia nhập.
Stoltenberg cho biết cuộc đàm phán của ông với Erdoğan trong tháng này đã mang tính xây dựng và hôm thứ Hai, nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ cho biết ông đã ký và chuyển các văn bản tới quốc hội ở Ankara để quốc hội có thể bỏ phiếu về việc Thụy Điển gia nhập.
Ngoại trưởng Thụy Điển Tobias Billström mô tả động thái này là một bước tiến quan trọng và cho biết nước ông có thể trở thành thành viên chính thức vào thời điểm diễn ra cuộc họp của các bộ trưởng ngoại giao NATO vào cuối tháng 11, miễn là nước thứ hai - Hung Gia Lợi - cũng ký kết, là điều người ta dự kiến sẽ thực hiện trong những tuần tới.
Billström nói: “Điều đó cho chúng tôi khung thời gian cho quá trình này.”
Đối với NATO, việc gia nhập của Thụy Điển sẽ dọn đường cho việc hội nhập hơn nữa các tài sản phòng thủ của nước này ở khu vực Biển Baltic.
Thụy Điển và Phần Lan tạo nên bờ biển phía bắc của Biển Baltic, và hòn đảo Gotland rộng lớn và nằm ở trung tâm của Thụy Điển được coi là căn cứ quan trọng cho an ninh hàng không khu vực. Lãnh thổ của Thụy Điển và Phần Lan cũng mở rộng đến tận Bắc Cực, nơi Nga và phương Tây cũng đang tranh giành quyền thống trị về chính trị và kinh tế.
Mặc dù Thụy Điển là đối tác thân thiết của NATO trong nhiều năm, nhưng việc gia nhập đầy đủ của nước này sẽ mang lại một mức độ phối hợp mới, khi các quan chức Thụy Điển tham gia vào các cơ quan ra quyết định của liên minh và quân đội Thụy Điển có khả năng đóng góp cho các nhiệm vụ của NATO ở các quốc gia như Estonia. Trong khi các thỏa thuận trước đó cho phép quân đội NATO nhanh chóng triển khai tới Thụy Điển trong trường hợp xảy ra xung đột, thì khả năng hiện nay là quân đội Mỹ và các đồng minh khác sẽ có nhiều quyền tự do hơn để hoạt động ở Thụy Điển trong thời bình.
Trước thời điểm Thụy Điển dự kiến gia nhập NATO, các hoạt động huấn luyện chung giữa lực lượng Thụy Điển và đồng minh đã được tăng cường.
Trong tháng này, tàu phi trường HMS Queen Elizabeth của Anh đã đến thăm thành phố cảng Gothenburg của Thụy Điển trong khi lực lượng thủy quân lục chiến Phần Lan và Anh gia nhập lực lượng Thụy Điển tại quần đảo Stockholm.
Đứng cạnh Stoltenberg ở Stockholm, Thủ tướng Thụy Điển Ulf Kristersson cho biết đất nước của ông đã theo dõi chặt chẽ quá trình gia nhập của Phần Lan “để rút ra bài học cho sự hội nhập của chính chúng ta”. Phần Lan gia nhập NATO vào tháng Tư.
Ông nói: “Không cần phải nói Phần Lan, tôi không nghĩ có bất kỳ điều gì bất ngờ đối với Phần Lan, họ biết họ đang dấn thân vào điều gì, nhưng đó là rất nhiều thứ”. “Có rất nhiều thứ cần được thiết lập lại, cần được tích hợp.”
Đối với Stoltenberg, người gốc Na Uy gần đó, ý tưởng về việc Thụy Điển hoặc Phần Lan gia nhập NATO dường như là một viễn cảnh xa vời khi ông đảm nhận chức tổng thư ký vào cuối năm 2014.
Việc Nga sáp nhập Crimea vào đầu năm đó đã khiến khu vực Biển Baltic ớn lạnh nhưng hai quốc gia Bắc Âu này dường như có ý định không tham gia liên minh.
Tuy nhiên, Stoltenberg đã giúp thúc đẩy sự hội nhập giữa các lực lượng Phần Lan, Thụy Điển và NATO thông qua các thỏa thuận chi tiết như Quan hệ đối tác và Hỗ trợ nước chủ nhà.
Stoltenberg thường xuyên đến Thụy Điển và Phần Lan, đồng thời tận dụng mọi cơ hội để nhắc nhở khán giả rằng cánh cửa gia nhập NATO vẫn mở.
Ông nói tại một hội nghị quốc phòng ở khu nghỉ dưỡng miền núi Sälen của Thụy Điển vào năm 2018: “Nếu Thụy Điển ghi danh tham gia, tôi nghĩ NATO sẽ ủng hộ mạnh mẽ điều đó”.
Nhưng phải đến cuối tháng 2 năm 2022, khi xe tăng Nga bắt đầu tiến về phía Kyiv, dư luận ở Thụy Điển và Phần Lan mới bắt đầu chuyển hướng dứt khoát ủng hộ việc gia nhập.
Đảng Ôn hòa của Kristersson đã ủng hộ việc gia nhập, nhưng đảng lớn nhất trong quốc hội Thụy Điển - Đảng Dân chủ Xã hội - từ lâu đã ngăn cản ý tưởng này, cũng như đảng chị em của nó ở Phần Lan.
Nhưng vào tháng 5 năm 2022, Đảng Dân chủ Xã hội đã xoay trục và Stoltenberg – cùng các quan chức Thụy Điển – bắt đầu nhiều tháng ngoại giao con thoi, thường xuyên tiếp cận Washington và ngày càng nhiều với Ankara khi sự phản kháng của Erdoğan nổi lên.
Vào tháng 7, Thổ Nhĩ Kỳ cam kết phê chuẩn, cuối cùng trong tuần này Erdoğan đã ký các văn bản. Quá trình này vẫn có thể gặp trở ngại, đặc biệt nếu nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ xoay trục một lần nữa và gây áp lực buộc quốc hội không phê chuẩn việc gia nhập, nhưng hiện tại, Stoltenberg và Kristersson tỏ ra tự tin.
Stoltenberg nói: “Tôi đang trông đợi vào sự phê chuẩn nhanh chóng của Thổ Nhĩ Kỳ.
Kristersson nhân cơ hội này để cảm ơn những nỗ lực của tổng thư ký và nhìn về phía trước.
Ông nói: “Tôi muốn công khai bày tỏ lòng biết ơn của mình tới Jens Stoltenberg vì sự làm việc cực kỳ chăm chỉ cũng như sự ủng hộ và cam kết của ông đối với tư cách thành viên NATO của Thụy Điển”.
“Thụy Điển sẵn sàng gánh vác trách nhiệm của chúng tôi với tư cách là thành viên NATO và đóng góp vào khả năng răn đe và phòng thủ của NATO.”
8. Thứ trưởng Ngoại giao Ukraine Mykola Tochytskyi cáo buộc Nga có lịch sử “kích động” và “thúc đẩy” các cuộc xung đột trên khắp thế giới
Thứ trưởng Ngoại giao Ukraine Mykola Tochytskyi, người đang có mặt tại hội nghị thượng đỉnh ở Malta, kêu gọi các nước đoàn kết và “xây dựng một trật tự thế giới an toàn mới”.
“Chúng tôi cảnh báo rằng việc nhắm mắt làm ngơ trước hành vi vi phạm hòa bình và an ninh quốc tế của Nga sẽ gây ra xung đột trên thế giới”, ông nói và nhấn mạnh rằng “Nga có một lịch sử dài kích động và thúc đẩy các cuộc xung đột trên khắp thế giới”.
Thứ trưởng Ngoại giao Ukraine nói rất chính xác. Thật thế, chúng ta đừng quên 21 năm nội chiến tương tàn trên quê hương Việt Nam là do người Nga xúi giục. Chỉ những kẻ vong bản, hay vô tri, thiếu hiểu biết mới có thể phủ nhận thực tại lịch sử là người Nga, và sau đó là người Tầu là những nhân tố chính gây ra cái chết của hàng triệu thanh niên hai miền Nam, Bắc.
9. Zelenskiy nêu ba điều quan trọng mà Công thức Hòa bình Ukraine có thể làm
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy nhấn mạnh rằng Công thức Hòa bình do ông đề xuất năm ngoái đang dần trở nên toàn cầu khi nhiều người ủng hộ hoặc bày tỏ sự quan tâm thực sự khi hợp tác với nó.
Ông nói điều này trong khi phát biểu tại cuộc họp lần thứ ba của các cố vấn về việc thực hiện Công thức Hòa bình ở Malta.
Nhà lãnh đạo Nhà nước lưu ý rằng Công thức Hòa bình của Ukraine có 10 điểm bao gồm tất cả các khía cạnh trong hành động xâm lược của Nga đối với Ukraine và dựa trên các nguyên tắc của Hiến chương Liên Hiệp Quốc cũng như các nghị quyết của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc được thế giới thông qua.
“Những điều chính mà Công thức Hòa bình có thể làm là gì? Đó là những điều rất quan trọng. Thứ nhất, Công thức Hòa bình bảo đảm đầy đủ hiệu lực của Hiến chương Liên Hiệp Quốc nhằm ngăn chặn hành vi xâm lược nước ta và xóa bỏ mọi hậu quả do nó gây ra, và sau này có thể trở thành mô hình khi toàn bộ sức mạnh của luật pháp quốc tế có thể ngăn chặn các hành vi xâm lược khác, không chỉ ở Ukraine mà còn trên toàn thế giới. Thứ hai, Công thức Hòa bình cho phép mỗi quốc gia trở thành người đi đầu trong việc khôi phục hòa bình và đóng vai trò độc lập trong việc kiến tạo hòa bình. Và thứ ba, những nỗ lực chung của chúng ta đang đặt nền tảng cho truyền thống đoàn kết toàn cầu mới - khi giúp một quốc gia chấm dứt chiến tranh, điều đó giúp chúng ta học cách kết thúc mọi cuộc chiến tranh”, ông Zelenskiy nói.
Theo ông, mặc dù không có hai cuộc chiến tranh nào giống nhau, nhưng Công thức Hòa bình có thể và nên được phổ biến rộng rãi.
“Kế hoạch thực hiện nó cần phải có tính phổ quát – để phản ảnh không phải một vị thế quốc gia cụ thể mà là vị trí của con người, của toàn thể nhân loại. Chúng ta sẽ chuẩn bị một kế hoạch hành động chung, sau đó trình lên Hội nghị thượng đỉnh hòa bình toàn cầu - ở cấp lãnh đạo - để thông qua và thực hiện vì hòa bình, vì bảo vệ mọi quốc gia khỏi chiến tranh”, Tổng thống nhấn mạnh.
Ông cảm ơn mọi quốc gia và tổ chức quốc tế đã tham gia cuộc họp ở Malta. Nhìn chung, như Zelenskiy đã lưu ý, gần 70 chủ thể toàn cầu đã tham gia vào tiến trình Công thức Hòa bình.
Thay mặt Tổng thống Zelenskiy, Chánh văn phòng Tổng thống Andriy Yermak đã bắt đầu tham vấn với Hà Lan về việc ký kết thỏa thuận song phương về bảo đảm an ninh theo Tuyên bố chung ủng hộ Ukraine bên lề cuộc họp cao cấp quốc gia lần thứ ba về an ninh và chính sách đối ngoại ở Malta.
10. Ba người đã thiệt mạng trong một cơn bão ở Ukraine, khiến hàng trăm nghìn người mất điện trong bối cảnh lo ngại ngày càng tăng về an ninh năng lượng của đất nước khi mùa đông đến gần.
Trong cuộc họp báo tại trung tâm báo chí Kyiv sáng Chúa Nhật 29 Tháng Mười, phát ngôn nhân cảnh sát quốc gia Ukraine, Đại Úy Alyona Lyutnytska, cho biết: “Ba người đã thiệt mạng do thời tiết xấu – hai người ở Thủ đô Kyiv và một người ở vùng Kyiv”.
Cô cho biết khoảng 300.000 người ở 14 khu vực không có điện, trong đó khu vực phía Tây Khmelnytskyi bị ảnh hưởng nặng nề nhất.
Năm ngoái, lực lượng Nga đã liên tục tấn công mạng lưới năng lượng của Ukraine, khiến hàng triệu người không có điện, sưởi ấm và nước trong thời gian dài.
Kyiv đã cảnh báo rằng họ có thể phải đối mặt với một chiến dịch khác của Nga nhằm vào mạng lưới năng lượng của nước này vào mùa đông này.
11. Bộ Ngoại giao Nga đã kêu gọi các chính phủ khác lên án Kyiv sau vụ tấn công bằng máy bay không người lái vào nhà máy hạt nhân Kursk
Phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Maria Zakharova cho biết: “Chúng tôi kêu gọi tất cả các chính phủ lên án mạnh mẽ các hành động man rợ của Kyiv, cực kỳ nguy hiểm và có thể dẫn đến những hậu quả không thể khắc phục”.
Zakharova cho biết một máy bay không người lái chứa chất nổ đã làm hư hại các bức tường của cơ sở giải quyết chất thải hạt nhân trong khi hai chiếc khác đã tấn công một khu phức hợp tòa nhà hành chính.
Bà nói: “Theo dữ liệu sơ bộ, máy bay không người lái được sử dụng trong cuộc tấn công vào nhà máy điện hạt nhân đã sử dụng các phụ tùng do các nước phương Tây cung cấp”, đồng thời cho biết thêm rằng cuộc tấn công như vậy phải có sự cho phép hoặc có thể của các đồng minh của Ukraine hoặc có thể được họ ra lệnh.
Nhà máy Kursk cho biết sau vụ tấn công rằng không có thương vong và mức độ phóng xạ cũng như hoạt động vẫn bình thường. Reuters cho biết họ không thể xác nhận độc lập các cáo buộc của Mạc Tư Khoa.
Vụ việc xảy ra vào tối thứ Năm một ngày sau khi Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy nói rằng một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Nga ở khu vực Khmelnytskyi phía tây Ukraine có thể đã nhằm vào nhà máy điện hạt nhân của khu vực.
Cơ quan giám sát hạt nhân của Liên Hiệp Quốc cho biết vụ tấn công đã phá hủy “nhiều cửa sổ” tại địa điểm này nhưng không ảnh hưởng đến hoạt động của nhà máy Ukraine cũng như kết nối của nhà máy với lưới điện.