1. Đại Tướng Nga mất chức. Phe Wagner thắng thế ở Nga

Một tướng Nga có liên hệ với Tập đoàn Wagner đã được bổ nhiệm làm Tư Lệnh Quân Khu phía Tây của Nga. Trong bản cập nhật mới nhất, Viện Nghiên cứu Chiến tranh Hoa Kỳ, gọi tắt là ISW, cho biết Đại Tướng Sergei Kuzovlev, Tư Lệnh Quân Khu phía Tây của Nga đã bị cách chức và bị thay thế bởi một nhân vật có liên hệ chặt chẽ với nhóm Wagner.

Đại Tướng Sergei Kuzovlev sinh ngày 7 tháng Giêng năm 1967, tại Michurinsk. Ông từng là Lữ Đoàn Trưởng lữ đoàn 18 súng trường cơ giới, Sư đoàn trưởng sư đoàn 20 Cận Vệ và Tư Lệnh Sư Đoàn 58. Ngày 18 tháng 2, năm ngoái 2021, ông được phong quân hàm Đại Tướng. Tháng 6, 2021, ông được bổ nhiệm là Quyền Tư Lệnh Quân Khu phía Nam của Nga.

Ngày 20 tháng 11 vừa qua, ông được bổ nhiệm làm Tư Lệnh Quân Khu phía Tây của Nga. Ngày 26 tháng 12, nghĩa là chỉ hơn một tháng sau khi được bổ nhiệm, ông bị cách chức.

Trung Tướng Yevgeny Nikiforov, Tư Lệnh Phó thứ nhất của Quân Khu phía Đông của Nga, đã được bổ nhiệm thay thế cho Đại Tướng Sergei Kuzovlev. Nguyên nhân chính thức khiến Đại Tướng Sergei Kuzovlev mất chức được cho là vì ông không chuẩn bị đầy đủ cho lực lượng đánh chiếm Lyman.

Tưởng cũng nên nhắc lại, ngày 6 tháng 12 vừa qua, Lữ Đoàn 3 Cận Vệ Spetsnaz của Nga đã thất bại khi tiến đánh Lyman, bỏ chạy để lại lại hơn 200 xác đồng đội cùng với 2 xe tăng và 4 thiết giáp. Hôm 26 tháng 12, một đoàn xe của Nga tiến đánh Lyman đã bị pháo binh và không quân Ukraine tấn công ở làng Lypnove, phía bắc thành phố Lyman. Hàng trăm binh lính Nga tử trận và một con số đông đảo ra đầu hàng. 12 xe chuyển quân, 2 xe tăng và 3 xe thiết giáp bị phá hủy. Tù binh bị bắt tại trận cho hay quân Nga chỉ toàn là lực lượng dự bị. Thống Đốc Luhansk là ông Serhiy Haidai bày tỏ ngạc nhiên về cách dụng binh của người Nga. Không thể hiểu người Nga hy vọng vào điều gì khi đưa một lực lượng dự bị quay lại một chiến trường mà quân đội chuyên nghiệp đã thất bại.

Theo Thiếu Tướng Kyrylo Budanov, cục trưởng Cục Tình Báo Bộ Quốc Phòng Ukraine, Trung Tướng Yevgeny Nikiforov là Tư Lệnh thứ tư của Quân Khu phía Tây của Nga, chỉ tính từ đầu cuộc xâm lược của Nga cho đến nay.

Yevgeny Nikiforov được tường trình đã chỉ huy các lực lượng Wagner trong cuộc chiến ở Donbas từ năm 2014 đến 2015.

Tình báo Ukraine trước đó đã báo cáo rằng Prigozhin đã thành lập một liên minh với Surovikin và cả Prigozhin và Surovikin đều là đối thủ của Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu.

ISW nhận định rằng việc Đại Tướng Sergei Kuzovlev mất chức phản ảnh đấu tranh nội bộ ngày càng tăng giữa hai phe Prigozhin–Surovikin và Shoigu-Gerasimov.

2. Quân đội bất mãn của Putin tăng cường chiến đấu với nhau giữa các đồng minh chủ chốt

Tờ Newsweek có bài tường trình nhan đề “Putin's Disgruntled Troops Intensify Battle Between Key Allies”, nghĩa là “Quân đội bất mãn của Putin tăng cường chiến đấu với nhau giữa các đồng minh chủ chốt.” Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Túy Vân.

Một đội quân tư nhân được Tổng thống Nga Vladimir Putin sử dụng để chiến đấu ở Ukraine đã tham gia vào mối thù công khai với các nhà lãnh đạo quân sự chính thức của Nga và các phương tiện truyền thông do nhà nước kiểm soát.

Các thành viên của Tập đoàn Wagner, một mạng lưới lính đánh thuê Nga có liên hệ với Putin, gần đây đã phát hành một đoạn video trong đó người ta có thể nghe thấy họ yêu cầu thêm vũ khí trong khi sử dụng những lời tục tĩu để ám chỉ Tướng Valery Gerasimov, Tổng tham mưu trưởng Lực lượng Vũ trang Nga.

“Chúng tôi không có gì để chiến đấu, chúng tôi không có đạn dược. Những người đang chết vì chúng ta đang ở đó... Chúng tôi đang chiến đấu chống lại toàn bộ quân đội Ukraine gần Bakhmut. Bạn ở đâu? Đã đến lúc bạn phải giúp chúng tôi chứ”, một trong những chiến binh Wagner nói, trước khi tuôn ra một tràng những tiếng chửi thề, trong một video được chia sẻ trên mạng xã hội.

Tranh cãi xung quanh video này trở nên mạnh hơn nữa sau khi Yevgeny Prigozhin - một nhà tài phiệt người Nga kiểm soát nhóm Wagner - bác bỏ các báo cáo từ truyền thông Nga rằng những người đàn ông trong video là người Ukraine cải trang thành thành viên Wagner.

Theo The Daily Beast, Prigozhin cho biết: “Không có người theo chủ nghĩa dân tộc nào trong video khét tiếng đó”. Cụm từ “người theo chủ nghĩa dân tộc” thường được người Nga dùng để ám chỉ người Ukraine.

“Các anh ấy nhờ tôi kể lại, rằng khi bạn ngồi trong một văn phòng ấm áp, thật khó để nghe những vấn đề ở tuyến đầu, nhưng khi bạn hàng ngày lôi xác bạn bè ra và nhìn thấy họ thối rữa vì thời gian qua, thì khi đó nguồn cung cấp là rất cần thiết. Và bạn muốn tất cả mọi người khuấy động và ít nhất theo một cách nào đó suy nghĩ xem phải nghĩ về những người ở tuyến đầu như thế nào,” Prigozhin cho biết.

Ông ta nói thêm, “Đối với những vấn đề không may đang nổi lên ở mỗi bước... chúng tôi sẽ đề cập đến và buộc họ phải được giải quyết.”

Theo một báo cáo do Viện Trung Đông, gọi tắt là MEI, công bố đầu tháng này, Prigozhin thường xuyên đối đầu với các quan chức quốc phòng Nga và Bộ Tổng tham mưu.

MEI viết: “Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu là mục tiêu chung của Prigozhin, người mà sự phẫn nộ đối với bộ trưởng quốc phòng bắt đầu từ năm 2014, khi Shoigu sa thải thứ trưởng của mình, là người đã trao cho Prigozhin những hợp đồng quốc phòng béo bở”.

Như một dấu hiệu cho thấy tầm ảnh hưởng ngày càng tăng của Tập đoàn Wagner, Tòa Bạch Ốc tuần trước cho biết tổ chức này đã mua vũ khí từ Triều Tiên để sử dụng ở Ukraine, là điều mà Prigozhin sau đó đã phủ nhận.

“Chúng tôi có thể xác nhận rằng Triều Tiên đã hoàn thành việc giao vũ khí ban đầu cho Wagner, công ty đã trả tiền cho những thiết bị đó. Tháng trước, Triều Tiên đã chuyển các hỏa tiễn bộ binh vào Nga để Wagner sử dụng”, John Kirby, phát ngôn viên của Hội đồng An ninh Quốc gia Tòa Bạch Ốc, nói với các phóng viên hôm thứ Năm.

Phản bác lại, Prigozhin cho biết trong một tuyên bố rằng “Mọi người đều biết rằng Triều Tiên đã không cung cấp bất kỳ loại vũ khí nào cho Nga trong một thời gian dài. Và thậm chí không có nỗ lực nào như vậy được thực hiện,”

Ông nói thêm: “Vì vậy, việc cung cấp vũ khí từ Triều Tiên chẳng qua chỉ là chuyện tầm phào và suy đoán”.

Newsweek đã liên hệ với Bộ Ngoại giao Nga để bình luận.

3. Ukraine cho biết những người lính của Putin đang chạy trốn khỏi các trận chiến quan trọng

Tờ Newsweek có bài tường trình nhan đề “Putin's Soldiers Are Running Away From Key Battles: Ukraine”, nghĩa là “Ukraine cho biết những người lính của Putin đang chạy trốn khỏi các trận chiến quan trọng.” Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Túy Vân.

Quân đội Ukraine cho biết trong tuần này rằng quân đội của Tổng thống Nga Vladimir Putin đang bỏ chạy khỏi vị trí của họ trong các trận chiến quan trọng.

“Do tổn thất nhân sự đáng kể, khu vực Luhansk đã chứng kiến sự gia tăng các trường hợp binh sĩ Nga rời khỏi vị trí chiến đấu của họ”, Bộ Tổng tham mưu Lực lượng Vũ trang Ukraine cho biết trong một bản cập nhật hoạt động “Để duy trì kiểm soát tình hình, giới lãnh đạo quân đội Nga đã tăng số lượng các cuộc tuần tra để bắt giữ và trao trả những người đào ngũ cho các đơn vị”.

Bản cập nhật được đưa ra khi các lực lượng vũ trang Ukraine tiếp tục các biện pháp phản công trong nỗ lực chiếm lại các khu vực hiện do Nga kiểm soát, bao gồm cả khu vực Luhansk.

Vào tháng 9, Putin tuyên bố sáp nhập 4 vùng lãnh thổ Ukraine: Donetsk, Luhansk, Zaporizhzhia và Kherson.

“Chúng tôi sẽ bảo vệ vùng đất của mình bằng tất cả sức mạnh và mọi phương tiện của mình”, ông Putin nói khi tuyên bố sáp nhập. Sau thông báo đó, quân đội Ukraine đã tiếp tục chống trả trong nỗ lực giành lại quyền kiểm soát.

Serhiy Haidai, thống đốc khu vực Luhansk, cho biết trong tuần này rằng nếu người Nga mất thành phố Kreminna, nằm ở khu vực Luhansk, thì “toàn bộ tuyến phòng thủ của họ sẽ sụp đổ”.

“Quân đội xâm lược của Nga đã xây dựng được một tuyến phòng thủ rất mạnh trong một tháng, thậm chí nhiều hơn một chút. Họ đang mang đến đó một lượng dự trữ và thiết bị khổng lồ. Họ liên tục đổi mới lực lượng của mình”, Haidai cho biết như trên.

Tờ New York Times gần đây cũng đưa tin quân đội Nga đã tăng cường các công trình phòng thủ gần thành phố Kreminna khi quân đội Ukraine tiếp tục phản công.

Đầu tháng này, kênh truyền thông Mozhem Obyasnit, nghĩa là “Chúng tôi có thể giải thích”, của Nga đã đăng một bài cho biết các quảng cáo tìm kiếm công nhân đào hào đang xuất hiện ở các khu vực Zaporizhzhia, Luhansk và Belgorod.

Khi chiến tranh tiếp diễn giữa Nga và Ukraine, các quốc gia khác trên toàn cầu đã tiếp tục thúc đẩy hòa bình. Vào cuối tuần vừa qua, Putin đã xuất hiện trên một kênh truyền hình nhà nước của Nga và nói rằng ông “sẵn sàng đàm phán về một số kết quả có thể chấp nhận được”.

“Không phải chúng tôi từ chối đàm phán, mà là họ,” Putin nói thêm.

Ở phía bên kia của cuộc chiến, Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba nói với hãng tin AP trong tuần này rằng Ukraine quan tâm đến việc tổ chức một hội nghị thượng đỉnh với Nga. Kuleba cũng yêu cầu Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc António Guterres làm trung gian hòa giải trong các cuộc đàm phán, AP đưa tin.

Newsweek đã liên hệ với Bộ Ngoại giao ở Nga và Ukraine để bình luận.

4. Viện Nghiên cứu Chiến tranh Hoa Kỳ cho rằng Putin không đề nghị đàm phán với Ukraine

Theo các nhà phân tích, những bình luận của Vladimir Putin rằng ông ta “sẵn sàng đàm phán với tất cả các bên” liên quan đến cuộc xung đột ở Ukraine là một phần của chiến dịch thông tin sai lạc nhằm đánh lạc hướng phương Tây để họ phải nhượng bộ.

Trong bản cập nhật được công bố ngày hôm 27 tháng 12, Viện Nghiên cứu Chiến tranh Hoa Kỳ, gọi tắt là ISW, tuyên bố rằng tổng thống Nga không đề nghị đàm phán với Ukraine, trái ngược với một số báo cáo.

ISW viết:

Putin, trong một cuộc phỏng vấn trên truyền hình, tuyên bố rằng ông không nghĩ rằng cuộc chiến đang tiến đến “ranh giới nguy hiểm” và lưu ý rằng Nga không có lựa chọn nào khác ngoài việc tiếp tục bảo vệ công dân của mình, trước khi tuyên bố rằng Nga “sẵn sàng đàm phán với tất cả các bên tham gia vào cuộc xung đột.

Putin không tuyên bố rõ ràng rằng Nga sẵn sàng đàm phán trực tiếp với Ukraine, thay vào đó, ông ta duy trì câu chuyện sai sự thật rằng Ukraine - mà ông gọi đơn giản là “phía bên kia” - đã vi phạm các nỗ lực ngoại giao trước cuộc xâm lược của Nga. Các cuộc thảo luận mà Putin đề cập đến tập trung vào các cuộc thảo luận giả định với phương Tây hơn là với Ukraine, và phản ánh những cáo buộc liên tục của ông rằng Ukraine chỉ là một con tốt của phương Tây không phải là một quốc gia thực sự.

Những bình luận của Putin hôm Lễ Giáng Sinh “không phải là một sự khác biệt so với đường lối khoa trương đó”, nó vẫn tiếp tục như thế. Chúng chỉ là “một phần của chiến dịch thông tin sai lệch nhằm đánh lừa phương Tây để cuối cùng buộc Ukraine phải nhượng bộ”.

Điện Cẩm Linh đã không công bố bản ghi đầy đủ cuộc phỏng vấn của Putin trên trang web chính thức của mình trái ngược với mô hình bình thường, có thể để tạo điều kiện cho việc xuyên tạc toàn bộ tuyên bố ban đầu bằng tiếng Nga của Putin và làm nổi bật tuyên bố mơ hồ của ông về các cuộc đàm phán.

Bản cập nhật của ISW nói tiếp rằng Putin “có thể lo ngại về việc thiếu sự ủng hộ cho cuộc xâm lược của ông ta trong giới tinh hoa Nga”.

5. Quan chức Ukraine nói bệnh viện Kherson bị Nga pháo kích

Kyrylo Tymoshenko, phó chánh văn phòng tổng thống Ukraine cho biết, một bệnh viện phụ sản ở thành phố Kherson, miền nam Ukraine đã bị trúng đạn pháo của Nga.

“Hôm nay chúng pháo kích nơi hai cháu bé vừa chào đời. Trước cuộc tấn công, các bác sĩ đã cố gắng hoàn thành ca mổ lấy thai ra. Có 5 phụ nữ trong bệnh viện sau khi sinh con. Thật kỳ diệu, không có ai bị thương,” Timoshenko nói.

Các khu vực bị ảnh hưởng khác: Các cuộc pháo kích của Nga cũng làm hư hại cơ sở hạ tầng dân sự của khu định cư Antonivka ở vùng Kherson và thành phố Kherson, Bộ Tổng tham mưu Lực lượng Vũ trang Ukraine cho biết, đồng thời nói thêm rằng có thương vong trong dân thường.

Trong khi đó, mối đe dọa tấn công bằng hỏa tiễn và không kích nhằm vào các cơ sở hạ tầng quan trọng vẫn còn trên toàn bộ lãnh thổ Ukraine, do cuộc tấn công của Nga diễn ra theo hướng Bakhmut và Avdiivka nhằm cố gắng cải thiện tình hình chiến thuật theo hướng Lyman.

6. Ngoại trưởng Nga kêu gọi phương Tây kiềm chế tối đa “nhằm giảm thiểu rủi ro hạt nhân”

Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov cảnh báo rằng phương Tây phải thể hiện sự kiềm chế trong cuộc chiến tại Ukraine để tránh nguy cơ hạt nhân. Ông cho biết như trên trong một cuộc phỏng vấn với hãng thông tấn TASS hôm thứ Ba.

“Chúng tôi tiếp tục kêu gọi phương Tây kiềm chế tối đa ở khu vực cực kỳ nhạy cảm này để giảm thiểu rủi ro hạt nhân. Trên thực tế, điều quan trọng là phải duy trì cam kết với định đề về việc không thể xảy ra chiến tranh hạt nhân, đã được các quốc gia thuộc khối 5 cường quốc hạt nhân xác nhận trong một tuyên bố chung ngày 3 tháng Giêng vừa qua,” ông nói với TASS.

Nhà ngoại giao hàng đầu của Nga cho biết: “Theo logic được nêu trong tài liệu, bất kỳ cuộc đối đầu quân sự nào giữa các cường quốc hạt nhân đều phải được ngăn chặn, vì nó sẽ dẫn đến thảm họa”.

“Đặc biệt, nó nhấn mạnh rằng Nga ủng hộ việc hình thành một cấu trúc an ninh quốc tế mới, ổn định hơn dựa trên việc bảo đảm khả năng dự đoán và ổn định chiến lược toàn cầu, cũng như tuân thủ các nguyên tắc bình đẳng, an ninh không thể chia cắt và cùng xem xét các lợi ích của các bên”

Trong cùng một cuộc phỏng vấn, ông Lavrov cho biết những ý tưởng quan trọng từ Washington liên quan đến các cuộc tiếp xúc ngoại giao chính thức giữa Nga và Mỹ đã không được tiếp nhận.

Ông nói: “Bây giờ rất khó để nói điều gì đó về việc thực hiện các cuộc tiếp xúc song phương đầy đủ thông qua các kênh ngoại giao.”

“Người Mỹ không có ý kiến quan trọng nào về vấn đề này”, ông Lavrov nói với TASS.

“Chúng tôi, ở các cấp khác nhau, kể cả cấp cao nhất, đã nhiều lần nhấn mạnh rằng chúng tôi không né tránh một cuộc đối thoại mang tính xây dựng”.

Đầu tháng này, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã công khai đe dọa hạt nhân, khi đưa ra khả năng Nga có thể chính thức thay đổi học thuyết quân sự về việc không phải là nước đầu tiên sử dụng vũ khí hạt nhân trong một cuộc xung đột. Diễn biến này xảy ra vài ngày sau khi ông cảnh báo về mối đe dọa chiến tranh hạt nhân “ngày càng tăng”.

7. Nga “đem lượng quân dự trữ khổng lồ” tham chiến ở Kreminna

Người đứng đầu cơ quan quản lý quân sự khu vực Luhansk, Serhiy Haidai, cho biết thành phố Kreminna của Ukraine, phía tây bắc Lysychansk, tiếp tục trải qua các cuộc giao tranh ác liệt khi quân đội Nga tiếp tục tăng cường lực lượng tại đây.

“Quân đội xâm lược của Nga đã xây dựng được một tuyến phòng thủ rất mạnh trong một tháng, thậm chí là hơn một tháng. Họ đang mang đến đó một lượng quân dự bị và thiết bị khổng lồ. Họ liên tục đổi mới lực lượng của mình,” Haidai nói.

Ông cho biết quân đội Nga đã chịu một số lượng lớn thương vong “nhưng họ vẫn mang đến các nhân sự mới, bởi vì họ hiểu rằng nếu mất Kreminna, về nguyên tắc, toàn bộ tuyến phòng thủ sẽ sụp đổ.”

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy thừa nhận vào tối thứ Hai rằng tình hình ở tiền tuyến ở Bakhmut, Kreminna và các khu vực khác ở phía đông Donbas là “khó khăn, đau đớn” khi các lực lượng Nga sử dụng mọi nguồn lực sẵn có “để đạt được ít nhất một số tiến bộ.”

Tại sao Kreminna lại quan trọng: Kreminna là một thị trấn ở vùng Luhansk phía đông Ukraine đã bị xâm lược từ mùa xuân.

Kreminna nằm trên con đường bắc-nam quan trọng từ Svatove, nơi quân đội Nga đã sử dụng để tiếp tế và càng trở nên quan trọng hơn đối với họ sau khi quân đội Ukraine chiếm được Kupyansk, một trung tâm tiếp tế ở phía tây bắc của Kreminna và Svatove. Mất Kreminna sẽ hạn chế khả năng tiếp tế cho quân đội của Nga ở thành phố trọng điểm Severodonetsk.

Haidai cho biết con đường vẫn nằm dưới sự kiểm soát hỏa lực của Ukraine, điều đó có nghĩa là “không có cách nào an toàn và chắc chắn để quân xâm lược Nga mang thiết bị hoặc đạn dược tới Kreminna bằng con đường này”.

Các lực lượng Ukraine dường như sắp chiếm lại Kreminna vài tuần trước, nhưng các quan chức Ukraine cho biết việc tiếp cận thành phố rất khó khăn do có quá nhiều mìn bẫy.

“Mỗi mét đều khó khăn, bởi vì mọi thứ ở đó đều được gài mìn và họ liên tục nã pháo với cỡ nòng lớn,” Haidai nói, đồng thời cho biết tình hình ở Kreminna “hoàn toàn khác với Bakhmut”.

“Quân đội Nga đang cố gắng nã pháo mạnh hơn, họ đã chiếm hết các khu rừng, họ đã gài mìn hết mọi thứ và không ai biết bản đồ các bãi mìn. Do đó, rất khó tiến lên”, Haidai nói.

Viện Nghiên cứu Chiến tranh có trụ sở tại Washington, cơ quan theo sát cuộc xung đột, cho biết thông tin từ các blogger quân sự Nga cho thấy “Các lực lượng Nga đang rút quân từ nhiều điểm khác nhau trên khắp chiến trường để lấp đầy lỗ hổng trên tuyến Svatove-Kreminna và bù đắp cho tiếp tục xuống cấp của các đơn vị thông thường.”