Suy tư Tin Mừng Lễ Phục Sinh năm A 20.4.2014

“Không biết làm sao nói được nhiều,”
Như khi lòng chửa biết thương yêu.”
(Dẫn từ thơ Lưu Trọng Lư)
Ga 20: 1-9/Mt 28: 1-10
Nhà thơ nói không nhiều, khi lòng mình chửa biết thương yêu. Nhà Đạo có nói dù không ít, nhưng lòng vẫn trĩu nặng một lặng thinh như tình Chúa Sống Lại.
Chúa Sống Lại, Ngài lại đã sống trong thinh lặng vào chiều lễ Vọng, lúc không gian và thời gian đọng-lắng tình im-ắng. Chúa sống lại với vũ trụ/địa cầu để Ngài đi vào lòng người có tình thân trầm lắng. Thuở đầu đời, người người cũng đều cảm nghiệm một lặng thinh như tình im-ắng ngày Chúa tạo khởi-đầu không-gian và thời-gian.
Tình lặng thinh Chúa Phục Sinh, nay thành bầu-khí giữ gìn một Khởi-đầu như Tin Mừng thánh Máccô từng ghi chép. Thánh Máccô có ghi ở đầu sách: “Khởi đầu Tin Mừng Đức Giêsu Kitô, Con Thiên-Chúa, Đấng được xức dầu”. Khởi đầu, là khởi phát ngay từ đầu, khi chưa có gì trong vũ trụ, như sách Khởi Nguyên từng ghi lại. Khởi đầu, với Tin Mừng thánh Mác-cô, là sự mới-mẻ tuyệt-vời nguồn-gốc vũ-trụ và con nguời. Và lặng thinh như thế, không để chuẩn bị cho Khởi-đầu mà để giữ-gìn Khởi đầu im ắng, lặng thinh, rất Sống Lại.
Khởi đầu Sống Lại, là ý-nghĩa của sự sống ta từng biết đến. Khởi đầu, bao gồm và diễn-tả nhiều ý-nghĩa của sự chết, như ta tưởng. Là, thứ trật-tự khác hẳn sự sống và nỗi chết. Khởi đầu, luôn có khác biệt, mà ngôn-ngữ ra câm-nín khi đối-đầu sự thể khác biệt ấy. Bằng vào ngôn ngữ và nhờ có ngôn-ngữ, ta vẫn gọi đó là: Phục Sinh - Khởi Đầu, thôi.
Tin Mừng thánh Gioan, đồ đệ thánh Gioan Tẩy Giả chào mừng Chúa bằng câu: “Quid Qaeritis?” tức là: “Ngài tìm gì thế?” Và cuối Tin Mừng, lại có đoạn kể Maria Magđala đến mộ-phần của Chúa, cũng được hỏi: “Chị tìm ai thế?” Câu hỏi lần này là: tìm ai chứ không phải tìm gì? Bên tiếng La-tinh, là: “Quem Qaeritis?” tức: không phải thứ gì vẫn có ở chốn lặng thinh/khởi đầu ấy, mà là Đấng vượt cả sự sống lẫn nỗi chết.
Thời Trung Cổ, lễ Vọng Phục Sinh cũng thấy các Dòng khắc kỷ đã lại hát mẩu đối-thoại giữa nữ-phụ đến mộ phần trống vắng để tìm Chúa, lại đã gặp thần-sứ Chúa ở ngay đó. Và, câu đáp-ca thời đó rày đã như:

Này hỡi, những kẻ theo chân Đức Kitô, các người tìm ai?
Tìm Giêsu Nadarét, Đấng chịu đóng đinh, nay là Người của Thiên Quốc.
Ngài không ở đây! Ngài sống lại như đà báo trước. Hãy đi mà loan báo điều đó. Ngài sống lại và đã ra khỏi mồ.

Ngay sau đó, lại thấy bốn thày Dòng bước lên cung-thánh diễn-trình Phục-sinh qua nghi-thức phụng-vụ. Một thày mặc đồ trắng tiến gần đến mộ phần trống vắng, tay cầm nhành cọ rồi ngồi xuống rất im lặng. Thày là thiên-sứ có mặt ở mộ-trống hôm ấy. Ba thày Dòng kia, lại cũng bước ra tay cầm bình hương, nhang đèn như thể kiếm tìm thứ gì đó.
Các thày Dòng lại cũng đến gần mộ-phần để xem xét. Khi ấy, thần-sứ Chúa lại hát câu:

“Này hỡi, những kẻ bước theo chân Chúa, các người tìm gì ở mộ phần?”

Họ đồng thanh lên tiếng đáp:

“Tìm Giêsu Nazarét, Đấng chịu đóng đinh, Đấng bậc ở trời cao!”

Thần-sứ lại cũng đáp-từ bằng câu hát:

“Ngài không có đây, Ngài trỗi dậy như đà báo trước.
Hãy đi mà kể cho mọi người biết Ngài trỗi dậy từ cõi chết!”

Và khi ấy, toàn cộng-đoàn lại cũng cất lời ca như thần sứ:

“Hallêluyah! Hôm nay Chúa sống lại
Là Sư Tử dũng mãnh, Đức Kitô Con Thiên-Chúa.
Hãy cảm tạ Chúa đi và hãy hát lời ca Hallêluyah!

Và khi ấy, thần-sứ Chúa lại cũng đáp-từ bằng câu ca:

“Hãy đến xem mộ-phần Chúa nằm. Hallêluyah! Hallêluyah!

Tiếp theo đó, thần-sứ Chúa vén màn-liếp để thấy được mộ-phần Chúa nay trống vắng, không còn thập-giá và Đấng chịu đóng đinh nay có cả khăn liệm xác Ngài để ở đó. Các thày Dòng lượm/nhặt khăn liệm lên, rồi hất tung khăn về phía trước như để chứng-tỏ cho mọi người thấy: Chúa đã Phục sinh, Ngài không còn liệm bằng tấm trắng quanh mình hoặc thứ nào khác. Các thày Dòng đặt “tấm trắng” lên bàn thờ, rồi bắt đầu hát kinh Tạ Ơn rất Te Deum…

Các thày Dòng ở đây lại cũng làm như thế vào phụng-vụ Giáng Sinh, có câu hơi khác:

“Các người tìm gì nơ Máng cỏ, này hỡi mục đồng rày cho biết?
Tìm Đức Kitô Cứu Thế qua Hài Nhi quấn tấm trắng, như thần-sứ nói.
Ngài ở đây với Đức Maria Mẹ Ngài.Hãy đi kể cho mọi người biết Ngài đà Hạ sinh.

Ngài đà hạ sinh, một Trẻ Bé cho chúng ta.
Người Con đã sinh ra cho chúng ta.
Hallêluyah!

Và cứ thế, triều thần-thánh trên trời dưới đất cứ chúc tụng ngợi khen Ngài trong tiếng hoan ca Phục-sinh-quang-vinh như Ngài đà hạ-sinh cho mọi người. ở đời.
Trong tâm tình cảm nghiệm sự thể rày như thế, cũng nên ngâm lại lời thơ trên, rằng:

“Không biết làm sao nói được nhiều,”
Như khi lòng chửa biết thương yêu
Khi yêu quên cả lời săn sóc,
Nhìn lại nhìn nhau, chiều lại chiều.”
(Lưu Trọng Lư – Khi Yêu)

Cảm-nghiệm Chúa Phục sinh, không nói gì nhiều và có nói cũng không nhiều như nhà thơ ngoài đạo vẫn ngâm và vẫn nói. Nhà Đạo chỉ làm thinh không nói nhưng cảm kích. Cảm kích Chúa Phục Sinh quang vinh mọi thời khắc, rất ở đời.

Lm Kevin O’Shea, CSsR
Mai Tá lược dịch