CHÚA NHẬT 28 THƯỜNG NIÊN NĂM C : LC 17,11-19

11Trên đường lên Giê-ru-sa-lem, Đức Giê-su đi ngang qua biên giới hai miền Sa-ma-ri và Ga-li-lê. 12Lúc Người vào một làng kia, thì có mười người phong hủi đón gặp Người. Họ dừng lại đằng xa 13và kêu lớn tiếng : “Lạy Thầy Giê-su, xin dủ lòng thương chúng tôi !” 14Thấy vậy, Đức Giê-su bảo họ : “Hãy đi trình diện với các tư tế.” Đang khi đi thì họ được sạch.

15Một người trong bọn, thấy mình được khỏi, liền quay trở lại và lớn tiếng tôn vinh Thiên Chúa. 16Anh ta sấp mình dưới chân Đức Giê-su mà tạ ơn. Anh ta lại là người Sa-ma-ri. 17Đức Giê-su mới hỏi : “Không phải cả mười người đều được sạch sao?Thế thì chín người kia đâu? 18Sao không thấy họ trở lại tôn vinh Thiên Chúa, mà chỉ có người ngoại bang này?” Rồi Người nói với anh ta : “Đứng dậy về đi ! Lòng tin của anh đã cứu chữa anh.”

LÒNG TIN TRỌN VẸN

Bệnh phong (cùi, hủi), như chúng ta đều biết, là bệnh tàn phá thân thể con người từ từ, nhất là bên ngoài, nên từng là nỗi kinh hoàng của nhân loại. Nhưng suốt dòng thời gian, lịch sử đã ghi nhận rằng phần lớn những cá nhân và tập thể (dòng tu) từng hiến thân cho bệnh nhân phong là các Ki-tô hữu. Chúng ta nhớ đến vị Thánh nghèo thành Át-xi-di từng ôm lấy một anh phong cùi rồi uống nước đã rửa vết thương cho anh, như dấu chỉ hiệp thông trọn vẹn. Chúng ta nhớ đến các tông đồ cho người cùi, từ thánh linh mục Damien de Veuster (1840-1889) trên đảo Molokai mà cuối cùng cũng mắc bệnh, đến mục sư Albert Schweitzer (1875-1965) bên nước Gabon Phi châu, đến giám mục Jean Cassaigne (1875-1973) lập trại phong Di Linh ở Lâm Đồng, đến bác sĩ Công Giáo Raoul Follereau (1903–1977), người từng tung ra “Chiến dịch cho bệnh nhân phong” thời danh và hiệu quả, đến nữ tu Louise Bannet (+1982), một cựu tiếp viên hàng không xinh đẹp người Mỹ, từng bỏ nghề để sang trại phong Di Linh phục vụ người cùi, ngõ hầu cảm ơn Chúa đã lấy tất cả sắc đẹp của họ mà ban cho chị, như gợi ý và đề nghị của Đức Giám Mục Fulton Sheen… đến tất cả các thừa sai nam nữ đang phục vụ tại các trại phong trên toàn thế giới. Riêng tại Việt Nam, 3 trại phong nổi tiếng ở Di Linh (Lâm Đồng), Quy Hòa (Quy Nhơn), Quả Cảm (Bắc Ninh) đều do Công Giáo thành lập. Nguồn cảm hứng và tấm gương sáng của họ chính là Đức Giê-su qua những câu chuyện về người phong hủi được các Tin Mừng tường thuật, trong số đó có bản văn chúng ta suy niệm lúc này.

1- Được sạch nhờ tin vào lời nói của Đức Giê-su

Bác sĩ Gerhard Henrich Armauer Hansen (1841-1912) vào năm 1871 khám phá ra rằng đó là một bệnh lây nhiễm do một loại vi khuẩn gây nên chứ không do di truyền. Đây là một căn bệnh ngày nay rất dễ chữa trị. Nó chắc chắn ít nghiêm trọng hơn so với huyền thoại từng được nặn ra xung quanh nó kể từ khi nó được Kinh Thánh đề cập. Quả thế, chính Kinh Thánh, đặc biệt pháp chế trong sách Lê-vi (x. ch.13-14) đã tạo nên một ý nghĩa biểu tượng đặc biệt cho căn bệnh này. Bị coi như bệnh truyền nhiễm nguy hiểm nhất và do đó phải cô lập khỏi cộng đồng dân sự lẫn tôn giáo, phong cùi từng bị giải thích như một hình phạt thần linh khắc nghiệt dành cho kẻ đã phạm những tội ác nghiêm trọng và ô nhục. Nó tượng trưng cách rõ ràng và khủng khiếp cho tội lỗi, sự ác làm biến dạng con người, qua các hình ảnh : những vết thương mưng mủ trên da, tứ chi bị gặm nhấm dần dần, khuôn mặt méo mó biến dạng. Ấy là vì khi tạo dựng phàm nhân, Thiên Chúa từng mơ một hữu thể xinh đẹp, tuyệt diệu, “theo hình ảnh và giống Người.” Khuôn mặt đích thực của con người, đó là giống Thiên Chúa, Đấng vốn là Tình yêu. Than ôi, đôi mắt được tạo dựng để mở ra với tha nhân, nay quay lui nhìn mình, tối mờ vì bệnh cùi của bản năng quy ngã. Than ôi, đôi tay được tạo dựng để làm việc và để trao ban, nay bị gặm nhấm bởi bệnh cùi của tham lam và biếng nhác. Than ôi, con tim được tạo dựng để yêu mến, nay bị biến dạng vì bệnh cùi của thói ích kỷ và kiêu ngạo.

Phá vỡ truyền thống “thánh thiêng” từ sách Lê-vi, vốn đày đọa bệnh nhân phong trong cảnh cô lập và lăng nhục, Đức Giê-su đã thường đến gần họ, chạm vào họ và chữa lành họ, không chỉ phục hồi cho "da thịt họ lại trở nên như da thịt một trẻ nhỏ", theo cách nói sử dụng trong câu chuyện phép lạ mà ngôn sứ Ê-li-sa thực hiện trên tướng Na-a-man người Sy-ri-a, được công bố trong bài đọc thứ nhất hôm nay (2V 5,14-17), mà còn đưa họ trở lại với đời sống cộng đồng chính thức. Đây chính là ý nghĩa của việc "trình diện với các tư tế" để xin giấy chứng nhận chữa lành (x. Lv 14,2) mà Đức Giê-su đã yêu cầu từ 10 người phong trong Tin Mừng ta đang suy niệm.

Do đó, suy nghĩ đầu tiên chợt hiện lên trong tâm trí khi đọc đoạn văn này là lòng thương xót đậm tình của Đức Ki-tô, Đấng đã giải cứu nhân loại khỏi đau khổ và tủi nhục, phá vỡ những chuẩn mực ban đầu được đặt ra cho con người nhưng cuối cùng lại quá áp bức đến mức biến con người thành nô lệ. Tuy nhiên, trong trình thuật của Lu-ca, có một chi tiết đáng nhấn mạnh. Nhân dịp một người phong được chữa khỏi, thánh sử đã mô tả một sự giải thoát tức thời (5,12-16) : Đức Giê-su giơ tay ra và với một mệnh lệnh ("Tôi muốn, anh hãy được sạch!"), Người cho da thịt bị ăn mòn của bệnh nhân trở lại trạng thái lành mạnh nguyên thủy. Tuy nhiên, ở đây, Đức Giê-su lại sai cả 10 anh đến với các tư tế, và chỉ khi họ đang trên đường tới đích thì sự chữa lành mới xảy ra. Theo một nghĩa nào đấy, họ bị thử thách, họ không chứng kiến một ​​phép lạ ngay lập tức, nhưng phải tin vào lời hứa của Đức Ki-tô, phải vâng phục, phải thể hiện đức tin của mình vào lời Người : chỉ bằng cách này, nó mới trở thành cội nguồn của sự giải thoát.

Và chúng ta nghĩ tới chính cuộc thử thách lòng tin kiểu ấy mà tướng Na-a-man đã phải chịu : chấp nhận nghe lời một tớ gái… đặt mình vào tay một kẻ thù… bằng lòng tuân theo một nghi thức trên thân thể. Đối với chúng ta hôm nay cũng vậy, đức tin năng bị thử thách, phải băng qua đêm tối mà chẳng hiểu gì, Với những bệnh nhân phong Đức Giê-su sai đi mà chưa chữa lành họ, xem ra Người muốn nói : “Các anh có tin tôi không? Các anh có thể tin lời tôi không?” Chúng ta cũng vậy, cần phải theo đuổi con đường mình, với chỉ “lời hứa” của Thiên Chúa.

Đây là lý do tại sao -như đã thường được nhấn mạnh- trình thuật của Luca có giá trị vượt xa "phép lạ" đơn thuần. Chẳng phải ngẫu nhiên mà các phép lạ trong Tin Mừng chả bao giờ là những cử chỉ thần thông pháp thuật mà đúng hơn là những dấu chỉ đích thực hướng đến những ý nghĩa cao hơn.

2- Được cứu nhờ tin vào bản thân Đức Giê-su

Và ý nghĩa cao hơn này, giá trị cao hơn này xuất hiện chính xác trong cảnh thứ hai, nơi chúng ta chứng kiến ​​sự trở lại của kẻ cựu phong cùi Sa-ma-ri với Đức Giê-su. Chớ nên để mình bị lôi cuốn bởi chủ đề lòng biết ơn (anh là người duy nhất trở lại tạ ơn Chúa) và chủ nghĩa phổ quát ("anh ta lại là người Sa-ma-ri"). Điểm nhấn nằm ở một sự thật cơ bản khác. Người phong hủi ấy hoàn toàn tin tưởng : anh không chỉ chấp nhận lời kêu gọi của Đức Giê-su như những kẻ khác, mà còn trở lại để ngợi khen và "tôn vinh Thiên Chúa", tức là long trọng tuyên xưng lòng tin của mình vào Đức Giê-su như Đấng Cứu Độ.

Đây là lý do tại sao, nếu tất cả đều được "chữa lành", thì chỉ có anh này được "cứu chữa" nhờ tin ("lòng tin của anh đã cứu chữa anh!"). Các động từ Hy-lạp mà Lu-ca sử dụng rất rõ ràng. Cả mười người đều “được sạch", theo nghĩa của từ đầu tiên; do đó, họ được giải thoát khỏi bệnh tật và khỏi mọi hậu quả của "sự ô uế" mà nó tạo ra cho việc phượng thờ lẫn cuộc sống dân sự. Tuy nhiên, chỉ có một người, anh Sa-ma-ri, được "cứu", và động từ Hy-lạp sôzein được Lu-ca sử dụng chính để đề cao sự giải thoát hoàn toàn và trọn vẹn khỏi sự dữ, đặc biệt khỏi sự dữ trong hồn và thiêng liêng. Chính trong lời nói về lòng tin này (c. 19) mà trình thuật đạt đến đỉnh điểm.

Như luôn có Hiền Phụ giữa lòng các bận tâm của mình, Đức Giê-su cũng trách cứ 9 người phong kia đã không “tôn vinh Thiên Chúa.” Ơn cứu độ thành ra hơn hẳn việc chữa lành xác thể. Và lòng tin trọn vẹn của kẻ trở lui thì hơn lòng tin-tín thác đã thúc đẩy cả mười người đi trình diện các tư tế ngay cả trước khi được sạch. Việc chữa lành chỉ dẫn tới ơn cứu độ trọn vẹn của hữu thể con người nếu con người thừa nhận sáng kiến cho không của Thiên Chúa đối với mình và nếu nó đáp lại bằng cách dấn thân vào một mối liên hệ thực sự với Đức Giê-su : lòng tin trọn vẹn là vậy.

“Anh ta sấp mình dưới chân Đức Giê-su mà tạ ơn” (c. 16). Cử chỉ này, mà chúng ta thấy người Hồi giáo làm trên truyền hình phim ảnh, và nhiều bạn trẻ ở Taizé (tu viện đại kết bên Pháp) chẳng hạn, cũng đã tìm lại… chúng ta xem ra đã đánh mất thói quen thực hành. Đó là cử chỉ tiêu biểu cho việc tôn kính thờ lạy ! Việc cúi mình sát đất trong Kinh Thánh nói lên rằng người ta thừa nhận Thiên Chúa vĩ đại và vinh quang, là Nguồn ơn và là Tạo Hóa. Ở đây, ạnh phong cùi làm cử chỉ này “trước Đức Giê-su.” Một mầu nhiệm cao cả ấn giấu đằng sau nhân tính của Người. Chúng ta quên điều này chăng? Sau Truyền phép trong Thánh lễ, cử chỉ của chúng ta như thế nào và có ý nghĩa ra sao vậy? Phải chăng chúng ta thật sự có khả năng “sấp mặt xuống đất” trước dáng vẻ bên ngoài của một mẩu bánh nhỏ? Cử chỉ hạ nhục đối với các thói tự mãn phàm nhân của chúng ta. Cử chỉ đức tin cứu chữa chúng ta, thanh tẩy chúng ta khỏi phong cùi tội lỗi. Như các đan sĩ nhiều nơi phủ phục toàn thân sau câu “Chính nhờ Người, với Người và trong Người….”

 

17. Bất luận làm việc thiện gì thì cũng phải lấy khiêm tốn làm căn cơ, vừa có khiêm tốn để tiếp tục làm, lại vừa có khiêm tốn làm đến chung kết, thì việc thiện mới gọi là hoàn thành.

(Thánh Augustine)

Lm. Giuse Maria Nhân Tài, csjb.

(Trích dịch từ tiếng Hoa trong "Cách ngôn thần học tu đức")

----------

http://www.vietcatholic.net

https://www.facebook.com/jmtaiby

http://www.nhantai.info

 

62. CHÁU CỦA THÁI KINH

Quyền thần của triều Tống là Thái Kinh có mấy người cháu, từ trước đến nay chưa thấy qua công việc đồng áng.

Một hôm, Thái Kính nói đùa với mấy cháu:

- “Mỗi ngày các cháu đều ăn cơm gạo trắng, thử nói cho ta nghe, gạo đó ở đâu mà có?”

Một đứa cháu nói:

- “Gạo đó là từ trong cối đá giả gạo mà ra ạ.”

Thái Kinh lớn tiếng cười ha ha.

Đứa cháu khác nghĩ rằng: gạo trong kinh thành đều dùng chiếc chiếu bao lại và chở đến, cho nên tiếp lời nói:

- “Không đúng, cháu nhìn thấy gạo từ trong cái bao chiếu mà ra ạ”.

(Tiếu tiếu lục)

Suy tư 62:

Một hạt cơm phải trãi qua các công đoạn sau đây: chọn lúa giống, cày ruộng, ngâm giống, gieo mạ, bừa ruộng, cấy lúa, làm cỏ, bón phân, tưới nước, gặt lúa, xay lúa thành gạo và cuối cùng thì đem gạo nấu thành cơm ăn, cho nên, ăn được một chén cơm thì không phải dễ dàng, có pha trộn mồ hôi và có khi cả khi nước mắt của người nông dân.

Gạo không phải ở trong cối xay đá mà có, cũng không phải ở trong cái bao chiếu mà ra.

Ơn cứu độ không phải do người này người nọ mà có, cũng không phải do mình mà ra, nhưng ơn cứu độ do bởi Thiên Chúa mà ra qua các giai đoạn sau đây: trước hết là do tình yêu bao la của Thiên Chúa Cha, và Con Một của Ngài là Đức Chúa Giê-su xuống thế làm người trong cung lòng trinh nữ Ma-ri-a, giảng dạy tin mừng Nước Trời, bị các thượng tế ghen ghét vu khống, bị đánh đòn, bị vác cây thập giá đi chịu chết, và cuối cùng bị đóng đinh chân tay vào thập giá và chết trên thập giá tại núi Sọ ngoài thành Giê-ru-sa-lem, xác chôn trong mồ được ba ngày thì Ngài sống lại vinh quang...

Và lý do duy nhất để Đức Chúa Giê-su hy sinh mạng sống của mình để cứu chuộc nhân loại chính là tình yêu, một tình yêu trọn vẹn không tỳ vết, tình yêu cho đi mà không đòi lại, đó chính là cốt lõi của ơn cứu độ.

Ai phủ nhận Đức Chúa Giê-su Ki-tô không phải là Đấng cứu độ trần gian, thì người đó không thể chia sẻ tình yêu và hạnh phúc Nước Trời với Ngài.

Lm. Giuse Maria Nhân Tài, csjb.

(Dịch từ tiếng Hoa và viết suy tư)

---------

http://www.vietcatholic.net

https://www.facebook.com/jmtaiby

http://www.nhantai.info

 

Tin Mừng Lc 11:1-4
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo thánh Luca.
Khi ấy, Đức Giêsu cầu nguyện ở nơi kia. Người cầu nguyện xong, thì có một người trong nhóm môn đệ nói với Người: “Thưa Thầy, xin dạy chúng con cầu nguyện, cũng như ông Gioan đã dạy môn đệ của ông.” Người bảo các ông: “Khi cầu nguyện, anh em hãy nói:

“Lạy Cha, xin làm cho danh thánh Cha vinh hiển,
Triều Đại Cha mau đến,
xin Cha cho chúng con
ngày nào có lương thực ngày ấy;
xin tha tội cho chúng con,
vì chính chúng con cũng tha
cho mọi người mắc lỗi với chúng con,
và xin đừng để chúng con sa chước cám dỗ.”

 

THÂN TÌNH
“Lạy Cha chúng con!”.

Mọi người đều cần sự công nhận cho thành tích, nhưng ít ai nói rõ thất bại của mình! Một cậu bé thưa, “Ba ơi, chơi phi tiêu! Con ném tốt, ba sẽ la lên, ‘Tuyệt!’; và con thích nhất, mỗi khi con ném trật, ba cười rồi hét, ‘Gần trúng!’”.

Kính thưa Anh Chị em,

‘Gần trúng!’, thân tình làm sao! Lời Chúa hôm nay cho thấy điều Thiên Chúa muốn chúng ta có trong tương quan với Ngài - một sự ‘thân tình’ giữa Cha với con, giữa bạn với bạn!

Trước hết, cuộc tranh luận ‘thân tình’ giữa Thiên Chúa và Giôna, một kẻ vừa được cứu - và một lần nữa - được sai đi Ninivê. Đến nơi, thấy bao điều xấu xa, Giôna giận dữ và xin được chết đi nếu Chúa tha cho thành. “Lòng thương xót là sẵn sàng bước vào cơn hỗn loạn của người khác!” - James F. Keenan. Chúa phân trần, “Ngươi nổi giận như thế có lý không?”. Ngài cho một cây thầu dầu mọc lên, che nắng cho ông; sau đó, sai một con sâu cắn ngang, cây khô héo, “Ngươi thương hại cây thầu dầu mà ngươi đã không vất vả vì nó… Còn Ta, chẳng lẽ Ta lại không thương hại Ninivê?”. Giôna phải học biết Ngài, Đấng “chậm giận, lại giàu tình thương và lòng thành tín” - Thánh Vịnh đáp ca.

Với bài Tin Mừng, Chúa Giêsu cho thấy sự ‘thân tình’ đó khi dạy các môn đệ kinh Lạy Cha. “Khi bạn thưa lên ‘Lạy Cha’, tai của Thiên Chúa chạm xuống môi bạn!” - Anrê Bessette; “Nhiều điều đã xảy ra tức khắc, bây giờ và sau đó, chỉ bởi một lời ‘Lạy Cha’ cất lên từ trái tim!” - Têrêxa Ávila; “‘Lạy Cha’, một lời cầu nguyện khi linh hồn tôi cằn cỗi đến nỗi không có một suy nghĩ nào đáng giá!” - Têrêxa Lisieux. Trong Thánh Lễ, Linh mục mời dân Chúa đọc kinh Lạy Cha, “Chúng ta dám nguyện rằng”. Đó là một lời mời ‘khá liều lĩnh’ khi con người dám thưa lên với Chúa một danh xưng quá đỗi ‘thân tình!’.

Chúa Cha muốn chúng ta táo bạo như Giôna, mạnh dạn như Chúa Giêsu khi dám gọi Ngài là Cha, là bạn, hầu đến bên Ngài với sự tự tin của một em bé. Em bé không sợ; đúng hơn, nó có niềm tin rằng, cha mẹ yêu chúng dù chúng thế nào! Cả khi có lỗi, chúng biết, chúng vẫn được yêu. Đây phải là ý thức căn bản khởi đầu cho mọi giờ, mọi phút, mọi nơi khi chúng ta bắt đầu cầu nguyện! “Những lời cầu nguyện táo bạo làm vinh danh Thiên Chúa, và Thiên Chúa tôn vinh những lời cầu nguyện táo bạo!” - Mark Batterson.

Anh Chị em,

“Lạy Cha chúng con!”. Cầu nguyện không chỉ là nói cho đủ, mà là ở lại cho sâu với một Thiên Chúa không xa cách, nhưng ‘thân tình’ như người Cha chơi phi tiêu khen đứa con, như hai người bạn ngồi trách nhau. Đừng quên, trong cuộc sống, Chúa vẫn gieo những ‘cây thầu dầu’ - đôi khi là niềm vui, thử thách, mất mát. Chúng mọc lên rồi héo đi, không để làm khổ, mà để dạy chúng ta tin cậy hơn, yêu mến hơn, và bám vào Ngài hơn chứ không vào những bóng mát chóng qua. Ở đó, bạn và tôi học biết Ngài là Thiên Chúa, là Thầy, là bạn và là một người Cha muốn uốn nắn chúng ta theo cách của Ngài.

Chúng ta có thể cầu nguyện,

“Lạy Chúa, con thường ‘ném trật’, Chúa thường vờ khen. Chúa biết, chính trong những trầy trật ấy, con mới chạm được vào lòng thương xót dịu dàng của Chúa!”, Amen.

(Tgp. Huế)

 

Kristina Millare của hãng tin CNA, ngày 7 tháng 10 năm 2025, đưa tin: Theo thông báo của Tòa Thánh hôm thứ Ba, Đức Giáo Hoàng Lêô XIV sẽ đến thăm Thổ Nhĩ Kỳ và Li-băng trong chuyến tông du đầu tiên của ngài, diễn ra từ ngày 27 tháng 11 đến ngày 2 tháng 12.

Giám đốc Văn phòng Báo chí Tòa Thánh, ông Matteo Bruni, cho biết Đức Giáo Hoàng đã chấp nhận lời mời của "Nguyên thủ Quốc gia và các Nhà chức trách Giáo hội" của cả hai nước trong một tuyên bố được Tòa Thánh công bố ngày 7 tháng 10.

Trong chuyến tông du kéo dài sáu ngày, Đức Thánh Cha sẽ đến thăm thành phố Iznek của Thổ Nhĩ Kỳ để kỷ niệm 1,700 năm Công đồng Nixêa, một cột mốc đại kết trong lịch sử Giáo hội, dẫn đến việc hình thành Kinh Tin Kính Nixêa.

Theo thông cáo báo chí do Tòa Thượng phụ Đại kết công bố hôm thứ Ba, Đức Giáo Hoàng Leo sẽ thực hiện chuyến hành hương chung với Đức Thượng phụ Chính thống giáo Bartholomew I của Constantinople đến Nixêa vào ngày 28 tháng 11 trước khi dành hai ngày tại Phanar, trụ sở của Tòa Thượng phụ Đại kết tại Istanbul, nơi ngài và Đức Thượng phụ Bartholomew sẽ cử hành lễ Thánh Anrê Tông đồ vào ngày 30 tháng 11.

Đức Leo sẽ là vị Giáo hoàng thứ năm đến thăm Thổ Nhĩ Kỳ. Vào đầu triều giáo hoàng của mình, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã đến thăm quốc gia Trung Đông này vào năm 2014 để củng cố đối thoại liên tôn của Giáo hội với các nhà lãnh đạo Chính thống giáo và Hồi giáo.

Chuyến viếng thăm gần đây nhất của một vị Giáo hoàng tới Lebanon là của Đức Benedict XVI, diễn ra từ ngày 14 đến 16 tháng 9 năm 2012, hơn một năm sau khi cuộc nội chiến Syria bùng nổ.

Hội đồng các Thượng phụ và Giám mục Công Giáo tại Lebanon đã ra tuyên bố hôm thứ Ba bày tỏ lòng biết ơn đối với Đức Giáo Hoàng Leo vì "tình yêu thương của người cha và sự quan tâm đặc biệt" của ngài dành cho người dân Lebanon.

Tuyên bố viết: "Chúng tôi đón nhận sự kiện lịch sử này với niềm vui lớn lao và hy vọng mới mẻ, cầu nguyện cho chuyến viếng thăm tông tòa này mang lại hòa bình và ổn định cho Lebanon, và rằng đây có thể là dấu hiệu của sự hiệp nhất cho tất cả các Kitô hữu và người Hồi giáo Lebanon, trong giai đoạn nhạy cảm này của lịch sử đất nước chúng ta".

Tổng thống Lebanon Joseph Aoun cho biết chuyến viếng thăm của Đức Giáo Hoàng sẽ làm sâu sắc thêm "lòng tin vững chắc" giữa Lebanon và Vatican, đồng thời là dấu hiệu của hòa bình tại một đất nước có nhiều tôn giáo và văn hóa đa dạng.

TT Aoun phát biểu hôm thứ Ba: "Tất cả người dân Lebanon - Kitô hữu và Hồi giáo, từ mọi giáo phái và cộng đồng - đang chuẩn bị đón tiếp ngài với niềm vui chân thành và sự đoàn kết dân tộc hiếm có, phản ảnh hình ảnh chân thực của Lebanon".

Ông nói thêm: “Lebanon — ban lãnh đạo và người dân — hướng đến chuyến thăm này với niềm hy vọng lớn lao vào thời điểm những thách thức đang gia tăng ở mọi bình diện”.

Theo báo cáo năm 2024 của UNHCR (Cơ quan Tị nạn Liên Hợp Quốc), Lebanon là quốc gia tiếp nhận số lượng người tị nạn bình quân đầu người và bình quân km2 lớn nhất thế giới, bao gồm khoảng 1.5 triệu người tị nạn Syria.

 

Việc kêu gọi hòa bình ở Lebanon, chứ chưa nói đến 'sự trung lập tích cực và chủ động', là một tín hiệu rõ ràng phản đối trục chiến tranh và cách mạng dai dẳng.

Đó là lời bình luận của Alberto M. Fernandez, trên trang mạng National Catholic Register ngày 7 tháng 10 năm 2025.

Việc Đức Giáo Hoàng Leo bổ sung Lebanon vào chuyến tông du quốc tế đầu tiên của mình là một tín hiệu cho thấy tầm quan trọng và tình hình khủng hoảng của quốc gia này.

Lebanon có thể không quá quan trọng trên trường quốc tế. Nhưng điều khiến nó có sức nặng tại Vatican là việc nó thực sự là một thành trì của Kitô giáo Đông phương, đặc biệt là Kitô giáo Công Giáo. Với tỷ lệ Kitô giáo "chỉ" chiếm 37% dân số, Lebanon có một khối lượng lớn Kitô giáo có ảnh hưởng lớn trong tổng dân số, điều chưa từng thấy ở bất cứ nơi nào khác tại Trung Đông. Và ở một khu vực không nhỏ của Lebanon — từ Bsharre ở phía bắc đến Đông Beirut ở phía nam, từ bờ biển đến Zahleh — người Ki-tô hữu vẫn chiếm đa số áp đảo trong dân số, điều này thể hiện rõ qua các cửa hàng, biển hiệu đường phố, các đền thờ trên vỉa hè và vô số nhà thờ trong khu vực này.

Nhưng vấn đề lớn hay cuộc khủng hoảng ở Lebanon không phải là mối quan hệ Hồi giáo-Kitô giáo. Những mối quan hệ đó vẫn tồn tại và phần lớn có xu hướng thân thiện. Vấn đề của Lebanon chỉ mang tính giáo phái ở mức độ nó phản ảnh những chia rẽ chính trị nghiêm trọng hơn nhiều trong nước.

Một bên là những người Lebanon muốn thấy đất nước mình phát triển như một quốc gia bình thường, hòa bình với chính mình và trung lập trước những xung đột bạo lực đã tàn phá khu vực trong nhiều thập niên. Đức Thượng phụ Công Giáo Maronite Bechara Rai của Lebanon, giáo sĩ có ảnh hưởng nhất của đất nước, đã kêu gọi "một lập trường trung lập tích cực và chủ động". Đức Hồng Y Rai giải thích rằng "trung lập tích cực là một học thuyết chính trị tránh liên kết với các khối khu vực hoặc quốc tế xung đột, đồng thời vẫn cam kết với các mục tiêu chính đáng trên toàn cầu, chẳng hạn như quyền độc lập của các dân tộc." Nói thẳng thắn hơn, Đức Thượng phụ chúc người dân Palestine mọi thành công. Nhưng ngài không muốn thấy Lebanon bị hy sinh trên bàn thờ của chiến tranh và hỗn loạn triền miên vì các lý do nước ngoài, dù là dưới ngọn cờ Palestine, Iran hay bất cứ ai khác.

Đối lập hoàn toàn với trục trung lập tích cực này, được thể hiện bởi Đức Thượng phụ và nhiều người Lebanon, Kitô giáo và Hồi giáo khác, là một trục khác mà người ta có thể gọi là trục cách mạng triền miên, đại diện bởi nhóm khủng bố Hezbollah do Iran hậu thuẫn và các đồng minh chính trị và vũ trang của nhóm này ở Lebanon, bao gồm cả người Hồi giáo và một số người Kitô giáo. Trục cách mạng triền miên này là sự lặp lại mới nhất của một tai họa giáng xuống Lebanon — thường được một số người Lebanon thực sự chấp thuận — trong hơn 50 năm. Đầu tiên, Lebanon là một bệ phóng cho cuộc cách mạng trong thế giới Ả Rập và cuộc chiến chống lại Israel. Beirut được gọi là Hà Nội hay Stalingrad của người Ả Rập. Li-băng — hay phần đáng kể đất nước không do người Kitô giáo Li-băng kiểm soát — đã trở thành con tin của chủ nghĩa dân tộc Palestine, rồi sau đó trở thành con tin của tham vọng chế độ Assad của Syria và cuối cùng trở thành con tin của tham vọng khu vực của Iran. Arafat, Assad, thủ lĩnh Hezbollah Hassan Nasrallah có những tầm nhìn khác nhau, nhưng tác động lên Li-băng là như nhau: biến đất nước thành công cụ cho kẻ khác, cho chính sách đối ngoại và bạo lực của họ.

Kêu gọi hòa bình ở Li-băng, chứ chưa nói đến "trung lập tích cực và chủ động" là thể hiện sự phản đối rõ ràng đối với trục chiến tranh và cách mạng dai dẳng. Đó là sự chia rẽ lớn ở Li-băng, chứ không nhất thiết là tôn giáo. Đã có những người Kitô giáo, vì niềm tin hoặc sự hoài nghi sâu xa và lợi ích cá nhân, ủng hộ trục do Hezbollah lãnh đạo, chẳng hạn như cựu Tổng thống Michel Aoun và đảng của ông. Và cũng có những người Kitô giáo chưa bao giờ làm như vậy.

Một số người Kitô giáo, như cựu bộ trưởng và nghị sĩ Pierre Amine Gemayel, đã phải trả giá đắt nhất bằng vụ ám sát vì sự phản đối của họ đối với đảng chiến tranh. Nhưng Mohammad Chatah, cựu bộ trưởng và là người Hồi giáo Sunni, và Lokman Selim, một nhà hoạt động chính trị và nhà xuất bản Hồi giáo Shiite, cũng đã bị ám sát vì sự phản đối dũng cảm của họ đối với đảng chiến tranh liên miên do Hezbollah và các đồng minh của ông ta lãnh đạo.

Vì vậy, giữa hàng loạt nghi thức ngoại giao, các cuộc họp chính thức và các sự kiện tôn giáo liên quan đến chuyến thăm của Giáo hoàng, Đức Thánh Cha sẽ phải đối diện với thách thức truyền đạt rõ ràng và ủng hộ hai mục tiêu: đoàn kết và hỗ trợ cộng đồng Kitô giáo lịch sử của Lebanon và ủng hộ hòa bình, yên bình và trung lập cho tất cả người dân Lebanon. Hai mục tiêu này chồng chéo lên nhau.

Cuộc khủng hoảng kinh tế của Lebanon, khiến một lượng lớn thanh niên Kitô giáo di cư để tìm kiếm một tương lai tốt đẹp hơn, có liên hệ mật thiết với cuộc khủng hoảng chính trị, vốn liên quan trực tiếp đến những biến dạng do đảng chiến tranh gây ra ở đất nước này.

Tất cả những vấn đề khác của Lebanon - nhu cầu về một IsraelViệc rút quân, tái thiết miền Nam, cuộc chiến chống tham nhũng, công bằng xã hội, khoan dung tôn giáo — được cải thiện nhờ việc sắp xếp lại hiện trạng và thoát khỏi vòng xoáy chiến tranh triền miên cùng nạn tham nhũng kinh tế chính trị xuất phát từ việc Hezbollah tự coi mình là một đội quân riêng biệt và một nhà nước trong một nhà nước. Thông điệp của Đức Giáo Hoàng kêu gọi loại thay đổi này không chỉ phù hợp với chính sách đối ngoại của phương Tây đối với Lebanon, mà còn phù hợp với chính sách của hầu hết các quốc gia Hồi giáo Ả Rập, và hy vọng của hầu hết người Lebanon, cả Kitô giáo lẫn Hồi giáo.

 

'Coniuncta cura' đánh dấu bước tiến thực sự đầu tiên trong lĩnh vực tài chính của Vatican dưới thời Đức Leo - nhưng vẫn chưa rõ mọi việc sẽ đi theo hướng nào.

Đó là nhận định của Ed. Condon, đồng chủ bút The Pillar, ngày 07/10/2025. Theo ông, Đức Leo XIV đã bãi bỏ một quy định tài chính quan trọng do Đức Phanxicô ban hành, và cho phép các bộ phận thuộc Giáo triều Vatican một lần nữa sử dụng các ngân hàng quốc tế và các công cụ đầu tư để quản lý tài sản của Vatican.

Quyết định này, được ban hành dưới dạng tự sắc ký ngày 29 tháng 9 nhưng được công bố vào ngày 6 tháng 10, bãi bỏ một sắc lệnh do vị tiền nhiệm của Đức Leo ban hành vào năm 2022, sau những cải cách của Praedicate evangelium, tông hiến của Đức Phanxicô về Giáo triều Rôma.

Trong phần mở đầu của văn bản có tựa đề Coniuncta cura, Đức Leo viết rằng ngài đã quyết định bãi bỏ cải cách thời Đức Phanxicô "sau khi đã đánh giá cẩn thận các khuyến nghị đã được Hội đồng Kinh tế nhất trí thông qua", cơ quan do Đức Phanxicô thành lập để duy trì sự giám sát tối cao đối với các vấn đề tài chính của Vatican.

Phúc nghị năm 2022 của Đức Phanxicô được hiểu rộng rãi là một phản ứng đối với các vụ bê bối tài chính xung quanh Phủ Quốc Vụ Khanh, và đối với cuộc khủng hoảng thanh khoản ngày càng gia tăng tại Vatican. Phúc nghị này yêu cầu tất cả tài sản, tài khoản và đầu tư của giáo triều phải được chuyển về Thành phố Vatican và đặt dưới sự quản lý của APSA, cơ quan quản lý tài sản và chi trả của Vatican, và cơ quan này sau đó được yêu cầu tiến hành hoạt động kinh doanh thông qua Viện Công trình Tôn giáo, tổ chức tài chính thương mại vì lợi nhuận duy nhất của Vatican.

Tự sắc của Đức Leo là quyết định công khai quan trọng đầu tiên của Đức Giáo Hoàng liên quan đến tài chính của Vatican, và được đưa ra sau khi một cuộc phỏng vấn được công bố vào tháng trước, trong đó ngài đã giảm nhẹ nỗi lo ngại về một cuộc khủng hoảng tài chính tại Tòa Thánh, và khẳng định rằng ngài "không mất ngủ" về tình hình tài chính của Vatican. Sau khi kêu gọi một cái nhìn tích cực hơn về tài chính Vatican trong một cuộc phỏng vấn tháng trước, chỉ thị tài chính quan trọng đầu tiên của Đức Giáo Hoàng Leo sẽ khiến nhiều người tin tưởng vào năng lực của Giáo triều và sức khỏe tài chính của Vatican. Mặc dù không rõ nguồn gốc của sự lạc quan này là gì.

—

Phúc nghị năm 2022 của Đức Giáo Hoàng Phanxicô có ý nghĩa quan trọng vì hai lý do.

Thứ nhất, nó nhấn mạnh tính cấp bách mà ngài yêu cầu tất cả các cơ quan của Vatican phải mang tất cả tài sản, tiền gửi và đầu tư vào Thành phố Vatican và đặt dưới sự giám sát của APSA, với ý định rằng tất cả tài chính của Giáo triều phải được hạch toán tập trung.

Thứ hai, nó chuyển giao phần lớn trách nhiệm quản lý hầu hết các khoản đầu tư phi bất động sản của Giáo triều từ APSA sang IOR, được công nhận rộng rãi là tổ chức tài chính hiệu quả, sinh lời và minh bạch nhất tại Thành phố Vatican, và là tổ chức duy nhất chịu sự giám sát quốc tế.

Ngân hàng này cũng chứng tỏ là tổ chức Vatican kiên cường nhất trong cuộc chiến chống tham nhũng tài chính - đáng chú ý nhất là sau vụ bê bối bất động sản London năm 2018 - càng làm tăng thêm ấn tượng chung rằng Đức Phanxicô đang tăng cường giám sát tài chính của Giáo triều.

Nhưng những điều khoản đó hiện đã được gỡ bỏ.

Theo văn bản tự sắc của Đức Giáo Hoàng Leo, phúc nghị năm 2022 đã bị bãi bỏ, về cơ bản chấm dứt yêu cầu APSA tiến hành hoạt động kinh doanh thông qua IOR và cho phép rõ ràng "sử dụng các trung gian tài chính được thành lập tại các quốc gia khác" khi được coi là "hiệu quả hoặc thuận tiện hơn".

Mặc dù tự sắc của Đức Leo không chấm dứt yêu cầu pháp lý đối với các cơ quan giáo triều về việc tập trung quản lý tài sản của mình theo APSA, nhưng trên thực tế, nó đã chấm dứt yêu cầu tất cả các quỹ của Vatican phải được chuyển về nước.

Động thái này có ý nghĩa quan trọng, bởi vì nó mở lại cánh cửa cho các thỏa thuận quản lý tài sản và ngân hàng ở nước ngoài mà trước đây các nhà chức trách Vatican đã cảnh báo là gần như không thể theo dõi, và bởi vì nó cho thấy Đức Giáo Hoàng - theo lời khuyên của Hội đồng Kinh tế - không lo ngại về bất cứ sự thiếu hụt thanh khoản nào trong ngắn hạn tại Tòa thánh.

Đức Leo nói trong cuộc phỏng vấn vào tháng 9: “Chúng ta phải tránh những lựa chọn [đầu tư] tồi tệ như đã được thực hiện trong những năm gần đây”.

“Việc mua tòa nhà này ở London, Đại lộ Sloane, đã được công khai rộng rãi và số tiền hàng triệu đô la đã bị mất vì điều đó. Tôi nghĩ rằng trong thời gian Đức Phanxicô trị vì, các bước quan trọng đã được thực hiện để thiết lập các biện pháp kiểm tra và cân bằng, kiểm soát mới về hình thức và cách thức hoạt động của hoạt động tài chính. Đã có một số điều rất tích cực về mặt đó, vì vậy kết quả đang được thể hiện.”

Nhưng bất chấp đánh giá tích cực về những cải cách của Đức Phanxicô, các nhà quan sát Vatican sẽ lưu ý rằng tự sắc của Đức Leo tuần này thực chất đã đảo ngược một biện pháp bảo vệ pháp lý quan trọng được đưa ra để ngăn chặn một vụ bê bối bất động sản khác ở London.

Khoản đầu tư đó, do Phủ Quốc vụ khanh điều phối, liên quan đến việc bộ phận cấp cao của Giáo triều sử dụng tài sản và quỹ được quản lý tại Thụy Sĩ để đảm bảo hàng trăm triệu euro tiền vay lãi suất cao từ hai ngân hàng hiện đã đóng cửa. Số tiền đó được sử dụng để tài trợ cho các hoạt động ở nước ngoài vốn thấy Tòa Thánh chịu khoản lỗ gần 200 triệu euro, và dẫn đến việc chín người, bao gồm cả Hồng Y Angelo Becciu, bị kết án về tội phạm tài chính.

Không rõ Đức Giáo Hoàng Leo đã nhận được lời khuyên nào từ Hội đồng Kinh tế để thúc đẩy quyết định bãi bỏ lệnh cấm của Đức Phanxicô đối với các hoạt động ngân hàng và đầu tư ở nước ngoài, nhưng dù lý do là gì, điều này cũng cho thấy việc loại bỏ một trong những "kiểm tra và cân bằng" quan trọng mà Đức Leo gần đây đã ca ngợi là mang lại kết quả tốt.

Động thái phân quyền của Đức Leo cũng cho thấy sự thay đổi đáng kể trong niềm tin của Đức Giáo Hoàng vào APSA, cơ quan quản lý tài sản của Tòa Thánh.

Lệnh năm 2022 của Đức Phanxicô yêu cầu APSA phải thực hiện hầu hết các hoạt động đầu tư và quản lý tài sản thông qua IOR vào thời điểm đó được coi là một sự coi thường nhắm vào bộ phận đang bị bê bối này, mặc dù không liên quan đến thỏa thuận bất động sản ở London, nhưng đã tham gia vào một số giao dịch có vấn đề về tài chính và pháp lý đáng ngờ trong triều đại của Đức Phanxicô.

Tờ Pillar trước đây đã đưa tin rằng vào năm 2016, hồ sơ mật của Vatican cho thấy các thành viên cấp cao của Hội đồng Kinh tế đã được cảnh báo rằng những bất thường về tài chính tại APSA bao gồm "một quy trình đầu tư tập trung cao độ, nguy hiểm và hoạt động quản lý danh mục đầu tư mờ ám, tạo ra những bất thường và tiềm ẩn nguy cơ gian lận đáng kể".

Cũng trong năm đó, các cơ quan giám sát tài chính của Vatican, do Hồng Y George Pell đứng đầu, cũng đã ra lệnh điều tra "khẩn cấp và ngay lập tức" các giao dịch ngân hàng "có khả năng bất hợp pháp" của APSA.

Ngay cả ngoài những vụ bê bối lớn, APSA vẫn liên tục bị các quan chức tài chính Vatican chỉ trích nội bộ vì thiếu hiệu quả trong việc tạo ra lợi nhuận cho Tòa thánh - ngay cả khi vẫn công bố lợi nhuận.

Đức Leo lưu ý trong cuộc phỏng vấn vào tháng 9: "APSA vừa công bố báo cáo tài chính năm 2024 và họ báo cáo kết quả khả quan hơn 60 triệu euro trong năm. Tại sao chúng ta lại than thở về một cuộc khủng hoảng?"

Tuy nhiên, trong nội bộ, các quan chức lưu ý rằng những thông báo lợi nhuận đó không nằm trong bối cảnh tổng thể tài khoản hợp nhất hàng năm và đánh giá lãi lỗ của Tòa thánh, hoặc thâm hụt ngân sách cơ cấu hàng năm, cả hai đều được cho là vượt xa lợi nhuận đã công bố.

Hơn nữa, các quan chức trong hơn một thập niên đã cảnh báo rằng các cơ quan như APSA đã không tối đa hóa lợi nhuận theo cách có thể mang lại sự ổn định tài chính lâu dài cho Tòa thánh.

Ví dụ, các báo cáo tài chính do APSA công bố năm 2024 cho thấy đơn vị quản lý tài sản của Tòa thánh đã ghi nhận lợi nhuận 45.9 triệu euro trong năm trước. Tuy nhiên, trong khi kết quả được nhiều người ca ngợi là lợi nhuận tích cực, thì những người khác lại chỉ ra rằng báo cáo tương tự chỉ ghi nhận lợi nhuận 35 triệu euro trên danh mục bất động sản quốc tế gồm hàng nghìn đơn vị của Tòa thánh.

Trong khi đó, Đức Giáo Hoàng Leo đã có một số cuộc họp với người đứng đầu APSA, Tổng Giám mục Giordano Piccinotti, S.D.B. trong vài tuần qua, và quyết định cho phép cơ quan này thực sự nắm quyền kiểm soát các khoản đầu tư của mình cho thấy Đức Giáo Hoàng đã rất ấn tượng với ban quản lý hiện tại.

—

Có lẽ tín hiệu quan trọng và lặng lẽ nhất mà Đức Leo gửi đi trong Tự sắc tuần này là việc Đức Giáo Hoàng dường như đủ tin tưởng vào khả năng thanh khoản của Vatican đến mức ngài vui mừng khi tiền của Giáo triều một lần nữa được chuyển ra nước ngoài.

Đây lại là một sự thay đổi giọng điệu đáng chú ý so với Đức Phanxicô, người năm ngoái đã cảnh báo rằng "các phân tích chuyên sâu mới nhất do các chuyên gia độc lập thực hiện cho thấy sự mất cân bằng nghiêm trọng trong tương lai của quỹ [hưu trí Vatican], vốn có xu hướng mở rộng theo thời gian nếu không có sự can thiệp."

Tờ Pillar trước đây đã đưa tin rằng khoản nợ chưa thanh toán của quỹ ước tính gần 1.5 tỷ euro một thập niên trước, và được cho là đã tăng vọt đáng kể kể từ đó.

"Nói một cách cụ thể, điều này có nghĩa là hệ thống hiện tại không thể đảm bảo trong trung hạn việc hoàn thành nghĩa vụ lương hưu cho các thế hệ tương lai", Đức Phanxicô nói như thế, và rằng "những quyết định khó khăn đòi hỏi sự nhạy cảm, lòng hào phóng và sẵn sàng hy sinh đặc biệt từ phía tất cả mọi người". Yêu cầu pháp lý của Đức Phanxicô về việc chuyển toàn bộ tài sản của Giáo triều về Vatican được hiểu rộng rãi là một phần của nỗ lực chung nhằm củng cố tài chính của Giáo triều trước nguy cơ thiếu hụt thanh khoản. Tuy nhiên, trong cuộc phỏng vấn tháng trước, Đức Leo đã hạ thấp lỗ hổng lương hưu và thâm hụt ngân sách, gọi đây là "vấn đề chung" đối với các chính phủ và có thể giải quyết được, đồng thời nhấn mạnh sự cần thiết phải có một thông điệp công khai tích cực hơn về các vấn đề tài chính của Vatican.

Quyết định tái ủy quyền cho hoạt động quản lý đầu tư và ngân hàng của Giáo triều ở nước ngoài là dấu hiệu thực tế rõ ràng nhất cho thấy sự lạc quan của tân Giáo hoàng về tài chính Vatican không chỉ là vấn đề truyền tải thông điệp, mà là Đức Leo thực sự sẵn sàng sử dụng tiền của Vatican đúng như lời ngài nói.

Mặc dù tác động của tự sắc của Đức Leo khá rõ ràng, nhưng động cơ cho quyết định của ngài vẫn chưa được giải thích, ngoài việc đề cập một cách hời hợt đến "các khuyến nghị được Hội đồng Kinh tế nhất trí thông qua, và sau khi tham khảo ý kiến của những người có chuyên môn trong vấn đề này".

Có thể động thái của Đức Leo nhằm đảo ngược một trong những cải cách ít được đánh giá cao nhưng lại âm thầm và mạnh mẽ nhất của Đức Giáo Hoàng Phanxicô được thúc đẩy bởi lợi nhuận tài chính tích cực bất ngờ trong những tháng đầu tiên của triều đại ngài.

Có thể, sau mật nghị, một làn sóng quyên góp và hứa hẹn hỗ trợ trong tương lai đã đổ vào ngân khố của Vatican, đến mức những đánh giá bi quan do Đức Phanxicô đưa ra trong năm cuối cùng của triều đại ngài giờ đây đã bị đảo ngược một cách mạnh mẽ đến mức các biện pháp kiểm soát đầu tư và thanh khoản nghiêm ngặt trong nước không còn cần thiết nữa.

Một kết quả như vậy thực sự sẽ rất ấn tượng và không được báo trước. Mặc dù nó không khớp với những đánh giá kín đáo hơn của các quan chức tài chính trong giáo triều, những người, vào thời điểm thông báo lợi nhuận gần đây nhất của APSA vào mùa hè này, đã lặng lẽ cảnh báo rằng báo cáo hợp nhất tổng thể về tình hình tài chính của Vatican vẫn còn rất nhiều thâm hụt.

Những người quan sát lâu năm về các vạy vọ quan liêu của Vatican thậm chí còn cho rằng khả năng xảy ra cao hơn, rằng Đức Giáo Hoàng Leo đã được trình bày và thuyết phục chấp nhận một phiên bản có tính chọn lọc cao về tình hình tài chính của giáo triều, một phiên bản coi lợi nhuận gia tăng là thành tựu doanh thu, và các vấn đề ngân sách nghiêm trọng chỉ là những vấn đề lý thuyết.

Trong khi đó, các chính sách tập trung quyền lực hà khắc hơn của Đức Phanxicô có thể được trình bày là hạn chế không thể thực hiện được, tạo ra các nút thắt trong hệ thống hành chính và cuối cùng cản trở tiến trình tài chính, thay vì thúc đẩy nó.

Khả năng thứ ba - và về mặt lý thuyết có thể có vô số sự hoán vị và kết hợp của chúng - là Đức Leo đã được thuyết phục dỡ bỏ lệnh cấm đối với hoạt động ngân hàng và đầu tư quốc tế của giáo triều không phải vì mọi thứ đang diễn ra tốt đẹp, mà chính xác là vì chúng chưa đủ tốt.

Mặc dù IOR, dưới sự quản lý hiện tại, đã tạo dựng được danh tiếng về sự liêm chính, chính sách tỉnh táo và tỷ lệ lợi nhuận hợp lý trong kinh doanh, nhưng có thể cách tiếp cận chậm rãi và ổn định này đơn giản là không thể kéo dài để đáp ứng các nhu cầu ngắn hạn hoặc trung hạn của Vatican.

Thay vào đó, có lẽ Đức Giáo Hoàng Leo đã phải cho phép giáo triều quay trở lại lĩnh vực ngân hàng và đầu tư quốc tế bởi vì, nói thẳng ra, họ cần đạt được lợi nhuận cao hơn nhanh hơn khả năng của IOR. Trớ trêu thay, chính sự cấp bách đó đã dẫn đến vụ bê bối tài chính London ngay từ đầu.

Tuy khó có thể trở thành tiêu điểm quốc tế, nhưng Coniuncta cura đánh dấu sự khởi đầu của một điều gì đó. Liệu nó có đánh dấu sự khởi đầu của một chương mới trong tài chính Vatican dưới thời Đức Leo, hay chỉ là sự khởi đầu của một chu kỳ lịch sử quen thuộc sắp lặp lại, vẫn còn phải chờ xem.

 

Rước Kiệu Đức Mẹ Mân Côi, Gx. Đức Mẹ La Vang, Miami

XEM HÌNH

 

1. Tổng thống Zelenskiy ám chỉ Ukraine có thể sử dụng vũ khí tầm xa mới trong các cuộc tấn công vào Nga

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy ám chỉ phạm vi mở rộng của chiến dịch tấn công tầm xa của Ukraine, cho biết gần đây Kyiv không chỉ sử dụng máy bay điều khiển từ xa mà còn sử dụng hỏa tiễn sản xuất trong nước để tấn công các mục tiêu bên trong nước Nga.

Phát biểu tại cuộc họp báo chung với Thủ tướng Hòa Lan Dick Schoof tại Kyiv, Tổng thống Zelenskiy cho biết các đoạn phim gần đây lan truyền trên mạng xã hội giúp phân biệt các cuộc tấn công do máy bay điều khiển từ xa thực hiện với các cuộc tấn công do các hệ thống khác thực hiện.

Theo RBC-Ukraine, ông cho biết: “Từ những thông tin trên mạng xã hội, bạn có thể thấy nơi nào sử dụng máy bay điều khiển từ xa và nơi nào không sử dụng máy bay điều khiển từ xa”.

Tổng thống Zelenskiy từ chối cung cấp chi tiết hoạt động, nói rằng Kyiv không muốn “chuẩn bị” cho lực lượng Nga trước các chiến thuật của Ukraine. Ông nhắc lại rằng khoảng 60% các cuộc tấn công sâu bên trong lãnh thổ Nga được thực hiện bởi các hệ thống điều khiển từ xa của Ukraine, mà theo ông có thể đạt tới mục tiêu cách xa tới 1.500 km (932 dặm) bên trong lãnh thổ Nga.

Những bình luận này được đưa ra khi tờ The Economist đưa ra giả thuyết rằng Kyiv có thể đã bắt đầu sử dụng một loại hỏa tiễn hành trình tầm xa mới, được xác định là FP-5 Flamingo.

Flamingo là hỏa tiễn hành trình cận âm tầm xa mới của Ukraine, với tầm bắn và kích thước trên lý thuyết khiến nó trở thành một trong những hỏa tiễn lớn nhất và có tầm bắn xa nhất trong cùng loại.

Hỏa tiễn này, được tường trình đã trải qua cuộc thử nghiệm thành công trong những tháng gần đây, có tầm bắn 3.000 km (1.864 dặm), cho phép nó tấn công sâu vào lãnh thổ Nga, vượt qua dãy núi Ural và vào các khu vực Á Châu của Nga.

Tạp chí The Economist đưa tin rằng FP-5 có thể bay ở độ cao thấp (khoảng 50 mét, hoặc 164 feet), mang đầu đạn nặng 1.150 kg (2.535 pound) và nếu được xác nhận, những vũ khí như vậy có thể làm tăng đáng kể sức mạnh hủy diệt của chiến dịch DeepStrike của Ukraine.

Tạp chí The Economist cũng mô tả máy bay điều khiển từ xa Fire Point FP-1 là nền tảng chính cho các cuộc tấn công sâu cho đến nay; các hệ thống điều khiển từ xa này được tường trình có đầu đạn nhỏ hơn nhưng có thể đạt tới khoảng 1.500 km (932 dặm) và sử dụng nhu liệu tinh vi đã được chứng minh là có khả năng chống chịu được tác chiến điện tử cường độ cao.

Tờ Kyiv Post đã tìm kiếm sự xác nhận từ Bộ Tổng tham mưu Ukraine về các báo cáo liên quan đến hỏa tiễn Flamingo nhưng được trả lời rằng, “Không, chúng tôi hiện không có thông tin như vậy.”

AP News, trích dẫn lời các chuyên gia trong ngành, đưa tin rằng hỏa tiễn này được đặt tên là Flamingo sau khi lô hàng đầu tiên có màu hồng do lỗi sản xuất – cái tên này vẫn được sử dụng cho đến nay.

Tổng thống Zelenskiy cảm ơn cả quân đội Ukraine và các nhà sản xuất quốc phòng trong nước, đồng thời cho biết Kyiv kỳ vọng sẽ có “năng lực lớn” trong tương lai gần, điều này sẽ phụ thuộc vào nguồn tài trợ.

Ông cho biết việc lập kế hoạch sản xuất hỏa tiễn và máy bay điều khiển từ xa trị giá khoảng 35 tỷ đô la vào năm 2026 là khả thi và lưu ý rằng mạng lưới khoảng 30 thỏa thuận song phương của Ukraine là nguồn tài trợ tiềm năng.

Ông nói: “Chúng tôi tin rằng chúng tôi thực sự đã tăng cường được năng lực của mình”.

“Khối lượng đó phụ thuộc vào việc có đủ tiền tương ứng hay không. Số tiền đó có thể đến từ đâu? May mắn thay, chúng ta có 30 thỏa thuận song phương.”

Tháng 8 năm ngoái, Fire Point, nhà sản xuất hỏa tiễn hành trình Flamingo mới của Kyiv tại Ukraine, cho biết năng lực sản xuất hiện tại là một quả mỗi ngày, với mục tiêu đạt bảy quả mỗi ngày vào tháng 10.

Iryna Terekh, giám đốc sản xuất tại Fire Point, chia sẻ với AP News về số lượng sản xuất hiện tại và dự kiến của Flamingo.

AP News viết: “Fire Point hiện sản xuất khoảng một con hồng hạc mỗi ngày và họ hy vọng đến tháng 10 sẽ nâng công suất lên bảy con mỗi ngày”.

[Newsweek: Zelensky Hints Ukraine May Be Using New Long-Range Weapons in Strikes Inside Russia]

2. Ukraine cho biết Nga đã tấn công một trung tâm mang thai có trẻ em bên trong

Tờ Newsweek có bài tường trình nhan đề “Ukraine Says Russia Struck Pregnancy Center With Children Inside”, nghĩa là “Ukraine cho biết Nga đã tấn công một trung tâm mang thai có trẻ em bên trong”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Đình Trinh.

Một quan chức cao cấp ở Kyiv cho biết một cuộc không kích của Nga đã gây ra hỏa hoạn trên mái một trung tâm chăm sóc tiền sản ở Sumy, Ukraine, nơi hàng chục trẻ em, bệnh nhân và nhân viên đang ở bên trong.

Andriy Yermak, Chánh Văn phòng Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy, cho biết trong một tuyên bố hôm Thứ Hai, 06 Tháng Mười, rằng tất cả mọi người đều đến được nơi trú ẩn - 11 trẻ em, 35 bệnh nhân và 120 nhân viên - và các báo cáo sơ bộ cho biết không có thương vong. “Quân Nga vẫn tiếp tục ném bom”, Yermak nói.

Vụ việc này cho thấy mối đe dọa đang diễn ra đối với dân thường khi Nga tiếp tục tiến hành một cuộc chiến tàn bạo chống lại Ukraine, bất chấp những nỗ lực của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump nhằm làm trung gian hòa bình và chấm dứt đổ máu.

Sự việc xảy ra sau cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa của Nga vào các chuyến tàu chở khách ở vùng Sumy vào thứ Bảy, khiến một người thiệt mạng và ít nhất 30 người khác bị thương.

Tổng thống Zelenskiy nhấn mạnh số lượng phụ tùng nước ngoài được sử dụng trong máy bay điều khiển từ xa tấn công và hỏa tiễn của Nga, bao gồm công nghệ từ các công ty ở Mỹ và Âu Châu. Ông kêu gọi các biện pháp trừng phạt cứng rắn hơn đối với Nga và thực thi các lệnh trừng phạt nghiêm ngặt hơn.

Tổng thống Zelenskiy cho biết trong tuyên bố hôm Thứ Hai, 06 Tháng Mười: “Các đối tác đã sở hữu dữ liệu chi tiết về từng công ty và từng sản phẩm—họ biết mục tiêu là gì và cách phản hồi”.

“Tuần này, các điều phối viên trừng phạt của G7 sẽ họp và chúng tôi mong đợi một quyết định có hệ thống để bảo đảm rằng các lệnh trừng phạt thực sự có hiệu quả.

“Điều quan trọng là phải ngăn chặn mọi âm mưu lách lệnh trừng phạt, bởi vì Nga đang lợi dụng từng âm mưu để tiếp tục giết chóc. Thế giới có đủ sức mạnh để ngăn chặn điều này.”

3. Bình luận của Tổng thống Donald Trump về Osama Bin Laden gây ngạc nhiên

Tổng thống Trump cho biết ông đã dự đoán được mối đe dọa mà Osama bin Laden gây ra cho Hoa Kỳ trong một cuốn sách được xuất bản một năm trước vụ tấn công ngày 11 tháng 9 năm 2001, khiến nhiều người trên mạng xã hội ngạc nhiên.

Vào Chúa Nhật, Tổng thống Trump đã kể lại câu chuyện này khi ông có bài phát biểu tại lễ kỷ niệm 250 năm thành lập Hải quân Hoa Kỳ ở Norfolk, Virginia.

“Lịch sử sẽ không bao giờ quên rằng chính lực lượng SEAL đã đột kích vào dinh thự của Osama bin Laden và bắn một viên đạn vào đầu hắn,” tổng thống nói. “Hãy nhớ điều đó.”

“Và xin hãy nhớ rằng tôi đã viết về Osama bin Laden đúng một năm trước, một năm trước khi hắn cho nổ tung Trung tâm Thương mại Thế giới. Và tôi đã nói, 'Các bạn phải theo dõi Osama bin Laden'“.

Tổng thống Trump đã nhiều lần nói rằng ông đã thấy trước mối đe dọa từ bin Laden, người sáng lập tổ chức khủng bố Al-Qaeda và là chủ mưu vụ tấn công 11/9, trong cuốn sách “Nước Mỹ mà chúng ta xứng đáng”. Cuốn sách, xuất bản Tháng Giêng năm 2000, có nhắc đến bin Laden nhưng cuốn sách không kêu gọi tiêu diệt hắn ta hay cảnh báo rằng hắn ta sẽ là thủ phạm của một vụ tấn công lớn nếu không bị tiêu diệt.

Những bình luận của tổng thống đã làm dấy lên mối lo ngại trong số những người chỉ trích ông về trí nhớ của ông.

Trong bài phát biểu của mình, Tổng thống Trump cho rằng ông đã thảo luận về bin Laden với Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth, khi Tổng thống Trump xuất bản cuốn sách The America We Deserve hay “Nước Mỹ mà chúng ta xứng đáng”. Nhưng than ôi, khi đó Pete Hegseth chỉ mới là một sinh viên đại học 19 tuổi, hoàn toàn vô danh tiểu tốt.

Tổng thống nói: “Tôi đã nói với Pete Hegseth một năm trước rồi. Tôi đã nói một năm trước rồi. Pete đâu rồi?”

“Tôi có thể nói với các bạn rằng có một trang trong đó dành riêng cho việc tôi đã nhìn thấy một người tên là Osama bin Laden, và tôi không thích điều đó, và chính quyền phải giải quyết hắn ta. Họ đã không làm vậy. Một năm sau, hắn ta đã cho nổ tung Trung tâm Thương mại Thế giới.”

Phát biểu của Tổng thống Trump đã gây ra sự chỉ trích và chế giễu trên mạng xã hội, một số người lưu ý rằng những tuyên bố này trước đây đã bị bác bỏ.

CNN đưa tin vào năm 2019 rằng chỉ có một lần nhắc đến bin Laden trong cuốn sách năm 2000 của Tổng thống Trump.

Đoạn văn viết: “Thay vì một cuộc khủng hoảng lơ lửng trên đầu, chúng ta đang đối mặt với một loạt các cuộc khủng hoảng nhỏ hơn, những điểm nóng, những thế bế tắc và những điểm nóng. Chúng ta không còn chơi cờ vua để kết thúc tất cả các ván cờ nữa. Chúng ta đang chơi cờ vua giải đấu - một bậc thầy chống lại nhiều đối thủ.

“ Một ngày nọ, tất cả chúng ta đều được bảo đảm rằng Iraq đã được kiểm soát, các thanh sát viên Liên Hiệp Quốc đã hoàn thành công việc, mọi thứ đều ổn, không có gì phải lo lắng. Ngày hôm sau, cuộc ném bom bắt đầu. Một ngày nọ, chúng ta được thông báo rằng một nhân vật bí ẩn không có địa chỉ cố định tên là Osama bin-Laden là đối phương số một của công chúng, và các máy bay phản lực của Mỹ đã tàn phá trại lính của hắn ở Afghanistan. Hắn trốn thoát dưới một tảng đá nào đó, rồi trở lại và vài chu kỳ tin tức sau đó lại chuyển sang một đối phương mới và một cuộc khủng hoảng mới.”

Trong một phần khác, Tổng thống Trump viết rằng ông tin chắc rằng Hoa Kỳ đang đối mặt với nguy cơ xảy ra một cuộc tấn công khủng bố lớn, thậm chí còn tồi tệ hơn vụ đánh bom Trung tâm Thương mại Thế giới năm 1993, nhưng ông không dự đoán bin Laden sẽ đứng sau vụ việc.

CNN đưa tin rằng những lo ngại về việc bin Laden đang âm mưu tấn công đã được công chúng biết đến vào năm 2000. Một bài báo của CNN được công bố vào tháng 6 năm 1999 cho biết các quan chức Hoa Kỳ lo ngại bin Laden có thể đang trong giai đoạn cuối cùng của việc lên kế hoạch tấn công Hoa Kỳ

[Newsweek: Donald Trump’s Osama Bin Laden Comments Raise Eyebrows]

4. Ukraine tấn công cảng dầu lớn nhất ở Crimea bị Nga tạm chiếm, gây ra vụ cháy lớn

Máy bay điều khiển từ xa của Ukraine đã tấn công Crimea bị Nga tạm chiếm vào đêm 6 tháng 10, đánh vào cảng dầu Feodosia, kênh Telegram ủng hộ Ukraine Crimea Wind đưa tin.

Kho cảng này, nằm cách lãnh thổ do Ukraine kiểm soát khoảng 250 km (155 dặm), là cơ sở lưu trữ dầu lớn nhất ở Crimea. Nó có thể chứa tới 250.000 tấn nhiên liệu, cung cấp cho lực lượng Nga.

Crimea Wind cho biết vụ nổ đã gây ra đám cháy có thể nhìn thấy từ cách xa hàng chục km, trong khi các vụ nổ khác được báo cáo gần phi trường Saki và Kacha.

Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố đã chặn 251 máy bay điều khiển từ xa của Ukraine trong đêm, bao gồm 40 chiếc trên bầu trời Crimea.

Lần gần nhất Ukraine tấn công kho dầu Feodosia là vào tháng 10 năm 2024, khiến chính quyền xâm lược địa phương do Nga chỉ định phải ban bố tình trạng khẩn cấp.

Cuộc tấn công diễn ra trong bối cảnh Ukraine tăng cường chiến dịch chống lại cơ sở hạ tầng năng lượng của Nga.

Tình trạng thiếu nhiên liệu đã trở nên tồi tệ hơn trên khắp Crimea và Sevastopol bị tạm chiếm, với khoảng 50% trạm xăng ngừng bán xăng, hãng thông tấn kinh doanh Kommersant của Nga đưa tin vào ngày 24 tháng 9.

Trích dẫn dữ liệu từ 17.000 trạm xăng, hãng tin này cho biết Quận liên bang phía Nam - nơi Nga tuyên bố bao gồm cả Crimea bị tạm chiếm - là một trong những nơi bị ảnh hưởng nặng nề nhất, với hơn 14% trạm xăng ngừng bán nhiên liệu.

Tình trạng thiếu hụt này cũng xảy ra sau một loạt cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa của Ukraine vào các nhà máy lọc dầu của Nga vào tháng 8.

Theo tờ Financial Times, 16 trong số 38 nhà máy lọc dầu của Nga đã bị ảnh hưởng kể từ tháng 8 năm 2025, khiến kim ngạch xuất khẩu dầu diesel của Nga giảm xuống mức thấp nhất kể từ năm 2020.

40.000 người Nga không có điện ở Belgorod sau cuộc tấn công của Ukraine gây thiệt hại ‘đáng kể’ cho các cơ sở năng lượng

[Kyiv Independent: Ukraine hits largest oil terminal in Russian-occupied Crimea, sparks massive blaze, media reports]

5. ‘Tôi muốn tìm hiểu xem họ sẽ làm gì với chúng’ - Tổng thống Trump cân nhắc gửi hỏa tiễn Tomahawk tới Ukraine

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump cho biết vào ngày 6 tháng 10 rằng ông đã “đưa ra quyết định” về việc có cung cấp hỏa tiễn tầm xa Tomahawk cho Ukraine hay không.

“Tôi nghĩ tôi muốn tìm hiểu xem họ sẽ làm gì với chúng, họ sẽ phóng chúng đến đâu, tôi đoán vậy. Tôi phải hỏi câu hỏi đó”, Tổng thống Trump nói với các phóng viên tại Phòng Bầu dục.

Số hỏa tiễn này, theo yêu cầu của Kyiv, sẽ là một sự bổ sung đáng kể cho kho vũ khí của Ukraine, vốn chủ yếu dựa vào máy bay điều khiển từ xa cho các cuộc tấn công tầm xa. Trước đó, Kyiv từng tuyên bố rằng vũ khí này sẽ cho phép tấn công các trung tâm chỉ huy và trung tâm tiếp tế sâu bên trong lãnh thổ Nga.

Trong bối cảnh có nhiều câu hỏi xoay quanh quyết định về lô hàng vũ khí, Tổng thống Trump cũng nói với các phóng viên rằng ông “không muốn chứng kiến tình hình leo thang”.

Trong bối cảnh Hoa Kỳ còn do dự, Putin đã cảnh báo vào ngày 5 tháng 10 rằng xu hướng “tích cực” trong quan hệ giữa Nga và Hoa Kỳ sẽ bị phá hủy nếu Washington gửi hỏa tiễn Tomahawk tới Ukraine.

Putin phát biểu với nhà tuyên truyền truyền hình Nga Pavel Zarubin rằng: “Việc cung cấp các hệ thống hỏa tiễn tầm xa, bao gồm cả Tomahawk, cho Ukraine sẽ dẫn đến việc phá hủy các xu hướng tích cực mới nổi trong quan hệ giữa Nga và Hoa Kỳ”.

Phó Tổng thống Hoa Kỳ JD Vance xác nhận vào ngày 28 tháng 9 rằng Hoa Kỳ đang “xem xét” việc cung cấp cho Kyiv hỏa tiễn Tomahawk, loại hỏa tiễn có tầm hoạt động từ 1.600 đến 2.500 km.

“Đó là điều mà tổng thống sẽ đưa ra quyết định cuối cùng. Những gì tổng thống sẽ làm là vì lợi ích tốt nhất của Hoa Kỳ”, Vance nói với Fox News trong một cuộc phỏng vấn.

Tổng thống Trump không cung cấp thông tin chi tiết cũng như không nêu rõ “quyết định” nào mà ông đã đưa ra liên quan đến các lô hàng.

Reuters đưa tin vào ngày 2 tháng 10, trích dẫn một quan chức Hoa Kỳ giấu tên và ba nguồn tin khác quen thuộc với các cuộc thảo luận rằng Tổng thống Trump khó có thể cung cấp hỏa tiễn cho Ukraine.

Các quan chức nói với Reuters rằng Washington có nhiều khả năng sẽ cung cấp các hệ thống tầm ngắn hơn hoặc để các đồng minh Âu Châu mua vũ khí tầm xa cho Ukraine.

Tomahawk, một phần quan trọng trong kho vũ khí của Hoa Kỳ, có thể bay ở độ cao thấp, thực hiện các động tác né tránh và có thể lập trình lại giữa chuyến bay.

Hiện tại, Ukraine đang phụ thuộc vào hỏa tiễn Storm Shadow do phương Tây cung cấp, có tầm bắn 250 km (155 dặm), ngắn hơn nhiều so với hỏa tiễn Tomahawk.

Nga vẫn duy trì lợi thế đáng kể về hỏa tiễn khi thường xuyên tấn công các thành phố của Ukraine bằng hỏa tiễn hành trình Kalibr và hỏa tiễn đạn đạo Iskander.

Cuộc thảo luận về Tomahawk diễn ra khi chính quyền Tổng thống Trump bắt đầu cung cấp vũ khí cho Kyiv thông qua một thỏa thuận được NATO hỗ trợ.

Gói sơ cứu được phê duyệt vào ngày 16 tháng 9, bao gồm hỏa tiễn Patriot và HIMARS.

[Kyiv Independent: 'I want to find out what they're doing with them' — Trump mulls sending Tomahawk missiles to Ukraine]

6. Thủ tướng Pháp và chính phủ từ chức, đẩy Macron vào tình trạng hỗn loạn

Thủ tướng Sébastien Lecornu và chính phủ của ông đã từ chức vào hôm Thứ Hai, 06 Tháng Mười, một diễn biến đáng kinh ngạc trong cuộc khủng hoảng chính trị hiện đang đe dọa làm đảo lộn khả năng điều hành nước Pháp còn lại của Tổng thống Emmanuel Macron.

Ông Lecornu, người vừa được bổ nhiệm làm nhà lãnh đạo chính phủ cách đây một tháng, đã từ chức chỉ vài giờ sau khi bổ nhiệm các thành viên chủ chốt trong nội các. Các đảng đối lập và một số đối tác liên minh thiểu số của Macron đã phản ứng dữ dội, vì nhiều bộ trưởng là những người còn sót lại từ chính phủ trước hoặc đã từng đảm nhiệm các vị trí cao cấp.

Lecornu, 39 tuổi, là thủ tướng thứ năm của Macron kể từ khi ông tái đắc cử vào năm 2022 và phải đối mặt với nhiệm vụ khó khăn là thông qua một ngân sách tinh gọn để kiềm chế thâm hụt ngân sách của Pháp và xoa dịu lo ngại rằng nền kinh tế lớn thứ hai của khu vực đồng euro vẫn chưa trở nên không thể quản lý được.

Thị trường tài chính đón nhận tin tức này một cách tiêu cực, khiến chỉ số chứng khoán chuẩn của Pháp giảm tới 3% lúc mở cửa trước khi giảm nhẹ. Trên thị trường trái phiếu, chi phí vay nợ kỳ hạn 10 năm của chính phủ Pháp tăng vọt lên gần mức cao nhất trong năm.

Đáng ngại nhất là đồng euro đã giảm hơn nửa xu so với đồng đô la, một trường hợp hiếm hoi mà biến động chính trị trong nước có tác động vượt ra ngoài biên giới nước Pháp.

Con đường phía trước của Lecornu có vẻ mong manh khi ông tiếp quản quyền lực từ François Bayrou vào tháng trước, người mà chính phủ đã sụp đổ vì nỗ lực của ông nhằm thông qua các kế hoạch chi tiêu không được lòng dân, bao gồm cả việc cắt bỏ hai ngày lễ.

Lecornu hiện đang có sự khác biệt đáng ngờ khi giữ chức thủ tướng trong thời gian ngắn nhất trong lịch sử nước Pháp hiện đại, phá vỡ kỷ lục của cựu Thủ tướng Michel Barnier, người được Macron bổ nhiệm làm nhà lãnh đạo chính phủ vào tháng 9 năm 2024 nhưng chỉ tại vị được ba tháng.

Các đối tác và đối thủ tiềm năng của thủ tướng mới đã nói rõ rằng họ đang tìm kiếm một sự thay đổi mang tính biểu tượng so với chính phủ và chính sách trước đây của Macron nếu họ muốn tham gia vào các cuộc đàm phán ngân sách hoặc tham gia vào nội các mới dưới một hình thức nào đó.

Nhưng các bộ trưởng do Lecornu bổ nhiệm tối Chúa Nhật hầu như không đại diện cho sự thay đổi. Hầu hết các vị trí chủ chốt vẫn nằm trong tay người tiền nhiệm, và hai vị trí bổ sung nổi bật nhất — Bruno Le Maire làm Bộ trưởng Quân đội và Roland Lescure làm Bộ trưởng Kinh tế và Tài chính — đều từng là bộ trưởng trong các chính phủ trước của Macron.

Lãnh đạo đảng Les Républicains Bruno Retailleau, người được tái bổ nhiệm làm bộ trưởng nội vụ, cho biết ông tin rằng đảng của Macron đã nắm giữ quá nhiều vị trí trong nội các mặc dù ngày càng mất lòng dân, một trong những cố vấn của ông cho biết với điều kiện giấu tên để tuân thủ các tiêu chuẩn chuyên môn của Pháp.

Lecornu dường như cũng không thuyết phục được Đảng Xã hội trung tả, vốn được tường trình nắm giữ chìa khóa thành công trong các cuộc đàm phán ngân sách. Lãnh đạo đảng Olivier Faure cho biết đất nước đang ở giữa một “cuộc khủng hoảng chính trị chưa từng có” — trước khi tin tức về việc Lecornu từ chức được đưa ra.

Lecornu cố gắng đưa ra giọng điệu lạc quan trong bài phát biểu ngắn vào sáng thứ Hai, nói rằng ông sẵn sàng thỏa hiệp nhưng “các điều kiện để tiếp tục làm thủ tướng” vẫn chưa có.

Ông đổ lỗi cho các đảng phái chính trị “tiếp tục tỏ ra như thể họ nắm đa số” trong quốc hội treo của Pháp và “ham muốn đảng phái” trước cuộc bầu cử tổng thống năm 2027 dẫn đến tranh chấp nội bộ trong liên minh thiểu số của ông.

Mặc dù phong trào trung dung của Macron đã gặp khó khăn, nhưng việc từ chức của Lecornu hiện làm gia tăng thêm tình trạng bất ổn chính trị vốn đã nghiêm trọng ở Pháp và có khả năng sẽ làm tăng thêm áp lực lên Macron.

Các đảng đối lập chính của Pháp hiện đang kêu gọi Macron tổ chức bầu cử quốc hội mới hoặc từ chức.

[Politico: French PM and government resign, throwing Macron into chaos]

7. Khủng hoảng của Macron trở nên trầm trọng hơn khi một thủ tướng Pháp khác từ chức

Tờ Newsweek có bài tường trình nhan đề “Macron’s Crisis Deepens as Another French PM Resigns”, nghĩa là “Khủng hoảng của Macron trở nên trầm trọng hơn khi một thủ tướng Pháp khác từ chức.” Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Đình Trinh.

Cuộc khủng hoảng chính trị bao trùm Tổng thống Pháp Emmanuel Macron trở nên trầm trọng hơn vào thứ Hai khi Thủ tướng Sébastien Lecornu từ chức sau chưa đầy một tháng tại vị và chỉ 12 giờ đồng hồ sau khi công bố chính phủ mới. Tân nội các đã vấp phải sự chỉ trích rộng rãi tại Quốc hội vì không đại diện cho sự thay đổi đủ quan trọng.

Việc một nhà lãnh đạo chính phủ Pháp bị lật đổ lần thứ tư trong vòng 15 tháng có nguy cơ gây ra sự bất ổn trong nền kinh tế lớn thứ hai của Liên minh Âu Châu vào thời điểm Pháp phải đối mặt với những thách thức tài chính to lớn và bất ổn toàn cầu, bao gồm các cuộc chiến ở Ukraine và Gaza, cũng như sự thay đổi chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ dưới thời Tổng thống Trump.

Điện Élysée, phủ tổng thống Pháp, ra tuyên bố cho biết Macron đã chấp nhận đơn từ chức của Lecornu.

Việc lựa chọn bộ trưởng của Lecornu đã bị chỉ trích rộng rãi, đặc biệt là quyết định đưa cựu bộ trưởng tài chính Bruno Le Maire trở lại làm việc tại bộ quốc phòng.

Ngày càng rõ ràng rằng Lecornu, một đồng minh thân cận của Macron, đang phải đối mặt với một cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm thành công chống lại ông tại Quốc hội về chính phủ mới của ông ngay trong ngày đầu tiên. Việc mất đi vị thủ tướng thứ bảy của Macron là một đòn giáng mạnh nữa vào nhiệm kỳ tổng thống của ông, với việc Đảng Tập hợp Quốc gia cực hữu đang dẫn đầu các cuộc thăm dò và đang chờ đợi để lên nắm quyền.

Jordan Bardella, chủ tịch đảng cực hữu Tập hợp Quốc gia, là đảng lớn nhất về số ghế trong quốc hội, cho biết đảng đối lập của ông đã nói rõ với Lecornu rằng họ sẽ phản đối trước khi ông chọn chính phủ mới.

Bardella cho biết: “Chính phủ vừa được tuyên bố tối nay, bao gồm những người theo chủ nghĩa Macron cuối cùng bám víu vào bè Medusa, rõ ràng là chỉ quan tâm đến tính liên tục—hoàn toàn không có sự rạn nứt mà người dân Pháp đang chờ đợi”.

Các vị trí chủ chốt hầu như không thay đổi so với nội các trước, với Bruno Retailleau, người theo chủ nghĩa bảo thủ, vẫn giữ chức bộ trưởng nội vụ, phụ trách cảnh sát và an ninh nội địa, Jean-Noël Barrot vẫn giữ chức Ngoại trưởng và Gérald Darmanin vẫn giữ chức bộ trưởng tư pháp.

Kể từ khi Macron kêu gọi bầu cử sớm vào giữa năm 2024, quốc hội đã bị chia rẽ thành ba khối đối địch: cực tả, trung dung và cực hữu. Không bên nào chiếm được đa số. Nước Pháp không có truyền thống xây dựng liên minh và mọi ngân sách đều trở thành một cuộc chiến.

Lecornu cần sự ủng hộ của các nhà lập pháp để thông qua ngân sách năm 2026 nhưng những lựa chọn bộ trưởng của ông đã vấp phải sự lo ngại từ cả phe đồng minh và phe đối lập.

Bardella, người có đảng đang dẫn đầu trong các cuộc thăm dò dư luận, đã thúc giục Macron tổ chức bầu cử.

Bardella nói với đài truyền hình BFM TV, theo Reuters đưa tin: “Không thể có sự ổn định nếu không có cuộc bầu cử lại và giải tán Quốc hội.”

Macron phải quyết định xem có nên bổ nhiệm một thủ tướng khác, người gần như chắc chắn sẽ phải đối mặt với những vấn đề tương tự đã hạ bệ Lecornu, hay nên kêu gọi một cuộc tổng tuyển cử.

8. Nhóm G7+ họp khẩn cấp để ứng phó với các cuộc tấn công của Nga vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine

Bộ Năng lượng đưa tin, nhóm G7+ đã triệu tập một cuộc họp khẩn cấp vào ngày 4 tháng 10 để ứng phó với các cuộc tấn công ngày càng dữ dội của Nga vào các cơ sở dầu khí của Ukraine khi mùa lạnh đang đến gần.

Nhóm điều phối năng lượng G7+ tại Ukraine được thành lập vào tháng 11 năm 2022, nhằm hỗ trợ cơ sở hạ tầng năng lượng của Kyiv trước các cuộc tấn công của Nga trong năm đầu tiên của cuộc chiến toàn diện.

Bộ Năng lượng cho biết đại diện của hơn 100 quốc gia và tổ chức quốc tế đã tham dự cuộc họp ngày 4 tháng 10. Những người tham gia bao gồm Hoa Kỳ, Canada, Đức, Pháp, Ủy ban Âu Châu và Chương trình Phát triển Liên Hiệp Quốc, gọi tắt là UNDP, cùng nhiều bên khác.

Cuộc họp khẩn cấp diễn ra sau vụ tấn công quy mô lớn của Nga vào đêm 3/10, nhắm vào cơ sở hạ tầng dầu khí của Ukraine. Ông Serhii Koretskyi, Tổng giám đốc điều hành Naftogaz (công ty dầu khí nhà nước lớn nhất Ukraine), cho biết cuộc tấn công này đánh dấu “cuộc tấn công hàng loạt lớn nhất của Nga vào cơ sở hạ tầng khai thác khí đốt của chúng tôi kể từ khi bắt đầu cuộc chiến tranh toàn diện”.

Thứ trưởng Bộ Năng lượng Roman Andarak đã thông báo cho các đối tác G7+ về quy mô và hậu quả của cuộc tấn công đêm qua cũng như nhu cầu ưu tiên để sửa chữa các cơ sở bị hư hại.

Andarak cho biết: “Người Nga vẫn chưa từ bỏ ý định đẩy Ukraine vào bóng tối vào đêm trước mùa sưởi ấm mới”.

Theo Andarak, nhu cầu cấp thiết nhất của Kyiv là hệ thống phòng không, mua thêm khí đốt và thiết bị để phục hồi và sửa chữa. Các đại diện G7+ được tường trình đã cam kết tiếp tục hỗ trợ năng lượng cho Ukraine và sẽ tổ chức một cuộc họp khác trong tương lai gần để điều phối những nỗ lực này.

Nga đã nhiều lần tấn công vào lưới điện, cơ sở khí đốt và hệ thống sưởi ấm của Ukraine trước mùa đông, nhằm mục đích phá hoại, làm suy yếu và làm suy thoái đời sống dân sự. Năm ngoái, các cuộc không kích liên tục đã khiến nhiều thành phố mất điện trong những tháng giá lạnh.

Bloomberg đưa tin vào ngày 20 tháng 9, trích dẫn nguồn tin thân cận với Điện Cẩm Linh, rằng Putin có ý định tiếp tục tấn công vào mạng lưới năng lượng của Ukraine trong mùa đông này như một phần của động thái leo thang rộng hơn nhằm gây áp lực buộc Kyiv phải đàm phán hòa bình.

[Kyiv Independent: G7+ group holds emergency meeting in response to Russian attacks on Ukraine's energy infrastructure]

9. Máy bay điều khiển từ xa của Ukraine được tường trình nhắm vào cơ sở hạ tầng dầu mỏ ở Siberia, cách tiền tuyến hơn 2.000 km

Các quan chức địa phương đưa tin máy bay điều khiển từ xa của Ukraine được tường trình đã tấn công thành phố Tyumen ở vùng Siberia của Nga vào đêm 6 tháng 10.

Các quan chức từ Tỉnh Tyumen của Nga tuyên bố trên Telegram rằng ba máy bay điều khiển từ xa của Ukraine đã bị bắn hạ trên một “cơ sở công nghiệp” trong thành phố, đồng thời cho biết thêm rằng không có hỏa hoạn, thương vong hay vụ nổ nào xảy ra trong cuộc tấn công.

Các quan chức còn tuyên bố rằng cơ sở không xác định này vẫn hoạt động “không bị gián đoạn” sau vụ tấn công.

Kênh truyền thông Telegram ASTRA của Nga đưa tin, trích dẫn lời người dân địa phương, rằng mục tiêu dự kiến có thể là nhà máy lọc dầu Antipinsky, nằm ở phía đông nam thành phố. Người dân địa phương cho biết đã nghe thấy tiếng nổ và nhiều xe cứu hỏa đang trên đường đến vào khoảng 8 giờ tối - 9 giờ tối giờ địa phương.

Phản ứng trước vụ tấn công, Bộ Tình trạng khẩn cấp của Nga cho biết không có vụ hỏa hoạn nào xảy ra tại nhà máy lọc dầu.

Ukraine thường xuyên tấn công các mục tiêu quân sự sâu trong lãnh thổ Nga nhằm mục đích làm suy yếu sức mạnh chiến đấu của Mạc Tư Khoa.

Kyiv cũng đã tăng tần suất tấn công vào các nhà máy lọc dầu của Nga trong những tháng gần đây khi cố gắng phá vỡ động lực kinh tế chủ chốt cung cấp nhiên liệu cho ngân quỹ chiến tranh của Nga.

Tỉnh Tyumen của Nga, trải dài hơn 2.060 km, trước đây từng là mục tiêu tấn công của Ukraine. Một nguồn tin từ cơ quan tình báo quân sự Ukraine, gọi tắt là HUR nói với tờ Kyiv Independent hôm 11 tháng 7 rằng cơ quan này đứng sau một vụ nổ đường ống dẫn khí đốt lớn trong khu vực.

Theo tờ Financial Times, 16 trong số 38 nhà máy lọc dầu của Nga đã bị ảnh hưởng kể từ tháng 8 năm 2025, khiến kim ngạch xuất khẩu dầu diesel của Nga giảm xuống mức thấp nhất kể từ năm 2020.

Đêm ngày 6 tháng 10, máy bay điều khiển từ xa của Ukraine đã tấn công cảng dầu lớn nhất ở Crimea bị tạm chiếm, đánh trúng cảng dầu Feodosia.

Các cuộc tấn công đang diễn ra trong bối cảnh tình trạng thiếu hụt nhiên liệu tiếp tục trầm trọng hơn trên khắp nước Nga. Cuối tháng trước, chính quyền Nga đã đưa ra các biện pháp mới nhằm ổn định nguồn cung nhiên liệu trong nước, bao gồm việc gia hạn lệnh cấm xuất khẩu xăng cũng như áp đặt các hạn chế mới đối với việc xuất khẩu dầu diesel, nhiên liệu hàng hải và dầu diesel.

[Kyiv Independent: Ukrainian drones reportedly target oil infrastructure in Siberia, over 2,000 km away from frontline]

10. 40.000 người Nga không có điện ở Belgorod sau cuộc tấn công của Ukraine gây thiệt hại ‘đáng kể’ cho các cơ sở năng lượng

Hôm Thứ Hai, 06 Tháng Mười, Thống đốc Vyacheslav Gladkov cho biết một cuộc tấn công của Ukraine đã gây hư hại cho các cơ sở năng lượng và làm gián đoạn nguồn cung cấp điện tại thành phố Belgorod của Nga.

Cuộc tấn công diễn ra sau nhiều tuần Nga tăng cường tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine.

Theo Gladkov, gần 40.000 cư dân Belgorod đã bị mất điện sau cuộc tấn công, gây thiệt hại đáng kể cho bảy thành phố.

“Chúng tôi đã nghe báo cáo từ các quan chức năng lượng về bản chất thiệt hại do vụ pháo kích ban đêm ở Belgorod gây ra. Chúng tôi đã chịu thiệt hại đáng kể”, ông nói. “Phạm vi công việc sẽ rất lớn”.

Các đội cấp cứu đã được điều động đến các khu vực bị ảnh hưởng, và các bệnh viện ở Belgorod đã chuyển sang sử dụng nguồn điện dự phòng. Ông Gladkov cho biết chính quyền địa phương đang điều phối hoạt động của các trường học trong bối cảnh mất điện.

Sáng ngày 6 tháng 10, Gladkov báo cáo rằng tình trạng mất điện cục bộ vẫn tiếp diễn tại 24 khu dân cư, ảnh hưởng đến 5.400 cư dân. Ông không cho biết thời điểm dự kiến khôi phục hoàn toàn nguồn điện.

Ông cho biết: “Công việc phục hồi vẫn đang được tiếp tục và chúng tôi hy vọng rằng nó sẽ hoàn thành trong tương lai rất gần”.

Cơ quan tình báo quân sự Ukraine, gọi tắt là HUR đã công bố một cuộc gọi điện thoại bị chặn, trong đó một cư dân ở Belgorod mô tả tình trạng mất điện trên quy mô lớn và mất kết nối internet sau vụ tấn công.

“Toàn bộ Shchebekino đều mất điện”, một người phụ nữ nói. “Đường phố tối om.”

Vào tháng 9, Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cảnh báo rằng Ukraine sẽ trả đũa ngành năng lượng của Nga nếu Mạc Tư Khoa một lần nữa cố gắng đẩy Ukraine vào tình trạng mất điện.

Nga đã nhiều lần tấn công vào lưới điện, cơ sở khí đốt và hệ thống sưởi ấm của Ukraine trước mùa đông, nhằm mục đích khiến điều kiện sống của người dân trở nên không thể chịu đựng được.

Năm ngoái, các cuộc tấn công kéo dài đã khiến hàng triệu người không có nhiệt và điện trong thời tiết giá lạnh.

Tổng thống Zelenskiy cho biết, vào ngày 3 tháng 10, Nga đã tiến hành một cuộc tấn công bằng hỏa tiễn và máy bay điều khiển từ xa quy mô lớn vào các cơ sở năng lượng của Ukraine, đồng thời cáo buộc Mạc Tư Khoa cố gắng làm trầm trọng thêm tình trạng đau khổ của người dân trước mùa đông.

Bloomberg đưa tin vào ngày 20 tháng 9, trích dẫn nguồn tin thân cận với Điện Cẩm Linh, rằng Nga có kế hoạch tiếp tục tấn công vào ngành năng lượng của Ukraine trong mùa đông này như một phần của nỗ lực rộng lớn hơn nhằm gây áp lực buộc Kyiv phải nhượng bộ.

[Kyiv Independent: 40,000 Russians without power in Belgorod after Ukrainian attack causes 'significant' damage to energy facilities]

11. Một trong những nhà máy lọc dầu lớn nhất của Nga phải dừng hoạt động của đơn vị sản xuất nhiều nhất sau cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa, Reuters đưa tin

Một nhà máy lọc dầu ở thành phố Kirishi thuộc tỉnh Leningrad của Nga đã dừng hoạt động đơn vị giải quyết dầu thô chính là CDU-6 sau một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa gần đây của Ukraine, Reuters đưa tin vào ngày 6 tháng 10, trích dẫn hai nguồn tin giấu tên.

Nhà máy CDU-6 có công suất 160.000 thùng một ngày — chiếm khoảng 40% tổng sản lượng của nhà máy lọc dầu. Theo Reuters, việc sửa chữa có thể mất khoảng một tháng.

Quân đội Ukraine xác nhận đã tấn công nhà máy lọc dầu Kirishi, một trong những nhà máy lớn nhất ở Nga, vào đêm 4 tháng 10, gây ra hỏa hoạn.

Cơ sở này cách biên giới Ukraine hơn 800 km và chỉ mới được mở cửa vào năm 2017, chiếm 6,6% tổng khối lượng lọc dầu của Nga.

Nhà máy lọc dầu này được tường trình đang khởi động lại một đơn vị dầu thô khác bị hư hại trong một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa vào giữa tháng 9.

Trong khi việc sửa chữa đang được tiến hành, nhà máy dự kiến sẽ hoạt động ở mức 70% công suất bằng cách đẩy các đơn vị khác vượt quá giới hạn bình thường.

Nhà máy lọc dầu ở Tỉnh Leningrad đã bị tấn công ít nhất ba lần — vào tháng 9 và tháng 3 năm nay và vào tháng 3 năm 2024.

Quân đội Ukraine trước đó cũng đã nhận trách nhiệm về các cuộc tấn công vào tháng 9 và tháng 3 năm 2025.

Đêm ngày 6 tháng 10, máy bay điều khiển từ xa của Ukraine đã tấn công Crimea bị Nga tạm chiếm, đánh trúng cảng dầu Feodosia.

Trong năm qua, lực lượng Ukraine đã tăng cường các cuộc tấn công vào ngành công nghiệp dầu mỏ của Nga và các bộ phận khác trong tổ hợp công nghiệp-quân sự của nước này, làm gián đoạn hoạt động và làm trầm trọng thêm tình trạng thiếu nhiên liệu trên toàn quốc.

Kyiv coi các nhà máy lọc dầu của Nga là mục tiêu quân sự hợp pháp cung cấp tài chính và nhiên liệu cho nỗ lực chiến tranh của Mạc Tư Khoa.

[Kyiv Independent: One of Russia's biggest oil refineries halts most productive unit after drone attack, Reuters reports]

12. Thủ tướng cho biết Nga có thể đứng sau vụ phóng máy bay điều khiển từ xa trên bầu trời Đức

Thủ tướng Đức Friedrich Merz cho biết ông tin rằng Nga phải chịu trách nhiệm về nhiều máy bay điều khiển từ xa không xác định được phát hiện trên bầu trời nước Đức, Deutsche Welle, gọi tắt là DW đưa tin hôm Thứ Hai, 06 Tháng Mười.

Nhận xét của ông được đưa ra trong bối cảnh xuất hiện nhiều vụ phát hiện máy bay điều khiển từ xa bí ẩn ở nhiều quốc gia Âu Châu.

Merz cho biết: “Giả định của chúng tôi là Nga đứng sau hầu hết các chuyến bay điều khiển từ xa này”, đồng thời nói thêm rằng điều an ủi duy nhất là không có máy bay điều khiển từ xa nào có vẻ được trang bị vũ khí và dường như đang tiến hành trinh sát.

Máy bay điều khiển từ xa không xác định một lần nữa được nhìn thấy trên các phi trường Âu Châu vào đêm 3 tháng 10, gây gián đoạn các chuyến bay.

Các sự việc mới nhất xảy ra sau sự gián đoạn trên quy mô lớn một ngày trước đó, khi máy bay điều khiển từ xa bị phát hiện khiến 17 chuyến bay phải hủy bỏ và ảnh hưởng đến gần 3.000 hành khách tại Sân bay Munich.

Thủ tướng Bavaria Markus Soder kêu gọi cảnh sát được phép bắn hạ máy bay điều khiển từ xa không xác định và cho biết tiểu bang của ông đang soạn thảo luật để cho phép điều này.

Cảnh sát Tiệp cũng báo cáo về hoạt động của máy bay điều khiển từ xa gần Sân bay Vaclav Havel của Prague vào tối ngày 3 tháng 10.

Trong những tuần gần đây, những cảnh tượng tương tự đã khiến Sân bay Oslo ở Na Uy và Sân bay Copenhagen ở Đan Mạch phải tạm thời đóng cửa như một biện pháp phòng ngừa.

Làn sóng nhìn thấy máy bay này đã làm dấy lên lo ngại trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa Mạc Tư Khoa và NATO sau một loạt vụ vi phạm không phận của Nga.

Vào tháng 9, lực lượng Ba Lan đã bắn hạ một số máy bay điều khiển từ xa của Nga xâm phạm không phận của họ. Vài ngày sau, một máy bay điều khiển từ xa của Nga đã xâm phạm lãnh thổ Rumani, mặc dù Bucharest đã chọn không giao chiến.

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cho biết vào ngày 28 tháng 9 rằng các báo cáo tình báo cho thấy “hạm đội tàu chở dầu bóng tối” của Nga đang được sử dụng để “phóng và kiểm soát” máy bay điều khiển từ xa của Nga trên các thành phố Âu Châu.

Tờ Spiegel của Đức đưa tin vào ngày 2 tháng 10 rằng các nhà điều tra đang xem xét mối liên hệ tiềm ẩn giữa các máy bay điều khiển từ xa không xác định được phát hiện ở miền bắc nước Đức.

[Politico: Russia likely behind drone sightings over Germany, chancellor says]

 

1. Máy bay điều khiển từ xa của Ukraine tấn công trạm gây nhiễu tín hiệu ‘hiếm có’ của Nga ở tỉnh Luhansk bị tạm chiếm

Hôm Thứ Ba, 07 Tháng Mười, Lực lượng Hệ thống Điều khiển từ xa của Ukraine thông báo rằng vào ngày 6 tháng 10 rằng máy bay điều khiển từ xa của Ukraine đã “phát hiện và đốt cháy” một trạm gây nhiễu tín hiệu của Nga ở Tỉnh Luhansk bị tạm chiếm.

“Gần đây, tại Tỉnh Luhansk, các chiến sĩ của Trung đoàn Nemesis 412, phối hợp với lực lượng trinh sát trên không của một trong những đơn vị thuộc Lực lượng Biên phòng Nhà nước, đã phát hiện và đốt cháy chính xác một mẫu vật quý hiếm như vậy”, thông báo viết.

Một trạm gây nhiễu vô tuyến R-330Zh Zhytyel của Nga đã bị phá hủy trong cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa của Ukraine ở Tỉnh Luhansk.

Lực lượng Hệ thống Điều khiển từ xa cho biết chỉ có 23 thiết bị gây nhiễu R-330Zh được xác nhận trực quan là đã bị phá hủy.

“Zhytyel là một hệ thống phức tạp và đa chức năng. Theo thông số kỹ thuật, nó có thể gây nhiễu liên lạc vô tuyến mặt đất lên đến 25 km, (và) liên lạc trên máy bay lên đến 50 km”, Lực lượng Hệ thống Điều khiển từ xa cho biết.

Trạm gây nhiễu tín hiệu có khả năng định vị nguồn phát sóng vô tuyến, xác định tọa độ của chúng và gây nhiễu thông tin liên lạc vệ tinh, tín hiệu GPS và mạng di động.

Kyiv thường xuyên tấn công cơ sở hạ tầng quân sự của Nga ở các vùng lãnh thổ bị tạm chiếm và sâu bên trong nước Nga nhằm làm suy yếu sức mạnh chiến đấu của Mạc Tư Khoa khi nước này tiếp tục tiến hành cuộc xâm lược Ukraine.

Theo các quan chức quân sự, vào đêm 25 tháng 9, quân đội Ukraine đã tấn công ba trạm phân phối khí đốt ở Tỉnh Luhansk bị Nga tạm chiếm.

“Chuyến bay được thực hiện vào đêm 25 tháng 9 năm 2025, bởi Phi đội Birds thuộc Trung đoàn 14 thuộc Lực lượng Hệ thống Điều khiển từ xa”, Robert “Madyar” Brovdi, chỉ huy Lực lượng Hệ thống Điều khiển từ xa, cho biết.

[Kyiv Independent: Ukrainian drones strike 'rare' Russian signal jamming station in occupied Luhansk Oblast]

2. Đồng minh của Putin phản ứng trước các đàn máy bay điều khiển từ xa của NATO: ‘Những con vật ngu ngốc’

Tờ Newsweek có bài tường trình nhan đề “Putin Ally Responds to NATO Drone Swarms: ‘Dumb Animals’”, nghĩa là “Đồng minh của Putin phản ứng trước các đàn máy bay điều khiển từ xa của NATO: ‘Những con vật ngu ngốc’“. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Đình Trinh.

Cựu Tổng thống Nga Dmitry Medvedev gọi những người Âu Châu lo lắng về đàn máy bay điều khiển từ xa bí ẩn - bị các đồng minh NATO nghi ngờ có liên quan đến Nga - xuất hiện xung quanh các phi trường, cơ sở quân sự và các cơ sở hạ tầng quan trọng khác trong những tuần gần đây là “những con vật ngu ngốc” cần phải cảm nhận “mối nguy hiểm của chiến tranh”.

Nhiều chuyến bay điều khiển từ xa không rõ lý do trên không phận của một số nước thành viên NATO tại Âu Châu đã làm gia tăng căng thẳng ở sườn phía đông của liên minh và dẫn đến lời kêu gọi trong nhóm này về việc nhanh chóng phát triển các biện pháp phát hiện, theo dõi và đánh chặn tốt hơn các phương tiện bay điều khiển từ xa xâm phạm không phận Âu Châu.

Putin đã bác bỏ những nghi ngờ của phương Tây về sự tham gia của Mạc Tư Khoa vào chương trình máy bay điều khiển từ xa và các kế hoạch gây hấn chống lại các đồng minh NATO là “vô nghĩa” nhằm đánh lạc hướng sự chú ý của công chúng khỏi các vấn đề trong nước, nhưng những bình luận mới nhất của Medvedev có thể cho thấy chính Nga đứng sau các hoạt động này. Tuyên bố của Medvedev đang làm trầm trọng thêm những lo ngại đó.

Medvedev, phó chủ tịch Hội đồng An ninh Điện Cẩm Linh dưới quyền Putin, và cũng là cựu tổng thống và thủ tướng, đã đưa ra năm lời giải thích tiềm năng cho vụ máy bay điều khiển từ xa trong một bài đăng trên nền tảng Telegram.

Năm nguyên nhân đó bao gồm hành động khiêu khích của người Ukraine, các nhóm thân Nga trong Liên Hiệp Âu Châu, cố tình thử nghiệm hệ thống phòng không, côn đồ địa phương và chính Nga.

“Thực tế, nguyên nhân gây ra sự hoảng loạn về 'máy bay điều khiển từ xa Nga' có thể là bất kỳ lý do nào được liệt kê ở trên hoặc kết hợp cả hai. Đó không phải là vấn đề chính”, Medvedev tuyên bố.

“Điều quan trọng nhất là những người Âu Châu thiển cận nên tự mình cảm nhận mối nguy hiểm của chiến tranh. Rằng họ phải sợ hãi và run rẩy như những con thú câm lặng trong một bầy đàn bị dồn đến lò sát sinh. Rằng họ phải thấm đẫm nỗi sợ hãi, cảm nhận được cái kết đau đớn và cận kề của mình.

“Có lẽ khi đó họ sẽ hiểu chiến tranh là gì. Và chặt đầu những kẻ lập dị như Merz và Macron, những kẻ kiếm tiền và ghi điểm chính trị bằng máu”, ông tuyên bố, ám chỉ Thủ tướng Đức Friedrich Merz và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron.

Medvedev nổi tiếng với những lời chế giễu gay gắt trên mạng xã hội đối với các đối thủ của Nga và được coi là đồng minh thân cận của Putin.

Hầu hết các suy đoán ở các nước NATO về các chuyến bay điều khiển từ xa chưa từng có đều tập trung vào Nga.

Kể từ tháng trước, một đàn máy bay điều khiển từ xa của Nga đã bay vào Ba Lan, Estonia phàn nàn về sự xâm nhập của máy bay chiến đấu Nga và nhiều UAV không xác định đã được phát hiện trên bầu trời Đan Mạch, Đức và Bỉ trong những gì một số quan chức Âu Châu mô tả là Mạc Tư Khoa đang thử nghiệm phản ứng của NATO.

Tại hội nghị ngày 2 tháng 10, Putin chế giễu nghi ngờ của phương Tây về sự tham gia của Nga vào các chuyến bay điều khiển từ xa gần đây trên bầu trời Đan Mạch, nói rằng những tuyên bố này là một phần nỗ lực của NATO nhằm “thổi bùng căng thẳng để tăng chi tiêu quốc phòng”.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy trích dẫn các báo cáo tình báo cho biết Nga đang điều máy bay điều khiển từ xa bay qua các nước thành viên NATO từ đội tàu chở dầu “ẩn” của mình di chuyển trên vùng biển gần đó.

3. Merkel bị các nước Baltic và Ba Lan chỉ trích vì cho rằng họ cùng chịu trách nhiệm về cuộc xâm lược Ukraine của Nga

Các quan chức Ba Lan và Baltic đã phản ứng dữ dội trước những gì họ cho là cựu Thủ tướng Đức Angela Merkel đổ lỗi một phần cho họ về cuộc xâm lược Ukraine của Nga.

Sự chỉ trích của họ đối với chính trị gia quan trọng nhất Âu Châu trong hai thập niên qua một lần nữa phơi bày những gì mà các nhà phê bình cho là sự thất bại trong đường lối của Merkel đối với Nga, và tiếp tục đặt ra câu hỏi về di sản của cựu thủ tướng khi các chính sách nhập cư và năng lượng chủ chốt của bà tiếp tục bị những người kế nhiệm coi thường và phá bỏ.

Trong một cuộc phỏng vấn với hãng thông tấn đối lập Partizán của Hung Gia Lợi được công bố vào thứ sáu, Merkel lưu ý đến việc các nước Đông Âu từ chối cho phép bà, Putin và nhà lãnh đạo Pháp Emmanuel Macron đàm phán trực tiếp khi mô tả quá trình dẫn đến cuộc xâm lược Ukraine của Mạc Tư Khoa năm 2022.

“Vào tháng 6 năm 2021, tôi cảm thấy Putin không còn coi trọng thỏa thuận Minsk nữa”, bà Merkel nói, ám chỉ thỏa thuận hòa bình liên quan đến việc kiểm soát khu vực Donbas miền Đông Ukraine sau cuộc xung đột 2014-2015. “Và đó là lý do tại sao tôi muốn có một định dạng mới, nơi chúng tôi, với tư cách là Liên minh Âu Châu, có thể đàm phán trực tiếp với Putin.”

Tại một cuộc họp của Hội đồng Âu Châu trong tháng đó, Merkel và Macron đã đề xuất đàm phán trực tiếp với các nhà lãnh đạo khác để ứng phó với việc Nga tăng cường quân đội gần biên giới Ukraine. Tuy nhiên, một liên minh các nước Đông Âu, bao gồm Ba Lan, đã phản đối ý tưởng này.

“Điều này không được một số người ủng hộ. Chủ yếu là các nước Baltic, nhưng Ba Lan cũng phản đối”, bà nói.

Merkel giải thích rằng các nước này “lo sợ” rằng “chúng ta sẽ không có một chính sách chung đối với Nga… Dù sao thì điều đó cũng đã không xảy ra. Rồi tôi rời nhiệm sở, và rồi sự hung hăng của Putin bắt đầu.”

Trái ngược hoàn toàn với Merkel, cựu Thủ tướng Latvia Krišjānis Kariņš phát biểu vào thứ Hai rằng vào thời điểm đó, nhiều quốc gia không hiểu Nga, “bao gồm cả Đức và chính cựu thủ tướng.

“Tôi liên tục nói với bà ấy rằng không thể đối xử 'thiện chí' với Putin, nhưng bà ấy tin rằng các nước Baltic đã sai. Tôi hiểu rõ quan điểm của Merkel, nhưng tôi ngạc nhiên là sau tất cả những gì đã xảy ra ở Ukraine, bà ấy vẫn nghĩ như vậy”, Kariņš nói.

“Putin hành động theo cách của ông ta, và phương Tây chỉ còn một lựa chọn duy nhất là khuất phục hoặc phản kháng. Thật đáng ngạc nhiên khi cựu thủ tướng Đức lại nói những điều như thế này vào thời điểm hiện tại, khi lẽ ra ai cũng biết rõ nước Nga là chế độ như thế nào. Tôi mừng vì thủ tướng mới của Đức, Friedrich Merz, không đồng tình với quan điểm của Merkel”, ông nói.

Ngoại trưởng Estonia Margus Tsahkna hôm thứ Hai cho biết Nga phải chịu hoàn toàn trách nhiệm về cuộc xung đột.

“Cuộc chiến của Nga chống lại Ukraine được thúc đẩy bởi một điều duy nhất: đó là sự từ chối chấp nhận sự sụp đổ của Liên Xô và tham vọng đế quốc không ngừng nghỉ của họ. Chỉ riêng Nga phải chịu trách nhiệm cho hành động xâm lược này”, ông viết trong một bài đăng trên X.

Những bình luận của Merkel cũng gây ra hàng loạt phản ứng ở Ba Lan, đặc biệt là từ các nhà lập pháp cánh hữu.

Cựu Thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki, hiện là phó lãnh đạo đảng đối lập Luật pháp và Công lý (PiS), phát biểu trên X: “Thông qua cuộc phỏng vấn thiếu suy nghĩ của mình, Angela Merkel đã chứng minh rằng bà là một trong những chính trị gia Đức tai hại nhất cho Âu Châu trong thế kỷ qua”.

Nghị sĩ Âu Châu Ba Lan thuộc đảng PiS Waldemar Buda phát biểu: “Khi Merkel nói bà ấy muốn đạt được thỏa thuận với Putin một lần nữa, điều đó có thể sẽ dẫn đến việc chia cắt Ukraine! Họ không hiểu rằng bằng cách làm ăn với Putin, họ đã gây ra chiến tranh!”

Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, cựu đại sứ Ba Lan tại Nga và hiện là bộ trưởng chính sách khu vực của đảng trung dung Ba Lan 2050, nhận xét rằng những phát biểu của Merkel chỉ làm gia tăng hoạt động tuyên truyền của Nga.

“Việc đổ lỗi cho ai đó về cuộc chiến chỉ vì họ không ngồi lại với Nga đúng lúc và không cúi đầu đủ trước Mạc Tư Khoa là điều vô lý. Mọi chuyện sẽ còn tệ hơn nữa”, bà nói.

Nhưng Marek Magierowski, cựu đại sứ Ba Lan tại Hoa Kỳ, đã chỉ trích giới truyền thông vì đã bóp méo lời nói của Merkel.

“ Cựu thủ tướng chỉ nói rằng các nước Baltic và Ba Lan không đồng ý với định dạng đàm phán mới của Liên Hiệp Âu Châu với Nga”, ông nói. “Từ tuyên bố đó đến việc đưa ra tuyên bố rằng 'Ba Lan phải chịu trách nhiệm chung về cuộc chiến của Putin' là một chặng đường khá dài”.

Tuy nhiên, Magierowski không hề né tránh khi đánh giá Merkel, gọi nhiệm kỳ chính trị của bà là “một thảm họa lớn đối với nước Đức và Âu Châu”.

Nhóm của Merkel không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận.

[Politico: Merkel blasted by Baltics, Poland for suggesting they share blame for Russia’s Ukraine invasion]

4. Trung Quốc tiết lộ cảnh quay về quá trình phát triển máy bay chiến đấu tàng hình

Trung Quốc vừa công bố đoạn phim ghi lại hình ảnh các máy bay chiến đấu tàng hình mới nhất của nước này lần đầu tiên, trong bối cảnh cường quốc quân sự Đông Á này đang tìm cách thách thức sức mạnh không quân của Hoa Kỳ. Đó là video quý vị và anh chị em đang xem thấy đây.

Theo Ngũ Giác Đài, Trung Quốc vận hành lực lượng không quân lớn nhất khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Đây cũng là quốc gia thứ hai, sau Mỹ, phát triển hai loại máy bay chiến đấu tàng hình - dòng máy bay J-20 và J-35 - có khả năng tránh radar và cạnh tranh với các đối thủ Mỹ là F-22 và F-35.

Đối mặt với mối đe dọa quân sự ngày càng gia tăng từ Trung Quốc, Hoa Kỳ đã điều động cả ba biến thể của máy bay phản lực F-35 - có khả năng hoạt động trên đường băng thông thường, cất cánh đường băng ngắn và hạ cánh thẳng đứng, và phóng từ Hàng Không Mẫu Hạm - tại Nhật Bản, đồng minh quan trọng của nước này trong việc thể hiện sức mạnh và ngăn chặn sự xâm lược của Trung Quốc theo chiến lược chuỗi đảo.

Ngoài các máy bay phản lực thế hệ thứ năm này, cả Hoa Kỳ và Trung Quốc đều đang chạy đua để đưa vào sử dụng các máy bay chiến đấu thế hệ tiếp theo tiên tiến hơn, hay còn gọi là “thế hệ thứ sáu”, bao gồm F-47 của Hoa Kỳ và J-36 của Trung Quốc, để duy trì ưu thế trên không của họ.

Hôm Chúa Nhật, cơ quan truyền thông quân đội Trung Quốc đã công bố đoạn phim ghi lại cảnh cả hai máy bay phản lực J-35 và J-35A đang được chế tạo tại nhà chứa máy bay của Công ty Máy bay Thẩm Dương. J-35 được thiết kế để hoạt động trên Hàng Không Mẫu Hạm, trong khi J-35A là biến thể trên bộ.

Theo Thẩm Dương, nhà thiết kế chính của máy bay phản lực J-35, máy bay phản lực chiến đấu của hải quân này được trang bị “hệ thống cất cánh chế độ kép”, cho phép máy bay có thể phóng từ Hàng Không Mẫu Hạm bằng máy phóng hoặc sàn đáp nhảy cầu, tờ Global Times của nhà nước đưa tin.

Hải quân Trung Quốc vận hành ba Hàng Không Mẫu Hạm. Hai trong số đó — CNS Liêu Ninh và CNS Sơn Đông — sử dụng sàn đáp kiểu nhảy cầu để phóng máy bay, trong khi CNS Phúc Kiến được trang bị máy phóng điện từ có khả năng phóng máy bay cánh cố định hạng nặng hơn.

Báo cáo lưu ý rằng đối với máy bay phản lực J-35A do không quân Trung Quốc vận hành, nhiệm vụ chính của nó là duy trì ưu thế trên không, bao gồm cả việc tấn công máy bay và hỏa tiễn hành trình của đối phương, và thứ yếu là tấn công các mục tiêu trên mặt nước.

Cả hai máy bay tàng hình đều tham gia cuộc duyệt binh của Trung Quốc tháng trước. Máy bay phản lực J-35 được mô tả là “thiết bị mang tính bước ngoặt” trong quá trình chuyển đổi hải quân của Trung Quốc, trong khi máy bay phản lực J-35A được gọi là “một thành phần quan trọng” của hệ thống tác chiến tàng hình và chống tàng hình.

Trong khi đó, truyền thông nhà nước Trung Quốc đã chính thức công bố đoạn phim ghi lại chuyến bay đầu tiên của J-20 vào thứ Bảy, 14 năm sau khi sự kiện này diễn ra. Chiếc máy bay này cất cánh lần đầu tiên vào ngày 11 Tháng Giêng năm 2011 và đã phát triển thành hai biến thể: J-20A và J-20S hai chỗ ngồi.

Báo cáo sức mạnh quân sự Trung Quốc năm 2024 của Ngũ Giác Đài nhận định: “Lực lượng Không quân và Hải Quân Trung Quốc cùng nhau tạo thành lực lượng hàng không lớn nhất trong khu vực và lớn thứ ba trên thế giới, với tổng cộng hơn 3.150 máy bay (không bao gồm các biến thể huấn luyện hoặc Hệ thống Máy bay Điều khiển từ xa), trong đó có khoảng 2.400 máy bay chiến đấu (bao gồm máy bay chiến đấu, máy bay ném bom chiến lược, máy bay ném bom chiến thuật, máy bay chiến thuật đa nhiệm và máy bay tấn công).”

[Newsweek: China Reveals Footage of Stealth Fighter Jet Development]

5. Đan Mạch thắt chặt kiểm soát tàu chở dầu để đối phó với “hạm đội ngầm” của Nga

Chính phủ Đan Mạch tuyên bố vào ngày 6 tháng 10 rằng Đan Mạch đang thắt chặt kiểm soát các tàu chở dầu đi qua vùng biển của mình trong bối cảnh Âu Châu đang nỗ lực kiềm chế “hạm đội bóng tối” của Nga.

Động thái này diễn ra sau các báo cáo tình báo được Tổng thống Volodymyr Zelenskiy trích dẫn vào ngày 28 tháng 9 rằng “đội tàu chở dầu ngầm” của Nga đang được sử dụng để “phóng và điều khiển” máy bay điều khiển từ xa trên các thành phố Âu Châu.

Copenhagen cho biết các biện pháp mới sẽ tập trung vào các tàu cũ, thường được “đội tàu ngầm” sử dụng và gây ra rủi ro về môi trường và an toàn do bảo trì kém.

“Hạm đội ngầm” là những tàu chở dầu có cấu trúc sở hữu không rõ ràng, hoạt động dưới lá cờ thuận tiện để trốn tránh lệnh trừng phạt và sự giám sát của phương Tây.

Bộ trưởng Môi trường Đan Mạch Magnus Heunicke cho biết một lượng lớn tàu chở dầu cũ kỹ, không an toàn đi qua vùng biển lãnh thổ của Đan Mạch mỗi năm.

Heunicke cho biết: “Chúng gây ra mối nguy hiểm đặc biệt cho môi trường biển của chúng ta”.

“Đó là lý do tại sao hiện nay chúng tôi đang thắt chặt kiểm soát bằng các quy tắc môi trường rất cơ bản để có thể thực hiện hành động hiệu quả và nhất quán hơn đối với tàu chở dầu và đội tàu ngầm của Nga.”

Bộ trưởng Công nghiệp và Thương mại Đan Mạch Morten Bodskov cho biết sáng kiến này là một phần trong nỗ lực rộng lớn hơn nhằm “chấm dứt bộ máy quân sự của Putin”.

Bodskov cho biết: “Chúng tôi đang sử dụng mọi công cụ”.

“Qua các cuộc kiểm tra an toàn tại Skagen Red, chúng tôi biết rằng nhiều tàu trong số này đã cũ và xuống cấp. Đó là lý do tại sao các cơ quan chức năng của chúng tôi đang tăng cường kiểm soát để bảo vệ Đan Mạch và vùng biển Đan Mạch.”

Ukraine tấn công cảng dầu lớn nhất ở Crimea bị Nga tạm chiếm, gây ra vụ cháy lớn, truyền thông đưa tin

Cục Hàng hải Đan Mạch, phối hợp với Cơ quan Bảo vệ Môi trường, sẽ tăng cường kiểm tra môi trường để bảo đảm tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế.

Chính phủ cho biết thêm rằng dữ liệu thu thập được thông qua các cuộc thanh tra này có thể được chia sẻ với các đối tác quốc tế để xác định và xử phạt các tàu “đội tàu ngầm” cụ thể.

Động thái này diễn ra trong bối cảnh lo ngại về an ninh gia tăng ở Đan Mạch sau làn sóng phát hiện máy bay điều khiển từ xa khiến nhiều phi trường phải tạm thời đóng cửa trong những ngày gần đây.

Không phận phía trên Sân bay Aalborg ở miền bắc Đan Mạch đã bị đóng cửa vào đêm 26 tháng 9 sau khi cảnh sát báo cáo về một máy bay điều khiển từ xa không xác định, đánh dấu sự gián đoạn thứ ba như vậy trong vòng chưa đầy một tuần.

Các nhà điều tra Đức cũng đang điều tra mối liên hệ có thể có giữa máy bay điều khiển từ xa không xác định được phát hiện ở miền bắc nước Đức và một tàu “hạm đội bóng tối” của Nga.

[Kyiv Independent: Denmark tightens controls on oil tankers to counter Russia's 'shadow fleet']

6. Bộ trưởng Đức cho biết lệnh ngừng bắn giữa Israel và Hamas có thể diễn ra vào tuần tới

Hôm Thứ Ba, 07 Tháng Mười, Ngoại trưởng Đức Johann Wadephul cho biết lệnh ngừng bắn ở Gaza và việc Hamas trả tự do cho tất cả các con tin Israel còn lại có thể đạt được trong vòng một tuần, đồng thời nhấn mạnh vai trò của Âu Châu trong việc bảo đảm một thỏa thuận.

Wadephul nói với Paul Ronzheimer của Mạng lưới Phóng viên Toàn cầu Axel Springer, mà POLITICO là thành viên, trong một cuộc phỏng vấn tại Tel Aviv rằng: “Tôi hy vọng rằng trong tuần tới, chúng ta có thể đạt được một thỏa thuận ban đầu - nghĩa là ngừng bắn, thả các con tin và viện trợ nhân đạo cho Gaza”.

Wadephul, người đang ở Israel để hội đàm với người đồng cấp, đã bác bỏ tuyên bố gần đây của Thủ tướng Benjamin Netanyahu rằng Âu Châu đã “vắng mặt” trong việc tìm ra giải pháp cho cuộc chiến và rằng Âu Châu đã “đầu hàng trước chủ nghĩa khủng bố của Palestine”.

“Âu Châu rất quan trọng — Vương quốc Anh và Pháp là thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc, và cả hai đều có ý nghĩa quan trọng. Liên minh Âu Châu nói chung cũng rất quan trọng”, ông Wadephul nói, đồng thời cho rằng Đức cũng đã đóng một vai trò tích cực.

“ Hôm qua, tôi đã nói chuyện với Ngoại trưởng và Thủ tướng Qatar - người chủ chốt trong liên lạc với Hamas... Tối nay, tôi sẽ bay đến Cairo để gặp Ngoại trưởng Ai Cập,” ông nói. “Tôi đang làm chính xác những gì một Ngoại trưởng nên làm: Xây dựng sự hiểu biết, trao đổi quan điểm, hỗ trợ làm trung gian, xây dựng cầu nối... Liệu điều đó cuối cùng có giúp đạt được thành công hay không, chúng ta hãy chờ xem - nhưng nhiệm vụ của tôi là phải tiếp tục cố gắng.”

Bình luận về hậu quả của vụ tấn công ngày 7 tháng 10 khiến khoảng 1.200 người thiệt mạng cách đây hai năm, Wadephul cho biết ông đã cảnh báo các đồng nghiệp ngay từ đầu rằng hành động trả đũa của Israel cuối cùng sẽ thử thách sự ủng hộ của phương Tây: “Đến một lúc nào đó, mọi người sẽ bắt đầu nói, 'Israel đang làm quá rồi.'“

Ông bày tỏ sự thất vọng trước các cuộc biểu tình đoàn kết của Đức mà ông tham dự sau vụ tấn công chết người, lưu ý rằng “sự đồng cảm không lan rộng hoặc mạnh mẽ như tôi hy vọng” và trích dẫn “sự xa lánh nhất định” liên quan đến chính sách định cư của Israel.

“Đúng là có nhiều người đến — nhưng không đủ để lấp đầy toàn bộ phố Straße des 17. Juni cho đến tận Cột Chiến thắng. Lẽ ra mọi chuyện phải diễn ra như vậy — nhưng không phải vậy,” ông nói. “Sự đồng cảm sâu sắc, sự đoàn kết ấy không lan tỏa và mạnh mẽ như tôi mong đợi.”

Về chủ đề chống lại chủ nghĩa bài Do Thái đang gia tăng, vốn đã được báo cáo trên khắp Âu Châu trong hai năm qua, Wadephul nói: “Tất nhiên, bản thân chủ nghĩa bài Do Thái vẫn tồn tại. Một số người lợi dụng nó để gây ảnh hưởng chính trị. Và đúng vậy — mặc dù tôi không nói điều này để biện minh cho bất cứ điều gì — đôi khi, các chính sách thiếu khôn ngoan của chính phủ Israel cũng đã góp phần tạo nên tình hình này.”

Làm rõ rằng đây không phải là quan điểm của mình, ông nói: “Đó là cách một số người nhìn nhận vấn đề. Tôi nói chuyện với người dân — tôi là một nghị sĩ được bầu trực tiếp — và tôi thấy những lời chỉ trích Israel thường đi kèm với thái độ bài Do Thái. Điều đó là sai, nhưng nó vẫn xảy ra. Và chúng ta phải thừa nhận điều đó trước khi có thể đối mặt với nó.”

Ông cũng lên án hành động phong tỏa Gaza của Israel hồi đầu năm nay đồng thời tái khẳng định cam kết của Berlin đối với an ninh của Israel: “Israel là đối tác an ninh quan trọng nhất của chúng tôi ở Trung Đông — và sẽ luôn như vậy.”

[Politico: Israel-Hamas ceasefire could happen next week, German minister says]

7. Âu Châu tin rằng Nga đứng sau hàng loạt vụ phát hiện máy bay điều khiển từ xa bí ẩn trên khắp lục địa nhưng “không thể chứng minh được”, Thủ tướng Hòa Lan Dick Schoof tuyên bố hôm 6 tháng 10.

Phát biểu trong chuyến thăm Kyiv, Schoof được hỏi liệu có sự đồng thuận hay không giữa các nước Âu Châu về việc ai phải chịu trách nhiệm về các vụ phóng máy bay điều khiển từ xa khiến các phi trường phải đóng cửa hay không.

“Vâng, tất nhiên rồi,” ông nói và nói thêm: “Thật không may, chúng tôi không thể chứng minh được ai đứng sau vụ việc, nhưng có rất nhiều suy đoán cho rằng có thể là người Nga, nhưng chúng tôi không thể chứng minh được.”

Trong vài tuần qua, máy bay điều khiển từ xa đã xâm phạm không phận của ít nhất tám quốc gia Âu Châu — Đan Mạch, Lithuania, Phần Lan, Estonia, Rumani, Đức, Bỉ và Hòa Lan.

Một số phi trường, bao gồm cả Sân bay Schiphol của Hòa Lan, đã buộc phải tạm dừng các chuyến bay. Tại Sân bay Munich của Đức vào ngày 2 tháng 10, khi phát hiện máy bay điều khiển từ xa, 17 chuyến bay đã bị hủy và gần 3.000 hành khách bị ảnh hưởng.

Máy bay điều khiển từ xa cũng được phát hiện trên các căn cứ quân sự và cơ sở hạ tầng năng lượng bao gồm Căn cứ Không quân Karup ở Đan Mạch và một nhà máy điện ở Phần Lan.

Schoof cho biết: “Tôi hy vọng một ngày nào đó chúng ta có thể chứng minh được đó là người Nga hoặc là thứ gì đó khác”, đồng thời nói thêm: “Nhưng điều thực sự đáng lo ngại là hiện tại họ đang ở xung quanh cơ sở hạ tầng của chúng ta, xung quanh các phi trường của chúng ta và tôi nghĩ chúng ta phải tăng cường an ninh về mặt đó”.

Làn sóng nhìn thấy máy bay này đã làm dấy lên lo ngại trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa Mạc Tư Khoa và NATO sau một loạt vụ vi phạm không phận của Nga.

Phát biểu tại Câu lạc bộ thảo luận Valdai ở Sochi, Nga, vào ngày 2 tháng 10, nhà độc tài Vladimir Putin đã chế giễu mối lo ngại của Âu Châu về việc phát hiện máy bay điều khiển từ xa.

Khi được người dẫn chương trình hỏi: “Tại sao ông lại gửi nhiều máy bay điều khiển từ xa đến Đan Mạch như vậy?”, Putin cười và trả lời: “Tôi sẽ không làm thế nữa”. Ông phủ nhận sự liên quan của Nga trong hoạt động máy bay điều khiển từ xa gần đây và ví những vụ việc này với các báo cáo về UFO.

Vào tháng 9, lực lượng Ba Lan đã bắn hạ một số máy bay điều khiển từ xa của Nga xâm phạm không phận của họ. Vài ngày sau, một máy bay điều khiển từ xa của Nga đã xâm phạm lãnh thổ Rumani, mặc dù Bucharest đã chọn không giao chiến.

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cho biết vào ngày 28 tháng 9 rằng các báo cáo tình báo cho thấy “hạm đội tàu chở dầu bóng tối” của Nga đang được sử dụng để “phóng và kiểm soát” máy bay điều khiển từ xa của Nga trên các thành phố Âu Châu.

Tờ Spiegel của Đức đưa tin vào ngày 2 tháng 10 rằng các nhà điều tra đang xem xét mối liên hệ tiềm ẩn giữa các máy bay điều khiển từ xa không xác định được phát hiện ở miền bắc nước Đức.

[Kyiv Independent: Europe believes Russia is behind a spate of mysterious drone sightings across the continent but “can't prove it,” Dutch Prime Minister Dick Schoof told the Kyiv Independent on Oct. 6.]

8. Tổng thống Trump ra tín hiệu ủng hộ việc duy trì giới hạn hạt nhân với Nga

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump ngày 5 tháng 10 đã bày tỏ sự cởi mở với lời đề nghị của Putin về việc tự nguyện hạn chế vũ khí hạt nhân chiến lược được điều động.

Tháng trước, Putin đã đề xuất duy trì giới hạn đối với hai kho vũ khí hạt nhân lớn nhất thế giới được quy định trong Hiệp ước Cắt giảm Vũ khí Chiến lược Mới (New START) nếu Hoa Kỳ cũng làm như vậy. Hiệp ước này, được ký kết năm 2010, dự kiến sẽ hết hạn vào tháng 2 năm 2026.

“Với tôi thì đó là một ý tưởng hay”, Tổng thống Trump nói với các phóng viên khi ông rời Tòa Bạch Ốc khi được hỏi về đề xuất của Putin.

Hiệp ước START mới đặt ra giới hạn ở mức 1.550 đầu đạn hạt nhân được điều động và tổng cộng 700 hỏa tiễn đạn đạo xuyên lục địa, hỏa tiễn đạn đạo phóng từ tàu ngầm và máy bay ném bom hạng nặng cho mỗi bên ký kết.

Theo Liên đoàn các nhà khoa học Hoa Kỳ, tính đến tháng 3 năm 2024, Nga ước tính có 5.580 đầu đạn hạt nhân, bao gồm khoảng 1.200 đầu đạn đang chờ tháo dỡ - kho dự trữ lớn nhất thế giới.

Kho vũ khí của Nga bao gồm cả vũ khí chiến thuật sử dụng trên chiến trường và vũ khí chiến lược có khả năng vươn tới Hoa Kỳ.

Mạc Tư Khoa đã nhiều lần đưa ra lời đe dọa hạt nhân đối với Ukraine và phương Tây kể từ khi phát động cuộc xâm lược toàn diện vào tháng 2 năm 2022. Mặc dù những lời đe dọa đó chưa thành hiện thực, nhưng vẫn còn những lo ngại về tham vọng quân sự của Nga vượt ra ngoài Ukraine.

Vào mùa hè, tổng thống Hoa Kỳ đã ra lệnh di chuyển hai tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân của Hoa Kỳ đến “khu vực thích hợp” để đáp trả lời lẽ kích động từ cựu Tổng thống Nga Dmitry Medvedev, người đã đe dọa leo thang hạt nhân.

[Kyiv Independent: Trump signals support for maintaining nuclear limits with Russia]

9. Các công tố viên cho biết Ukraine đang điều tra vụ hành quyết 322 tù binh chiến tranh của Nga

Ukraine đang điều tra bằng chứng cho thấy lực lượng Nga đã hành quyết ít nhất 322 tù binh chiến tranh Ukraine, Văn phòng Tổng công tố báo cáo vào ngày 6 tháng 10.

Theo tuyên bố, 263 binh sĩ Ukraine đã bị hành quyết trên chiến trường, trong khi 59 người khác thiệt mạng trong vụ nổ nhà tù Olenivka năm 2022 ở khu vực bị tạm chiếm của Tỉnh Donetsk.

Theo các quan chức Ukraine và các nhóm nhân quyền, tù binh chiến tranh Ukraine bị giam giữ tại Nga thường phải đối mặt với tra tấn, ngược đãi và đối xử vô nhân đạo.

Nhiều cựu tù binh chiến tranh đã báo cáo về việc bị đánh đập, bỏ đói và áp lực tâm lý.

Văn phòng Tổng công tố cho biết đến nay đã mở 80 vụ án hình sự.

Chín quân nhân Nga đã chính thức bị buộc tội, trong khi cáo trạng chống lại sáu người trong số họ đã được đệ trình lên tòa án. Hai người đã bị kết án, và hai vụ án khác vẫn đang được xem xét lại.

Theo Tổng thống Volodymyr Zelenskiy, kể từ khi Nga bắt đầu cuộc xâm lược toàn diện, Kyiv đã đưa hơn 7.000 người Ukraine trở về.

Bộ Nội vụ Ukraine cho biết vào ngày 5 tháng 9 rằng vẫn còn hơn 2.500 tù binh chiến tranh Ukraine đang bị giam giữ tại Nga.

[Kyiv Independent: Ukraine investigating execution of 322 POWs by Russia, prosecutors say]

10. Tổng thống Tiệp ám chỉ rằng nhà dân túy cánh hữu Babiš sẽ trở thành Thủ tướng

Tổng thống Tiệp Petr Pavel hôm thứ Hai đã ám chỉ rằng ông sẽ bổ nhiệm Andrej Babiš làm thủ tướng sau khi đảng dân túy cánh hữu ANO của ông trùm này giành chiến thắng trong cuộc bầu cử quốc hội cuối tuần trước.

“Điều rõ ràng từ những tuyên bố đầu tiên là có sự quan tâm đến việc thành lập một chính phủ liên minh gồm ba đảng — ANO, SPD và Motorists. Thành phần và nhân sự chính xác vẫn đang được đàm phán, nhưng dường như một chính phủ có thể được thành lập trên cơ sở này”, ông Pavel phát biểu với các nhà báo tại một cuộc họp báo.

Đảng Tự do và Dân chủ Trực tiếp, gọi tắt là SPD cực hữu và đảng Cánh hữu “Người lái xe vì chính mình” là hai đảng duy nhất không loại trừ khả năng hợp tác với ANO, đảng đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử với gần 35% số phiếu bầu. Tổng cộng, hai đảng này sẽ có 108 nghị sĩ, đủ để bảo đảm đa số trong Hạ viện gồm 200 ghế.

Babiš muốn thành lập một chính phủ thiểu số đơn đảng được hỗ trợ bởi sự ủng hộ ngầm của hai đảng, nhưng mục tiêu đó dường như khó đạt được vì cả Đảng Motorists và SPD đều nói rằng họ muốn tham gia trực tiếp vào việc cầm quyền.

Ở Tiệp, tổng thống có vai trò quyết định ai sẽ được giao nhiệm vụ thành lập chính phủ, lựa chọn nhà lãnh đạo có nhiều khả năng giành được đa số ghế nhất. Tuy nhiên, người chiến thắng trong cuộc bầu cử thường có cơ hội đầu tiên. Sau khi chính phủ được thành lập, tổng thống sẽ bổ nhiệm thủ tướng và các bộ trưởng, nhưng Nội các vẫn phải giành được sự tín nhiệm của Hạ viện.

Pavel trước đó cho biết ông đang tham khảo ý kiến luật sư về việc có nên ngăn cản Babiš vì xung đột lợi ích tiềm ẩn do đế chế nông nghiệp lớn của ông trùm này, Agrofert, gây ra hay không.

Vào Chúa Nhật, Babiš đã trình bày với tổng thống các phương án về cách giải quyết vấn đề, tất cả đều “là những cách tuân thủ luật pháp”, Pavel cho biết.

Giờ đây, Babiš có thể thở phào nhẹ nhõm khi Pavel ám chỉ rằng ông sẽ chấp thuận việc bổ nhiệm này miễn là ông có thể thành lập được chính phủ.

Pavel cho biết: “Một khi các đảng thành lập chính phủ đạt được thỏa thuận về chương trình chung và về việc bổ nhiệm nhân sự, thì nếu có thiện chí như vậy, sẽ không có lý do gì để trì hoãn và có thể giao nhiệm vụ thành lập chính phủ cho cuộc bầu cử”.

Pavel cũng thúc giục chính phủ mới tiếp tục duy trì sáng kiến đạn dược do Prague dẫn đầu dành cho Ukraine, sáng kiến đã cung cấp hàng triệu viên đạn cho Kyiv, nhưng ANO đã cam kết trong chiến dịch tranh cử sẽ hủy bỏ sáng kiến này do bị cáo buộc thiếu minh bạch, đồng thời đề xuất NATO nên điều hành chương trình này thay thế.

“ Điều này chủ yếu liên quan đến uy tín của chúng tôi — cả trong mối quan hệ với Ukraine bị tạm chiếm, vốn phụ thuộc vào nguồn cung cấp đạn dược của chúng tôi, lẫn với các đối tác của chúng tôi trong Liên Hiệp Âu Châu. Việc chấm dứt chương trình này sẽ làm tổn hại đến uy tín của chúng tôi không chỉ với các đối tác mà còn cả ở Ukraine, nơi nó sẽ dẫn đến nhiều thương vong hơn nữa”, ông Pavel nói về chương trình đạn dược.

[Politico: Czech president hints right-wing populist Babiš will become PM]

11. Thủ tướng Slovakia Fico kêu gọi chấm dứt chiến tranh ở Ukraine và ‘người Slav hãy thôi hại lẫn nhau’, bác bỏ việc đánh bại Nga

Thủ tướng Robert Fico phát biểu trong cuộc tranh luận trên truyền hình của đài truyền hình công cộng STVR của Slovakia hôm Thứ Hai, 06 Tháng Mười, rằng Slovakia muốn chấm dứt nhanh chóng cuộc chiến ở Ukraine thay vì muốn Nga thất bại.

“Mục tiêu chính sách đối ngoại của Cộng hòa Slovakia, của chính phủ Cộng hòa Slovakia, mà tôi là thủ tướng, không phải là đánh bại Liên bang Nga. Mục tiêu của chúng tôi là chấm dứt chiến tranh ở Ukraine càng sớm càng tốt. Đây là cuộc chiến giữa người Slav và người Slav. Chiến tranh không phải là giải pháp”, ông Fico nói.

Fico chỉ trích đường lối của Liên minh Âu Châu đối với cuộc xâm lược Ukraine của Nga và cáo buộc khối này tập trung vào viện trợ quân sự thay vì các sáng kiến hòa bình.

“Nếu Liên Hiệp Âu Châu dành nhiều năng lượng cho hòa bình như đã dành cho việc hỗ trợ chiến tranh ở Ukraine, thì chiến tranh đã có thể kết thúc từ lâu rồi. Tôi sẽ không bao giờ làm thủ tướng thời chiến”, ông nói.

Kể từ khi trở lại nắm quyền vào năm 2023, Fico đã chấm dứt viện trợ quân sự cho Ukraine từ kho dự trữ vũ khí của quân đội Slovakia và đặt câu hỏi về các lệnh trừng phạt của Liên Hiệp Âu Châu đối với Nga. Trước đây, Fico cũng từng tuyên bố sẽ ngăn chặn việc Kyiv gia nhập NATO - một động thái đòi hỏi sự đồng thuận của tất cả 32 thành viên, bao gồm cả Slovakia.

Fico đã đến thăm Mạc Tư Khoa vào tháng 12 năm 2024 và đang thúc đẩy mối quan hệ chặt chẽ hơn với Mạc Tư Khoa, cả về mặt ngoại giao và kinh tế.

[Kyiv Independent: Slovak PM Fico calls for end to Ukraine war and 'Slavs killing each other,' rejects focus on defeating Russia]