Tin Giáo Hội Hoàn Vũ
ĐTC: Sống Niềm Vui Tin Mừng
Pr. Lê Hoàng Nam, SJ
08:57 15/12/2013
VATICAN. Chúa Nhật 15.12 vừa qua, nhằm ngày Chúa Nhật thứ 3 mùa Vọng. Các tín hữu hành hương đã quy tụ về quảng trường Thánh Phêrô, Vatican, đứng dưới trời mưa để nghe giáo huấn của Đức Thánh Cha và nhận phép lành từ ngài.
Sau lời chào dành cho mọi người, Đức Thánh Cha gợi nhắc mọi người về ý nghĩa của Chúa Nhật này trong Mùa Vọng. Ngài nói: “ Hôm nay là Chúa Nhật thứ 3 mùa Vọng, hay vẫn thường được gọi là Chúa Nhật Vui. Phụng vụ hôm nay cứ lặp đi lặp lại nhiều lần lời mời gọi vui lên, hớn hở lên vì Thiên Chúa đã đến gần, Giáng Sinh đã đến gần. Thông điệp Kitô giáo được gọi là "Phúc Âm" hay "Tin Mừng", là lời công bố niềm vui cho tất cả mọi dân; Giáo Hội không là nơi trú ngụ của những con người buồn phiền, Giáo Hội là nhà của niềm vui!”
Tuy nhiên, Đức Thánh Cha cũng nói thêm rằng không phải bất cứ niềm vui nào cũng là niềm vui của Tin Mừng. Niềm vui của Kitô giáo được đặt nền trên tình yêu và lòng trung tín của Thiên Chúa. Ngài mượn lời của Tiên Tri Isaia trong phụng vụ Chúa Nhật Mùa Vọng tuần III để chia sẻ với các tín hữu:
“Niềm vui của Tin Mừng hệ ở chỗ biết được rằng mình luôn được Thiên Chúa lắng nghe và yêu mến. Giống như Lời Chúa trong sách tiên tri Isaia nhắc nhớ chúng ta hôm nay (x.Is 35,1-6a.8a.10, Thiên Chúa là Đấng đến để cứu độ chúng ta, và cứu giúp những ai tâm hồn đau khổ. Ngài đến giữa chúng ta ban cho ta sức mạnh, mang đến sự vững vàng, ban cho ta sự can đảm, sẽ làm nở hoa nơi sa mạc và hoang địa khô cằn là chính đời sống của chúng ta mỗi khi ta khô khan, thiếu nguồn nước Lời Chúa và Thánh Thần tình yêu của Người. Vì dù những giới hạn và những thiếu hụt của chúng ta có lớn như thế nào đi chăng nữa thì chúng ta cũng không được phép trở nên yếu nhược và dao động trước những khó khăn và chính sự yếu đuối của chúng ta. Trái lại, chúng ta được mời gọi để làm cho đôi bàn tay thêm mạnh mẽ hơn, làm cho những đầu gối bủn rủn được vững vàng, có được sự can đảm và không sợ hãi vì Thiên Chúa của chúng ta luôn bày tỏ lòng thương xót vĩ đại của Người. Cậy nhờ vào sự trợ giúp của Người, chúng ta có thể luôn khởi đầu lại, mở đôi mắt ra, vượt qua nỗi buồn và nước mắt và lại cất lên một bài ca mới. Và đích thực là niềm vui này vẫn luôn còn đó trong những thử thách, trong nỗi khổ đau, vì nó không phải là cái gì đó hời hợt, nhưng đi vào trong tận chiều sâu của những ai phó thác cho Thiên Chúa và vững tin vào Người.”
“Niềm vui cũng như niềm hy vọng Kitô giáo có nền tảng từ lòng trung tín của Thiên Chúa, trong sự đảm bảo rằng Người vẫn luôn giữ lời hứa của mình. Tiên tri Isaia khuyến khích những ai đang lạc lối và trong cơn tuyệt vọng hãy tín thác vào lòng trung tín của Thiên Chúa vì ơn của độ của Người sẽ nhanh chóng đến bên đời họ. Những ai đã gặp được Đức Giêsu trên hành trình thì sẽ cảm nghiệm được trong con tim mình một sự thanh thản và niềm vui mà không ai hay không gì có thể làm hư hoại. Niềm vui của chúng ta là Đức Kitô, tình yêu trung tín và vô tận của Người! Vì thế, khi nào một Kitô hữu buồn phiền, điều đó có nghĩa là người ấy đang ở xa Giêsu. Chúng ta không nên để người ấy đơn côi một mình! Chúng ta phải cầu nguyện cho người ấy và giúp người ấy cảm nghiệm được hơi ấm của tình cộng đoàn.”
Cuối cùng, Đức Thánh Cha mời gọi mọi người hãy hướng nhìn về Đức Trinh Nữ Maria, Đấng đã đón nhận lời mời gọi hãy vui lên từ Thiên Sứ trong cuộc truyền tin, để xin Mẹ giúp mình sống niềm vui Tin Mừng trong mọi khoảnh khắc buồn vui của cuộc sống. Ngài nói: “Nguyện xin Đức Trinh Nữ Maria giúp chúng ta mau tiến bước đến Bêlem, để gặp gỡ Hài Nhi, Đấng đã sinh ra làm người vì ta, vì ơn cứu độ và niềm vui của tất cả mọi người. Thiên Sứ đã nói với Mẹ: "Mừng vui lên, hỡi Đấng đầy ơn phước: Thiên Chúa ở cùng bà" (Lc 1:28). Mẹ sẽ giúp chúng ta sống niềm vui Tin Mừng trong gia đình, nơi công sở, nơi giáo xứ và trong mọi môi trường. Một niềm vui thân thiết, với những điều tuyệt vời và dịu ngọt. Niềm vui ấy hệt như niềm vui của một người mẹ khi nhìn đứa con vừa mới chào đời, và nghiệm thấy rằng đó là một món quà từ Thiên Chúa, một phép màu mà chỉ có thể nói lời cảm ơn.”
Sau kinh truyền tin, Đức Thánh Cha gửi lời chào đến các tín hữu hành hương, mà trước hết là các em thiếu nhi ở Rôma. Ngài xin các em cầu nguyện cho ngài cũng như ngài vẫn luôn nhớ đến các em. Ngài nói: “Hôm nay, tôi xin được dành lời chào đầu tiên của tôi đến các em thiếu nhi ở Rôma, đã đến đây để xin phép lành truyền thống của "Hài Nhi Giêsu". Các con thiếu nhi thân mến, khi nào các con cầu nguyện trước hang đá, các con hãy nhớ đến cha, cũng như cha nhớ đến các con. Cha cảm ơn các con, chúc các con Giáng Sinh an lành!”
“Tôi cũng gửi lời chào đến các gia đình, các nhóm giáo xứ, các hội đoàn, các nhóm hành hương từ Rôma, Ý và nhiều vùng khắp nơi trên thế giới, đặc biệt là Tây Ban Nha và Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ. Tôi nồng nhiệt gửi lời chào đến các bạn trẻ ở Zambia, và tôi cầu chúc cho họ trở thành "viên đá sống động" để xây dựng một xã hội nhân văn hơn. Tôi cũng gửi lời chào đến tất cả các bạn trẻ đang hiện diện ở đây.”
Đức Thánh Cha cũng gởi lời chào đến nhiều nhóm khác và chúc họ một ngày Chúa Nhật an lành.
Sau lời chào dành cho mọi người, Đức Thánh Cha gợi nhắc mọi người về ý nghĩa của Chúa Nhật này trong Mùa Vọng. Ngài nói: “ Hôm nay là Chúa Nhật thứ 3 mùa Vọng, hay vẫn thường được gọi là Chúa Nhật Vui. Phụng vụ hôm nay cứ lặp đi lặp lại nhiều lần lời mời gọi vui lên, hớn hở lên vì Thiên Chúa đã đến gần, Giáng Sinh đã đến gần. Thông điệp Kitô giáo được gọi là "Phúc Âm" hay "Tin Mừng", là lời công bố niềm vui cho tất cả mọi dân; Giáo Hội không là nơi trú ngụ của những con người buồn phiền, Giáo Hội là nhà của niềm vui!”
Tuy nhiên, Đức Thánh Cha cũng nói thêm rằng không phải bất cứ niềm vui nào cũng là niềm vui của Tin Mừng. Niềm vui của Kitô giáo được đặt nền trên tình yêu và lòng trung tín của Thiên Chúa. Ngài mượn lời của Tiên Tri Isaia trong phụng vụ Chúa Nhật Mùa Vọng tuần III để chia sẻ với các tín hữu:
“Niềm vui của Tin Mừng hệ ở chỗ biết được rằng mình luôn được Thiên Chúa lắng nghe và yêu mến. Giống như Lời Chúa trong sách tiên tri Isaia nhắc nhớ chúng ta hôm nay (x.Is 35,1-6a.8a.10, Thiên Chúa là Đấng đến để cứu độ chúng ta, và cứu giúp những ai tâm hồn đau khổ. Ngài đến giữa chúng ta ban cho ta sức mạnh, mang đến sự vững vàng, ban cho ta sự can đảm, sẽ làm nở hoa nơi sa mạc và hoang địa khô cằn là chính đời sống của chúng ta mỗi khi ta khô khan, thiếu nguồn nước Lời Chúa và Thánh Thần tình yêu của Người. Vì dù những giới hạn và những thiếu hụt của chúng ta có lớn như thế nào đi chăng nữa thì chúng ta cũng không được phép trở nên yếu nhược và dao động trước những khó khăn và chính sự yếu đuối của chúng ta. Trái lại, chúng ta được mời gọi để làm cho đôi bàn tay thêm mạnh mẽ hơn, làm cho những đầu gối bủn rủn được vững vàng, có được sự can đảm và không sợ hãi vì Thiên Chúa của chúng ta luôn bày tỏ lòng thương xót vĩ đại của Người. Cậy nhờ vào sự trợ giúp của Người, chúng ta có thể luôn khởi đầu lại, mở đôi mắt ra, vượt qua nỗi buồn và nước mắt và lại cất lên một bài ca mới. Và đích thực là niềm vui này vẫn luôn còn đó trong những thử thách, trong nỗi khổ đau, vì nó không phải là cái gì đó hời hợt, nhưng đi vào trong tận chiều sâu của những ai phó thác cho Thiên Chúa và vững tin vào Người.”
“Niềm vui cũng như niềm hy vọng Kitô giáo có nền tảng từ lòng trung tín của Thiên Chúa, trong sự đảm bảo rằng Người vẫn luôn giữ lời hứa của mình. Tiên tri Isaia khuyến khích những ai đang lạc lối và trong cơn tuyệt vọng hãy tín thác vào lòng trung tín của Thiên Chúa vì ơn của độ của Người sẽ nhanh chóng đến bên đời họ. Những ai đã gặp được Đức Giêsu trên hành trình thì sẽ cảm nghiệm được trong con tim mình một sự thanh thản và niềm vui mà không ai hay không gì có thể làm hư hoại. Niềm vui của chúng ta là Đức Kitô, tình yêu trung tín và vô tận của Người! Vì thế, khi nào một Kitô hữu buồn phiền, điều đó có nghĩa là người ấy đang ở xa Giêsu. Chúng ta không nên để người ấy đơn côi một mình! Chúng ta phải cầu nguyện cho người ấy và giúp người ấy cảm nghiệm được hơi ấm của tình cộng đoàn.”
Cuối cùng, Đức Thánh Cha mời gọi mọi người hãy hướng nhìn về Đức Trinh Nữ Maria, Đấng đã đón nhận lời mời gọi hãy vui lên từ Thiên Sứ trong cuộc truyền tin, để xin Mẹ giúp mình sống niềm vui Tin Mừng trong mọi khoảnh khắc buồn vui của cuộc sống. Ngài nói: “Nguyện xin Đức Trinh Nữ Maria giúp chúng ta mau tiến bước đến Bêlem, để gặp gỡ Hài Nhi, Đấng đã sinh ra làm người vì ta, vì ơn cứu độ và niềm vui của tất cả mọi người. Thiên Sứ đã nói với Mẹ: "Mừng vui lên, hỡi Đấng đầy ơn phước: Thiên Chúa ở cùng bà" (Lc 1:28). Mẹ sẽ giúp chúng ta sống niềm vui Tin Mừng trong gia đình, nơi công sở, nơi giáo xứ và trong mọi môi trường. Một niềm vui thân thiết, với những điều tuyệt vời và dịu ngọt. Niềm vui ấy hệt như niềm vui của một người mẹ khi nhìn đứa con vừa mới chào đời, và nghiệm thấy rằng đó là một món quà từ Thiên Chúa, một phép màu mà chỉ có thể nói lời cảm ơn.”
Sau kinh truyền tin, Đức Thánh Cha gửi lời chào đến các tín hữu hành hương, mà trước hết là các em thiếu nhi ở Rôma. Ngài xin các em cầu nguyện cho ngài cũng như ngài vẫn luôn nhớ đến các em. Ngài nói: “Hôm nay, tôi xin được dành lời chào đầu tiên của tôi đến các em thiếu nhi ở Rôma, đã đến đây để xin phép lành truyền thống của "Hài Nhi Giêsu". Các con thiếu nhi thân mến, khi nào các con cầu nguyện trước hang đá, các con hãy nhớ đến cha, cũng như cha nhớ đến các con. Cha cảm ơn các con, chúc các con Giáng Sinh an lành!”
“Tôi cũng gửi lời chào đến các gia đình, các nhóm giáo xứ, các hội đoàn, các nhóm hành hương từ Rôma, Ý và nhiều vùng khắp nơi trên thế giới, đặc biệt là Tây Ban Nha và Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ. Tôi nồng nhiệt gửi lời chào đến các bạn trẻ ở Zambia, và tôi cầu chúc cho họ trở thành "viên đá sống động" để xây dựng một xã hội nhân văn hơn. Tôi cũng gửi lời chào đến tất cả các bạn trẻ đang hiện diện ở đây.”
Đức Thánh Cha cũng gởi lời chào đến nhiều nhóm khác và chúc họ một ngày Chúa Nhật an lành.
Đức Thánh Cha Phanxicô tuyên bố: Tôi không phải là Mác Xít
Trần Mạnh Trác
14:27 15/12/2013
Qua một cuộc phỏng vấn dành cho báo La Stampa cuả Ý được đăng vào Chúa Nhật 15 tháng 12, Đức Thánh Cha Phanxicô đã làm sáng tỏ hơn những điều Ngài phê bình về chủ nghĩa tư bản , và cho biết nhãn hiệu Mác Xít mà phe Bảo Thủ ở Mỹ gán cho Ngài là không chính xác.
Nhắc lại, nhà bình luận siêu bảo thủ và hay gây tranh cãi là Rush Limbaugh đã gọi những lời kêu gọi phải giúp đỡ người nghèo của Đức Thánh Cha là "chủ nghĩa Mác Xít tinh ròng".
Đức Thánh Cha nói: " (Gọi đó là ) chủ nghĩa Mác Xít là sai. Nhưng tôi đã từng gặp nhiều người Mác Xít mà vẫn là người dân tốt , vì vậy tôi không cảm thấy bị xúc phạm."
Đức Thánh Cha đã làm sáng tỏ hơn những lời phê phán của Ngài, Ngài nói " Cái hi vọng là khi chiếc chén được đổ đầy, nó sẽ tràn ra ngoài, mang lại lợi ích cho người nghèo. Nhưng những gì đã xảy ra thì thay vào đó, khi chiếc chén đã đầy rồi, thì như một trò ảo thuật, nó nở lớn thêm và không bao giờ tràn ra cho người nghèo cả. Những điều (tôi nói) đó liên quan đến một lý thuyết cụ thể mà thôi. Tôi đã không , tôi nhắc lại , nói từ một quan điểm kỹ thuật nhưng đã nói từ quan điểm học thuyết xã hội của Giáo Hội . Điều này không có nghĩa là một chủ nghĩa Mác Xít".
Ngài cũng bác bỏ tin đồn rằng Ngài sẽ công bố một vị Nữ Hồng Y.
"Người phụ nữ trong Giáo Hội phải được đáng giá cao, nhưng không phải là phẩm trật hoá (clericalised) ," Ngài nói. "Những suy nghĩ về một chức Hồng Y cho phụ nữ là những suy nghĩ đóng khung trong phẩm trật. "
Về chuyến viếng thăm đất Thánh, Đức Thánh Cha nói rằng Ngài có ý định kỷ niệm 50 năm chuyến thăm của Đức Phaolô VI đến Đất Thánh (1964) bằng cách quay lại gặp "người anh em" của mình là Thượng Phụ Constantinople Bartholomew.
Đức Thánh Cha cũng cho biết Ngài đã thảo luận với Hội đồng 8 Hồng Y cố vấn, về các đề xuất cải cách sẽ được bàn vào tháng Hai tới. Trong số các vấn đề có vấn đề những người ly dị bị rút phép thông công.
"Điều quan trọng là hãy nhớ điều này," Đức Thánh Cha nói, " Việc không cho những người ly dị tái hôn được rước lễ thì không nên làm như là một hình phạt."
Đức Phanxicô và lòng sùng kính Đức Mẹ
Vũ Văn An
22:09 15/12/2013
Trong khi nền văn hóa bình dân tiếp tục hào hứng đối với những tiết lộ nho nhỏ cho thấy phần nào cá tính của Đức Phanxicô, như chi tiết cho rằng trước đây ngài từng là một nhân viên an ninh của một hộp đêm chẳng hạn, thì vào hôm Chúa Nhật trước, ta còn phải háo hức hơn nữa trước một điều có tính căn bản hơn nhiều dù không được báo chí thời thượng lưu ý. Đó là lòng sùng kính tuyệt vời của ngài dành cho Đức Mẹ.
Ngày 8 tháng 12 vốn là ngày lễ Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội, mà tiếng Ý gọi tắt là ngày Immacolata. Ngày ấy, Đức Phanxicô thực hiện chuyến đi truyền thống tới Piazza di Spagna thuộc Rôma để tôn kính đài kỷ niệm tượng Đức Mẹ dựng năm 1857 để ghi nhớ tín điều Vô Nhiễm Nguyên Tội, do Đức Piô IX tuyên bố ba năm trước đó.
Dịp này, Đức Phanxicô có soạn một bản kinh đặc biệt mà trọng tâm là lời tha thiết van xin rằng “tiếng kêu của người nghèo đừng bao giờ để chúng con dửng dưng, nỗi đau khổ của người bệnh tật và của những ai túng thiếu đừng bao giờ thấy chúng con sao lãng, nỗi cô đơn của người cao tuổi và sự mỏng dòn của trẻ em luôn luôn làm chúng con xùc động và mọi sự sống nhân bản luôn được tất cả chúng con yêu thương và tôn kính”.
Đây quả là chuyến tông du cổ điển của Đức Phanxicô. Ngài xuất hiện trong chiếc Ford Focus mầu xanh, chứ không phải chiếc Mercedes sang trọng, không ngồi ở phía dưới nhưng ngồi ở đàng trước để tán gẫu với tài xế. Ngài dừng lại ít phút để chào hỏi các người bán hàng, rồi bỗng quyết định cuốc bộ quãng đường còn lại. Ngài dừng lại chào hỏi người địa phương và du khách, chú ý đặc biệt tới trẻ em và người đau ốm. Nhiều người ném những bó bông mang theo để tôn kính Đức Mẹ dọc đường Đức Giáo Hoàng đi qua. Ngài cúi xuống lượm chúng lên và mang theo tới đài kỷ niệm.
Sau đó, ngài băng qua thành phố, tới thăm Nhà Thờ Đức Bà Cả, đền Đức Mẹ đầu hết của Rôma, để dừng lại dăm ba phút trước bức ảnh thời danh Đức Mẹ Salus Populi Romani, "Phù Hộ Dân Rôma”. Ngài không đọc diễn văn, cũng không có đoàn chụp hình và quay phim truyền hình vì Đức Phanxicô muốn đây là một hành vi tư riêng, thân mật.
Từ ngày lên ngôi giáo hoàng, đây là lần thứ sáu Đức Phanxicô tới thăm Nhà Thờ Đức Bà Cả. Lần đầu ngài tới đây là ngày 14 tháng Ba, non 24 giờ sau khi được bầu. Đây là địa điểm ngài dễ lui tới nhất để viếng thăm ở bên ngoài Vatican. Nhưng điều này cho thấy vương cung thánh đường này và lòng sùng kính Đức Mẹ quan trọng như thế nào đối với linh đạo của Đức Phanxicô.
Như nhà báo Á Căn Đình Elisabetta Piqué nhận định trong cuốn tiểu sử về ngài mới đây, đức cựu Hồng Y Jorge Mario Bergoglio cố tình cho thấy mỗi lần có việc phải tới Rôma, ngài đều tới viếng Nhà Thờ Đức Bà Cả. Điểm duy nhất khác nhau vào lúc này là ngài xuất hiện ở đấy trong bộ áo chùng trắng chứ không còn trong bộ áo linh mục tầm thường. (Đáng lẽ bà cũng nên nhận định rằng ngài không còn đi xe buýt nữa).
Nhà báo John Allen Jr cho rằng trong thuật ngữ bình dân, “Vatican” là cách nói khác chỉ ngôi vị giáo hoàng. Tuy nhiên, ta có thể cho rằng trung tâm linh đạo thực sự của triều giáo hoàng này nằm ở phía bên kia thị quốc, ở Nhà Thờ Đức Bà Cả.
Điều này đúng nếu ta chịu khó lần rở lại việc sùng kính Đức Mẹ trong suốt cuộc đời Đức Phanxicô. Thí dụ, ta biết rằng khi Bergoglio gần như bị đầy ải ở Đức năm 1986, do nhiều căng thẳng trong nội bộ Dòng Tên tại Á Căn Đình, vị giáo hoàng tương lai đã tìm được nguồn an ủi nơi bức ảnh Đức Mẹ mà ngài tìm thấy tại Augsburg. Đó là bức ảnh thời danh “Maria Cởi Nút” thuộc thế kỷ 18, một danh hiệu khiến ta nhớ tới Thánh Irênê, người từng viết rằng “nút cột bất tuân của Evà đã được sự vâng lời của Maria tháo cởi”
Có lẽ vì cảm nhận được sự nối kết giữa ý nghĩa bức ảnh với những nút thắt trong chính đời mình, Bergoglio đã thấy mình được an ủi nhiều bởi bức ảnh và đã quyết định truyền bá lòng sùng kính nó tại Á Căn Đình. Ngài khuyến khích việc xây dựng một bàn thờ để đặt bản sao bức tranh này tại Nhà Thờ San José del Talar, trong khu Agronomía thuộc Buenos Aires.
Không nơi nào sự sâu sắc về xúc cảm trong lòng sùng kính Đức Mẹ của vị giáo hoàng này được biểu lộ rõ ràng bằng ở Ba Tây, nơi Đức Phanxicô đã dành hẳn một ngày để kính viếng Đền Đức Mẹ Aparecida. Đó là địa điểm họp hội nghị của các giám mục Châu Mỹ La Tinh năm 2007, trong đó, Bergoglio là soạn giả hàng đầu của “Văn Kiện Aparecida”, tức văn kiện chủ trương Giáo Hội phải là một Giáo Hội truyền giáo. Có thể coi đây là một hiến chương đối với triều đại giáo hoàng của ngài.
Lúc qùy cầu nguyện trước bức ảnh Đức Maria, Đức Phanxicô gần như chẩy nước mắt khi phó thác trọn triều đại giáo hoàng của mình cho Đức Bà Aparecida.
Nếu để ý, không ai có thể bỏ qua các dấu chỉ của lòng sùng kính này. Các giáo sĩ từng đồng tế Thánh Lễ với ngài tại Nhà Thánh Marta, chẳng hạn, tường thuật rằng: Đức Phanxicô luôn yêu cầu họ, sau Thánh Lễ, cùng ngài hát một thánh ca tôn kính Đức Mẹ trước bức tượng Thánh Mẫu.
Lòng sùng kính Đức Mẹ cũng giúp ta hiểu lối suy nghĩ của Đức Phanxicô đối với một số vấn đề gây tranh cãi bậc nhất trong Giáo Hội. Thí dụ, Đức Phanxicô thường xuyên nhắc đi nhắc lại rằng dù vấn đề phong chức cho phụ nữ đã bị đóng lại rồi, ngài vẫn muốn họ có vai trò mạnh mẽ hơn trong Giáo Hội. Một số người có thể coi đây là một mâu thuẫn, nhưng ngài dựa vào Đức Maria để nói thế vì tuy chưa bao giờ là linh mục, Đức Mẹ vẫn đóng một vai trò có tính quyết định trong lịch sử cứu rỗi.
Ngài trình bày sự nối kết trên trong cuộc họp báo trên không, trên đường từ Ba Tây trở lại Rôma: "một Giáo Hội không có phụ nữ giống như Hợp Đoàn Tông Đồ mà không có Đức Maria. Vai trò phụ nữ trong Giáo Hội không phải chỉ là chức phận làm mẹ, làm mẹ gia đình, mà mạnh mẽ hơn: thực vậy, nó là hình ảnh Đức Nữ Trinh, hình ảnh Đức Mẹ, đấng giúp Giáo Hội lớn lên! Nhưng anh chị em hãy nghĩ rằng Đức Mẹ quan trọng hơn các tông đồ! Ngài quan trọng hơn… Vai trò phụ nữ trong Giáo Hội không được chấm dứt ở chỗ chỉ là người mẹ, người làm, hạn chế mà thôi. Không! Nó phải là một điều gì khác… Tôi nghĩ ta phải đi xa hơn nữa trong việc làm cho vai trò và đặc sủng của phụ nữ đuợc minh nhiên hơn”.
Nói cách khác, đối với một nhà tư tưởng Thánh Mẫu, phong chức và ảnh hưởng là hai việc hoàn toàn khác nhau. Khía cạnh Thánh Mẫu cũng có thể giúp lên khuôn cho viễn tượng mà Đức Phanxicô muốn đem vào cuộc thảo luận về những người Công Giáo ly dị và tái hôn cũng như những người hiện sống trong các liên hệ bất hợp lệ. Chắc chắn ngài lưu tâm tới sự kiện Đức Maria, khi thụ thai con trẻ Giêsu, vẫn chưa phải là người đã kết hôn về phương diện kỹ thuật của từ ngữ này.
Ngài nhắc tới điểm trên vào ngày Chúa Nhật, trong bài nói chuyện khi đọc kinh Truyền Tin, trước khi lên đường tới Piazza di Spagna. Ngài nói: “Khi Thiên Thần của Chúa gọi ngài là đấng ‘đầy ơn phúc’, Đức Maria ‘rất bối rối’ bởi vì trong đức khiêm nhường của ngài, Đức Maria thấy mình không là gì cả trước mặt Thiên Chúa. Việc loan báo (rằng ngài sẽ có thai) càng làm ngài bối rối hơn nữa, một phần vì ngài chưa kết hôn với Thánh Giuse”.
Khó có thể tưởng tượng được rằng các suy niệm của ngài lúc đó không có tác động gì đối với lối suy nghĩ của ngài về các áp lực mà phụ nữ và các cặp vợ chồng trong mọi hoàn cảnh sống đang phải đương đầu.
Tóm lại: muốn hiểu Đức Phanxicô cách thấu đáo, bạn không nên nhìn nhiều vào các quán bar tại Buenos Aires nơi Bergoglio quen ném người ra ngoài cho bằng nhìn vào các đền Đức Mẹ, nơi ngài hân hoan chào đón người ta bước vào.
Ngày 8 tháng 12 vốn là ngày lễ Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội, mà tiếng Ý gọi tắt là ngày Immacolata. Ngày ấy, Đức Phanxicô thực hiện chuyến đi truyền thống tới Piazza di Spagna thuộc Rôma để tôn kính đài kỷ niệm tượng Đức Mẹ dựng năm 1857 để ghi nhớ tín điều Vô Nhiễm Nguyên Tội, do Đức Piô IX tuyên bố ba năm trước đó.
Dịp này, Đức Phanxicô có soạn một bản kinh đặc biệt mà trọng tâm là lời tha thiết van xin rằng “tiếng kêu của người nghèo đừng bao giờ để chúng con dửng dưng, nỗi đau khổ của người bệnh tật và của những ai túng thiếu đừng bao giờ thấy chúng con sao lãng, nỗi cô đơn của người cao tuổi và sự mỏng dòn của trẻ em luôn luôn làm chúng con xùc động và mọi sự sống nhân bản luôn được tất cả chúng con yêu thương và tôn kính”.
Đây quả là chuyến tông du cổ điển của Đức Phanxicô. Ngài xuất hiện trong chiếc Ford Focus mầu xanh, chứ không phải chiếc Mercedes sang trọng, không ngồi ở phía dưới nhưng ngồi ở đàng trước để tán gẫu với tài xế. Ngài dừng lại ít phút để chào hỏi các người bán hàng, rồi bỗng quyết định cuốc bộ quãng đường còn lại. Ngài dừng lại chào hỏi người địa phương và du khách, chú ý đặc biệt tới trẻ em và người đau ốm. Nhiều người ném những bó bông mang theo để tôn kính Đức Mẹ dọc đường Đức Giáo Hoàng đi qua. Ngài cúi xuống lượm chúng lên và mang theo tới đài kỷ niệm.
Sau đó, ngài băng qua thành phố, tới thăm Nhà Thờ Đức Bà Cả, đền Đức Mẹ đầu hết của Rôma, để dừng lại dăm ba phút trước bức ảnh thời danh Đức Mẹ Salus Populi Romani, "Phù Hộ Dân Rôma”. Ngài không đọc diễn văn, cũng không có đoàn chụp hình và quay phim truyền hình vì Đức Phanxicô muốn đây là một hành vi tư riêng, thân mật.
Từ ngày lên ngôi giáo hoàng, đây là lần thứ sáu Đức Phanxicô tới thăm Nhà Thờ Đức Bà Cả. Lần đầu ngài tới đây là ngày 14 tháng Ba, non 24 giờ sau khi được bầu. Đây là địa điểm ngài dễ lui tới nhất để viếng thăm ở bên ngoài Vatican. Nhưng điều này cho thấy vương cung thánh đường này và lòng sùng kính Đức Mẹ quan trọng như thế nào đối với linh đạo của Đức Phanxicô.
Như nhà báo Á Căn Đình Elisabetta Piqué nhận định trong cuốn tiểu sử về ngài mới đây, đức cựu Hồng Y Jorge Mario Bergoglio cố tình cho thấy mỗi lần có việc phải tới Rôma, ngài đều tới viếng Nhà Thờ Đức Bà Cả. Điểm duy nhất khác nhau vào lúc này là ngài xuất hiện ở đấy trong bộ áo chùng trắng chứ không còn trong bộ áo linh mục tầm thường. (Đáng lẽ bà cũng nên nhận định rằng ngài không còn đi xe buýt nữa).
Nhà báo John Allen Jr cho rằng trong thuật ngữ bình dân, “Vatican” là cách nói khác chỉ ngôi vị giáo hoàng. Tuy nhiên, ta có thể cho rằng trung tâm linh đạo thực sự của triều giáo hoàng này nằm ở phía bên kia thị quốc, ở Nhà Thờ Đức Bà Cả.
Điều này đúng nếu ta chịu khó lần rở lại việc sùng kính Đức Mẹ trong suốt cuộc đời Đức Phanxicô. Thí dụ, ta biết rằng khi Bergoglio gần như bị đầy ải ở Đức năm 1986, do nhiều căng thẳng trong nội bộ Dòng Tên tại Á Căn Đình, vị giáo hoàng tương lai đã tìm được nguồn an ủi nơi bức ảnh Đức Mẹ mà ngài tìm thấy tại Augsburg. Đó là bức ảnh thời danh “Maria Cởi Nút” thuộc thế kỷ 18, một danh hiệu khiến ta nhớ tới Thánh Irênê, người từng viết rằng “nút cột bất tuân của Evà đã được sự vâng lời của Maria tháo cởi”
Có lẽ vì cảm nhận được sự nối kết giữa ý nghĩa bức ảnh với những nút thắt trong chính đời mình, Bergoglio đã thấy mình được an ủi nhiều bởi bức ảnh và đã quyết định truyền bá lòng sùng kính nó tại Á Căn Đình. Ngài khuyến khích việc xây dựng một bàn thờ để đặt bản sao bức tranh này tại Nhà Thờ San José del Talar, trong khu Agronomía thuộc Buenos Aires.
Không nơi nào sự sâu sắc về xúc cảm trong lòng sùng kính Đức Mẹ của vị giáo hoàng này được biểu lộ rõ ràng bằng ở Ba Tây, nơi Đức Phanxicô đã dành hẳn một ngày để kính viếng Đền Đức Mẹ Aparecida. Đó là địa điểm họp hội nghị của các giám mục Châu Mỹ La Tinh năm 2007, trong đó, Bergoglio là soạn giả hàng đầu của “Văn Kiện Aparecida”, tức văn kiện chủ trương Giáo Hội phải là một Giáo Hội truyền giáo. Có thể coi đây là một hiến chương đối với triều đại giáo hoàng của ngài.
Lúc qùy cầu nguyện trước bức ảnh Đức Maria, Đức Phanxicô gần như chẩy nước mắt khi phó thác trọn triều đại giáo hoàng của mình cho Đức Bà Aparecida.
Nếu để ý, không ai có thể bỏ qua các dấu chỉ của lòng sùng kính này. Các giáo sĩ từng đồng tế Thánh Lễ với ngài tại Nhà Thánh Marta, chẳng hạn, tường thuật rằng: Đức Phanxicô luôn yêu cầu họ, sau Thánh Lễ, cùng ngài hát một thánh ca tôn kính Đức Mẹ trước bức tượng Thánh Mẫu.
Lòng sùng kính Đức Mẹ cũng giúp ta hiểu lối suy nghĩ của Đức Phanxicô đối với một số vấn đề gây tranh cãi bậc nhất trong Giáo Hội. Thí dụ, Đức Phanxicô thường xuyên nhắc đi nhắc lại rằng dù vấn đề phong chức cho phụ nữ đã bị đóng lại rồi, ngài vẫn muốn họ có vai trò mạnh mẽ hơn trong Giáo Hội. Một số người có thể coi đây là một mâu thuẫn, nhưng ngài dựa vào Đức Maria để nói thế vì tuy chưa bao giờ là linh mục, Đức Mẹ vẫn đóng một vai trò có tính quyết định trong lịch sử cứu rỗi.
Ngài trình bày sự nối kết trên trong cuộc họp báo trên không, trên đường từ Ba Tây trở lại Rôma: "một Giáo Hội không có phụ nữ giống như Hợp Đoàn Tông Đồ mà không có Đức Maria. Vai trò phụ nữ trong Giáo Hội không phải chỉ là chức phận làm mẹ, làm mẹ gia đình, mà mạnh mẽ hơn: thực vậy, nó là hình ảnh Đức Nữ Trinh, hình ảnh Đức Mẹ, đấng giúp Giáo Hội lớn lên! Nhưng anh chị em hãy nghĩ rằng Đức Mẹ quan trọng hơn các tông đồ! Ngài quan trọng hơn… Vai trò phụ nữ trong Giáo Hội không được chấm dứt ở chỗ chỉ là người mẹ, người làm, hạn chế mà thôi. Không! Nó phải là một điều gì khác… Tôi nghĩ ta phải đi xa hơn nữa trong việc làm cho vai trò và đặc sủng của phụ nữ đuợc minh nhiên hơn”.
Nói cách khác, đối với một nhà tư tưởng Thánh Mẫu, phong chức và ảnh hưởng là hai việc hoàn toàn khác nhau. Khía cạnh Thánh Mẫu cũng có thể giúp lên khuôn cho viễn tượng mà Đức Phanxicô muốn đem vào cuộc thảo luận về những người Công Giáo ly dị và tái hôn cũng như những người hiện sống trong các liên hệ bất hợp lệ. Chắc chắn ngài lưu tâm tới sự kiện Đức Maria, khi thụ thai con trẻ Giêsu, vẫn chưa phải là người đã kết hôn về phương diện kỹ thuật của từ ngữ này.
Ngài nhắc tới điểm trên vào ngày Chúa Nhật, trong bài nói chuyện khi đọc kinh Truyền Tin, trước khi lên đường tới Piazza di Spagna. Ngài nói: “Khi Thiên Thần của Chúa gọi ngài là đấng ‘đầy ơn phúc’, Đức Maria ‘rất bối rối’ bởi vì trong đức khiêm nhường của ngài, Đức Maria thấy mình không là gì cả trước mặt Thiên Chúa. Việc loan báo (rằng ngài sẽ có thai) càng làm ngài bối rối hơn nữa, một phần vì ngài chưa kết hôn với Thánh Giuse”.
Khó có thể tưởng tượng được rằng các suy niệm của ngài lúc đó không có tác động gì đối với lối suy nghĩ của ngài về các áp lực mà phụ nữ và các cặp vợ chồng trong mọi hoàn cảnh sống đang phải đương đầu.
Tóm lại: muốn hiểu Đức Phanxicô cách thấu đáo, bạn không nên nhìn nhiều vào các quán bar tại Buenos Aires nơi Bergoglio quen ném người ra ngoài cho bằng nhìn vào các đền Đức Mẹ, nơi ngài hân hoan chào đón người ta bước vào.
Tin Giáo Hội Việt Nam
Lễ truyền chức tân LM Nguyễn Quốc Tuấn S.J. tại Paris
Trần Văn Cảnh
10:09 15/12/2013
Versailles, ngoại ô nam Paris. Ngày 14 tháng 12 năm 2013, từ 15 đến 17 giờ, hai giáo sỹ phó tế Dòng Tên đã được Đức Giám Mục Giáo Phận Versailles là Đức Cha Eric Aumonier, truyền chức linh mục. Một trong hai tân linh mục hôm nay là cha Gioan Nguyễn Quốc Tuấn, xuất thân từ một môi trường gia đình rất đạo đức trong Giáo Xứ Việt Nam Paris. Cả nhà thờ chính tòa Thánh Louis ở Versailles đã vang vọng lời ca của trên 100 linh mục và trên 1000 giáo dân Việt Pháp « Hồng Ân Thiên Chúa bao la, muôn đời con sẽ ngợi ca ơn người ». Cha Gioan Nguyễn Quốc Tuấn là linh mục thứ 5 thuộc Cộng đoàn Công Giáo Việt Nam Paris. Trước cha Gioan Tuấn đã có 4 linh mục khác là: Cha Nguôn Khánh, SJ, Cha Đán, Cha Hoàng Văn Khoa, Cha Clément Nguyễn An.
Xem Hình
Tân linh mục Gioan Nguyễn Quốc Tuấn sinh ngày 06.06.1968 tại Sài Gòn. Theo gia đình đi vượt biên, được tầu Na Uy vớt và đem về Na Uy năm 1975, rồi chuyển sang Pháp năm 1978. Nhập Giáo Xứ Việt Nam Paris, cậu Tuấn đã hằng tuần theo học các lớp giáo lý và chịu phép Thêm Sức tại GXVN Paris, năm 1980-1981.
Theo học các Lycée Turgo, Paris quận 3, Hector Berlioz, ngoại ô và Charlemagne, Paris quận 4, cậu Tuấn đậu tú tài năm 1986. Trong thời gian này, cậu Tuấn sinh hoạt trong Nhóm Tìm Hiểu Ơn Gọi do cha Mai Đức Vinh sang lập và điều hành.
Tốt nghiệp Nha sĩ năm 1995, Tiến sĩ Nha Khoa năm 1996, rồi làm việc trong Centre Municipal de santé à Geneviliers từ 1996. Trong thời gian này, nha sĩ Tuấn đã gia nhập Phong Trào Cursillo, khóa 14, năm 1999.
Làm nghề nha sỹ trong 8 năm trước khi nhập Dòng Tên vào năm 2003, hai cuộc gặp gỡ đã dẫn nha sỹ Tuấn theo tiếng Chúa gọi: gặp gỡ một người vô gia cư đến chữa răng và gặp gỡ Linh Thao. Vào nhà tập Dòng Tên năm 2003, thầy Tuấn khấn tạm năm 2005. Thầy học Triết và Thần học từ 2005 đến 2009 (licence canonique). Làm Phó Giám Đốc tại Centre Culturel Médical Augustin Fabre ở Marseille từ 2009 đến 2011. Về hoc Thần học từ 2011 đến 2013 (maitrise canonique). Từ tháng tám 2013, thầy được bổ nhiệm làm Giám Đốc Học Vụ tại Lycée Sainte Geneviève, ở số 2, rue de l’Ecole des Postes, Versailles.
Trong thời gian làm việc trên đây, thầy Tuấn được gọi chịu chức Đọc Sách năm 2006, chức Phó Tế ngày 20/04/2013 và chức linh mục ngày 14/12/2013 hôm nay.
Tân linh mục Gioan Nguyễn Quốc Tuấn ông bà cố Nguyễn Văn Hộ và Nguyễn Thị Độ, cả hai cùng gốc giáo xứ Kẻ Rùa, Làng Đàn Giản, Tỉnh Hà Đông, thuộc địa phận Hà Nội. Hai cụ kết hôn năm 1946 và được 11 người con. Năm 1954, hai ông bà cố mang gia đình di cư vào Nam ở xứ Tân Định, Tổng Giáo Phận Sài Gòn. Năm 1975, hai cụ quyết định vượt biển, được tầu Na Uy vớt, tới Na Uy năm 1975. Quen với văn hóa Pháp hơn, hai cụ cố dẫn các con sang ở Paris từ năm 1977.
Gia nhập Giáo Xứ Việt Nam Paris, cụ Nguyễn Văn Hộ tham gia rất tích cực vào các công việc ở Giáo Xứ Việt Nam Paris, nhất là từ thời Cha Mai Đức Vinh. Cụ đã tham gia thành lập Nhóm « Thần Học Giáo Dân » từ năm 1980, để tổ chức và thành lập các địa điểm mục vụ, cũng như những hội đoàn mục vụ, hầu xây dựng Hội Đồng Mục Vụ. Cụ được bầu làm Phó Chủ Tịch Ban Thường Vụ của Hội Đồng Mục Vụ tiên khởi trong hai nhiệm kỳ 1983-1985 và 1985-1987.
Hôm nay, ngày 14/12/2013, người con út thứ tám, vào dòng Tên từ năm 2003, đã được thụ phong linh mục tại Nhà thờ Chính Tòa Thánh Louis tại Versailles. Đó là cha Gioan Nguyễn Quốc Tuấn.
Trong thánh lễ truyền chức, Ban Giám Đốc, Các Giáo Sư và các học sinh Trường Thánh Geneviève đã cộng tác tham dự rất nhiều, đặc biệt là hát lễ và tiếp tân.
Sau thánh lễ, Trường còn tổ chức một Tiệc Chúc mừng Giám Đốc Học Vụ của mình vừa được thụ phong Linh Mục. Khoảng 300 người đã được mời. Trong đó dĩ nhiên có các vị thân quen của cha Tuấn trong dòng Tên và trường Thánh Geneviève. Mà còn có đại gia đình của Cha Gioan Tuấn, đến từ Pháp, Đức, Na Uy và Mỹ; Và các vị thân quen của gia đình hai cụ cố Nguyễn Văn Hộ thuộc Giáo Xứ Việt Nam Paris.
Trong bữa tiệc, nhiều ban, nhóm đã đến chúc mừng hai cụ cố Nguyễn Văn Hộ, trong đó có Ban Giám Hiệu Trường Thánh Geneviève.
Nếu có ai hỏi hai cụ cố Nguyễn Văn Hộ có vui không, thì hai cụ đã trả lời « Vui lắm. Chúng tôi rất vui. Nhưng mọi sự là hồng ân Chúa. Chúng tôi xin tạ ơn Chúa ».
Xem Hình
Tân linh mục Gioan Nguyễn Quốc Tuấn sinh ngày 06.06.1968 tại Sài Gòn. Theo gia đình đi vượt biên, được tầu Na Uy vớt và đem về Na Uy năm 1975, rồi chuyển sang Pháp năm 1978. Nhập Giáo Xứ Việt Nam Paris, cậu Tuấn đã hằng tuần theo học các lớp giáo lý và chịu phép Thêm Sức tại GXVN Paris, năm 1980-1981.
Theo học các Lycée Turgo, Paris quận 3, Hector Berlioz, ngoại ô và Charlemagne, Paris quận 4, cậu Tuấn đậu tú tài năm 1986. Trong thời gian này, cậu Tuấn sinh hoạt trong Nhóm Tìm Hiểu Ơn Gọi do cha Mai Đức Vinh sang lập và điều hành.
Tốt nghiệp Nha sĩ năm 1995, Tiến sĩ Nha Khoa năm 1996, rồi làm việc trong Centre Municipal de santé à Geneviliers từ 1996. Trong thời gian này, nha sĩ Tuấn đã gia nhập Phong Trào Cursillo, khóa 14, năm 1999.
Làm nghề nha sỹ trong 8 năm trước khi nhập Dòng Tên vào năm 2003, hai cuộc gặp gỡ đã dẫn nha sỹ Tuấn theo tiếng Chúa gọi: gặp gỡ một người vô gia cư đến chữa răng và gặp gỡ Linh Thao. Vào nhà tập Dòng Tên năm 2003, thầy Tuấn khấn tạm năm 2005. Thầy học Triết và Thần học từ 2005 đến 2009 (licence canonique). Làm Phó Giám Đốc tại Centre Culturel Médical Augustin Fabre ở Marseille từ 2009 đến 2011. Về hoc Thần học từ 2011 đến 2013 (maitrise canonique). Từ tháng tám 2013, thầy được bổ nhiệm làm Giám Đốc Học Vụ tại Lycée Sainte Geneviève, ở số 2, rue de l’Ecole des Postes, Versailles.
Trong thời gian làm việc trên đây, thầy Tuấn được gọi chịu chức Đọc Sách năm 2006, chức Phó Tế ngày 20/04/2013 và chức linh mục ngày 14/12/2013 hôm nay.
Tân linh mục Gioan Nguyễn Quốc Tuấn ông bà cố Nguyễn Văn Hộ và Nguyễn Thị Độ, cả hai cùng gốc giáo xứ Kẻ Rùa, Làng Đàn Giản, Tỉnh Hà Đông, thuộc địa phận Hà Nội. Hai cụ kết hôn năm 1946 và được 11 người con. Năm 1954, hai ông bà cố mang gia đình di cư vào Nam ở xứ Tân Định, Tổng Giáo Phận Sài Gòn. Năm 1975, hai cụ quyết định vượt biển, được tầu Na Uy vớt, tới Na Uy năm 1975. Quen với văn hóa Pháp hơn, hai cụ cố dẫn các con sang ở Paris từ năm 1977.
Gia nhập Giáo Xứ Việt Nam Paris, cụ Nguyễn Văn Hộ tham gia rất tích cực vào các công việc ở Giáo Xứ Việt Nam Paris, nhất là từ thời Cha Mai Đức Vinh. Cụ đã tham gia thành lập Nhóm « Thần Học Giáo Dân » từ năm 1980, để tổ chức và thành lập các địa điểm mục vụ, cũng như những hội đoàn mục vụ, hầu xây dựng Hội Đồng Mục Vụ. Cụ được bầu làm Phó Chủ Tịch Ban Thường Vụ của Hội Đồng Mục Vụ tiên khởi trong hai nhiệm kỳ 1983-1985 và 1985-1987.
Hôm nay, ngày 14/12/2013, người con út thứ tám, vào dòng Tên từ năm 2003, đã được thụ phong linh mục tại Nhà thờ Chính Tòa Thánh Louis tại Versailles. Đó là cha Gioan Nguyễn Quốc Tuấn.
Trong thánh lễ truyền chức, Ban Giám Đốc, Các Giáo Sư và các học sinh Trường Thánh Geneviève đã cộng tác tham dự rất nhiều, đặc biệt là hát lễ và tiếp tân.
Sau thánh lễ, Trường còn tổ chức một Tiệc Chúc mừng Giám Đốc Học Vụ của mình vừa được thụ phong Linh Mục. Khoảng 300 người đã được mời. Trong đó dĩ nhiên có các vị thân quen của cha Tuấn trong dòng Tên và trường Thánh Geneviève. Mà còn có đại gia đình của Cha Gioan Tuấn, đến từ Pháp, Đức, Na Uy và Mỹ; Và các vị thân quen của gia đình hai cụ cố Nguyễn Văn Hộ thuộc Giáo Xứ Việt Nam Paris.
Trong bữa tiệc, nhiều ban, nhóm đã đến chúc mừng hai cụ cố Nguyễn Văn Hộ, trong đó có Ban Giám Hiệu Trường Thánh Geneviève.
Nếu có ai hỏi hai cụ cố Nguyễn Văn Hộ có vui không, thì hai cụ đã trả lời « Vui lắm. Chúng tôi rất vui. Nhưng mọi sự là hồng ân Chúa. Chúng tôi xin tạ ơn Chúa ».
Từ Việt Nam đến Argentina: Từ bụi đời trở thành linh mục Truyền giáo
Lm. Antôn Trần Xuân Sang, SVD
10:14 15/12/2013
Trong khi ngồi chuẩn bị viết một vài chia sẻ cho người đàn em, người học trò vừa mới chịu chức linh mục tại xứ sở Tango, Argentina, chúng tôi chợt nhớ đến những vị Thánh mà mình ngưỡng mộ từ lâu về cuộc đổi đời mà từ khi còn bé chúng tôi được các linh mục kể lại, và sau khi vào Dòng chúng tôi được đọc lại cuộc sống của các ngài qua cuốn “Hạnh Các Thánh”, đó là Thánh Augustino, một thanh niên thông minh, nhanh nhẹn nhưng đã nhiều phen làm người mẹ đau buồn vì lạc lối, thánh Phan-xi-cô Át-xi-di, đấng sáng lập Dòng Anh Em Hèn Mọn và
Thánh I-nha-xi-ô,vị sáng lập Dòng Tên. Các vị Thánh này đã từ bỏ tất cả những vinh hoa, lợi lộc trần thế để theo đuổi một điều mà người đời ngày nay cho là điên khùng, viễn vông nhưng đó lại là điểm đến của những người theo Chúa.
Hình ảnh
Chúng tôi cũng chợt nhớ đến vị sáng lập các anh chị em tiểu muội và tiểu đệ- Charles de Foucauld, có một cuộc đổi đời ngoạn mục và được nâng lên hàng chân phước vào năm 2005. Khi đọc lại tiểu sử của vị chân phước người Pháp này khiến chúng tôi ngưỡng mộ vô cùng vì sự thay đổi 360 độ của ngài dù rất tài ba nhưng từng là một người có tai tiếng xấu. Rồi đến khi ngài say mê kể chuyện về những chiến tích của ngài khi ngài còn tại ngũ cho gia đình người chị nghe thì đứa cháu gái bé nhỏ của ngài đã hỏi ngài một câu khiến ngài suy nghĩ: “Cậu ơi, những việc làm của cậu thật hiển hách, nhưng cậu hãy tự hỏi, cậu đã làm được gì cho Chúa chưa?”. Cũng chính câu chất vấn của đứa cháu gái bé bỏng này đã thức tỉnh và làm cho Foucauld đổi đời.
Rồi người anh em linh mục thuộc Tu Hội Vinh Sơn học trên chúng tôi vài lớp là tu sĩ Augustino Nguyễn Viết Chung, hiện đang làm việc truyền giáo tại Kontum, từng là một Phật tử với bằng cấp chuyên môn là bác sĩ da liễu, đã quyết chí vào đạo Công Giáo và ước mong trở thành linh mục khi tuổi đời đã lớn vì đã thấy được những tấm gương sáng của Đức Cha Jean Cassaigne và một Nữ tu thuộc Tu Hội Bác Ái Vinh Sơn. Chính những gương sáng này đã làm cho bác sĩ Chung từ bỏ tất cả để trở thành một linh mục Công Giáo và hết lòng phục vụ những người nghèo khổ và phong cùi bằng chính nghề bác sĩ linh mục của mình.
Và người em vừa lãnh nhận tác vụ linh mục hôm thứ Bảy ngày 14 tháng 12 vừa qua cũng đã có một cuộc đổi đời ngoạn mục khi trước đây từng là một trẻ bụi đời với biệt danh “Đại Ca Đen” đã từng làm cho người mẹ thân yêu của em khóc đứng khóc ngồi và giáo xứ, xóm làng nơi em từng sống ở khu Chợ Mới nhiều phen khiếp vía, vừa trở thành linh mục truyền giáo. Đức Cố Hồng Y Phan-xi-cô Xa-vi-ê Nguyễn Văn Thuận đã từng chia sẻ trong dịp chuẩn bị bài giảng tĩnh tâm cho Giáo Triều Rô-ma rằng Thiên Chúa biết viết thẳng trên những đường cong. Đúng, Thiên Chúa có cách của Ngài để làm những gì mà con người không thể ngờ được.
Khi gia đình em thông báo ngày em chịu chức linh mục tại Argentina, nhiều người từng quen biết em không thể tin được và tự hỏi tại sao một con người từng hư hỏng như thế nay lại có thể trở thành một linh mục truyền giáo được!
Người em mà chúng tôi đang nói đây có một cái tên rất dài là Mi-ca-e Nguyễn Hoàng Thanh Tuyên vừa gia nhập hàng giáo sĩ với bài sai truyền giáo đầu tiên là làm việc với những người thổ dân Mapuche ở Argentina, giáp với biên giới Chile. Cái tên dài lòng thòng này không một người dân Argentina hay Nam Mỹ nào đọc đúng được, vì thế họ gọi tên thánh là Miguel hay tên Việt là “Tu-yen” vì người nước ngoài quen đọc đa âm tiết.
Ngay từ những năm cuối cấp II, Tuyên từng là một đứa trẻ nghịch ngợm, quậy phá nên chúng bạn cùng lớp đã phong cho chức đại ca và vì da ngăm đen nên gọi là “Đại Ca Đen”. Đại Ca Đen ngay từ lúc 15 tuổi đã biết hút thuốc, uống rượu và phá làng, phá xóm khiến những người láng giềng bực mình và thường gièm pha. Dù sống trong một gia đình Công Giáo và có người Dì ruột là một Nữ tu thuộc Dòng Khiết Tâm Đức Mẹ Bình Cang, “Đại Ca Đen” đã không thèm học giáo lý, bỏ lễ thường xuyên và vào một ngày lễ Đức Mẹ Hồn Xác Lên Trời 15/8 “Đại Ca Đen” này đã say bí tỉ và ngủ trên đường không biết trời trăng mây đất gì nữa khiến nhiều người đi lễ bắt gặp và gọi gia đình đưa về. Người mẹ đã bao phen khốn khổ vì đứa con ngỗ nghịch này. Chưa hết, cậu đã từng nhiều lần bỏ nhà ra đi khiến người mẹ hiền phải long đong, vất vả kiếm tìm khắp nơi để mong gặp lại đứa con thân yêu của mình dù biết nó hư hỏng. Dù trẻ tuổi nhưng “Đại Ca Đen” này hầu như tứ đổ tường đều kinh qua. Nghe bạn bè xấu xúi dục và chọc giận máu anh hùng khi bọn chúng nói rằng nếu “Đại Ca Đen” mà dám bắt làm thịt con gà trống đá của ông ngoại để làm mồi nhậu thì bọn chúng sẽ tôn làm đại ca vĩnh viễn, “Đại Ca Đen” đã không chần chừ và chỗm ngay con gà gà quí của người Ông khiến ông ngoại ngày ấy tức tối vô cùng. Một người bác họ ngày ấy giúp Giáo Xứ Chợ Mới, nay đang là Giáo Sư Đại Chủng Viện Sao Biển và là linh mục Chính Xứ Giáo xứ Ba Làng, Nha Trang đã từng giúp đỡ, khuyên răn người cháu mình để mong cháu thay đổi nên người nhưng dường như tính nào tật nấy khiến người bác cũng buồn lòng. Không có tình thương nào như tình thương của người mẹ dù hàng xóm, và ngay cả gia đình gièm pha, dị nghị, nhưng người mẹ này đã bỏ ngoài tai tất cả và ngày đêm cầu nguyện như Thánh nữ Mô-ni-ca ngày xưa với đứa con ngỗ nghịch Augustino và thường chạy đến nhờ các Nữ tu Dòng Kín Nha Trang cầu nguyện để chỉ mong đứa con trai của mình có một ngày thay đổi.
Và ngày thay đổi đó đã đến khi lần cuối cùng “Đại Ca Đen” bỏ nhà đi bụi đời hơn một tháng dài lang thang trên đường phố Sài Gòn tìm việc làm và hàng đêm cứ vật vờ trong những cơn say. Người anh họ và em gái khi tìm được thuyết phục trở về, và trong một đêm vào năm 1999, “Đại Ca Đen” vắt tay suy nghĩ về những việc mình đã làm, cậu trẻ nghịch ngợm này đã cầu nguyện với Chúa rằng nếu kỳ thi vào đại học lần này mà đậu thì cậu sẽ nhất quyết đi tu. Cậu đã thổ lộ điều này với người mẹ và khi nghe tin này người mẹ đã khóc vì vui sướng.
Chúa đã nhậm lời và kỳ thi năm ấy, “Đại Ca Đen” đã trúng tuyển đại học ngoại ngữ tại Sài Gòn, một trong những tiêu chuẩn để gia nhập Đệ Tử Viện Dòng truyền giáo Ngôi Lời. Tuy nhiên, cuộc sống tu trì không mấy dễ dàng với một người từng thích thong dong, bay nhảy và nói năng bặm trợn. Trong thời gian đầu đối với “Đại Ca Đen” ngày nào không mấy dễ dàng vì phải đi vào khuôn phép. Vị hữu trách ngày ấy hiểu được hoàn cảnh của người đệ tử dở chứng này nên có những cách cư xử mềm dẻo hơn nhưng không vì thế mà quên sửa dạy những thói hư tật xấu. Với tư chất thông minh, thích ứng mau lẹ với hoàn cảnh và có máu văn nghệ, “Đại Ca Đen” đã dần chinh phục những tình cảm của các bạn đồng môn và các nhà huấn luyện, và lột xác nhanh chóng.
Rồi sau khi hoàn tất đại học, cậu ta vào Tập viện tại Nha Trang. Trong phần nhận xét trước khi cho khấn lần đầu, vị Tập Sư đã viết rằng: “Trước khi em này đi tu, em có một quá khứ không mấy tốt đẹp là quậy phá, nhật nhẹt, hút xách…”. Lời nhận xét ấy không sai tý nào nhưng cuối cùng là em đã thay đổi. Đây mới là một trang sử mới trong cuộc đời của em.
Sau khi khấn Dòng tại Nha Trang với bao lời chúc mừng và người vui nhất là người mẹ khi thấy con mình trong chiếc áo chùm thâm. “Đại Ca Đen” lúc này là thầy Tuyên được gởi vào Sài Gòn học Triết tại Học Viện Đa Minh và Nhà Dòng đã giao cho chúng tôi phụ trách cùng với 11 thầy khác thuộc nhiều lớp khác nhau. Tất cả đều nhận xét rằng thầy Tuyên là người sống có tình, luôn chu toàn những bổn phận của một thành viên trong cộng đoàn và có một tư chất thông minh.
Sau những năm học Triết, thầy được gởi đi thực tập truyền giáo tại Argentina, Nam Mỹ. Lúc này chúng tôi cũng đã ở Paraguay, quốc gia láng giềng của Argentina như một nhà truyền giáo. Thỉnh thoảng chúng tôi có dịp tiếp xúc với nhau qua email, điện thoại và nếu có ai qua lại Argentina thì chúng tôi có tý quà gởi cho người đàn em mình.
Rồi chúng tôi ược bổ nhiệm làm việc trong Ban Đào Tạo Tỉnh Dòng ở Paraguay nên chúng tôi được tiếp xúc nhiều với các nhà Đào Tạo của thầy Tuyên bên Argentina nên biết thầy quyết định ở lại Argentina để học thần học. Những nhà Đào Tạo và ngay cả cha Giám Tỉnh người Argentina cũng phải khâm phục tư chất thông minh của nhà truyền giáo trẻ Việt Nam này vì tiếng Tây Ban Nha không mấy dễ học, nhưng chỉ có một điều phàn nàn là “thầy Tu-yen” mập quá vì ăn thịt nướng và uống rượu vang nhiều!
Cuối năm ngoái 2012, trong chuyến về Việt Nam thọ tang người mẹ yêu dấu của mình, chúng tôi có dịp ghé thăm gia đình của “Đại Ca Đen” gần nhà thờ Chợ Mới để báo tin cho gia đình vui về ngày lãnh nhận chức Phó tế vào tháng 12. Người mẹ của “Đại Ca Đen” đã vui mừng khôn xiết và nói với chúng tôi rằng vậy mà nó không báo gì cho gia đình biết. Bà còn đưa chúng tôi qua nhà ông ngoại gần đó để chào thăm và nói thêm thông tin về người cháu ngoại đã từng trộm con gà đá của Ông. Tuy tuổi đã cao, sức đã yếu vì đã ngoài 80, nhưng khi nghe tin như thế ông như muốn nhảy lên vì sung sướng và chúng tôi nói với ông hãy cố chờ người cháu ngỗ nghịch ngày nào của ông trở về với tư cách là một linh mục để giài tội cho ông và để hai ông cháu cùng tha lỗi cho nhau, ông chỉ cười và nói chỉ biết phó thác cho Chúa. Tuy nhiên Chúa đã gọi ông về cách đây vài tháng và ước nguyện được gặp đứa cháu bụi đời nay trở thành linh mục truyền giáo vẫn chưa thực hiện được.
Và ngày vui đã đến khi lần đầu tiên trong lịch sử đât nước Argentina, Đức Tổng Giám Mục José María Arancedo của Tổng Giáo Phận Santa Fe, kiêm Chủ Tịch Hội Đồng Giám Mục Argentina vào lúc 20 giờ Thứ Bảy ngày 14 tháng 12 năm 2013 vừa qua đã đặt tay truyền chức linh mục cho Tu Sĩ Mi-ca-e Nguyễn Hoàng Thanh Tuyên, người Việt Nam thuộc Dòng truyền giáo Ngôi Lời. Thật là hãnh diện vì Giáo Hội có thêm một tân linh mục trong Mùa Vọng và càng hãnh diện hơn khi tân linh mục đó là người Việt Nam chịu chức ở Argentina.
Người mẹ thân yêu cũng muốn tham dự ngày Đại Hỉ của con nhưng vì lý do sức khỏe nên không đến được. Buổi lễ thật trang trọng và sốt sắng với sự hiện diện của các nhà truyền giáo cùng Dòng thuộc nhiều quốc gia đang làm việc tại Argentina. Chúng tôi cũng bay từ Paraguay qua để hiệp thông và cầu nguyện em với tư cách vừa là người đồng hương, vừa là người đồng hành trong những ngày đầu của tân linh mục. Cũng có một anh em linh mục và hai tu sĩ trẻ Việt Nam cùng Dòng có bài sai ở Argentina đến dự lễ. Một đôi vợ chồng người Việt Nam từng ở Argentina gần 30 năm qua mà chúng tôi quen biết cũng đến tham dự và được giao cho phần dâng áo lễ. Một người Việt nữa vừa mới đến nhân chuyến du lịch cũng được mời tham dự nên tân chức cũng bớt phần tủi thân. Kể ra nơi đất khách quê người cũng thú vị và người dân ở đây họ cũng tận tình lo lắng cho thánh lễ.
Trong bài giảng lễ khoảng 10 phút, Đức Giám Mục chủ phong đã khích lệ tân chức rất chân tình của một hiền phụ, ngài nói với tân chức khi trở nên linh mục thì không chỉ là linh mục cho người Việt Nam, cho Dòng Truyền Giáo Ngôi Lời mà là cho cả Giáo Hội của Chúa Kitô. Bởi thế linh mục phải là người phục vụ quên mình và sống chết vì đàn chiên. Linh mục mà không biết chiên là một linh mục thiếu trách nhiệm.
Trong phần tri ân bằng tiếng Tây Ban Nha, tân linh mục trước hết dâng lời tạ ơn Chúa đã luôn gìn giữ, che chở và biến đổi từ một người bụi đời trở thành linh mục truyền giáo. Tân linh mục đã không quên nhắc đến công ơn trời bể của người mẹ hiền đã hết nước mắt vì con. Tân linh mục cũng không quên tri ân những người thân yêu trong gia đình, họ hàng bằng nhiều cách đã nâng đỡ, tha thứ những lầm lỗi trong quá khứ và luôn giúp lời cầu nguyện. Rồi những anh em trong Dòng ở Việt Nam và Argentina đã luôn dìu dắt và tạo mọi điều kiện thuận lợi trong những năm tháng tu học ở Việt Nam và ở Argentina. Tân linh mục cũng dâng lời cảm ơn đến vị Giám mục chủ phong qua bí tích truyền chức, đã biến đổi tân chức từ một người thấp hèn với biết bao tội lỗi trở thành linh mục của Chúa Kitô. Và cuối cùng là cảm ơn người dân Argentina đã đón nhận và cưu mang tân chức trong những năm qua. Chúng tôi, những người Việt Nam hiện diện trong thánh lễ, được Cha Giám Tỉnh mời lên dâng một lời nguyện bằng tiếng Việt cho tân chức, chúng tôi đã cùng nhau đọc một kinh Kính Mừng và Sáng Danh bằng tiếng Việt để xin Mẹ Maria che chở tân chức. Một tràng pháo tay vang lên rộn rã theo phong cách của vũ điệu Tango.
“Đối với Thiên Chúa, không gì là không thể làm được” (Xc, Lc 1,37tt). Thiên Chúa biết viết thẳng trên những đường cong và Thiên Chúa đã thực hiện điều đó nơi con người của tân linh mục Mi-ca-e Tuyên qua lời cầu nguyện liên lỉ của người mẹ và những người thân, trong đó có các Nữ Tu Dòng Kín Nha Trang. Xin Chúa tiếp tục ban ơn và đồnh hành tân linh mục để trong cuộc đời truyền giáo sắp tới, người anh em chúng con biết đem lại nhiều linh hồn cho Chúa. Xin chúc mừng Tuyên, người anh em cùng Dòng luôn biết giữ ngọn lửa truyền giáo cháy sáng để thắp ngọn lửa ấy lên nơi mà em chuẩn bị thi hành sứ vụ với người thổ dân. Trước đây đời em tưởng như bỏ đi nhưng giờ đây em đã là linh mục của Chúa, hãy làm hết sức mình có thể, để mẹ em và những người thân yêu của em hãnh diện về em để mỗi khi xướng kinh Magnificat trong giờ Kinh Chiều mỗi ngày thì mọi người mạnh dạn tuyên xưng: “Chúa hạ bệ những ai quyền thế, Người nâng cao những kẻ khiêm nhường” (Xc. Lc 1, 46-55). Muchas felicitaciones y que Dios te bendiga.
Argentina, ngày 15 tháng 12 năm 2013
Hình ảnh
Chúng tôi cũng chợt nhớ đến vị sáng lập các anh chị em tiểu muội và tiểu đệ- Charles de Foucauld, có một cuộc đổi đời ngoạn mục và được nâng lên hàng chân phước vào năm 2005. Khi đọc lại tiểu sử của vị chân phước người Pháp này khiến chúng tôi ngưỡng mộ vô cùng vì sự thay đổi 360 độ của ngài dù rất tài ba nhưng từng là một người có tai tiếng xấu. Rồi đến khi ngài say mê kể chuyện về những chiến tích của ngài khi ngài còn tại ngũ cho gia đình người chị nghe thì đứa cháu gái bé nhỏ của ngài đã hỏi ngài một câu khiến ngài suy nghĩ: “Cậu ơi, những việc làm của cậu thật hiển hách, nhưng cậu hãy tự hỏi, cậu đã làm được gì cho Chúa chưa?”. Cũng chính câu chất vấn của đứa cháu gái bé bỏng này đã thức tỉnh và làm cho Foucauld đổi đời.
Rồi người anh em linh mục thuộc Tu Hội Vinh Sơn học trên chúng tôi vài lớp là tu sĩ Augustino Nguyễn Viết Chung, hiện đang làm việc truyền giáo tại Kontum, từng là một Phật tử với bằng cấp chuyên môn là bác sĩ da liễu, đã quyết chí vào đạo Công Giáo và ước mong trở thành linh mục khi tuổi đời đã lớn vì đã thấy được những tấm gương sáng của Đức Cha Jean Cassaigne và một Nữ tu thuộc Tu Hội Bác Ái Vinh Sơn. Chính những gương sáng này đã làm cho bác sĩ Chung từ bỏ tất cả để trở thành một linh mục Công Giáo và hết lòng phục vụ những người nghèo khổ và phong cùi bằng chính nghề bác sĩ linh mục của mình.
Và người em vừa lãnh nhận tác vụ linh mục hôm thứ Bảy ngày 14 tháng 12 vừa qua cũng đã có một cuộc đổi đời ngoạn mục khi trước đây từng là một trẻ bụi đời với biệt danh “Đại Ca Đen” đã từng làm cho người mẹ thân yêu của em khóc đứng khóc ngồi và giáo xứ, xóm làng nơi em từng sống ở khu Chợ Mới nhiều phen khiếp vía, vừa trở thành linh mục truyền giáo. Đức Cố Hồng Y Phan-xi-cô Xa-vi-ê Nguyễn Văn Thuận đã từng chia sẻ trong dịp chuẩn bị bài giảng tĩnh tâm cho Giáo Triều Rô-ma rằng Thiên Chúa biết viết thẳng trên những đường cong. Đúng, Thiên Chúa có cách của Ngài để làm những gì mà con người không thể ngờ được.
Khi gia đình em thông báo ngày em chịu chức linh mục tại Argentina, nhiều người từng quen biết em không thể tin được và tự hỏi tại sao một con người từng hư hỏng như thế nay lại có thể trở thành một linh mục truyền giáo được!
Người em mà chúng tôi đang nói đây có một cái tên rất dài là Mi-ca-e Nguyễn Hoàng Thanh Tuyên vừa gia nhập hàng giáo sĩ với bài sai truyền giáo đầu tiên là làm việc với những người thổ dân Mapuche ở Argentina, giáp với biên giới Chile. Cái tên dài lòng thòng này không một người dân Argentina hay Nam Mỹ nào đọc đúng được, vì thế họ gọi tên thánh là Miguel hay tên Việt là “Tu-yen” vì người nước ngoài quen đọc đa âm tiết.
Ngay từ những năm cuối cấp II, Tuyên từng là một đứa trẻ nghịch ngợm, quậy phá nên chúng bạn cùng lớp đã phong cho chức đại ca và vì da ngăm đen nên gọi là “Đại Ca Đen”. Đại Ca Đen ngay từ lúc 15 tuổi đã biết hút thuốc, uống rượu và phá làng, phá xóm khiến những người láng giềng bực mình và thường gièm pha. Dù sống trong một gia đình Công Giáo và có người Dì ruột là một Nữ tu thuộc Dòng Khiết Tâm Đức Mẹ Bình Cang, “Đại Ca Đen” đã không thèm học giáo lý, bỏ lễ thường xuyên và vào một ngày lễ Đức Mẹ Hồn Xác Lên Trời 15/8 “Đại Ca Đen” này đã say bí tỉ và ngủ trên đường không biết trời trăng mây đất gì nữa khiến nhiều người đi lễ bắt gặp và gọi gia đình đưa về. Người mẹ đã bao phen khốn khổ vì đứa con ngỗ nghịch này. Chưa hết, cậu đã từng nhiều lần bỏ nhà ra đi khiến người mẹ hiền phải long đong, vất vả kiếm tìm khắp nơi để mong gặp lại đứa con thân yêu của mình dù biết nó hư hỏng. Dù trẻ tuổi nhưng “Đại Ca Đen” này hầu như tứ đổ tường đều kinh qua. Nghe bạn bè xấu xúi dục và chọc giận máu anh hùng khi bọn chúng nói rằng nếu “Đại Ca Đen” mà dám bắt làm thịt con gà trống đá của ông ngoại để làm mồi nhậu thì bọn chúng sẽ tôn làm đại ca vĩnh viễn, “Đại Ca Đen” đã không chần chừ và chỗm ngay con gà gà quí của người Ông khiến ông ngoại ngày ấy tức tối vô cùng. Một người bác họ ngày ấy giúp Giáo Xứ Chợ Mới, nay đang là Giáo Sư Đại Chủng Viện Sao Biển và là linh mục Chính Xứ Giáo xứ Ba Làng, Nha Trang đã từng giúp đỡ, khuyên răn người cháu mình để mong cháu thay đổi nên người nhưng dường như tính nào tật nấy khiến người bác cũng buồn lòng. Không có tình thương nào như tình thương của người mẹ dù hàng xóm, và ngay cả gia đình gièm pha, dị nghị, nhưng người mẹ này đã bỏ ngoài tai tất cả và ngày đêm cầu nguyện như Thánh nữ Mô-ni-ca ngày xưa với đứa con ngỗ nghịch Augustino và thường chạy đến nhờ các Nữ tu Dòng Kín Nha Trang cầu nguyện để chỉ mong đứa con trai của mình có một ngày thay đổi.
Và ngày thay đổi đó đã đến khi lần cuối cùng “Đại Ca Đen” bỏ nhà đi bụi đời hơn một tháng dài lang thang trên đường phố Sài Gòn tìm việc làm và hàng đêm cứ vật vờ trong những cơn say. Người anh họ và em gái khi tìm được thuyết phục trở về, và trong một đêm vào năm 1999, “Đại Ca Đen” vắt tay suy nghĩ về những việc mình đã làm, cậu trẻ nghịch ngợm này đã cầu nguyện với Chúa rằng nếu kỳ thi vào đại học lần này mà đậu thì cậu sẽ nhất quyết đi tu. Cậu đã thổ lộ điều này với người mẹ và khi nghe tin này người mẹ đã khóc vì vui sướng.
Chúa đã nhậm lời và kỳ thi năm ấy, “Đại Ca Đen” đã trúng tuyển đại học ngoại ngữ tại Sài Gòn, một trong những tiêu chuẩn để gia nhập Đệ Tử Viện Dòng truyền giáo Ngôi Lời. Tuy nhiên, cuộc sống tu trì không mấy dễ dàng với một người từng thích thong dong, bay nhảy và nói năng bặm trợn. Trong thời gian đầu đối với “Đại Ca Đen” ngày nào không mấy dễ dàng vì phải đi vào khuôn phép. Vị hữu trách ngày ấy hiểu được hoàn cảnh của người đệ tử dở chứng này nên có những cách cư xử mềm dẻo hơn nhưng không vì thế mà quên sửa dạy những thói hư tật xấu. Với tư chất thông minh, thích ứng mau lẹ với hoàn cảnh và có máu văn nghệ, “Đại Ca Đen” đã dần chinh phục những tình cảm của các bạn đồng môn và các nhà huấn luyện, và lột xác nhanh chóng.
Rồi sau khi hoàn tất đại học, cậu ta vào Tập viện tại Nha Trang. Trong phần nhận xét trước khi cho khấn lần đầu, vị Tập Sư đã viết rằng: “Trước khi em này đi tu, em có một quá khứ không mấy tốt đẹp là quậy phá, nhật nhẹt, hút xách…”. Lời nhận xét ấy không sai tý nào nhưng cuối cùng là em đã thay đổi. Đây mới là một trang sử mới trong cuộc đời của em.
Sau khi khấn Dòng tại Nha Trang với bao lời chúc mừng và người vui nhất là người mẹ khi thấy con mình trong chiếc áo chùm thâm. “Đại Ca Đen” lúc này là thầy Tuyên được gởi vào Sài Gòn học Triết tại Học Viện Đa Minh và Nhà Dòng đã giao cho chúng tôi phụ trách cùng với 11 thầy khác thuộc nhiều lớp khác nhau. Tất cả đều nhận xét rằng thầy Tuyên là người sống có tình, luôn chu toàn những bổn phận của một thành viên trong cộng đoàn và có một tư chất thông minh.
Sau những năm học Triết, thầy được gởi đi thực tập truyền giáo tại Argentina, Nam Mỹ. Lúc này chúng tôi cũng đã ở Paraguay, quốc gia láng giềng của Argentina như một nhà truyền giáo. Thỉnh thoảng chúng tôi có dịp tiếp xúc với nhau qua email, điện thoại và nếu có ai qua lại Argentina thì chúng tôi có tý quà gởi cho người đàn em mình.
Rồi chúng tôi ược bổ nhiệm làm việc trong Ban Đào Tạo Tỉnh Dòng ở Paraguay nên chúng tôi được tiếp xúc nhiều với các nhà Đào Tạo của thầy Tuyên bên Argentina nên biết thầy quyết định ở lại Argentina để học thần học. Những nhà Đào Tạo và ngay cả cha Giám Tỉnh người Argentina cũng phải khâm phục tư chất thông minh của nhà truyền giáo trẻ Việt Nam này vì tiếng Tây Ban Nha không mấy dễ học, nhưng chỉ có một điều phàn nàn là “thầy Tu-yen” mập quá vì ăn thịt nướng và uống rượu vang nhiều!
Cuối năm ngoái 2012, trong chuyến về Việt Nam thọ tang người mẹ yêu dấu của mình, chúng tôi có dịp ghé thăm gia đình của “Đại Ca Đen” gần nhà thờ Chợ Mới để báo tin cho gia đình vui về ngày lãnh nhận chức Phó tế vào tháng 12. Người mẹ của “Đại Ca Đen” đã vui mừng khôn xiết và nói với chúng tôi rằng vậy mà nó không báo gì cho gia đình biết. Bà còn đưa chúng tôi qua nhà ông ngoại gần đó để chào thăm và nói thêm thông tin về người cháu ngoại đã từng trộm con gà đá của Ông. Tuy tuổi đã cao, sức đã yếu vì đã ngoài 80, nhưng khi nghe tin như thế ông như muốn nhảy lên vì sung sướng và chúng tôi nói với ông hãy cố chờ người cháu ngỗ nghịch ngày nào của ông trở về với tư cách là một linh mục để giài tội cho ông và để hai ông cháu cùng tha lỗi cho nhau, ông chỉ cười và nói chỉ biết phó thác cho Chúa. Tuy nhiên Chúa đã gọi ông về cách đây vài tháng và ước nguyện được gặp đứa cháu bụi đời nay trở thành linh mục truyền giáo vẫn chưa thực hiện được.
Và ngày vui đã đến khi lần đầu tiên trong lịch sử đât nước Argentina, Đức Tổng Giám Mục José María Arancedo của Tổng Giáo Phận Santa Fe, kiêm Chủ Tịch Hội Đồng Giám Mục Argentina vào lúc 20 giờ Thứ Bảy ngày 14 tháng 12 năm 2013 vừa qua đã đặt tay truyền chức linh mục cho Tu Sĩ Mi-ca-e Nguyễn Hoàng Thanh Tuyên, người Việt Nam thuộc Dòng truyền giáo Ngôi Lời. Thật là hãnh diện vì Giáo Hội có thêm một tân linh mục trong Mùa Vọng và càng hãnh diện hơn khi tân linh mục đó là người Việt Nam chịu chức ở Argentina.
Người mẹ thân yêu cũng muốn tham dự ngày Đại Hỉ của con nhưng vì lý do sức khỏe nên không đến được. Buổi lễ thật trang trọng và sốt sắng với sự hiện diện của các nhà truyền giáo cùng Dòng thuộc nhiều quốc gia đang làm việc tại Argentina. Chúng tôi cũng bay từ Paraguay qua để hiệp thông và cầu nguyện em với tư cách vừa là người đồng hương, vừa là người đồng hành trong những ngày đầu của tân linh mục. Cũng có một anh em linh mục và hai tu sĩ trẻ Việt Nam cùng Dòng có bài sai ở Argentina đến dự lễ. Một đôi vợ chồng người Việt Nam từng ở Argentina gần 30 năm qua mà chúng tôi quen biết cũng đến tham dự và được giao cho phần dâng áo lễ. Một người Việt nữa vừa mới đến nhân chuyến du lịch cũng được mời tham dự nên tân chức cũng bớt phần tủi thân. Kể ra nơi đất khách quê người cũng thú vị và người dân ở đây họ cũng tận tình lo lắng cho thánh lễ.
Trong bài giảng lễ khoảng 10 phút, Đức Giám Mục chủ phong đã khích lệ tân chức rất chân tình của một hiền phụ, ngài nói với tân chức khi trở nên linh mục thì không chỉ là linh mục cho người Việt Nam, cho Dòng Truyền Giáo Ngôi Lời mà là cho cả Giáo Hội của Chúa Kitô. Bởi thế linh mục phải là người phục vụ quên mình và sống chết vì đàn chiên. Linh mục mà không biết chiên là một linh mục thiếu trách nhiệm.
Trong phần tri ân bằng tiếng Tây Ban Nha, tân linh mục trước hết dâng lời tạ ơn Chúa đã luôn gìn giữ, che chở và biến đổi từ một người bụi đời trở thành linh mục truyền giáo. Tân linh mục đã không quên nhắc đến công ơn trời bể của người mẹ hiền đã hết nước mắt vì con. Tân linh mục cũng không quên tri ân những người thân yêu trong gia đình, họ hàng bằng nhiều cách đã nâng đỡ, tha thứ những lầm lỗi trong quá khứ và luôn giúp lời cầu nguyện. Rồi những anh em trong Dòng ở Việt Nam và Argentina đã luôn dìu dắt và tạo mọi điều kiện thuận lợi trong những năm tháng tu học ở Việt Nam và ở Argentina. Tân linh mục cũng dâng lời cảm ơn đến vị Giám mục chủ phong qua bí tích truyền chức, đã biến đổi tân chức từ một người thấp hèn với biết bao tội lỗi trở thành linh mục của Chúa Kitô. Và cuối cùng là cảm ơn người dân Argentina đã đón nhận và cưu mang tân chức trong những năm qua. Chúng tôi, những người Việt Nam hiện diện trong thánh lễ, được Cha Giám Tỉnh mời lên dâng một lời nguyện bằng tiếng Việt cho tân chức, chúng tôi đã cùng nhau đọc một kinh Kính Mừng và Sáng Danh bằng tiếng Việt để xin Mẹ Maria che chở tân chức. Một tràng pháo tay vang lên rộn rã theo phong cách của vũ điệu Tango.
“Đối với Thiên Chúa, không gì là không thể làm được” (Xc, Lc 1,37tt). Thiên Chúa biết viết thẳng trên những đường cong và Thiên Chúa đã thực hiện điều đó nơi con người của tân linh mục Mi-ca-e Tuyên qua lời cầu nguyện liên lỉ của người mẹ và những người thân, trong đó có các Nữ Tu Dòng Kín Nha Trang. Xin Chúa tiếp tục ban ơn và đồnh hành tân linh mục để trong cuộc đời truyền giáo sắp tới, người anh em chúng con biết đem lại nhiều linh hồn cho Chúa. Xin chúc mừng Tuyên, người anh em cùng Dòng luôn biết giữ ngọn lửa truyền giáo cháy sáng để thắp ngọn lửa ấy lên nơi mà em chuẩn bị thi hành sứ vụ với người thổ dân. Trước đây đời em tưởng như bỏ đi nhưng giờ đây em đã là linh mục của Chúa, hãy làm hết sức mình có thể, để mẹ em và những người thân yêu của em hãnh diện về em để mỗi khi xướng kinh Magnificat trong giờ Kinh Chiều mỗi ngày thì mọi người mạnh dạn tuyên xưng: “Chúa hạ bệ những ai quyền thế, Người nâng cao những kẻ khiêm nhường” (Xc. Lc 1, 46-55). Muchas felicitaciones y que Dios te bendiga.
Argentina, ngày 15 tháng 12 năm 2013
Tài Liệu - Sưu Khảo
Giải đáp phụng vụ: Xin nói rõ về màu của áo choàng, khăn vai, và cho biết qui định về ban phép lành
Nguyễn Trọng Đa
15:51 15/12/2013
Giải đáp phụng vụ: Xin nói rõ về màu của áo choàng, khăn vai, và cho biết qui định về ban phép lành
Giải đáp của Cha Edward McNamara, Dòng Đạo Binh Chúa Kitô (LC), Khoa trưởng Thần học và giáo sư phụng vụ của Đại học Regina Apostolorum (Nữ Vương các Thánh Tông Đồ), Rôma.
Hỏi 1: Liệu được phép sử dụng áo choàng tím và khăn vai tím khi chầu Thánh Thể trong mùa Vọng và Mùa Chay không, hay là luôn luôn phải dùng áo choàng trắng và khăn vai trắng?
Hỏi 2: Có đúng là linh mục hay Giám mục không ban phép lành trong sự hiện diện của Mình Thánh Chúa trưng trên bàn thờ (trừ khi với hào quang ) chăng? Chẳng hạn, nếu đọc Phụng vụ các Giờ Kinh vào lúc ấy, theo sự hiểu biết của tôi, thì nên kết thúc giờ Kinh với câu "Xin Thiên Chúa ban phúc lành cho tất cả chúng ta, xin Người che chở chúng ta khỏi sự dữ và dẫn đưa tới cuộc sống muôn đời. Amen”, thay vì "Xin Thiên Chúa toàn năng, là + Cha + và Con + và Thánh Thần, ban phép lành cho anh chị em”. – P. S., Montreal, Canada.
Đáp: Về câu hỏi thứ nhất, cần hiểu một sự phân biệt. Khăn vai, được dùng để nâng hào quang khi chầu Thánh Thề, hoặc mang hộp đựng Mình Thánh hay bình thánh, là luôn màu trắng trong tất cả các mùa của năm phụng vụ. Chỉ có một ngoại lệ là trong khi cử hành cuộc Thương Khó của Chúa vào ngày Thứ Sáu Tuần Thánh, phụng vụ cho phép sử dụng khăn vai màu đỏ, khi mang Mình Thánh cho việc rước lễ từ nhà nguyện lưu giữ về bàn thờ.
Còn về áo choàng, qui định là khá khác nhau. Áo choàng trắng thường được sử dụng cho việc chầu Thánh Thể. Tuy nhiên, nếu một buổi cử hành long trọng Phụng Vụ các Giờ Kinh ngay trước khi chầu Thánh thể, thì vị chủ sự có thể mặc áo choàng màu trắng, hoặc màu khác hợp với màu phụng vụ của ngày hoặc mùa (đỏ, tím, hồng hoặc xanh lá cây).
Trong các trường hợp này, đôi khi cần thiết thay đổi hướng chỗ ngồi bình thường của các thừa tác viên, để các vị chủ sự buổi phụng vụ hướng nhìn về Thánh Thể được trưng ra trên bàn thờ. Việc này cần phải làm, cho dù như thế thì các thừa tác viên không hướng mặt về phía cộng đoàn.
Đối với câu hỏi thứ hai, đúng là không có việc vị chủ sự ban phép lành trong sự hiện diện của Thánh Thể được trưng ra trên bàn thờ. Bạn đọc này của chúng tôi đã diễn tả thủ tục đúng cho việc kết thúc giờ kinh Sách hoặc giờ kinh Chiều trong thời gian chầu Thánh thể.
Tuy nhiên có một ngoại lệ nhỏ cho qui định này. Chữ đỏ hiện nay về chầu Thánh Thể nói rằng vị chủ sự "làm phép hương mà không nói câu gì" (Sách Nghi Thức Giám Mục, số 1109). Đây rõ ràng là một điều mới và trường hợp duy nhất của bất kỳ việc làm phép nào nào trong sự hiện diện của Thánh Thể được trưng trên bàn thờ.
Lý do có thể cho sự thay đổi này là để đơn giản hóa và thống nhất nghi thức bỏ hương vào bình hương, khi loại bỏ sự khác biệt trong nhiều tình huống nghi thức, chẳng hạn khi hương dùng trong Thánh Lễ hoặc trong một buổi lễ long trọng Phụng Vụ các Giờ Kinh.
Tuy nhiên, trong các năm gần đây, một vài chuyên viên phụng vụ đã đề nghị rằng việc không làm phép như trước đây trong thời gian chầu Thánh Thể cần được tái lập. (Zenit.org 10-12-2013)
Nguyễn Trọng Đa
Giải đáp của Cha Edward McNamara, Dòng Đạo Binh Chúa Kitô (LC), Khoa trưởng Thần học và giáo sư phụng vụ của Đại học Regina Apostolorum (Nữ Vương các Thánh Tông Đồ), Rôma.
Hỏi 2: Có đúng là linh mục hay Giám mục không ban phép lành trong sự hiện diện của Mình Thánh Chúa trưng trên bàn thờ (trừ khi với hào quang ) chăng? Chẳng hạn, nếu đọc Phụng vụ các Giờ Kinh vào lúc ấy, theo sự hiểu biết của tôi, thì nên kết thúc giờ Kinh với câu "Xin Thiên Chúa ban phúc lành cho tất cả chúng ta, xin Người che chở chúng ta khỏi sự dữ và dẫn đưa tới cuộc sống muôn đời. Amen”, thay vì "Xin Thiên Chúa toàn năng, là + Cha + và Con + và Thánh Thần, ban phép lành cho anh chị em”. – P. S., Montreal, Canada.
Đáp: Về câu hỏi thứ nhất, cần hiểu một sự phân biệt. Khăn vai, được dùng để nâng hào quang khi chầu Thánh Thề, hoặc mang hộp đựng Mình Thánh hay bình thánh, là luôn màu trắng trong tất cả các mùa của năm phụng vụ. Chỉ có một ngoại lệ là trong khi cử hành cuộc Thương Khó của Chúa vào ngày Thứ Sáu Tuần Thánh, phụng vụ cho phép sử dụng khăn vai màu đỏ, khi mang Mình Thánh cho việc rước lễ từ nhà nguyện lưu giữ về bàn thờ.
Còn về áo choàng, qui định là khá khác nhau. Áo choàng trắng thường được sử dụng cho việc chầu Thánh Thể. Tuy nhiên, nếu một buổi cử hành long trọng Phụng Vụ các Giờ Kinh ngay trước khi chầu Thánh thể, thì vị chủ sự có thể mặc áo choàng màu trắng, hoặc màu khác hợp với màu phụng vụ của ngày hoặc mùa (đỏ, tím, hồng hoặc xanh lá cây).
Trong các trường hợp này, đôi khi cần thiết thay đổi hướng chỗ ngồi bình thường của các thừa tác viên, để các vị chủ sự buổi phụng vụ hướng nhìn về Thánh Thể được trưng ra trên bàn thờ. Việc này cần phải làm, cho dù như thế thì các thừa tác viên không hướng mặt về phía cộng đoàn.
Đối với câu hỏi thứ hai, đúng là không có việc vị chủ sự ban phép lành trong sự hiện diện của Thánh Thể được trưng ra trên bàn thờ. Bạn đọc này của chúng tôi đã diễn tả thủ tục đúng cho việc kết thúc giờ kinh Sách hoặc giờ kinh Chiều trong thời gian chầu Thánh thể.
Tuy nhiên có một ngoại lệ nhỏ cho qui định này. Chữ đỏ hiện nay về chầu Thánh Thể nói rằng vị chủ sự "làm phép hương mà không nói câu gì" (Sách Nghi Thức Giám Mục, số 1109). Đây rõ ràng là một điều mới và trường hợp duy nhất của bất kỳ việc làm phép nào nào trong sự hiện diện của Thánh Thể được trưng trên bàn thờ.
Lý do có thể cho sự thay đổi này là để đơn giản hóa và thống nhất nghi thức bỏ hương vào bình hương, khi loại bỏ sự khác biệt trong nhiều tình huống nghi thức, chẳng hạn khi hương dùng trong Thánh Lễ hoặc trong một buổi lễ long trọng Phụng Vụ các Giờ Kinh.
Tuy nhiên, trong các năm gần đây, một vài chuyên viên phụng vụ đã đề nghị rằng việc không làm phép như trước đây trong thời gian chầu Thánh Thể cần được tái lập. (Zenit.org 10-12-2013)
Nguyễn Trọng Đa
Văn Hóa
Truyện Ngắn: Nhà Thờ Chula Vista
Nguyễn Trung Tây, SVD
23:50 15/12/2013
□ Nguyễn Trung Tây
Truyện Ngắn: Nhà Thờ Chula Vista
Có lời chửi thề,
— Ừ, ông nói đúng đó. Mẹ kiếp! Tối tối tôi còn nghe thấy tiếng phụ nữ ở trong nhà xứ nữa cơ.
Có tiếng bênh vực,
— Đừng có mà nói nhảm!
Thị trấn sa mạc Chula Vista tháng Mười Hai năm nay tự nhiên tuyết đổ trắng xóa phố phường. Thiên hạ Chula Vista trăm người là cả trăm,
— Trời ơi! Khùng ơi là khùng!
Cứ thế, gặp nhau, người dân Chula Vista bật ra ngay cửa miệng câu than nghe đến là nhàm, nhưng vẫn đều đặn phát ra như chuông đồng hồ điện tử sáng sớm rú lên từng hồi, “Tít! Tít! Tít!”. Thôi đủ rồi, đừng rơi tuyết nữa, bởi dân du lịch trốn tuyết của Bắc Mỹ và Âu Châu giờ đã rục rịch dọn đồ bỏ đi trống hoắc phố phường. Nền kinh tế của thị trấn nằm sát ngay đường biên giới giữa Mỹ và Mễ chỉ trông mong vào số lượng khách du lịch vào mấy tháng mùa đông, giờ này tanh banh chỉ vì tuyết bất ngờ đổ dầy từng tảng. Thì đấy, ai bảo chế cho lắm xe hơi vào, xăng dầu cứ đổ ồng ộc vô miệng như người chết khát. Giờ thán khí bốc lên xám đen bầu trời, thế là global warming.
— Hả? Nói cái gì?
— Điếc hả? Global warming chứ còn nói cái gì nữa. Không tin thì cứ leo hẳn lên nóc tháp chuông nhà thờ mà nom cho rõ, khói xăng bốc cao đục ngầu cả cái bầu trời San Diego rồi. Sống ở đó, đố mà có nom thấy mặt người…
— Global warming! Rồi thì sao?
— Ơ hay! Có đọc báo nghe đài hay không mà mặt cứ ngớ ngẩn ra như gái Tijuana mới vượt đường biên giới vậy? Thì cứ thử nghĩ coi, cả trăm năm nay rồi, có bao giờ Chula Vista với San Diego đổ tuyết. Thế mà giờ này San Diego tuyết cũng rơi ngập đường!
Bà vợ gốc Ý ngồi trong góc quán rượu HOLA thì thào với ông chồng gốc Pháp,
— Thằng cha ấy nói đúng đó. Chula Vista mùa xuân quanh năm từ hồi tạo thiên lập địa. Giờ tự nhiên vạ trời đổ xuống. Rõ khổ!
Thiên hạ cứ than, tuyết vẫn chẳng màng cứ thản nhiên đổ xuống từng tảng bông tuyết trắng xóa, sáng trưa chiều tối, bốn cữ đủ cả bốn. Tuyết rơi bám trắng tháp chuông nhà thờ Chula Vista vươn cao sừng sững. Cha Quang, người gầy gò ốm yếu nom như dân bàn đèn thuốc phiện, thế mà sáng trưa chiều tối lại cứ lom khom xách cái xẻng mới mua ngoài tiệm Home Depot ra sân nhà thờ rộng mênh mông cào tuyết. Dân Mễ sùng đạo đi ngang qua ái ngại,
— Sao cố không gọi ông Bõ làm cho?
Cha Quang nhìn lên, ánh mắt hấp háy như người mắt toét dưới cặp kính cận dầy cộm,
— Ông Bõ nào?
Ông đứng thẳng người, hơi thở đứt quãng,
— Hay là ông chịu làm Bõ thì ghé vào văn phòng ký giấy, nhà xứ trả lương hẳn hoi.
Anh chàng thanh niên cười cười bỏ đi, nhưng nghĩ sao đứng lại,
— Cố trả nhiêu một giờ?
Cha Quang chép miệng,
— Chắc cũng chỉ lương căn bản mà thôi…
Người thanh niên ái ngại nhìn “cố” Quang gầy ốm như cò ma và căn nhà thờ mái ngói bạc phếch, ngần ngại nói cám ơn, rồi bỏ đi thẳng một mạch.
Sơ Bề Trên gốc Anh, hiệu trưởng trường Mẫu Giáo nằm cách nhà thờ đúng hai góc đường ghé vào nói dấm dẳng,
— Thì cha xúc tuyết ngày một lần thôi. Việc gì mà cứ phải vất vả ngày đủ bốn cữ!
Cha Quang không nói chi, tiếp tục gặm bánh mì sandwich có kẹp miếng thịt nguội đỏ lờ lợ, cọng rau sà lách xanh úa, vài lát cà chua đỏ bầm, và một miếng cheese vàng khô queo.
Có người thương cảm,
— Đến là khổ. Cứ như người đi tu dòng khó khăn.
Có giọng tố khổ,
— Chỉ có vẽ chuyện! Tớ Việt Nam, ông cha Quang này hồi xưa ở gần nhà trên khu Little Saigon, lại học chung trường. Chuyện gì của ông mà tớ lại không rành. Hồi xưa cũng lăng nhăng lắm, hết gái Mỹ lại tới Mễ, rồi bẵng đi một dạo, giờ tự nhiên lại lạc xuống dưới đây làm cha xứ. Thật đúng là thời thế đảo điên…
Có âm thì thào,
— Thì đã gọi là chuyện phường chèo mà! Thế giới năm 2000 rồi, mở banh mắt ra mà coi, cha cụ người ta, năm thay xe một lần, thế mà đằng này cứ xe đạp cọc cạch. Rõ dở hơi!
Có lời chửi thề,
— Ừ, ông nói đúng đó. Mẹ kiếp! Tối tối tôi còn nghe thấy tiếng phụ nữ ở trong nhà xứ nữa cơ.
Có tiếng bênh vực,
— Đừng có mà nói nhảm!
— Sao lại nói nhảm? Tớ là nói có sách, mách có chứng. Thì đấy, mới tuần trước, tớ dẫn con Ki ra ngoài đường cho nó đi ị. Con Ki tối hôm đó cuồng chân chạy toáng cả lên, vớ vẩn làm sao lại đâm sầm vào ngay sân sau của nhà xứ. Bởi thế tớ mới rõ chuyện…
— Ông có nhìn thấy ba năm rõ mười hay không?
— Cần gì phải nhìn thấy, đứng ngay bên cạnh hàng rào mà vẫn nghe rõ tiếng thì thào trong nhà bếp thì đủ rồi, mà đây lại là giọng đàn bà, thế mới chết chứ lị…
Tuyết vẫn rơi nhưng vẫn không che cản nổi hàng rào biên giới giữa Chula Vista và Tijuana. Từ bao lâu rồi, dân nghèo Nam Mỹ cứ nườm nượp kéo lên thành phố địa đầu biên giới Tijuana của Mễ Tây Cơ ăn chực nằm chờ, rình rình giây phút cắt đứt được hàng rào biên giới vượt thoát vào thiên đàng. Tá túc tại thị trấn địa đầu Tijuana, hết tiền, nhỡ độ đường, vậy là gái Tijuana bán mình cho khách du lịch. Con trai chân cẳng cứng hơn, chạy vượt thoát đường biên giới, lần đường hương lộ xó xỉnh trốn lên tới Los Angeles đi rửa chén cho nhà hàng Tàu hay là đi cắt cỏ cho người Việt. Nhưng đấy là hên, còn phần nhiều đều bị cảnh sát rượt đuổi, bắn què chân. Mỹ mà, tử tế ra mặt. Bắn què lọi giò con nhà người ta ra rồi, nhưng vẫn gọi xe cứu thương chở vào bệnh viện rịt thuốc hẳn hoi. Cẩn thận, đồn biên phòng còn gửi tới một người thông dịch viên đàng hoàng. Chân vừa lành ngày hôm trước, ngày hôm sau xe cảnh sát hú còi ầm ĩ, mang người vượt biên tống thẳng về lại bên kia đường biên giới.
Có lần ông Đại úy Trưởng đồn biên phòng ngờ ngợ, ngón tay điểm mặt người vừa bị ông bắn què đang nằm lăn lộn trên nền đất,
— Lại tên này, đúng là hắn rồi.
Ông lật ống quần jean bạc thếch của người thanh niên lên, vết sẹo của cùng một viên đạn súng lục hiện lên, còn mới tươi. Bởi tuyết, có lần ông Đại úy hụt chân té lăn quay. Lồm cồm ngồi dậy, bấm đèn pin, ông nhận ra dấu chân biến mất ngay tại sân nhà thờ Chula Vista. Ông gõ cửa nhà xứ. Cha Quang bước ra, ho sù sụ như người ho lao. Ông Đại úy gốc Irish con nhà đạo gốc gỡ nón cầm tay, lúng túng cất tiếng,
— Chào cha...
Cha Quang tránh sang một bên,
— Mời ông Đại úy vào trong nhà uống ly café Mocha của quán Starbucks.
Ông Đại úy kín đáo quan sát tình hình, nhã nhặn cúi chào,
— Cám ơn cha, đang trong giờ làm việc, e không tiện…
Cha Quang nhìn theo bóng dáng của ông Đại úy, rồi nhẹ nhàng đóng lại cánh cửa nhà xứ. Ông Đại úy quay lại nhìn, bóng cha xứ khẳng khiu ngồi lặng lẽ bên khung cửa, lời kinh nho nhỏ bắt đầu vọng ra. Ông Đại úy tay làm dấu thánh giá, bỏ đi về đồn biên phòng. Cũng có lần ông nhìn thấy vết máu dừng lại ngay cửa nhà xứ. Ông Đại úy lưỡng lự lắm. Con nhà đạo nòi cả mấy trăm năm nay rồi. Giờ chẳng lẽ lại đi hạch xách cha cụ. Nhưng còn tên tội phạm vượt biên. Rõ ràng là vết máu còn rành rành ngay trước sân nhà xứ. Ông Đại úy đã tính dợm chân bước hẳn vào trong nhà xứ uống một ly café Mocha của Starbucks, nhưng nhớ tới áo chùng thâm đen và viền cổ trắng của cha Quang, ông lại lưỡng lự, rồi thôi.
Nhưng ông Thiếu úy Phó đồn thì không. Ngài Thiếu úy dân Tin Lành, nửa đêm về sáng dộng cửa ầm ĩ, đòi cha Quang dắt đi xem xét từng ngõ ngách. Chưa hết, ông còn bắt ông cha xứ mở cửa dẫn vào gian cung thánh của nhà thờ lục tìm dưới chân bàn thờ và ngay dưới bệ Nhà Tạm…
Tối hôm nay, Hai Mươi Bốn tháng Mười Hai, lễ Giáng Sinh. Như thông lệ đã có gần hai trăm năm từ hồi lập giáo xứ, năm nay nhà thờ Chula Vista lại tổ chức thánh lễ nửa đêm vào lúc mười hai giờ. Sáu giờ chiều, cha Quang mở cửa bước vào nhà thờ. Ông vui vẻ nhận ra mọi sự đã sẵn sàng cho thánh lễ nửa đêm. Ông huýt sáo nho nhỏ, khoác vào người áo len dầy cộm. Nhìn tuyết trắng trơn trợt mặt đường, ông quyết định không đạp xe, nhưng đi bộ ra tiệm tạp hóa Đại Hàn mua thùng mì cay Nongshim. Tiện đường, ông ghé vào quán café Starbucks móc tiền ra trả cho mấy gói café Mocha loại thượng hảo hạng. Vừa bước ra khỏi cửa tiệm quán café Starbucks, ông bị một bóng đen nhỏ thó bất ngờ xuất hiện cản lối. Cha Quang nhận ra khuôn mặt một cô gái, người Nam Mỹ, chắc khoảng mười tám, hai mươi. Trời chiều mùa đông nhờ nhợ tô thêm đậm màu da bánh mật căng căng và đôi mắt đầm đậm của cô gái. Thoang thoảng đâu đây mùi nước hoa rẻ tiền bốc mùi hăng hắc. Cô gái ngọng nghịu cất tiếng chào. Người đàn ông nhìn sâu vào đôi mắt xanh đậm nước biển, ông gật đầu chào lại. Cô gái cúi xuống, chỉ phiá dưới, giọng chắc nịch,
— Bốn chục...
Người đàn ông hụp một nhịp thở, tim đập thật nhanh. Bình bịch! Rồi ông bỏ đi. Cô gái chạy theo, tay chỉ vào bộ ngực căng tròn,
— Hai chục đô.
Người đàn ông vẫn bỏ đi, cô gái đuổi theo,
— Mười, chỉ mười đô thôi… Rẻ lắm rồi!
Ngay tới dưới gốc cây dừa cành lá rậm rạp che kín mặt người, bước chân người đàn ông chậm lại. Ông thở hơi mạnh, dồn dập, cởi cởi bao tay, móc móc hai tay vào trong túi quần. Cô gái yên lặng bất động, kiên nhẫn chờ đợi. Người đàn ông móc ra tờ giấy đôla mười đồng. Cầm được tiền, cô gái cúi đầu chậm chạp cởi ra những nút áo len… Ngẩng đầu lên, cô chưng hửng nhận ra người đàn ông đã bỏ đi. Bóng ông ta khuất sâu vào màn đêm đông dầy đặc của đêm Giáng Sinh có tuyết trắng đổ.
Về tới nhà thờ, cha Quang nhận ra bóng một người đang đứng ngay trước cửa nhà xứ. Tưởng ai, hóa ra là anh thanh niên người Mễ đã từng hỏi ông về số tiền lương làm Bõ cho nhà thờ Chula Vista.
— Mời anh vào uống ly café Mocha…
Người thanh niên lắc đầu,
— Cố cho con mượn cái xẻng xúc tuyết…
Cha xứ phá ra cười,
— Tôi đã nói rồi, nhà xứ chỉ có đủ tiền trả lương căn bản mà thôi…
Người thanh niên lắc đầu quầy quậy,
— Không, con không nộp đơn xin việc. Từ nay cố cứ để việc xúc tuyết mặc cho con…
Người thanh niên ngần ngừ, hai tay xoa xoa vào nhau, rồi lại đưa lên đầu vuốt vuốt tóc,
— Con vừa mới gặp Sơ Bề Trên, Sơ nói cha xúc tuyết ngày đủ bốn lần sáng trưa chiều tối cho nên bị sưng phổi, ho sù sụ như người ho lao. Sơ còn nói…
Anh dừng lại, nuốt nước miếng, ánh mắt nhìn về trạm biên phòng ánh đèn sáng chưng một góc trời. Cha Quang nghiêm mặt lại, không nói chi, bỏ đi thẳng vào nhà. Còn lại người thanh niên bên ngoài khung cửa, anh cầm xẻng bắt đầu xúc tuyết, miệng nói nho nhỏ,
— Thì mình cũng phải xúc tuyết để cho giáo dân đi lễ nửa đêm không trợt chân té đau chứ cố.
Lại thêm tiếng gõ cửa. Cha xứ ôm ngực ho sù sụ đi ra mở cửa. Tưởng ai, hóa ra Sơ Bề Trên, trên tay ôm mấy bọc café Mocha thơm lừng của Starbucks,
— Merry Christmas. Qua thăm cha, tiện dịp tặng cha món quà Giáng Sinh.
Cha xứ cau mày nhìn Sơ Bề Trên,
— Sao lại là café Starbucks?
Sơ Bề Trên nói ngay,
— Sao lại không? Cha cứ bày vẽ mua café loại mắc tiền mời khách khứa cho thiên hạ khỏi đàm tiếu nói thế kỷ hai mươi mốt rồi, mà cha vẫn sống khó nghèo kiểu cổ. Nhưng mà thôi, cái đó là tùy cha. Tuy tôi không đồng ý với cách sống khó nghèo như vậy, nhưng tôi vẫn ủng hộ cha.
Sơ Bề Trên đứng lên, tính đi về, nhưng lại ngồi xuống,
— Xin lỗi nếu tôi có đụng chạm. Nhưng đâu có phải là cha bán xe hơi phun khói ngập trời, lấy tiền cho người nghèo, rồi cứ cọc cạch đạp xe đạp thì thế giới thôi không bị global warming đe dọa... Cả hằng vạn người vẫn cứ tỉnh bơ lái xe hơi vậy thôi!
Nói xong, Sơ Bề Trên đứng lên bỏ đi. Cha xứ đóng cửa phòng lại. Bên khung cửa, ông vẫn thấy bóng dáng lum khum của người thanh niên Mễ đang xúc tuyết trước cửa nhà thờ. Ông ngồi xuống, tính coi lại bài giảng cho thánh lễ nửa đêm hôm nay. Nhưng chợt ông nghe tiếng động sột soạt dẫm đạp trên sân vườn phiá sau nhà?! Ông dừng lại, nghiêng tai nghe ngóng, mắt nhìn thật nhanh về trạm biên giới, chân lẹ làng bước xuống nhà bếp. Mở cửa, nhưng không bật đèn sân vườn, ông cẩn thận nhìn ra bên ngoài. Bóng một người phụ nữ đứng lù lù ngay bên khung cửa không làm ông giật mình. Ông đứng tránh sang một bên, nhường chỗ cho cô gái bước vào. Dưới ánh đèn vàng tối tù mù của căn nhà bếp, ông nhận ra cô gái đang ôm trong lòng một đứa bé ngủ say, mặt thằng bé xám ngoét lại vì lạnh. Cha Quang vội vàng đóng lại cánh cửa, bật máy sưởi, đưa tay mời cô gái lạ mặt ngồi xuống ghế nệm cạnh bên lò sưởi. Cha Quang cất tiếng,
— Cô ăn mì nhé…
Cô gái mệt mỏi gật đầu. Cha Quang đã bước đi nhưng ông dừng lại, cặp mắt của cả cô gái và cha Quang đều trợn tròn nhìn nhau… Cô gái ngại ngùng cúi mặt nhìn xuống. Cha Quang quay lưng, đi thẳng tới bếp nổi lửa nấu mì Nongshim. Không quay lại, ông hỏi,
— Cô ăn cay được không?
Cô gái vẫn cúi mặt, miệng nói nho nhỏ,
— Ngày nào mà tôi chẳng ăn cay…
— Còn thằng bé?
— Nó mới bú sữa mua ngoài tiệm. Mười đôla, ba bình sữa.
Cô gái yên lặng ngồi ăn hết thật nhanh tô mì cay, tô lớn. Cô đứng dậy,
— Cám ơn cha. Cha tử tế quá, hèn chi họ cứ gọi cha là ông cha tử tế.
Cha Quang gật đầu không nói chi. Cô gái ngần ngừ,
— Nhờ cha giúp cho một chuyện…
Cô gái trao thằng bé cho ông. Cha Quang trợn tròn mắt,
— Giờ này tối khuya rồi, cô còn đi đâu?
Khuôn mặt cô gái xa xầm lại, giọng nhỏ rưng rức,
— Còn đi đâu nữa… Không làm, lấy tiền đâu mua sữa cho con?
Cô gái cau mày khó chịu, buông lời thẳng thừng,
— Có được hay không?
Cha Quang gật đầu thật nhanh, tay ôm đứa bé vào lòng,
— Được chứ. Chắc chắn là được rồi.
Rồi ông nói luôn,
— Tôi cũng có một chuyện...
Cô gái ngần ngừ,
— Chuyện gì?
Cha Quang nhìn đồng hồ trên tường, chép miệng,
— Còn một tiếng đồng hồ nữa thôi là lễ nửa đêm rồi. Cô đi đâu thì đi, nhớ quay về lại đây dự lễ Giáng Sinh…
Cô gái bỗng dưng cúi gập người xuống như cây bị sét đánh dính ngay giữa thân. Hai tay cô ôm mặt bật tung tiếng khóc, tóc dài quăn lọn buông rơi tung tóe. Bởi tiếng khóc, thằng bé giật mình cựa quậy, nhưng lại nhoẻn đôi môi bé tí ti mầu hồng hồng cười tươi, nụ cười thiên đàng. Cha xứ cúi xuống vỗ nhè nhè bàn tay vào lưng thằng nhỏ, miệng cũng cười,
— Đêm nay Giáng Sinh. Dù có chuyện gì đi nữa thì mình cũng vẫn phải đốt nến ăn mừng sinh nhật chứ.
Cô gái ngưng tiếng khóc, ngạc nhiên hỏi lại,
— Sinh nhật của ai?
— Thì còn của ai nữa. Đêm nay là đêm Giáng Sinh, cô quên rồi sao?
Cô gái ngẩng lên nhìn. Cô nhận ra ông cha xứ đang bước từng bước lên bậc thang gỗ mỏng manh ọp ẹp, vừa đi ông vừa nói,
— Cho thằng nhỏ lên phòng ngủ trước. Hẹn gặp cô lúc nửa đêm. À, tối nay sau thánh lễ, tôi mời cô ăn tiệc Revillion với Mẹ Bề Trên và ông Bõ mới của nhà thờ.
Bên ngoài tuyết bông vẫn đổ trắng xóa hằn soi bóng ông Bõ đang cắm cúi xúc tuyết trên sân gạch mênh mông của nhà thờ, bên trong lò sưởi cháy đỏ than hồng vẫn nổ tí tách tô hồng đôi má cô gái Tijuana đang nhắm mắt ngủ say. Đàn dương cầm từ trong nhà thờ Chula Vista nhè nhẹ nổi lên những nốt đầu tiên của bản nhạc Giáng Sinh bất hủ, “Silent night! Holy night!”. Hồi chuông Giáng Sinh bắt đầu vang dội từ trên nóc tháp chuông. Kính koong! Kính koong! Tiếng chuông sinh nhật của hân hoan và mừng vui tiếp tục vang xa xé rách toang màn đêm của sầu tủi và nước mắt. Kính koong! Kính koong!
Thị trấn tuyết trắng Chula Vista bắt đầu nửa đêm.
□ Nguyễn Trung Tây
www.nguyentrungtay.com
Truyện Ngắn: Nhà Thờ Chula Vista
Có lời chửi thề,
— Ừ, ông nói đúng đó. Mẹ kiếp! Tối tối tôi còn nghe thấy tiếng phụ nữ ở trong nhà xứ nữa cơ.
Có tiếng bênh vực,
— Đừng có mà nói nhảm!
Thị trấn sa mạc Chula Vista tháng Mười Hai năm nay tự nhiên tuyết đổ trắng xóa phố phường. Thiên hạ Chula Vista trăm người là cả trăm,
— Trời ơi! Khùng ơi là khùng!
Cứ thế, gặp nhau, người dân Chula Vista bật ra ngay cửa miệng câu than nghe đến là nhàm, nhưng vẫn đều đặn phát ra như chuông đồng hồ điện tử sáng sớm rú lên từng hồi, “Tít! Tít! Tít!”. Thôi đủ rồi, đừng rơi tuyết nữa, bởi dân du lịch trốn tuyết của Bắc Mỹ và Âu Châu giờ đã rục rịch dọn đồ bỏ đi trống hoắc phố phường. Nền kinh tế của thị trấn nằm sát ngay đường biên giới giữa Mỹ và Mễ chỉ trông mong vào số lượng khách du lịch vào mấy tháng mùa đông, giờ này tanh banh chỉ vì tuyết bất ngờ đổ dầy từng tảng. Thì đấy, ai bảo chế cho lắm xe hơi vào, xăng dầu cứ đổ ồng ộc vô miệng như người chết khát. Giờ thán khí bốc lên xám đen bầu trời, thế là global warming.
— Hả? Nói cái gì?
— Điếc hả? Global warming chứ còn nói cái gì nữa. Không tin thì cứ leo hẳn lên nóc tháp chuông nhà thờ mà nom cho rõ, khói xăng bốc cao đục ngầu cả cái bầu trời San Diego rồi. Sống ở đó, đố mà có nom thấy mặt người…
— Global warming! Rồi thì sao?
— Ơ hay! Có đọc báo nghe đài hay không mà mặt cứ ngớ ngẩn ra như gái Tijuana mới vượt đường biên giới vậy? Thì cứ thử nghĩ coi, cả trăm năm nay rồi, có bao giờ Chula Vista với San Diego đổ tuyết. Thế mà giờ này San Diego tuyết cũng rơi ngập đường!
Bà vợ gốc Ý ngồi trong góc quán rượu HOLA thì thào với ông chồng gốc Pháp,
— Thằng cha ấy nói đúng đó. Chula Vista mùa xuân quanh năm từ hồi tạo thiên lập địa. Giờ tự nhiên vạ trời đổ xuống. Rõ khổ!
Thiên hạ cứ than, tuyết vẫn chẳng màng cứ thản nhiên đổ xuống từng tảng bông tuyết trắng xóa, sáng trưa chiều tối, bốn cữ đủ cả bốn. Tuyết rơi bám trắng tháp chuông nhà thờ Chula Vista vươn cao sừng sững. Cha Quang, người gầy gò ốm yếu nom như dân bàn đèn thuốc phiện, thế mà sáng trưa chiều tối lại cứ lom khom xách cái xẻng mới mua ngoài tiệm Home Depot ra sân nhà thờ rộng mênh mông cào tuyết. Dân Mễ sùng đạo đi ngang qua ái ngại,
— Sao cố không gọi ông Bõ làm cho?
Cha Quang nhìn lên, ánh mắt hấp háy như người mắt toét dưới cặp kính cận dầy cộm,
— Ông Bõ nào?
Ông đứng thẳng người, hơi thở đứt quãng,
— Hay là ông chịu làm Bõ thì ghé vào văn phòng ký giấy, nhà xứ trả lương hẳn hoi.
Anh chàng thanh niên cười cười bỏ đi, nhưng nghĩ sao đứng lại,
— Cố trả nhiêu một giờ?
Cha Quang chép miệng,
— Chắc cũng chỉ lương căn bản mà thôi…
Người thanh niên ái ngại nhìn “cố” Quang gầy ốm như cò ma và căn nhà thờ mái ngói bạc phếch, ngần ngại nói cám ơn, rồi bỏ đi thẳng một mạch.
Sơ Bề Trên gốc Anh, hiệu trưởng trường Mẫu Giáo nằm cách nhà thờ đúng hai góc đường ghé vào nói dấm dẳng,
— Thì cha xúc tuyết ngày một lần thôi. Việc gì mà cứ phải vất vả ngày đủ bốn cữ!
Cha Quang không nói chi, tiếp tục gặm bánh mì sandwich có kẹp miếng thịt nguội đỏ lờ lợ, cọng rau sà lách xanh úa, vài lát cà chua đỏ bầm, và một miếng cheese vàng khô queo.
Có người thương cảm,
— Đến là khổ. Cứ như người đi tu dòng khó khăn.
Có giọng tố khổ,
— Chỉ có vẽ chuyện! Tớ Việt Nam, ông cha Quang này hồi xưa ở gần nhà trên khu Little Saigon, lại học chung trường. Chuyện gì của ông mà tớ lại không rành. Hồi xưa cũng lăng nhăng lắm, hết gái Mỹ lại tới Mễ, rồi bẵng đi một dạo, giờ tự nhiên lại lạc xuống dưới đây làm cha xứ. Thật đúng là thời thế đảo điên…
Có âm thì thào,
— Thì đã gọi là chuyện phường chèo mà! Thế giới năm 2000 rồi, mở banh mắt ra mà coi, cha cụ người ta, năm thay xe một lần, thế mà đằng này cứ xe đạp cọc cạch. Rõ dở hơi!
Có lời chửi thề,
— Ừ, ông nói đúng đó. Mẹ kiếp! Tối tối tôi còn nghe thấy tiếng phụ nữ ở trong nhà xứ nữa cơ.
Có tiếng bênh vực,
— Đừng có mà nói nhảm!
— Sao lại nói nhảm? Tớ là nói có sách, mách có chứng. Thì đấy, mới tuần trước, tớ dẫn con Ki ra ngoài đường cho nó đi ị. Con Ki tối hôm đó cuồng chân chạy toáng cả lên, vớ vẩn làm sao lại đâm sầm vào ngay sân sau của nhà xứ. Bởi thế tớ mới rõ chuyện…
— Ông có nhìn thấy ba năm rõ mười hay không?
— Cần gì phải nhìn thấy, đứng ngay bên cạnh hàng rào mà vẫn nghe rõ tiếng thì thào trong nhà bếp thì đủ rồi, mà đây lại là giọng đàn bà, thế mới chết chứ lị…
Tuyết vẫn rơi nhưng vẫn không che cản nổi hàng rào biên giới giữa Chula Vista và Tijuana. Từ bao lâu rồi, dân nghèo Nam Mỹ cứ nườm nượp kéo lên thành phố địa đầu biên giới Tijuana của Mễ Tây Cơ ăn chực nằm chờ, rình rình giây phút cắt đứt được hàng rào biên giới vượt thoát vào thiên đàng. Tá túc tại thị trấn địa đầu Tijuana, hết tiền, nhỡ độ đường, vậy là gái Tijuana bán mình cho khách du lịch. Con trai chân cẳng cứng hơn, chạy vượt thoát đường biên giới, lần đường hương lộ xó xỉnh trốn lên tới Los Angeles đi rửa chén cho nhà hàng Tàu hay là đi cắt cỏ cho người Việt. Nhưng đấy là hên, còn phần nhiều đều bị cảnh sát rượt đuổi, bắn què chân. Mỹ mà, tử tế ra mặt. Bắn què lọi giò con nhà người ta ra rồi, nhưng vẫn gọi xe cứu thương chở vào bệnh viện rịt thuốc hẳn hoi. Cẩn thận, đồn biên phòng còn gửi tới một người thông dịch viên đàng hoàng. Chân vừa lành ngày hôm trước, ngày hôm sau xe cảnh sát hú còi ầm ĩ, mang người vượt biên tống thẳng về lại bên kia đường biên giới.
Có lần ông Đại úy Trưởng đồn biên phòng ngờ ngợ, ngón tay điểm mặt người vừa bị ông bắn què đang nằm lăn lộn trên nền đất,
— Lại tên này, đúng là hắn rồi.
Ông lật ống quần jean bạc thếch của người thanh niên lên, vết sẹo của cùng một viên đạn súng lục hiện lên, còn mới tươi. Bởi tuyết, có lần ông Đại úy hụt chân té lăn quay. Lồm cồm ngồi dậy, bấm đèn pin, ông nhận ra dấu chân biến mất ngay tại sân nhà thờ Chula Vista. Ông gõ cửa nhà xứ. Cha Quang bước ra, ho sù sụ như người ho lao. Ông Đại úy gốc Irish con nhà đạo gốc gỡ nón cầm tay, lúng túng cất tiếng,
— Chào cha...
Cha Quang tránh sang một bên,
— Mời ông Đại úy vào trong nhà uống ly café Mocha của quán Starbucks.
Ông Đại úy kín đáo quan sát tình hình, nhã nhặn cúi chào,
— Cám ơn cha, đang trong giờ làm việc, e không tiện…
Cha Quang nhìn theo bóng dáng của ông Đại úy, rồi nhẹ nhàng đóng lại cánh cửa nhà xứ. Ông Đại úy quay lại nhìn, bóng cha xứ khẳng khiu ngồi lặng lẽ bên khung cửa, lời kinh nho nhỏ bắt đầu vọng ra. Ông Đại úy tay làm dấu thánh giá, bỏ đi về đồn biên phòng. Cũng có lần ông nhìn thấy vết máu dừng lại ngay cửa nhà xứ. Ông Đại úy lưỡng lự lắm. Con nhà đạo nòi cả mấy trăm năm nay rồi. Giờ chẳng lẽ lại đi hạch xách cha cụ. Nhưng còn tên tội phạm vượt biên. Rõ ràng là vết máu còn rành rành ngay trước sân nhà xứ. Ông Đại úy đã tính dợm chân bước hẳn vào trong nhà xứ uống một ly café Mocha của Starbucks, nhưng nhớ tới áo chùng thâm đen và viền cổ trắng của cha Quang, ông lại lưỡng lự, rồi thôi.
Nhưng ông Thiếu úy Phó đồn thì không. Ngài Thiếu úy dân Tin Lành, nửa đêm về sáng dộng cửa ầm ĩ, đòi cha Quang dắt đi xem xét từng ngõ ngách. Chưa hết, ông còn bắt ông cha xứ mở cửa dẫn vào gian cung thánh của nhà thờ lục tìm dưới chân bàn thờ và ngay dưới bệ Nhà Tạm…
Tối hôm nay, Hai Mươi Bốn tháng Mười Hai, lễ Giáng Sinh. Như thông lệ đã có gần hai trăm năm từ hồi lập giáo xứ, năm nay nhà thờ Chula Vista lại tổ chức thánh lễ nửa đêm vào lúc mười hai giờ. Sáu giờ chiều, cha Quang mở cửa bước vào nhà thờ. Ông vui vẻ nhận ra mọi sự đã sẵn sàng cho thánh lễ nửa đêm. Ông huýt sáo nho nhỏ, khoác vào người áo len dầy cộm. Nhìn tuyết trắng trơn trợt mặt đường, ông quyết định không đạp xe, nhưng đi bộ ra tiệm tạp hóa Đại Hàn mua thùng mì cay Nongshim. Tiện đường, ông ghé vào quán café Starbucks móc tiền ra trả cho mấy gói café Mocha loại thượng hảo hạng. Vừa bước ra khỏi cửa tiệm quán café Starbucks, ông bị một bóng đen nhỏ thó bất ngờ xuất hiện cản lối. Cha Quang nhận ra khuôn mặt một cô gái, người Nam Mỹ, chắc khoảng mười tám, hai mươi. Trời chiều mùa đông nhờ nhợ tô thêm đậm màu da bánh mật căng căng và đôi mắt đầm đậm của cô gái. Thoang thoảng đâu đây mùi nước hoa rẻ tiền bốc mùi hăng hắc. Cô gái ngọng nghịu cất tiếng chào. Người đàn ông nhìn sâu vào đôi mắt xanh đậm nước biển, ông gật đầu chào lại. Cô gái cúi xuống, chỉ phiá dưới, giọng chắc nịch,
— Bốn chục...
Người đàn ông hụp một nhịp thở, tim đập thật nhanh. Bình bịch! Rồi ông bỏ đi. Cô gái chạy theo, tay chỉ vào bộ ngực căng tròn,
— Hai chục đô.
Người đàn ông vẫn bỏ đi, cô gái đuổi theo,
— Mười, chỉ mười đô thôi… Rẻ lắm rồi!
Ngay tới dưới gốc cây dừa cành lá rậm rạp che kín mặt người, bước chân người đàn ông chậm lại. Ông thở hơi mạnh, dồn dập, cởi cởi bao tay, móc móc hai tay vào trong túi quần. Cô gái yên lặng bất động, kiên nhẫn chờ đợi. Người đàn ông móc ra tờ giấy đôla mười đồng. Cầm được tiền, cô gái cúi đầu chậm chạp cởi ra những nút áo len… Ngẩng đầu lên, cô chưng hửng nhận ra người đàn ông đã bỏ đi. Bóng ông ta khuất sâu vào màn đêm đông dầy đặc của đêm Giáng Sinh có tuyết trắng đổ.
Về tới nhà thờ, cha Quang nhận ra bóng một người đang đứng ngay trước cửa nhà xứ. Tưởng ai, hóa ra là anh thanh niên người Mễ đã từng hỏi ông về số tiền lương làm Bõ cho nhà thờ Chula Vista.
— Mời anh vào uống ly café Mocha…
Người thanh niên lắc đầu,
— Cố cho con mượn cái xẻng xúc tuyết…
Cha xứ phá ra cười,
— Tôi đã nói rồi, nhà xứ chỉ có đủ tiền trả lương căn bản mà thôi…
Người thanh niên lắc đầu quầy quậy,
— Không, con không nộp đơn xin việc. Từ nay cố cứ để việc xúc tuyết mặc cho con…
Người thanh niên ngần ngừ, hai tay xoa xoa vào nhau, rồi lại đưa lên đầu vuốt vuốt tóc,
— Con vừa mới gặp Sơ Bề Trên, Sơ nói cha xúc tuyết ngày đủ bốn lần sáng trưa chiều tối cho nên bị sưng phổi, ho sù sụ như người ho lao. Sơ còn nói…
Anh dừng lại, nuốt nước miếng, ánh mắt nhìn về trạm biên phòng ánh đèn sáng chưng một góc trời. Cha Quang nghiêm mặt lại, không nói chi, bỏ đi thẳng vào nhà. Còn lại người thanh niên bên ngoài khung cửa, anh cầm xẻng bắt đầu xúc tuyết, miệng nói nho nhỏ,
— Thì mình cũng phải xúc tuyết để cho giáo dân đi lễ nửa đêm không trợt chân té đau chứ cố.
Lại thêm tiếng gõ cửa. Cha xứ ôm ngực ho sù sụ đi ra mở cửa. Tưởng ai, hóa ra Sơ Bề Trên, trên tay ôm mấy bọc café Mocha thơm lừng của Starbucks,
— Merry Christmas. Qua thăm cha, tiện dịp tặng cha món quà Giáng Sinh.
Cha xứ cau mày nhìn Sơ Bề Trên,
— Sao lại là café Starbucks?
Sơ Bề Trên nói ngay,
— Sao lại không? Cha cứ bày vẽ mua café loại mắc tiền mời khách khứa cho thiên hạ khỏi đàm tiếu nói thế kỷ hai mươi mốt rồi, mà cha vẫn sống khó nghèo kiểu cổ. Nhưng mà thôi, cái đó là tùy cha. Tuy tôi không đồng ý với cách sống khó nghèo như vậy, nhưng tôi vẫn ủng hộ cha.
Sơ Bề Trên đứng lên, tính đi về, nhưng lại ngồi xuống,
— Xin lỗi nếu tôi có đụng chạm. Nhưng đâu có phải là cha bán xe hơi phun khói ngập trời, lấy tiền cho người nghèo, rồi cứ cọc cạch đạp xe đạp thì thế giới thôi không bị global warming đe dọa... Cả hằng vạn người vẫn cứ tỉnh bơ lái xe hơi vậy thôi!
Nói xong, Sơ Bề Trên đứng lên bỏ đi. Cha xứ đóng cửa phòng lại. Bên khung cửa, ông vẫn thấy bóng dáng lum khum của người thanh niên Mễ đang xúc tuyết trước cửa nhà thờ. Ông ngồi xuống, tính coi lại bài giảng cho thánh lễ nửa đêm hôm nay. Nhưng chợt ông nghe tiếng động sột soạt dẫm đạp trên sân vườn phiá sau nhà?! Ông dừng lại, nghiêng tai nghe ngóng, mắt nhìn thật nhanh về trạm biên giới, chân lẹ làng bước xuống nhà bếp. Mở cửa, nhưng không bật đèn sân vườn, ông cẩn thận nhìn ra bên ngoài. Bóng một người phụ nữ đứng lù lù ngay bên khung cửa không làm ông giật mình. Ông đứng tránh sang một bên, nhường chỗ cho cô gái bước vào. Dưới ánh đèn vàng tối tù mù của căn nhà bếp, ông nhận ra cô gái đang ôm trong lòng một đứa bé ngủ say, mặt thằng bé xám ngoét lại vì lạnh. Cha Quang vội vàng đóng lại cánh cửa, bật máy sưởi, đưa tay mời cô gái lạ mặt ngồi xuống ghế nệm cạnh bên lò sưởi. Cha Quang cất tiếng,
— Cô ăn mì nhé…
Cô gái mệt mỏi gật đầu. Cha Quang đã bước đi nhưng ông dừng lại, cặp mắt của cả cô gái và cha Quang đều trợn tròn nhìn nhau… Cô gái ngại ngùng cúi mặt nhìn xuống. Cha Quang quay lưng, đi thẳng tới bếp nổi lửa nấu mì Nongshim. Không quay lại, ông hỏi,
— Cô ăn cay được không?
Cô gái vẫn cúi mặt, miệng nói nho nhỏ,
— Ngày nào mà tôi chẳng ăn cay…
— Còn thằng bé?
— Nó mới bú sữa mua ngoài tiệm. Mười đôla, ba bình sữa.
Cô gái yên lặng ngồi ăn hết thật nhanh tô mì cay, tô lớn. Cô đứng dậy,
— Cám ơn cha. Cha tử tế quá, hèn chi họ cứ gọi cha là ông cha tử tế.
Cha Quang gật đầu không nói chi. Cô gái ngần ngừ,
— Nhờ cha giúp cho một chuyện…
Cô gái trao thằng bé cho ông. Cha Quang trợn tròn mắt,
— Giờ này tối khuya rồi, cô còn đi đâu?
Khuôn mặt cô gái xa xầm lại, giọng nhỏ rưng rức,
— Còn đi đâu nữa… Không làm, lấy tiền đâu mua sữa cho con?
Cô gái cau mày khó chịu, buông lời thẳng thừng,
— Có được hay không?
Cha Quang gật đầu thật nhanh, tay ôm đứa bé vào lòng,
— Được chứ. Chắc chắn là được rồi.
Rồi ông nói luôn,
— Tôi cũng có một chuyện...
Cô gái ngần ngừ,
— Chuyện gì?
Cha Quang nhìn đồng hồ trên tường, chép miệng,
— Còn một tiếng đồng hồ nữa thôi là lễ nửa đêm rồi. Cô đi đâu thì đi, nhớ quay về lại đây dự lễ Giáng Sinh…
Cô gái bỗng dưng cúi gập người xuống như cây bị sét đánh dính ngay giữa thân. Hai tay cô ôm mặt bật tung tiếng khóc, tóc dài quăn lọn buông rơi tung tóe. Bởi tiếng khóc, thằng bé giật mình cựa quậy, nhưng lại nhoẻn đôi môi bé tí ti mầu hồng hồng cười tươi, nụ cười thiên đàng. Cha xứ cúi xuống vỗ nhè nhè bàn tay vào lưng thằng nhỏ, miệng cũng cười,
— Đêm nay Giáng Sinh. Dù có chuyện gì đi nữa thì mình cũng vẫn phải đốt nến ăn mừng sinh nhật chứ.
Cô gái ngưng tiếng khóc, ngạc nhiên hỏi lại,
— Sinh nhật của ai?
— Thì còn của ai nữa. Đêm nay là đêm Giáng Sinh, cô quên rồi sao?
Cô gái ngẩng lên nhìn. Cô nhận ra ông cha xứ đang bước từng bước lên bậc thang gỗ mỏng manh ọp ẹp, vừa đi ông vừa nói,
— Cho thằng nhỏ lên phòng ngủ trước. Hẹn gặp cô lúc nửa đêm. À, tối nay sau thánh lễ, tôi mời cô ăn tiệc Revillion với Mẹ Bề Trên và ông Bõ mới của nhà thờ.
Bên ngoài tuyết bông vẫn đổ trắng xóa hằn soi bóng ông Bõ đang cắm cúi xúc tuyết trên sân gạch mênh mông của nhà thờ, bên trong lò sưởi cháy đỏ than hồng vẫn nổ tí tách tô hồng đôi má cô gái Tijuana đang nhắm mắt ngủ say. Đàn dương cầm từ trong nhà thờ Chula Vista nhè nhẹ nổi lên những nốt đầu tiên của bản nhạc Giáng Sinh bất hủ, “Silent night! Holy night!”. Hồi chuông Giáng Sinh bắt đầu vang dội từ trên nóc tháp chuông. Kính koong! Kính koong! Tiếng chuông sinh nhật của hân hoan và mừng vui tiếp tục vang xa xé rách toang màn đêm của sầu tủi và nước mắt. Kính koong! Kính koong!
Thị trấn tuyết trắng Chula Vista bắt đầu nửa đêm.
□ Nguyễn Trung Tây
www.nguyentrungtay.com
Ảnh Nghệ Thuật
Trang Ảnh Nghệ Thuật Chiêm/Niệm/Thiền: Trẻ Thơ
Nguyễn Đức Cung
22:05 15/12/2013
Ảnh của Nguyễn Đức Cung
Tìm đâu thấy cửa thiên đường ?
Nhìn trong đáy mắt nụ cười trẻ thơ.
(nđc phóng theo lời Chúa: Mc 10,13,16)